Kijken het str Wat ee Welke r uk uk uk uk m 1954 UAN v.p.BERG 3? 1 UK 40 I960 WILLEM HOEKSTRA 29 l UK 33 F0&KE HOEKSTRA 25 4. UK 33 fvM HENDRIK RAS 33 a, UK Si vlACOB RAS 3 IJ UK 58 WILLEM FOPPEN 43 4, UK si KLAAS FOPPEN 21 J 58 JAN DE GROOT 23 J. $8 JACOB POST §2 4 S3 FRANK KOELEWUN m 33 4. •&fc yf f Groei Koningen Kerk Monument Zang Keerpunt Modderen DE VLUCHT V DAGBLAD DE STEM F, fmnr-i n- - Op het hoogste puntje van het voormalige eiland staan de namen gegrift van de honderden mannen en jongens, die Urk aan de zee offerde. I- Aan de ingang van het oude centrum van Urk staat een bord, waarop aan vreemdelingen ver zocht wordt op zondag dit cen trum te mijden. „Eigenlijk zou het er in alle talen op moeten staan", zegt burgemeester Bos senbroek. „Kijk, u moet dit zien als een vriendelijk verzoek. Men bewijst ons een dienst met ons op zondag met rust te la ten. Dus: geen auto's, geen fo totoestellen". Is dit een stuk ach terlijkheid van een calvinistisch vissersdorp? Helemaal niet. „Er staat nergens in de Bijbel, dat ik mijn kleren moet laten nat- regenen en dus rijd ik als het regent wel met m'n auto naar de kerk" zegt de burgemeester. „De bevolking heeft daar be grip voor. En toen laatst de te levisie opnamen van de kerk gang wilde maken, heb ik dat direct goedgevonden. Laat de mensen in het buitenland maar zien, dat wij op zondag naar de kerk gaan, zei ik als iemand mij vroeg of dat nou wel kon. Kijk, we zijn heus niet zo, dat we de toeristen het fototoestel uit de handen slaan. Maar als je een hele week van huis ge weest bent, dan wil je rust. Het is dus gewoon een praktisch ver zoek". i Kotters in de haven. De zware gieken, waarmee de netten aan boord getrokken worden, kunnen het schip ge makkelijk noodlottig worden. URK; 1000 JAAR GEHECHT AAN ZEE (Van een onzer verslaggevers) In het jaar 968 gaf keizer Otto de helft van het eiland Urk, toen Ore genoemd, cadeau aan het Stift Elten, dat vijf jaar tevoren door Graaf Wichman was gesticht. De oorkonde, waarin dit feit vastgelegd werd, is het oudste document, dat van Urk gewag maakt. Vorig jaar hebben b. en w. van Urk met echtgenoten een bezoek aan Elten ge bracht en er ter onderstreping van de historische banden een antieke statenbijbel aangeboden. Men werd er hartelijk ontvangen, kreeg een herinneringsbord mee naar huis en woonde een H. Mis bij. ,,Dat kon toch maar op ons calvinistische Urk" zegt burgemeester Bossenbroek niet zonder trots, wanneer hij ons het herinneringsbord toont en te vens uitlegt, hoe Urk er toe komt om zijn duizendjarige bestaan te gaan vieren. door. Vlaggetjesdag, onthulling van het monument. „U moet niet verge ten, dat honderden oud-Urkers er hun vakantie al naar geregeld heb ben", zegt de heer Brouwer. „Ik heb 750 postabonnementen op Het Urker- land". Elke week gaan er zoveel kranten het hele land in, ja zelfs naar Duitsland, Canada, Amerika en Australië. Eens Urker, altijd Urker. „De Heere heeft een twist met ons", zegt de monteur, die een au to weggebracht heeft en di< van wege de slechte busverbinding dankbaar een lift terug naar Urk aanvaardt. Wij hadden hem ge vraagd, hoe het staat met de voor bereidingen voor het „1000 jaar Urk" feest. „De Heere heeft een twist met ons. Als u het mij vraagt dan wil zeker 75 procent van de Urkers geen feest vieren. Denkt u zich maar in: vier scheepsrampen in twee jaar tijds. Dat betekent een twintig we duwen en