AMERIKANEN WORDEN MET DE NEUS OP BESCHAMENDE FEITEN GEDRUKT Blanken verminkten beeld van de neger Toeristenstroom stelt Israël voor problemen Scheuring dreigt in communistische partij Oostenrijk OVERNACHTEN IN RUSSISCHE AMBASSADE VOOR EN TEGEN MOSKOU Snel en krachtig Getto Ambassade Bezorgd Zelfkennis DE STEM ...v.ujjii m»m» »«LLll (Van onze correspondent Hans Citroen) Daarnaast zijn alle mogelijke gemeenschappen bezig om te trachten tot een gesprek te komen met de gekleurde broeders in de overtui ging, dat de gunstige resultaten van dit gesprek een burgeroorlog kunnen voorkomen. Het is opvallend, dat in de algehele publiciteit een wat gematigder toon heerst dan enige tijd geleden, ook al doen de onlusten in Cleveland en Gary vermoeden, dat de militante lei ders van de Black Power-beweging in feite vreedzame oplossingen naar het rijk der illusies hebben verwezen. NEW YORK De kwestie van minderheidsgroepen is de belangrijkste kwestie in de Verenigde Staten van Amerika. In de verkiezingsstrijd overheerst het rassenvraagstuk, Vietnam, in pers, radio en televisie is het de rassenproblematiek, die doorlopend onder de aandacht van het publiek wordt ge bracht. En toch ziet menige Amerikaan hier niets vreemds in (Van een correspondent) TEL-AVIV Israël wordt overstroomd door een ware toeristen vloed. Nog nooit hebben zoveel toeristen Israël bezocht als dit jaar. Alleen al in de maand juli stelden meer dan zestigduizend bezoekers de Israëlische toeristen-autoriteiten voor grote problemen. blanke, extremistische zuiderling in| acht te nemen. Het is bepaald overdreven om nu te veronderstellen, dat dit soort ac tiviteiten van de grote media in een handomdraai de ontstellende rassen- problematiek gunstig zou kunnen oplossen. Maar het is wel zo, dat er snel en krachtig gewerkt moet wor den om het probleem in de wortel aan te tasten: geen vaderlijke aan vaarding van de neger, maar een to tale opneming in het culturele, eco nomische en maatschappelijke leven, „open housing" „opname in het ar beidsproces in alle bestaande functies en niet alleen in de ondergeschikte, opname in de bestuurlijke functies - er is één negersenator op 20 miljoen negers - opname in de meest volledi ge educatieve voorzieningen. Whitney M. Young jr. van de Na tional Urban League heeft enige tijd geleden een grote stap in de richting van Black Power gedaan. Young ver klaarde in New Orleans, dat zijn Urban League de militante leiders van Black Power zal ondersteunen om zwarte machtsorganisaties toe gang te verlenen tot stadsbesturen en tot de zakenwereld, om tegemoet te komen aan de grieven van de neger bevolking. Yonng, de directeur van de Urban League en een belangrijk woordvoerder van de „civil-rights- organisaties", noemde in zijn rede 51 maal het woord „black" en slechts 3 maal het woord „negro". Hij zei ook: „Black can be beauti ful and white can be ugly". De Ur ban League zal volgens Young blijven werken aan zijn oude taak oim werk te vinden voor negers, maar de gro te wijziging zal nu zijn, dat de leaigue in de eerste plaats zal arbeiden voor sociale veranderingen. Young wees de idee van neger-separatisme af, maar hij diende een aantal volgelin gen van Urban League een harde slag toe met de militante zwenking. Hij zei onder meer nog, dat een aantal van de 90 plaatselijke gemeenschap pen van de league in de steden van de westkust tot de oostkust reeds be zig zijn in de nieuwe richting te gaan en dat de andere maar mee moesten gaan. Twee jaar geleden reeds pro beerden in Washington mensen als David Rusk, zoon van minister Rusk, om de Urban League in een meer mi litante richting te krijgen. David Rusk zei toen: „De crisis van de Ame rikaanse neger kan alleen opgelost worden door een radicale herwaarde ring van economische en politieke macht" en Rusk voegde daar aan toe: „No great white consensus will be the allies of these changes". Nu, in 1968, is door de Urban Lea gue besloten oni mee te werken aan het verkrijgen van die economische en politieke macht. De samenbundeling van alle Black- Powerelementen tot een beweging, die economische en politieke macht nastreeft, ziet er vreedzamer uit dan een beweging, die