DELTA-KUST VRAAGT
GROTE INVESTERINGEN
T oeristenbelasting
niet nadelig voor
Zeeuwse recreatie
is
OLIETANKER RAAKTE LEK
Perecrisis duurt
nog steeds voort
Verkeer over
Westerschelde
toegenomen
Keetie Hage
gehuldigd
ZEER GROTE OOGST
Westlands
oogsttrio
op bezoek
In gesprek met
Wies Coone
Verblijf
Toekomst
RÖnCaÊaimt te graVen Schelde"
Uitbreiding
Verkeer
Diploma's voor
geslaagden
Bestuurssehool
Geen interventie
TE MIDDELBURG
Symposium over
vliedbergen
DE STEM VAN DONDERDAG 5 SEPTEMBER <968
(Van een onzer verslaggevers)
KORTGENE/MIDDELBURG „Het provinciaal be
gluur van Zeeland gelooft niet, dat invoering van toeristen
belasting voor alle verblijfsrecreanten een nadelige uitwer-
king zal hebben op het binnen- en buitenlandse toerisme-
Er zijn buitenlandse voorbeelden die deze mening staven. Als
er in het afgelopen seizoen een toeristenbelasting -was ge
weest, die ook de kampeerders had getroffen, dan zou de
bruto-opbrengst daarvan alleen in Zeeland ruim 1,3 miljoen
gulden hebben bedragen.
Bij deze „begroting" is uitgegaan
van een bijdrage per persoon, per
overnachting van één kwartje"! Dit
iel de heer A. L. van Geesbergen, lid
van Gedeputeerde Staten van Zee
land, gisteren in Kortgene tijdens een
persexcursie, die door de ANWB was
georganiseerd.
De heer van Geesbergen toonde zich
een groot voorstander van een toeris
tenbelasting, omdat uit de opbrengst
daarvan allerlei noodzakelijke recrea
tievoorzieningen kunnen worden ge
troffen, die nu wegens geldgebrek
bjj de gemeenten de tekentafels
niet verlaten. Zich bewust van de be
zwaren die men in de Horecasector
tegen deze voor ons land nieuwe be-
lastingvorm heeft, zei de heer Van
Geesbergen, dat men een gewenste
maatregel niet mag nalaten. Wijzend
op de discussies die hierover worden
gevoerd zei hij, dat er toch nauwe
lijks bezwaar tegen kan bestaan om
de recreanten voor het bezoeken van
objecten die veel geld hebben gekost,
te laten betalen. Als voorbeeld noem
de hij: parkeergeldheffing op speci
aal voor de recreatie aangelegde par
keerterreinen. Zoals bekend ligt er
een wetsontwerp bij de Tweede Ka
mer, waarin de mogelijkheid van het
invoeren van een toeristenbelasting
wordt geopend.
Na te hebben geschetst hoe de
recreatie voor Zeeland één der drie
voornaamste welvaartsbronnen is
(naast de landbouw en industrie)
gaf de heer Van Geesbergen een in
ventaris van Zeeland-vakantieland.
350 hectare droog strand.
1500 hectare bevaarbaar water in
het Veerse Meer.
Drie toeristische routes van de
ANWB.
Een heel' pakket van unieke at
tracties in de vorm van stede-
schoon, Zeeuwse gerechten e.d.
Honderden campings, waaronder
er zeer vele zijn met een uitste
kende accommodatie.
De toenemende omvang van de ver-
blijfsrecreatie bewijst dat de provin
cie aan populariteit wint. In 1957 no.
teerde men rond één miljoen toeristi
sche overnachtingen. Tien jaar later
bedroeg dit aantal 5,4 miljoen! De uit
komst voor dit seizoen is nog niet be
kend, maar volgens ramingen zal het
aantal toeristische overnachtingen in
1968 ongeveer gelijk zijn aan dat van
1967. De slechte zomer, de langzaam
op gang gekomen stroom nit Frank
rijk en de magnetische werking van
het zonnige zuiden zijn daar volgens
de heer Van Geesbergen debet aan.
