Al
PAUS PAULUS WIJST PIL AF
Encycliek
wekt teleurstelling
„Uitspraak paus
niet onfeilbaar"
KOPSTUKKEN IN EEN VERVALLEN BIOSCOOP
Duur
van
de
besprekingen
wekt hoop
m
Praag
JAMIN
Meer faillissementen
Zestig man op
straat in
Sint-Jansteen
Wapen treinen
voor Vietnam
in China
beroofd
DAGBLAD VOOR ZEELAND
VERKLARING IN NEDERLAND
PROBLEEM VAN
GEBOORTEN.
REGELING
HEEFT LANGE
GESCHIEDENIS
Niet zeker
Zonnig
Verklaring
Overtuiging
BRANDWEER
MOET VLIEGER
VAN PASTOOR
NEERHALEN
BEDRIJF SLUIT
Geschillen
4NDAAG
IN
-j£iaftMaP Pc Jtem
Cuba-vaarders
besluiten tot
hongerstaking
Liberaal
Dreigement
Man verdronken
Pers
goudgraantjes
J 08e JAARGANG
No. 25878
Voor God, Koningin an Vaderland
UitgaveN.V. IJitg. Mij. Neerlandia
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur - L Leijendekker
RedactieraadJ AA. A. C. v. Dongen
C. J. van Hootegem, mr. dr. A. J.
J. M. Mes, P. V. M. Vercauteren,
L. J. v. '1 Westende.
BureauBreda - Reigerstraat 16
tel. 22341 (7 lijnen) Postgiro 1114111
Mui
DINSDAG 30 JUM 1968
Abonnementsprijs: 13,40 per kwar
taal (excl. 50 ct. incassokosten), 4,55
per maand (incl. 5 ct. incassokosten),
Losse nummers 0,25.
Post-abt. buiten verspreidingsgebied
19,75. Prijs van buitenlandse abon
nementen op aanvrage.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage f 0,50 per mm. Bij contract aan
zienlijke reductie. Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1, telefoon 8030 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 - (Bijbureaus: TERNEUZEN, Potgieterstraat 3, telefoon 2601 - OOSTBURG, Nieuwstraat 41 - telefoon 2893).
Vanonze verslaggevers
ROME/ROTTERDAM/HAARLEM. „Een krachtige her.
bevestiging van het traditionele standpunt van de kerk, in het
bewustzijn dat dit velen zal mishagen". Zo werd maandag de
jongste pauselijke encvcliek beschreven door mgr. Fernan-
dino Lambruschini, Vaticaans moraaltheoloog en lid van de
commissie voor de geboortenregeling.
De encycliek, gedateerd op 25 juli, werd gisteren aangeboden tijdens
een persconferentie in Rome, die door mgr. Lambruschini werd
geleid.
Doel van de encycliek noemde hij: „Het gevaar te vermijden dat
dogma en moraal aan betekenis gaan verliezen". Het lang verwachte
werkstuk (zie voor een uitreksel pagina 9) brengt zoals bekend,
geen wijziging in het standpunt van de katholieke kerk: g'eboorien-
beperking anders dan door periodieke onthouding blijft ongeoor
loofd, met inbegrip dus van de anti-conceptionele pil.
De encycliek is uit drie delen op
gebouwd, die resp. niet alleen
aandacht besteden aan het leergezag
van paus en kerk en aan de r.-k.-
leer over de geboortenregeling, maar
die, met name in het laatste deel,
ook aandacht vraagt voor de pasto
raal, die het kerkelijk standpunt
moet begeleiden.
DEN HAAG (KNP) Het
probleem van de geboorten-
regeling, waarover de paus
zich nu uitgesproken heeft,
kent een lange voorgeschie
denis.
Het werd reeds onder Pius XI
en Pius XII in een sterker
mate aan de orde gesteld. In
zijn huidige vormen echter
kwam het opnieuw aan de
orde, toen tijdens de eerste
zitting van het Vaticaans con
cilie en direct daarna, de druk
van talloze rooms-katholieken
uit de hele wereld toenam. Ze
drongen er op aan dat de paus
een duidelijk standpunt zou
innemen.
Met instemming van paus Joan
nes XXin werd in het voorjaar
van 1963 een kleine commissie
van 6 personen (drie priester»
en drie leken) in het leven ge
roepen. In januari, toen de kwes
tie steeds urgenter werd, breid
de paus Joannes de commissie
uit tot 12 personen. Toen deze in
het voorjaar in Rome een zitting
hield, werd zij bij de paus ontbo
den.
