Squadron
met
weinig
bewogen
bestaan
f2400?!
i SERVOWARM I
Mr van Hielstudentenrevolte lastig en riskant
Regering helpt Nigeria
met goederen ter
waarde van 6 miljoen
r - AXEL
860" KWART EEUW IN DE LUCHT
voor over hebt,
kunt u nog ruim vóór j
december uw woning
centraal verwarmd j
hebben! Hoe kan dat?
EUROPESE COMMISSIE
TIKT EURATOM
OP DE VINGERS
liverseel
s 49,95
Alles voor uw
baby bij
„De Ooievaar"
Babyhuis
„De Ooievaar"
bén ze een ein-
die je vandaag
acht.
et of zonder bont
Dat beweert mijn
3n want ze is er
te bontmantels
bijna.
BEWOGEN
BESTEMMING
Als u er
knip'muit
servowarm
BON VOOR WARME WINTERS
Begaafd
Overlast
Betere koffie
in een oogwenk?
I )e$re|yd
6
DE STEM VAN VRIJDAG 11 OCTOBER 1968
9
Wieg of Ledikantje vanaf
65,-; Commodes v.a. f 99,50'
Klep-kast vanaf f 199,go'-
Kinder-kast vanaf f ij'o
Komplete baby-uitzet 'in
koffer f 125,-; Prachtige
Draion dekens v.a. f 21,75'
Kinderwagens v.a. f 135,.!
Wandelwagens v.a. f 29,95!
Baby-sitter vanaf f 23^50;
Kinderstoel met tafelblad
vanaf 29,75.
Bij aankoop van uw
baby-uitzet 5% korting.
heeft meer keuze!
KALSDONKSESTR. 48-50
Tel. 01650-33446-37532
ROOSENDAAL
sje
r
5?
Swordfish, het vliegtuig waarmee Squadron 860 in 1943 het eerst vloog.
(Van
een onzer verslaggevers)
VLIEGKAMP DE KOOY
De journaals van het marine
vliegtuigesquadron 860 staan
niet loodzwaar van de dapper
heden in de lucht. Het zijn wat
sobere aantekeningen over
vlucht zus of vlucht zo. Maar
intussen heeft 860 in de 25 jaar
van zijn bestaan duizenden
vlieguren afgelegd: boven land
en boven vele zeeën. „Een wei-
,„6 bewogen bestaan" heeft een
marineschrijver de gsechiedenis
van 860 eens samengevat.
Desondanks hebben de MLD-
vliegers, die bij dit squadron in
gedeeld waren, toch maar een brug
geslagen over de Atlantische Oce
aan. En wel in de meest drama
tische episode van de tweede we
reldoorlog tussen 1943 en 1945. Een
brug over de Atlantic, noodzakelijk
geworden om het nog twee jaar
unnen uithouden op weg naar
de overwinning. In deze zin zijn
de journaals van al die vluchten
met de befaamde Engelse „Sword
fish" toestellen boven de geallieer
de konvooien hun goud in de his
torie meer dan waard.
Squadron 860 kent drie belang
rijke episoden in zijn bestaan: de
eerste viel in de tweede wereld
oorlog, toen een aantal marinevlie
gers met hun Engelse collega's het
Dutch squadron van de Royal Air
Force vormden op een vliegbasis
ergens in Schotland. De tweede
episode wordt vooral gekenmerkt
door vluchten van het vliegkamp
schip Karei Doorman af. De derde
episode is zojuist begonnen met dé
nieuwste aanwinst van de marine
luchtvaartdienst de helikopter Wasp.
Seahawk, het eerste en voorlopig laatste straalvliegtuig van het squadron
De eerste episode tijdens de twee
de wereldoorlog blijft uiteraard de
meest bewogene uit de geschiedenis
van Squadron 860. Blij dat ze ein
delijk wat konden gaan doen, oe
fenden de Nederlandse marinevlie
gers eind 1943 op verschillende
_else vliegvelden en op tot vlieg-
dekschip omgebouwde tankers en
vrachtschepen, zo fel dat de stuk
ben er soms letterlijk afvlogen. Dit
wil tenminste het vliegersverhaal
uit die dagen. Voor de Nederlandse
marinevliegers was het immers niet
zo eenvoudig, om in korte tijd het
landen en starten met hun befaam
de „swordfish" toestellen van de
vliegdekschepen af onder de knie
te krijgen.
