Surinamer wordt met plezier ingewijd in geheimen van onderwereld Nieuwe modellen van Alfa Romeo, Toyota en Simca Oi/cfchojjJ- ïuniekmodellen troef in de nieuwe mode „Als je geen geld hebt, ben je uitschot" iets met SPRINTER, COUPé, SPIDER BIJ CELEBES: 500 VERMISTEN Wat eet ik? 't is kr-kr- krakend vers GOR-RAY ROKKEN ALS LOGISCH GEVOLG VAN MINIMODE: Verdachten van fraude gepakt zo Rozemarijn Zelfkant Zuigkracht Gouden dromen MERIJN MET VAKANTIE Simca Alfa Romeo H. Bosnia burgemeester van twee gemeenten Ambtenaar krijgt hart van marinier Militairen steunen Soeharto-politiek Willem-Alexanderdok Priesters volharden in sit-in DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1968 11 (Van onze Amsterdamse redacteur) AMSTERDAM Geleerde hoofden buigen zich momenteel stu- derend over het vraagstuk van de criminaliteit onder de Surinaamse rijksgenoten, die hun heil in Nederland komen zoeken. Er heeft al een eerste gesprek plaatsgehad tussen gevolmachtigd minister Lim a Po, burgemeester Samkalden van Amsterdam, hoofdcommissaris van po litie P. Jong, wethouder voor sociale zaken mr. J. Bootsma en hoofd inspecteur J. de Rhoodes, chef afdeling verdovende middelen. Een nieuwe ontmoeting staat op het program. Aanleiding zijn de twee eruptieve geweldsdelicten, die onlangs met hun zware tol van doden en gewon den de hoofdstad deden opschrik ken. Incidentele voorvallen. Eerst een amok-makende handelaar in verdovende middelen, die high was. Enkele dagen later een jaloerse souteneur. Maar ook een onmisken bare relatie, want beide mannen waren in de onderwereld verzeild geraakt en kwamen vanuit die si tuatie tot hun misdaden. De criminaliteit onder de Suri naamse rijksgenoten in Nederland is geen fictie, zij bestaat zeer reëel, althans in Amsterdam. Het is geen racistisch vraagstuk het over grote deel van de naar schatting 15.000 Surinamers, die in Neder land werken of studeren, onder scheiden zich door handel noch wandel van hun blanke rijksgeno ten en zijn harmonisch in de nieu we omgeving geïntegreerd maar een sociaal en een psychologisch probleem. Men verdoezelt het graag; wie er openlijk over praat krijgt licht de beschuldiging naar zijn hoofd, dat hij discrimineert. Om deze reden is het moeilijk of ficiële zegslieden te vinden, die voor de waarheid willen uitkomen. Waar komt het op neer? Van de ruw geschat 5.000 Surinaamse rijks genoten, die in Amsterdam wonen met nadruk zij gesteld, dat dit artikel zich slechts met de hoofd stad bezighoudt, omdat de crimi naliteit onder Surinamers een ty pisch hoofdstedelijk probleem is van de 5.000 leeft meer dan de helft aan de zelfkant van de maatschap pij. De politie zal dit nooit openlijk verklaren, maar onofficieel ligt de constatering vast. Er zijn souteneurs bij en handelaren in verdovende middelen, maar die vormen de minderheid. Het grootste deel komt aan de kost door te colporteren met pornografie en door gauwdieverij. Toneel van deze laatste activiteit is de rosse buurt. De straatrovers kunnen vrij ongestraft hun gang gaan, omdat hun slachtoffers zich ervoor schamen, op de wallen te zijn geweest. Dat is ook de reden, waarom deze gevallen uit de pu bliciteit blijven. De opkomst van Surinamers in de onderwereld ,is'van recente da tum. Ze heeft een duidelijke oor zaak. Tot voor kort was de penose een kliek, die zijn beslotenheid hardhandig verdedigde. Buiten staanders kregen geen kans, een graantje mee te pikken. Bikkel harde vechtersbazen als Haring Arie en Rinus Veth handhaafden een strikte hiërarchie. Die tijd is voorbij. De vroegere knokkers, die eens met oogluikende toestemming van de politie nozems van