Miljoenen blikjes erwten en van resten kasteel van Maelstede Goes krijgt sporthal van kwart-miljoen OP WEILAND NABIJ HULST JONGE ARCHEOLOGEN AAN HET WERK Raad in principe akkoord Anja Engels djes vonden haar ver. wonder! Mamma had 'el, die échte druiven- tMENS gwater at «n waar? VANDAAG MORGEN eei nieuws uit ad en streek P Pag 3 - 5 Enthousiast Boerderij Bejaarden tehuizen niet veilig voor insluiper Te 's-Heerenhoeh Jongetje (5) verongelukt Monumentenlijst Verdere hesluiten RIJN-SCHELDE BERAADT ZICH OVER FUSIE WILTON-VMF Campagne van Brabantse en Zeeuwse landbouwers Produktie Contract Spanjaarden DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 18 JUtt 1968 DHOVEN Technische Ho». propaedeutisch examen werk uwkunde, R. U. J. M. de Bruvj' izen; J. A. de Konirik, Vlissin. Schilling, Middelburg- gen, vrjjdag 19 juli: sweert: 10.00 en 22.17 uur neuzen: 9.'1 en 21.49 uur iingen: 9.01 en 21.21 uur neldinge: 10.20 en 22.41 uur uls, Singelstraat 10-12 en 14-11 entoonstelling Stads- en doms- Len f -BURG rehief 9.30-12 en 13.30-17.30 uur instelling Spoorwegen in Zeeland 21 en 21.30 uur Klank- en licht- Je Kraai 15 uur Schieting SSE 500-jarig bestaan. minadorp "tehuis 19,30 uur Raadsverg. rpen De schuld van de pil, 18 jr.; 10, 0, 6, 8, 10 uur. i: Ver van de dolle menige, 18 ir. 0. 4.50, 7.10 en 9.30 uur. De spookzolder. 18 jr.; 12, 2.30, 10 en 9.30 uur. s: Geweld in Jericho. 18 jr.: 11,' 7, .9.30 uur. ,sades: De vos zedenschets, 18 jr.; li, 6, 8 en 10 uur. Het wonder van de liefde, 18 jr.; 1, 4,50. 7.10 en 9.30 uur. De jonge wt'den, 14 jr.: 10, 12.10, 50. 7.10 en 9.30 uur. Het scbatteneiland, a.l.: 2, 4, 10 uur. DUT Willy Penny. 18 Jr. Cosa Nostra. 18 jr. laas Met duivelachtige groeten, 18 jr. De vervloekte ranch, 14 jr. De wet van de sterkste, 18 jr, Een spion in de klem, 18 jr. Ie: Ring om je vinger, koord om I, 18 jr. ic: Gevaar diabolik, 18 jr. De schatjes, 18 jr. Monsieur. 18 jr. BURG chief 9.30-12 en 13.30-17.30 uur tstelling Spoorwegen in Zeeland lis, Singelstraat: 10-12 en 14-17 intoonstelling Stads- en dorps- >n. ur Kunstmarkt SE eest 500-jarig bestaan i'ijlder 19.30 uur Palingschieting (Van een onzer verslaggevers) HULST/CLINGE Leden van de N.J.B.G. (Nederlandse Jeugd Bond ter bestudering van de Ge schiedenis) afdeling Oost- Zeeuwsch-Vlaanderen zijn begon nen met het zoeken naar resten van het kasteel vaVi Maelstede op een stuk weiland nabij het twee de Moerschans Bolwerk aan de Liniedijk. De wei ligt binnen de gemeente Clinge, hoewel men ge neigd zou zijn te denken dat het Hulsters grondgebied is. De re sultaten van de eerste werkdag waren al behoorlijk. Op drie plaatsen stuitten de jonge archeologen onder supervisie van de Hulstenaar P. Brand (ontgraver Keldermanspoort) op stukjes muur waarvan wordt aangenomen dat het resten zijn van een stuk fundament. Het graafwerk zal ruim drie we ken worden voortgezet. Van de vond sten zullen tekeningen en foto's ge maakt worden. Na deze werkperiode wordt de aaTde weer in de sleuven gegooid. „Misschien vreemd, maar op die manier", aldus de heer Brand „blijft de zaak intact. Bij een volgende gele genheid beginnen we gewoon op nieuw. Dat is niet erg, want dan be schikken we over aanknopingspunten. Dat hebben we een jaar of vijftien geleden ook gedaan. Het is niet voor het eerst, dat hier gegraven wordt. Ik heb toen nog een zeer zeldzaam tegeltje gevonden. Het is jammer, dat het zo lang geleden is. Ik kan me er niet zoveel meer van herinne ren". Een