Het, ging echter wonderlijk snel
en in de twee oorlogsjaren maak-
'on de Nederlanders van Squadron
maar eventjes 6000 zogenaamde
,!?fe landingen (op het land) en
™00 landingen op de vliegdeksche
pen, de zogenaamde „merchants
aircraft carriers" (m.a.c.). Dat wil
ïenn™' vlieguren, waarvan
1500 aan boord van deze m.a.c.-
schepen.
In oktober 1943 waren de marine-
vliegers zo ver, dat ze de grote start
veilig konden wagen. Kort daarop
begon het. De brug over de Atlantic
voor de begeleiding van de grote
konvooien kon beginnen.
De start was niet direkt voor
spoedig: een swordfish met Neder-
andse bemanning verongelukte tij-
aens het konvooiëren van een
8root aantal schepen in de Atlan-
De nieuwste aanwinst van Squadron 860: helikopter Wasp.
tische Oceaan.
Het was de eerste overtocht met
direkt al een dodelijke crash, van
een bemanning die door radio-de
fecten en enorme storm tijdens een
patrouillevlucht boven de Atlan
tische Oceaan het vliegdekschip
niet meer kon bereiken.
Het staat er allemaal nogal sober
in de scheepsjournaals: „Men wist
toen reeds, dat de vliegers zo goed
als verloren waren. Toch deed men
al het mogelijke."
Maar al het mogelijke was voor
deze bemanning onmogelijk gewor
den. Twintig minuten later was
het afgelopen, de benzinevoorraad
was uitgeput en „sindsdien heeft
de wereld nooit meer iets van de
drie m.l.d.-mannèn vernomen...
Het konvooi moest verder, alle
andere konvooien moesten door
gaan: Engeland-Amerika en terug,
steeds weer varen, steeds weer pa
trouilleren. Op zoek naar vijande
lijke onderzeeërs, die de konvooien
bestookten. Maar na dit eerste vlieg
tuig werden geen verliezen meer
geleden met vliegtuigen of vliegers.
Van de 36 konvooien die door
Squadron 860 begeleid werden ging
zelfs geen schip verloren. Ook niet
het grootste konvooi, dat ooit de
oceaan overgestoken is en dat maar
liefst 165 schepen telde.
De tweede episode begon in Ne
derland, in 1946. Squadron 860 werd
met fire-fly-toestellen geplaatst aan
boord van het vliegkampschip Ka-
rel Doorman. Het nam in het Verre
Oosten deel aan de twee politionele
acties, keerde naar Nederland terug
om hier over te stappen op de sea-
furies. Ook toen werden vele reizen
buiten Nederland gemaakt, maar in
1957 kwam ook voor 860 het straal -
tijdperk met de hawker-seahawk,
de eenmotorige straaljager met op
vouwbare vleugel.
Aan boord van de Karei Door
man maakte het squadron een lang
durige reis om de wereld om direct
daarop gestationeerd te worden op
het vliegkamp Valkenburg.
Het kreeg in 1964 tijdelijk rust
tot 1966. De seahawk was van de
sterkte afgevoerd en in afwachting
van nieuwe toestellen werd 860 tij
delijk uit dienst gesteld. Maar twee
jaar geleden keerde het weer in de
marine luchtvaartdienst terug en
kwam op het thans jubilerende ma
rine vliegkamp De Kooy bij Den
Helder.
Het squadron is nu uitgerust met
wasp-helikopters, die bestemd zijn
voor de onderzeebootbestrijding.
Deze toestellen kunnen geplaatst
worden aan boord van de Van
Speijk-schepen, de nieuwe fregat
ten voor de onderzeebootbestrijding.
En daarmee is marine vliegsqua
dron 860 weer bij haar oorspronke
lijke bestemming teruggekeerd: die
van de onderzeebootbestrijding. Als
zodanig begonnen in 1943 ergens in
Schotland.zwierf het jarenlang over
en boven de zeven wereldzeeën
met steeds nieuwere vliegtuigen.
