D@ schietende
broederschap
van Amerika
COMMENTAAR
DREIGEMENTEN
Bruss<
Gan-lobby"Amerika's machtigste pressiegroep
DR. CORN. VERHOEVEN
Niet voldoende
Gevaarlijk spel
Eigentijds kerkewerk
*69
*59
*59
VERWATERDE
WAPENWET
Kerk in
aiiiiiiinii bewej
Botsing tussen
Rome en Utree
EILINGENING|nLlNrlwINGEMi..K.^EJ!:!^K... ^E,LINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
;enPeilingen°pfii iwS1*® peilingen peiliigen peilingen peilingen peilingen peilingen peilngen peilingen peilingen peilingen peilingen
pfii iwftci!iGDc...k,pitLJ,,s,G|N,.peilingen, peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingenpeilingen ..peilingen
THOMPSON
REVOLVERS EVEN GEMAKKELIJK TE
KRIJGEN ALS SLOFFEN SIGARETTEN
TO
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG T5 JUNI 1968
mini
De journalist George Thayer, van wiens hand nevenstaande beschouwing
over het wapenvraagstuk in de Verenigde Staten is, heeft zojuist een boek
voltooid over ditzelfde probleem. Naar aanleiding van de moord op Robert
F. Kennedy schreef hij dit artikel, dat een van de meest verbijsterende kan
ten van het probleem belicht: namelijk het feit dat een „kliek" in staat
is wettelijke bepalingen tegen te houden ondanks het feit dat een overwel
digende meerderheid van het Amerikaanse volk vóór beperkende bepalingen
betreffende de handel in wapens is.
NEW YORK De moord op Robert Kennedy heeft het probleem van
de ongebreidelde handel in wapens plotseling weer in het middelpunt van
de publieke belangstelling geplaatst. Eén onmiddellijk gevolg van de
moord was dat het Congres de „Anti-misdaad-wet" plotseling accepteerde.
De wet is gericht tegen de verkoop van wapens via de posterijen. Het is
een zwakke en hoogst onvoldoende maatregel, maar voor Amerika bete
kent het een belangrijk begin. Het is buitengewoon tragisch dat er eerst
een president, een nobelprijswinnaar en een presidentskandidaat moesten
worden vermoord, alvorens het Congres besloot in actie te komen.
SUBMACHINE GUNS The richest collection of
ORIGINAL U.S. M-1. GAR AND,30-06
SEMI-AUTOMATIC SERVICE RIFLE
SPECIAL CLOSEOUT PRICE: J 09'00
Excellent Condition .30 cal. M l r s Itiflr
Original Manufacture hy the Springfield Armory
Winchester not Welded Receivers
Buy Now, While They last'f
VERY LIMITED PURCHASE
ROYAL ENFIELD .303 MARK IV RIFLES
Of het iets uit zal halen is te meer
nog de vraag omdat de machtige
„gun-lobby" een belanggroepering die
de vrije wapenhandel synoniem acht
met de het meest elementaire demo
cratische recht van de Amerikaan, nu
reeds alle krachten mobiliseert om op
zijn minst te verhinderen dat deze
primitieve wet door andere en betere
zal worden gevolgd. Weliswaar staat
de „gun-lobby" zwijgend en er vuur
oppassend in deze sfeer van moord,
de Amerikaanse publieke opinie niet
te provoceren, de zaak aan te zien,
maar dat is slechts tijdelijk. De „gun-
lobby" is nu in het defensief. Deze
„schietende broederschap" zoals de
lobby-isten hun pressiegroep graag
noemen, hébben machtige bondgeno-
Nigeria behoort tot die Afrikaanse landen, waarvan de grenzen in
het koloniale tijdperk getrokken zijn zonder rekening te houden
met de opvattingen van de stammen in het gebied zelf. Dit heeft
er toe geleid, dat in Nigeria stammen in één staat verenigd zijn,
die elkaar van oudsher naar het leven hebben gestaan.
De gevolgen konden niet uitblijven. Toen Nigeria onafhankelijk werd
heeft zich al spoedig een deel, Biafra, afgescheiden. Uit die afscheiding is
een burgeroorlog voortgevloeid.
Nederland heeft aan die burgeroorlog verdiend. Door wapenleveran
ties aan de federale regering. Die wapenleveranties zijn, nu Biafra zo
goed als verloren heeft, gestaakt. Is dat nu een daad van menslievendheid
om trots op te zijn, zoals sommigen willen doen geloven?
