Is de vaste oeververbinding
geen project voor
Europese investeringsbank?
ETI verwacht in
'75 twaalf miljoen
overnachtingen
bad)
ralt-
„MAGNETISCHE" NIKKELEN GULDEN
BOOSDOENER IN AUTOMATEN
Snel groeiend verkeer
over de Zeelandbrug
fijnste
en koffie
gezond
KOFFIE
«HUE
DIRECTEUR VERBURG (ETI) VRAAGT ZICH AF:
MOERDIJK
fis
én waar
Middenstands
bonden fuseren
r
Ttlutsaers S~elh
erijen
VIERDE ZEEUWSE RAPPORT
VREEMDELINGENVERKEER
ROUTE ROTTERDAM - VLISSINGEN ONTDEKT
U
7FELA N
r> i
n l
s
J G
S
In gesprek met
Joop Zomer
eekend
ater
)NDAAG
ORGEN
Aderlating
Tolgeld
Route
Toerisme
Koffiedrinken
en toch goed slapen?
echte koffiebonen-
COFFEÏNEVRIJ
ie
meubel:
jeugdcentrale in Kapel-
organiseert voor de
2 jaar en ouder het ko
tend een kampweekend
ping „Vredenburg" te
toom. Ongeveer 60 jon.
zich hiervoor opgege-
trekken vanavond. De
kkeren in de boerderij
is in een grote tent. Met
1 en andere festiviteiten
ekend vorden doorge-
agavond hoopt men weer
e keren.
Etiënne Steijaert uit
aaide te Utrecht het be-
ma van het dameskap.
aterdag 7 sept. Hans-
sn 15.27 uur, Temeuzen
uur, Vlissingen 2.12 en
'emeldinge 3.53 en 16.13
R MTJIDEN
Ihnis 10-12 en 14-17 uur
ran Raymond de Meester
ieck en Jos. But.
r Apenplaneet 14 jaar
10 uur
dag varkens en schapen
20 uur
ring
f Music a.l.
ikt en verdoemd 18 Jaar
uur
ntra de vampiervrouwen
t MUIDEN
huis 10-12 en 14-17 uur
'an Raymond de Meester
eek en Jos. But.
nne 20 uur
telt
Rosegracht: Gelegen.
fhtiging.
ten in het park a.L
LE
14.30 uur Schieting
ertelt 18 jaar
IDE
4.30 uur
nde wip
le 15 uur
g
ijs 15 uur Schieting
w 20 urn-
slecht 18 Jaar
19.30 uur Bal
Music a.L
en 21 uur
tra de vampiervrouwer
21 uur
1 Jaar
15 uur Schieting
1£ ZOMS MZ/CH
?f}f>TBEVeEl. CATEM
DE STEM VAN VRIJDAG 6 SEPTEMBER 1968
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Zal de Europese Investeringsbank, die
het tot haar taak rekent om belangrijke infrastructuurwer
ken te „helpen" financieren, bereid zijn een steentje bij te
dragen aan het financieringsplan voor de vaste oeverver
binding over de Wester schelde?
Deze vraag wierp de directeur van
liet E.T.I. voor Zeeland drs. M. C.
Verburg, gisteren op tijdens een bij
eenkomst in De Braakman voor een
gezelschap van Nederlandse en Bel
gische journalisten. Drs. Verburg gaf
een voorzichtig antwoord: „Neder
land levert al jarenlang bijdragen
aan de Europese investeringsbank,
maar deze instelling heeft tot nog toe
in geen enkel Nederlands projekt
geld geïnvesteerd.
Er is wellicht een kans, dat de
bank, nu er een projekt ter tafel ligt
dat van internationale allure is en
geheel beantwoord aan de eisen, die
de bank voor infrastruetuurobjekten
stelt, bereid zal zijn een bijdrage te
leveren".
