les
t liter
isch
ed-
h bier
égoed
Staat van beleg afgekondigd in Praag
sö
-Laat me alsjeblieft weten waar je bent"
JAMIN
Tsjechen steeds grimmiger in verzet tegen de bezetters
Warm weer
houdt aan
sinaasbowls
Ontmoeting Kosygin-
Johnson afgelast?
BART JEROEN
GAAT
VOOR KAMER
Paus dringt
aan op
sociale
hervormingen
Sportwereld in
beroering
ER
l/ERIJ
iher a.s
ndloos
mdsch
jsver-
:voor79ct
jaargang
m!0mil-
(trofmr
itieUnelk
Wmtim
tpM
VI
DAGBLAD V O O R -ZEEL AND
Minder appels, meer
peren verwacht
ANDAAG
IN
(Van onz redactie buitenland)
PRAAG/MOSKOU/WENEN -- Gesteund door een groeiend verzet
van het Tsjechische volk, dat gisteren zijn eenheid opnieuw demon
streerde met een indrukwekkende algemene staking van één uur, is
de Tsjechische president Ludvik Svoboda en een delegatie van zeven
man besprekingen met de Russen begonnen op het Kremlin. Het
groeiend verzet van de Tsjechen culmineerde gisteravond in de af
kondiging van de staat van beleg in Praag.
Moeder
van Dubcek tot haar zoon:
Mevr. Van Someren:
'f*!! tl1'
No. 26899
Ljlj,»»: N.V. Uitg. Mij. Neerlandla
jiiscteu" Or. W A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur L. Leijendekker
üedactieraad J M. A. C. v. Dongen
j j van Hootegem, r
jjH, Mes, P. V. M.
j, v.'t Westende.
Imeau: Breda - Relgerstraat 16
l(l 2234' (7 lijnen) Postgiro 1114111
Voor GodKoningin en Vaderland
dr. A. J.
Vercauteren,
11
Mal
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1968
Abonnementsprijs: 13,40 per kwar
taal (excl. 50 ct. incassokosten), 4,55
per maand (incl. 5 ct. incassokosten),
Losse nummers f 0,25.
Post-abt. buiten verspreidingsgebied
19,75. Prijs van buitenlandse abon
nementen op aanvrage.
Advertentieprijs voor de gehele op-
lage f 0,50 per mm. Bij contract aan
zienlijke reductie. Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
I Bureau
voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat I. telefoon
8030 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderem HULST, Steenstraat 14 - telefoon 3751 - (Bijbureaus: TERNEUZEN, 'Potgieterstraat 3, telefoon 2601 - OOSTBURG, Nieufrstraat 41 - telefoon 2893).
(Van
onze speciale verslaggever)
■VENEN Alles wijst er op dat
li.Russische pogingen om onder de
ITsiechen verwarring en verdeeld-
Bij te zaaien volkomen averechts
I uitwerken. Praag begint steeds meer
I het beeld te vertonen van een stad
zich in grimmig verzet tegen
Ie indringers heeft gekeerd en zich
leeft voorgenomen het de Sovjets
io lastig mogelijk te maken. Van
(«strekken tussen inwoners van de
■Tsjechische hoofdstad en Russische
daten is nauwelijks sprake meer.
e begrijpen ons niet en willen
ons niet begrijpen," zeiden som-.
|mlgen.
Vrijdagmiddag toen de staking
jtliep en het in de straten van
5 weer drukker werd, bleken
eling op veel plaatsen de huis-
nummers te ontbreken. Ze waren
door „onbekenden" weggehaald om
lo Russen te verhinderen al te ge-
I makkelijk arrestaties te verrichten
on huiszoekingen te doen. De Sov-
jots op hun beurt begonnen met
ion inzamelingsactie die aan de
donkerste dagen van de Duitse be-
ntting deed denken. Ze vorderden
olie transistorradio's die op straat
werden meegedragen, kennelijk
met de directe bedoeling de clan
destiene zenders de wind uit de
zeilen te halen. Ook particuliere
drukpersen, waarop de laatste da
gen ijverig pamfletten waren ge
drukt, werden in beslag genomen.
Een Tsjech die vrijdag in de Oos
tenrijkse hoofdstad arriveerde, ver
telde aan verslaggevers van de
Oostenrijkse televisie dat er in
Praag ook auto's werden gevorderd.
De eigenaars werden tot uitstappen
gedwongen en mochten hun tocht
te voet voortzetten.