Op het ogenblik worden in Biafra honderdduizenden mensen met de
hongerdood bedreigd. Dat is mede het gevolg van de Nederlandse wapen
leveranties. Het minste wat de Nederlandse regering kon doen was die
wapenexport stopzetten. Maar dat is niet voldoende. Op de schepen met
wapens en munitie zullen nu schepen met voedsel moeten volgen. Bo
vendien behoort Nederland al het mogelijke te doen opdat op de over
winning van de federale regering een rechtvaardige vrede volgt. Na die
wapenleveranties kan niet lijdzaam worden toegezien hoe het volk van
Biafra wordt uitgehongerd.
Het wordt met de dag duidelijker, dat president de Gaulle een zeer
hoge prijs heeft moeten betalen om in de huidige moeilijkheden
de steun van het leger te verkrijgen. De prijs is amnestie voor ex
treem rechtse figuren als Bidault, Salan en Lacheroy. Deze en andere
O.A.S.-leiders, die sinds de mislukte militaire staatsgreep van 1961 in
Algiers in ballingschap verkeren dan wel in de gevangenis zaten, zijn of
zullen binnenkort op vrije voeten worden gesteld.
Dat de Gaulle maatregelen neemt tegen extreem links is begrijpelijk.
Hij speelt echter een zeer gevaarlijk spel als hij in de strijd tegen extreem
links extreem rechts als bondgenoot aanvaardt. Extreem rechts met zijn
talrijke verbindingen met het leger zou wel eens een groter gevaar voor
Frankrijk kunnen zijn dan de onderling sterk verdeelde groepjes linkse
extremisten.
Verontreiniging van lucht, water en landschap is een zaak die, vooral in
de dichtbevolkte landen van het westen, de gemoederen wel bezig
houdt, zoals dat heet. Praktisch komt het erop neer, dal een aantal
wetenschapsmensen zich over de kwestie buigt en dat hun bevindingen, in
boek of krant of via radio en t.v., nu en dan wat onrust zaaien in de huis
kamer. Intussen probeert de overheid om de leefbaarheid van het land, en
dan in de meest letterlijke zin, in harmonie te brengen met de eisen die
een groeiende bevolking met haar werkgelegenheidsprobleem en de tech
nische ontwikkelingen stellen.
De Hervormde Synode in Nederland, die volgende week maandag bijeen
komt, geeft het gesprek ovei deze materie, over de verstoring van het
biologisch evenwicht in de natuur, een dimensie meer. In een nota „Mens
en Natuur", die de synode wordt aangeboden, wordt met name de nadruk
gelegd op de verantwoordelijkheid van de mens als rentmeester van Gods
schepping. Een verantwoordelijkheid die zich moet manifesteren in een
positieve geesteshouding, waaruit de dilemma's kunnen worden doorbro
ken, die ons gesteld worden door de eisen enerzijds van voeding, gezond
heid en werkgelegenheid van de bevolking en anderzijds voor het behoud
van de natuur.
De nota, die herinnert aan hel werk van de Unesco en het Wereld Natuur
Fonds, stelt voor dat de Hervormde Synode de Wereldraad van Kerken
vraagt zich in positieve zin over deze kwestie uit te spreken en de urgentie
bij de V.N. te bepleiten.
Liefst samen met de r.-k. kerk, staat er in de nota. Dat moet kunnen, dunkt
ons. Niet enkel omdat zo'n project een goed stuk samenwerking kan op
leveren, maar ook omdat hiei praktisch, eigentijds kerkewerk aan de orde
is op een lenein waar ledeieen belangen heeft.
95
COLT
Model 1916
.45 Cal. Pistol
A rare Colt Commercial pistol with
the Seal of Argentina on top of the slide.
Full commercial markings with an additional
barrel Serial Number. No example of this
model pistol has ever been pictured or
accurately described in the U.S. before.
No select available, very limited supply.
95
SYSTEMS
COLT
45 Cal. Automatic Pistol
An Argentine made pistol using
the Colt System. Manufactured
on U.S. machinery under license and
supervision of the American Firm.
Dimensionally interchangeable with the
Model 1911 A-l. Well finished accurately
made gun to high standards.
COLT
Model 1927
.45 Cal. Pistol
Another Colt made pistol
embodying all the features of the
Model 1911 A-l, but has special slide
markings shown in illustration and
additional numbering.
95
BALLESTER.
MOLINA
.45 Cal. Pistol
A simplified design based
upon the Model 1911 A-l,
produced exclusively in Argentina
and now out of production. A
sturdy and dependable sidearm of
high quality.
Official Sidearms of the Army
Priced at a sensationally low ir~~77 T <50l-1 Official Sidearms of the Armj
figure select$10 more Special Extra Magazines for the above pisiois 2 for S3.95| 0f the Republic of Argentina
Send 50f (No stamps) to Dept. GA 1 for our listing of
Surplus Ammo and Muzzle Loaders, Counter Sales on
Saturdays Only (most Saturdays) from 11 A.M to 4 P M
ten. De speerpunt van de groepering
bevindt zich in het Pentagon zelf.