potloodtekening, waarop enke le „reële" punten zijn omcirkeld, is het enige waarover de heer Brand beschikt. De voorzitter van de N.G.J.B. afde ling Zeeuwsch-Vlaanderen Tony Jansen uit Kloosterzande, loont zich bijzonder enthousiast. „We hebben in elk geval al iets", zegt hij. „Dat zal voor de meeste leden die nog niet zijn komen opdagen, misschien aanleiding zijn om alsnog te komen. Zo gaat dat: wordt er niets gevonden, dan is de be langstelling ook veel minder. Ik vind dat je geduld moet hebben en moet volhouden." De heer Brand put uit zijn ervaring. Een belachelijk figuur kun je nooit slaan. Dat zeiden ze wel, toen ik aan de Keldermanspoort be gon, maar ik stond op het standpunt: Vind ik niks, dan gooi ik de zaak weer vrolijk dicht. Je bent archeoloog of je bent het niet. Als je alleen maar wilt graven om iets te vinden, dan kun je net zo goed niet beginnen..." Met een eigen schop of spa kwa men de scholieren per fiets of per brommer naar de historische plek. Op het terrein staat een kleine werk- keet, waarin ze hun boterhammen kunnen opeten. De stemming was gisteren bijzon der goed. Ze zijn van plan om drie weken stug door te werken om daar na hun bevindingen vast te leggen, Drie weken vakantie worden met ple zier besteed aan de eerste stappen op bet terrein van de archeologie. Het kasteel Van der Maelstede, dat er waarschijnlijk uitzag als een ver- ®'orkte boerderij, raakte omstreeks 1401) In verval. Aangenomen wordt, dat deze na 1326 is herbouwd. De ge schiedenis van het geslacht Van der Maelstede (later Van Maelstede) be gint rond het jaar duizend. Naar aan genomen wordt, vormde deze familie de eerste vertegenwoordiging van de Vlaamse markies Boudewijn met de Baard. De eerste heer op het Hulster- se kasteel Van Maelstede was Wul fard, in 1228 schout van Hulst. Be kend van hem is, dat hij veel deed voor Hulst en de bouw van de basi hek bevorderde. Hij bezat alle mo lens (Maelstede is familie met maal recht) en vijvers in de streek. De fa- De jonge archeologen bezig graafwerk milie ls oorspronkelijk afkomstig van de Zeeuwse eilanden. De Liniedijk met de Moerschansbolwerken date ren van 1645, uit de tijd dat Hulst een begin maakte met de andere vesting werken. Rond 1700 waren de resten van het kasteel nog te zien. Nu zijn alle sporen uitgewist. Aan de voet van de burcht lag het gehucht, dat later de versterkte vesting Hulst zou worden. Toen was alleen nog sprake van een verzameling armzalige hut ten. (Van een onzer verslaggevers) DORDRECHT - BERGEN OP ZOOM De Nederlandse bejaardentehuizen zijn niet veilig meer voor een inslui per-inbreker die de laatste maanden opereert door het hele land. Zijn werkwijze: Zo onopvallend mogelijk stapt hij zo'n centrum bin nen op een tijdstip, waarop hij kan aannemen dat de meeste bewoners buiten hun kamers zijn. Komt hij on verhoopt toch in een kamer terecht, waar men binnen is, verontschul digd hij zich en trekt hij zich schie lijk uit het bejaardencentrum terug. Al dan niet met behulp van een schroevendraaier maakt hij laden en kasten open, waaruit hij geld, spaar bankboekjes, sieraden en andere waardevolle voorwerpen wegneemt. Zo nu en dan dient hij zich aan als elektromonteur die de netspanning komt nameten. „Het ergste is dat hij veelal de laatste gespaarde centjes van deze hoogbejaarde mensen wegneemt. Di verse keren bleek het geld bestemd om een nette begrafenis te bekosti gen. De gedupeerden komen maar moeilijk over die slag heen", aldus een