Particuliere premiebouw in
Zeeland ook danig in slop
Drie hogere agrarische
scholen in één centrum
L.t.s.
in
viert
60-jarig
Oostburg
bestaan
DEN HAAG HEEFT GEEN GELD
In gesprek met
mSBÊm
Man probeert
zijn vrouw
te vergiftigen
GAAI ROTTERDAMSE
VEEMARKT
VERDWIJNEN?
los Scheele
OPENING DOOR MINISTER LARDINOIS
Vertrouwen
Lijdzaam
Defensie mag
niet schieten
op „de Hors"
Bestuurscrisis in
ziekenhuis
Alphen aan de Rijn
GEEN FEESTELIJKHEDEN
Groei
Pendelen
Steun voor actie
tegen
Nieuw Links
Ernstig ongeluk
in Rilland-Bath
Auto te water:
drie doden
3
DE STEM VAN WOENSDAG 2 OKTOBER 1968
In de Katspolder In Terneuzen
heeft het Bouwfonds Nederlandse
Gemeenten 300 eengezinswoningen
gepland. Van dit omvangrijke
bouwplan zijn nog maar een klein
aantal woningen gerealiseerd.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH Morgen opent
minister Lardinois van landbouw
en visserij de nieuwbouw van de
drie Hogere Agrarische Scholen
van de Katholieke Nederlandse
Boeren- en Tuindershond in Den
Bosch. Aan de concentratie van
deze scholen ging de volgende ge
schiedenis vooraf.
In 1947 richtte de KNBTB in Roer
mond een Hogere Landbouwschool
op. Een jaar later volgde een Hogere
Zuivelschool in Den Bosch. Toen in
1960 het bestuur van de KNBTB de
behoefte voelde om ook nog een Ho
gere Tuinbouwschool te stichten
kwam men op de gedachte om deze
drie scholen onder te brengen in één
onderwijscentrum. Een studiecom
missie kwam na uitvoerig beraad tot
de conclusie, dat Den Bosch een goe
de vestigingsplaats was voor een der
gelijke concentratie vanwege de gun-
stage geografische ligging en het aan
trekkelijke onderwijsklimaat.
Bovendien stelde de gemeente een
uitstekend bouwterrein beschikbaar,
namelijk het voormalige „circuster
rein nabij de IJzeren Vrouw. Zeven
jaar geleden werd ir. E. Puylaert be
noemd tot algemeen directeur van het
®P te richten onderwijscentrum voor
a6j Agrarisch Onderwijs.
Onder architectuur van prof. ir.
ANTj en diens inmiddels
verleden medewerker ir. A. Groot-
Sa jm e®n fraai gebouw tot
li jttelusief inrichting en
leermiddeien, ruim ƒ6,5 miljoen
Wm gfk°st- Het geheel omvat een
nootdgebouw van vier verdiepingen,
gebouw voor technische activi
teiten en een recreatief gedeelte.
H» „„u- gemeente werd bovendien
swnn™ gelegen stadskwekerij over
men, waar ten behoeve van de
Practui
lcum levensiniddelenonderzoek
Hogere Tuinbouwschool een school
tuin 'werd ingericht.
Aan het begin van het schooljaar
1968-1969 telde het onderwijscentrum
in totaal 483 leerlingen, waaronder
zeven meisjes. Verreweg het grootste
contingent komt uit Noord-Brabant,
namelijk 47 procent. Veel leerlingen
uit Breda en omgeving bezoeken de
Hogere Agrarische Scholen.
Ook de Limburgse belangstelling is
groot (18 procent), al heeft de over
plaatsing van de Hogere Landbouw
school van Roermond naar Den Bosch
een lichte daling van het aantal Lim
burgse leerlingen te zien gegeven.
Alle leerlingen van de Hogere
Agrarische Scholen volgen gedurende
het eerste jaar de zogenaamde scha
kelklas, waar hoofdzakelijk algemeen
vormend onderwijs gegeven wordt.
Deze klas blijkt nodig, omdat veel
leerlingen, die zich aanmelden, nog
niet het ontwikkelingsniveau bereikt
hebben om het gespecialiseerde agra
risch onderwijs te volgen. Bovendien
blijken velen aanpassingsmoeilijkhe
den te hebben bij de overgang van
het ene schooltype naar het andere.
Dikwijls zijn de leerlingen ook nog
niet gewend zelfstandig te studeren.
Een begeleiding is zeker gedurende
het eerste studiejaar dringend nodig.