Hij deelde de commissie mee
dat hij besloten had haar met
30 personen uit te breiden, onder
wie twee echtparen en vijf vrou
wen.
In maart 1965 werd paus Pan-
lus meegedeeld dat de problemen
te gecompliceerd waren en dat
er nog veel studie voor nodig
zou zijn voordat men tot beslis-
singen kon komen.
In april 1965 verklaarde Pau
lus VI: „Ik weet dat de wereld
op een beslissing wacht, maar
ik h»n nog altijd niet zeker over
het antwoord. De kerk heeft
ZIE VERDER PAGINA 9.
Weersverwachting, meegedeeld
door het K.N.M.I., geldig tot
vanavond'
Zonnige periodes. Dezelfde tem
peraturen.
Morgen: zon op 5.00 uur; ondër
20.31 uur. Maan op 12.10 uur;
onder 22.38 uur.
Uiteraard heeft de bekendmaking
van dit pauselijk standpunt gemeng
de reacties opgeroepen, in Nederland
zowel als in het buitenland.
In ons land werd maandagmiddag
een verklaring uitgegeven, waarin
werd benadrukt, dat de encycliek
niet kan worden beschouwd als een
onfeilbare uitspraak en dat daardoor
geen einde wordt gemaakt aan de
discussie inzake de vragen van hu
welijk en gezin.
„Het inmiddels na jaren discussie
algemeen gegroeide pastorale stand
punt", aldus deze verklaring, „kan
dus blijven gehandhaafd zolang de
meningen hienwer binnen de kerk
verschillen." Dat pastorale standpunt
houdt in, dat de beslissingen in deze
een zaak zijn van het geweten der
gehuwden zelf.
De verklaring is ondertekend door
mgr. dr. H. Ruygera, vicaris-gene
raal van de bisschop van Breda, mgr.
drs. J. van Laarhoven, vicaris-gene
raal van de bisschop van Den Bosch
dr. W. Goddijn o.f.m., directeur van
het P.I.N.K., drs. C. Kuitenbrouwer,
secretaris-directeur van die Kath.
Centrale voor Geestelijke Volksge
zondheid, drs. J. Hoof, secretaris van
de landelijke raad voor huwelijk en
gezin i.o. en prof. C. Sporken, voor
zitter van de Nederlandse concilie-
commissie huwelijk en gezin.
In hun verklaring spreken zij de
overtuiging uit, dat de encycliek in
gaat tegen het meerderheidsstand
punt van de pauselijke adviescom
missie inzake geboortenregeling tegen
het meerderheidsstandpunt van de
moraal-theologen, tegen het meer
derheidsstandpunt van het interna
tionaal lekencongres en tegen het
standpunt van een groot gedeelte van
het wereldepiscopaat.
Pater Roof,, die directeur is van
het Instituut voor Huwelijk en Gezin
in het bisdom Breda en sinds kort
ook directeur van het Pastoraal Cen
trum in Breda, lichtte deze verkla
ring toe door erop te wijzen, dajt de
encycliek „Casti Comnubii" van Pius
XI uit 1930 evenmin een onfeilbaar
leerstuk was, al werd die in de prak
tijk wel vaak als zodanig gehan
teerd.
Alleen al het feit dat Paulus VI
een studiecommissie over dit onder
werp instelde is echter al het bewijs
van het tegendeel. Evenmin kan de
inhoud van de nieuwe encyelivl. dus
«Is onfeilbaar leerstuk gelden.
VERVOLG OP PAGINA 9
Tekst encycliek, Persspiegel en
reacties pag. 9.
Door
DIETER ENDLICHTER (A.P.)
CIERNA De machtigste man
nen van de Sovjet-Unie en van
Tsjechoslowakije zijn gisteren bij
eengekomen voor hun historische
ontmoeting onder het groen-geverf-
de metalen dak van een vervallen
oude bioscoop in het kleine grens
stadje Cierna.
Ik had ongeveer vijf kilometer
gelopen om de wegversperringen te
vermijden die door de politie rond
om Cierna zijn aangebracht. Toen
heb ik me onder de ongeveer 200
mensen gemengd die achter het po-
litiecordon stonden, dat hen op on
geveer 100 meter van de ingang van
het gebouw hield, een gebouw zon
der ramen, grijs-geel en niet be
paald florissant.
