Britse laboratoria
werken aan de
perfecte kunstmens
AKF
TYPISTE
MEUBELS
Wanneer is het ding te
koop en voor hoeveel
Voor geen goud zo'n
griezel in mijn huis
PRO]
"DE STICHTSE HOF"
R. Buwalda
Porsche
1600 S
Verpleger/
Verpleegster
ZEILMAKERIJ
DE SILVA-VAN GOETHEM
SMAK GELD!
VERDIEND
ANT. A. DIECKMANN'S
MEUBELSUPERMARKT
VAN ZEER HOOG GEHALTE!
Taal
Leren
Communicatie
W. VR00ME
afwezig
a) kamermeisje
b) huisknecht
Grand Hotel
ROTTER DAM"
Apparaten^ en Ketelfabriek Den Haag N.V.
Dat is toch wel 'n
Zó maar
nu ik m'n
kocht bij
GEWICHT
Koude gevulf
paprika's
WITTE JENEVE
DE STEM VAN WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1968
(Van een onzer redacteuren)
Nog zijn de robots, wier uiterlijk precies op een mens ge
lijkt, niet onder ons; voorlopig blijven ze het bedenksel van
sciencefictionschrijvers en griezelfilmmakers, wier fanta
sieën niet geremd worden door technische problemen. De
robots zijn wèl op komst; de enige reden, waarom ze nog
niet onder ons zijn is, dat hun „hersenen" (de computer,
waar alles om draait) nog te omvangrijk zijn om ingebouwd
te worden en te primitief vergeleken bij het menselijk
brein. Maar dat zal niet zo blijven, zegt professor Meredith
Thring van het Queen Mary College in Londen. De prof. is
een der bekendste onderzoekers op dit terrein in Engeland
en hij verwacht, dat over een tiental jaren een bruikbare
„kunstmens" zal zijn ontwikkeld, die op kan treden als hulp
in de huishouding.
De kosten vallen niet eens tegen:
wanneer Thrings eerste bruikbare
kunstmens zijn intrede doet, zal hij
aan research tien miljoen gulden
gekost hebben. Hij zal beschikken
over bedriegelijk echte handen, de
metalen robot-voeten van nu zullen
dan plaats gemaakt, hebben voor
„echte" voeten en het „ding" zal
gewrichten hebben, die het in staat
stellen, trappen te lopen. Alleen
het hoofd zal nog „onmenselijk"
zijn en bestaan uit een draaiend
foto-elektrisch oog.
De hersenen van het kunstmatige
hulpje in de huishouding zullen ech
ter niet in het „lichaam" zitten: die
worden in de vorm van een mini-
computer ingebouwd in het aanrecht
kastje of in het hokje ondeT de trap;
de huisvrouw behoeft er slechts een
ponskaart in te stoppen en het hulp
je komt op gang, dank zij een radio
verbinding tussen de „hersenen" en
het „wezen". Het. wordt een kwestie
van programmeren: prof. Thring
verwacht, dat de robot het ruwe en
ook het onplezierige huishoudwerk
kan doen, van vloer schrobben tot
afwassen toe.
Hij heeft een enquête laten houden
onder Britse huisvrouwen met als
kernvraag: „Zou u een robot als
huishoudhulp willen hebben?" Ne
gentig procent der ondervraagde da
mes antwoordde bevestigend; de
meesten wilden zelfs weten, wan
neer „het ding" te koop zal zijn en
wat het zal gaan kosten. Tien pro
cent der ondervraagde huisvrouwen
verklaarde, dat ze voor geen goud
zo'n griezel in huis zouden willen
hebben en gaf ronduit toe, er bang
voor te zijn. Professor Thring
heeft nu financiële steun voor zijn
onderzoek gekregen en hij heeft
reeds enkele prototypen ontworpen,
die weliswaar nog geen uitgebreide
werkmogelijkheden" hebben, maar
die desondanksrealiteiten zijn.
