Vrijdagavond hulpactie voor Biafra V eiligheidsraad een over Midden-Oosten Vervoermiddel voor paus in Columbia Spanning in Baskenland neemt toe Stichting hoopt op bedrag DRIE VRIJGELATEN PILOTEN TERUG IN STATES tussen 5 en 10 miljoen Reacties op encycliek Nationale-Ncderlanden doet bod op Britse Keerpunt STREEFGETAL EéN MAALTIJD NIEUWE GEVECHTEN JORDANIë-ISRAëL Steun Dr. Barnard ziet transplantatie als kan kerbestrijdi ng Mgr. Moors Concilie Osservatore Grote geld en wapen- voorraden van Vietcong in Z.-Vietnam ontdekt NOODTOESTAND AFGEKONDIGD Onrust Schietpartijen in Amerikaanse stad Nog niet genoeg stemmen voor Nixon Rust weergekeerd in Kongo- Brazzaville DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 6 AUGUSTSUS 1968 DEN HAAG (ANP) „Nationaal appel 9 augustus" heeft de stich ting Vluchtelingenhulp Biafra-conflict de actie genoemd, die vrijdag avond a.s. tussen tien minuten voor half negen en kwart over negen via beide Nederlandse televisiezenders zal worden gevoerd met het doel hulp te verlenen aan noodlijdenden in Nigeria-Biafra. Het ligt in de bedoeling, zo vertelde gistermiddag tijdens een perscon ferentie in Den Haag de voorzitter van het stichtingsbestuur, mr. G. E. van Walsum, de kijkers tijdens de uitzending te informeren over de toestand in Nigeria en Biafra en op te wekken geld te geven bij postkantoren en ge meentehuizen ten behoeve van de slachtoffers. Ook kan geld worden gestort op girorekening 400 ten name van de stichting te Utrecht. Alexander Dubcek heeft tegen zijn Tsjechoslowaken gezegd dat de conferenties van Cierna en Bra tislava voor de Tsjechen successen zijn geweest en dat men nu kan doorgaan met de aangekondigde po litieke en economische hervormin gen, zonder inmenging van buiten af. Geheime afspraken, zei Dubcek, zijn er niet gemaakt. Inderdaad is de hetze van de Pravda en haar Oost- duitse en Bulgaarse zusterbladen verstomd. De Russische troepen zijn uit Tsjechoslowakije verdwenen en van grote troepenbewegingen aan de grenzen van dit land hoort men bijna niet meer. Toch is in Praag de onrust, welke don derdag ontstond na het overleg in Cierna en na de onbevredigende te levisie-verklaring van president Svo- boda, ook nu nog niet geheel ver dwenen. Steeds duidelijker klinkt het verzoek om mededelingen over wat er precies gedaan zijn. En Dubcek sen en de anderen, welke concessies er preices gedaan zijn. En Dubcek van zijn kant vond het ook nog no dig de Tsjechen op te roepen zich niet te laten verleiden tot anri-Russi- sche actie of hetze. Concessies en compromissen horen bij de politiek als de kip bij het ei. Als de Tsjechen concessies hebben gedaan, dan hebben de Russen dat evengoed gedaan. Er is voor de Tsje chen dan ook geen sprake van een nederlaag. Voor de Russen, die door de koele en intelligente manoeuvres van Dubcek bij voorbaat al bespaard bleven voor gezichtsverlies, ook niet. De Tsjechen hebben in Cierna blijk baar duidelijk weten te maken dat (voorlopig) oo hen te vertrouwen is vat betreft de eenheid van hgt Pact van Warschau de plaats die de com munistische partij in Tsjechoslowa- ie ze'f èn in het bondgenootschap zd blijven innemen. De belangrijk ste Tsjechische concessie lijkt wel de verzekering dat er naast de commu nistische partij (nog) geen andere partijen zullen worden geduld. De andere concessies van Praag schij- nan te liggen op het vlak van de mi- 'faire afhankelijkheid van het land. 