dan al die familieleden nog. Die zijn niet in de stemming om feest te vieren, maar bovendien: in zoveel slagen achtereen zien wij de hand van God. Wij moeten Zijn toorn over ons niet nog erger ma ken door feest te gaan vieren". Maar in de cafetaria Havenzicht en in de huiskamer van de heer Brouwer, die behalve de plaatselij ke man van de IJsselcentrale, ook redacteur van het weekblad „Het Urkerland" is (en die „Heere" met twee ee's schrijft) krijgen we te ho ren, dat het feest toch wel door zal gaan. Er zijn al zoveel onkosten ge maakt, zoveel voorbereidingen ge troffen en bovendien: de koningin heeft toegezegd om het monument voor de verdronken vissers te ko men onthullen. Dat kun je toch al lemaal niet meer veranderen! elkaar nog niet links te laten liggen. „Wee ons, als we Zijn Stem niet zouden opmerken", schreef een in zender in het Urkerland. De slagen, aan de vissersvloot uitgedeeld, zijn hard aangekomen. Vier schepen in twee jaar, twee precies op dezelfde dag: in januari '66 de U.K. 58 en nu weer dé U.K. 91, de „Jonge Al- bert". Als ze niet naar binnen ge wild hadden, was het misschien goed gegaan. „Menselijkerwijs gesproken was Dr niets gebeurd, as ie op zee was ge bleven" zegt onze lifter. „Natuurlijk: je tijd legt toch vast, maar mense lijkerwijs gesproken". En dan zo'n voorzichtige schipper. Die andere, ja, die tartte God en gebod. Die maakte een besomming van f 19.000 aan de afslag, als de anderen om het slechte weer in de haven ble ven. Die zou nog bij windkracht 80 uitgevaren zijn, maar deze keer woei het niet harder dan windkracht ze ven. En dan die eerste ramp: toen was het zelfs mooi weer. Weet u wat het is? Vroeger werd er aan da achterkant van het schip gevist, maar nu halen ze aan de voorkant de netten binnen. Als je niet blik sems snel reageert, dan trekken de zware gieken het hele schip om". Het gemeentehuis met zijn toren tjes en zijn hoge ramen lijkt op een kerk. Er wordt dus niet gevloekt, maar er staat wel bij de voordeur: „Voeten vegen, klompen uit!" Kort en krachtig, zoals Urkers zich ple gen uit -te drukken. Burgemeester J. Bossenbroek is nu bijna vijf jaar op Urk. Inderdaad, het is nog altijd: op Urk en aan de wal. „Dat zeg ik ook altijd en met grote liefde. Het is ook waar. Urk is een kwart eeuw nadat het eiland-af werd nog altijd een typisch eigen gemeen schap". Een gesloten gemeenschap? In ze kere zin wel. Er zitten zes partij en in de raad, allemaal van pro testants-christelijke signatuur, al heet er eentje Gemeentebelang. „In het begin deed ik natuurlijk wel eens gekke dingen, maar dat word je gauw aan je verstand ge bracht. Je hebt zó maar een Ur ker raad!" De onderlinge tegenstellingen lijken feller dan ze zij i. Laatst trouwden er twee Urkers van verschillende kerkelijke gezindte. De bruid wilde niet overstappen naar de kerk van haar toekomstige echtgenoot en de bruidegom voelde niets voor de krom me sprongen, die de kerkelijke ge meenschap waar zijn bruid toe be hoort, in zijn ogen telkens weer maakt. Dus was er alleen een bur gerlijk huwelijk en natuurlijk een ge zellig feestje. De dominees van beide betrokken gemeenten waren er uit genodigd. Ze zaten plezierig bij elkaar aan één tafeltje en vertrokken broe derlijk te zamen. De mens worstelt met de raadselen van Gods leiding in het leven, maar daarom hoef je Deskundigen zijn inderdaad van mening, dat de Urker vissers nog al wat risico