Elders in Engeland wordt al ge
werkt aan een robot, waarbij verge
leken de „ponskaartmens" van prof.
Thring een primitief wezen is. De ro
bots van nu zijn „computerwezens"
die slechts hun eigen „taal", de taal
der ponskaarten, verstaan. Om de
communicatie tussen mens en robot
te verbeteren, zal men de robot moe
ten leren menselijk schrift te „lezen"
en het gelezene om te zetten in de
letterlijk „voorgeschreven" activiteit;
hij zal ook moeten leren de mense
lijke stem te verstaan en via zijn
De robot uit de science-fiction-
romans is nog steeds niet volledig
werkelijkheid, maar hij begint er al
op te lijken. Deze heet „Tinker" en
is geconstrueerd door Dennis Weston,
die hier in zijn auto zittend, toeziet
hoe Tinker de wagen een beurt geeft.
Er zitten 120 afzonderlijke motortjes
in de robot, Tinker kan „zien" met
een t.v.-zoom-camera, hij heeft een
elektronisch geheugen en hij „hoort"
zijn instructies langs 29 kanalen.
„geheugen" ingesproken opdrachten
uit te voeren.
Het ontwikkelen van lezende en
luisterende computers is het hoofd,
doel van het werk, dat in het Britse
National Physical Laboratory wordt
verricht door een team van experts
onder leiding van dr. John Parks en
dr. Christopher Evans. Het team
heeft reeds twee computer-typen ont
wikkeld, die gedrukte letters kunnen
lezen; hun jongste triomf is een ma
chine, die ook een duidelijk hand
schrift in zich „opneemt".
De computer wordt „Cycloop 3" ge
noemd, omdat hij slechts één oog
heeft en het prototype ervan wordt
momenteel gebouwd bij de Plessey
Company Ltd Eelctronics Group.
Aan de „lezende" computer bestaat
grote behoefte; in luttele seconden
kan het apparaat, eenmaal voltooid
en uitgerust met een gigantisch ge
heugen, uitgebreide documenten le
zen en „verwerken", daardoor de
genen, die veroordeeld zijn tot het
lezen van ingewikkelde en meest
al klein gedrukte teksten op po
lissen e.d. ontlastend van een lang
durig en ingewikkeld karwei.
De „Cycloop 3", die ook duidelijk
handschrift in zich kan opnemen, be
gint zijn „leeswerk" met zioh te
richten op een letter van het woord,
dat gelezen moet worden. De Cycloop
plaatst een rooster boven die letter,
welk rooster de schrijflijntjes ver
deelt in fragmenten.
Het „oog" van de compu
ter weet met die fragmenten „raad":
het speurt ze op, ontleedt ze en „ont
dekt" op die manier niet alleen de
vorm van de letter, maar ook de
schrijfrichting.
Is die laatste eenmaal door de
machine vastgesteld, dan richt
ting en .stelt zij eveneens automatisch
in een tweede leeshandeling de ei
genaardigheden van het handschrift
vast, zoals de verbindingen tussen de
letters en de manier waarop de
schrijver zijn woorden beëindigt. Is 't
een duidelijk handschrift, dan is het
voor Cycloop „schon da gewesen" en
herkent hjj de letters middels zijn
uitgebreide elektronische geheugen:
een van die letters uit zijn geheugen
correspondeert met de letter, die
hem te lezen wordt voorgelegd. Heeft
hij de letter erkend, dan gaat hij
naar de volgende letter over. Dit hier
eenvoudig omschreven leesproces
duurt in werkelijkheid minder dan
een-duizendste seconde. Zit er een on
duidelijk geschreven letter tussen,
waar de Cycloop niet onmiddellijk
raad mee weet, dan neemt hij „af
stand" van 't document, overschouwt
het geheel en gaat onmiddellijk aan
het vergelijken met de andere ge
schreven letters; daarna concludeert
hij feilloos welke de onduidelijk ge
schreven letter is: hij zal zich bijvoor
beeld niet vergissen en een naar bo
ven uitschietende geschreven „e"
voor een geschreven „1" houden en
omgekeerd en dit is een eigenschap,
die de „Cycloop 3" hoog uittilt bo
ven zijn minder knappe soortgenoten.