Gewoon doorvliegen, zegt 860, dan
haal je het aantal uren gemakke
lijk. Het zijn zo duizenden vlieg
uren geworden, met „een weinig
bewogen bestaan".
Het is maar hoe je dit allemaal
bekijkt.
(ADVERTENTIE)
(of f 50,- per maand gedurende 5 jaar)
j
Servowarm heeft geen aparte kachels, tanks,_
reservoirs nodig, maar bestaat in basisuitvoering
uit een elegante masterradiator - tegelijk de ketel -
en drie slanke radiatoren. Servowarm kan
eenvoudig worden uitgebreid met meer radiatoren.
Eén master kan 8 radiatoren
van warmte voorzien.
t'fi In Engeland zijn in nog geen 5 jaar
55.000 Servowarm C.V.-installaties
geplaatst. En daar weten ze het
nodige van natte en koude winters!
ïfc Servowarm C.V. is gasverwarming.
En gas is goedkoop. Ook door het
voordelige vastrechttarief.
}fï Servowarm C.V. wordt - in 2 3 dagen -
netjes en met begrip voor uw interieur
door eigen, speciaal opgeleide Servowarm-
monteurs geplaatst.
5fc Servowarm C.V. kost - compleet
geïnstalleerd - maar f 2400.- voor vier
verwarmde vertrekken. U kunt ook op
gunstige voorwaarden in termijnen betalen.
ïfï Servowarm werd ontwikkeld en ontworpen in Engeland
door het Guest, Keen Nettlefold Concern (1902) en wordt
in Nederland geïnstalleerd en gegarandeerd door
Warm Air VerwarmingsMij. N.V.,
Rotterdam, telefoon: (010) -15.06.44.
CENTRALEVERWARMING
Vertel mij meer over Servowarm. zend mij p.o. uw folder.
Naam:J
Straat:
S6
Plaats:
Warm Air VerwarmingsMij.N.V.,Giessenweg33,Spaanse Polder.Rotterdam 8 f
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Nederlandse regering heeft Nigeria goederen aan
geboden tot een bedrag van zes miljoen gulden. Het zijn voor vijf miljoen
gulden magere melkpoeder en voor een miljoen gulden granen. Bovendien
heeft Nederland de wereldbank dringend verzocht de zogenaamde consul
tatieve groep voor Nigeria bijeen te roepen. Deze groep moet vaststellen
hoe Nigeria direct financieel geholpen moet worden tot herstel van de
economie, vooral in het oorlogsgebied, en tot het opnieuw in het arbeids
proces opnemen van de vluchtelingen.
Komt deze groep niet bijeen, dan
stelt Nederland direct 3,6 miljoen
gulden beschikbaar voor hetzelfde
doel. Een vrijwilligersteam van veer
tien man staat met eigen transport
middelen en ander materiaal klaar
om voor hulpverlening onmiddellijk
naar het oorlogsgebied in Nigeria te
vertrekken. Dit heeft minister-presi
dent P. J. S. de Jong in de Tweede
Kamer meegedeeld.
Premier De Jong liet in zijn ant
woord op de algemene politieke be
schouwingen van de kamerleden dui
delijk uitkomen, dat Nederland niet
kan overgaan tot het erkennen van
Biafra als zelfstandige staat. „Hier-
nr.. C?
'Van onze parlementaire redactie)
DE» HAAG Studenten zijn dit
jaar nogal in het nieuws geweest.