de Dam wegsloegen, omdat de relletjes een nadelige invloed hadden op de om zet in hun domein, zijn ouder ge worden en een Nachwuchs was er, juist door de beslotenheid, die de buurt tot dan toe gehandhaafd had, niet of nauwelijks. Buitenstaanders konden opeens penetreren en deden dat gretig. Binnen korte tijd waren het er zoveel, dat de penose ze niet meer kon uitbannen, als ze dat al gewild had het aantal was ge woon te groot. Zo is de situatie thans. Rest de vraag, waarom de zuigkracht van de rosse buurt zo sterk op de Su rinaamse rijksgenoten heeft ge werkt. Politiefunctionarissen, die de omgeving van het Oudekerks- plein goed kennen, willen er, mits zij niet geciteerd worden, wel over filosoferen. Zij wijzen op de vro lijke, onbekommerde aard van de Surinamers. De prostituées, die al tijd onder de duim van norse, za kelijke souteneurs hadden gezeten, gingen merken, dat het ook anders kon. Een ander facet is, dat de Ne derlandse souteneur (de blanke souteneur in het algemeen trou wens) uit psychiatrische onderzoe- Surinamers in Nederland worden gewaardeerd om liun vrolijke on bekommerde aard. Het is maar kingen naar voren is gekomen als een vaak seksueel gefrustreerd, im potent mens. Hun Surinaamse „col lega's" missen deze karakteristiek. Zij worden door de prostituées ook als minnaar gewaardeerd. Dit maakt de verleiding voor de Suri namers wel erg groot. Zij hebben niet alleen een vriendin, maar krijgen nog geld op de koop toe ook. En om geld te verdienen, zijn ze naar Nederland gekomen (nog maals: 'het gaat om de zelfkant- groep in Amsterdam) zo snel en zo gemakkelijk mogelijk. Geld is voor een Surinamer iets anders dan voor een in Nederland geboren en getogen- rijksgenoot. Enkele Su rinaamse studenten stelden het tij dens een discussie zo: „In Neder land kun je nog zoveel geld heb ben, als je verkeerd geparkeerd staat, krijg je een bon en als je dronken achter het stuur zit, ben je je rijbewijs kwijt. In Suriname is dat anders. Daar betekent geld een onmiddellijke, efficiënte macht. Ons land onderscheidt zich daarin niet van andere Zuidamerikaanse landen. Er is corruptie. Dit ver klaart misschien, waarom zoveel Surinamers zo graag rijk willen worden. Als je geld hebt, ben je iemand, kun je iets bereiken. Als je geen geld hebt ben je uitschot, niets Onder de Surinamers, die naar Nederland komen, zijn er, die het hoofd vol hebben van gouden dro men. Er ontbreekt, wat dat betreft, wel eens iets aan de voorlichting ginds. Ze komen berooid aan en verwachten, dat het geld vanzelf aan zal rollen. De meesten over winnen hun teleurstelling en slagen een kleine groep, die in de onder wereld verzeild raakt. maatschappelijk. Maar niet alle maal. Die zakken af naar de zelf kant en worden daar door hun ras genoten (Surinamers hebben een sterke binding onder elkaar) met plezier ingewijd in de kunst, om gemakkelijk aan geld te komen, hetzij in de prostitutie, hetzij in de handel van verdovende middelen of pornografie, hetzij door gauw dieverij of wat ook voorkomt door prostitutie zelf. De vraag is niet, of de criminali teit onder het Surinaamse deel van de penose groter is dan onder het blanke deel (het antwoord zou trouwens negatief moeten zijn), de vraag is, waarom er relatief zoveel Surinaamse rijksgenoten afzakken naar de onderwereld, als ze in Am sterdam terecht zijn gekomen en als hun wensdromen niet meteen in vervulling zijn gegaan. En wat kan men eraan doen. Hier en daar hoort men mompelen, dat er een regeling moet komen, die uitwijzing moge lijk maakt, maar dat lijkt niet fair. We zetten onze eigen souteneurs ook niet over de grens en als