Schut bouwt in '69
5000 woningwet
woningen minder
Voor onderwijs
recordbedrag
van 6,7 miljard
üüf
in
A
Zuinigheid troef bij defensie
DOEL BLIJFT 125.000 WONINGEN
Driehonderd miljoen
meer voor
verkeer en waterstaat
ZUIVEL
VRAAGT
VEEL
GELD
C.R.M. steunt
groot aantal
bouwplannen
Financiën
gemeenten
drukken
op rijk
WEDDE DIENSTPLICHTIGEN OMHOOG
PRIORITEIT MAMMOETWET
Burgerij erbij
Democratisering
Studietoelagen
DE INKOMSTEN EN UITGAVEN VAN DE STAAT
Liberalisatie
W onin g verbetering
Fonds voor
meer eigen
woningbezit
Steun voor streekvervoer
Praatpalen
Buitenhaven
Regering steunt
Suriname in
grensgeschil
PEP-PILLEN
ALLEEN
OP RECEPT
leer bevoegdheden
Rijk betaalt aan
lonen 10 miljard
Eerder vroedvrouw
DE STEM VAN WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1968
DE WONINGEN D1ÊWU BOUWEN
L JAARL'JKS AANTAL VOLTOOIDE WONINGEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Veringa (O. en W.), wiens begroting voor
1969 een record-bedrag van 6777 miljoen aan uitgaven vergt, heeft
voor 1969 o.m. de volgende maatregelen aangekondigd:
Met ingang van het schooljaar 1969/1970 zal een bescheiden begin
worden gemaakt met een geleidelijke invoering van de derde fase van
de leerlingenschaal-verlaging voor het gewoon lager onderwijs. Dit
geschiedt door erruiming van de klassesplitsingsnorm voor het eerste
leerjaar bij het toekennen van extra-onderwijzers
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Klompé
(C.R.M.) heeft het parlement de
volgende activiteiten op wetge
vend gebied aangekondigd:
Het wetsontwerp op de om
roepbijdragen (verhoging luister
en kijkgeld) treedt 1 januari 1969
in werking. Voor radio en tv moet
dan te zamen 75 gulden, voor ra
diotoestel 24 gulden betaald wor
den.
De reclame voor radio en tv
zal dit jaar ll'A miljoen meer op
brengen.
De geldschieterswet zal wor
den vervangen door een wet op
het consumptief krediet, die nog
dit jaar het parlement bereiken
zal.
De wet op de bejaardenoor
den en de monumentenwet wor
den gewijzigd terwille van een
efficiëntere uitvoering.
De C R.M.-begroting 1969, waar-
vooi 567 miljoen gulden is uitge
trokken, maakt het de minister
mogelijk mee te werken aan de
stichting van o.m.: circa 27
sporthallen, circa 25 sportvelden/
opstallen, circa 76 jeugdhuizen,
circa 48 dorps- en wijkcentra.
5 woonwagencentra, 20 dagver
blijven voor gehandicapten, 30
pensiontehuizen voor gehandicap
ten, 10 dienstencentra voor be
jaarden, 35 accommodaties voor
jeugdwerk, 7 volkshogescholen,
een centrale bibliotheekdienst.
Over de voorstellen ven de pers-
raad tot verbetering van de eco
nomische positie van de dagblad
ondernemingen krijgt de rege
ring binnenkort een advies van
minister Klompé.
In een algemene beschouwing
over haar beleid zegt minister
Klompé, dat dit erop gericht moet
zijn een „tegenstroom" te ver
sterken, d.w.z.: de burgerij moet
meer betrokken gaan worden bij
het voorbereiden van beleidsbe
slissingen op al de terreinen waar
dit mogelijk is.
Voor vrijetijdsbesteding, jeugd-
vormmg. volkson wikkeling en
spn-' is op de begroting 146 mil-
jop' vilden uitgetrokken, tegen
123 'joen voor dit jaar. Voor
rarl 'plevisie en pers is een
uitp -an 250 miljoen geraamd
teger vermoedelijke uit-
komK' m 214 miljoen voor dit
jaar kunsten, oudheden en
natuu -scherming krijgen 137
miljoen, tegen 127 miljoen voor
<ht jaar.