ErankrijU hraclit een studenten
revolte in mei en juni bijna het
egime van generaal De Gaulle aan
wankelen. In Wcst-Duitsland
ercl verbitterd slag geleverd tegen
e politie en het machtige uitgevers
concern van Axel Springer. In Mexi-
knalden de karabijnen op stu-
"/enmenigten, terwijl enkele kilo-
v °rs yerder gewerkt werd aan het
on ,i L,va" nieuwe wereldrecords
iatin Vinpische Spelen. In Ncder-
tj saa' Det allemaal nog wat rus-
oc- maar ook hier is een
«mgsproees op gang gekomen.
ffiero .a"8'i 's inleiding om wat rui-
enrl. aan"aclli te geven aan een boei-
a wtvoerige analyse over „Stu-
frano i0m7sV' van mr- H- van Riel,
Dolit, ln de eerste kamer en
hn I Z0l'genkind van de VVD, die
aan heeft voor de studenten
ninsm laildbouwhogeschool in Wage-
snrak.' !J mt tot verschillende uit-
situatio I 00'c voor de Nederlandse
Pen wn 1,nterassant zijn of nog kun-
"n Sen; Mr' Van Riel be§OT'
boven mbw,eme}'s zUn bl.ma steeds
Modelmatig begaafd en berei
ken vaak uitstekende studie-resulta-
een aantal interessante conclusies op
te sommen, die in Amerika uit diep
gaande onderzoekingen tevoorschijn
gekomen zijn. Die conclusies kwamen
op het volgende neer.
Verzet blijkt vooral te ontstaan aan
de zeer goede universiteiten met een
heterogene bevolking. Veel minder
verzet is er aan slechte of goede uni
versiteiten met een duidelijk gety
peerde (arm of rijk, deftig of niet-
deftig) en anders dan op basis van
begaafdheid geselecteerde bevolkings.
Er ontbreekt kortom een aanwijsbaar
klasse-element voor het ontstaan van
verzet. De rebellen-leiders komen uit
weliswaar gepriviligeerde, maar niet
zeer-gepriviligeerde milieus.
Zowel armen als aanzienlijken zijn
uiterst zelden onder hen te vinden.
Het meest opvallend is evenwel, dat
de overgrote meerderheid psychologie
of sociologie en soortgelijke algeme
ne vakken studeert. De aanvoerders
ten. Studenten in echte vakopleidin
gen, die intensief praktisch werken
vragen, doen bijna nooit aan stu
dentenonrust mee.
Er is bij de onderzoekingen voorts
gebleken dat er bijna geen verband
bestaat met de welstand in het ou
derlijk huis. Er bestaat echter wel een
zeer diepgaand verband met het
denkpatroon en de maatschappelijke
opvattingen der ouders. „Het milieu
van de links denkende, minder tra
ditioneel levende vader met een in
tellectuele of half-intellectuele be
trekking, en de niet zeer op kleren
gestelde weinig bridgende en sociaal
oneerzuchtige moeder predisponeert
in zeer sterke mate de kinderen tot
revolutionair kunnen zijn", aldus mr.
Van Riel.
Een eigen conclusie van mr. Van
Riel behelst, dat voor leiders van stu
dentenrevoluties een stimulans vormt
de gedachte, dat zij door hun geaard
heid en weerstand tegen hiërarchische
verbanden, gecombineerd met hun
studierichting, later niet zo gemak
kelijk aan hun trek zullen komen.
Stimulerend werkt bovendien in die
situatie het bewustzijn van de aan
wezigheid van bijzondere talenten, die
men juist als student voluit kan ont
plooien. Zij onderkennen de zwakke,
precaire en onethische elementen in
de laat-kapitalistische samenleving
nauwkeurig en zetten de koevoet op
kritieke en geschikte punten aan.
Wat hen echter van wezenlijke re
volutionaire genieën als Lenin en Mao
Tse Toeng onderscheidt is, dat zij niet
aanvoelen wat de grote massa op een
ogenblik begeert en wat een echt re
volutionaire situatie is. Volgens mr.
Van Riel is dit te wijten aan hun in
troverte karakterstruktuur en de te
schoolse vorming van hun geesten.
„Zij zijn te jong, te ongeduldig en
vooral te bewust intellectueel en zien
niet, dat het bestaan van een band
met irrationelen, conformisten en on-
verstandigen een voorwaarde is voor
elk staatsmanschap, ook het revolu
tionaire", aldus mr. Van Riel.
„Studentenrevoltes verlopen in het
niet", aldus een andere stelling van
mr. Van Riel. En waarom?