De afdeling hogere landbouwschool
kent een drie-jarige opleiding. De Ho
gere Tuinbouwschool telt evenals
de Hogere Landbouwtechnologische
School een vierjarige cursus. Het der
de jaar in deze opleidingen is een
praktijkjaar.
De Hogere Landbouwtechnologi
sche School is gegroeid uit de Hoge
re Zuivelschool. De belangstelling
voor deze studierichting is bijzonder
groot. Zij levert kaderleden, niet al
leen voor de zuivelindustrie, maar
voor de gehele sector voedings- en
genotmiddelen. In tegenstelling tot
de HTS, die een zuiver technische,
danwel chemisch-technische opleiding
geeft, brengt de landbouw-technolo-
gische school de leerlingen een bio
chemische benadering bij van het le
vend produkt. Aangezien het voor de
ondernemers nuttig kan zijn hiervan
kennis te nemen, organiseren de Ho
gere agrarische scholen vrijdag een
speciale dag voor het bedrijfsleven.
BORGER (ANP) De rijkspolitie
van Borger heeft de 73-jarige J. W.
uit Ees (gem. Borger) aangehouden.
De man wordt er van verdacht een
poging te hebben gedaan zijn 68-
jarige vrouw Albertje Arends om
het leven te brengen. Verdachte is
voor de officier van justitie in As
sen geleid en heeft een bekentenis
afgelegd. Het onderzoek duurt voort.
In juni van dit jaar probeerde hij
zijn vrouw te doden door haar te
vergiftigen met een landbouwbe-
strijdingsmiddel. De vrouw is ziek
geweest en had krampen in de
buik. Haar arts had toen echter niet
het vermoeden dat de ziekte het
gevolgd was van een vergiftigings
poging. De vrouw had wel dat ver
moeden, maar heeft er tot nu toe
over gezwegen. De man en de vrouw
kwamen een dezer dagen samen op
het politiebureau in Bonger om
mededeling te doen van de vergif
tigingspoging.
Over het motief voor de daad is
op het ogenblik nog niets bekend.
In Ees was bekend, dat de familie
weinig omgang had met anderen.
Over de controverse tussen heide
echtelieden was niets bekend.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Al enkele
maanden zit de particuliere wo
ningbouw in de premiesector da
nig in het slop. Sinds begin juni
heeft het ministerie van Volks
huisvesting en Bouwnijverheid
nauwelijks meer een vergunning
voor premiebouw afgegeven. Het
aantal aanvragen was zo groot,
dat Den Haag de knip op de deur
heeft gedaan. Slechts bij hoger
uitzondering kan een bouwplan
doorgang vinden. Het gros van
de nieuwe premie-aanvragen
moet tot volgend jaar blijven lig
gen.
In Zeeland is het van hetzelfde la
ken een pak. Bij de provinciale di
rectie voor volkshuisvesting en
bouwnijverheid te Middelburg Zei
men ons: „Inderdaad is de kraan wat
betreft de particuliere premiebouw
voor dit jaar dichtgedraaid. Al maan
den geleden moesten de vergunnin
gen afgeremd worden. Dat is niet we
gens een tekort aan bouwcapaciteit
maar door geldgebrek. Er zit voor de
nieuwe aanvragers niets anders op
dan tot begin 1969 af te wachten hoe
de koek dan zal worden verdeeld".
In Terneuzen is de N.V. Bouw
fonds Nederlandse Gemeenten dit
laatste halfjaar bitter weinig opge
schoten, met zijn meerjarenplan voor
300 eengezinshuizen in de Katspol
der. Tot dusver zijn er slechts 50
B.N.G.-huizen, verspreid over heel
Zeeuwsch-Vlaanderen, gereedgeko
men.
De vooruitzichten voor het eigen
woningbezit zijn dan ook weinig
rooskleurig te noemen. Toch is de
heer S. J. Waterman, inspecteur van
het bouwfonds, niet pessimistisch ge
stemd met betrekking tot de naaste
toekomst. Hij stoelt dit vertrouwen
op verscheidene gronden: een verde
re verbetering van de premierege
ling, de tendens van de overheid tot
vermindering van de financiering in
de woningwetsector en de huurlibe
ralisatie. Voorts gelooft de heer Wa
terman dat de in het vooruitzicht ge
stelde huurbelasting het eigen wo
ningbezit zal bevorderen. Maar
tussen staan de bouwplannen van het
bouwfonds in de Katspolder op dood
spoor. De hoop van de heer Water
man is gevestigd op het volgende
jaar, wanneer het nieuwe contingent
voor premiewoningen bekend zal
zijn.