slechts in geweld nog een oplossing ziet. Als de voor standers van geweld en van lijdelijk verzet elkaar in het midden kunnen vinden is er voor de blanke Ameri kaan alle reden om snel met dat mid den tot daden te komen. Hoewel Israël zich in razend tem po voorbereidt op een grote toeristi sche toekomst in 1970 worden er meer dan een miljoen verwacht kan Israël de huidige aanhoudende stroom toeristen nauwelijks verwer ken. De hotels zijn overvoL Toeris ten die niet van te voren nauwkeu rig voor hotelkamers hebben geboekt lopen de kans, dat zij de eerste dagen dakloos onder Israëls stralende van de Oostenrijkse communistische partij tot tegenacties overgegaan. Achtentwintig redacteuren en mede werkers van het communistische Ta- gebuch gaven een verklaring uit, die vrijwel een breuk met Moskou be tekent. Volgens deze verklaring is het niet mogelijk zich solidair te verkla ren met lieden, die zich aan een zo danige trouwbreuk en rechtsver krachting hadden schuldig gemaakt (door Tsjechoslowakije binnen te val len). De groep van „revisionisten", of liever van communistische hervor mers, roert de noodzaak aan van een grondige heroriëntatie, waarmee be doeld wordt, dat alle partijen gelijk in rechten zijn en de een niet boven de ander is gesteld. Men denkt in ter men van één grote democratische be langengemeenschap van de commu nistische partijen van Italië, Joego slavië en de Scandinavische landen, maar anderzijds is men ook reëel ge noeg om te beseffen dat zulk een ge meenschap weinig effect sorteert als de communistische partij van Frank rijk aan de kant zou blijven staan. Partijleider Muhri behoort zelf tot de „progressieven". Dat neemt niet weg, dat hij van twee kanten onder druk wordt gezet: een totale breuk met Moskou zou voor de partij ern stige financiële gevolgen hebben. On voldoende tegemoet komen aan de wensen en eisen van de „revisionis ten" kan leiden tot een breuk in de party. Hoe men het ook keert of draait, de communistische partij Oos tenrijk kan de hoop op een terugkeer in het Oostenrijkse parlement wel voorgoed vergeten. hemel moeten zwerven. Sommige ke ren meteen naar huis terug- Onder de zon valt hun vakantie letterlijk in het water. Anderen, vooral de jongeren, nemen de tegenslag wat lichter op en slapen aan Israëls stranden totdat een hotelkamer vrij komt De Israëlische autoriteiten stellen alles in het werk om de mopperende toeristen tegemoet te komen. Het ministerie van toerisme heeft een dringend beroep op de Israëlische bevolking gedaan niet alleen uiterst beleefd te zijn voor de geëerde toe rist, maar ook om privé-kamers te gen betaling ter beschikking te stel len om de toeristen-immigratie op te vangen. In hun ijver de toeristen onderdak te bieden zijn de Israëlische autori teiten er zelfs toe overgegaan een aantal toeristen onder te brengen in verlaten huizen van de Russische ambassade in Tel-Aviv. Want sedert de Israëlisch-Arabische oorlog van vorig jaar staan deze huizen als ge volg van het verbreken van de diplo matieke betrekkingen tussen Tel- Aviv en Moskou leeg en dat is in 'n tijd van „toeristische woningnood" een doorn in het oog van iedere official, die zijn gasten een rustige ongestoorde nachtrust wil garande ren. Meer dan ooit het geval was ko men de toeristen dit jaar min of meer uit de lucht gevallen. Het vlieg veld Lydda bij Tel-Aviv is er niet op berekend dergelijke stromen toeris ten op te vangen. Vandaar dat er zich zo nu en dan chaotische tafe relen voordoen. Toch moet gezegd worden, dat de Israëli's met een scherp gevoel voor improvisatie er in slagen de toeristen toch op hun ge mak te stellen. Israël hoopt dit jaar aan de toe risten-industrie meer dan zeventig miljoen dollar te verdienen, hetgeen achttien miljoen dollar meer is dan in 1967. Ondanks deze toeristische voor spoed maakt Israël zich bezorgd over de religieuze samenstelling van al diegenen die Israëls schatkist komen spekken. Het is de Israëlische sta tistici opgevallen, dat dit jaar aan zienlijk minder christenen koers zet ten naar het heilige land en meer joden dan ooit het geval was. Hoewel men hier reuzeblij is met de joodse bezoekers, die gezien wor den