Tijdens de algemene staking, die
door sirenegeloei werd aangekon
digd, bood de Tsjechische hoofdstad
een troosteloze aanblik. Overal
waren plakkaten aangebracht,
waarop de bevolking werd ge
vraagd de straten te verlaten. Op
het Wenceslasplein stonden rond
12 uur 30 tanks en pantservoertui
gen. De straat was opgebroken en
overal lagen glasscherven en over
blijfselen van vernielde versperrin
gen: stille getuigen van de toch
nog felle schermutselingen die er
zijn geweest.
Op vele huizen in de Praagse
hoofdstad, en ook in andere plaat
sen, zijn hakenkruizen en anti-
Russische leuzen gekalkt en veel
vuldig treft men vergelijkingen aan
tussen de Russische troepen en die
van Hitier.
De voedselvoorziening begint
moeilijkheden te geven. In enkele
winkelstraten stonden vrijdagmid
dag lange rijen mensen voor de
levensmiddelenwinkels. Er zijn ook
centrale keukens ingericht.
Overigens blijken ook de Sovjets
problemen te hebben met hun ravi
taillering. Uit enkele plaatsen op
liet platteland kwamen berichten
dat de Russen bij de Tsjechische
bevolking om voedsel aankloppen.
In ruil voor het welwillend beluis
teren van de Tsjechische grieven
zou hun dit hier en daar ook wor
den verstrekt.
De Tsjechische grenswachten aan
de Westduitse grens sloten zich
vrijdagmiddag bij hun stakende
landgenoten aan door de wegen af
te sluiten en duidelijk zichtbaar
voor toekijkende Westduitsers en
buitenlandse verslaggevers ge
drukte stakingsoproepen op te han
gen.
Het aantal Tsjechische vluchte
lingen dat over de Oostenrijkse
grens komt is niet groot. Enkele
vluchtelingen zijn bij inwoners van
Wenen ondergebracht. De Tsjechi
sche ambassade in de Oostenrijkse
hoofdstad had niet de middelen
om hen te helpen.
Op veel wegen rond Praag, zo
vernamen wij vrijdagavond nog
zijn de wegwijzers omgedraaid om
de Russische troepen te misleiden
en het militaire verkeer in de war
te sturen. Praagse studenten onder
namen ondanks alles toch nog een
poging om de Russen tot andere
gedachten te brengen. Zij ver
spreidden onder de bezettingstroe
pen honderden pamfletten die in
vijf talen waren gedrukt en die een
duidelijke verklaring gaven van de
situatie.
Voor het merkwaardigste schouw
spel zorgde vrijdag overigens een
jonge Canadees, die een fietstocht
door Europa maakt. Zonder een
spier van zijn gezicht te vertrekken
peddelde hij op een Tsjechische
grenspost af, maakte de dienst
doende grenswachten zijn bedoelin
gen duideijlk, stapte weer op zijn
fiets, wuifde vriendelijk met de
hand en verdween als een stukje
zorgeloosheid op twee wielen ach
ter de horizon. Richting Praag...
Terwijl het verzet in Praag en andere Tsjechische steden steeds feller werd,
legde Moskou de rode loper uit voor de liberale Tsjechische president Svoboda
(voorgrond links). De andere autoriteiten in de wagen, de Russische premier
Kosygin, partijleider Brezjnev en de Russische president Podgorny.
SVOBODA ONDERHANDELT IN MOSKOU
iBSflP1*'
(ZIE VERVOLG PAGINA 5)
tislava p" een aantal Tsjechen bij het houten k ruis, dat de plaats aangeeft waar donderdag in Bra-
radio-Br r tarig Tsjechisch meisje door machineg eweervuur uit een Russische tank werd gedood. Volgens
Seworde"a zou het meis3e „Wanka" heten. Een omroeper zei over haar: „Zy is een nationale heldin
DEN HAAG (A.N.P.) De Neder
landse appeloogst zal dit jaar een
kwart kleiner zyn dan vorig jaar. De
perenoogst daarentegen dubbel zo
groot. Althans, als de eerste oogstra-
ming, eind juli, door het Centraal Bu
reau voor de Statistiek in samenwer
king met de rykslandbouwvoorlich-
tingsdienst gehouden, uitkomt.
BOGOTA (Reuter) Paus Paulus
heeft gisteren buiten Bogota tot
300.000 boeren en landarbeiders een
toespraak gehouden, waarin hij zich
afkeurend uitliet over de sociale on
rechtvaardigheid en ongelijkheid in
Latyns-Amerika en zich uitsprak
voor spoedige hervormingen van de
kant van regeringen en werkgevers.