Alles bij elkaar waren er" een
paar honderd man politie, mannen
in uniform. Er waren vermoedelijk
ook nog tientallen politiemannen in
burger. Een onderdeel van de Rus
sische verbindingstroepen had zwa
re vrachtauto's met radarappara-
tuur opgesteld nabij de bioscoop en
bij een punt vlak bij de grens,
slechts een paar honderd meter van
de cinema.
De mensen schenen heel opge
wonden over het feit dat hun stadje
was uitgekozen voor zo'n belangrij
ke bijeenkomst. De mensen hier ge
loven dat de ontmoeting niet erg
lang zal duren.
De meeste mensen in Cierna zijn
Hongaren. De grens met Hongarije
is maar een paar kilometer van
Cierna. De rest van de ongeveer
1000 mensen in het stadje zijn zi
geuners, Oekraïners en Slowaken.
Toen ik na een uur lang gelopen
te hebben aan de wegversperring
aankwam was de bijeenkomst al be
gonnen en ik nam een paar foto's,
waarbij ik mijn camera verborgen
hield onder een geleende nylon-
regejijas, die iedereen hier draagt.
Plotseling zag een jonge man
die naast me stond mijn camera en
onmiddellijk waarschuwde hjj de
politie. Binnen een paar ogenblik
ken werd ik door politiemannen
omgeven. Ze namen me mee naar
een politiepost en ondervroegen me
gedurende een half uur. Ze vroe
gen mijn naam, voor wie ik werkte
en waarom ik daar was.
Ik vertelde het hun. Ze probeer
den niet om mijn film in beslag te
nemen, maar vertelden me dat ik
de stad moest verlaten.
(Van onze correspondent)
EINDHOVEN De Eindho-
vense brandweer heeft gisteren
een ongewoon karwei moeten
opknappen. Tegen vijf uur
's middags kwam nl. een seintje
binnen, dat aan de Aalsterweg
een vlieger was opgelaten, die
400 tot 500 meter hoog stond en
daardoor gevaar opleverde voor
het vliegverkeer, dat aldaar zijn
aanvliegroute naar het vlieg
veld Welschap heeft.
De vlieger, twee meter hoog,
was gemaakt door pastoor J.
Sleegers en koster L. van Hel-
voirt. Zij hadden hem samen
opgelaten met speciaal nylon-
koord.
De vlieger bleef stijgen en op
een gegeven moment konden
pastoor en koster de vlieger niet
houden. Zij moesten de klos met
vliegertouw loslaten, waarna de
klos op een hoogte van twintig
meter in een' boom vastraakte.
De politie alarmeerde de brand
weer, die met ladderwagen en
uitrukvoertuig naar de plaats des
onheils ging. Drie brandweerlie
den slaagden erin de klos met
vliegertouw naar beneden te ha
len en de vlieger tenslotte in te
halen.
Doorsnijden van het nylonkoord
- toch de eenvoudigste oplossing
achtte men te gevaarlijk van
wege de enorme trekkracht van
de vlieger en mogelijkheid, dat
het snijdende koord persoonlijk
letsel zou kunnen toebrengen.
DEN HAAG (A.N.P.) Volgens
Voorlopige cijfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek werden in
de eerste helft van dit jaar 1272 fail
lissementen uitgesproken. Dit bete
kent in vergelijking met het le half-
laar 1967 (1198) een toeneming met
6 procent.
Voor de beide eerste kwartalen van
iit jaar was het aantal faillissemen
ten resp. 625 en 647 (v.j. 619 en 579).
Per 100.000 inwoners bedroeg het
aantal faillissementen over het le
halfjaar 10,1 (v.j. 9,6). Voor de lands
delen Zeeland, respectievelijk Bra
bant/Limburg waren deze cijfers
voor de le helft van 1966, 1967 en
1968 gemiddeld 8,3 en 11,2.
Van de 15 gemeenten met meer
dan 100.000 inwoners waren er in
1968 8 met een verhoudingscijfer ho
ger dan het landelijk gemiddelde,
waarvan Tilburg (13,3) en Eindho
ven (12,5).
(Van een onzer verslaggevers)
SINT-JANSTEEN De breigoede-
renfabriek Jan Steen van de firma
Gebroeders Van Hove te Sint-Jan-
steen is gesloten. Zestig werknemers,
waarvan meer dan de helft uit Bel
gië, staan op straat, zonder dat spra
ke is van een afvloeiingsregeling. Het
bedrijf verkeerde al geruime tijd in
moeilijkheden.
(ZIE VERDER PAG. 3)
HONGKONG (Reuter) Het Cen
trale Comité van de Chinese commu
nistische partij heeft teruggave geëist
van in de provincie Kwangsi geroofde
wagens en goederen, die voor Noord-
Vietnam waren bestemd. Het Cen
trale Comité gelast een onmiddellijke
beëindiging van de diefstallen in dit
gebied van communistisch China.