nemen. Tja, de Ur ker vreest God, maar soms vestigt hij de indruk, dat hij het allemaal veel beter weet dan de Heere God zelf. Burgemeester Bossenbroek heeft een woordspeling op de betekenis van de letters U.K., die de Urker kotters sieren. In zijn jongste nieuwjaarsrede zei hij: In de ogen van onze Engelse bondgenoot uit de laatste wereldoorlog moeten de let ters, die onze steeds moderner, krachtiger en groter wordende vloot voeren wel zeer de aandacht trek ken, omdat men in Groot-Brittannië de woorden United Kingdom op de zelfde wijze afkort. Het behoort ech ter tot een van onze zwakheden, dat wij nog veel te weinig „united", d.i. als één eenheid optreden. De letters U.K. doen maar al te vaak denken aan „Uncrowned Kings", ongekroon de koningen, waardoor wij op Urk net z zwak zijn als wij sterk zijn". Ongekroonde Koningen. Ja, daar doen zij aan denken, de Urker vis sermannen wanneer zij in hun wij de broeken, de karpoets op het hoofd, wijdbeens en zelfbewust door de kleine straatjes stappen. In die straatjes zijn de witte lakens voor de ramen nu weer verdwenen; er wordt niet meer, zoals vroeger, maanden, tot zelfs een jaar lang ge rouwd, maar de rouw woont niette min achter menig raam. Er zijn Ur kers die daar per ingezonden stuk in het plaatselijke weekblad („chrig- telijk-nationaal", zegt de ondertitel) de conclusie uit trekken, dat de Hee re het eiland straffen wfl: „Wee ons, als wij Zijn Stem niet zouden op merken". Maar de meerderheid laat zich daar toch niet door beïnvloeden. Het feesUin da komende meimaand gaat Urk heeft reden om feest te vie ren. Dat de naam „Ore" duizend jaar geleden voor het eerst in een oorkonde werd vastgelegd, is niet meer dan een aanleiding. Eerder vieren de Urkers de voorspoedige groei en bloei van hun „eiland". „We hebben hier vrijwel het hoog ste geboortecijfer van het land", zegt burgemeester Bossenbroek. „De bevolking is nu 7473 zielen groot. Als de tendens uit de jaren '47 tot '60 doorgaat, zullen het er over twintig jaar 9400 zijn. Gaan we uit van de groei in de jaren '66-'66 dan komen we zelfs op een inwonertal van 14.600 in het jaar 1985. We rekenen nu maar op 't gemiddelde: 12.000". „In april 1899 werd het lijk van Jacob Kamper op Urk gebracht", schrijft C. de Vries in de Geschie denis van het eiland Urk". „Toen kwam in herinnering, dat ook zijn beide grootvaders, zijn vader, zijn broers en bijna al zijn ooms en ne ven in zee waren omgekomen als hij". In hetzelfde boekje staat, dat er tussen 1865 en 1904 niet minder dan 210 Urkers in de golven om kwamen. Dat was toen een tiende van de totale bevolking! Meestal werden de lijken nooit ge vonden. Van de honderden namen op het muurtje bij de kerk, waar straks het monument zal staan, be horen slechts enkele aan regulier begraven slachtoffers. De geschiedenis yan Urk staat vol zeerampen. In 1883 vergingen acht schuiten tegelijk en kwamen 28 vis sers, jong en oud, in de golven om. In één slag had Urk er 17 wedu wen en 52 wezen bij. Nu juist hon derd jaar geleden zijn er op één dag 26 vissers „gebleven", die der tien weduwen in kommervolle om standigheden achterlieten. Soms wil den mannen, die ternauwernood aan verdrinking ontkomen waren, niet meer naar de Noordzee. Zij bleven op de ook niet bepaald ongevaarlijke Zuiderzee vissen, of zij bleven aan land, als veehouder, bakker, kruide nier of een combinatie van deze drie beroepen. Maar steeds opnieuw