Ook bij het aannemingsbedrijf
Gebr. Van de Poel N.V. in Terneu
zen, een van de grootste bouwers in
de premiesector in Zeeland, wacht
men lijdzaam af hoe de nieuwe
Haagse premietoewijzingen uit de
bus zullen komen. De ingediende
bouwplannen, die jaren van voorbe
reiding hebben gevergd, zijn voorlo
pig op het departement „bevroren'"
Zij omvatten 139 premiewoningen in
de Serlippenspolder en 21 huizen in
het uitbreidingsplan Oudelandse
Hoeve in Terneuzen. Procuratiehou
der H. Vanhijfte zegt: „Een derge
lijke langdurige bouwstop voor pre
miewoningen heb ik nog niet meege
maakt. Door deze maatregel zijn we
erg gedupeerd. Zij betekent een ern
stige stagnatie in onze bedrijfsconti-
nuïteit. Daarbij komt nog dat de door
ons geplande woningen in de gemak
kelijk verkoopbare klasse van
40.000 tot 50.000 liggen. Hoe het
straks met de nieuwe premiebeschik
king zal gaan weet niemand. Het is
allemaal erg onzeker".
(Van een onzer verslaggevers)
TEXEL De kroon heeft het be
sluit van B. en W. van Texel, waar
bij de minister van defensie een ver
gunning werd geweigerd tot het in
werking houden van een schietinrich-
ting op „De Hors", vernietigd.
De minister heeft beroep aangete
kend tegen dit besluit bij de kroon.
De kroon heeft echter beschikt, dat er
nog geen schietoefeningen op Texel
gehouden mogen worden. Bij de aan
vraag voor de vergunning was niet
genoeg rekening gehouden met de be
palingen van de hinderwet. Vele in
stanties en personen hebben n.L be
zwaren ingediend tegen het besluit
van de minister om op het schietter-
rein „De Hors" te gaan oefenen met
vliegtuigoefenraketten en oefenbom-
men. Deze bezwaren moet de kroon
nog onderzoeken.
(Van onze correspondent)
LEIDEN In het ziekenhuis Rijn
oord te Alphen aan de Rijn is een
ernstige bestuurscrisis ontstaan.
Buiten het bestuur om hebben de
verpleegkundige en medische staf per
advertentie bekendgemaakt dat na 1
oktober geen nieuwe patiënten zul
len worden opgenomen, ook niet wan
neer dit al was afgesproken.
Interne conflicten hadden al tot een
groot personeelsverloop geleid.
Het gebouwencomplex van de
jubilerende l.t.s. in Oostburg.
(Van een onzer verslaggevers)
OOSTBURG De lagere techni
sche school in Oostburg herdenkt de
zer dagen in „alle stilte" het zestig
jarige bestaan. Dat betekent niet dat
het de school slecht zou gaan. In
tegendeel. Het leerlingental is nog
steeds groeiend, maar een jubileum
viering zou een te zware wissel op
de beperkte eigen financiële midde
len van de Vereniging Technische
School voor West-Zeeuwsch-Vlaan-
deren en het onderwijs zelf trekken.
Twee jaar geleden, bij het betrek
ken van het nieuwe scholencomplex,
werden de nodige festiviteiten op
touw gezet en dat vinden bestuur en
directie voorlopig voldoende.
Het onderwijs eist trouwens nu
alle aandacht op in verband met de
noodzakelijke aanpassingen aan de
nieuwe wet op het voortgezet onder
wijs.
Directeur P. Deurwaarder zegt
daarover: „Er moet op het ogenblik
zo efficiënt mogelijk worden gewerkt
om de leerlingen datgene mee te
kunnen geven wat zij in de maat
schappij van vandaag nodig hebben."
Gelukkigste omstandigheid voor
de school is de geringe doch zeer
gestadige groei van het leerlingental.
Dat aantal, nu ruim 250, is vol
doende om alle lessen door daartoe
bevoegde leerkrachten, die ook een
volledige weektaak aan de school
hebben, te kunnen laten geven. Daar
door behoeft ook niet meer met an
dere scholen te worden samenge
werkt voor ter beschikking krijgen
van part-time docenten. Het aantal
leerkrachten aan de school bedraagt
thans dertien.
De heer Deurwaarder, elf jaar
directeur, verwacht ook in de toe
komst een voortgezette groei van het
aantal leerlingen: „De bevolking
van West-Zeeuwsch-Vlaanderen, die
vroeger vrijwel geheel agrarisch
was ingesteld, begint steeds meer de
mogelijkheden van het technisch on
derwijs in te zien. Een explosieve
groei van de technische school in
Oostburg is natuurlijk uitgesloten
omdat het absolute aantal inwoners
van West-Zeeuwsch-Vlaanderen
daarvoor te gering is."