Het gaat zoals bekend om een pro
jekt dat meer dan een half miljard
gulden gaat kosten, waarvoor de eer-
ite tien vijftien jaar geen beroep
op de rijksoverheid kan worden ge
daan. Voor financiering door belan
gengroepen is mogelijk, maar drs.
Verburg was er niet zeker van of de
binnenlandse kapitaalmarkt alleen In
staat zal zijn om enkele jaren ach
tereen een aderlating ter grootte van
90 miljoen gulden per jaar te door
staan. „Gelukkig", zo zei hij, „bestaat
de mogelijkheid om ook in België
geld op te nemen en als ook de Euro
pese investeringsbank zou bijsprin
gen, dan staat het financiële sein voor
de toekomst op veilig".
De E.T.I.-directeur herinnerde er
aan, dat er - tot aan het ogenblik dat
het rijk de exploitatie van de vaste-
oeververbinding kan overnemen -
tolgeld zal moeten worden geheven.
Rekening houdend met de nieuwe
verhouding tussen rijksbijdrage en
bijdragen van de gebruikers van de
verbindingen over de Westerschelde,
kwam hij tot een te verwachten tol
geld van f 3.20.
Over het tracé, waarop de deskun
digen van rijkswaterstaat momenteel
studeren, merkte drs. Verburg op,
dat het naar een oude Duitse defi
nitie „de opleving van een econo
misch landschap" mogelijk zal ma
ken. Dit zou optimaal kunnen ge
beuren als er tussen de Randstad
Holland en het Noordfranse in
dustriebekken drie voorname ver
keersaderen, elk met hun eigen ty
pische functie, zouden komen: de
Zoomsweg, de E-3 en de z.g. „Delta
route" waarin de vaste oeververbin
ding over de Westerschelde dient te
worden opgenomen. Deze gedachten-
gang wijst aan de vaste-oeverbinding
een tracé toe, dat ergens in de buurt
van Temeuzen op Zeeuwsch-Vlaams
gebied terecht komt.
Drs. Verburg plaatste de betekenis
van de vaste-oeverbinding niet alleen
ln het perspectief van de industria
lisatie en de zeehavenontwikkeling in
het Zuid-Westen (in Noord-België
»n Zuid-West-Nederland samen tot
een capaciteit van 20.000 ha in 1980!)
waar ook in dat van de recreatie.
Hjj voorzag in het jaar 2000 een
toeristische invasie in het Deltage
bied van 6 tot 7 miljoen verblijfre-
creanten en een aantal overnachtin
gen van 70 miljoen. Over de zeehaven
en industrieterreinen zei hij nog, dat
de bijdrage die België aan het areaal
in dit deel van de Benelux tot 1980
kan bieden nog niet officieel bekend
is. Volgens zijn eigen informaties
kwam het echter neer op een veel
voud van de 7.000 ha die in Zeeland
tot 1980 beschikbaar zullen komen.
„De totale capaciteit zal dicht in
de buurt van de 20.000 ha, in 1980, lig
gen", zei de heer Verburg, er aan
toevoegend, dat men van dit gewel
dige areaal dat in 2000 kan oplopen
tot 50.000 ha waarvan 30.000 in Zee
land, niet moet schrikken. „Dertig
bedrijven van het formaat van Mobil-
oil en onze terreinen zijn voi", zo
besloot hij.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De fusie tussen de
Koninklijke Nederlandse Midden
standsbond en het Nederlands ver
bond van Middenstandsverenigingen
(beide „neutraal") is definitief.
De nieuwe gezamenlijke organisatie
heet het koninklijk verbond van on
dernemers en telt ongeveer 100.000
ondernemingen, 70.000 van de KNMB
en 30.000 van het NVM.
Katholieke en protestantse midden
standers hadden reeds eerder tot een
federatief samengaan besloten.