'ermee blijft de door Moskou zo gevreesde poort „naar het westen cneda onder controle van het Krem lin. Het belangrijkste en dat mag men s;raks welhcht met reden een histo- r' resultaat noemen is dat Tsje- cnoslowakije - hoe dan ook - kan °ortgaan op de ingeslagen weg. erschillen van mening met Moskou, arschau en Pankov zitten er voor e toekomst nog dik in natuurlijk, torif '1et erop c'at c'e Tsjechen een sfeer van vertrouwen heb- en Weten te scheppen. betreft de Russen, voor wie het J van overslaan van de Tsje- owaakse vrijheidsdrift naar de 'vers.teiten en de fabrieken in gen l#nd 2eer reëe| |Sj |ijkt hef re_ on Var! Clerna en Bratislava veel wel mi z? ^'winning, die - hoe- hppf» 'n dramatisch iets weg r,iL van Kroestjevs houding in de beur»3"55 rakstten^sis. Deze ge span! W3S het be3in ont- is ^sseri Oost en West. Hef beoin d om in -Cierna" het Euron Van. Werke''jke dooi in Oost- 9 2e|f te willen zien. Nog diezelfde avond zullen de op brengsten (behalve van de giro) wor den doorgegeven aan de centrale post in hotel Gooiland in Hilversum, zo dat men reeds zaterdag een eerste cijfer bekend zal kunnen maken. De totaalopbrengst hoopt de stichting dan op 15 augustus te kunnen mee delen. Twee televisieploegen zijn naar Ni geria en Biafra vertrokken. De IKOR-ploeg met bestemming Lagos is al weer terug, daar deze ploeg de Ni- geriaanse hoofdstad niet mocht ver laten. De ploeg, die Biafra als doel had, is op de bestemde plaats aange komen, zo deelde mr. Van Walsum mee, en gehoopt wordt dat materiaal van deze ploeg tijdig in ons land zal zijn, zodat het vrijdagavond getoond kan worden. De stichting heeft twee uitgangs punten: ten eerste wil zij de werk zaamheden van de verschillende op dit gebied werkzame organisaties bundelen. Deze organisaties zijn het Nederlandsehe Roode Kruis, de stich ting Oecumenische hulp aan kei-ken en vluchtelingen, de stichting Men sen in Nood en Unicef (het kinder fonds van de Verenigde Naties). Alle organisaties met internationale ver bindingen. Ten tweede wil de stichting geen eigen hulpactie voeden, maar het geld ter beschikking stellen van het inter nationale Rode Kruis, Caritas Inter- nationalis, de Wereldraad van Ker ken en Unicef, opdat deze organisa ties hun werk beter zullen kunnen doen. Hoewel mr. Van Walsum geen ■streefgetal wilde noemen, was hij van oordeel dat een bedrag tussen de vijf en tien miljoen een doelstelling is die niet onbereikbaar is. Uitgezonden door de „Dienst over grenzen", een organisatie van de We reldraad van Kerken, is dr. C. M. Eykman tot voor veertien dagen werkzaam geweest in het „Queen's Hospital" in Oemaja, waar hij zijn werkzaamheden in januari begon. Op grond van door deskundigen gemaakte berekeningen achtte hij de mogelijkheid niet uitgesloten dat voor het einde van deze maand 1,2 tot 1.5 miljoen mensen in Biafra van de honger zullen zijn omgekomen. Van de negen a tien miljoen mensen (on der wie vijf miljoen kinderen), die Biafra telt, zijn in de maanden mei, juni en juli er 375.000 gestorven. Op het ogenblik is de honger het grootst in de dorpen. In de vluchtelingenkampen krijgen de mensen één maaltijd per dag. Ge noemde tien miljoen mensen, zo is verder berekend, hebben per week 4000 ton voedsel nodig of 16.000 ton per maand. In de maand juli is vol gens hem slechts 100 ton binnenge komen per vliegtuig. Hij merkte op dat vervoer vanuit Nigeria o.m. door de slechte wegen en de verwoeste bruggen onmogelijk is. Behalve door de lucht is het mogelijk voedsel over water aan te voeren. (Van onze redactie buitenland) TEL AVIV/NEW YORK Aan de grens tussen Jordanië en Israël is het gistereji opnieuw tot uitbarstingen van geweld gekomen, slechts enkele uren nadat Israëlische gevechtsvliegtuigen zondag een aanval hadden uitgevoerd op Arabische sabotagebasissen aan de overkant van de Jordaan. Een woordvoerder van het leger beweerde dat Arabische troepen tegenover de