Hij deed een beroep op de boeren
„niet te vertrouwen op geweld en
revolutie". „Dat is in strijd met de
christelijke geest en het kan ook de
sociale verbeteringen, die u terecht
nastreeft, vertragen in plaats van be
vorderen".
De paus, die inging op de vaak „el
lendige levensomstandigheden" van
de volksmassa in Latijns-Amerika,
werd door de menigte geestdriftig
toegejuicht. „Wij zullen uw zaak blij
ven verdediger,", aldus de paus, die
eerder op de dag een bezoek aan
president Carlos Iberas had gebracht.
De paus zei, dat de boeren zonder
discriminatie op het gebied van wo
nen, onderwijs, medische hulp en
burgerrechten moeten kunnen leven.
De regeringen van Latijns-Amerika
en de beter-gesitueerden wekte hij
op te streven naar een rechtvaardiger
maatschappelijke orde. Hij stelde
voor degenen die met weinig werk
hoge inkomens verkrijgen, extra te
belasten.
In gezaghebbende Tsjechische kringen te Moskou is gister
avond met klem een bericht van radio-Praag tegengesproken
als zou Svoboda de neutralisering van zijn land voorstellen.
Tass meldde gisteravond dat de besprekingen gisteravond werden
geschorst tot vanmorgen. ,,Zij verlopen in een vrije, kameraadschap
pelijke sfeer," aldus het Russische persbureau.
Svoboda probeert waarschynlijk
de impasse te doorbreken met de
Russen over een nieuwe regering
voor zijn land. Er zijn onbevestigde
berichten, dat Svoboda heeft gewei
gerd een pro-Russisclie regering in
Praag te installeren.
Svoboda, de president van een
land, dat door de Russen bezet werd,
kreeg overigens een heldenwelkom
in de Sovjet-Unie. Hij werd op het
vliegveld Vnoekovo begroet door de
Russische partijleider Breznjev, pre
sident Podgorny, premier Kosygin- en
andere leiders van het Kremlin. De
73-jarige president staat in hoog aan
zien bij de Russen. Hij is een van
de weinige buitenlanders, die „held
van de Sovjet-Unie" zijn.
Langs de Leninallee in Moskou
stonden duizenden mensen, met Rus
sische en Tsjechische vlaggen, om
het Tsjechische gezelschap te ver
welkomen.
Voordat Svoboda Praag verliet zei
hij tot zijn volk: Vertrouw op mij.
De Tsjechische delegatie in Moskou
bestaat o.a. uit de minister van de
fensie Dzur, de Slowaakse partij
leider Bilak, partijsecretaris Indra,
vice-premier Husak en de minister
van justitie Husak.
ïlaflMag Pc Stem |-
ln het afgelopen vakantiesei
zoen hebben twaalf Duitse gees
telijken de zielzorg voor de
Duitse toeristen op zich geno
men. Pagina 3.
Liesbeth List weigert, ondanks
een dwangbevel, naar Rusland
te gaan om daar te zingen.
Pagina 9.
Van de 5000 Surinaamse rijks
genoten in Amsterdam ïèeft
meer dan de helft aan de zelf
kant van de maatschappij.
Pagina 7.
Heintje Simons heeft met zijn
gouden stem zijn eerste „gou
den leeuw" verdiend.
R.T.V.-pagina.
De Parijse modekoningen willen
de vrouwen sober gekleed het
nieuwe modeseizoen laten in
stappen, Pagina 15.
Analyses van en commentaren
op de mogelijke gevolgen van
de Sovjet-invasie in Tsjechoslo-
wakije op pagina 13.
De 20-Wij-redactie vroeg jonge
ren, die tegen de inval in
Tsjechoslowakije protesteerden,
naar hun motieven. Pagina 11.
(Van onze redactie buitenland)
I van - 'V^N ZEE De 70-jarige
er Dubcek h 5lec'llsche partyleider Alexan-
haar zoon- i een Dewogen beroep gedaan
It^bent". "Laat me alsjeblieft weten waar
?00t Senervi/'i, moeder van Dubcek ontvangen
X? de Ru«k,i, 1 Davlovsky, de hevelhebber
20U ieEPn u'r°epen in Tsjechoslowakye.
j^tooficn aaz ?ezeSd hebben, dat haar zoon
niet k 1 ,ln Cierna en Bratislava heeft
1 is nagekomen.
Een vrüe radio-zender zei dat Duhceks moe
der naar de Russische generaal was gegaan om
voor haar ontvoerde zoon te pleiten. De gene
raal zou haar hebben laten weten, dat Dubcek
zich niet in hechtenis bevindt, maar dat de
Russische autoriteiten alleen maar met hem on
derhandelen.
