ALARMERENDE BERICHTEN UIT BELGRADO
Toestand op
de Balkan verslechtert snel
Pfe j
Nek-aan-nekrace
naar de maan in
versneld tempo
PvdA-BESTUUR
OVERLEEFT
MOTIE VAN
WANTROUWEN
3 x F
ito 19496 UlteA
boron
JAMIN
GAUW HALEN tt
Duitsers
stellen
belang
in haven
Zeebrugge
PRINS ZWAAIT OLYMPIëRS UIT
WESTPHAL
NIET NAAR
MEXICO
Salazar
slechter
Meer invloed Nieuw Links
WNMAR
in het grote
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
'Dode en verminkte
door knappende kabel
bouillontabletten
|08e jaargang no. 25924
maandag 23 sept. 1968
weerbericht
Enkele buien
(Van onze redactie buitenland)
BELGRADO - Op de Balkan, het onde „kruit
vat van Europa" verslechtert de toestand snel en
neemt de spanning met de dag toe.
CERNIK
SPIONAGE
Brabant krijgt 4,5 ton
voor recreatie
dit
^fetenAnmedlZf. oudera te
it
SONDE-V" GELAND
Apollo
Voorsprong
SCHEEPSBOUW:
N VY-bestuurder
ongerust over
werkgelegenheid
Argentinië koopt
Karei Doorman
AANVALLEN
DIEPTEPUNT
Reukloze, droge
en soepele voeten met
winnaar
SPH.
ceylon wafels
ort wagen is?
dealer en stap over m
EDITIE voor
zeeland
pirecteur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. leijendekker
Hoofdkantoor-. Breda, Reigerstr. 16,
Telefoon 22341, Postgiro 1114111.
Veel bewolking. Plaatselijk buJon.
Matige tot krachtige wind. Zelfde
temperaturen.
KANTOREN ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 33581
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 4780
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
TITO
CERNIK
Gisteren werd uit doorgaans betrouwbare kringen uit Bel
grado bekend dat de ambassades van verscheidene (niet nader
met name genoemde) „grote landen" bun regeringen alarme
rende berichten hebben gezonden.
In Zuid-Slavië werd in het week
einde de grootste noodtoestandsoefe
ning, welke ooit is gehouden, geheel
geplaatst in het teken van een aan
val van buitenaf. Tienduizend van
de 40.000 inwoners van de industrie
stad Lescovac werden binnen een
half uur geëvacueerd.
Tekenen die op de verslechtering
van de toestand in Centraal-Europa
wijzen, zijn:
De toenemende spanning tussen
Moskou en Belgrado;
Het feit dat weer nieuwe vloot-
eenheden van de Russen door de
Dardanellen naar de Middelland
se Zee zijn gevaren.
De eis van Albanië aan Bulgarije
stappen te nemen tot terugtrek
king van de Russische troepencon
centraties uit Bulgarije.
Deze waarschuwing kwam juist op
het moment dat de opperbevelhebber
van de troepen van het Warschau
pact, maarschalk Jakoebovski, een
bezoek bracht aan de Bulgaarse
hoofdstad Sofia.
Anderzijds is opgevallen dat juist
zaterdag een aantal hoge officieren
van het opperbevel van de NAVO in
Griekenland aankwam voor een be
zoek aan de NAVO-eenheden langs
de Griekse grens.
In Zuid-Slavië zijn talloze waar
schuwingen te horen en worden
voorzorgsmaatregelen genomen, na
dat vier van de vijf „wapenbroeders"
van het Pact van Warschau scherpe
aanvallen op dat land hebben ge
daan, die lijken op die welke vooraf
gingen aan de inval in Tsjechoslowa-
kije.
In de Zuidsiavische pers worden
deze aanvallen beantwoord door de
militairen van maarschalk Tito. Zij
schrijven dat 20 miljoen Zuidslaviërs
vastbesloten zijn mogelijke aanvallen
van de 300 miljoen „wapenbroeders
van Warschau" af te slaan.
Het Kremlin heeft de afgelopen
weken ook de gang van zaken in
Roemenië gekritiseerd. Het Roe
meense volk reageerde met betuigin
gen van trouw aan het bewind.