Beisan-vallei met bazooka's en mortieren het vuur hadden geopend op drie Israëlische vestigingen in de vallei en dat met machinegeweren was ge schoten op Israëlische troepen. Het Arabische vuur werd onmiddellijk be antwoord. Er vielen geen gewonden bij het gevecht. De Veiligheidsraad is gisteravond bijeengekomen in verband met de toestand in het Midden-Oosten. Nadat zondag reeds Jordanië om een spoedbijeenkomst van de Veilig heidsraad had gevraagd, heeft nu ook Israël de Veiligheidsraad in kennis gesteld van het bombarde ment. Jordanië sprak in zijn brief van agressie, terwijl Israël het woord zelfverdediging gebruikte. De bemoeienissen welke Gunnar Jarring zich nu reeds acht maanden getroost ten behoeve van de vrede in het Midden-Oosten vormen de koppigste poging, die tin 20 jaar werd ondernomen om het Israëlisch- ■Arabische conflict tot een oplossing te brengen. Maar er zit nog steeds geen schot in en zij, die op de hoogte zijn van het geheime over leg, zeggen dat de twee partijen nog geen stap nader tot elkaar zijn geko men. Een van de weinige positieve factoren in de toestand is dat vrij wel iedereen wil dat de Zweedse di plomaat zijn werk als V.N.-vertegen- woordiger in het gebied voortzet. Dit geldt niet alleen voor Israël en de Arabische regeringen, maar ook voor de Vg en de Sovjet-Unie. Deze steun, en niet bepaalde vorderingen, hebben Jarring kennelijk bewogen zijn werk eerst met zes en vervol gens met drie maanden te verlen gen. -Hij is nu bereid althans tot het eind van het jaar zijn mandaat te blijven vervullen. Sinds zijn benoeming in december j.l. heeft Jarring herhaaldelijk rei zen gemaakt naar Cairo, Beiroet, Amman en Jeruzalem. Hij heeft in het openbaar geen commentaar op zijn besprekingen gegeven, maar het is duidelijk dat geen van beide par tijen principiële concessies heeft ge daan. De Arabieren blijven ontrui ming van het gehele door Israël be zette gebied eisen en Israël blijft rechtstreekse onderhandelingen met de Arabieren eisen. De laatste weken hebben niet be vestigde berichten in verscheidene Arabische hoofdsteden de ronde ge daan dat de Arabieren bereid wa ren tot bepaalde regelingen, waar onder gedemilitariseerde zones langs het Suez-kanaal, de westelijke oever van de Jordaan en het Golan- gebergte in Syrië. Volgens andere berichten zou Egypte bereid zijn te vragen om een nieuwe strijdmacht der V.N. in de Sinai-woestijn te legeren en Israëli sche ladingen door het Suez-kanaal door te laten, zonder evenwel Isra ëlische schepen doortocht te verle nen. Israël heeft elk van deze proef ballonnetjes snel doorgeprikt. Israë lische functionarissen hebben het ook heel duidelijk gemaakt dat Isra el niet van plan is het oude deel van Jeruzalem dat vroeger door Jordanië werd bezet, bij een rege ling prijs te geven. DEN HAAG (ANP) De Natio- nale-Nederlanden n.v. heeft via het te Londen gevestigde bankiershuis Warburg and co. een bod uitgebracht op alle uitstaande aandelen van „The Life Asso^ation of Scotland ltd." te Edinburgh, een Schotse levensverze keringsmaatschappij, werkzaam in heel Engeland en Ierland. WELKOM (Zuid-Afrika) (A.F.P.) In een toespraak tot een plaatse lijke afdeling van de Zuidafrikaanse vereniging tegen kanker heeft de Zuidafrikaanse chirurg dr. Barnard gezegd, dat overplanting van orga nen een middel tegen kanker zou kunnen zijn. Persoonlijk is hij ervan overtuigd dat met deze methode kam ker kan worden genezen. Dit is de speciale Lincoln Continental die paus Paulus tijdens het eucharistisch congres in Bogota, Columbia, ter beschikking zal staan. De rechterachterzetel van de auto kan omhoog gedraaid worden om een onbe lemmerd uitzicht te