Economie wordt gezonder
Minder
B.B.
voor
VOLGEND JAAR
IETS MINDER
WERKLOZEN
CRIMINALITEIT SINDS 1949 VERDUBBELD
j
MEER GELD VOOR: Werkgelegenheid jeugd wegen
bejaarden krotopruiming onderwijs arme landen
DUURDERE TABAK
NODIG VOOR
DEKKING TEKORT
Planbureau verkent:
voor
industrievestiging
Regering stelt
werkgroepen in
Begroting overschrijdt ruimte
Ruimte
HOOFDPRIJS
GROTE
LOTERIJEN
NAAR
250.000
GULDEN
Voorzichtig
Waarschuwing
AANPASSEN
GEMEENTEN
VOORZICHTIG
AFREMMEN
Niet terug
Sp
aren
Overbesteding
Hoge export
Nationale schuld
3 miljard hoger
Belastingdruk
zelfstandigen
in studie
Vermogens- en verkeersdelicten voorop
DE STEM VAN WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1968
ierk-twinset
42
,75
folmerk-pantalon
•38 - 44
34.75
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De verhoging
van de accijns op sigaretten en
tabak is noodzakelijk om de
schatkist meer inkomsten te
bezorgen. De stijging van de
rijksuitgaven 1969 is namelijk
hoger, dan de ruimte, die hier
voor volgens een meerjaren
plan van de regering toege
staan is.
Het kabinet De Jong heeft im
mers bepaald, dat de jaarlijkse
stijging van de netto rijksuitgaven
niet meer dan 6 procent mag be
dragen.
Normaal zou deze stijging voor
1969 iets meer dan 5 procent zijn
geweest. Maar de sanering van
het gemeentefonds, dat met hoge
tekorten zit en de dringend nood
zakelijke uitbreiding van het ge
meentelijk belastinggebied zijn er
de oorzaak van, dat de stijging
over de toegestane 6 procent
heen gaat.
Vandaar dat voor een deel van
de bijzondere posten aanvullende
dekkingsmaatregelen nodig zijn al
dus minister Witteveen van fi
nanciën. De accijnsverhoging van
sigaretten en rooktabak zorgt er
voor, dat de schatkist volgend
jaar 87 miljoen gulden meer ont
vangt.
Met deze maatregelen blijft de
minister van Financiën binnen de
ruimte, die hij zichzelf in 1967
opgelegd heeft.
Anders ligt het met het begro
tingstekort van "i,54 miljard gul
den voor 1969. Dit tekort is lager
dan in 1968, toen het op bijna 2,8
miljard geraamd werd. De eco
nomische en financiële situatie
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De hoofd
prijzen voor grote loterijen
mogen voorlopig voor een
jaar maximaal 250.000 gulden
bedragen. (Sporttoto en
staatsloterij kennen reeds een
hoofdprijs van 500.000 gul
den).
Dit deelt minister Polak
(Justitie) mee in zijn begro
ting voor 1969. Hierin kon
digt hij voorts de indiening
aan van wetsontwerpen op
het gebied van het echtschei.
dingsrecht, het stakingsrecht,
de onteigening en de preven
tieve hechtenis.
Ook komt er een nieuw
bewijsrecht en een wetsvoor
stel inzake indexatie van on
derhoudsvorderingen.
Bij de kinderbescherming
zal de subsidie voor het ver
blijf in inrichtingen van
voogdijkinderen per 1 januari
1969 van 99 op 100 procent
worden gebracht, evenals de
subsidie vor een aantal bij
zondere uitgaven. Opneming
in een gezin verdient voor
veel kinderen de voorkeur
boven behandeling in een in
richting, merkt minister Polak
hierbij op.
Ruimere financiële armslag
maakt het mogelijk het per
soneel dat onder „Justitie"
ressorteert met 700 man aan
te vullen en zodoende tekor
ten in te lopen. Zo komt er
b.v. meer personeel bij de
reclassering en de instellin
gen voor voogdij en gezins
voogdij.