De Sovjet-Unie heeft inmidels nog
niet gereageerd op de rede, die pre
mier Cernik van Tsjechoslowakije
zaterdag in Ostrava tot 't partijkader
uitsprak en waarin hij het begin van
de terugtrekking van de Russen bin
nen enkele dagen aankondigd. „En
kele contingenten", zo zei Cernik,
zouden blijven.
De Tsjechoslowaakse premier stel
de voorts dat in juli in Cierna geen
overeenkomsten waren getekend,
maar dat men het Kremlin er slechts
van in kennis had gesteld op welke
wijze uiterst bnks en uiterst rechts
zouden worden bestreden.
In geen geval zou worden terug
gegaan tot de methoden van de jaren
vijftig. Niemand zou om zijn poli
tieke overtuiging worden vervolgd.
Cernik sprak zijn rede uit nadat,
naar verluidde, de Russen hadden
geëist dat schrijvers en journalisten
zouden worden vervolgd en partij
leider Dubcek zou moeten worden
heengezonden.
Een reis van de Tsjechoslowaakse
leiders naar Moskou voor nieuw
overleg werd in de tweede helft van
de vorige week uitgesteld. Nog steeds
is niet definitief bekend wanneer zij
nu zullen gaan, hoewel verondersteld
wordt dat dit begin van deze week
zal zijn,
Blijkens een communiqué van de
NAVO hebben de Sovjet-strijdkrach
ten hun spionagewerkzaamheden te
gen de grote vlootoefening van de
NAVO in de Atlantische Oceaan uit
gebreid.
In het communiqué van het voor
lichtingsbureau van het commando
te Londen wordt meegedeeld dat ver
kenningsvliegtuigen van de Sovjets
gisteren de oefening voor het eerst
hebben geschaduwd. Zij voegden
zich bij een Sovjet-treiler, die de ma
noeuvres reeds vijf dagen had ge
volgd.
De oefening is de grootste, die de
NAVO in vier jaar heeft gehouden.
Er zijn vliegtuigen en meer dan 100
schepen van negen landen bij be
trokken.
BRUSSEL (ANP) Vertegen
woordigers van Duitse economi
sche kringen uit het Buhrgebied
lijn vorige week in België ge
weest voor overleg met de pro
motors van een plan voor de
houw van een kunsthaven voor
mammoettankers voor de Belgi
sche kust bij Zeebrugge.
De Duitse afvaardiging is voorts door
topambtenaren van de ministeries
van economische zaken en openbare
werken in Brussel en de kabinetschef
van premier Eyskens ontvangen, zo
meldt „De Standaard".
Zij zouden belangstelling hebben ge
toond voor de kunsthaven, die 28 km
uit de kust zou moeten worden ge
bouwd en door pijpleidingen verbon
den met Zeebrugge, Gent, Antwerpen
en Wallonië.
De nieuwe haven, die toegankelijk
zou zijn voor schepen tot 500.000 ton,
zou in drie jaar gebouwd kunnen
worden.
Volgens „De Standaard" zullen nog
meer Duitse deskundigen naar Brus
sel komen om de plannen nader te
bestuderen.
Dit zou voor de Belgische regering
mogelqk aanleiding kunnen zijn om
naar beslissing over een pijpleiding
van Rotterdam naar Antwerpen nog
enige weken uit te stellen.
(Van een onzer verslaggevers)
B0?CH Ter subsidiëring
van recreatieprojecten in Noord-Bra-
cÏÏtanrf Ministerie van
liik wN u-r'e en Maatschappe-
gesteld nl annt™ ton beschikbaar
VAmiT 400.000,- voor de grond-
creatfe7omtg ten behoeve van een re-
voor n= te Eersel en f 48.750.-
lancs en Pfnhnickplaatsen
ztenlnv Mlas-te neusden. Drie aan-
VLISSKpfm26 co;Tespondent)
door het afknap Zondagmiddag is
draad oD het^m' Van een meer"
singen Lt Ll? ®neomplex te Vlia"
uit Vlissinpor ,1®, i°n§etie A. D.
