Zestig miljoen
aan subsidies
IJZERGIETERIJ
IN VLAMMEN
Frans pensionaat werd
royaal fabrieksterrein
De slag om
Zeebrugge
woedt fe!
AAN ENTREE VAN SLUIS
In gesprek met
TIEK
Nota regionaal beleid
wijst zwakke plekken aan
COUPURE
KWESTIE
ROND
STATEN-
NOTULEN
Uitbreiding staf
provinciale
Zeeuwse V.V.V.
HERFSTW ANÜEIIN6
Ds. E. Rietveld
Felle brand in
Sas van Gent
Gevaar voor
omgeving-
was groot
it en waar
VANDAAG
MORGEN
Commentaar
Brave jongen
Industrie
•Diensten
Opleiding
Inkomen
kaas
uit het
vuistje
de b van
beter
één stuk
in de hand
„Rotterdam voorbij
W&f
Hotel „DE LINDE"
GEVAAR
MEESTER
PERSLUCHT
ut beter altijd uw bril
n Ook bij sport
roor zijn sport-moA
en onbreekbare gla-
mmisbaar.
uzen Noordstraat 16
ll!50—2337
Korte Nieuwstraat 3
oon 01110—8387
zaterdag 28 september:
rt: 6.21 en 18.52 uur; Ter-
30 en 18.20 uur; Vlissingen:
.7.52 uur; Wemeldinge: 7,23
uur.
JRG
Stadhnls: World Press-photo
■ur
[oma, 18 j.
Het intieme leven vaa «en
danseres, 18 j.
3
tal 20 uur Wim Sonneveld en
Fa assen
SN
uur
reboden, a.l.
ilder 19.30 uur Palingschietlng
uur
er vertelt, 18 J.
«f
20 uur
ycht Björndal, 14 J.
JRG
Stadhnls: World Press-photo
ft Oranje 20 uur
neveld en Ina van Faassen
en 21 uur
er vertelt, 18 J.
.E
Lozanne 20 uur Jongerensoc.
wip 14 uur Kalkoenschieting
N
uur
jeboden, el.
n
X
ater 20 uur
de weg naar Versailles, 18 j.
ÏRUG
nd Schietimg
'E
Kk 14.30 uur Schieting
SN
20 uur
cht Björndal, 14 j.
holpen jongen, vol seksuele
n, maar schuw tegenover
maakt een vakantiereis
;r zijn angst heen.
ingsfilm, waarin een Zwlt-
laecoloog tegenover de (ui
nd in sommige gevallen ge-
abortus de plicht en ver-
elijkheid van de ouders
e raakt betrokken in de
ssen enkele pauperbenden,
et zich via allerlei relaties
erken. Zij huwt met haar
ir welk huwelijk de weg
hof voor haar open ligt-
g van het leven van Mores,
ihreven in het boek Exodus,
iet zwaartepunt valt op
ian het Egyptische hof, ue
Ier joden en de afkondiging
ien geboden.
?PEBPDO'S BELEMMEREN
je EN HUM MISDPDlG
'OPDEELT ZE STELLIG.
TERUG OM TE BERPf.10'J
EN DOE UE PLICHTA
DE STEM VAN VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1968
ZUIDEN- NIET STERK
Zeeland figureert in de nota van
de ministers De Block en Rool-
vink als de brave |ongen in de
klas. Het is een middelmatige leer
ling, die in het gezelschap van uit
blinkers enerzijds (Rijnmond en
IJmond) en stakkerds anderzijds (het
noorden en Limburg) prettig mee
komt en zelfs geringe vorderingen
maakt.
Het Hedendaagse beleid gaat er
van uit, dat de beste leerlingen het
zelf wel rooien en dat de zwakste
gratis bijlessen van de meester krij
gen. Maar kenmerkend voor de visie
op de middelmatige leerlingen is
helaas altijd, dat het potentiële ge
nie dat in hun schuilt, stelselmatig
wordt miskend. „Overig Nederland"
behoeft de Zeeuwen dan ook niet
te benijden om hun lange rij „zes
jes" op het schoolrapport. Het gaat
Zeeland niet goed en niet slecht.