voorbeeld daarvan is de grote Atlas
computer, die staat opgesteld in de
regerings-computer - laboratoria (een
woord, waar de Cycloop geen moei
te mee zou hebben) van Didcot bij
Oxford, die nu onmiddellijk voor ge
bruik gereed is, ook voor „vragers
op afstand". Gebruikers van deze
computer in bijvoorbeeld Londen of
Liverpool behoeven voor het verkrij
gen van computer-antwoorden op hun
berekeningen of ingewikkelde wis
kundige opgaven niet meer de reis
naar Didcot te maken: in hun eigen
kantoor tikken zij de vragen in „ver
staanbare" computertaal, waarmee
dan een kleine satellietcomputer ge
voed wordt, die middels een „hot-li-
ne" direct met de moeder-computer
in Didcot verbonden is. In twee of
drie minuten heeft de klant in Liver
pool zijn antwoord thuis. Komen er
meerdere vragen tegelijk binnen,
dan maakt de Atlas een „wacht
lijst" en handelt de vragen keurig
in volgorde af. Het is een kwestie
van seconden, hooguit van minuten.
Terug nu naar de kunstmens: onein
dig perfecter dan de huishoudrobot
die professor Thring ontwikkelen wil,
zal „Frederick" moeten worden.
Frederick, die nog slechts op papier
bestaat, is een computer, die ontwik
keld wordt door een team onder lei
ding van prof. Donald Michie aan de
universiteit van Edinburgh. Met het
nodige gevoel voor humor, maar met
een onmiskenbare ondertoon van
ernst omschrijven zijn scheppers
Frederick als de „familie-robot voor
ontspanning, gesprekken, opvoe
ding, voor het opslaan van informa
ties en het uitdelen van kennis". Aan
de totstandkoming van Frederick
werken niet alleen technici; ook voor
aanstaande psychologen en medici
dragen hun kennis aan om deze com
puter te maken tot „iet-s", dat op
kan treden als „iemand". Prof.
Mitchie is er vast van overtuigd, dat
Frederick (zij het op de zeer lange
duur) de meest perfecte secretaris
kan worden, die men zich wensen
kan.
De ontwikkeling van de kunst®^
om het even of hij het kunststoffen
uiterlijke evenbeeld van zijn nialte;
is of de gestalte krijgt van een vier',
kante kast, is geen spel van gekke
professoren, die een perfect „®on,
ster van Frankenstein" willen con
strueren.
Onderdelen, die voor een kunst,
mens gedacht zijn, zoals ingewik!
keld geconstrueerde handen en voj.
ten doen al dienst als perfecte pro.
thesen. Robots werken op plaatsen
die voor mensen ontoegankelijk zijn
of gevaarlijk zoals daar, waar gevaar
voor atoomstraling bestaat. Rob^
onderzoeken onbereikbare diepten
van de zee en de oppervlakte van de
maan. Maar de griezel-robot uit de
science-fiction is er nog niet.
toch komt die zegt N. S. Sutherland
professor in de experimentele psycho^
logie aan de universiteit van Sussex
„Over veertig, misschien vijftig jair
zullen er computers zijn, die door
ons beschouwd moeten worden al;
intelligente wezens."
Dr. Evans van het National Physi
cal Laboratory heeft zich tot doel ge
steld, 'n lezende computer te bouwen
die een perfecte afspiegeling is van
het menselijk oog en de relatie van
dit oog met de hersenen en een luis
terende computer, die een afspiege
ling is van de relatie tussen het
menselijk oor en de menselijke her
senen.
Een „mechanische griezel" kan
ook de zorg voor de kinderen ver
lichten.