hoofdinspecteur van de gemeen tepolitie in Dordrecht. Eergisteren sloeg de insluiper toe in het Dordtse bejaardencentrum Vijverhof. Van vier mens enstal hij in totaal 3500 gulden en sieraden. De man ongeveer 48 jaar oud en 1.80 m. lang heeft waarschijn lijk in Rotterdam, Kampen, Wolvega Groningen, Heerenveen, Haarlem, Naarden en Bergen op Zoom zijn slag geslagen. In laatst genoemde plaats bezocht hij in de koffiepauze Huize Catharina. Uit de niet-afgesloten brandkast nam hij bijna 6.000 gulden weg en een aantal spaarbankboekjes. Enige tijd later zijn die boekjes in Rotter dam teruggevonden. De totale buit moet, volgens een voorzichtige schatting van de politie, inmiddels bijna 20.000 gulden bedra gen. De grillige weg naar het weiland waar de scholieren aan het werk zijn, wordt gemarkeerd door pij len met het opschrift „oprgavin- gen kasteel Van Maelstede". (Van een correspondent) 's-HEERENHOEK Door een on geluk is de vijfjarige M. H. Capello om het leven gekomen. Het kind had een fiets gekregen en was daarmee dolgelukkig rondjes aan het rijden Op het moment dat een veeauto, be stuurd door J. V. uit Óvezande, kwam aangereden, kwam de jongen plotse ling uit een dreef en raakte onder de achterwielen van de auto. Hij was op slag dood. (Van een onzer verslaggeefsters) GOES De Goese raadsleden hebben, met uitzondering van het SGP-lid Anton Maljaars, in principe hun instemming betuigd met het door burgemeester en wethouders voorgelegde plan tot stichting van een sporthal. De hal is geprojecteerd op het terrein bij het openluchtzwembad. De totale stichtingskosten van het project worden geraamd op f 251.000,—. Het jaarlijks ten laste van de ge meente blijvende exploitatietekort wordt geraamd op f 17.137,Ver heugd waren de raadsleden over het feit, dat nu goede vorderingen wor den gemaakt met het sporthalplan. De verzoeken om subsidie aan pro vinciale en de rijksoverheid en aan de Nederlandse Sportfederatie zijn verstuurd. Opgemerkt werd wel, dat de voor bereidingen voor de bouw van een sporthal lang duren. Het CHU-raads- lid C. van Zweeden uitte kritiek op de wijze, waarop de raad over de ex- ploitatieopzet van de sporthal is voor gelicht. Hij vreesde, dat het exploita tietekort wel eens veel nadeliger zou kunnen uitvallen dan nu is geraamd. Van de zijde van het college van b. en w. werd geantwoord, dat in de to tale stichtingskosten die kosten zijn opgenomen die subsidiabel zijn. Een onderwerp van uitvoerige dis cussie was de Monumentenlijst. Twee jaar geleden werd de gemeente Goes van ministeriële zijde een ontwerp van de lijst van beschermde monu menten toegezonden. Op deze lijst stonden 120 panden vermeld. De raad Goes meende in de vorig jaar gehou den vergadering dit aantal tot 20 te moeten terugbrengen. De minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk op zijn beurt vond, dat van die honderd af gevoerde panden er toch in ieder ge val 98 weer op de lijst geplaatst moesten worden. De minister uitte zijn teleurstelling op de volgens hem negatieve reactie van de Goese raad. B. en w. kwamen thans met het voorstel de monumentenlijst toch vast te stellen overeenkomstig het ontwerp van de minister. Van alle kanten werd er uit de raadsvergadering echter bij het col legen van b. en w. op aangedrongen toch een beroep in te stellen. De raad was over het algemeen van mening, dat zijn bezwaren tegen een zo lange lijst van „monumenten" goed gear gumenteerd zijn. Wethouder Rozen (KVP) wees erop, dat de tijd