Bij het kleuteronderwijs ko
men de zogenaamde margege
tallen te vervallen, waardoor de
vraag naar kleuterleidsters met
ca. 400 zal toenemen*
Per 1 augustus 1969 zal een
bescheiden verlaging van de
Ieerlingenschaal worden inge
voerd voor een reeks scholen
voor buitengewoon onderwijs.
Bij de opstelling van de begro
ting is, aldus minister Veringa,
prioriteit gegeven aan de uitvoe
ring van de wet op het voortge
zet onderwijs (Mammoetwet) en
de daarmee samenhangende on
derwijsvernieuwing. Alleen al
voor de salarisregelingen van het
onderwijzend personeel is in dit
verband een extrabedrag van 24
miljoen gulden uitgetrokken.
De democratisering van het on
derwijs geniet grote aandacht.
Het parlement krijgt er van mi
nister Veringa een studie over
voorgelegd. De bewindsman is
ook naarstig op zoek naar nieu
we vormen van inspraak bij het
onderwijs. Voorkomen moet ech
ter worden, dat de slagvaardig
heid van het beleid in ongewens
te mate wordt aangetast, waar
schuwt minister Veringa. Advie
zen, nota's etc. zal hij steeds zo
vroeg mogelijk publiceren om de
publieke discussie een optimale
bijdrage tot de beleidsvorming te
laten leveren. Dit geldt ook voor
de aangekondigde nota-Posthu-
mus over de herstructurering
van het wetenschappelijk onder
wijs.
Voor het universitaire jaar
1968 - 1969 worden in totaal 82-000
studenten verwacht, een aantal,
dat, naar aanvankelijk werd ver
wacht, pas in 1970 - 1971 zou
worden bereikt.
De uitgaven voor het weten
schappelijk onderwijs, onverwacht
meer, zijn daarom in totaal op
1539 miljoen geraamd (voor dit
jaar bedroeg de raming 1406
miljoen, maar de vermoedelijke
uitkomsten belopen 1466 miljoen).
Voor het lager onderwijs is
voorts 2489 miljoen begroot (was
2129) en voor het v.h.m.o. 1013
(was 732) Voor het nijverheids-
mderwijs staat er 824 miljoen op
le begroting (was 836). Het we-
enschappelijk onderzoek krijgt
'13 miljoen (106).
Rijksstudietoelagen: hier
door is voor 1969 een bedrag van
136 miljoen gulden geraamd. Dat
is 12 miljoen meer dan voor
1968. De verhouding beursvoor-
schotgedeelte van de toelagen zal
voor de aankomende studenten
vorden gewijzigd ten gunste van
iet beursgedeelte* De zogenaam-
Ie gemengde toelage zal voor hen
,-oor het eerst bestaan uit 60 pet.
oeurs en 40 pet. voorschot. Dit
was het vorig jaar juist anders
om.
Cijfers in miljoenen guldens (ind aanvpostenj
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - IVIinister Schut wil het volgend jaar
het te bouwen aantal woningwetwoningen terug
brengen van 50.000 op 45.000. Voor bouw in de
particuliere sector zijn daarentegen subsidies voor
55.000 woningen beschikbaar. Het woningbouw
programma 1969 voorziet tevens in de bouw van
25.000 ongesubsidieerde woningen, zodat het to
tale woningcontingent, evenals dit jaar,
125.000 woningen bedraagt. Het kabinet zegt in
het bijzonder te zullen letten op de totstandkoming
van een voldoend aantal uitgesproken goedkope
woningen van goede kwaliteit.
Zoals wij vorige week vrij
dag al hebben gemeld kondigt
minister Schut voorts de zeer
spoedige indiening van een
wetsontwerp aan, dat er in
voorziet de jaarlijkse huur-
aanpassing van vier op zes
procent te brengen.