gin gen er jonge Urkers naar zee. Van de beroepsbevolking is 43 pro cent direct bij de visserij betrokken: als visser, handelaar, of werknemer bij visafslag, koelhuis en ijsfabriek. Indirect dan nog eens zeven procent, waaronder een kleine scheepswerf. En tenslotte zijn ook de winkelier, de dokter en de aannemer, om aan de dominees nog voorbij te gaan, voor de helft van hun inkomen indi rect op de visserij aangewezen. Geen wonder dat op het glas-in-lood raam boven de werktafel van de burge meester een kotter met de letters U.K. afgebeeld is, geen wonder dat in het gemeentewapen een vis staat. Urk is nog altijd een typische vis sersgemeenschap, ook al zijn er na de bevrijding een limonadefabriek bijgekomen en een bloeiend bedrijf dat visprodukten verwerkt. Er wordt zoveel vis naar Italië verzonden, dat men zich daar zorgen begint te maken over de concurrentie. Men kan de vraag nauwelijks bijhouden, er zou nog meer vis aangevoerd moeten worden, maar nu al wer ken er zo'n zeventig meisjes bij Rein Bos, waar ze onder leiding van Deen se instructrices schol fileren en in vriezen. „Een verrukkelijk produkt" vindt burgemeester Bossenbroek. „Het gaat ermee als met de Nederlandse roomboter; we eten het zelf nauwe lijks, alles wordt uitgevoerd". Het .bedrijf is verbonden met het Deense Findus International en via dit met het Nestlé-concern. Altijd hebben de Urkers op de Noord zee gevist. Maandag van huis, vrij dagavond terug. De zaterdag en de zondag waren voor het gezin, de on derlinge gezelligheid en de kerk. Dat is nog zo. De IJsselmeervisserij zinkt in het niet bij wat de Noord zee oplevert. En sinds de zomer van 1962 worden de Noordzeevangsten ook op Urk zelf afgeleverd. Voor dien gingen de Urkers behalve met wat het IJsselmeer opleverde, naar de visafslag van IJmuiden, of naar die van Scheveningen en Harlingen. gen genoemd worden, bepaald on juist. „Eerder gaan we aan door zettingsvermogen ten onder, als we niet uitkijken". Nu is er op Urk zelf een' grote visafslag. Op 1 mei '65 werd het nieuwe gebouw geopend en men bouwt er alweer de helft bij aan. „Dat was het keerpunt in de ont wikkeling", zegt de burgemeester. Het gaat Urk goed. Er wordt ver diend in de visserij en wie daar in niet wil of kan werken, ziet er niet tegenop, om bijvoorbeeld stenen te zetten in het Deltaplan. De lange pendel is op Urk .normaal. Er zijn mannen, die jaar in, jaar uit de hele week in Zierikzee zitten, terwijl vrouw en kinderen op Urk blijven. Ze zijn sinds eeuwen aan dat ge scheiden leven gewend. De tieners op Urk lopen net als overal rond in hoge laarzen en met witte kousen aan. Klederdracht zie je alleen nog bij de ouderen en in het museumpje op de zolder van het gemeentehuis. Urk legt steeds meer trekken van zijn geïsoleerde eigen bestaan af. Zó geïsoleerd was het trouwens de eeu wen door ook weer niet. Urk is geen Staphorst, de Urker vissers zagen meer van de wereld dan menig „landman". Sociaal-medisch zijn we bepaald niet achtergebleven", vertelt burgemeester Bossenbroek. „Toen ik hier kwam en we overal bezoeken aflegden, zijn mijn vrouw en ik ook naar het sanatorium Sonnevanck in Harderwijk geweest. Daar lagen toen 27 Urkers en in totaal waren hier 63 t.b.c.