In januari 1967 wees een opinie
onderzoek uit dat 73 procent van de
Amerikanen geporteerd was voor een
wettelijke regeling van de verkoop
en het bezitten van geweren en ha-
gelgeweren 84 procent was voor de
registratie van pistolen en revolvers,
73 procent sprak zich uit voor een
verbod van de verkoop van alle wa
pens per postorder en 84 procent wil
de beperking van de verkoop van al
le soorten wapens.
Hoe is het dan mogelijk met drie
opzienbarende politieke moordaansla
gen, een groot aantal andere moor
den en een overweldigende publieke
weerzin tegen het vrije verkeer van
SPECIAL
AGENT
Hide out shoulder
rif su ede
lined, ultra-fist
l concealablf
Original by Biartchi
mode for Colt Det.
Chief So and M&P
2* Mi revolvers only
(Similar type with snap
mad# for automatics)
Spodfy #13 Commandai
for autos$14.00
ORDER PISTOLS
BY NUMBER
Satisfaction Guaranteed - Your money refunded ifnot
satisfied if goods are returned prepaid in same condition
within 3 days.
BORDER PATROL
Balt l Helster combination
Custom made to your
J specifications of heavy weight
saddle leather. Holster, wet
molded to properly fit you
and your favorite revolver
or automatic Belt 2%" wide,
has l'/t" western style nickle
buckle It is fully lined for
king wear. Saddle stitched
has 12 cartridge loops for
any caliber (no loops for Auto cartridges).
Note indicate whether for DA. SA or auto
matk pistol. No 1 holster substituted for
single action guns. No. 2 sub. for Autos.
Give waist sire. Custom made combo
Pimm $25.50, Basket design $28.50
OUTDOORSMAN
A rugged, heavy-duty
holster of 10 or
cowhide with safety
strap double welt
sewn seams for extra
support standard 2%"
belt loops. Made only for
large frame double action
revolvers. Colors, tan or black
4" Plain $9.00; basket $10.00
6* Plain $10.00; Basket $11.00
X-15 SHOULDER
HOLSTER
for 9mm 1.45 Automatics
Popular with the military
all over the world
Rig is worn securely
with holster
attached to belt
on one side the
harness looped over
the shoulder with
no straps across chest
Has adjustable elk hide
harness Spring action holds
gun securely, but allows
instant quick draw Colors,
tan or black. Avail for 2" bbl
revolvers Plain $16.00; Basket
$17.50; 4" bbl I Autos Plain
$17.95; Basket $19.50; 6- 7»/,*
bbl. Plain $21.00; Baskat $23.00
schiettuig dat er nog nooit iets is
gedaan om de wapenhandel aan ban
den te leggen?
Het antwoord is eenvoudig dat de
„gun-lobby" in de Verenigde Staten
verreweg de machtigste pressiegroep
van het land is. De gun-lobby mag
niet zo rijk zijn als die der oliebaron
nen, maar man voor man en dollar
voor dollar vormt deze schietende
broederschap een klasse apart. Wie
zijn deze mensen? Aan de kop van de
beweging marcheert de Nationaal
Rifle Association, een 97 jaar oude
organisatie met 850.000 leden, met
een begroting van tien miljoen dol
lar, gevestigd in een gebouw van
marmer en glas dat 3,5 miljoen dollar
heeft gekost. De NRA spendeert
200.000 dollar per jaar aan het kon
kelen en conspireren tegen elke po
ging een wettelijke controle op de
wapenverkoop in te stellen. Alleen al
aan propaganda public relations
geheten wordt 110.000 dollar per
jaar besteed. Nog eens twee miljoen
dollar gaan er in de uitgifte van de
„American Rifleman", het grootste
en meest invloedrijke schiettijdschrift
van het land.
NRA ontkent dat zij tot een lobby
behoort. Zij noemt zichzelf een non-
profit-organisatie een belangeloos
in het algemeen belang werkende or
ganisatie dus en op grond hiervan
komt zij nog in aanmerking voor be
paalde belasting- en postfaciliteiten
ook!
De leiders van de NRA verklaren
met trots dat zij in staat zijn om bin
nen 72 uur een lawine van een half
miljoen protestbrieven te laten uit
storten over de bureaus van politici
die weer eens wat wettelijks aan het
wapenverkeer menen te moeten doen.
Het is geen grootspaak, zoals al dik
wijls gebleken is.
Senator Edward Kennedy, thans de
laatste der broers Kennedy, en even
als zijn beide broers JFK en RFK,
een fervent pleiter voor wapenwet
ten, zegt dat h\j meer protestbrieven
te verwerken krijgt over zijn menin
gen en uitlatingen over wapenwetten
dan over zijn anti-Johnsonhouding
inzake de Vietnam-politiek. NRA-
voorzitter Harold Glassen noemt dit
een „gezond teken".