als toekomstige immigranten, baart het terugvallen van het aantal christenen dat Israël aandoet „po litieke zorgen". Te meer daar Israël sedert de zesdaagse oorlog van vorig jaar alle christelijke heilige plaat sen onder zijn beheer heeft, zodat de pelgrim zonder enige grensover schrijding in 'n kort tijdsbestek deze plaatsen kan bezoeken. Israël vermoedt niet geheel teil onrechte, dat autoriteiten in Europa en de Verenigde Staten het bezoeken van de heilige plaatsen in de door Israël bezette Arabische gebieden zo niet afraden dan toch zeker niet aanmoedigen. Zo steekt de politiek ook bij de toeristen-problematiek zijn neus om de deur. Voorbijgaande aan dit voor de hand liggende politieke aspect van de zaak heeft het Israëlische parle ment de hand in eigen boezem gesto ken om de geheimen van de relatie ve teruggang van het christelijk toe risme naar Israël bloot te leggen. „Waarom moet de christelijke toe rist het scheutje melk in zijn kopje geweigerd worden, omdat hij toeval lig zijn maaltijd-met-vlees in een aan de joodse spijswetten gehoorzamend restaurant heeft genuttigd"? vroeg een der parlementsleden zich af. „En waarom moet het de chris telijke toerist in Israël onmogelijk worden gemaakt op zaterdag te rei zen omdat in ons land dan het open baar vervoer om godsdienstige re denen stilligt!" zegt weer een ander. De Israëlische minister van toe risme Moshe Kol zocht de oorzaak van het wegblijven van de christe lijke toeristen bij de opvallende on beleefdheid en onverschilligheid, waarmee de Israëli's de toeristen tegemoet treden. „De Israëli verwelkomt de toe rist met een lach, maar persoonlijk doet hij niets om het zijn gast in Is raël zo prettig mogelijk te maken, riep de minister uit. „Iedereen, van de strandbewaker tot de telefoniste, moet zich voor de toerist inspannen: Pas dan kunnen we bij zijn af scheid oprecht tegen hem zeggen: Tot ziens". (Van onze correspondent W. Oberleitner) WENEN De rode geallieerden heb ben met hun bezetting van Tsjecho slowakije alle communistische par tijen in West-Europa voor moeilijke problemen gezet. Zij zijn min of meer gedwongen om, terwille van hun sympathisanten, een standpunt in te nemen dat neerkomt op een veroor deling van de Sovjet-Unie. Zo heeft ook de communistische partij van Oostenrijk (KPO) de be zetting van Tsjechoslowakije, dezelfde dag nog, gedesavoueerd. Slechts zes leden van het centrale comité stelden zich achter Moskou op, betogend dat de „broederpartij zelf wel heel goed wist, wat haar onder de gegeven om standigheden te doen stond". In de daarop volgende dagen bleek evenwel, dat de zes stalinisten over ee,n. met onaanzienlijke achterban be schikten bij de ongeveer 25.000 par tyleden. De in opdracht van de partij gehouden bij eenkomsten lieten een duidelijk gebrek aan eenstemmigheid zien, hetgeen niet overeenkomstig de verwachtingen van het politbureau was. Hier en daar kwam het tot nogal opgewonden taferelen. Over het algemeen bleef de opvat ting van de partij redelijk gehand haafd, met uitzondering dan van West-Oostenrijk, waar zij een zeer kwijnend bestaan lijdt en waar de stalinisten de overhand behielden. Daar voerde men een intensieve cam pagne tegen de „revisionisten", die verraad pleegden aan de ware com munistische principes. Partijvoorzit ter Franz Muhri werd overstroomd met dreigbrieven en er kwamen zelfs beschuldigingen aan het adres van het partij-orgaan, Die Volksstimme, dat zich niet had kunnen verenigen met een artikel in het Russische re geringsblad Izvestia, waarin een in fame antisemitische aanval was ge daan op de Tsjechoslowaakse minis ter van buitenlandse zaken Hajek. Inmiddels zijn de „revisionisten" New York, waar de beter gesitueerde man een riant onderkomen heeft De bedoeling van dit programma was om te onderzoeken of er ook in „su burbs" een rassenprobleem en derhal ve discriminatie bestaat. Het werd duidelijk, dat de problematiek in een plaats als New RocheUe niet ligt in het feit of de welvarende blanke een welvarende neger naast zich duldt Een van de gespreksleiders een r.