De uitgaven voor Justitie en
politie (inclusief civiele ver
dediging) worden voor 1969
op totaal 1258 miljoen gulden
geraamd. Bij de rijkspolitie
hoopt men door het in op
leiding nemen van 425 aspi
ranten het personeelsbestand
tot 8031 man uit te breiden
en de grote onderbezetting
te verbeteren.
keert zich blijkbaar weer ten goe
de en 1968 kan wellicht als een
diepte beschouwd worden waar
Nederland overheen gekomen is.
Van het tekort van 2,54 miljard
kan volgens minister Witteveen
ongeveer 1,45 miljard gulden aan
reserveringen op de voorinschrijf
rekening beschikbaar komen. On
geveer 1,2 miljard moet dan nog
op een andere manier gefinan
cierd worden.
„De financieringsbehoefte moet
zoveel mogelijk op dt kapitaal
markt geschieden", schrijft minis
ter Witteveen, die meent dat het
verbeterde evenwicht op deze ka
pitaalmarkt mogelijkheden biedt
zonder opnieuw vergrote span
ningen te veroorzaken.
In het totaal van zijn beschou
wingen komt de minister van Fi
nanciën tot de conclusie, dat een
voorzichtig begrotingsbeleid nood
zakelijk blijft voor een beheerste
voortzetting van het herstel.
„Het financieel - economisch be
leid dient te bevorderen, dat de
opgaande beweging in onze eco
nomie zich op beheerste wijze
voortzet. Dit beleid moet ener
zijds het herstel niet belemmeren,
anderzijds moet het voorkomen,
dat de expansie te zeer zou ver
snellen. Op deze wijze kan de
meest doeltreffende bij lrage gele
verd worden tot een zo stabiel mo
gelijk prijspeil afgezien van de
verhogingen die door overheids
maatregelen onvermijdelijk zijn
tot het scheppen van een gunstig
klimaat voor een evenwichtige in
komensvorming."
Hij waarschuwt echter voor een
te groot optimisme: „Het even
wichtsherstel van onze economie
wordt niet min of meer automa
tisch bereikt. Het is integendeel
noodzakelijk dat alle beleidsin
strumenten worden gebruikt om
de expansie geleidelijk te doen
verlopen. Versnellingen in deze ex
pansie waardoor opnieuw spannin
gen zouden ontstaan, dienen te
worden vermeden dat deze span
ningen in mindere mate kunnen
worden opgevangen dan in 'n vo
rige periode van herstel."
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Op de rijksbe
groting 1969 wordt zestig miljoen
uitgetrokken voor stimulering van
industriële vestigingen in het zui
den. oosten en noorden van ons
land.
Dit is bijna het dubbele van de
post op de begroting voor dit
jaar, die 33 miljoen aangeeft.
Verder zal uit de tijdelijke meer
opbrengsten van de nieuwe om
zetbelasting 75 miljoen worden
aangewend voor de regionale in-
verbetering van de industrie.
DE VERWACHTING VOOR 1969
v.h.nat inkomen
f%\er zullen ca
A#v75 0OO
-werklozer»
W zij"
HOE Dt STAAT 1 GULDEN ONTVANGT
De regering wil daarnaast een
aanpassing van de tarieven loon-
en inkomstenbelasting (de zoge
naamde pelastingcorrectie in ver
band met de inflatie) doorvoeren,
maar pas op 1 januari 1970. Deze
aanpassing heeft wel betrekking
op de periode 19671971. Een deel
van deze aanpassing kan eventueel
nog uitgesteld worden tot 1 ja
nuari 1971. Het gaat hier om een
bedrag van 900 miljoen gulden.
In 1970 wordt een verdere verho
ging van de indirecte belasting
overwogen.
Bovendien is de regering van
plan de tarieven van de loon- en
inkomstenbelasting jaarlijks auto
matisch aan te passen aan de ver
minderde koopkracht van de gul
den. Hierdoor wil zij de automa
tische verzwaring van de belas
ting voorkomen. Een aantal in-
stellingen zal hierover eerst ad
vies moeten uitbrengen, voordat
de regering met een definitieve
regelinr komt.
De verhoogde aftrek buitenge
wone lasten (5 pet. tot een maxi
mum van 750 gulden voor eigen
ziektekostenverzekering) die al
leen voor 1968 ingesteld werd,
blijft voor 1969 en 1970 gehand-
naafd. Deze verlenging loopt
vooruit op een definitieve rege
ling.