-patiënten. Op het ogen blik nog maar een stuk of drie. Het Urker Rode Kruis is met ziekenver- voer en bloedtransfusiedienst bepaald vooraan". De burgemeester vindt dan ook de typering van de Urkers in een so ciologisch rapport waarin zij mensen met een beperkt doorzettingsvermo- Problemen zijn er nog genoeg. De grootste bevolkingsgroep is de syno daal gereformeerde. Op de hoogste punt van de keileembult, die het vroegere eiland vormt, ligt de oudste kerk, die van de hervormden (900 zielen), maar midden in het dorp, bij het gemeentehuis, staat de groot ste. de gereformeerde kerk. Daar zijn de grammofoonplaten gemaakt van het Urker Mannenkoor, dat psalmen zingt. Van de opbrengst (jot nu toe f 60.000,-) wordt de ge reformeerde zending gesteund. Deze psalmzang volgens de oude tradities, hoort bij Urk, de kerk, en zijn drie dominees horen erbij, maar daar mee is voor het merendeel de re ligieuze kous bijna af. Van een wer kelijk kerkelijk leven is nauwelijks sprake. Economisch ontwikkelt Urk zich niet slecht, ondanks het bijna ont breken van wetenschappelijke bege leiding. Maar juist zo'n groeiende samenleving kan van economie al leen niet leven. Dezer dagen is de laatste hand gelegd aan twee zui ver wetenschappelijke onderzoeken, respectievelijk gericht op medische zaken in de visserijwereld en op so ciale leefpatronen. De resultaten zul len in de internationale vakliteratuur verschijnen, maar burgemeester Bos senbroek zou willen, dat ook de toe gepaste sociale wetenschappen be langstelling voor Urk vertoonden. Smalle straatjes, kleine huisjes, de was aan een lijn over de straat: Urk aan de vooravond van morgen. „Is het niet triest, dat ze een ex- eiland maar lieten modderen, ter wijl in de nieuwe polders hier vlak bij de sociologen alles moesten uit kienen? - En zo is het vandaag-de- dag nog. Urk wordt rustig aan zijn lot overgelaten. Ik heb daar geen woorden voor". In de raad heeft de burgemeester zijn excuus gemaakt voor het feit, dat hü in de afgelo pen jaren blijkbaar een te groot ver trouwen gehad heeft in de steun, die „van de wal af" verwacht mocht worden in de vorm van allerlei mo-i dern sociaal opbouwwerk. De ont wikkeling gaat te snel, dan dat er op meer begrip van elders gewacht kan worden. Urk zal aan de vooravond van morgen zelf aan zijn toekomst gestalte moeten geven. Hoe de burgemeester die toekomst ziet? „Er moeten barrières wegge broken worden tussen Urk en zijn omgeving, maar zonder de geëigend heid van Urk weg te poetsen. Vroe ger draaide men met een boog om de moeilijkheden van zo'n eilanddorp heen. Het streekplan spreekt nu ge lukkig wat genuanceerder. Wij kun nen en moeten samenwerken met de Noord Oost Polder en het lukt trouwens al aardig. We praten en eten met elkaar als colleges van b. en w. Wü willen elkaar leren kennen. Daar was vroeger geen sprake van. En uit dit kennis nemen van el kaar kunnPn misschien heel concrete gezamenlijke voorzieningen voort vloeien". In zijn nieuwjaarstoespraak (die niet in het plaatselijke weekblad stond) zei de burgemeester onder meer: „God biedt Urk onvoorstel bare kansen in de nabije toekomst. Maar het nieuwe Urk komt niet uit de hemel vallen". En sprekende over de voorbereiding van het feest: „Het is een genoegen van de voor bereidingen kennis te nemen. Als de sfeer waarin gewerkt wordt, zo mag blijven, dan belooft dat iets goeds voor ons feest te worden, zelfs tot lang na dit feest. Laten wij de Heere daarin nu eens niet voor de voeten lopen". (Van onze Londense correi '««Pondiuj HE Britten doen weinig modtt enig begrip op te brengen Z de Vlaamse