In Moskou doen geruchten de ronde, dat Dub
cek voor geheime besprekingen naar Rusland
is overgebracht. Ook een Praags dagblad meldde
dit gisteren.
De 21-jarige Egmondse zendamateur W. de Vries
en andere zendamateurs over de gehele wereld
ontvingen gisternacht deze boodschap van een
Tsjechische zender: „Vertel het verder dat Dub
cek sinds een uur dood is". Op verzoek van de
heer de Vries, die aanvankeiyk de mogeiykheid
van een practical joke niet uitsloot, herhaalde de
Tsjech het bericht met het dringende verzoek
andere amateurs op de hoogte te stellen.
De Tsjech die hem de dood van Dubcek
meldde eindigde met de woorden: „Call You Af
ter. QRI 7.3. Hetgeen zoveel betekent als „In
betere dagen zoek ik contact. Ik houd op met
seinen. Harteiyke groeten".
De premier van China, Tsjoe En
Lai, heeft gisteren China's steun toe
gezegd aan Roemenië met het oog op
wat hij noemde „de dreiging van bui
tenlandse interventie en agressie".
(ADVERTENTIE)
vandaag voordeel
ISO gram van 89 voor 79
niet duur weI heerlijk
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON Plannen voor
een byeenkomst op korte termyn tus
sen president Johnson en de Sovjet-
russische premier Kosygin, die het
Witte Huis afgelopen woensdag be
kend zou maken, zyn afgelast onmid-
deliijk nadat de Russische ambassa
deur dinsdagavond president John
son van de Invasie in Tsjechoslowa
kye op de hoogte bracht.
Dit heeft het Amerikaanse blad
„Washington Post" vrydag bekend
gemaakt.
(Van onze weerkundige
medewerker)
DE BILT Augustus is bezig een
opgelopen achterstand wat tempera
tuur en zonneschyn betreft in te ha
len. Regen is er niet meer nodig,
want neerslag is er deze zomer met
name in augustus in Brabant en Zee
land al meer dan voldoende gevallen.
Brabant heeft zelfs een van de al-
lernatste zomers. Een hogedrukge-
bied van grote omvang blijft het
weer in de komende dagen bepalen.
Het is zonnig en de middagtempera-
tuur stijgt tot 23 a 25 graden. In deze
situatie zal vandaag en ook zondag
vi /el geen verandering komen. Er
drijven in de morgenuren enkele
wolkenvelden over, maar het blijft
stabiel met temperaturen die in de
middag dicht bij 25 graden komen.
Doordat het hogedrukgebied zeer om
vangrijk is, kunnen in de eerste da
gen geen buienstoringen of depres
sies tot onze omgeving doordringen.
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG De nationale en in
ternationale sportwereld houdt zich
druk bezig met de vraag in hoeverre
de situatie in Tsjechoslowakye van
invloed kan zijn op afvaardigingen
naar de landen van het Warschau
pact.
De Nederlandse boksbond besloot
geen ploeg te sturen naar Ostrawa,
de wielerbond en de voetbalbond be
raden zich nog, evenals de motor
sportbond, die geconfronteerd werd
met de weigering van coureur Frans
Karsmakers om naar Rusland te
gaan. Dit weekeinde zal ook het
N.O.C. praten over eventuele gevol
gen, met name dan met betrekking
tot de spelen in Mexico. Daarover
heeft I.O.C.-voorzitter Avery Brun-
dage overigens al gezegd dat zijn or
ganisatie geen stappen tot een boy
cot kan ondernemen. „Iedereen is
welkom", aldus Brundage.
(Meer over de reacties van de
sportwereld op de sportpagina).
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Mevrouw Van So-
meren-Downer (V.V.D.) zal om strikt
particuliere redenen met ingang van
1 oktober bedanken als lid van de
Tweede Kamer, zy meent, dat het op
goede wyze vervullen van het ka
merlidmaatschap niet meer verenig
baar is met haar huiseiyke plichten.
Haar driejarig zoontje Bart Je
roen vereist meer aandacht dan zij
aan hem zou kunnen besteden als
lid van de Tweede Kamer. Opvolg
ster op de V.V.D.-lijst is mevrouw
mr. M. N. W Dettmeijer-Labberton
te Den Haag. Mevrouw Van Someren
was bijna tien jaar lid van de Tweede
Kamer. Zij blijft lid van de Provin
ciale Staten van Zuid-Holland.