De ontwikkeling van de ge
meentelijke financiën baart de re
gering grote zorg. De spanningen
tussen de noodzakelijke uitgaven
en de beschikbare middelen blij
ven toenemen, aldus de minister
van Financiën. Als gevolg daarvan
wordt het tekort voor het ge
meentefonds volgend jaar op 127
miljoen gulden geraamd, een te
kort dat nog kan toenemen. Voor
al de gemeentelijke sector van de
sociale zorg vraagt steeds meer
geld.
De financiële problemen worden
zo groot dat een werkgroep op
verzoek van de regering hiernaar
een onderzoek gaat instellen. „Het
is mede daarom van belang, dat
de voorgestelde verruiming van
het gemeentelijk belastinggebied
op korte termijn van kracht wordt.
Dit kan dan al in 1969 aan de af.
zonderlijke gemeenten meer arm
slag geven", aldus minister Wit
teveen.
Ondanks de door hem aangege
ven problemen blijft de minister
van Financiën in zijn miljoenen
nota 1969 hoopvol, veel optimisti
scher dan de regeringen sinds
1963 geweest zijn. „De betalings
balans is na 1963 steeds beneden
de maat geweest. Ook de recente
ontspanning in de binnenlandse
economie ging anders dan in 1951/
1952 en in 1957/1958, niet met een
snelle keer ten goede gepaard.
Te verheugender is het dat zich
thans toch een vooruitgang lijkt
te voltrekken. Bij de door het
Centraal Planbureau gemaakte
veronderstellingen, waaronder een
verdere verbetering van de ruil
voet, zou deze zich in 1969 kun
nen voortzetten", aldus de minis
ter van Financiën.
„Maar voor een beheerste voort
zetting van het herstel is een
voorzichtig begrotingsbeleid een
eerste vereiste".
(Van onze parlementaire redactie)
DFN HAAG - De Nederlandse economie wordt weer wat gezonder. De
werkloosheid daalt de druk op de prijsverhogingen is iets geringer geworden,
de produktie stijgt behoorlijk en het evenwicht van de betalingsbalans en de
kapitaalmarkt - waarmee Nederland al enige jaren geworsteld heeft - komt
wul dichterbij.
Met deze vrij optimistische geluiden wijst minster Witteveen van financiën
in zijn gisteren ingediende miljoenennota-1969 erop, dat het begrotingstekort
voor volgend jaar een lager is dan dat van 1968. Vertoonde het tekort van dit
jaar een bedrag van bijna 3 miljard gulden, voor 1969 raamt de minister dit op
2,51 miljard gulden, bij een begroting van totaal 26,093 miljard.
Desondanks worden sigaretten en rooktabak duurder.
Een pakje sigaretten komt daardoor op f 1,75. Ook de
posttarieven gaan omhoog, de briefport wordt 25 cent,
in plaats van de tegenwoordige 20 cent. De lagere in
komens worden echter minder belast. De belastingvrije
voet gaat namelijk omhoog en dit zal doorwerken tot de
salarissen van 27.000 gulden.
De regering heeft in haar miljoenennota bijzondere aandacht
geschonken aan de werkgelegenheid. Zoals bekend zal minister
De Block van Economische Zaken dezer dagen een regionale
industrialisatienota indienen.
Ter bevordering van de werk
gelegenheid wordt in totaal één
miljard uitgetrokken.
De ontwikkelingshulp gaat met
92 miljoen gulden omhoog. Zij
komt nu van 540 miljoen gul
den in 1968 op 632 miljoen gul
den in 1969.
Voor krotopruiming, sanering
en verkeersvoorzieningen in de
de steden wordt extrageld uit
getrokken. De drie grote steden
Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag kunnen ieder rekenen op
30 miljoen gulden, met waar
schijnlijk nog andere facilitei
ten.
Het wetenschappelijk onderwijs
krijgt belangrijk meer geld. De
mammoetwet wordt verder uit
gevoerd, de derde fase voor de
verlaging van de leerlingen-
schaal bij het lager onderwijs
begint.