-k. priester maakte duidelijk dat deze gemeenschap te „sophistica ted" was om nog te praten over wel of niet plaats in de bus voor de ne ger of wel of niet een neger als buur man. In New Roehelle is het probleem dat de arme negerbevolking toch weer in een getto woont, in een paar dorpsstraten waar de blanke alleen maar snel door rijdt. Een neger-woordvoerder in het ge sprek onderstreepte de noodzaak voor de blanke om uit zijn paternalistische rol te komen en actief mee te werken aan feitelijke maatregelen die juist de arme negerbevolking in de gemeen schap van New Roebelle uit zijn iso latie en discriminatie zou halen. In weer een ander televisiepro gramma werd de kijker geconfron teerd met een groep blanke politie functionarissen en gekleurde burgers die bijeen waren gebracht onder lei ding van een psychiater met de be doeling elkaar eens precies te ver tellen wat zij nu werkelijk dachten en emotioneel ondergingen door de confrontatie met elkaar. Opmerkelijk was de grote agressiviteit van de ne gers en de wat ontwijkende mening van de politie, die echter gaandeweg exacter en meer geformuleerd werd. Een bijzonder helder formulerende neger, duidelijk van maatschapplijke allure, kon de politie duidelijk maken dat ook hij - die geenszins met mis daad of overtreding van doen had - de discriminerende houding van de politie moest verbijten. Al deze televisieprogramma's wor den niet geproduceerd door alleen maar de National Educational Tele vision, die zulks als behorende bij zijn taak moet doen, maar in hoofdzaak door de commerciële stations, die voor deze programma's de pecuniën behoeven van de sponsors. En die de pecuniën ook - gezien het resultaat - krijgen. Hetgeen erop wijst dat bij voorbeeld Xerox, die „Of black Ame rican" betaalde, geenszins bereid is de discriminerende poltiek van de P tester ende negerstudent in Atlanta wordt gearresteerd. „Ik verbrand mijzelf uit protest tegen rassenvermenging", zegt deze onvervaarde strijder. Het hakenkruis op zijn mouw kan een en ander verklaren. De vrijheid achter de horizon De televisie-reuzen als CBS en NBC brengen voortreffelijke series als „Of black America" en „Time for Americans" waarin buitengewoon fel en zonder concessies de vinger gelegd wordt op het feit, dat de zwarte bur gers van Amerika tweederangs bur gers zijn. In „Of black America" was het Bill Cosby-Scotty uit Dubbel spion, die de blanke Amerikaan aan de hand nam om hem een kijkje te laten nemen in de geschiedenis van de Amerikaanse neger. Hij toonde aan, dat de rol van de neger in de historie van Amerika doorlopend ver zwegen is of eenvoudig weggelaten of vergeten in de geschiedenis. De eerste man op de Noordpool was een neger, de eerste chirurg die een open hartoperatie met succes volbracht was een neger, aan de zijde van Geor ge Washington vochten vier neger regimenten etc. etc. Hij liet oude films zien - onder meer van Shirley Temple - waarin de neger alleen maar de rol van be diende of dorpsidioot mocht vervul len, waarin de neger dom, dwaas, bang, kinderlijk of stompzinnig was. Cosby nam de kijker ook mee naar een school, waar de negerkindertjes werden getraind voor het harde le ven, dat ze te wachten staat. De le raar-instructeur doctrineert de kin deren met doorlopend herhaalde mededelingen, dat zij „Afro-American, black en beautifull" zijn en dat zij geen „Amerikaanse negers" zijn: „Are you an American negro?", „No". „You are an American negro", „No". „Yes you are an American negro", „No". „Wat are yo?", „I am Afro-Ameri can, and black en beautiful". De blanke, die naar deze eerste en later onmiddellijk herhaalde uitzen ding van „Of black American" heeft gekeken kan in de gewone dagelijkse gang van zijn bestaan ternauwernood vermoed hebben, dat de discriminatie dermate ontstellend was, dat de blan ke maatschappij dermate stereotiep het beeld van de neger had doen ver worden, niet tot de baarlijke schurk, cue de jood werd door het antisemi tisme, maar tot een domme, dienende sufferd, die eenvoudigweg te dom was om aan de maatschappij van de blanke deel te nemen. In „Time for Americans" werd on der meer de lens gericht op een ge spreksgroep in New Rochelle, een welvarende kleine plaats even buiten

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 21