De NRA is niet tegen alle wapen
wetten, maar wel tegen verreweg de
meeste. De NRA heeft zich wel te
genstander verklaard van het privé-
bezit van bazooka's, kanonnen, ma
chinegeweren, mortieren en lucht-
doelgeschiet, alles tot nu toe vrij te
koop in de Amerikaanse wapenwin
kels
Maar verder wil de NRA eigenlijk
al niet gaan. De organisatie zowel als
al haar leden zijn van mening dat
het tweede amendement op de Con
stitution (de grondwet der Verenigde
Staten), dat zegt dat „het recht van
het volk om wapens te hebben en te
dragen niet mag worden geschon
den", absoluut en onwrikbaar totaal
is.
Tal van gerechtelijke uitspraken in
het land hebben evenwel uitgewezen
dat dit amendement dat niét is.
De NRA verklaarde vorig jaar in
een hoofdartikel in de American Rif
leman dat niet de politie en de recht
banken de werkelijke buffer vormen
tussen de „zinloze wreedheid en plun
dering door de opstandelingen uit de
getto's enerzijds en recht en orde
anderzijds, maar de gewapende bur
ger".
De NRA gelooft zelfs in gevaarlijke
onzin als het „recht van iedere man
om voor zichzelf uit te maken of hij
zich wel of niet schuldig zal maken
aan moord en dat hij daarnaast het
recht en de mogelijkheid moet be
zitten over een geweer te beschikken
om een dergelijke- vrije beslissing
waar te kunnen maken".
Franklin L. Orth, een van de lei
ders van de NRA zegt te geloven
dat de statistieken over met wapens
gezaaide dood en verderf misleidend
zijn. Over het hoge aantal jaarlijkse
moorden in d V.S. zegt hij, dat „mis
schien een groot aantal daarvan ge-
Deze advertenties uit Ameri
kaanse bladen spreken duidelijke
taal. Let vooral op de prijzen. Óm
ze in guldens uit te drukken moet
men ze met 3,6 vermenigvuldigen
Maar Amerikanen hoeven dit re
kensommetje niet te maken. Het
gemiddelde Amerikaanse gezin
heeft een jaarinkomen dat niet zo
heel ver beneden de 10.000 dollar
ligt. En dat zijn dan dollars die op
de Amerikaanse markt een koop
kracht hebben welke het best te
vergelijken is met de koopkracht
op de toenmalige Nederlandse
markt van de vooroorlogse gulden.
Spotgoedkoop dus zo'n Mauser,
Lee Enfield of Colt....
rechtvaardigd zijn". Op zichzelf zou
de NRA nog niet zoveel te betekenen
hebben, ware het niet dat de orga
nisatie zulke goede en stevige con
tacten onderhoudt met het Pentagon.
De Amerikaanse militaire kaste geeft
de „gun-lobby" zijn ruggegraat, on
der meer via de Nationale Commissie
voor de Bevordering van de Wapen
handel. Elk NRA-lid (contributie vijf
dollar per jaar) kan tegen sterk ge
reduceerde prijzen kopen uit de over
tollige legervoorraden. Als hij lid is
van een officiële schietvereniging
kan hij ook nog over gratis munitie
beschikken. In 1966 gaf het Ameri
kaanse leger op deze manier 54 mil
joen kogels cadeau en leende het
38.500 geweren uit de surplusvoorra-
den uit aan burgers.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON Het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardig
den heeft donderdag 7 juni, 12
uur na de dood van Robert Ken
nedy, een wetsontwerp goedge
keurd, dat de vrije verkoop van
vuurwapens enigszins beperkt.
De senaat had de wet al eerder
goedgekeurd. De agendacommis
sie van het Huis maakte direct
na de aanslag op senator Kenne
dy de weg vrij voor een zeer
spoedige behandeling van het
wetsontwerp. President John
son had het Congres gevraagd
een drietal maatregelen te ne
men tot strenge reglementering
van de verkoop van alle soorten
vuurwapens. Deze maatregelen
waren
Een verbod op de verkoop
van vuurwapens per post, zowel
van geweren en jachtgeweren
als handvuurwapens.
Een verbod op de verkoop
van handvuurwapens aan perso
nen onder de 21 jaar en van ge
weren of jachtgeweren aan per
sonen onder de 18 jaar.
Een beperking van de ver
koop van wapens van de ene
staat naar de andere.