Voor het Jaar 1980 wordt het aantal
toeristische overnachtingen in Zee
land op 10 miljoen geraamd, waarbij
wen dan te maken zal hebben met
oen kleine miljoen echte verblijfs
recreanten. In 2000 de oudejaars
avond voor onze oude wereld kan
bet aantal toeristische overnachtin
gen in Zeeland tot 20 of 25 miljoen
zijn opgelopen. In de streekplannen
'n de provincie worden ontwik
keld, houdt men met die groei reke
ning, ook wat betreft de toenemende
belangstelling voor de zogenaamde
"tweede woning" in Zeeland.
Van de 5000 stenen „tweede wo
Sen" in Nederland, stonden er in
Wb6 niet minder dan 1300 in Zeeland.
de bouw in de povincie is vrijge
geven, wordt een sterke stijging van
«e belangstelling voor de tweede wo
sing verwacht
.^at het ruimtelijk beleid betreft,
nent de aandacht van planologie
®?'uur zich meer en meer op net
achterland, waarbij de heer Van
eesbergen wees op het recreatieplan
e bendracht", dat in samenwerking
assen Brabantse en Zeeuwse ge-
jneenten wordt ontwikkeld. Hier gaat
net om een recreatiegebied van 2.0"
afi_'are opgespoten land. De specie is
tc?e. ^,d dat Zeeland „nee" zal moe
weiio.ir. peP aan de recreanten zal
tiiri oo u°,0lt' o£ pas over zeer lange
van w BÜ een optimale groei
1995 m -Vrandtoerisme, zal men in
«s moeten rekenen op zo'n 350.000
strand"8'2,0, ?nden aan de Zeeuwse
is kan W v. iedere?n inschikkelijk
i» k„10 'veereen
bèwkli badSast in
strand °Ver tien vi
dat jaar 1985
vierkante meter
w-en ongewisse factor hierbij is, de
liltakust Vtra" juitbreiding langs de
strandvorm- d.e nieuwe diiken zaI
k gebeur? g optreden- zoals r
segat B?aangS,de dam in het 1
«at. Hierdoor komt een nieuw
nu al
Veer
are
aal tot stand dat dankbaar uit de han
den van moeder Natuur wordt aan
vaard. Er zijn enorme bedragen no
dig, om te voorzien in de behoeften
die uit het massatoerisme volgen. Al
leen al voor de komende vijf jaar zal
er 80 miljoen gulden moeten worden
geïnvesteerd. De provincie, noch de
Zeeuwse gemeenten kunnen deze ka
pitale som opbrengen.
Zeer urgent zijn de plannen voor
aanleg van kustrioleringen in gebie
den, die op warme zomerdagen een
tienvoudige „bevolking" tellen. De
heer Van Geesbergen zei in dit ver
band, dat bij een werkelijk warme zo
mer, de exploitanten van kampeer
terreinen een bevel tot sluiting als
een zwaard van Damocles boven
het hoofd hangt.
De campinghouders worden ook be
laagd door de vrees, dat het wets
ontwerp Hygiëne Kampeerplaatsen,
ongewijzigd tot wet zal worden ver
heven, waarbij dan het aantal toege
laten kampeerders per nuttige hectare
op 200 wordt gesteld. Speciaal op
strandcampings zou een norm van
300 tot 400 beter bij de werkelijke be
hoefte passen.
Ir. C. A. Kuysten, directeur Ver
keer en Recreatie van de ANWB
deelde ons mee, dat het onderwerp
„Hygiënische maatregelen", waartoe
aanleg van kustrioleringen wordt ge
rekend, aan de orde zal komen op de
recreatie-studiedag die de ANWB in
de loop van november belegt.
Ir. Kuysten wees ook op de rem
mende werking die op de groei van
de recreatie in de provincie Zeeland
kan worden uitgeoefend door zijn bij
zondere geografische hoedanigheden
en zijn niet adequate hoofdverbindin
gen: Rijksweg 58 en de veren over de
Westerschelde. Enige verlichting van
dit dreigende probleem zag hij in
sterke stimulering van het openbaar
vervoer.