taalstrijd. Het lijkt T iiffprs t. rvn.h q ï.fl/n.nn'i Ie o« v. g"1 uiterst onbelangrijk en zegt al wat niet Engels (jjZTJJ niets. „Er vallen in Oostende C geen tweetalige naamborden straten meer te bespeuren" fcw een reporter van de Ltmdem. T ning Standard". Hij vertelde zijn lezers metu»; dat de bevolking er geen Frans J' wil of durft spreken. Jk protok het Frans naar de Rue de la Chjw» en iedereen schudde het hoofd" De man van de „Evening zal wel naar de „Roe di la Tijm» gevraagd hebben en durft er JL dan nog over verwonderen dot mensen niet-begrijpend de ichoodf! ophalen. Hij schreef: „Iemand zei me- r. moet Engels spreken, dan tot meer vrienden in Vlaanderen" volgde die raad op, schreef 'fa, la Chapelle" op een stukje p» sprak iemand in het Engels m toonde hem het briefje. Hij W(, - vriendelijk de weg naar een mm die „Kapelstraat" bleek te heten," Wij zouden nu urel eens een ton proefje willen doen en in on# gelse woonplaats, waarvan ie ta;.' straat (zoals bijna alle j.j, hoofdstraten) „High Street" heet voorbijgangers de weg nmi 4 „Grand-Rue" vragen. We wifa zelfs op een briefje schrijnen m vraag in het Engels doen. Naar ti weten van tevoren dat die proef nut heeft. Want alleen in Vlaandtm wordt van de voorbijgangers wacht dat ze de Franse nertalinj» hun straatnamen kennen Als m t in Engeland proberen, gaan te t delijk denken dat we gekke Jer» tiers" zijn. De taalvirtuoos van de Losfe „Evening Standard" wist ook nog 'i vertellen, dat de tieners van ,(B plotseling geen Frans meer si te kennen. „Men heeft sterk dit druk dat de naam Bruges spoed; door Brugge zal worden ueruangn klaagde hij. „De taalrebelUe ij m I jaren geleden als politieke „gimmtó' j begonnen en smeulde sederfdia™ voort, met toevallige uitborstiij van geweldpleging. Eu is te i gevaarlijk kruitvat." We vermoeden dat voor dut jtpl man de taalstrijd in Wales ooit ,aJ politiek foefje" is. Van ie Enjftal die, alles wel beschouwd, net todil de Fransen geboren taalonderM-l kers zijn, kan men trouwens geerl objectiever oordeel verwachten, hel gebeurt maar zelden dat ze bito-l nen hoeveel onrecht ze ie taa! tn| de Welshmen aangedaan hebben. 0 2 februari jt. publiceerde ie „Ti*I nochtans een briefje van een tlktt I mw. Percy Hartill, uit het pra/ritïfi Gloucestershire. De titel mddif „Welsh in de scholen". „Sir: mag ik er als Engelse te'.j schaamd op wijzen, int er yatwtojl de dag in Wales nog mensen in tor- zijn die als kinderen op school f| straft werden wanneer zij ook wl een woord durfden uiten in b' eigen Welshe taalt Op hun tel werd een bordje gespeld met de icoff* I den: „Welsh-neen". I „Zou het dan geen kleine <t»| loosstelling, zij het achteraf, tp«| dit trotse volk, indien de Engrerl (die dergelijke wrede cernedctjl oplegden aan kleine kinderen, r I hen te doen afzien van pogingen w I hun eigen, de meest dichterlijke m I talen te gebruiken), ten minsti iw-l re mogelijke steun verleenden®! de huidige beweging om het I vrij te laten onderwijzen in Jt* I het prinsdom?" f Tot op heden Is dit MMWMjl beantwoord gebleven. Wales Ml I nog maar één nationalistisch W»f I vertegenwoordiger, maar de «RI sen menen dat maatregelen kennis van het Welsh tel de opkomst van het natie de hand zouden werken, wat ALBERTO CAVALLAEli-jjj DE VATICAAN IS DO°L,0i£i NIEUWE NOG NIET 01B (Lannoo, Tielt, Den Haaf'-„j kende Italiaanse journal» dit boek een beschrijf van de structuurwijziging® zich