In de door het Congres aange
nomen versie van de wet wordt
slechts de verkoop per postorder
van pistolen en revolvers veroo-
den. Er is geen beperking van
de postorderverkoop van gewe
ren in opgenomen. President
Johnson noemde het goedgekeur
de wetsontwerp een verwaterde
versie van het door hem inge
diende ontwerp. Het is dan ook
niet zeker of de president dit
voorstel met zijn handtekening
zal bekrachtigen. Hij heeft nog
maals een beroep op het Congres
gedaan, de oorspronkelijke ver
sie, waarbij ook geweren onder
het verbod vallen, aan te nemen.
Tot 1967 stopte het Pentagon tot in
totaal 3 miljoen dollar subsidie in
de jaarlijkse Nationale Schietcompe-
tiities voor Burgers, die overigens ge
woonlijk dioor militairen werden ge
wonnen.
De „gun-lobby" heeft nog veel
meer invloedrijke „leden", ieder op
hun eigen manier even belangrijk
als het Pentagon of de NRA. Zo zijn
er de machtige en behoudende insti
tuten die zich onder meer bezighou
den met het in stand houden van
wildparken en reservaten, zoals
Wildlife Management Institute en de
National Wildlive Federal, die niet
alleen tegen wapenwetten zijn om
dat hun leden van de jacht- en
schietsport houden maar ook omdat
elk wapen dat ze kunnen verkopen
de eigen organisatie alleen maar
versterkt.
Tot de „gun-lobby" behoren ook
de rijke invloedrijke wapenfabrikan
ten zoals Winchester, Remington,
Savage en Dupont. Deze bedrijven
steunen met veel geld weer groepen
als de „Vereniging van fabrikanten
van sportwapens en -munitie" en
de „Nationale schietsport stichting",
allemaal met het doel er voor te
zorgen dat er geen schadelijke wet
ten worden doorgevoerd. Ook de gro
te importeurs van wapens, zoals de
Interarmco, een wereldwijd opere
rend bedrijf, zijn tegen de controle
op de handel in wapens en natuurlijk
zeer speciaal op de controle van de
import ervan. Vervolgens maken van
de „gun-lobby" uiteraard ook deel
uit de rechtse en fanatieke organisa
ties als de Ku Klux Klan en de John
Birch Society, vooral omdat zij (zeg
gen) van mening (te) zijn dat alle
gedoe over controle op de verkoop
van wapens deel uitmaakt van een
sinister communistisch komplot dat er
op gericht is de Amerikaanse burgers
te ontwapenen en weerloos te ma
ken.
De extremistische organisatie „Mi-
nutemen" raadt haar leden aan lid
te worden van de NRA, omdat deze
een „goede dekmantel is. voor onze
activiteiten". De Jamaica Gun Club
of New York, een overigens nette
club van sportschutters, ontdekte on
langs dat zij toch zestien fanatieke
lingen onder haar leden telde, die
met het plan rondliepen een moord-
campagne te beginnen tegen zoveel
mogelijk leiders van de beweging
voor gelijke burgerrechten. De „gun-
lobby" heeft hoe kan het anders
ook veel vrienden in het Congres.
Minstens dertig leden ervan zijn ook
lid van de NRA. Senator Roman
Hruska van Nebraska is een bekend
tegenstander van wapenwetten. Op
merkelijk genoeg heeft hij ook in de
liberale hoek medestanders, zoals de
senatoren Frank Church (Idaho),
Wayne Morris (Oregon) en Ernest
Gruening van Alaska. In Vietnam-
aangelegenheden zijn deze drie sena
tors uitgesproken „duiven". Zij age
ren tegen de wapenwetten, voorna
melijk om redenen van politiek op
portunisme. Zij komen namelijk alle
drie uit staten waar de „gun-lobby"
zeer invloedrijk is
Sinds de moord op president John
F. Kennedy, nu vier en een half jaar
geleden zijn er in Amerika naar
schatting 38.250 dodelijke schietpar
tijen geweest (de zelfmoorden uit
gezonderd) en 157.500 ongelukken
met geweren. Meer dan driekwart
miljoen Amerikanen zijn gedood door
geweren of revolvers sinds 1900 en
dat is aanmerkelijk meer, dan er
sneuvelden in alle oorlogen die Ame
rika in zijn geschiedenis heeft ge
voerd.
Tot aan de gloednieuwe anti-mis
daad-wet, die op zichzelf overigens
nauwelijks iets voorstelt, had Ameri
ka met zijn 200 miljoen inwoners niet
één effectieve wapenwet. Het is al
tijd gemakkelijker geweest om een
revolver te kopen dan een trouw-
vergunning te krijgen of te slagen
voor een rijexamen. Alleen de staat
New York en de staat New Jersey
kennen enige wettelijke bepalingen
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON - „Geweren" zo zei president Johnson woedend ni d<
moord op senator Robert Kennedy, „zijn in dit land even gemakkelijk
te krijgen als zakken fruit of sloffen sigaretten. En zo is het, zoals nov«n.
staand verhaal van een medewerker in New York duidelijk aantoont.