De bouw van zgn. keuzewonin
gen kan op rijkssteun blijven re
kenen. Minister Schut acht het
verder wenselijk, dat er ruimere
woningen worden gebouwd in de
particuliere subsidiebouw, om een
betere doorstroming te bereiken.
Voor de bouw van 25.000 onge
subsidieerde woningen wordt een
stijgende belangstelling verwacht,
hoewel de bouw tot nu toe is
achtergebleven bij de ramingen.
Ook in 1970 en 1971 wil minis
ter Schut 45.000 woningwetwo
ningen bouwen. Hij hoopt, dat op
deze wijze het jaarlijkse contin
gent van 125.000 woningen nog
een paar jaar kan worden be
reikt. Hierdoor zou de werkgele
genheid in deze bedrijfstak op
hoog peil blijven. Over de ver
deling van de subsidiewoningen
over de provincies is nog niets
bekend. Ten opzichte van 1967
en 1968 betekent dit aantal van
45.000 een vermindering met
12.500 en 5000 woningwetwonin
gen. Bij de 55.000 gesubsidieerde
particuliere woningen is gerekend
met 10.000 door woningbouwcor
poraties te bouwen woningen,
waarbij de geldmiddelen voor 90
procent van de stichtingskosten
verkregen kunnen worden uit
door de gemeenten te garanderen
leningen.
Waarschijnlijk zullen per 1 ja
nuari de nog niet-geliberaliseerde
gemeenten in de drie noordelijke
en de drie zuidelijke provincies
worden betrokken in het vrije
huurbeleid.
In die gebieden waar kwanti
tatief evenwicht nog niet is be
reikt, is een partiële liberalisatie
te verwachten.
Volgend jaar gaat ook de eer
ste etappe in van de rijksbijdrage
aan de gemeenten, die hiermee
,de doorstroming moeten bevorde
ren. Het huur- en subsidiebeleid
blijft gericht op verkleining van
de afstand tussen de huren van
oude en nieuwe woningen, even
als tussen de feitelijke huurprijs
en de economische huur. De uit
gaven wegens huursubsidies wor
den op 292 miljoen gulden ge
raamd (dit jaar 239 miljoen).
De verruimde regeling voor
woningverbetering zal in de werk-
loosheidsgebieden worden voort
gezet. In 1969 zal dit dertig mil
joen gulden extra kosten. Dit be
drag denkt minister Schut te
financieren uit de tijdelijke meer
opbrengst door de invoering van
de nieuwe omzetbelasting.
De regeringsopvattingen over
woningverbetering, krotopruiming,
sanering en reconstructie worden
weereegeven in een nota, die vol
gende week verschijnt. Volgend
jaar wil minister Schut vooral
meer geld steken in sanering en
reconstructie: 135 miljoen, tegen
85 miljoen dit jaar. De totale
uitgaven ten behoeve van volks
huisvesting worden geraamd op
2439 miljoen gulden. Dit is min
der dan de schatting voor 1968:
2472 miljoen gulden.
(Van onze pari. redactie)
DEN HAAG De regering zal
binnenkort bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp indienen voor de
stichting van een fonds ter stimu
lering van het eigen-woningbezit.
Dit fonds zal worden gevormd
loor de opbrengst van de gelden
lit de verkoop van de Breed-
öand-aandelen. Aan mensen die
een eigen huis willen verwerven,
zullen uit het fonds renteloze
voorschotten worden verstrekt.
Kostprijs-
verhogende
belastingen
(omzetbel..
acciins etc.)
9097
Belastingen
op inkomen,
winst en
vermogen
11.699
Winsten etc.
v. bedrijven
275
Opbrengst
van rente
633
Huurbelas
ting v. wo
ningwet
70
Luistergelden
en
kijkgelden,
TV-reclame
250
Domeinen
74
Diversen
1535
Diversen
1686
Buitenl.
betrek k.
Landbouw,
visserij
Justitie
Politie
Alg.
bestuur
Sociale
voorzien.