(ADVERTENTIE)
TILBURG
Gespecialiseerd in ALLE BONTSOORTEN
Onze jarenlange ervaring is uw garantie
HEUVELSTRAAT 101 Tel. 04250-22913
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Het E.T.I. voor
Zeeland heeft zijn vierde rapport
over het vreemdelingenverkeer in
Zeeland bekendgemaakt. Het nieuwe
rapport begint niet op te merken,
dat vroegere prognoses door de wer
kelijkheid sterk zijn overtroffen. In
1959 verwachtte het derde recreatie
rapport van het E.T.I. voor 1964 on-
(ADVERTENTIE)
VERKRIJGBAAR BIJ UW SLIJTER/WIJNHANDELAAR
Importeur: N.V. Bredasche Wijnhandel, Breda.
OOK ALS
PRALINES
BIJ DE GOEDE CHOCOLATERIE/BANKETBAKKERIJ
geveer 3 miljoen overnachtingen. In
feite werd het aantal van 4,5 miljoen
in 1965 al gepasseerd en in 1967
waren het er bijna 6 miljoen.
Zeer vele gemeenten hebben pro-
jekten ontwikkeld die op uitvoering
wachten. In de provinciale streek
plannen krijgen zij een planologische
coördinatie. Het E.T.I. houdt zich in
tensief bezig met de rentabiliteit van
deze plannen. In alle plannen, aldus
het E.T.I., profileert zich een stuk
Deltaplan, direct of indirect. „Zij
maken het Deltaplan op het stuk van
de recreatie eerst echt rendabel",
aldus drs. M. C. Verburg in zijn in
leiding. Hij pleit voor een betere
marktverkenning in de toekomst.
„Een bedrijf of bedrijfstak met een
omzet van ruim 100 miljoen gulden
zou zich zonder markt-analyse niet
kunnen handhaven. Het verblijftoe-
risme, dat deze omzet in Zeeland
haalt, zal op de duur in een chaoti
sche situatie komen te verkeren als
het marktonderzoek uitblijft",
merkte hij op.
De nieuwe prognoses van het
E.T.I. lijken stoutmoediger dan voor
gaande. Van 6 miljoen toeristische
overnachtingen in Zeeland in 1967
wordt een verdere groei tot ruim
12 miljoen overnachtingen in 1975
mogelijk geacht.
Het aantal slaapplaatsen in de pro
vincie zal naar schatting toenemen
van bijna 100.000 in 1966 tot ruim
170.000 in 1975. Het aandeel van
campings en huisjesterreinen zal
hoog blijven (ruim 60 procent) on
danks de sterkere procentuele groei
in de overige sectors.
De toeristische impuls van de
laatste jaren, zo heeft het E.T.I.
vastgesteld is vrijwel uitsluitend ver
oorzaakt door de Nederlanders. Het
aandeel van de Nederlandse over
nachtingen is daardoor gestegen van
65 procent in 1964 tot 74 procent in
1967. De provincies met de hoogste
belangstellingspercentages zijn
Noord-Brabant, Zuid-Holland
uiteraard Zeeland zelf.
In 1967 hebben circa 1,7 miljoen
dagtoeristen per auto of per touring
car Midden-Zeeland bezocht. Hier
onder bevonden zich minstens 800.000
buitenlanders, voornamelijk Belgen.
De bestedingen van de verblijftoe-
risten worden voor 1967 berekend op
104 miljoen gulden. De investeringen
ten behoeve van de overnachtings
accommodatie zullen tot 1975 jaar
lijks gemiddeld circa 20 miljoen gul
den bedragen
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA De nikkelen guldens,
die sinds kort door de Nederland
se Bank in omloop werden ge
bracht ter vervanging van de zil
veren, v/orden door tal van auto
maten niet geaccepteerd. Voor
sommige automaten blijken ze te
licht te zijn. Het grootste pro
bleem is echter, dat de nikkelen
gulden magnetisch is en het me
chanisme van de automaten blok
keert, aldus de heer M. Pijnen
burg, die als tabaksgrossier te
Breda veel automaten exploi
teert.