er een niet-Surinaamse handelaar in verdovende middelen wordt ge pakt, wordt hij tot gevangenisstraf veroordeeld niet verbannen. Dan is er de suggestie, om Suri namers, die naar hier komen, een waarborgsom te laten storten, zo dat ze geld hebben voor de terug reis, mochten ze mislukken. Dit lijkt weinig effectief. Een Surina mer, die in de onderwereld terecht komt, mag in onze ogen wel mis lukt lijken, maar in zijn eigen ogen is hij dat zeker niet. In zijn eigen ogen zit hij op rozen en een knappe jongen, die hem daar weg krijgt. De wijze mannen in Amsterdam, die hun hoofd buigen over deze problematiek, hebben een harde noot te kraken. (Van een onzer verslaggevers) LEIDSCHENDAM Toyota, een van de Japanse merken op de Nederlandse automobielmarkt, heeft voor Europa een nieuwe wagen geïntroduceerd. Het is de Toyata Corolla 1100-sprinter. Het eerste produkt uit de sportwagenserie van deze fabriek, welke naar Europa is overgekomen. DJAKARTA (Rtr.) Vijfhonderd personen worden vermist, nadat vloedgolven het eilandje Toegoean voor de noordwestkust van Celebes hadden geteisterd. Deze vloedgolven waren een gevolg van krachtige aardschokken, die sinds 10 augustus het gebied hebben getroffen. Tot dus ver zijn, aldus meldt Antara, 56 lij ken gevonden. Toyota heeft onmiddellijk voor een interessante aanbieding gezorgd want de Sprinter komt in een aan trekkelijke prijsklasse te liggen. De prijs bedraagt 7395 gulden en daar mee kan deze, van vele accessoi res voorziene wagen, zich meten met o.a. de luxe uitvoeringen van Fiat 850 coupé en de Opel Kadett coupé. In vergelijking met de reeds ge ruime tijd in Nederland bekende Corolla, welke wagen ondanks de verbeteringen die aan het 1969 model zijn aangebracht, 200 gulden in prijs is verlaagd, zijn er technisch slechts weinig wijzigingen aan de Sprinter te ontdekken. Zo is de motor afkom stig uit de normale Corolla, maar door de sportieve lijn is de top snelheid tot 145 km p. u. opgevoerd. Vanwege deze verhoogde topsnel heid heeft men besloten om de Sprin ter van schijfremmen op de voorwie len te voorzien. De acceleratie is goed te noemen en reeds tijdens een korte rijproef bleek dat nog geen 17 seconden nodig waren om van 0 naar 100 km. u. te komen. Voor de inzittenden is een accep tabele ruimte overgebleven, ondanks het dat de hoogte van de car rosserie liefst met 3,5 cm is afge nomen. Voorin heeft men hoofd- en beenruimte genoeg over gehouden, maar de hoofdruimte in het achter- compartiment is wat aan de krappe kant. Men kan eventueel, in com binatie met de verstelbare rugleu ning van de achterbank, de bucket- seats vóór veranderen in een unie ke rustbank. De Toyota Corolla 1100- Sprinter mag zeker als een bijzonde re aanbieding op de reeds zo volle Nederlandse automarkt worden ge zien. Gelijk met de introductie van de ze Sprinter heeft ook Simca voor nieuws gezorgd bij de 1000 model- (ADVERTENTIE) ONZE NIEUWE NAJAARS-KOLLEKTIE is binnengekomen In wijde en strakke modellen, in effen en ruitdessins. Elegante Damesconjectie GINNEKENSTRAAT 153 Hoek van Coothplein BREDA TEL. 01600-34965 's MAANDAGS DE GEHELE DAG GESLOTEN. (Van onze mode-redactrice) PARIJS De Parijse couture heeft een bepaalde levenswijs heid uitstekend begrepen: leven 's hewegen, bet is beter ter plaat- se 'e trappen dan te zinken. Niet tegenstaande de pre-collectie- m°eiljjkheden in het door revolte getroffen Frankrijk, hebben de ontwerpers hun reeksen verwe- zenlijkt en getoond en daarbij vo°tal de „soberheid" in acht ge- nomen die vooraf gepredikt werd. Nieuws van revolutionaire aard "'toesloten: we hebben er vol gende over geklaagd tijdens