Met andere woorden: het staat stil.
Zeeland heett fundamentele kritiek
op de paragrafen in de nota, die
van de hand van minister De Block
zijn. Dat komt omdat Zeeland de
aloude wijsheid kent die luidt:
„Plant de vruchtbaarste bomen in
de beste grond". Welnu: Zeeland
biedt geografische voordelen voor
industriële ontwikkeling, die men
nergens elders vindt en die voor
een forse bodem kunnen zorgen in
de nationale en regionale economie,
waarbij met „regionaal" ook op Ber
gen op Zoom wordt geduid.
Deze „bodemvoordelen" dienen ten
volle te worden uitgebuit, teneinde
te voorkomen dat een werkgelegen
heidsvraagstuk ten koste van zware
offers wordt opgelost, terwijl van
nature gegeven kansfen om onze
hefe economie (inclusief de werkge
legenheid) te versterken, onvoldoen-
dg^vorden benut.
Economische wetten en sociale in
zichten ontgroeien elkaar in de wes
telijke wereld. Een ruime arbeids
markt wordt als vestigingsargument
voor een industrie in snel tempo
minder waardevol. Onder de druk
van automatisering, stijgende loon
kosten, te geringe geneigdheid tot
migratie van personeel etc. neemt
de betekenis van de factor arbeid
in de industrie af. In één onzer arti
kelen over het. vraagstuk van de
vrije tijd, heeft men dat kunnen le
zen, en ook dat over dertig jaar ge
sproken zal worden over „het voor
recht om te mogen arbeiden".
Dit betekent, dat een normale arbeids
markt, gelijk in Zeeland, geen argu
ment tegen industriële ontplooi
ing meer is, terwijl andere vesti
gingsfactoren steeds meer beteke
nis krijgen. Behalve de geografische
factoren waarover Zeeland beschikt,
is daar nog het uiterst belangrijke
beleidsinstrument van een goed
koop energietarief. De moderne in
dustrie is mee: energie- dan arbeids
intensief. Helaas is de energiepoli-
nek van minister De Block op die
meuwe realiteit, voorzover het Zee
land betreft, niet zo soepel hanteer-
naar als men hier wel eens zou wen-
sen.
0m deze redenen neemt Zeeland de
nota voor kennisgeving aan en gaat
over tot de orde van de dag.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Hoe verdienen
de Nederlanders de kost ofwel
hoe is het gesteld met de eco
nomische structuur in de ver
schillende delen van ons land?
Ter beantwoording van
die vraag worden in de nieu
we nota over het regionale be
leid interessante gegevens ver
strekt. Het zuiden komt niet
als het landsdeel met de sterk
ste structuur voor de dag, al
is het in menig opzicht ook
weer niet het zwakste gebied.
In het noorden (Groningen, Fries
land en Drente) werkte in 1965 nog
16 procent van de bevolking in dc
landbouw, in het oosten (Overijssel
en Gelderland) 12 procent, in het
westen (de beide Hollanden en
Utrecht) 6 procent, en in het zuiden
(Zeeland, Brabant en Limburg) 9
procent. Ten opzichte van 1955 is
overal een mindering van het
aandeel van de landbouw in de werk
gelegenheid vast te stellen, 't sterkst
in het noorden.
In het zuiden is de industrie met
een aandeel van 41 procent de be
langrijkste werkgelegenheidsbron. In
het noorden neemt zij 29 procent van
de werkgelegenheid voor haar reke
ning, in het oosten 35 en in het wes
ten 27 procent.
In het zuiden neemt het aantal ar
beidsplaatsen in de industrie overi
gens af, behalve in Zeeland. In 1965-
'67 kwamen er daar 700 arbeidsplaat
sen bij (2 procent). In dezelfde pe
riode gingen er in Brabant 8700 ver
loren (ook 2 procent).
Het aandeel van de bouwnijverheid
is in het noorden, het oosten en het
zuiden even groot, namelijk 11 pro
cent. In het westen is het slechts
9 procent. In vergelijking met 1955
is het overal iets groter geworden.