garanderen. De drie Amerikaanse piloten die op 2 augustus door Noord-Vietnam werden vrijgelaten zijn gisternacht in New York aangekomen, waar zij door hun vrouwen begroet werden. Op de foto v.l.n.r. majoor James Loh met zijn echtgenote, majoor Fred Thomp son met echtgenote en kapitein Joe Carpenter met echtgenote. (Vervolg van pagina 1) gepubliceerd in de „Frankfurter Allgemeine", waarin zij stellen, dat de encycliek niet verhindert, dat de uiteindelijke beslissing over verant woord ouderschap bij het geweten van de ouders ligt. De Duitse Katholiekendag, van 4 tot 8 september te Essen, heeft het onderwerp huwelijk, liefde en ver antwoord ouderschap op de agenda staan. Het comité van de Duitse Katholiekendag heeft voorlopig be sloten het onderwerp te handhaven, hoewel men niet weet of de Duitse bisschoppen dit goedvinden. Ver wacht wordt, dat de Duitse bis schoppenconferentie, die haastig bij eengeroepen is, nog voor 4 septem ber een standpunt zal vastleggen. Een discussie voor de Oostenrijkse t.v. tussen priesters, theologen, me dische deskundigen en gehuwde le ken, kwam tot Be conclusie, dat de uitspraak van de paus de persoon lijke gewetensbeslissing van de ge huwden niet heeft opgeheven. Prof. Gastgeber, pastoraal theoloog en me dicus van de universiteit van Graz, zei dat slechts de geschiedenis zal kunnen antwoorden op de vraag of de paus zich met zyn encycliek heeft vergist. Bisschop P. Moors van Roermond heeft tijdens de Gerbergafeesten in Meerssen begrip gevraagd voor de zeer moeilijke situatie waarin de paus zich bij de opstelling van de encycliek heeft bevonden. Hij zei: „Als goede katholieken zullen wij de encycliek ernstig dienen te nemen, alhoewel het eigen goed gevorm de geweten altijd de laatste norm zal moeten zijn". Tezelfdertijd noemde pater Piet Wesseling, eveneens in Limburg bij een jongerenviering, de encycliek verschrikkelijk en betreurenswaar dig. „De Kerk heeft in het verleden blunders gemaakt", zei hij, „en dat doet ze nu nog". Robert Adolfs, -oormalig prior van de Augustijnen in Eindhoven, noemde het pauselijk schrijven in een artikel in „Het Vrije Volk" ab surd, onaanvaardbaar en immoreel. Hij zegt dat de beslissing genomen werd krachtens een verouderde op vatting van het pauselijk ambt, op grond van een door de theologie en de wetenschap verlaten kerkelijke ideologie en onder aanbieding van een middel tot geboortenbeperking dat immoreel is en omwille van het menselijk leven ook ongeoorloofd. Ter voorbereiding van het nieuwe seizoen vergaderde gisteren in Rot terdam de centrale commissie van het pastoraal concilie. Voor het episcopaat waren zoals gebruikelijk aanwezig kardinaal Alfrink als voor zitter en mgr. Th. Zwartkruis, bis schop van Haarlem. De gesprekS' leiding was in handen van het nieu we lid prof. dr. R. de Moor uit Til burg. De verschillende commissies ble ken zover gevorderd met hun voor lopige rapporten, dat de reeds aan gekondigde plenaire vergadering van 5 tot 8 januari a.s. definitief kon worden vastgesteld. Het Vaticaanse dagblad POsserva- tore Romano heeft gisteren her haald dat de encycliek „Humanae Vitae" van paus Paulus geen twee de zaak-Galilei is en dat de ency cliek niet zal worden herzien. Het blad meldde, dat de paus niet zal toegeven aan de druk om zijn absoluut verbod op het gebruik van voorbehoedmiddelen te wijzigen, zelfs niet als een meerderheid in de katholieke kerk hierom zou vragen. De opmerking betreffende Galilei sloeg op de pauselijke veroordeling in de 17e eeuw van de Italiaanse astronoom Galileo Galilei, die had gezegd dat de aarde rond de zon draait. Later erkende de Kerk dat zij fout had gehandeld door Galilei te