de lectieweken. Achteraf be bouwd kunnen we de mode als anig echter vanuit een ander andpimt bekijken en daarin zijn c elijke lichtpunten te noteren. Eerst is er het feit dat men ge- iiicii ge- «len"en hi, "2 Veel zoeken> aar- nieuw 2ezir.k! n ten slotte een 4elijk lanoo j vm,^,en dat vermoe- 2al standrinuL S eé.n m°deseizoen re reeksen u utlclue en paskla- taen 2ulle* zich aldus kunnen modelleren naar de gegevens van de haute couture zodat niet alleen de super-super-klasse maar vrouwen van elke stand er hun voordeel zul len mee doen. Uit nota's en overzichten blijkt trouwens hoe bepaalde strekkingen het mogelijk maken een synthese op te bouwen waarop kan gesteund wor den bij -het wijzigen of vernieuwen van de wintergarderobe. De couturiers hebben versobering gepreekt en vooral uitgespaard op spirituele fantasie, pittige gags en kleuren. Resultaat: elegante model len zonder bijzondere geschiedenis en heerlijke stoffen met weinig kleur. Misschien is het dat wat wij in deze tijd verwachten. Het nieuwe element in de winter mode bestaat Onder meer uit de vele tuniekinodellen: blouses, vesten, kos tuumjasjes, mantels e.d. meer over pantalons rokken en schijfjesjurk. De rokzoom eindigt daarbij om en rond de knie, zonder buitensporig heden erboven of eronder. Deze tunieken zijn logisch het ge volg van de minimode, waarvan de (vergeten) lengte de fantasie der ont werpers heeft gevangen, zodat ze van daaruit een nieuw element kon den tot stand brengen. Ze zijn in het voordeel van de meeste vrouwen, omdat ze soepel rond de heupen aan liggen en deze indien nodig verdoe zelen wat vooral onder ceintuurs en binders noodzakelijk kan zijn. Lange kostuumvesten, 3M tot 9/10 lange mantels die het nieuws voimen uit de collecties, zijn in dezelfde sfeer gedacht. Voor jongeren zijn ze nieuw, maar voor de meesten betekenen de huidi ge modellen een hernieuwde kennis making met oude bekenden. De her kenning gebeurt met voldoening: ele gante tailleurs, aansluitende en mooi afkledende redingote-mantels, breed openliggende kragen en andere wor den vriendelijk begroet. Vooral de sportieve mantelpakken met lange vesten op ruime rokken, comfortabele reismantels met grote zakken of spor en karamel, en enkele grijsblauwe tinten prijken eveneens op het mode- tieve truien waarvan hoge kragen de halsopening van mantels stoffe ren zijn graag-geziene vrienden. Noem de mantel trench-coat, duf- felcoat of canadienne, redingote of overjas, jekker of hoe nog meer maar vergeet niet er een aan te schaffen voor volgende winter: het wordt een beste aanwinst, samen met het halflange vest van of bij het mantelpak. De Franse collecties staan in het teken van het zwart. Dit betekent geen algehele somberheid want zwart wordt glanzend of mat, zijig of dof- pluizig volgens de aard van 't weef sel en de weefverwerking. Ongeloof lijk kan het klinken maar met zwart kan men spelen, vooral met gebruik van goud en ander metaal om het diepzwart nog dieper, het matglan zende nog opvallender te maken. Bij zwart hoort het nooit-afwezige wit en de samenstelling van beide geeft een gamma grijs dat een kleu renpalet op zich vormt. Elke oou- turier zocht daarbij afwisseling met rode exemplaren die van Cbiiiee.' lak tot tomaatrood konden gaan, juist voldoende om kleur te beken nen. Bruin aan de donkere zijde of lichtjes overhellend naar oker, groen in diepere tinten, beige of roomwit programma, terwijl de pastels zorgen voor warmte in de avondkleding. De wintermode is ondenkbaar zon der ceintuurs. Ze variëren van smal le snoeren tot brede keursjes. Lin ten, strikken, schakelceintuurs zjjn „in", en het