De goed betalende dienstensector
en de overheid zijn met een aandeel
van niet minder dan 58 procent de
grootste werkgelegenheidsbron in het
westen. Voorts zijn de percentages:
44 voor het noorden, 42 voor het oos
ten en slechts 39 voor het zuiden.
Met een gemiddelde groei in de dien
stensector van 3,1 procent (de sterk
ste groei van alle landsdelen) loopt
het zuiden zijn achterstand echter in.
Wat de werkloosheid betreft is een
voortdurende verbetering te zien in
het noorden en in Zeeland. Gelder
land, Overijssel en Brabant zijn pro
vincies waarin het werkloosheidsper
centage doorgaans in de buurt van
het landelijke cijfer ligt, maar in de
laatste jaren is de situatie in Bra
bant en Overijssel verslechterd.
Utrecht en de beide Hollanden zitten
met een overspannen arbeidsmarkt.
Limburg is, als gevolg van de mijn-
sluitingen, een geval apart.
Een aanwijzing voor de gang van
zaken in de verschillende landsdelen
vindt men ook in de binnenlandse
vestigings- of vertrekoverschotten.
Het vertrekoverschot van het noor
den wordt kleiner, terwijl dat van
Zeeland in 1966 veranderd is in een
vestigingsoverschot van 500 personen
per jaar. Het vestigingsoverschot van
het zuiden in zijn geheel is vorig
jaar omgeslagen in een vertrekover
schot van 1800 personen. Het wes
ten stoot veel mensen af, terwijl het
oosten velen aantrekt.
Als we naar het opleidingsniveau
van de beroepsbevolking kijken, ko
men Brabant en Limburg er niet
best af. Van de beroepsbevolking die
ouder is dan 33 jaar, heeft in Ne
derland gemiddeld 54 procent meer
dan lager onderwijs gehad. Dat ge
middelde is te danken aan de Rand
stad: alle provincies buiten de
Randstad blijven er onder.
Van de beroepsbevolking tussen 23
en 32 jaar heeft 64 procent meer
dan lager onderwijs gehad. De enige
provincies die dit gemiddeme niet
halen zijn: Groningen, Drente, Bra
bant en Limburg In Brabant is het
62 en in Limburg maar 59 procent.
In Zeeland is het 65 procent.
Het gemiddeld inkomen is het
Laagst in Drente en Friesland. Het
blijft daar respectievelijk 18 en 17
punten onder het Nederlands gemid
delde. In Brabant is de situatie niet
veel beter, want daar blijft men er
altijd nog 12 punten onder, in Lim
burg 10 en in Zeeland slechts 2.
De cijfers dateren uit 1963.
Opmerkelijk is dat het gemiddeld
inkomen tussen 1955 en 1966 in alle
provincies gestegen is, maar is ge
daald in Noord-Holland, Zuid- Hol
land en Zeeland. In Groningen is
het gelijk gebleven.
In de nota wordt ook geprobeerd
de ontwikkeling op wat langere ter
mijn te „voorspellen". Wat het zui
den betreft komt men dan tot de
conclusie dat de situatie op de
de Zeeuwse arbeidsmarkt hoopge
vend is, maar dat het er voor Bra
bant en Zuid-Limburg maar som
ber uit ziet. De beroepsbevolking
neemt hier snel toe, terwijl de werk
gelegenheid in de oude industriële
bedrijfstakken afneemt.
(ADVERTENTIE)
IS
(Van onze correspondent in Brussel)
BRUSSEL De studiegroep Ha
venplannenZeebrugge heeft nog
maals op de Belgische regering een
beroep gedaan geen overhaaste be
slissing te nemen over de bouw van
de oliepijpleiding RotterdamAnt
werpen. Ook van CVP-zijde is de re
gering onder druk gezet om het pro
bleem van de Belgische havens en
daarmee verbonden de pijpleiding
aan de bevoegde parlementaire com
missie toe te vertrouwen.
Dinsdag had de minister van open
bare werken medegedeeld dat eind
deze week of begin volgende week
een beslissing over de pijpleiding kan
worden verwacht.