Volksgez
Verkeer
wJersh
Nation
schuld
Volks,
huisves
ting
Onderw
en
Wetensct
isem
700
1044
1258
1034
3249
2611
1829
2439
6777
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Voor Verkeer en Waterstaat zal volgend
jaar weer een aanzienlijk hoger bedrag beschikbaar zijn. De
ontwerp-begroting gaat uit van een extra-investering van
driehonderd miljoen gulden. Hier staat echter een bedrag
van honderd miljoen aan hogere inkomsten tegenover. De
totale uitgaven voor Verkeer en Waterstaat worden geraamd
op 2611 miljoen gulden.
Minister Bakker lanceert bij zijn plannen voor 1969 een paar
nieuwtjes. Zo heeft hij drie miljoen gulden uitgetrokken ,om bij
te springen als de continuïteit van onmisbaar streekvervoer bedreigd
wordt'.
Deze rijksbijdrage zal pas wor
den gegeven als eerst is onder
zocht of de financiële positie van
het bedrijf niet op een andere ma
niet kan worden verbeterd. Voor
de stedelijke vervoersbedrijven is
weer dertig miljoen gulden be
schikbaar.
Minister Bakker kondigt verder
aan, dat waarschijnlijk volgend
jaar zal worden begonnen met de
aanleg van een praatpalennet
langs bestaande en nieuwe rijks
wegen.
De P.T.T. zal zich met de uit
voering belasten. De kosten voor
de praatpalen langs nieuwe wegen
zullen op het rijks wegenfonds
drukken. Voor de andere praat
palen kan geld worden onttrok
ken aan fondsen voor verbetering
en onderhoud van wegen. Bedie
ning, onderhoud en instandhou
ding moeten door de ANWB wor
den verricht.
Een groot deel van de uitgaven
stijging moet worden toegeschre
ven aan hogere bijdragen voor
scheepvaartwegen en havens,
waarvoor 87 miljoen gulden extra
wordt uitgetrokken. De stijging
van uitgaven voor zee- en rivier-
waterkering en afwatering wordt
voor het belangrijkste deel ver
oorzaakt door de Deltawerken. Zo
zullen de werkzaamheden voor de
afsluiting van de Oosterschelde 16
miljoen gulden meer vergen dan
dit jaar. Minister Bakker ver
wacht, dat de werkzaamheden aan
de Spui-sluizen in de Haringvliet-
Oe ullgavsn vanfrf- Rijk bedragen ca 26 miljard gil
DIT IS26 MILJARD GULDEN
men zou elke Neder
lander ca.2070
gulden kunnen geven
Een mens heeft 1
1430jaar nodig om 1
het bedrag te tëllen|
Het duurt calKQOQ
eeuvyen eerer2pmil-.
jara dagen zijn verlopen
men kan er ieder 1
mens op aarde ca. 1
7 gulden van geven
25 miljard hoofdharen
,:aargeven
een lengte van520ki»
26 miljard graan-
korrels wegen ca k
27.350 kilo f
dam volgend jaar gereedkomen,
terwijl in mei de Volkerakdam en
de Lauwerszeedijk worden geslo
ten.
Van de extra 87 miljoen gulden
voor scheepvaartwegen en havens
vloeit het meeste toe aan de nieu
we havenmond van Europoort, de
nieuwe Scheveningse buitenhaven
en de verbetering van het Am
sterdam-Rijnkanaal.
Verdere punten uit de ontwerp
begroting
Voor rijkswegen is 544 mil
joen beschikbaar;
Grotere steden kunnen putten
uit 43 miljoen voor verkeers-
en vervoersplannen;
De NS mag weer rekenen op
zeventig miljoen gulden voor
de overneming van bedrijfs-
vreemde lasten;
De PTT krijgt 44 miljoen meer
wegens de grote behoefte aan
investeringsmiddelen;
Volgend jaar wordt begonnen
met de invoering van het
centraal antennesysteem;
Hogere posttarieven brengen
de PTT nog eens 44 miljoen
in het laatje;
De begroting begint met hulp
aan waterschappen (12 mil
joen);
Minister Bakker wil de wet
op de Zeeuwse calamiteuze
polders intrekken.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De regering
van het koninkrijk onderschrijft
het Surinaamse standpunt in het
grensgeschil tussen Suriname en
Guyana, dat het gebied tussen
Coeroeni Koetari en de Boven-
Corantijn aan Suriname behoort.