Winkeliers en andere automaten-
exploitanten zijn daarom genood
zaakt voorzieningen in hun automa
ten aan te laten brengen, die dit eu
vel verhelpen-
Sommige fabrikanten proberen de
automaten geschikt te maken voor
zowel zilveren als nikkelen guldens.
Dit is echter een tijdelijke maatre
gel. Als straks overwegend nikkelen
guldens in omloop zjjn, zullen de
automaten definitief op deze munten
worden afgesteld. Deze dubbele om
schakeling kost in een aantal geval
len f 75,- per automaat.
Niet alleen sigaretten-automaten,
maar ook kousen-, bloemen-, mu
ziek-, en wisselautomaten, die met
guldens worden gevoed, moeten aan
de nikkelen guldens worden aange
past.
Er liggen nog meer verrassingen
in het verschiet. Met name voor de
exploitanten van (veelal oude) siga
retten-automaten, die op guldens en
kwartjes zijn afgesteld. Op de derde
dinsdag van september zal blijken
of minister Witteveen van Financiën
een nieuwe accijnsverhoging voor ta
bakswaren in zijn begrotingskoffer
tje heeft zitten.
Het is niet uitgesloten, dat met
ingang van 1 januari 1969 voortaan
f 1,75 (voorheen f 1,50) voor een
pakje sigaretten moet worden be
taald. Dit betekent, dat de „guldens
en kwartjes automaten opnieuw
moeten worden afgesteld.
Vele winkeliers voelen zich door
deze maatregelen gedupeerd- Zij
kunnen de extra ombouwkosten ner
gens verhalen.
«Mm»
#-1—
r~s ra
LJ D
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De belang
stelling voor de Zeelandbrug,
vooral van de zijde van vracht
vervoerders, neemt snel toe. In
de eerste helft van dit jaar steeg
het verkeer, in vergelijking met
dezelfde periode van het vorige
jaar, met vijftien procent. In ron
de cijfers betekent dat, in de eer
ste zes maanden van dit jaar bij
na 61.700 auto's méér over de
brug rolden.
(Vervolg van pag. 1)
brief en niet die van Rotterdam?" Er
zijn, zo is ons gebleken, drie brie
ven in het spel
Een brief van Zeeland, d.d. 10 juni,
aan de minister van Verkeer en Wa
terstaat, Noord-Brabant en Zeeland.
In deze brief tekent Zeeland protest
aan tegen een eventuele zeehaven
ontwikkeling bij Moerdijk, en wordt
ook de vraag gesteld of het zin heeft
het Reimerswaalplan te blijven steu
nen, als Brabant tegelijkertijd pro
beert een zeehaven te stichten bij
Moerdijk.
Een brief van Rotterdam aan
Zeeland, d.d. 15 juli. Volgens mr.
Van Aartsen schrijft Rotterdam daar
in over een Moerdijk dat bereikbaar
gemaakt kan worden voor schepen
van 40.000 ton. „Maar die brief
noemt de heer Thomassen niet!"
Een brief van Brabant aan Zee
land, d.d. 14 augustus, die mr. Van
Aartsen „kort, maar bevredigend"
noemt. In deze brief wordt duidelijk
gesteld dat Moerdijk geen alterna
tief voor Reimerswaal is. Zeeland
heeft zijn medewerking aan het Rei
merswaalplan dan ook voortgezet.
Commissaris Kortmann zei giste
ren in Zevenbergen nog eens na
drukkelijk dat het niet gaat om het
graven van een nieuw kanaal tus
sen Rotterdam en Moerdijk, maar
om het oprekken van de bestaande
vaarwegen „binnen de redelijke
grenzen van evenredige investerin
gen en een toelaatbare waterstaat
kundige ingreep."
Zinspelend op de verhoudingen
tussen de Delta-partnei-s, verklaarde
dr. Kortmann „dat bij alle betrokke
nen een groeiend begrip bestaat voor
het nut en de noodzaak van een stu
wende industriële ontwikkeling in
Noordwest-Brabant, een gebied dat
centraal gelegen is ten aanzien van
de Brabantse stedenrug."