°uders dnrifr-i r ogen van zÜn
°»stende afkSmstVer05;gelukt- De uit
door le heer s- H- werd
raakt. Een (3pgschletende draad ge
worden. moest geamputeerd
bgSende schln 5- 6 sl.uls gemeerd
?t0nd eveneens S. H.
^pte een dêr i en' P1°tseling
schip eemof l53 waaraan
»ver de wal Het g en zwiepte
e1J, getroffen en'w^K Werd daar"
"elgische toesot!!, een van de
fen' Directe oveZWerwerd afgesla-
Jterce „aare het R n?m? per ambu-
hn de iongen nVt aziekenhuis
^dden. let meer van de dood
dte^nïe? n1et°?M?ak wordt ge"
de kabel. De nolit: '?\g. vleren van
20eb in. "telt een onder-
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU/HOUSTON De nek-
aan-nek-race naar de maan heeft zijn
tempo versneld. Na de berging van
de Russische Sonde-V, behouden in
de Indische Oceaan geland na een
tocht om de maan heen, schijnen de
Russen een (kleine?) voorsprong te
hebben.
Een woordvoerder van de „Nasa",
het Amerikaanse bureau voor lucht
en ruimtevaart, noemde gisteravond
de berging van de „Sonde V" een
groot succes en een bewijs van de
„grote capaciteit" waarover de Rus
sen beschikken. Als de Amerikanen
de maan eerder zouden bereiken dan
de Russen zou dat slechts aan het
einde van een nek-aan-nek-race zijn,
zei hij.
Volgens verslaggevers op Kaap
Kennedy menen de Amerikanen nog
vlak bij de Russen te liggen in de
wedloop. Als de proefvlucht volgende
maand met de „Apollo 7" met drie
man slaagt, zullen de Verenigde Sta
ten mogelijk nog in december een
cabine met drie man rond de maan
zenden.
Het Russische persbureau Tass deel
de zondag mee dat de Sonde zater
dag omstreeks 17.00 uur vrijwel mid-
weegs tussen Zuid-Afrika en West-
Australië aan een parachute in de In
dische Oceaan was terechtgekomen
en door een Sowjet-vaartuig was op
gepikt. De snelheid bij de terugkeer
in de dampkring was 11,2 km per se
conde, „de tweede kosmische snel
heid" Het station had een grote hoe
veelheid wetenschappelijke gegevens
terug naar de aarde gebracht.
Volgens waarnemers is de Sovjet-
Unie nu een stuk voor op de Ver
enigde Staten wat de mogelijkheid
van een bemande vlucht naar de
maan betreft. Men is van mening dat
de Sovjet-Unie niet onmiddellijk het
experiment met een bemande cabine
zal herhalen maar eerst verdere
proeven zal doen.
In de verklaring van Tass wordt
niet over het aspect van een mense
lijke vlucht gesproken maar de na
druk gelegd op de wetenschappelijke
waarde van het sonde-experiment.
Sir Bernard Lovell, directeur van
Jodrell Bank, wenste de Russen zon
dag geluk met hun prestatie en voor
spelde dat zij in de nabije toekomst
een bemande vlucht naar de maan
zullen uitvoeren.
Volgens de directeur van het ruim
te-observatorium in Bóchum (West-
Duitsland) zullen de Russen nog voor
het eind van dit jaar of in het eerste
kwartaal van 1969 een voertuig met
drie ruimtevaarders om de maan la
ten draaien.
ASSEN (ANP). „Ondanks alle
geruststellende verklaringen der di
recties, wil het er bij mij niet in dat
het uit elkaar trekken van Wilton-
Fijenoord geen gevolgen zal hebben
voor het personeel". Dit zei zaterdag
de voorzitter van de metaalbedrijfs-
bond NVV, de heer M. Zondervan.
Er is bij de verdeling van Wilton-
Fijenoord geen rekening gehouden
met de circa achtduizend mensen die
daar werken.
Hij verzekerde zijn gehoor dat de
vakbonden in de onderhandelingen
over die maatregelen hun huid zo
duur mogelijk zullen verkopen. „Er
is al met miljoenen gesmeten en we
zien niet in dat we dan met guldens
genoegen zouden moeten nemen als
het op de belangen van de mensen
aankomt".