De directeur van „Het Veerse Meer",
de heer H. P. Huysman, gaf tijdens
een rondvaart op deze „speelvijver
van Zuidwest-Nederland", een wa
penschouw. Het Veerse Meer telt 7
jachthavens, met in totaal 1525 lig
plaatsen. Het meer is, ook op de druk
ste dagen, nog lang niet „vol". Er zijn
evenwel nog allerlei voorzieningen
nodig, zoals watersportcampings, ver
pozingssteigers e.d. In het westelijk
deel van het meer is het mogelijk
nieuwe jachthavens te graven.
Steeds talrijker wordt het aantal
buitenlandse watersporters. Van de
5241 schepen en scheepjes die in 1967
door de sluizen van Veere geschut
werden, waren er 3552 van Neder
landse herkomst. Verder noteerde
men: 891 Belgische, 595 Engelse, 199
Duitse, 67 Franse en 17 Amerikaanse
vaartuigen. Tien vaartuigen waren
van verschillende andere nationalitei
ten.
(Van een onzer verslaggeefsters)
GOES Tijdens een bijeenkomst
van dagelijks bestuur, directeur, do
centen en leerlingen van „De Be
stuurssehool Zeeland" te Goes is af
scheid genomen van de geslaagde
leerlingen van deze school. Tijdens
de bijeenkomst vond de uitreiking
plaats van getuigschriften en diplo
ma's.
Voor het diploma gemeente-admi
nistratie I slaagden uit de klas
Goes: de heren P. A. Capelle te
Oosterland, W.G. Doornenbal te Zie
rikzee, E.C. van Immerseel te Goes,
J. A. Jobse te Goes, J. de Pooter
te Axel, R. Schenk te Goes, C. Sin-
ke te Yerseke.
Uit de klas Middelburg slaagden
voor dit diploma: de heren II. J. van
den Berge te Middelburg, J.C. de
Haan te Aagtekerke, J. Schroevers
C. de Smit en C.J.K, Steutel, allen
te Vlissingen.
Behalve het diploma kregen zij te
vens het getuigschrift van „De Be
stuurssehool Zeeland". Ook aan een
tweetal kandidaten van de opleiding
waterschapsadministratie, die slaag
den voor het unie-diploma water
schapsadministratie, kon dit getuig
schrift worden uitgereikt. De ge
slaagden zijn de heren C. J. Boeije
uit Axel en W. M. Schiettekatte uit
Middelburg.
Voor het diploma gemeentefinan-
clën slaagde de heer M. C. Abra-
hamse uit Sint-Laurens.
(Van een onzer verslaggeefsters)
VLISSINGEN De aantallen pas
sagiers en auto's die in juni van dit
jaar over de Westerschelde werden
vervoerd zijn aanzienlijk groter dan
de aantaUen die in juni van het vo
rig jaar werden vervoerd.
Het aantal vervoerde passagiers
bedroeg over juni 1968 686.535 en
over juni 1967 657.181. In juni 1968
werden 200.348 auto's over de Wes
terschelde gezet. Vorig jaar juni be
droeg dit aantal 170.201.
Gedurende de maanden januari tot
en met juni 1968 werden totaal
2.715.856 passagiers met de provin
ciale stoomboten vervoerd. Geduren
de hetzelfde tijdvak bedroeg het
aantal vervoerde auto's 901.510. Over
dezelfde tijd in 1967 werden 2.674.994
passagiers en 832.776 auto's vervoerd.
In juni 1968 bleven totaal 32.031
auto's achter op de verschillende
aanlegplaatsen. In juni 1967 waren
er 12.804 achterblijvers.
„lang zal ze fietsen r
(Van onze correspondent)
GOES Gistermorgen is wereld
kampioene Keetie Hage door 500
leerlingen van de Vakschool voor
meisjes in Goes gehuldigd. Keetie
studeert op deze school voor lerares
naaldvakken en zit momenteel in de
tweede klas. Reeds in de vroege
morgen wachtte deze klas haar op bij
het station in Goes. De zeventien
meisjes droegen borden waarop
„Keetie in 't goud" stond.