Wie als revolutionair leider wil op
treden moet op zijn minst begrijpen
wat mensen revolutionair vermag te
stemmen. Volgens mr. Van Riel is
dat bepaald niet 't militaire optreden
van Amerika in Vietnam of de „ver
onderstelde wandaden van de sjah
va,. Perzië", de Griekse kolonels of
de Portugese regering".
Het daarbij betrokken zijn vraagt om
een instelling en type van geënga
geerdheid, dat 90 pet. van de poten
tiële revolutionairen vreemd is.
Veel gevaar levert de studentenre
voltes niet op, wel overlast en risico.
Derhalve bestrijding met tactische
middelen, zolang mogelijk de wind
uit de zeilen nemen. Aan hun optre
den aangepast adequaat geweld des
noods, aldus mr. Van Riel.
mee is de kwestie, noch humanitair,
noch op rechtvaardigheidsgronden
gediend", aldus de minister-presi
dent. Hij deelde verder mee, dat Ne
derland geen mogelijkheden meer
ziet om Engeland' af te brengen van
wapenleveranties aan Nigeria. „Ons
is trouwens gebleken dat 85 procent
van de wapens, die daar ingevoerd
worden, uit Rusland afkomstig is".
Voor wat Oost-Europa betreft: Ne
derland blijft streven naar ontspan
ning, maar nuchter en verstandelijk.
Mocht de NAVO op een gegeven
ogenblik tot de conclusie komen, dat
de NAVO versterkt moet worden
in centraal Europa zijn de machts
verhoudingen immers gewijzigd
dan zal Nederland het zijne bijdra
gen, als tenminste het overgrote deel
van de andere NAVO-landen dit
eveneens doet.
Naast een initiatief voor Nigeria
heeft Nederland ook een initiatief
genomen in de problemen van het
Midden-Oosten. In opdracht van het
kabinet heeft minister Luns in New
York de V.N.-afgezant voor het Mid.
den-Oosten de Zweed Jarring name.
lijk dringend verzocht zijn werk
zaamheden volgende maand (wat de
bedoeling was) nog niet af te breken.
Mr. Van Riel concludeert Véél
gevaar levert de studentenrevolte
niet op, wel overlast en risico. Der
halve bestrijding met tactische mid
delen, zolang mogelijk de wind uit
de zeilen nemen. Aan hun optreden
aangepast adequaat geweld desnoods,
aldus mr. Van Riel.
(ADVERTENTIE)
Uit louter haast komen veel mensen niet
toe aan het zetten van een lekker kopje
koffie. Een andere categorie die de
De VVD-fractieleider wil ook nog koffie wel bemint, Iaat het na omdat
wel enige positieve aspecten aan de koffie hen niet goed bekomt. Wat is de
studentenrevolte toekennen. De re- 'deale oplossing?
volte kan zijns inziens maatsehappe- Nag - Oploskoffie, daarmee zet u koffie
lijk gunstig werken, wanneer men
erin slaagt onnodige, onhoudbare of
ongemotiveerde
binnen de eigen universitaire ge
meenschap te doen verdwijnen. In dit
verband zei mr. Van Riel het voor
Nederland een zaak van het aller
grootste belang te vinden, dat de zgn
democratisering van het onderwijs in
zo snel mogelijk tempo doorzet.
in een oogwenk. Bereid uit de echte
koffiebonen van Hag, daardoor met de-
mac'htsstrukturen zelfde voordelen voor de gezondheid.
Hag-Oploskoffie is vrij van coffeme en
andere schadelijke stoffen. Het spaart
hart, zenuwen, bloedsomloop en maag,
lever en gal. Er gaat werkelijk niets
boven zo'n kopje lekkere, geurige en...
gezonde koffie als Koffie Hag. Van de
beste bonen.,» maar coffeïnevrij.
17
Journalisten worden ook wel eens
leuk behandeld. Zoals in België,
waar onlangs de „Dag van de sociale
communicatiemiddelen" werd ge
houden. In een foldertje werd de
mensen gevraagd hun „sympathie en
waardering te betuigen" aan b.v. een
journalist, een uitgever, een acteur
'e.d. Men kon dit doen door een kaart,
met een persoonlijk woordje aan de
uitverkoren „communicatiebemidde
laar" mee naar de zondagsmis te
brengen (De actie ging uit van een
katholieke organisatie).