Ofschoon de huidige gebouwen
eerst twee jaar geleden in gebruik
werden genomen is thans de gehele
beschikbare accommodatie bezet. Op
bepaalde dagen moet voor het les
geven zelfs van de kantine en de
leraarskamer gebruik worden ge
maakt.
Overigens heeft de technische
school ook nog een aantal „gasten"
les te geven. Dat zijn de leerlingen
van de landbouwpraktijkschool in
Schoondijke, die in Oostburg onder
wijs in lassen krijgen.
Er zijn drie opleidingen, een voor
timmerman, een voor metaal en een
monteursopleiding. Voor de laatste
blijkt de grootste belangstelling te
bestaan.
De plaatsingsmogelijkheid voor de
afgestudeerde jongelui levert in het
algemeen weinig moeilijkheden op,
Dit jaar kregen 54 jongens het ge
tuigschrift. Daarvan gingen er met.
minder dan 13 een voortgezette stu
die volgen, o.m. aan de u.t.s.'en van
Vlissingen en Terneuzen. Van _dege
nen, die direct aan de slag gingen,
vond een groot deel, vooral de mon
teurs, werk in eigen streek. Van de
genen die zich in de metallurgie
hadden bekwaamd bleek men vooral
aangewezen op de grote maatschap
pij „De Schelde" in Vlissingen als
werkgever.
Pendelen naar de kanaalzone is
voor de meesten minder aantrekke
lijk wegens de aanzienlijke afstand.
Overigens wordt die ontwikkeling
in de kanaalzone door de school-
leiding nauwlettend in de gaten ge
houden. Bij toenemende groei van
vooral de grote bedrijven rekent
men in Zeeuwsch-Vlaanderen op
een toenemende bestaansmogelijk
heid van toeleveringsbedrijven voor
dit gebied. Dat zal een verruiming
van de werksfeer van technische
scholen betekenen.
Een vraag die directeur Deurwaar
der zich ook stelt, maar nu nog niet
kan beantwoorden, is: „Hoe zal hel
verder gaan met de industrialisatie
langs de Westerschelde en hoe dicht
zullen die industrieën bij het West-
Zeeuwsch-Vlaamse „huis!" komen."
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Nieuw Links krijgt
tegenwind in de Partij van de Arbeid.
Een van de initiatiefnemers voor een
tegenactie secretaris P. Kors van de
P.v.d.A.-afdeling Hendrik Ido Am
bacht heeft binnen een week ruim
80 adhesie-betuigingen binnengekre
gen waarin protest werd aangetekend
tegen de te grote invloed van Nieuw
Links binnen de P.v.d.A.
De heer Kors vindt dat de invloed
van Nieuw Links krachtig moet wor
den ingedamd. Met name wordt het
radicale standpunt van Nieuw Links
inzake de buitenlandse politiek ver
worpen. Gemeend wordt dat de nood
zaak van de NAVO als instrument
voor handhaving van vrijheid en vre
de nog steeds overduidelijk blijkt.
De initiatiefnemers tot de tegen-
achtie willen proberen aan te tonen
dat de aanhang van Nieuw Links
betrekkelijk gering is.
Adhesie voor de tegenactie kwam
onder meer van prof. dr. A. Heertje,
F. J. Goedhart, Meyer Sluyser, prof.
dr. L. de Jong en de Amsterdamse
uitgevers drs. J. Polak en G. van Oor
schot.
(Van onze correspondent)
RILLAND-BATH Op het rij
wielpad langs de hoofdweg naar het
dorp Rilland is de bromfietsberij-
der A. S. uit Rilland in botsing ge
komen met een wandelaar die vanaf
het station naar het dorp liep. Het
ongeluk gebeurde omstreeks 7 uur
bij erg slecht weer. De 17-jarige A.
S. sloeg met het hoofd tegen het weg
dek en moest ernstig gewond naar
een ziekenhuis in Tilburg worden
vervoerd. De wandelaar, P. M. de W.
uit Roosendaal werd gewond aan
schouder en arm.
ROTTERDAM (ANP) De Rot
terdamse veemarkt nog steeds een
van de grootste van ons land moet
uit de binnenstad verdwijnen, zo
meent een commissie ingesteld door
B. en W. van deze stad.
De commissie voelt er veel voor,
dat Rotterdam samen met andere ge
meenten een nieuw slachthuis met
veemarkt bouwt op een centraal punt
in de Randstad Holland. Voordelen
van een zo gelegen veemarkt zijn
volgens de commissie: het vermijden
van een te grote capaciteit en een
spreiding van het gebruik.