Verkeer en Waterstaat gaat
nieuwe werken uitvoeren voor
de aanleg van scheepvaart en
havens, voor de wegen en voor
de Deltawerken.
Hogere bijdragen worden uit
getrokken voor jeugdwerk,
werk voor gehandicapten en
bejaarden, voor sportorganisa
ties, voor de openlucht-recrea
tie en voor verschillende kun
sten.
Om de financiële groei af te
remmen de uitgaven moeten
nog steeds beperkt worden, aldus
minister Witteveen wordt vol
gend jaar het aantal woningw;t-
woningen teruggebracht van
50.000 tot 45.000. Daarnaast echter
kunnen de woningbouwverenigin
gen 10.000 premiewoningen bou
wen met een overheidsfinancie
ring van maximaal 90 procent.
De lagere inkomens betalen vol
gend jaar minder belasting. De
belastingvrije voet gaat met 600
gulden omhoog. Dit werkt aan de
voet volledig door, om dan gelei-
delijl: af te nemen tot 27.000 gul
den. Inkomens van 27.000 gulden
en hoger blijven dezelfde belas
ting betalen. Deze belastingmaat
regelen zijn nodig om de stijging
van het levensonderhoud als ge-
volg van het nieuwe systeem Be.
lasting Toegevoegde Waarde (B.
T.W.), (dat op 1 januari 1969 in
gaat), voor de lagere inkomens te
verzachten. Deze verlaging geldt
alleen voor 1969. Na volgend jaar
wordt zij ingepast in andere maat
regelen. Zij betekent een bedrag
van 200 miljoen gulden minder in
de schatkist.
HOE DE STAAT
1 GULDEN
UITGEEFT
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De regering heeft
een twintigtal werkgroepen in het
leven geroepen, die een aantal
overheidstaken doorlichten.
De eerste resultaten zijn bemoe
digend: met name op het gebied
van de efficiency en de tarieven
zijn goede resultaten geboekt.
Gezien deze ervaring zullen nog
meer werkgroepen aan de slag
gaan.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG „De civiele ver
dediging heeft geen andere func
tie dan het zo goed mogelijk be
perken van de gevolgen van een
moderne oorlog. De te treffen af-
weermaatregelen zullen nimmer
afdoende bescherming kunnen
bieden en slechts kunnen strek
ken tot het redden van wat er dan
nog te redden valt".
Dit is te lezen in het begrotings
ontwerp van het ministerie van
Algemene Zaken, dat ressorteert
onder minister-president De Jong.
De taken van de civiele verde
diging zullen moeten worden uit
gevoerd met minder geld dan was
verwacht. Op de begrotingen van
de diverse ministeries is in totaal
honderd miljoen gulden opge
voerd. Vorig jaar had men er op
gerekend in 1969 meer financiële
armslag te krijgen. Deze verlaging
wordt noodzakelijk genoemd „in
het raam van het algemene be
grotingsbeleid".
De totale uitgaven voor alge
meen bestuur worden geraamd op
1034 miljoen gulden. Dit is bijna
honderd miljoen gulden méér dan
voor dit jaar nodig was geacht. Tot
de algemene uitgaven behoren de
kosten voor het huis van de ko
ningin, hoge staatscolleges, het
kabinet van de koningin, enz.
Hiervoor heeft premier De Jong
30 miljoen gulden meer nodig.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het gaat de Nederlandse economie weer
voor de wind. De werkloosheid vertoont een lichte geleidelijke
daling, de produktie en de export liggen op een hoog peil.
Winsten en besparingen ontwikkelen zich gunstig, waardoor
het bedrijfsleven in ruime mate kan investeren.
Het Centraal Planbureau is dan ook optimistisch gestemd over het
verloop van de Nederlandse economie. Voor de eerste keer heeft het
planbureau niet alleen het volgende jaar verkend, maar tast het heel
voorzichtig de economische ontwikkeling tot en met 1971 af. Deze
meerjaren-verkenning bestrijkt de regeer-periode van het kabinet-
De Jong.
Met veel tevredenheid kunnen
de cijferaars van het Centraal
Planbureau vaststellen dat de
economische bedrijvigheid in 1968
sterk is toegenomen. De kente
ring begon eigenlijk al in de
tweede helft van 1967: de export
en de Industriële produktie gingen
fors omhoog.