summum van modieuze nieuwigheid zijn kunstig-bewerkte gespen en sluitingen. Ze worden aan gevuld door bewerkte metalen en andere knopen sierhangers in email, ultramoderne armbanden, (met de „u" van Ungaro, b.v.) en nog enkele hippie-lange halssnoeren. Bont wordt functioneel gebruikt: een bandje rond de zoom, een mof, een tok of de echte mantels zijn be stemd voor winters gebruik. Bij St. Laurent waren 27 van de 87 modellen lange pantalons of broek- pakken. Dior bracht tunieken met lange pantalons in zwart satijn of jersey. Janvin, Ricci, Patou en Heim schaarden zich eveneens bij de reeks couturiers die het broek-geheel als modieuze nieuwigheid aankondig den, door iedere vrouw te dragen die er het figuur voor heeft. Sweater, tuniek, judovest of verleng de blouse geven de modieuze toets. Zelfs Chanel heeft broekpakken Zij het ook dat ze juist tot onder de knieën reiken onder een tunieklange jurk. Meestal zijn deze modellen be stemd voor avondgebruik. Niet alle couturiers zijn zo zwaar op de hand als St. Laurent met de zogenaamde zwarte anti-Vietnam- reeks. Courrèges en zijn discipelen (Ungaro, Armand e.a.), Lapidus, Fe- raud zien de mode meer aan de heldere kant, met traditionele jong- sportieve modellen in lichte kleur en met nog korte rokken. Toch hebben ook zij, sommigen voor het eerst, zeer donkere en zwarte exemplaren in de collectie getoond. U zult het deze winter dan ook moeilijk kunnen stellen zonder min stens één zwart exemplaar. Bijna aU,e jurken hebben lange mouwen, ze zijn soepel van lijn De droge stoffen van vorig sei zoen zijn vervangen door soepele, donzige weefsels of door zijige ma terialen. Laken is nummer een, effen of onder meer in zebeline-verwer- king, flanel volgt op de voet, tweed is volop van de partij, serge, cheviot en Shetland laten zich niet verdrin gen, fluweel maakt een heroptreden, jersey is zeer gewild Weinig fantasietjes, ingewerkte kippepootverwerkingen, Schotse rui ten (in toon op toon) of bedrukkin gen zonder speciale motieven Franjes vormen versiering, hoed jes zijn zonder geschiedenis We kunnen weer monnikskappen babymutsen of vliegeniers- en bivak mutsen dragen Nieuwste handtassen worden aan riempjes over de schouder gehan gen Laarzen blijven in de mode, hoe hoger hoe liever Hoofdjes zijn smal: brede of op gebolde kapsels zijn volledig uit de mode. Haren zijn halflang of reiken tot de schouders. Bij de sombere kleuren van het modepalet horen warme tinten voor de opmaak van het gelaat. De loorzie- (of bloot-stellende) modellen blijven voorbehouden aan speciale couturier-cliënten! (Voor een serie modellen uit de nieuwe mode zie elders in dit blad) len. De Simca S coupé heeft duide lijk model gestaan voor een aantal technische verbeteringen. Zo is de voorwiel- en achterwielophanging ge lijk geworden aain die van de coupé. De wielen zijn groter geworden, ter wijl de gewichtsverdeling is her zien. Dit laatste komt de wegligging ten goede. De wagens, welke in de tweede helft van september op de Nederlandse markt komen (ook dan worden de prijzen vastgesteld), zijn ook uiterlijk wat gewijzigd. Om de zeer succesvolle 1300 mo- dellenrij te completeren heeft Alfa Romeo de nieuwe Spider 1300 junior en GTA 1300 junior gepresenteerd. Ook in deze cilinderinhoud-klasse wilde Alfa Romeo zijn steeds groter wordende groep cliënten de moge lijkheid geven om te kiezen tussen een sedan (1300 TI), een coupé (GT 1300 junior) en- de beide eerder ge noemde modellen. Met de introductie van de Spider Junior brengt Alfa Romeo dit type wagen binnen het bereik van een toenemend publiek met als belangrijkste voordeel een aanzienlijk