Met veel gejuich werd zij verwel
komd. Hartelijk feliciteerden de klas
genoten haar met kleurige bloem
stukken en stevige omhelzingen. In
optocht trok men naar de school aan
de Bergweg. Voor de school en op
de hekken dromde iedereen samen
om de wereldkampioene te begroe
ten. In de kantine volgde een grootse
bloemenhulde door alle leerlingen en
het onderwijzend personeel. In korte
tijd had zich op het toneelpodium
een ware bloemenzee gevormd en
stond Keetie met de armen vol bloe
men (zie foto).
De directrice mej. A. Waalwijk
bracht in een korte toespraak hulde
aan Keetie die voor haar land op
zo'n voortreffelijke wijze het wereld
kampioenschap wist te behalen. „Na
deze schitterende prestatie en de
huldiging in Italië en in het Olym
pisch stadion in Amsterdam vinden
wij het reusachtig fijn, dat je van
morgen weer gewoon naar school
bent gekomen om ook je studie weer
flink aan te pakken. Boven alles
zblijf je heel eenvoudig en het is juist
daarom dat wij zo blij voor je zijn."
Na de spontane huldiging werd door
alle aanwezigen uit volle borst een
zeer toepasselijk feestlied gezongen.
„Lang zal ze fietsen - lang zal ze
fietsen in de gloria".
Keetie zelf zei er dit van: „In
Italië en Amsterdam was het alle
maal erg fijn maar voor mijzelf was
dit het mooiste."
(Van een onzer verslaggevers)
PAAL Het Belgische tankschip
Pionier 9 van de Antwerpse rederij
WICO, beladen met 860 ton zware
stookolie en gesleept door de Pionier
1, kwam gistermorgen in ernstige
moeilijkheden op de Westerschelde.
Door het kordate optreden van de
bemanning der beide tankers kon
worden voorkomen, dat de Pionier 9
zonk. Later op de dag kon het schip,
dat onderweg was van Rotterdam
naar het Belgische Wanze bij Huy,
zijn reis voortzetten.
De Pionier 9 was onderweg door
de Pionier 1 op sleep genomen we
gens een defect aan de motor. Naar
alle waarschijnlijkheid liep hét tank
schip door het raken van de dam bij
Hansweert een lekkage op, waardoor
langzaam water binnenstroomde.
Onmiddellijk werd begonnen met
het overboord pompen van het wa
ter. Door het vooroverhellen van het
schip stroomde een hoeveelheid olie
uit de tanks. „Veel is het beslist
niet", aldus de kapitein. „Honderd
liter misschien. Daar zat niemand
last van hebben."
Hij bekeek het overigens zeer
nuchter. „Och", zei hij, „als zoiets
gebeurt dan weet je wat je te doen
staat. We hebben direct geprobeerd
het schip op de zandplaat te zetten
en dat is gelukt.
In de namiddag kon de lading van
de Pionier 9 worden overgepompt in
een derde tankschip van rederij
WICO, zodat de reis kon worden
voortgezet.
Zo werd het water overboord
gepompt
(Van onze correspondent)
GOES Uitzonderlijke grote
perenoogsten en een late start
van het seizoen tekenen het in
middels op gang gekomen pere
seizoen 19681969. In Frankrijk,
Nederland en België geldt een
crisis-toestand voor dit produkt.
In telers- en handelskringen
heerst een uiterst gedrimeerde
stemming.
Voor de kleine maten, waarvan er
juist dit jaar zoveel zijn, is er prak
tisch geen afzetmogelijkheid en ook
de grotere brengen zeer lage prijzen
op. Er blijft veel fruit aan de bomen
hangen of er onder liggen. West-
Duitsland, het importland bij uitstek,
heeft een zeer grote oogst en dit
werkt verlammend op de internatio
nale handel. Dit zegt het Produkt-
schap voor Groenten en Fruit in een
heden uitgegeven marktoverzicht
voor peren.