De communicatie tussen de mens
en de compuier-hersenen is de laat
ste tijd belangrijk versneld; een
DANKBETUIGING
Voor de vele blijken van belangstelling, die w(j bij
gelegenheid van ons
40-jarig huwelijksfeest
mochten ondervinden, betuigen wij hiermede onze
grote dank aan allen die de receptie bezochten en
felicitatiekaartjes hebben gezonden. Aan allen onze
oprechte dank.
J. Dobbelaarvan Damme
en familie.
Boschkapelle, september 1968.
Bossestraat 90.
Heden nam God uit ons midden weg, onze innig-
geliefde man, vader, grootvader, overgrootvader
en broer
CORNELIS CHARLES CAPPON
echtgenoot van
Jacoba Traas
eerder echtgenoot van
Catharina Gesckiere
op de leeftijd van 79 jaar.
Heinkenszand:
J. CapponTraas
Goes
J. van OostenCappon
M. van Oosten
Heinkenszand:
K. Cappon
C. CapponDielcman
W. BoudewijnCappon
F. Boudewijn
I. Cappon
C. Cappon-Louwcrse
T. van de DoesCappon
H. van de Does
Lewedorp:
E. Cappon
Heinkenszand:
G. Cappon
A. CapponZuidweg
C. Cappon
J. Capponde Schipper
Ter Aar:
M. Blok
C. BlokAdamse
Heinkenszand:
Jan Cappon
Karei Cappon
Jannie Cappon
Charles Cappon
klein- en achterkleinkinderen.
Hunkenszand, 1 september 1968.
Clara's Pad 69.
De begrafenis zal plaatsvinden op woensdag 4
september a.s. om twee uur op de algemene be
graafplaats. Vertrek vanuit het dienstgebouw
der Ned. Herv. Kerk om 1.45 uur.
Gelegenheid tot condoleren na de begrafenis in
het dienstgebouw.
•Liever geen bezoek.
Diep getroffen door de vele blijken van belang
stelling die wij tijdens het overlijden en de be
grafenis van mijn inniggeliefde echtgenoot,
de Heer
ALFONS DE CONINCK
mochten ondervinden, betuigen wij onze innige
dank.
L. M. de Coninckvan Vooren
Oostburg, september 1968.
St.-Antoniusziekenhuis, K. 22.
WONING TE HULST
NOTARIS
te HULST
zal op vrijdag 6 september
1968 n.m. 4 uur in het
Bioscoopgebouw „De Ko
ning van Engeland" aan
de Houtmarkt 2 te Hulst,
namens de heer W. Bau-
wens te Hulst
openbaar verkopen:
HET WOONHUIS
met aanbehoren, erf en
tuin aan de Zoutestraat 33
te Hulst, kad. sectie B nr.
1232, groot 6,20 are.
GEHEEL ONTRUIMD TE
AANVAARDEN omstreeks
15 oktober 1968.
Bezichtiging dinsdags en
vrijdags van 2-4 uur n.m.
en volgens afspraak.
Betaling der koopsom bin
nen een maand en de on
kosten een week na de vei
ling.
Nadere inlichtingen ten
kantore van de notaris
voornoemd.
Paul van Esbroek
en
Lizan de Letter
hebben de eer U mede na
mens wederzijdse ouders
kennis te geven van hun
voorgenomen huwelijk, dat
zal worden ingezegend op
vrijdag 6 september a.s.
om 11.00 uur, in de paro
chiekerk van de H. Joan
nes de Doper te St.-Jan-
steen.
Hulst, Steensedijk 63.
St.-Jansteen,
Wilhelminastraat 80e
Gelegenheidsadres: Wilhel
minastraat 80e, St.-Jan
steen.
Receptie van 16.0017.30
uur.
Toekomstig adres: Steen
sedijk 66, Hulst.
Met droefheid geven
wij u kennis van het
overlijden van onze ge
achte oud-directeur, de
heer
C. C. CAPPON
Het personeel van de
firma Cappon.
Heinkenszand,
1 september 1968.