De heer Zondervan zei dat hij dit
niet meedeelde om zijn gehoor bang
te maken, maar als een voorbeeld van
de betekenis van zo'n fusie en van
hetgeen in het Nederland van 1868
allemaal kan worden beslist zonder
tijdige inschakeling van de werkne
mers.
Een van de vragenstellers uit de
vergadering merkte op dat scheeps
bouwer Verolme zichzelf graag ziet
als de boezenmvriend van de werk
nemers die voor hem een soort lie
veheersbeestjes zijn, maar dat hij in
wezen een „zuivere superkapitalist"
kan worden genoemd. I
Prins Claus deed de Olympische
ploegen uitgeleide. Naast hem (vJ.
n.r.) Lia Louer-Hinten, Marian
Ackermans en Tilly van de Made
van de Zwaard.
(Van onze sportredactie)
AMSTERDAM Een conflict tus
sen atletiekcoach Wil Westphal en
official Moerman van de KNAU was
er de oorzaak van dat eerstgenoemde
geweigerd heeft de reis naar Mexico
mee te maken. Zaterdag vertrok de
ploeg (met deelnemers aan andere
takken van sport) zonder Westphal
naar de Olympische Spelen. De ruzie
tussen hem en de KNAU ontstond
door een meningsverschil over de
bevoegdheden die gedeeld moesten
worden met de twee weken geleden
aangestelde tweede coach Ton Eyken-
boom.
Ook in het wielerkamp was een
vervelende stemming. De medische
commissie van het NOC had name
lijk de koffers van de soigneurs on
derzocht op doping-preparaten en dat
liep uit op boze woorden. (Zie verder
onze sportpagina's).
LISSABON (AP) Na een inzin
king in de nacht van zaterdag op
zondag, werd de toestand van de ster
vende Portugese premier Salazar gis
termiddag door de artsen „stationair"
genoemd. Maar in het algemeen ge
nomen gaat hij achteruit.
President Thomaz heeft gisteren het
ziekenhuis bezocht wellicht in een
poging met de stervende premier nog
contact te kunnen krijgen over het
probleem van zijn opvolging.
Thomaz is ongeveer een uur in het
ziekenhuis geweest.
BUENOS AIRES (AP) De Ar
gentijnse marine heeft bekendge
maakt dat zij haar goedkeuring heeft
gegeven aan de aankoop van het Ne
derlandse vliegdekschip Karei Door
man, dat de Independencia, het enige
vliegdekschip van de Argentijnse ma
rine moet vervangen. De Karei Door
man en de Independencia zijn twee
lingschepen, maar de Karei Doorman
heeft veel modernere technische ap
paratuur.
(Van onze parlementaire redactie)
ROTTERDAM Het bestuur van de Party van de Arbeid heeft
de eerste grote botsing binnen de partij over allerlei organisatorische
en politieke meningsverschillen overleefd.
Een motie van wantrouwen tegen dit bestuur, die de partijraad op
een zeer rumoerige bijeenkomst in Rotterdam zaterdag van een
aantal gewesten voorgelegd kreeg, werd op het beslissende moment
ingetrokken.
De eigenlijke krachtproef tussen
de radikale stroming Nieuw Links
waarover ook de partijraad handel
de, komt echter pas op het grote voor
jaarscongres van de socialistische
partij dat in maart gehouden wordt.
Dit congres moet dan beoordelen of
het zittende partijbestuur kan blij
ven of moet verdwijnen. Nieuw Links
bereikte zaterdag echter een nog
grotere invloed.
De gewestelijke bijeenkomsten van
deze radikale stroming worden voort
aan in samenwerking met en onder
verantwoordelijkheid van de partij
georganiseerd.
De verwarring binnen de Partij
van de Arbeid over het zelfstandig
optreden van de Nieuw Linksgroep
in de laatste maanden bereikte zater
dtig in het Rotterdamse Groothan-
deïsgebóuw zijn climax. De speciaal
bjjeen geroepen partijraad moest na
melijk beslissen of het partijbestuur
juist opgetreden was in deze botsing
tussen interne partijpolitieke me
ningsverschillen.