In de op 13 juni gedateerde order,
die dezer dagen Hongkong bereikte
staat dat groeperingen, die in Kong
si een gewapende strijd voeren, aan
vallen op treinen hebben gedaan en
spoorwegen hebben beschadigd in het
gebied van Lioetsjow, enkele honder
den kilometers van de grens met
Noord-Vietnam.
„Dit heeft een nadelig effect op het
transport van goederen voor Vietnam
en op de export", aldus het Centrale
Comité, dat voorts belooft dat de be
trokken massa-organisaties en hun
leiders niet verantwoordelijk gesteld
zullen worden wanneer zij hun fou
ten corrigeren.
De geschillen kunnen opgelost
worden wanneer z() vertegenwoordi
gers naar Peking zouden zenden om
door middel van overleg een rege
ling te zoeken.
In de publikatie, uitgegeven doot
het hoofdkwartier van de revolutio
naire opstandelingenstrijdkrachten in
Lioetsjow, staat voorts dat premier
Tsjoe En Lai de opstandelingen heeft
opgebeld en daarbij aandrong op een
onmiddellijke beëindiging van de
strijd. Hij stelde de eis dat het spoor
wegverkeer in Lioetsjow binnen drie
dagen zou zijn hersteld en dat alle
geroofde wapenvoorraden zouden
worden teruggegeven.
Het station van Cierna, waar
het Tsjechoslowaaks-Russische top-
overleg plaatsheeft.
Sas van Gent en Westdorpe ont
moetten elkaar gisteren op de
grootste draaibrug van Europa.
Pagina 3.
Leen Jongewaard gaat de hoofd
rol spelen in de film „Rijksweg
58" van John van den Kerkhof
en Jaap Wolterbeek. Pagina 6.
Suiker slecht voor de tanden en
het lichaamsgewicht? Pagina 7.
Eerst moeten de oorzaken van
de rassenonlusten worden weg
genomen, aldus de Amerikaan
se vakbondsleider George Mea-
ny. Pagina 9.
Na een aantal- Franstalige zijn
nu ook enkele Engels sprekende
Afrikaanse landen met de E.E.G.
geassocieerd. Pagina 11.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM De ongeveer hon
derd overgebleven Cubavaarders, die
vorige week op Schiphol zijn ge
strand hebben gisteren besloten tot
een onbeperkte hongerstaking.
Tijdens een demonstratie op de Dam
gaven zij pamfletten uit, waarin zon
der enig bewijsvoering wordt gezegd
dat de Westeuropese luchtvaartmaat
schappijen wel de mogelijkheden
hadden maar weigerden'de jongeren
naar Havana te vliegen onder poli
tieke economische druk van de Vere
nigde Staten.
„Verschilen.de Westeuropese rege
ringen hebben bij het idee dat Eu
ropese jongeren van dichtbij de Cu
baanse revolutie kunnen meemaken
mgea)epen om te zorgen dat deze
vluchten niet doorgaan", zo staat er
letterlijk, „als de komende du^en
geen oplossing wordt voorgesteld
door een luchtvaartmaatschapij, zal
een nieuw tastbaar bewijs aan de
wereldopinie worden geleverd van
de werkelijke toestand die wij aan
de kaak stellen".
Ongeveer een dertigtal hongersta
kende jongeren hield zich gister
avond op bij het monument op de
Dam. De rest vertoefde op verschil
lende plaatsen in de hoofdstad.
(Van onze redactie buitenland)
PRAAG. Welingelichte kringen in Praag meenden
gisteravond dat het Russisch-Tsjechoslowaaks oyLrleg in
Cierna vandaag zal worden voortgezet.
Het thuisfront in Praag peurt hieruit de hoop dat beide
partijen ook de Sovjet-Russische ernstig streven naar
een akkoord-
Het overleg in de vervallen bios
coop van Cierna, aan de Russische
grens was gisteravond laat nog steeds
bezig. Aanvankelijk werd in Praag
verwacht dat de besprekingen niet
langer dan een dag zouden duren en
dat nog gisteravond een communiqué
zou worden uitgegeven.
Later op de dag hadden de Tsjecho-
slowaakse partijleider, Alexander
Dubcek, en zijn collega uit Moskou,
Leonid Brezjnev, een gesprek onder
vier ogen.