die het college nog rest om beroep aan te kunnen tekenen, zeer kort is. Tot 17 augustus van dit jaar is er gelegenheid voor. De meest effectieve manier om tot een resul taat te komen vond de wethouder dat particuliere eigenaren van pan den die op de ontwerp-monumenten lust voorkomen, zelf zo nodig in be roep gaan en hierover contact opne men met het gemeentebestuur. Verder kan de gemeente beroep aantekenen wanneer het panden be treft die haar eigendom zijn De heer J. T. Andringa (KVP), die er aanvankelijk vóór was dat het col lege beroep zou aantekenen tegen de lijst, voelde achteraf meer voor een dergelijke bundeling van gemeente lijke en particuliere activiteiten. Waarnemend burgemeester drs. J. Dijkgraaf (CHU) gaf tenslotte te kennen, dat het college zou werken aan die gevallen waar beroepsgron- den aanwezig zijn (volgens de heer Andringa gaat het dan toch om 98 gevallen). Dat werk van het colege zou gebeuren in overleg met parti culiere eigenaren. Over die gevallen zullen concept- beroepschriften verschijnen, die aan de fractievoorzitters in de raad zul len worden voorgelegd. Verder werd voor verbetering van riolering, bestrating en verlichting van de Westsingel een krediet van 1 125.600,uitgetrokken. Een bedrag van 32.400,werd beschikbaar gesteld voor reconstruc tie van de Zusterstraat. Deze straat zal een rijbaan van 7 meter breedte krijgen met aan weerszijden stoepen van ongeveer drie meter breed. Ook de verlichting van deze straat zal worden verbeterd. Vastgesteld werden de bestem mingsplannen Zusterstraat en Voor stad. (Van een onzer verslaggevers) VLISSINGEN Het bestuur van het Rijn-Schelde-concern zal nauw keurig nagaan wat de consequenties zijn van de regeringsgarantieverle ning aan Verolme-NDSM en de daarop volgende fusieaankondiging van de VMF en Wilton-Fijenoord- Bronswerk, waarmee de Rijn-Schelde eerder samenwerkingsafspraken had gemaakt. Aldus heeft de directie van de Kon. Mij De Schelde gisteren aan het personeel meegedeeld. In de mededeling wordt gezegd, dat men al bezig is de invloed van beide ontwikkelingen op de uitwer king van de afspraak van 3 juli tus sen Wilton-Fijenoord en de Rijn- Schelde na te gaan. In eerste aanleg zal aan minister De Block van Eco nomische Zaken commentaar op zijn beslissingen om aan Verolme-NDSM een garantie te verlenen voor de bouw van een mammoetdok moeten worden gegeven. Voordat dit gebeurd is kan het bestuur geen verdere me dedelingen geven, zo besluit het be richt aan het personeel. De heer J. A. Langelaan, lid van de raad van bestuur van Wilton-Fije noord, die dinsdag verklaarde liever een fusie van Wilton met de Rijn- Schelde dan met de VMF te zien, zei ons gisteren desgevraagd zich niet te willen wagen aan speculaties over de vraag of de Rijn-Schelde nu de afspraken met Wilton ongedaan wil maken dan wel als derde fusie-part ner toetreden tot de VMF-Wilton- combinatie. Over het laatste zei hij alleen, dat men niet teveel fusies ach ter elkaar moet doorvoeren. Op de duur achtte hij wel een versterking van de maritieme sector van VMF- Wilton gewenst door de aansluiting van een ander scheepsbouwconcern. (Van een onzer verslaggevers) BREDA Op de Brabantse wegen rijden vrachtwagens met een lading groen spul. Tien te gen één zijn dat wagens met het stro van doperwten. Het is ook mogelijk dat de peulen nog bars ten van de erwten. Verschil tus sen gedorst en ongedorst erw- tenloof is er op het eerste ge zicht niet. De leek maakt zich er niet druk