De Zeeuwse commissaris Van
Aartsen in Middelburg: „Tegen dit
Moerdijk hebben wij nooit bezwa
ren gehad, maar Rotterdam maakt
het Zeeland zo moeilijk. Als Rotter
dam nu maar eens duidelijk en zon
der voorbehoud zei: geen zeehavens
op Voorne en Putten en geen zee
haven bij Moerdijk. Maar Rotterdam
houdt altijd een achterdeurtje open.
Dat irriteert ons. Het irriteert ons
ook dat Rotterdam ons voortdurend
in de schoenen schuift dat wij tegen
dit Moerdijk zouden zijn."
(ADVERTENTIE)
Wy weten allemaal hoe belangrijk slaap
is voor ons welzijn. Wie diep en lang
genoeg slaapt, voelt zich prettig en ener
giek.
Vele mensen die niet tegen coffeïne kun
nen, drinken 's avonds en soms al 's mid
dags geen koffie meer. Zij kunnen dan
rustig inslapen om van een gezonde
nachtrust te genieten. Toch kunnen ook
deze mensen koffiedrinken - zelfs
's avonds laat - omdat er Koffie Hag is.
Vrij van coffeïne en vrij van andere
schadelijke stoffen. Deze superieure kof
fiebonen zijn dubbel veredeld. Daarom
spaart Koffie Hag niet alleen hart, ze
nuwen en bloedsomloop, maar ook maag,
lever en gal. Er gaat werkelijk niets
boven zo'n kopje lekkere, geurige en...
gezonde koffie als Koffie Hag, Echte
koffiebonen... maar coffeïnevrjj.
De sterkste stijging kwam voor;
rekening van de zware vrachtauto's.!
Hier bedroeg het stijgingspercentage
niet minder dan 53,6 procent, of wel
5670 vrachtauto's De n.v. Provinciale
Zeeuwse Brug Maatschappij conclu
deert dan ook, dat het zakelijk ver
keer de weg naar de brug steeds be
ter weet te vinden. Als verklaring
voor de grotere belangstelling wordt
opgegeven, dat automobilisten en
vrachtvervoerders ontdekken, dat de
route Viissingen-Rotterdam of om
gekeerd via de Zeeuwse route ruim
dertig kilometer korter is dan de
route via de Moerdijk terwijl ook het
verkeersbeeld op de Zeelandroute
aanmerkelijk rustiger is.
In de sector lichte vrachtauto's is
een toename geboekt van 17,7 pro
cent. Ofschoon de toename van het
aantal personenauto's, 13,4 procent,
in procenten het geringst was, le
verde deze categorie toch het grootste
aantal auto's meer op, nl. niet min
der dan bijna 51.000. In totaal pas
seerden in de eerste helft van dit
jaar bijna 431.000 personenauto's de
Zeelandbrug. Hiermee blijkt de brug
in toenemende mate de functie van
vlotte verbindingsschakel tussen Zee
land en de Randstad Holland te gaan
vervullen. De Brugmaatschappij ver
wacht opnieuw een belangrijke groei
van het verkeer na het gereedkomen
van de tunnel bij Heinenoord.
Deze tunnel zal een belangrijk ob
stakel in de route van Zeeland naar
Rotterdam, die nu nog wordt ge
vormd door de Barendrechtsebrug
over de Oude Maas wegnemen. De
tunnel komt op ongeveer een kilo
meter ten westen van deze brug.
(ADVERTENTIE)
MET zijn 52 jaren blijft hij, elke dag
te midden van zeshonderd vijftig jon
ge meisjes, een man met een jeugdige
inborst, die volop geniet van al die
lieftalligheid. Als een vader van veel-
honderd dochters. De deuren van het
Mencia de Mendoza-lyceum te Breda
zijn opengegaan voor het nieuwe
schooljaar. Concierge Joop Zomer zal
ook in dit 10e jaar van de school, dat
op 10 september begint het middel
punt zijn, waar een groot deel van het
dagelijkse reilen en zeilen van de
schoolgemeenschap om draait.