Italië raamde eerst de perenoogst
van dit jaar op 1249 miljoen kg maar
een tweede oogstraming van dit land
spreekt over een te verwachten pro-
duktie van 1590 miljoen kg tegen het
vorig jaar 1315 miljoen kg. De Fran
se oogst van tafelperen wordt ge
schat op ruim 400 miljoen kg dat is
bijna een kwart meer dan het gemid
delde van de laatste jaren. Met in
gang van 16 juli werd in Frankrijk
een verhandelingsverbod afgekondigd
voor de kwaliteitsklasse 111 van de
vroege rassen en voor de kleine ma
ten. Toch is er sinds 22 juli in Frank
rijk sprake van een crisistoestand. In
Spanje is de perenteelt de laatste ja
ren aanzienlijk uitgebreid. Het vorig
jaar had Spanje een misoogst, nu is
er sprake van een recordoogst,
In België rekent men dit jaar op
minstens 100 miljoen kg peren dat is
de dubbele hoeveelheid van het vo
rig jaar. Bij alle rassen hangen de bo
men afgeladen vol. In België is op
16 augustus een perecrisis ontstaan.
Deze duurt nog steeds voort.
Ook uit West-Duitsland komen be
richten over een recordproduktie. De
oogst van dit land wordt geschat op
520 miljoen kg, dat is ongeveer 30
procent meer dan het vorig jaar.
(Van een onzeer verslaggeefsters)
GOES Druivenprinses Wilma
Jansen, bloemenfee Inneke Scholtens
oogstfee Nelly van Schie, die dit jaar
de Westlandse oogstfeesten in Naald
wijk opluisteren, hebben gistermid
dag een bezoek gebracht aan Huize
Den Berg in Goes.
Het trio liet weliswaar lang op zich
wachten, maar de muzikale ontvangst
in een feestelijk aangeklede zaal was
er niet minder hartelijk om. De prin
ses en feeën kwamen trouwens niet
met lege handen. Voor alle kinderen
en het inwonend personeel van Hui
ze Den Berg brachten zij druiven
mee.
Vanuit Goes vertrokken de prinses
en feeën gisteren tegen de avond
naar Wolphaartsdijk. Daar werd een
bezoek gebracht aan de Henri Du-
nant", die aan boord ruim 70 Dor-
drechtse gasten ligplaats had gekozen
in de landbouwhaven.
Over de situatie in Nederland zegt
het Produktschap voor Groenten en
Fruit dat de omvang van de pere
oogsten hier altijd aan grote schom
melingen onderhevig zijn. De han-
delsproduktie wordt dit jaar geschat
op 140 miljoen kg tegen het vorig
jaar 72 miljoen kg. Sinds 28 augustus
is er in Nederland sprake van een
perecrisis ingevolge de EEG bepalin
gen. Grote hoeveelheden peren zijn
reeds uit de markt genomen.
In tegenstelling tot het vorig jaar,
heeft de Minister van Landbouw be
paald dat er in het seizoen 1968-1969
geen interventie zal plaatsvinden in
die zin dat de overheid in geval van
een ernstige crisis produkten uit de
markt zal nemen tegen de aankoop
prijs. Er zal volstaan worden met het
(onder bepaalde voorwaarden) ver
lenen van overheidssteun aan telers-
verenigingen die een bodemprijsre
geling toepassen.
De export van Nederlandse peren
heeft thans weinig te betekenen. De
perecrisis duurt nog steeds voort. In
elk geval nog gedurende de gehele
week.
(Van een onzer verslaggever»)
MIDDELBURG Het historisch-
geografisch dispuut Cluvérius en het
gezelschap Scaldiamos, beide be
staande uit studenten in de sociale
geografiex aan de Vrije Universiteit
te Amsterdam zullen op zaterdag
26 oktober in Middelburg een sym
posium houden over het onderwerp:
„De vliedbergen in het kustgebied
van Vlaanderen, Zeeland en Zuid-
Holland.
De volgende deskundigen zullen
op dit symposium een referaat hou
den de heer M. de Bruin, adjunct
bibliothecaris van de provinciale bi
bliotheek van Zeeland te Middelburg
prof. dr. M. Hesiinga, hoogleraar
in de sociale geografie aan de vrije
universiteit te Amsterdam, drs. H.