De studiegroep Havenplannen
Zeebrugge maakte woensdag meer
details bekend over de bestaande
plannen De bouw van een kunstma
tig 60 ha groot eiland voor Zeebrugge,
28 kilometer uit de kust op de Thor-
tenbank zou in drie jaar tijd voltooid
kunnen zijn.
De bedoeling is het eiland door een
pijpleiding met Zeebrugge te verbin
den en vandaar pijpleidingen aan te
leggen naar Antwerpen, Gent, Lim
burg, Luik en het Ruhrgebied.
De totale kosten worden geraamd
op 6 tot 7 miljard Belgische francs.
Dat bedrag is volgens de initiatief
nemers uit binnen- en buitenlandse
bronnen reeds beschikbaar. Dinsdag
liet de minister van openbare werken
weten, dat de Belgische regering niet
van plan is geld te steken in de Zee-
brugge-plannen, die volgens hem
nooit rendabel zullen kunnen zijn.
De initiatiefnemers stellen daar te
genover, dat het haven-eiland vol
komen renderend zal zijn. „Op het
moment dat Rotterdam voorbij ge
streefd is".
Uit welke bronnen het geld komt
is nog niet duidelijk. Vast staat wel
dat „Duitse industriële kringen, die
in nauw contact staan met de bonds
regering" zeer geïnteresseerd zijn in
de Zeebrugge-plannen. Vertegen
woordigers van deze kringen zijn
reeds in Brussel geweest voor over
leg en zij worden binnen twee tot
drié weken weer verwacht om spij
kers met koppen te slaan. Zij zouden
bereid zijn een belangrijk deel van
de kosten te financieren.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De voorzitter
van de KVP-statenfractie, drs. W.
Dusarduyn, heeft het college van G.S.
van Zeeland gevraagd of het juist
is dat in de notulen van de staten-
zitting van december 1967 is gecou
peerd.
Tijdens deze vergadering werd in
de algemene beschouwingen o.m.
over de aardgastarieven gediscussi
eerd. De fractievoorzitter van de Pv
dA haalde in dit verband een voor
beeld aan dat uit het leven was ge
grepen helaas echter uit het leven
van de fractievoorzitter der KVP
die hierover, evenals andere staten
leden, nogal ontsticht was.
Van de bewuste korte discussie
over dit punt zou in de notulen van
de bewuste vergadering niets meer
te vinden zijn. In een hoofdartikel van
de PZC werd gpsteld dat de passa
ges op verzoek van de PvdA-fractie-
voorzitter waren geschrapt en daar
aan koppelde de schrijver van het
hoofdartikel de conclusie vast, dat als
gedeputeerden zulke coupures toe
staan, elk statenlid wel kan vragen
om iets in de notulen te schrappen
dat bij nader inzien minder gelukkig
uitvalt. Drs. Dusarduyn wil nu we
ten of inhoud en strekking van het
bewuste hoofdartikel met de waar
heid overeenstemmen, en zo ja
waarom dan geen mededeling van de
weglating is gedaan.
(VERVOLG VAN PAGINA 1)
de Zeeuwse arbeidsmarkt gunsti
ge vooruitzichten biedt,
de beroepsbevolking in Brabant
en Limburg in de komende 10 tot
15 jaar het snelst zal stijgen en
op de arbeidsmarkt grote proble
men zal veroorzaken.
Minister De Block heeft een totale
herziening van het beleid overwogen,
maar tenslotte toch gekozen voor
voortzetting van het bestaande beleid,
zij het met enige aanpassingen.
Doorslaggevend voor deze beslissing
is het succes van het gevoerde beleid
(Van een onzer verslaggeefsters)
MIDDELBURG De staf van de
provinciale V.V.V. in Middelburg
zal worden uitgebreid met een vaste
medewerker. Op 1 december zal de
heer J. J. Lottgering uit Enschede
bij de V.V.V. in functie treden.
De heer Lottgering hoopt in no
vember van dit jaar zijn studie aan
het Nederlands Wetenschappelijk In
stituut voor Toerisme te Breda te
beëindigen.