Het partijbestuur had de laatste
maanden aan allerlei aanvallen bloot,
gestaan. Het grootste verwijt tegen
dit bestuur kwam van Nieuw Links,
dat het bestuur verweet dat 't slecht
functioneerde en dat de invloed van
de kamerleden in dit bestuur veel te
groot was.
De aanval richtte zich in het bij
zonder op de partijvoorzitter, dr. J.
Tans, fractievoorzitter drs. J. den
Uyl en partijsecretaris, tevens Twee
de-Kamerlid, de heer W. Wiel
draaijer.
In het partijbestuur zelf bleven de
ernstige meningsverschillen evenmin
uit. Nieuw Links legde voordat de
partijraad zaterdag bijeen kwam zijn
beschuldigingen vast in een nota, drs.
J. den Uyl kwam met een scherpe
persoonlijke tegennota en het partij
secretariaat stelde een stuk samen
over de vele werkzaamheden die het
bestuur al verricht zou hebben en
over de plannen voor structuurverbe
teringen binnen de partij in de nabije
toekomst.
De verwarring bereikte vorige
week een nieuw dieptepunt, toen be
kend werd dat Nieuw Links op eigen
houtje gewestelijke bijeenkomsten
ging organiseren. Het partijbestuur
had kort daarvoor evenwel een nogal
geruststellende verklaring uitgegeven
dat de belangrijkste geschillen in het
bestuur bijgelegd zouden zijn.
Op de partijraad van zaterdag in
Rotterdam echter bleek het tegen
deel. Partijbestuurder mr. J. Burger,
oud-Tweede-Kamerlid en oud-frac
tievoorzitter van de Partij van de
Arbeid eiste zelfs -onder meer het
aftreden van de zeven Nieuw-Linkse
bestuursleden. Dit achtte hij niet
meer dan een kweste van fatsoen van
deze bestuursleden. Een groot aan
tal leden van de partijraad eiste
eveneens meer duidelijkheid en de
beschuldigingen tegen elkaar vlogen
deze zaterdag over en weer.
De tegenstellingen werden tenslot
te zo groot, dat de partijraad een
motie van wantrouwen voorgelegd
kreeg. Een groot aantal gewesten eis
te namelijk, dat het voorjaarscongres
vervroegd bijeen geroepen zal wor
den om de interne meningsverschil
len nu eens voor goed uit te kunnen
vechten. Het partijbestuur had dit al
eerder afgewezen en bleef bij zijn
standpunt ook zaterdag tijdens de
partijraad.
Op dit bijna beslissend moment
scheen een zeer ernstig conflict bin
nen de partij onvermijdelijk met alia
gevolgen van dien vöor de socialis
ten. Een tactische bemiddelingspo
ging van vice-voorzitter André van
der Louw, aanhanger en grote stimu
lator van Nieuw Links, wist dit ech
ter op het laatste ogenblik te voorko
men. De motie van wantrouwen werd
na veel gepraat en na veel nogal vaga
beloften weer ingetrokken. Nieuw
Links kan nu in ieder geval een be
roep op het partijbestuur doen, wan
neer de gewestelijke partijbesturen
weigeren medewerking te verlenen
aan het organiseren van Nieuw-
Linkse radikale bijeenkomsten.
Tegelijk is zaterdag echter ook dui
delijk geworden, dat de grote crisis
in de Partij van de Arbeid over aller
lei uiteenlopende politieke opvattin
gen en vooral over de grote verschil
len tussen de oude en jonge gene
ratie socialisten nog lang niet bezwo
ren is. Links en rechts van deze par
ti) staan nog even ver van elkaar,
terwijl de centrumgroep van de partij
onder leiding van dr. J, Tans nog
steeds pogingen in het werk blijft
stellen om de twee bijna onverzoen
lijke vleugels toch te verzoenen.
(ADVERTENTIES)
li500*
CaHeerJ.H.J.V«4Wi»
De Sportlaan265
Amstelveen
S10PUCHT
V11N ZO'N PRBSl
vandaag voordeel
250 gram van 79 voor 69
niet duur wel heerlijk