Tot heden heeft nog geen ge
sprek met de Guyanese regering
ter oplossing van het geschil kun
nen plaatsvinden. Aldus heeft de
regering heden bekendgemaakt ter
gelegenheid van prinsjesdag.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De ontwerp
begroting voor landbouw en
visserij vertoont geen verras
singen: het beleid van mi.
nister Lardinois blijft vooral
gericht op structuurverbete
ring. De geraamde uitgaven
voor 1969 overtreffen de ra
mingen voor dit jaar aanzien
lijk. Ir. Lardinois denkt 1044
miljoen gulden nodig te heb
ben. Voor dit jaar had de be
windsman niet meer dan 926
miljoen gevraagd.
De uitgaven voor landbouw,
tuinbouw en veeteelt stijgen
met achttien tot 200 miljoen
gulden. De bestrijding van
dierziekten slokt hiervan het
meest op. De produktie van
het vaccin tegen mond- en
klauwzeer wordt belangrijk
opgevoerd.
Uit de ontwerp-begroting
blijkt, dat vorig jaar een be
hoorlijke misrekening is ge
maakt bij de vaststelling van
het landbouw-egalisatiefonds.
Het nadelig saldo in de zuivel
was bijna negentig miljoen
gulden hoger dan was ge
raamd. Dit werd echter bijna
goedgemaakt door verschui
vingen in het in- en uitvoer-
patroon van granen, zodat het
vermoedelijk nadelig saldo dit
jaar 180 miljoen zal zijn. Voor
volgend jaar kondigt minister
Lardinois een tekort aan van
242 miljoen gulden Vooral de
uitgaven in de zuivelsector
lopen fors op.
Landbouwonderwijs, ook
een zwaartepunt van het be
leid, bereikt een uitgavenpeil
van 177 miljoen, tegen 150
miljoen dit jaar.
Het visserij-budget beloopt
14,1 miljoen, tegen 12,8 mil.
joen dit jaar. Ten behoeve
van sport- en binnenvisserij
wil minister Lardinois acht
ton besteden, twee ton méér
dan dit jaar.
HET DUURSTE VAN ALLES IN NED.
SM" Jruto-overheidsuitgaven voor
hel- oncjerwijs per inwoner)
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De regering
blijft zorgelijk gestemd over de
ontwikkeling van de gemeentelij
ke financiën, omdat er geen aan
wijzingen zijn dat de spanning
tussen de uitgavendrang van de
gemeenten en de beschikbare mid
delen afneemt-
De teleurstellende ontwikkeling
zal dan ook in 1969 de financie
ring van het rijk verzwaren. Men
moet rekening houden met een
totaal tekort van het gemeente
fonds op kasbasis van 300 miljoen
gulden, aldus de miljoenennota.
De sanering van het gemeente
fonds in 1968 betekent voor da
rijksbegroting een lastenverzwa
ring van 300 miljoen, die in vier
tranches van 75 miljoen in de ja
ren 1968 t.e.m. 1971 ten laste van
de begrotingsruimte wordt ge
bracht. Een werkgroep moet thans
nagaan op welke wijze een bete
re uitgavenbeheersing en een ver
antwoorde kostenontwikkeling kan
worden bereikt. Vervolgens zal
dan bepaald kunnen worden wel
ke maatregelen nodig zijn om het
financiële evenwicht van het fonds
te herstellen.
Inmiddels acht de regering het
van groot belang de voorgestelde
verruiming van het gemeentelijk
belastinggebied op korte termijn
van kracht te laten worden.
Dit zal dan reeds in 1969 aan de
individuele gemeenten enige
armslag geven.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Bij het ministe
rie van Sociale Zaken en Volks
gezondheid wordt een wetsont
werp voorbereid waarhij wordt
voorgeschreven dat stimulerende
middelen alleen op medisch voor
schrift mogen worden afgeleverd.