lagere prijs, dan die van hetzelfde model met een grotere ci linderinhoud. Elegante vormgeving, comfort, prestaties, veiligheid op hoog niveau maken deze jonge 1300 Alfa Romeo tot een sterk concurre rende wagen in de klasse 13.000 - 14.000 gulden. De prijs is n.l. 13.480 gulden. (Van een onzer verslaggevers) NOORDWIJKERHOUT De bur gemeester van Noordwijkerhout, de heer H. J. M. Bosma, is benoemd tot waarnemend burgemeester van zijn vorige gemeente Oudewater. Op 16" juli j.l. werd de heer Bosma benoemd tot burgemeester van Noordwijkerhout en sindsdien was de burgemeesterszetel in Oudewater va cant. Door de brand in het stadhuis van Oudewater vond de commissaris van de koningin in Zuid-Holland het noodzakelijk een vertrouwde figuur ter versterking van het college van b. en w. aan te stellen. ROTTERDAM (A.N.P.) De Rot terdamse politie heeft een 38-jarige emballagechef uit Nieuwerkerk en een 54-jarige winkelier uit Rotter dam gearresteerd, die ervan worden verdacht een groothandel in levens middelen uit Rotterdam-Zuid voor 30.000,- te hebben benadeeld. Via ingewikkelde administratieve knoeierijen wist de winkelier in sa menwerking met de emballagechef, die bij de groothandel in dienst was, de groothandel ervan te overtuigen dat hij grotere partijen emballage materiaal (lege flessen, dozen en kis ten) terugleverde dan in werkelijk heid het geval was. De bedragen die de twee voor het niet teruggebrachte materiaal ontvingen, deelden zij sa men. PALO ALTO, Californië (Reuter) De 42-jarige gepensioneerde P.T. T.-ambtenaar Leonard Drake heeft gistermorgen vroeg in het ziekenhuis van de Stanforduniversiteit te Palo Alto in Californië het hart gekregen van de 20-jarige Amerikaanse mari nier Larry B. Smith. De marinier liep vlak voor zijn ver trek naar Vietnam bij een auto-onge luk hersenletsel op dat van dien aard was dat herstel uitgesloten moest worden geacht. De transplantatie werd uitgevoerd onder leiding van dr. Norman Shum- way, een autoriteit op dit gebied en een voormalig studievriend van de Zuidafrikaanse chirurg Christian Barnard. De gepensioneerde P.T.T.- ambtenaar lijdt al 12 jaar aan een hartkwaal. In juni werd hij naar het ziekenhuis gebracht. DJAKARTA (ANP) De militaire commandanten van Java hebben na eenbesloten bijeenkomst van vijf dagen bekendgemaakt dat zij krach tig zullen optreden tegen „elemen ten die de uitvoering van het rege ringsprogramma bemoeilijken en de officiële staatsfilosofie en de grond wet ondermijnen". Met name zou worden opgetreden tegen communis ten en hun medestanders. De politiek van president Soeharto zal worden gesteund. (ADVERTENTIE) 15 hagelwitte <r\tz weggooi-luiers I <50 voor slechts JL« bij uw drogist ROTTERDAM (ANP) Scheeps bouwer C. Verolme mag zijn mam moetdok, dat op zijn werf op Rozen burg wordt gegraven, de naam ge ven van Prins Willem Alexander. Hiermede wordt een traditie voort gezet: alle dokken op Verolmes grootste werf kregen tot dusver de naam van leden van het koninklijk huis. BILBAO (AP) Zesendertig Bas- kische priesters, die nu het middel punt vormen van de separatistische politieke onrust in Noord-Spanje, zijn de achtste dag ingegaan van een sit- in in het diocesaanse hoofdkwartier. Vertoornd over maatregelen die ge nomen zijn tegen politieke preken door Baskische priesters, eiste de groep het aftreden van mons. Pablo Curpide, de bisschop van het diocees. (ADVERTENTIES) Weet u het? Stuur dan deze advertentie een lege verpakking van mijn produkt naar Deventer, postbus 120. Dan ontvangt u een leuke verrassing. (vermeld wel uwnaam en adres)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 7