over. Bij de Hero in Breda knalt echter op dit moment drukte en bedrijvigheid naar alle kanten de fabriek uit. Het bedrijf is volop in de erw tencampagne. Er rijden dagelijks gemiddeld 200 vrachtwagens met erwten en loof het terrein op. Een nog groter aantal rijdt de hekken uit met het gedorste loof. Dat is bestemd voor het vee. Dat is ook het enige wat de buitenwereld van de campagne merkt. Maar binnen kort kan de huisvrouw een schaal doperwtjes op tafel zetten van de nieuwe oogst. A. van Dodewaard, technisch bedrijfsleider van de Hero, heeft ondanks dte drukte even tijd om wat cijfers te geven: „Deze cam pagne duurt ongeveer een maand. Wij verwerken de oogst van 1000 ha. Dat wil zeggen 35.000 ton stro. De opbrengst is zeven miljoen li terblikken erwten. Die hoeveelheid is net voldoende om aan de bin nenlandse behoefte te voldoen. Het ene jaar houden we over, het an dere jaar komen we te kort". Het bedrijf werkt met 34 dors machines, die gezamenlijk per dag 1500 ton erwten en loof verwerken. De machines draaien per etmaal achttien uur. In de resterende tijd moet een schoonmaakploeg ma chines en omgeving schoon spui ten. Dat is beslist nodig, want de bemodderde banden van de vracht wagens maken van de wegen op het terrein glibberige modderba- nen. Om een idee van de drukte te geven vertelt W. Cornelisse, afde ling publiciteit: „Na het dorsen worden de erwten meteen ver werkt. Tussen dorsen en inblikken verloopt hooguit twee uur. Onze machines leveren op topcapaciteit 1100 blikken per minuut". Na de campagne, over ongeveer veertien dagen, valt de „erwten- hoek" volkomen stiL De speciaal voor deze campagne benodigde machines staan dan precies elf maanden te niksen. De heer Dode waard vindt dit gewoon: „Er is nu eenmaal niets aan te doen. Het is niet mogelijk om deze machines voor andere produkten in te scha kelen. Nou ja, alleen voor tuinbo nen dan. Maar de tuinbonenoogst valt met deze campagne samen. Niettemin is heit machinepark voor ons rendabel". De erwten zijn door boeren op contract voor het bedrijf geteeld. Ze komen uit Zeeuwsch-Vlaande- ren, West-Brabant, Biesbosch en ook wel uit midden-Brabant. De oogst gaat op gehuurde vrachtwa gens naar de fabriek. Als het weer meewerkt, verloopt zo'n campagne gesmeerd. Maar wan neer het land bijvoorbeeld van re gen doordrenkt is, ligt het werk bijna stil. De (gemiddeld) zeven- tons vrachtwagens kunnen in zo'n geval het land niet op zonder tot de assen in de modder weg te zakken. De seizoenarbeiders van het be drijf in Breda wrijven bij een bui tje regen niet de handen van pret. Voor hen blijft er volop werk. Is het niet In de erwten dan is het toch wel in een andere sector. Personeelschef A. Felet zegt: „Wij hebben plusminus 250 man voor de erwtencampagne ingezet. Zij werken in twee ploegen. Het bedrijf heeft in totaal 625 seizoen arbeiders, van wie er 180 speciaal voor dit seizoen uit Spanje zijn overgekomen. De Spanjaarden hebben een contract voor een half jaar". „Vreemd eigenlijk, dat we on danks de grote werkloosheid Span jaarden moeten laten overkomen", merkt de heer Cornelisse op. Zijn verklaring is: „We hebben echt geprobeerd om werklozen aan te trekken. Zij vertikten het om hier te komen". De oorzaak is volgens hem een publiek geheim: de werk loze verkiest de ww-uitkering bo ven een loon, dat daar even boven ligt. Zeker wanneer hij daarvoor seizoenarbeid krijgt. De 625 extra krachten op een vast personeelsbestand van 800 man komen behalve