De arbeidsproduktiviteit verbe
terde zich sterk, terwijl de stijging
van de lonen minder was dan in
de voorgaande jaren. Dit had
tot gevolg dat de winsten toena
men en ook de besparingen ste
gen.
De hogere produktie resulteer
de door de sterke stijging van de
produktiviteit niet in een toene
ming van de werkgelegenheid in
de industrie. Wel kenmerkt dit
jaar zich door een verbetering
van de werkgelegenheid in de
bouw. Globaal bezien zal de ver
mindering van de werkloosheid
verder gaan, waarbij echter in ge
bieden buiten de randstad struc
turele moeilijkheden blijven be
staan Het planbureau gaat ervan
uit dat voor het hele jaar 1968 de
werkloosheid vrijwel op het peil
van 1967 blijft: namelijk 85.000
personen of 2,2 percent van de
afhankelijke beroepsbevolking.
In de loop van 1969 kan het aan
tal werklozen met zo'n tiendui
zend dalen. Als alles gunstig
blijft, gaat die daling in de ja
ren daarna verder.
In 1971 zouden er dan nog
60-000 werklozen kunnen zijn, wat
1,5 procent van de afhankelijke
beroepsbevolking is. De bijzon
der lage werkloosheid uit de haus
se-tijd van het begin der jaren
zestig komt dus niet terug.
Het in voorgaande jaren ge
wenste herstel van de betalings
balans het overzicht van het
geldverkeer met het buitenland
is gekomen. Voor dit jaar
wordt uitgegaan van een over
schot van rond 500 miljoen op de
lopende rekening. Volgend jaar
kan dat overschot zijn opgelopen
tot 700 miljoen. Dit is dan te
danken aan de verdere groei van
de export en het beperkt blijven
van de binnenlandse bestedingen.
De nationale besparingen over
treffen de investeringen. Het per
centage besparingen is in verhou
ding to-t het nationale inkomen
nog nooit zo hoog geweest,. Over
het geheel genomen neemt de be
lastingdruk toe.
De hogere belastingopbrengsten
leiden ertoe dat het financierings
tekort van de overheid niet gro
ter wordt. Verwacht word4 dat de
rentestand op hetzelfde hoge peil
zal blijven.
Bij zijn verkenningen moet het
Planbureau uitgaan van veron
derstellingen, die beslist niet hoe
ven uit te komen- Een van die
veronderstellingen is, dat de
loonontwikkeling tot en met 1971
ongeveer gelijk zal blijven als in
dit jaar. Namelijk: een stijging
van de loonsom met 6,5 procent,
wat neerkomt op een verbetering
van de arbeidscontracten met vier
procent.
Bij deze veronderstelling zal ons
land zijn concurrentiepositie met
het buitenland kunnen handha
ven, en zal de economische ont
wikkeling bijzonder evenwichtig
verlopen. Maar als de lonen meer
stijgen dan het uitgangspunt van
het Planbureau, dan zullen de
binnenlandse bestedingen toene
men. met als gevolg: oplopen van
de prijzen, vermindering van de
noodzakelijke investeringen en
wegvallen van het gewenste over
schot op de betalingsbalans.
In dat geval glijdt ons land
weer naar een overbesteding af.
Het planbureau wil daarom het
belang van een evenwichtige eco
nomische ontwikkeling nog eens
onderstrepen, te meer omdat
correcties meestal pijnlijke aan
passingen vergen. Zou een deel
van de loonstijgingen echter bui
ten de directe bestedingen wor
den gehouden, dan zouden het
prijspeil, de investeringen en de
export daardoor niet ongunstig
worden beïnvloed.
Stijgt de export dit jaar met
niet minder dan elf procent, vol
gend jaar zal dat vermoedelijk
acht procent zijn, en in de twee
jaar daarna 7,5.
De consumptieprijzen gaan dit
jaar drie procent omhoog, vol
gend jaar vier procent, waarvoor
1,3 procent als gevolg van in
voering van de B.T.W Voor 1970
en 1971 wordt uitgegaan van een
kleinere prijsstijging, nl- 2,5 pro
eent. De binnenlandse consumptie
zal hierdoor dan weer wat toene
men.