Omschreven wordt wie tot het af
leveren van de pep-middelen be
voegd zijn-
gld. 1930 '39 '46 '50 '55 '60 '65I969
3 naming
(Van onze pari. redactie)
DEN HAAG Minister Rool-
vink (sociale zaken) zal na het
advies van de S.E.R. over de on
dernemingsraden heel spoedig bij
de Tweede Kamer een wetsont
werp indienen waarin de bevoegd
heden van de ondernemingsraden
zullen worden uitgebreid.
(Van onze pari. redactie)
DEN HAAG De totale uitga
ven voor salarissen en sociale
lasten, die rechtstreeks of via
subsidies ten laste van het rijk
komen, kunnen voor 1969 worden
berekend op circa 8,5 miljard
gulden.
Voorts ondergaan enige andere
categorieën van uitgaven de in
vloed van het loon- en salarisni
veau, w.o. de bijdragen en uitke
ringen voor sociale en maatschap
pelijke voorzieningen 0,9 miljard,
pensioenen 0,5 miljard en wed
den van dienstplichtigen en kost
winnersvergoedingen 0,2 miljard.
In totaal wordt dit ruim 10 mil
jard gulden.
(Van onze pari. redactie)
DEN HAAG Doordat grotere
eisen aan de vooropleiding wor
den gesteld, zal de opleiding tot
vroedvrouw worden terugge
bracht van twee tot anderhalf
jaar.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Door het be
vorderen van de efficiency en
door het temporiseren van be
paalde investeringen kan de
fensie voor volgend jaar vol
staan met een begroting van
3,372 miljard gulden. Dit
brengt wel met zich, dat een
verdere verlaging van de ex
ploitatiekosten noodzakelijk is.
De marine kan volgend jaar
rekenen op 745 miljoen gulden, de
landmacht op 1.522 miljard gul
den en de luchtmacht op 787 mil
joen gulden. Deze bedragen zijn
in hoofdzaak bestemd voor de
vernieuwing van het materieel.
Ondanks de bezuinigingen gaat
de wedde voor dienstplichtigen
op 1 januari met 9 procent om
hoog.
De plannen op lange termijn
concentreren zich op de opvolger
van de Starfighter in de jaren na
1975. Overleg in internationaal
verband heeft geleid tot het op
stellen van algemeen aanvaarde
eisen voor dit nieuwe vliegtuig, dat
in de jaren 1976 als vervanger
van de Starfighters op de Neder
landse luchtbases aanwezig is.
In samenhang met de dienst-
tijdverkorting van drie maanden
voor de na 1 januari 1968 opge
komen dienstplichtigen bij de
Koninklijke Luchtmacht, is voor
de luchtmachtdienstpiichtigen die
voor die datum zijn opgekomen
een overgangsmaatregel getrof
fen- Voor dienstplichtigen, opge
komen tussen 1 januari en 31
augustus 1967, wordt de diensttijd
verkort met 4 weken. Voor hen die
zijn opgekomen tussen 1 septem
ber en 31 december 1967, wordt de
verkorting geleidelijk gebracht op
11 weken, zulks afhankelijk van
het tijdstip van opkomst.
Zoals reeds in de defensieno-
a 1968 werd aangekondigd, wordt
de wedde eerste oefening van de
dienstplichtigen per 1 januari 1969
weer verhoogd. De verhoging be
draagt bruto tegen de 9 procent.
Tevens zal een zekere nuancering
in de bezoldiging worden aange
bracht door onderscheid te maken
tussen degenen die jonge*- dan 24
iaar zijn en hen die 24 jaar of
luder zijn.
Een binnenkort te verwachten
egeling voor „dienstverlating van
gepasseerde onderofficieren
houdt in, dat in geval van ont
slag-op-verzoek om deze reden
aan de betrokken militair een uit
kering wordt toegekend volgens
de bepalingen inzake het wacht
geld.
De belangstelling voor het slui
ten van een verband als technisch
specialist blijft zich gunstig ont
wikkelen. In de eerste maanden
van 1968 was het aantal aangeno
men technische specialisten be
langrijk hoger dan in dezelfde
periode van 1967.