uit Spanje uit de omgeving van Breda of de Bel gische grensstreek (445 man). On der hen zijn 130 scholieren en werkstudenten. De laatste seizoenarbeiders vloeien in januari af. In die maand komt het bedrijf even op adem. Een seizoen van steeds op een an der produkt overschakelen is dan afgesloten. Per jaar wordt de fa briek zes keer „omgebouwd" om de consument continu 428 produk ten te kunnen voorhouden. r GELUk: V STOMME De dorsmachines draaien op volle toeren. In grote hoeveelheden worden de erwten van het loof gescheiden. Na wassen, sorteren en drogen rollen de doppertjes richting blik. Maar vlak voor het inblikken wippen enkele vrouwen niet-gave exemplaren van de band. Hooguit twee uur na het dorsen zijn de erwten ingeblikt. Deze snelle bewerking is nodig om de erwten niet te laten verzuren. „TOEN er een afdeling van de NJBG in Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen werd opgerichtben ik meteen lid gewor den. Ik had al lang belangstelling voor archeologie. Heel interessant vind ik documentaires op de t.v. over opgravingen. Een tijdje geleden heb ik nog een film gezien over archeolo gisch werk in Zweden. Fantastisch. Ik was blij dat er een club kwam. Alleen kun je immers op dit gebied zo weinig beginnen". DIT zijn de woorden van de 17-jarige Anja Engels uit Sas van Gent. Zij is leerlinge op de m.m.s. van het Jan- seniuslyceum te Hulst. Momenteel is Anja nog het enige meisje dat mee werkt aan het opgravingsproject kasteel van Maelstede bij Hulst. „Nog een jaar", zegt ze. „Wat ik daarna ga doen, weet ik nog niet. Of ik archeo logie ga studeren? Och, dat zou ik niet durven zeggen. Voorlopig heb ik nog geen vaste toekomstplannen. Wel is zeker, dat archeologie mijn be langstelling zal blijven trekken. Voor hier in de streek sprake was van een archeologische werkgroep, had ik al geschreven naar Utrecht om in lichtingen. Ik wilde n.l. weten wat de mogelijkheden waren op dit gebied". „IK heb gezien, dat ik het enige meisje ben tot nog toe, dat met het werk meedoet. Dat vind ik helemaal niet erg. Misschien komen er nog wel meer. Het is ook niet zo belangrijk. Mij interesseert alleen het graven. Daar kom ik voor. Het duurt drie we ken en ik zal proberen elke dag pre sent te zijn. Hoe ik hier vanuit Sas van Gent kom? Gewoon op de brom mer. Dat gaat prima. Ik let niet eens meer of de afstand. Daar wen je wel aan, als je een jaar of wat elke dag op en neer naar school rijdt. Het is maar even ver." „WE hebben leuk gewerkt vandaag. Zwaar is het niet. Voordeel is dat er niemand achter je staat. Je hoeft je niet uit te sloven. Ieder heeft zijn eigen tempo. Stel je voor, dat je moest werken tot je er bij neerviel, dan is er geen aardigheid aan. Het is ook een kwestie van veel geduld. Vind je niks, dan moet je gewoon doorgaan. Is er dan nog niets interes sants in de grond, dan ga je weer verder. Je moet niet met het idee hierheen komen, dat er in een mum van tijd een stuk muur kan worden blootgelegd. Dan zit je fout". ,WE zijn ook helemaal niet verplicht de hele dag te werken. Je kunt ko men als je wilt. Afgesproken hebben we alleen, dat niemand voor half ne gen 's morgens present is. Rond zes uur 's avonds bergen we ons mate riaal op. De vakantie vind ik voor dit werk heel geschikt. Gedurende het schooljaar heb je praktisch geen tijd, of het moet gaan ten koste van je studie. En mijn studie gaat voor. Dit blijf ik beschouwen als een hobby".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 3