Zijn de verwachtingen voor de
komende jaren gunstig, de werk
gelegenheid in de industrie zal
■vermoedelijk maar beperkt toene
men. De uitbreiding van de
werkgelegenheid moet daarom
worden gevonden in de diensten
sector en de bouwnijverheid: de
bouw van bedrijfsgebouwen zal
naar verwachting sterk toenemen.
Moeilijk is te voorspellen of met
de daling van de werkloosheid ook
de ongelijke spreiding ervan zal
verminderen.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Op 30 juni van
dit jaar was de nationale schuld
bijna drie miljard gulden meer
dan op dezelfde datum van vorig
jaar. De buitenlandse schuld bleef
onveranderd, 345 miljoen gulden,
maar de binnenlandse staats
schuld liep enorm op: van 24.922
tot 28.246 miljoen gulden. Hier
stond echter een eveneens sterke
stijging van de liquide middelen
en de vorderingen op korte ter
mijn tegenover: van 625 tot 974
miljoen gulden. Per saldo res
teerde eind juni een staatsschuld
van 27.617 miljoen gulden.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De regering gaat
onderzoeken of zelfstandigen niet
zwaarder door de ficus worden ge
troffen dan loontrekkenden. Naar
veler mening, zo wordt in de mil
joenennota gesteld, wordt thans op
-elfstandigen een relatief zwaar-
iere belastingdruk gelegd Bij de
voorgenomen studie wordt ook de
fiscale positie van de zelfstandigen
in de landbouw betrokken.
DE REGERING is bereid finan
ciële hulp te verlenen bij een stu
die van het bedrijfsleven inzake
de bouw van een nationale astro
nomische satelliet.
(Van ónze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De criminaliteit
iu Nederland neemt toe. In ver
gelijking met omringende landen
nog wel niet verontrustend, maar
toch wel zo dat het aantal mis
drijven tussen 1949 en 1968 is ver
dubbeld c.q. relatief met 50 pro
cent is toegenomen Daarbij gaat
het dan nog alleen om misdrijven
die de politie ter kennis geko
men zijn.
Opvallend is daarbij, dat b.v.
misdrijven tegen de openbare or
de, het openbaar gezag, misdrij
ven tegen het leven en doodslag,
moord en kinderdoodslag relatief
op min of meer constant nivean
zijn gebleven. Mishandeling ver
toont zelfs een geleidelijke rela
tieve daling. De stijging zit voor
al in de vermogens- en verkeers
delicten.
Daarbij komt nog, dat het per
centage opgehelderde misdrijven
daalt: in 1954 was dit nog 66 pro
cent, in 1967 echter slechts 47 pet.
Volgens minister Polak (Justitie)
wjjzen deze cijfers erop, dat men
bijzondere aandacht zal moeten ge
ven aan de recherche. In overleg
met de minister van Binnen
landse Zaken zijn op dit gebied
een gespreksgroep en een advies
commissie ingesteld.
Voorts zal naast de gemechani
seerde regionale identificatiecen
trale in Zuid-Limburg, die zich nog
in een experimenteel stadium be
vindt, voor de opsporing van straf
bare feiten een soortgelijke proef
in Twente worden gehouden.
Je verkeersveiligheid zal even
eens bijzondere aandacht krijgen.
Sr komen meer van de bekende
witte Porsches op de autosnelwe
gen en ook de surveillance met
iubbelpatrouilles op snelle moto
ren op wegen voor doorgaand ver
keer (geen autosnelwegen) wordt
uitgebreid
Vanwege de verplichte bloedproef
die naar verwachting wordt inge
voerd, zijn op de justitiebegro
ting hogere bedragen uitgetrok
ken voor het afnemen van bloed
voor bloedproeven en voor het SC"
echtelijk natuurwetenschappelijk
iboratorium.
Op het terrein van het gevan-
ïeniswezen kondigt minister Polak
zen ruimer regime aan op punten
ils briefwisseling, het dragen
van eigen of althans meer „maat
schappelijke" kleding, het bij
zich houden van persoonlijke be
zittingen en een meer individuele
toepassing van voorschriften.
Atos