ARTS
Kloosterzande
donderdagmiddag
5 september na half twee
Voor spoedgevallen
Dr. Tenrburg tel. 01148-377
TE KOOP:
met automatisch schuifdak
Bouwjaar 1964
Telefoon 01159—233.
Gevraagd:
Prettig licht werk, goed
loon, event, intern.
TERNEUZEN
Tel. 01150 - 2041
Stichting
Verpleegtehuizen
Nederland
Tehuis voor geestelijk gestoorde bejaarden
Naarderstraat 81 - Laren N.H. - tel. 02153 - 3941
vraagt jonge
met A- en/of B-diploma.
Bij voorkeur met belangstel
ling voor of bekendheid met
de geriatrie.
Voor gehuwden vrijstaande
woning beschikbaar.
Sollicitaties aan de Adj. direc
trice op bovenstaand adres.
GOES
SCHANSWEG 4 GOES
vraagt voor haar afdeling secretariaat op korte termijn een
met behoorlijke kennis van de moderne talen.
MULO-opleiding is voor deze functie vereist. Teamgeest en accura
tesse zijn verder belangrijke voorwaarden.
Sollicitaties te zenden aan:
Apparaten- en ketelfabriek Den Haag N.V., afdeling personeelszaken,
Postbus 69, Goes.
HEIKANT - ST.-JANSTEEN
WIJ MAKEN
Dekkleden
Autokappen
Stofzeilen
Trckkerkappen en -jassen
Rijwiel- en bromfietstassen
Bedrijfsregenkleding
Fietsregencapes
Werkschorten
Tenten
Zonneschermen
Kampeer- en veldbedden
Lederwaren enz.
TEL. 01140-2838
WIJ LEVEREN
Drijfriemen
Riemverbindcrs
Drijfriemsmeer
Teerprodukten
IJzermenie
Kleurcarboleum
Zeildoek
Tentendoek
Markiezendoek
Plasticdoek
Alle soorten touwwerk
Transistorkabel
Zakkenlijm
Tentfourniturcn enz.
TEVENS REPARATIE
BIJNA 50% VOORDELIGER
Aangesloten bij het Nederl. Inst. voor Consumentenvoorlichting.
Heel juist geredeneerd, meneer! En bovendien: uw meubels zijn
zowel wat kwaliteit als uitvoering betreft
DOET U ALZO EN KOOP DW MEUBELEN BIJ A.D.Z.
Kom vrijblijvend kijken en u overtuigen.
Hgt verplicht u immers tot niets en het kan u alleen maar tot voor
deel strekken.
Moderne Modern Luxueus Complete Queen Anne
eethoek bankstel bergmeubel slaapkamer Bankstel
m. 3-deurskast
Winkelwaarde 295,— 495,— 225,— 695,— 975,—
ADZ-korting 125,— 150,— 75,— 225,— 325,—
Bezorgd 170,— 345,— 150,— 470,— 650,—
Afhaalkorting 10,20,10,25,25,—
Nettoprijs 160,— 325,— 140,— 445,— 625,—
Bovendien: reiskostenvergoeding voor 2 personen bij besteding van
minstens 500,
Wij hebben alles op het gebied van meubels. Een een
voudige keukenstoel, bijzettafeltje of kapstok tot de
mooiste stijlmeubelen ook brood- en rankenkasten
enz. toe.
Hoek NIEUWE PRINSENKADE-MIDDELLAAN - BREDA
Tel. .01600-30416
VERKOOPRUIMTE NIEUWE PRINSENKADE 15
Op 2 min. afstand van station NS en autobusstation B.B.A.