De twee afvaardigingen waren voor
hun ontmoeting naar Cierna aan de
Theiss gereisd, een kleine stad van
2.500 inwoners in Zuidoost-Slowakije,
gelegen op slechts enkele kilometers
van de grenzen met de Sovjet Unie
en Hongarije. Naar verluidt was de
plaats van samenkomst het „huis der
cultuur", nabij het station waai' de
trein met de Russische delegatie in
de loop van de nacht van zondag op
maandag was aangekomen.
Tsjechoslowaakse en Russische vei
ligheidsfunctionarissen hadden het
.gebied hermetisch afgesloten.
Alle leden van het Tsjechoslowaak
se partijpresidium waren, overeen
komstig het verzoek van Moskou,
present toer. het gesprek om 10 uur
plaatselijke tijd in de ochtend begon,
Van het Russische politieke bureau
lieten echter twee leden Polyansky
en Kirilenko verstek gaan.
Het ging er bij de besprekingen
om, dat Dubcek en zijn medestanders
de Russen er van moesten overtui
gen, dat de huidige liberale koers
van Praag geen gevaar behoeft te
betekenen voor het communistische
bondgenootschap in Oost-Europa. Ge-
ruggesteund door een grote meerder
heid van de bevolking hebben de
Tsjechoslowaakse leiders bij voor
baat verklaard, dat zij geen duim
breed zullen wijken en zullen voort
gaan op de ingeslagen weg.
In Tsjechoslowakije was het giste
ren overal rustig. Een voorgestelde
staking uit sympathie met Dubcek
en de zijnen ging op advies van de
leiders in Praag niet door.
Een commentator van radio-Praag
meldde gistermiddag, dat in de Rus
sische perscampagne tegen de nieuwe
koers in Tsjechoslowakije enige ma
tiging kon worden bespeurd. Hetzelf
de was volgens hem ten aanzien van
de Poolse bladen het geval. Alleen uit
(Jost-Duitsland „blaast nog steeds ijs
koude wind ons tegemoet", aldus de
Tsj echische-comentator.
Het Russische partijblad Prawda be
schuldigde intussen de pers, radio en
televisie in Tsjechoslowakije er nog
van, dat zij „openlijk of heimelijk
de samenwerking tussen de twee lan
den willen besmeuren". Het blad
noemde dit gevaarlijk voor de belan
gen van Tsjechoslowakije.
(Van onze correspondent)
KAMPERLAND Aan het strand
te Kamperland nabij de Jacobapolder
is de 33-jarige A. van Vliet uit Rijs
wijk door verdrinking om het leven
gekomen. Hij was gehuwd en had
twee kinderen.
De heer Van Vliet, die niet goed
kon zwemmen, werd door een golf
slag c mverge trokken
In dit verband werd er aan her
innerd, dat dit land voor zijn oliever-
bruik vrijwel geheel op de Sovjet-
Unie is aangewezen, terwijl het
voorts ruim tachtig procent van zijn
Ijzererts en een groot deel van het
nodige graan uit Rusland betrekt.
De vrees dat de Russen misschien
toch nog tot interventie in Tsjecho
slowakije zullen overgaan als zij in
Cierna niet hun zin krijgen, werd
gisteren gevoed door berichten dat
Sovjettroepen die zich na de mili
taire oefeningen van de landen
van het Pact van Warshau in juni
verder naar Midden-Moravië zou
den trekken. Ook is melding gemaakt
van bewegingen van de in Oost-Duits-
iand gelegerde Russische troepen in
zuidelijke richting, naar de Tsjechi
sche grens.
Het Tsjechoslowaakse ministerie van
Binnenlandse Zaken heeft maandag
de hoofdredacteuren van de geschre
ven en gesproken pers een lijst van
onderwerpen doen toekomen die als
geheim worden beschouwd en niet
mogen worden aangeroerd ondanks
de afschaffing van de censuur.
De lijst telt 35 bladzijden. Op een
tweede lijst van elf bladzijden wor
den onderwerpen betreffende de
landsverdediging opgesomd waar
over wel mag worden geschreven.
Op een persconferentie zal de minis
ter de documenten toelichten.
EEN GLOBEMASTER-vrachtvlieg-
tuig van de Amerikaanse luchtmacht
is zondagavond 40 km van Recife in
Brazilië neergestort. De tien beman
ningsleden verloren het leven. Het
toestel was opgestegen van het Suri
naamse vliegveld Zanderij.
(ADVERTENTIE)
vandaag voordeel
300 gram van 69 voor 59
U niet duur wet heerlijk