(Van onze correspondent)
SAS VAN GENT Een felle brand
legde in de nacht van woensdag op
donderdag een gedeelte van de
Zeeuwsch-Vlaamse ijzergieterij Sas
vtin.Gent van de,heer Van Dongen in
de as. De brandweren van Sas van
Gent en Westdorpe zorgden er voor
dat de brand beperkt bleef tot het
oude gedeelte van de ijzergieterij.
Toen de vrijwillige brandweer van
Sas van Gent, kort na het alarm,
|j| ,i
•v' 1
1 M W
(Van een onzer verslaggevers)
SLUIS Van kostschool tot indus
triecomplex is de merkwaardige
transformatie, die in Sluis heeft
plaatsgevonden. Nadat het omvang
rijke complex van het voormalige
Franse pensionaat vele jaren heeft
leeggestaan, hebben nu achtereenvol
gens een graanhandel, een houtindus
trie en een meubelfabriek bezit ge
nomen van delen van de klooster
achtige gebouwenreeks.
Vooral het gemeentebestuur is blij
met deze gang van zaken, omdat door
de aktiviteiten van deze nieuwe be
woners de gebouwen een veel min
der desolate indruk wekken. Dat
laatste is vooral belangrijk omdat het
geheel de toegang tot Sluis, komende
van Aardenburg, „beheerst".
Een plezierige omstandigheid is
voorts het feit, dat het complex als
het ware het hart vormt van het door
het gemeentebestuur geprojecteerde
industrieterrein.
Sinds het pensionaat door de
Franse broeders in 1939 werd verla
ten zijn er vele pogingen geweest om
er bestemming aan te geven. Zo is
het onder meer als „onderkomen"
aan justitie en defensie. Vooral de
excentrische ligging van Sluis ten
opzichte van overig Nederland na
tuurlijk was voornaamste reden
dat op deze aanbiedingen niet werd
ingegaan.
De gebouwen zijn tenslotte in han
den gekomen van een sloper, die ge
lukkig niet direct het besluit nam om
er zijn ambacht in bot te vieren.
Daardoor ook zal van de aktiviteiten
in dit complex weer een injectie kun
nen uitgaan voor de bedrijvigheid in
Sluis. „Weer", omdat, dat ook het
geval was aan het begin van deze
eeuw.
Toen besloten de Broeders van de
Christelijke Scholen in Frankrijk hun
school en pensionaat naar Sluis te
verplaatsen, omdat het werken in
Frankrijk zelf door de anti-clericale
wetten van Combes te moeilijk werd.
Door die komst nam het bevol
kingstal van Sluis, goed tweedui
zend, plotseling met zeshonderd toe:
honderd man personeel en vijfhon
derd leerlingen. In feite betekende
dat ook de aanzet tot he. omvangrijke
toerisme waarvan Sluis nu zozeer de
vruchten plukt. Bezoekende ouders
enz. schiepen kansen voor hotels,
restaurants enz. terwijl tot heden ten
dage vele oud-leerlingen nog een
keer naar „hun Sluis" komen kijken.
Het Franse pensionaat, de boei
ende entree van Sluis, heeft ai vele
bestemmingen gehad en werd ten
slotte industrieterrein.
(ADVERTENTIE)
KLOOSTERZANDE
Specialiteit: Westerschelde schotel.
MIDDELBURG De afdeling Zee
land van de Koninklijke Nederlandse
Natuurhistorische Vereniging werkt
mee aan een landelijke actie van het
Instituut voor Natuurbeschermings
educatie.
In verband met deze actie wordt op
zaterdag 5 oktober een herfstwande-
ling gemaakt, waarbij de belangstel
lenden van alles te horen (en te zien)
krijgen over trekvogels, paddestoelen
en het andere moois dat de herfst te
bieden heeft.
Op zaterdag 5 oktober is het om
2 uur verzamelen geblazen bij het
kasteel Westhove te Domburg, voor
een herfstwandeling van 2 a 3 uur.
Op zaterdag 26 oktober wordt er
weer een wandeling gemaakt. Het
vertrekpunt is dan het motel „Mar
tina" te Groot-Valkenisse. Voor rond
leidingen van groepen dient men zich
tevoren in verbinding te stellen met
de heer H. G. Mandemaker, Adelaar
straat 70, Middelburg.
om 2.15 uur ter plaatse was, stond het
dak van de giethal en de slijperij al
over de gehele lengte in brand.