Be
(Van e
BREDA/DEN HAA
iemand alcohol heeft
gend jaar verplicht wt
alleen op basis van vri
Afhankelijk van de pei
inzichten van de respectiev
ren van justitie kan men m
jn het ene arrondissement
deeld worden, omdat het pi
alcohol in het bloed meer
bedroeg en in het ander<
het meer dan 0,4 was. D:
nu een uniformiteit worden
In het nieuwe voorschrifl|
in een auto stappen met
millage alcohol van 0,5 of
baar worden. In de Scandj
landen is de maximumgreri
Nederland nu dus nog nietï
bepaald op 0,5. In meer z
landen over het algemeen <1
Over de consequenties schr
dr. D. H. Wester in zijn bo<|
ten en lasten van alcohol" f
het algemeen drie 'tot vier
bier, jenever, cognac, port ol
voldoende zijn om een verkil
nemer over de schreef te latI
Dan zal er 0,6 tot 0,8 promi:
hol irï het bloed zijn opg|
althans bij iemand die 75 k.l
Deze cijfers moeten mei
voorzichtigheid worden tl
Kardinaal punt is namelijkjl,
namesnelheid van de alcohoj'
bloed, die per individu vers
js. Voorts hangt het promillal
samen met een andere snellf
van het drinken. Een mens
principe na het drinken van j
glazen bier niet dronken hc
worden als hij zijn drinktemj
houdt met de verbrandings
van de alcohol in het bloed. I
ten zijn daar evenwel te vooij
voor.
Eén biertje of borreltje hl
uur nodig om in het bloed
gaan. Drie vragen echter
verbranding, vier, zes uur ei
zen acht uur. Jenever en cog
len door hun hoog alcoholpe|
(35-40 pet.) zwaarder aai
Het gewicht van de drinke|
tevens een belangrijke rol.
mensen met weinig vocht
lichaam zijn sterker vatbal
artikel 26 W.V.R.
Een woordvoerder van de 1
Wetenschappelijk Onderzoel
keersveiligheid (SWOV) diq
dracht van Justitie in het bu"
een onderzoek naar het prl
heeft ingesteld, vertelde d
onderzoeken hebben uitgewq
de kans op ongelukken met i
0,8 promille in het bloed one\|
groter wordt. Beneden dit
wel een spreiding van de ongl
kans aanwezig. Dan kunnen J
weinig ervaring, veel of
lichaamsvocht, veel of weinigl
het lichaam en wel of nietf
een rol spelen.
Voor de politiemannen die i
treders moeten aanhouden,
nieuwe wetgeving weinig pre
zijn. De 0,8-grens is in bijna
vallen moeilijk te onflerkenr
We vroegen of de „andere
iels van de komende maatrt
gaan merken. Mr. K. A. 1\
Koude gevulde paprika's zi
Hartige inleiding bij de warm;
tijd of vormen een smakelijk -
recht. Onderstaand gerecht
makkelijk klaar te maken ei
niet zoveel tijd.
Benodigdheden
4 groene paprika's, zout,
Voor de vulling: 125 gr boter
eetlepels melk, 125 geraspt:
aroma, 125 gr cervelaatworst,
selie.
Breng een hoeveelheid water
®an 4e kook bij de hoogste
Ontdoe de paprika's van de si
was ze en snij er de kapjes
Verwijder het zaad en de z
u 'j ^eg de PaPrika's in Y
«ende water, kook ze get
enkele minuten op de laagst;
en laat ze afkoelen.
Roer voor de vulling de bc
room. Meng er dar, roerend:
Pelsgewijs de melk door en
«e geraspte kaas. Maak het
jei op smaak af met iets
?°eJ er tot slot de zeer i
sneden cervelaatworst en de
Prika's en vul hiermee
dJ:^„jierael^kend onderzoeli
aav *'9' witte kneve
ratt *e pr,Jzen gebonden
Z]lr !,!e\nadel.e de u
viel m i' witte jeneve-,
de nZ?der alcohcl te bevat
dfc tlZTe, tU ook de berko,
tenslotte jkt dezeWe te
ior.ot ™1!S ?°k de smaak
dere nadele van de ene
kneveT Er Waren zowe
de smnnt Wltfe jenevers i
deerd Z Wat hoger werd
vers au Zt?ar?n Z0Wel
faarderinT ]enevérs die
raering minder ver brach