Niemand in de V.S. weet hoeveel wapens er zijn verspreid onder de
burgerbevolking. De schatting die George Thayer hanteert (zie hiernaast!
dat 20 miljoen Amerikanen over schiettuig beschikken, wordt in het num.
mer Newsweek van deze week aan de zeer voorzichtige kant genoemd.
Er zijn volgens dit blad ramingen die tot een totaal komen van 200 mil
joen wapens!
In 1966 werden in de V.S. 6500 mensen met een schietwapen ver-
moord, 10.000 Amerikkanen pleegden zelfmoord met een geweer of
volver en 2600 mensen verloren het leven bij ongelukken met schiet
wapens.
die van betekenis mogen worden ge
noemd. Maar deze wetten worden
weer ontkracht doordat men dom
weg naar een andere staat gaat om
een wapen te kopen of ze per post
order bestelt. Er is niet eens een ef
fectieve wet die zou moeten voorko
men dat wapens in handen komen
van kinderen, onder curatele gestel
den, krankzinnigen, misdadigers en
ex-moordenaars. Naar schatting be
zitten 20 miljoen Amerikanen een of
meer schietwapens. Tal van deze wa
pens zijn geïmporteerd uit Europa.
Waarschijnlijk een miljoen per jaar.
Er is geen enkele controle op deze
goedkope import.
Sinds de moord op John F. Kenne
dy heeft het Congres meer dan twin
tig wetsontwerpen inzake de controle
op wapens voorgelegd gekregen en
in de vijftig staten te zamen werden
nog eens 689 wetsontwerpen voorge
legd aan de staatsbestuurslichamen.
Niet één ervan behalve dan de te-
cente anti-misdaad-wet en de zo-
juist al genoemde wet in New fa.
sey (die van New York is al ouder)
haalde het, ondanks het feit dat ver-
reweg de meeste wetsontwerpen wei-
den ingediend onmiddellijk na dt
schokkende moorden op John Kenne-
dy en Martin Luther King. Maar
binnen drie weken na elk van deze
moorden al bleken zowel het Con
gres als de wetgevende machten in
de staten alle belangstelling voor
welk soort wapenwet dan ook, t«
verliezen.
Deze keer, nu Amerika opnieuw
heftig geschokt is door een politieke
moord, is dan de zwakke anti-mis-
daadwet door het Congres gerold.
Maar de kans is zeer groot
dat het opnieuw maar drie weken
zal duren totdat de gun-lobby er in
slaagt de Amerikanen te bewegen dt
hele zaak maar weer te vergeten.,.,
Er schijnt ooit iemand ter dood
veroordeeld en ook inderdaad ge-
executeerd te zijn omdat hij een
poging tot zelfmoord had gedaan.
Die poging was mislukt en dat
gaf het gezag de kans metterdaad
te laten zien dat het de zelfmoord
als een ernstig vergrijp be
schouwde. Dat hierdoor aan een
diep verlangen van de delinquent
tegemoet gekomen werd, kan dan
als een toevalligheid beschouwd
worden. Er komen ook wel men
sen in de gevangenis omdat ze
een dak boven hun hoofd willen
hebben. Dat juist ten opzichte
van dit delict de doodstraf niet
bepaald een preventieve uitwer
king kan hebben, is al wat moei
lijker te verwerken. De reden
waarom tot executie werd over
gegaan zal waarschijnlijk wel ge
weest zijn het verlangen om een
bestaande regel consequent te
hanteren. Zonder die consequent
heid zou het systeem aangetast
worden en de misdaad hand over
hand toenemen. Maar nu het con
sequent gehanteerd werd, stortte
het met één klap ineen. De straf
bleek zinloos en we kunnen be
ter niets doen dan een zinloze
daad verrichten.
Het voorbeeld is niet gek en ge
zocht. Er is geen sprake van in
consequentie, maar juist van ijze
ren consequentie. De fout van
dit gedrag moet „consequentie"
heten en omdat het om een ge
sloten systeem gaat, is het maar
toevallig dat die consequentie in
dit geval aan het licht treedt
als absurd en in andere gevallen
niet. Omdat het systeem gesloten
is en consequent, moet zij ook in
schept een termijn waarbinnen
de correctie wordt verwacht
Zij is op een toekomst betrokken.
Die toekomst zelf wordt als drei
gement aangewezen. Dat gebeurt
niet onverschillig constaterend,
maar vanuit een persoonlijke be
trokkenheid. Waarschuwers en
dreigers zijn profeten: hun voor
spellingen hebben tot doel een
ommekeer teweeg te brengen
waardoor die voorspellingen niet
in vervulling zullen gaan. Zonder
die ommekeer en verbetering zal
de toekomst zelf de „straf" ten
uitvoer leggen. Straf is de mis-
lukking van een onvoorzichtig
ontwerp, het actueel worden van
een gevaar. Als het kind te dicht
bij het water komt, zal het erin
vallen. Een waarschuwing heeft
alleen tot doel dit te voorkomen.