veroordelen. SAIGON (AP) De geallieerde troepen hebben enkele tonnen wa pens en munitie ontdekt, die waar schijnlijk gebruikt zou worden in een groot landelijk offensief, zo heeft een militaire woordvoerder gisteren mee gedeeld. In het weekeinde hebben de gealli eerde troepen ten minste zes nieuwe bergplaatsen en een grote geldvoor raad 150.000 dollar ontdekt in bunkers met dubbele bodem, in grot ten en rijstvelden over geheel Zuid- Vietnam. Amerikaanse functionarissen heb ben meegedeeld dat de afgelopen maanden voldoende wapens en muni tie zijn gevonden om 50 communisti sche bataljons of ongeveer '20.000 man mee uit te rusten. De 150.000 Amerikaanse dollars, in biljetten van 50 dollar, werden ge vonden in zandzakken en munitiekis- ten, verborgen in een gedeeltelijk ge camoufleerde grot aan de kust van Vietnam op 450 km ten noordoosten van Saigon. Volgens de Amerikanen behoorde het geld aan de Vietcong, en was het opzij gelegd om ingewisseld te wor den tegen piasters om voedsel en an dere voorraden te kopen. De Ameri kaanse dollars zouden op de interna tionale geldmarkt zijn verkregen en naar Vietnam zijn gestuurd. Een groeiend aantal Amerikanen thans 52 pet. van de ondervraagden acht de oorlog in Vietnam het ern stigste probleem, waarmee de natie wordt geconfronteerd. Dit heeft Gallup Poll bekendgemaakt. Begin mei was dit nog 42 pet. (Van onze redactie buitenland) MADRID De Spaanse regering heeft gisteren de noodtoestand afge kondigd voor de noordelijke provin cie Guipuzcoa in Baskenland. Deze maatregel, die voor drie maanden geldt, is genomen naar aanleiding van een toenemend aantal geweldda den, die de autoriteiten toeschrijven aan Baskische nationalisten. Volgens een in Madrid uitgevaar digd decreet mogen de autoriteiten van de betrokken provincie zonder bevel tot huiszoeking woningen be treden en doorzoeken en inwoners naar andere delen van Spanje „ver bannen". Voorts mogen verdachte personen voor onbepaalde tjjd zon der vorm van proces worden vast gehouden. De toestand in Baskenland 4s' ge spannen sinds in juni bij San Se bastian een lid van de Baskische on dergrondse organisatie „Eta" een po litieman doodschoot. Leden van deze beweging, die ijvert voor een onaf hankelijke Baskische staat, hebben bankovervallen gepleegd, helse ma chines geplaatst in auto's en afgele gen politieposten overvallen. Vrijdag j.l. werd in Irun het provinciale hoofd van de veiligheidspolitie in zijn wo ning doodgeschoten. San Sebastian is de hoofdplaats van Guipuzcoa. In maart 1967 werd voor drie maanden de uitzonderings toestand afgekondigd voor de aan grenzende Baskische provincie Bis- caje, waar toen grote onrust was onder de industrie-arbeiders die sta kingen hielden. Vóór de Spaanse burgeroorlog had den de Basken in Spanje een zekere mate van zelfbestuur, maar daar werd door Franco een einde aan ge maakt. De Basken die ook in Zuid west-Frankrijk wonen, hebben een eigen taal. Hun openlijk verzet tegen het huidige bewind in Madrid dateert van ongeveer vier jaar geleden. In januari 1965 werden 19 Basken ver oordeeld wegens het lidmaatschap van een verboden organisatie en het voeren van onwettige propaganda. YORK (Pennsylvanie) (AFP) Bij een schietpartij op zaterdagavond in de negerwijk van de Amerikaanse plaats York zijn elf mensen gewond. Maar ook zondagavond is er gescho ten, o.a. op een politieauto. Er zijn tevens branden gesticht. Er werden drie arrestaties verricht. Ik ga gewoon door al sof er niets aan de hand is. Alsof er geen vakan ties zijn, geen komkommertijd, geen communistisch topoverleg in Bratis lava en geen regenachtige weekein den. Deze tijd blijft bij. Advertentie in TsjechosloWokijet „Doeb shag, Uw shag 1" Weet U wat de naam Dubcek be tekent? Eikje, het verkleinwoord van eik, een sterke boom, zoals u weet. En Svoboda, de naam van de Tsje- ehische president, betekent vrijheid. Geen wonder, dat die twee niet ge bukt zijn voor de Russen (voorzover men dat tenminste op dit moment kan beoordelen). Wat die Tsjechische namen beteke nen weet ik uit een interview met de Tsjechische communiste Maria Sver- mova. Een sprookje wordt werkelijkheid, maar dan wel een omgekeerd sprook je. Het gaat niet over een aap, die een prinses wordt, maar juist het tegenovergestelde: over een prinses, die een aap wordt. Twee Canadese egyptologen (dat zijn kenners van de Egyptische geschiedenis) zijn tot de conclusie gekomen, dat een Egypti sche mummie, die werd beschouwd als die van de prinses Moetemhit, in werkelijkheid het overschot is van een aap. Vindt U het een naar sprookje? Niet alle sprookjes lopen goed aj. Als u post naar China verstuurt, let u er dan wel op, dat u die goed adresseert. Er moet op staan: „Volks republiek China", anders wordt de brief of het pakje onherroepelijk te ruggestuurd. De Chinese PTT heeft dat officieel aan de Nederlandse PTT meegedeeld. In Den Haag kreeg men onlangs een brief, waarop alleen stond „China", terug. Mét de beschul diging, dat de afzender meewerkte aan het duivelse plan van het wester se imperialisme om te suggereren, dat China geen volksrepubliek zou zijn. Of zoiets. Cisteren was het vier jaar geleden, dat Amerika begon met bombarde menten op Noord-Vietnam. Op 5 au gustus 1964 vond het beruchte inci dent plaats in de Golf van Tonkin, waarbij communistische torpedoboten een aanval gedaan zouden hebben op kmerikaanse torpedobootjagers. 1/ mag er even over nadenken, als u wilt. „Of ik altijd met mijn kop fiets? Ik fiets altijd hard, dat probeer ik tenminste. Je moet altijd aanvallen als je in moeilijkheden zit. Zaterdag had ik dat ook. Ik ging een beetje moeilijk en toen dacht ik: toch maar doorgaan. Je moet je eigen weren en pijnigen". (wielrenamateurkampioen Fedor den Hertog) Nederlands Olympisch Comité: Kandidaten in het Mexicootje nemen. En tot slot een uitspraak van een willekeurige campinghouder in een gesprek in de Haagse Post: „Laat ik het maar plat zeggen, er heerst een hygiënische mentaliteit van poep- maar-raak. Er worden zelfs faecaliën aangetroffen op die plaatsen, waar van je zegt: dit is anatomisch niet meer mogelijk, de mensen moeten op hun handen gestaan hebben". MERIJN. MIAMI BEACH (AP) Het aan tal stemmen waar Richard Nixon zeker op kan rekenen bij de eerste stemming op de republikeinse con ventie, die morgen zal plaats hebben, schommelt nog voortdurend. Gisteren was de stand volgens de peiling van Associated Press 574 ze ker voor Nixon. Dus 93 minder dan het vereiste aantal van 667. Nixon verloor zeven stemmen in Mississippi en won meer dan zeven stemmen in Kentucky en Texas. Nel son Rockefellers aantal bleef 232, ter wijl het aantal stemmen voor Reagan tot 159 daalde. Nog 150 gedelegeerden zijn onbe slist en 218 stemmen gaan naar de voorkeurkandidaten van de ver scheidene staten. KINSHASA (AP) President Al- phonse Massamba-Debat van Kongo- Brazzaville heeft de twee officieren, die zaterdag een staatsgreep tegen hem uitvoerden, benoemd tot leiders van het leger. Dit heeft radio-Brazza ville gisteren bekendgemaakt. Het leven in de voormalige Franse kolonie begint weer normaal te ver lopen. In welingelichte kringen is verno men dat de nieuwe regering waar schijnlijk zal worden gevormd door enige legerofficieren en vertegen woordigers van beide extreme groe peringen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 5