Halbertsma, wetenschappelijk hoofd
ambtenaar van de rijksdienst voor
het oudheidkundig bodemonderzoek
te Amersfoort, en ir. J. A. Trim-
pe Burger, wetenschappelijk ambte
naar van dezelfde dienst te Aarden
burg. Naast deze sprekers zullen
ook dr. W. Braat te Oegstgeest en
drs. P. van der Feen te Domburg
in een forum plaats nemen. Vooraf
gaande aan dit symposium zal op
vrijdag 25 oktober ter oriëntatie een
excursie worden gehouden, die on
der leiding zal staan van de heren
De Bruin en Trimpe Burger.
„UREN in den ronde kennen ze me.
In België noemen ze me „Wies den
Hollander". Da's eigenlijk vreemd
voor 'n Belg. Want ik ben Belg van
geboorte. Jazeker, al woon ik hier
al van 1913. Op het laatst van de
oorlog zijn we getrouwd. M'n vrouw
vindt het nog maar steeds niks ge
daan dat er in haar paspoort „vreem
deling" staat. D'r vader en d'r moe
der en die hun vader en moeder wa
ren allemaal Sassenaars en zij ook.
Maar ja, ik ben Belg en volgende
maand word ik al 77, dus 't is wel
goed zo."
DE heer Aloys (in de wandeling Wies)
Coone is dit jaar vijftig jaar bolder
bij de Sasse vereninging „Ons Ge
noegen", waarvan hij tevens het oud
ste lid is. „Maar", zegt hij, „op m'n
tiende; geloof ik, stond ik m'n man
netje al met bollen. Thuis hielden
we café. Dat was op Wachtebeke.
Als er dan een klant kwam om te
bollen, dan zei m'n vader: „Pak ik
'm of pakt gij 'in", 't Is een kwestie
van aanleg, hé. Vandaar dat ik bij
de grote prijskampen zo dikwijls als
d'n eerste heb gebold."
„DIT jaar trouwens nog in Oostburg.
Ik ben koning van onze vereniging
en het scheelde maar een puntje of
ik was daar in Oostburg keizer ge
worden. Ik werd daar in elk geval
kampioen van Nederland. En dat is
geen opscheppen. Kijk maar 'ns naar
al die bekers en medailles. Schilde
rijen zijn er zelfs bij en die asbak
heb ik dit jaar als prijs gekregen van
de burgemeester van Oostburg. Ja, 't
zijn zware dingen waarmee gebold
wordt. Hebt ge ze wel 'ns gevoeld?
Da's een gewicht, hé, maar ik kan
ze nog goed wegschieten."
„VROEGER, dan ging ik overal op de
fid s naar toe. Kijk, da's nog een foto
van '62. Toen werd ik koning in Zei-
zate. In '58 werd ik kampioen in
Ertvelde en ik heb 't 'ns gehad in
Sleidinge, waar ik vier dagen achter
een d'n eerste heb gebold van twee
honderd bolders. In België bollen de
vrouwen ook veel. Hier niet. M'n
vrouw heeft 'ns ene keer meegebold.
Dat was hier in Sas, vlak na de be
vrijding. Toen ik nog alles met de
fiets deed, ging m'n vrouw nooit mee,
maar tegenwoordig hebben heel wat
bolders een auto en dan kunnen we
met z'n tweeën meerijden. Op de
fiets is niet te doen. Heen gaat wel,
maar terug is te veel."
,IK heb hier altijd op de coöperatieve
gewerkt als kraanmachinist. Zelfs
nog vijfentwintig jaar met paard en
wagen. Dat was een andere tijd. Nee,
dan heeft onze zoon het verder ge
schopt. Die heeft altijd maar gestu
deerd. Op z'n drieëntwintigste was
ie al leraar op een ambachtschool in
Ede. Da's een eind uit de buurt. Hij
iheeft nog even in Vlisingen gewoond,
maar nu is hij directeur van een l.t.i.
in Oude Wetering. Da's achter Lei
den. Hij is onze enige zoon, ja, maar
hij woont wel erg ver uit de buurt."