Mislukt ze, dan is die mislukking
niet te herstellen. Geen zinnige
vader zal zijn kind in het water
gooien omdat het ondanks zijn
waarschuwing verder gaat dan hij
verantwoord acht. Hij kan niets
anders doen dan zijn waarschu
wing herhalen. De zin van 't han
delen is hier dat door middel van
de waarschuwing een verandering
van inzicht en een verbetering
van de situatie zal optreden.
Consequente afwikkeling van een
juist met het oog op die verbe
tering ontworpen toekomstsche
ma gaat dan in feite aan de
mislukking blijvend gegeven. Zo-
wordt tot een vorm van geweld
waarin een al begonnen ramp
eigenmachtig voltrokken wordt:
de straffer neemt de misdaad
van de delinquent over.
Wil de „straf" dan nog iets zijn
Wij vinden het normaal en logisch
te denken dat na een waarschu
wing of dreigement de aangekon
digde sanctie moet kunnen volgen
Dat volgen is consequentie. An
ders heeft, menen wij, de waar
schuwing geen zin, en merkwaar
dig genoeg schijnen wij het erger
te vinden dat de waarschuwing
onze voorlaatste bemoeiing dus,
zinloos is dan dat de straf, onze
laatste en definitieve bemoeiing
absurd is. Over de absurditeit
van de straf zetten wij ons ge
makkelijk heen met de overwe
ging dat zij een „logische conse
quentie" is van de dreiging of
andere gevallen dus absurd zijn.
waarschuwing. We vergeten
daarbij dat wij die logica even
goed zelf gemaakt hebben als de
waarschuwing.
Straf is een bijzonder gecom
pliceerd menselijk optreden. Mij
lijkt dat de paedagogische aspec
ten ervan belangwekkender zijn
dan de juridische, vooral ook om
dat hier de straf gemakkelijker
in verband te brengen is met
dreigen en waarschuwen. Door
de nadruk op dit laatste te leg
gen is er misschien ook enigs
zins te wrikken aan het ijzeren
karakter van de consequentie.
Wanneer het de bedoeling is van
de straf hoe dan ook te corrigeren
en een morele impuls te geven
voor het verdere leven als dat
zo is, is doodstraf al per se ab
surd dan dankt de straf dat
aan de voorafgaande waarschu
wing. Want waarschuwen is, zoals
het woord zegt: iemand omzich
tigheid bijbrengen door hem op
de werkelijkheid te wijzen. De
waarschuwing of het dreigement
dan kan zij alleen een vernieuw
de en efficiënter waarschuwing
zijn. Nooit kan zij samenvallen
met het geweld dat de ramp vol
trekt. Dreiging nadert steeds net
geweld; met geweld kan a"een
maar gedreigd worden. Het ac
cent blijft liggen op de morele
impuls, die van het dreigen uit
gaat. Daarmee blijft de kans op
mislukking blijvend gegefen. zo
lang nu die kans bestaat en va
zeer wezenlijke betekenis is, k»
het systeem nooit helemaal ron
en consequent zijn. Met het t -
nemen van de consequentie neem
de morele en padagogische
tekenis van waarschuwing en str
evenredig af en wordt tegM
de toepassing ervan onverscM,
g'er, formeler en zinlozer.
Welis
waar verdwijnt dan een moel/e
te verdragen spanning, maar, .r
spanning wordt veroorzaakt
het betrokken zijn bij het le
en de situatie van degene
gewaarschuwd of gestraft w°
Het is de onmogelijkheid iets
finitiefs te doen binnen een
XlilX tlcio UC UUCU L/XHiiw*J-«ji
dat wezenlijk gekenmerkt rs
voorlopigheid en blijvende n
op een betere toekomst, e
dus hoogstens het vooria
stadium bereikt kan worden. t
deze gedaehtengang is dus
alleen de doodstraf absurd,
ook elke escalatie in j"aaIL0Il.
wen, dreigen en sancties a
digen die niet waar gemaaktt
worden als morele impuls.
het straffen als menselijk n
len is alleen zinvol als het
ciënt is. Wanneer dat niet n
cieni is. waimeei „„„en-
val is, kan de mooiste c0"?ijen
tie ons nog niet redden, Mis
ligt hier de zin van de vergeving
Eindelijk is er dan een
gedeeltelijke, opening van
komen over het gesprek,
Rome en Nederland over
katechismus gevoerd wordt,
ken zulks aan een Italiaa:
cretie. Daar circuleerde
kring een verslag van de 1
gen, die begin 1967 te Gaz:
lië) werden gevoerd tussen
van de Heilige Stoel en va:
derlands Episcopaat. Een ui
er brood in en bracht het, s
andere nieuw e-katechisv
menten op de markt. En
derland ons maar braaf ho
de geheimhoudingsplicht,
het spreekwoord: afspraal
spraak, waarvoor bij ons w>
Italiaanse vertaling bestaat.