„ER is geen vak waarover zoveel mis
verstanden zijn, dan het mijne", ver
telt hij in zijn „glazen huisje", vlak
bij de entree van zijn school. „De
meeste mensen menen, dat je con
cierge wordt als je overal mislukt
bent. Ze menen ook dat je hier een
luizeleven hebt. Vergeet het maar."
„MIJN dag begint om zeven uur 's mor
gens, want om half acht is de school-
mis. Tijd om in de kantine te lunchen
tussen de middag heb ik niet. Ik sla
gauw een boterham naar binnen, hier
in mijn hokje en dat vinden de meis
jes wel eens gek. Tussen de middag
ben ik namelijk bezig met de over
blijvers. Een hels lawaai, maar wel
gezellig. Ze eten wat, drinken een
kopje koffie, zingen of spelen blok
fluit. Na afloop moeten er een stuk
of zes, samen met mij, aan de afwas".
„DAT is het praatuurtje. Als je die
jonge dingen van de eerste klas bij
je hebt, kun je nog praten in de
trant van Hans en Grietje of Rood
kapje en de wolf. Met de meisjes uit
de hoogste klassen kun je echte ge
sprekken voeren. Die moet je, als
oudere, partij kunnen geven. Ik leer
veel van hun doen en denken. Ik leer
hen vooral begrijpen. Soms begrij
pen zij mij. Ik heb in zaken die hen
interesseren een ander, een ouder,
standpunt. We Ieren zodoende van
elkaar en dat geeft een fijn gevoel".
„IK heb zelf ook kinderen. Hier zit ik
elke dag tussen een paar honderd
jonge mensen. Dat mij niemand aan
komt met verhalen van: de jeugd van
tegenwoordig deugt niet. Dat is ge
woon niet waar. Het zijn prachtkin-
deren. Ook al dragen ze wel eens
gekke kleren. Dat hoort gewoon bij
hun leeftijd. Als ik ze vraag waarom
draag je dat, zeggen ze lachend: zo
maar!"
„IK heb als militair over de hele we
reld gezworven. Ik voel me hier thuis.
Ik woon vlak bij de school en ben al
tijd bereikbaar. Tientallen keren per
dag sta ik klaar voor allerlei zaakjes
die even snel geregeld moeten wor
den. Een concierge is een man, die
voor elk probleem-potje een dekseltje
moet vinden.
,HET contact met de jeugd gaat zo
heerlijk ongedwongen hier. Ze zijn
spontaan, die kinderen. Dat geeft een
hele hoop werkplezier. Als je op
straat, bij de bushalte of zo, een
beetje vriendelijk goeiendag zegt te
gen zo'n kind, dan denken de men
sen: kijk, een oud vies mannetje. Hier
groeit dat contact vanzelf. Het fijnste
is het om met de meisjes te praten,
te horen wat hen bezighoudt. Daar
denk ik 's avonds vaak over na."
„IK kom uit het leger. Als adjudant
had ik veel te maken met de oplei
ding van rekruten. Ik heb dus al
jarenlang tussen de jeugd gezeten.
Alleen ben ik nu van de mannelijke
naar de vrouwelijke kunne overge
stapt."
„EIGENLIJK is elke dag van het jaar
een feestdag voor me. Maar laten de
mensen niet denken dat concierge aan
een school een erebaantje is. Je bent
altijd in touw. Ik heb dagen dat ik
zestien, zeventien uur bezig ben.
Vooral als er 's avonds wat te doen is
in de school. Ik moet er toch altijd
bij zijn. Ze kunnen de concierge niet
missen."
EN deze concierge, die opgaat in aijv
beroep, WIL ongetwijfeld niet gro
gemist worden