Commandant E. de Vriend van de
Sasse brandweer liet, gezien de ge
vaarlijke zuidwestenwind, de brand
weer van Westdorpe aanrukken. Daar
door overslaande vonken het gevaar
voor de aangrenzende glasfabriek
te Sas van Gent niet denkbeeldig was,
werd ook de gezamenlijke bedrijfs
brandweer van de glasfabriek en
Zuid-Chemie gealarmeerd.
Toen men om 4 uur de brand
meester was liet men de brandweren
van Westdorpe en de bedrijfsbrand
weer van de glasfabriek inrukken. De
brand beperkte zich tot de daken van
het oude gedeelte.
De oorzaak is waarschijnlijk stra-
lingswarmte van de sneldroger en de
brandhaard is vermoedelijk de daar
boven gelegen dakgoot. De schade is
nog niet bekend, maar wordt door de
verzekering gedekt.
De brandweer heeft nog met pers
lucht de benedenruimte van de fa
briek doorzocht voor mogelijke vuur
haarden. De Zeeuwsch-Vlaamse gie
terij is twee jaar geleden gevestigd
in de gebouwen van het oude „Blauw-
selfabriek" langs het kanaal te Sas
van Gent. Voor die tijd was het ge
legen in kleine gebouwen achter de
glasfabriek.
geweest: 17.000 nieuwe arbeidsplaat
sen (3800 in het noorden en 12.700
in het zuiden). Van die 17.000 zjjn er
overigens pas 4000 gerealiseerd.
Behalve de bovengenoemde min of
meer nieuwe maatregelen blijven de
SIO-, SIOL- en IPR-regelingen van
kracht. Deze voorzien, zoals bekend,
in de toekenning van overheidspre-
mies bij industrievestiging in ontwik
kelingskernen en herstructurerings
gebieden.
De opnieuw in te voeren premiere
geling voor bedrijfsuitbreidingen
voorziet in een overheidsbijdrage van
15 procent bij een investering van
minstens 500.000 gulden. De premie
zal te. hoogste 1,8 miljoen gulden
kunnen bedragen.
De bovengenoemde premieregeling
voor dienstverlenende bedrijven die
zich in de aangewezen gebieden ves
tigen alsmede de verplaatsingspre
mieregeling moeten nog nader wor
den uitgewerkt.
Nadrukkelijk wordt in de nota de
mogelijkheid open gehouden om in
geval van ernstige en acute werkloos
heid buiten de aangewezen gebieden
faciliteiten te verlenen aan grote be
drijven die zich daar zouden willen
vestigen.
De propaganda in het buitenland
zal worden geïntensiveerd. Naast
„Holland-promotor" Hafkemeijer is
in de Verenigde Staten een tweede
man aangesteld. „Wij hebben in
Amerika vijf jaar lang ons gezicht
niet laten zien", zei minister De
Block, „terwijl de Belgen er al zo
veel jaren met vijfentwintig man
werken!" Er zijn ook activiteiten ont
wikkeld in Japan, en onder leiding
van staatssecretaris Van Son, in en
kele Europese landen.
Ook op indirecte wijze worden de
stimuleringsgebieden geholpen. Voor
infrastructuurverbetering is op de
begroting van Economische Zaken in
de periode 1969-'72 een bedrag van
240 miljoen gulden uitgetrokken (165
miljoen in 1964-'68). Het geld is be
stemd voor versnelde of vervroegde
uitvoering van provinciale en ge
meentelijke infrastructuur-verbete
rende werken.
Ongeveer de helft van de 240 mil
joen wil de minister in het noorden
besteden. Genoemd worden in dit
verband de aanleg van de Eemsha-
ven en het havenplan van Harlingen.
Wat Zeeland betreft wordt gedacht
aar. verbetering van de industrieter
reinen op Walcheren en verbetering
van de wegen rond Terneuzen. Voor
Brabant worden projecten in Cuyk,
Oss en Helmond genoemd.