Na aandachtige lezing va
cument menen wij de volgt
clusies te mogen trekken. T
dat de delegatie van de Heil
en de Nederlandse delegati
geheel verschillende sta:
stellen: de eerste op een th
de tweede op een catechetisi
punt. Waarbij dan nog als ve
de omstandigheid komt, dat
logie van de Romeinse delegi
scholastiek is gekleurd en de
se van de Nederlandse deh
nauw mogelijk aansluit bij
dendaagse levensbesef. Men
niet aan de indruk, dat in
geen echte dialoog is gevoe:
dat de twee partijen langs
heen hebben gepraat. In het
van de Nederlandse delega
daarbij worden aangevoerd,
hier en daar de bereidheid to
wijzigingen aan te brengen
de Romeinse delegatie geen m
terrein heeft prijsgegeven.
Ten tweede is duidelijk
dat de Romeinse delegatie
kritiek op de nieuwe kate
weliswaar nergens het woor
ren gebruikt, maar feitelij
staande houdt dat het boek
is geschoten in het met d:
getrouwheid uiteenzetten van
de boodschap die wij geloven
de leer der kerk, die wij moet
houden". Om welke punten h
al gaat wordt door de paus z
gegevenin zijn brief aan k
Alfrink: de maagdelijke geboo:
Jezus Christus, het bestaan v
gelen en de aard van de vert
die Christus aan de Vader hei
bracht. Wij moeten ons derhalt
enkele illusie maken over de
van het geschil. Rome vat dt
zeer ernstig op. Opmerkelijk
verband is de uitspraak van
meinse delegaten „dat de moei\
den, die tegen de nieuwe ka
mus zijn ingebracht, niet zoude
den als die katechismus niet wt
gegeven onder patronage van
schoppen".
Ten derde blijkt uit de thans
bliceerde documenten, dat Rome
tuigd is van de mondiale invlot
de katechismus nu reeds heeft
de naaste toekomst zal krijger
beoordeelt dit boek met de ma
ven, die wellicht aan encycl
concilie-documenten en andere
ken, voor de heel de wereld be:
mogen worden aangelegd. Van t
kant is dat een eer, waar we bl:
mogen zijn. Van de andere kan
het voorbij aan het zuiver Nede:
se karakter, dat de auteurs i
boek hebben willen geven,
werd beoogd een wereldkatech
te schrijven. Nooit werd ges
Teerd, dat een Italiaanse vertalh
lijk zou staan aan een Italiaans
techismus integendeel, altijd is
drukt, dat ook die een Nederl
aangelegenheid zal blijven. Wi
nen, dat de critici zich in de
plaats moeten afvragen, of de n
katechismus voor de Nederl
katholieken van dit ogenblik
goede katechese biedt van het
heke geloof. En die vraag kan
'Uk alleen door een Nederlander
den beantwoord.
Wij wachten het verdere
der gebeurtenissen met grote
moedsrust af. Voor gezichtsv
hoeven we niet bang te zijn.
werkelijk zwakke punten in de
we katechismus zitten, laten
an verbeteren. Pioniers hoever
over hun fouten minder te schi
an anderen het over hun gebre
initiatief zouden moeten doen.
wel zullen we moeten vechten
tere eind, om het wezen vi
nieuwe katechismus het ven
en van ons geloof op een wijz
„™°dernemens begrijpt en dit
aeS? 7 T redden. Dit me
gemaakt wiize ongedaan wi
(ADVERTENTIE)
OLIFANT IS VADERLANDS
LIEVEND.
Heeft grote eerbied voor
aderlandse borrel. Traditie in
re houden en meer van dat soort
fe0oëraVnJOngeieneVer-
Van onze correspondent in Bru;
krfgenSdan "~,°nze zuiderb
v°°r dit ^md<?lijk na
crisis nd "Wonderlijk 1:
coalitie. „;en tueuwe regering.
s°cialisten Ond^!?1^6 partij
ding van onJ?e beproefde
kenl De CiV'Pi'er G«ton
regerinffcJ^ et land uit
VanTerf B™? heeft gehaald,
lering teroBanH'tkeert niet
ko°t'd tussle ria e programma
t'Jen waaron d» reSerings
Z*1 hebben te r®gering
koord. Het onln baseren- zijn
C,Hsis is ziin ver? Va" de regeri
Je éan de 'enStei °k hii
de samenleving, v