De veemarktcommissie in Rotter
dam zal binnenkort een interimrap
port uitbrengen.
HEERENVEEN (ANP) Een per
sonenauto (stationcar) is gister
middag voor de Tjongerbrug langs
rijksweg 32 gekanteld en daarna te
water geraakt. Daarbij zijn drie da
mes verdronken van resp. 50, 58 en
84 jaar oud.
De twee andere inzittenden kon
den nog op tijd uit de auto worden
gehaald. Zij zijn naar het zieken
huis te Heerenveen vervoerd en
konden na behandeling weer naar
hun woning terugkeren.
De inzittenden zijn door voorbij
gangers uit het water gehaald.
ALS straatmaker Jos Scheele ergens
met het plaveisel in de weer is, dan
mag hij graag eens even uithalen
voor een lied. Hij zingt dan, op de
hurken of knieën gezeten een aria.
Het is heel normaal dat er hier en
daar Terneuzense huisdeuren of ven
sters open worden gezet en dat de
omwonenden aandachtig meeluiste
ren. Velen beseffen niet, dat er voor
hen gezongen wordt door een jonge
man, die onder de artiestennaam
„Lucardo" probeert om furore te ma
ken. Nog minder weten zij, dat er
van deze Jos-Lucardo al enkele
grammofoonplaten zijn verschenen.
„IK heb de moeilijkheden die veroor
zaakt worden door het isolement van
Zeeuwsch-Vlaandere'duidelijk on
dervonden, toen ik besloot om op een
zangcarrière te gaan mikken", zegt
hij. „Zonder dat ik pretendeer een
onontdekte ster of een miskend ta
lent te zijn, was het toch noodzake
lijk dat ik mijn heil over de grens
ging zoeken. „En „over de grens",
dat wil voor een Zeeuwsch-Vlaming
zeggen: België."
„Op de lagere school vond ik de zang-
uurtjes bij meneer Jansen, die de
viool bespeelde, de keerlijkste mo
menten van de hele week. Maar het
begon pas „echt" te worden, toen ik
als jongen van veertien aan een fes
tival in Ooigem (België) deelnam.
Ik won een eerste prijs met mijn
jongenssopraan en er werd zowaar
een grammofoonplaatje van mij op
genomen. Dat was een geweldige sti
mulans om door te zetten. Later won TOEN nam ik deel aan een concours in
ik een eerste prijs in een grotere
wedstrijd, met deelnemers uit heel
Vlaanderen, uit Duitsland en Frank
rijk. Dat was in Waeshunster. Prompt
nadat ik de prijs in de wacht had
gesleept kwam er iemand van de
grammofoonplatenmaatschappij „Pa-
thé" naar me toe, die een opname
wilde.
Ik ben toen, samen met Johan de Wit
uit Sluiskil aan het werk geslagen
om van die opname een topper te
maken. De stukken vlogen eraf, zo
spanden wij ons in. De opname werd
in Brussel gemaakt en hij verliep
prachtig. Het plaatje heette „Allen
ge he ich durch viele Strassen".
Een beetje van toepassing op mijn
beroep, nietwaar? Ik nam ook zang
en muzieklessen, die mijn ouders uit
een klein inkomen bekostigden. Zij
waren vrijwel de enigen die mij
waar zij maar konden, steun gaven.
Gelukkig hield ik wat over van de
radio-uitzendingen van mijn plaat
jes.
Eindhoven, waar ik als eerste ein
digde. Ik dacht: Nu gaat mijn toe
komst pas echt beginnen en er wer
den mij prachtige beloften gedaan.
Ik zou zelfs een TV-uitzending krij
gen. Maar het waren koeien met
gouden horens. Ik ben weer terug
gevallen in de anonimiteit."
JOS kan nauwelijks verhelen dat hij
teleurgesteld is. Hij maakt nu deel
uit van „The Swinging Five". Jos
zegt er van: „Het is leuk werk, je
verdient er wat mee en ik blijf in
het beroep dat ik het mooiste van
alles vind: zanger." Maar elke werk
dag opnieuw wordt hij, nog altijd
dromend van en werkend aan een
zangcarrière, opgeëist door de veel
minder tot de verbeelding sprekende
taak die hij in de maatschappij ver
richt: het stratemaken. Het is een
schrale troost dat hij „nicht allein
durch viele Strassen" gaat, maar dat
vele omwonenden enigszins verbaasd
van zijn zang genieten als hij handen
en stembanden tegelijk inschakelt!