Het aardige aan deze zaak is, dat
men uitgenodigd wordt eens open
lijk zijn sympathie te betuigen (zo
men die op kan brengen, uiteraard)
voor hen die beroepshalve de com-
municatie en het contact in de maat
schappij tot stand brengen.
Woensdag 9 oktober:
kringen in rep en roer. Het Tweede-
Kamergebouw bleek te klein, gezien
de overstelpende belangstelling die
de kamerdebatten plotseling genoten
van de zijde van het kiezersvolk. Het
vreemde was dat het op het Binnen
hof volkomen rustig was. Waar het
niet rustig was: bij de PTT. Het
bleek namelijk mogelijk de kamer
debatten woordelijk te volgen door
in Den Haag de telefoon te pakken
en het nummer elf (11) te draaien.
Na urenlang zoeken heeft de PTT de
lijn afgekapt.
Gelukkig maar, ze mochten op de
Russische ambassade eens meeluis
teren.
Dezer dagen heerste er enige op
winding onder de Zürichse automo
bilisten, die bij verkeerslichten ge
confronteerd werden met figuurtjes
die, als het licht op groen stond,
lachten en als het op rood sprong,
zuur keken. Het was een grapje met
een soort plakplaatjes.
Een zürich grapje.
F. van der Poel: Dat is nou de
KROon op mijn werk.
Een bericht, dat alleen kenners op
hun volle waarde kunnen beoordelen.
Op een boerenbedrijf in Apeldoorn
heeft een zeug binnen de tijd van
twee weken in totaal 28 biggen ge
worpen. Maar nu komt het. Op 22
september kwamen er 14 -bi(/gén"ier!
wereld én twaalf dagen latei? volg
den er nog 14.
Brabanders, wapent UIn het
NS-blad De Koppeling lees ik: „In
district Zuidoost doet het verhaal
de ronde, dat het rayon „Midden-
Brabant" wel eens een enclave van
de Deutsche Bundesbahn zou kunnen
zijn. Waarom Kijkt u eens naar
de namen van de chefs in „Midden-
Brabant": Chef transport: M. Dörge,
chef passage en expeditie: J. Schlei-
fert, personeelschef: F. Groosjoharu"
Wat heb ik gisteren gezegd over de
politieke slijtage van minister Luns?
Hij heeft de uitdaging al aangeno
men. En premier De Jong is bereid
mee te vechten. Je kunt trouwens
van een oud-marineman niets an
ders verwachten.
Premier De Jong zei gisteren in de
kamer in antwoord op de aanval van
drs. Aarden op Luns m.b.t. diens
politieke slijtage: „De geachte afge
vaardigde maakt zich volstrekt on
nodig zorgen."
Maar eens. let wel, eens zal de
dag komen dat de koningin in de
troonrede zal zeggen: „De slijtage
van de minister van buitenlandse
zaken is de regering een voorwerp
van voortdurende zorg."
Een Van der Poel-fan hoorde ik
gisteren roepen: Likdoorn
Roept een ander: Poelier
MERIJN
BRUSSEL (ANP) De Europese
commissie heeft een rapport aan de
ministerraad van de gemeenschap
goedgekeerd, waarin zij waarschuwt
dat een aanhoudende oneenigheid
over de toekomstige activiteit van
Euratom ernstige consequenties kan
hebben, ook buiten de nucleaire sec
tor.
Het verslag is opgesteld ter voor
bereiding van discussies in de minis
terraad over een nieuw meerjaren-
program van Euratom, waaraan de
commissie op het ogenblik de laatste
hand legt. Men is hiermee reeds een
jaar achter, aangezien het oude vijf
jarenplan voor wetenschappelijk on
derzoek vorig jaar reeds is afgelopen
en er nog steeds geen nieuw is goed
gekeurd.
Het rapport van de commissie klaagt,
dat na tien jaar nog slechts zeer ten
Iele het doel van Euratom, d.w.z. het
scheppen van voorwaarden voor ont
wikkeling van een krachtige eigen in
dustrie op kerngebied, is bereikt.