sinds het concilie in caan hebben voorgedaan en - steeds voordoen. Zijn ben»^,, in de buiten»»" en te zijn de »le raanstaandt\m h KSnig'A65# en verschillende anderen g Van blijvende waardeiB view, dat de auteur met paus Paulus VI. SPELEN IN HET Adriaan van der YeeJ' ,etjwb (Querido Uitg. m«- ^uteUf AdjJ In deze roman geeft de -■ aan van der Veen ev steeds voordoen, z-yn ze blijft nogal aan de is o.i. meermalen.» tisch. Interessant zijn a «Jq die hij met vooraanstaand als Bea, Ottaviam, Konig, AB en verschillende anderen g jr^., aan van der veen - de bekroonde roman ,,H« heden- een boeiend beeld vanp daagse Amerika. Hoofdtt» aaagse Antima. van bert, een jonge Amen derlandse afkomst, diena J in een ziekenhuis te z}> t aan als volontaire bij e® rom8" slag komt. Het motief is de eenzaamheid en j naar houvast van een j. m overgebleven met dat""5 gelaten te zijn. Hij meent, gelaten te zijn. tuj van m" veel goeds te verwach voor 0 vader, die hertrouwd is, uit hij slechts een stukje he( p, het leven van vroeg ^er'^'J ment, dat zijn yerbbjf^i k»®1 een dood punt is leven- het meisje PatrI^ukkige oêenb™ Het begin van gel"™5y* ken in het leven v™ u o£ der Veen bewijst Sver tl nieuw een uitstekena zijn. V Ga je straks met vakarl moet je beslist eens een lan l maken langs het strand. Datl niet doen als het strand heil is. Dan zie je niets van de dij erg aardig zijn om naar te k I je het best eens een keer I vroeg opstaan om naar hel Vlak naast en in het watei meest vreemde levende en c wereld van de zee ontdekke sen om ze te vinden zijn wal wier liggen. Op de tekenin| voorbeelden van dieren die, treffen. A) De sponsdiertjes, die li terschelpen. Aan de gaatjes 1 je zien dat de kleine spons! tijdje gewoond hebben. De P zelden of nooit te zien. Maa| een heleboel doorboorde schl B) De kwal. Kwallen kunl krijgen van 20 tot 40 centinS zich voort met eitjes, waaruit! Nadat deze enige tijd rondg zet hij zich vast op. een stee; wikkelt zich tot een kleine p| wordt die poliep langer en v: groeien dan een soort cirkel Dan breekt de top halfweg ji gedeelte is een kleine kwa vormt op deze manier twintig Dat wist je zeker niet. Een veer zes maanden, maar zo'nt schillende jaren. En iedere nieuwe kwallen door ge vorm C) Een heel speciaal sooil stekende kwal. Misschien heu wel eens im het zeewater zien I Als je erdoor aangeraakt worl je een branderig gevoel op die Soms kun je er zelfs hoge koa krijgén. Deze kwallen kunner ✓w 'VJ m Zo'n rare visser als op de: 7ou grappig zijn om te zien *lle haken tegelijk beet kreeg ®n al het water ingetrokken precies hetzelfde. Op het ond ®fcer maar eens uit te zoekei 'Vfijfirty *p v/fjo 1 ;ati 9P ut oio/ Aan de tak van de boom hing kooi voor parkieten. Er zaten parkieten in: Lorre en Groent! Op een dag bracht Paultje de 'en naar buiten. Hij hing de aan een tak van een boom en weer naar binnen. „Paul, Paul", riep zijn moeder, doerT'"1 6en k°odscbaP v°or G'Ja> mam", zei Paul. Even t„?„ -,1J voor moeder. Hij n e suiker halen, koekje: naar a je? ,Pudding Vlug ging e.WInkel. Maar in de tuir dal 1 ï,et^ ergs' Weet je wat t„ 3e eens vertellen, har) hr de Parkieten eten ten p vergeten het deurtje te Lorre. ZO kon gebeuren zat w!neens ,op e?n tak van de h thuis 6en kwartiertje kwam di^jg tekening loelkp ti' kent. Ze zien er ■UT™ met *"mar van s l oa 3P U3 EtTUU 3p tum

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 10