Een bedrag van 175 miljoen gulden
uit de tijdelijke meeropbrengst van
de BTW tussen 1969 en 1971 wordt in
een fonds voor specifieke voorzienin
gen gestort, zoals de vestiging van
„economische motoren" in bepaalde
gebieden. De bestemming ervan ligt
nog niet vast.
In de nota wordt ook gewezen op
een mogelijke reactivering van staats
bezit om aan nog meer geld voor
het regionale beleid te komen. Bo
vendien worden de uitgaven van an
dere departementen als Verkeer en
Waterstaat, Volkshuisvesting, Sociale
Zaken, CRM en Landbouw op de
doelstellingen van het regionale be
leid afgestemd.
Over de in de miljoenennota aange
kondigde loonsombelasting wordt op
gemerkt dat men denkt aan een hef
fing voor alle bedrijven en een uit
kering van de opbrengst aan bedrij
ven in de stimuleringsgebieden.
Zoals gemeld is hierover aan de SER
advies gevraagd. De regering acht het
de tijd nog niet rijp om tot vesti
gingsverboden in de Randstad over te
gaan.
Tenslotte zij gewezen op de aan
kondiging dat in de toekomst meer
rijksdiensten zullen worden ver
spreid, meer gedaan zal worden aan
de begeleiding van bedrijfstakken dié
het moeilijk hebben, en een actiever
beleid ten aanzien van de arbeids
markt gevoerd zal worden.
OPVALLEND bij mijn afscheid in
Harderwijk was, dat ik van zeven
mensen adressen in Terneuzen kreeg
om daar de groeten te doen", vertelt
ds. E. J. Rietveld, de vierde Neder
lands hervormde predikant in Ter
neuzen, die onlangs werd geïnstal
leerd „De wijk die ik heb gekregen
is voor een groot deel ontstaan door
migratie. In Harderwijk had ik een
buitengewone wijkgemeente, dat was
een mentale wijkgemeente. Alles wat
niet aansloot bij de gereformeerde
bond hoorde er bij. Hier is de wijk
meer geografisch bepaald."
DS. Rietveld, die tot er een nieuwe
pastorie zal zijn, in twee flats aan
de Breitnerstraat zal wonen, heeft de
nieuwe wijken voor zijn rekening
genomen. „Het plan is om een nieu
we kerk aan de Michiel de Ruyter-
laan te bouwen. De nieuwe pastorie
komt ook in die wijk, want je moet
bereikbaar zijn. Het zondag-school
werk moet hier op poten gezet wor
den en ook het dameswerk." Mevr.
Rietveld weet uiaarom. „Jonge vrou-
wen vliegen vaak tegen de muur op
van verveling." Zij is van plan haar
man op dit gebied te helpen, voor
zover haar vijf kinderen er haar de
tijd voor laten.
„EEN verschil tussen een oude ge
meente en een nieuwe, zoals hier, is
dat de ouderen vaak meer tijd voor
de kerk hebben. De jongeren zijn
vaak bezet, zijn volop met hun werk
bezig en volgen daarnaast vaak nog
een cursus."
MEVROUW Rietveld: „Er zijn mensen
die los raken van de kerk als zij naar
een nieuwe plaats verhuizen. Maar
er zijn ook mensen die dan juist op
nieuw beginnen. Dat is net als in
emigratielanden." Ds. Rietveld: „De
mensen willen een ontmoetingsplaats
hebben. De ervaring heeft geleerd,
dat hoe sneller je de mensen, die
ergens nieuw komen, ontmoet, hoe
beter het is. Want als je in een nieu
we omgeving komt zijn kleine pro
blemen plotseling veel groter."
HET gedrag van de nieuwkomer ten
opzichte van de kerk wekt soms ver
wondering bij ds. Rietveld. „De won
deren zijn de wereld nog niet uit".
„IK weet niet in hoeverre de kerken
in Terneuzen zullen kunnen samen-
Werken. Wat het gebouw betreft kan
je wel met idealisme willen samen
werken, maar praktisch gaat het
niet. De rooms-katholieke kerk b.v.
heeft een totaal ander zondagspa
troon. Maar ja, de kerkgeschiedenis
wordt nooit in twee jaar geschre
ven."