EEUWIG ZO M ER- PARADIJS „Als staat R75 Service nauwelijks te vinden Pê KEES SCP Koloniale stijl Beken en bossen Gevarieerd Avontuur Rijke toerist li de gulden Volkomen nï geurige Ken gedoseerd r zachte Virgii DAGBLAD DE STEM ALGERIJE, LAND VOOR ECHTE AVONTURIERS (Van een bijzondere medewerker) A LGERIJE is een land voor avonturiers. De Europese toerist, die gewend is aan comfort en service zal die in het land tussen Marokko en Tunesië ternauwernood vinden. Sinds de onafhankelijkheid en na het ver trek van de Franse bewoners is de toeristische accommodatie sterk achteruit gegaan. In de ste den en langs de kust zijn veel hotels gesloten, voor de andere ontbreekt het kapitaal om ze te moderniseren, er zijn geen cam pings. Een reisgids van het land bestaat niet meer, voorlichting en reclame in het buitenland zijn ge brekkig of ontbreken helemaal. Tegenover de nadelen staan be langrijke vooi delen, het grootste land van Afrika (2.300.000 km2 zo groot als West-Europa) heeft een uitstekend wegennet, een redelijk spoorwegnet, binnenlandse vliegver bindingen met alle belangrijke plaat sen in noord en zuid, landschappen, die in Europa orbekend zijn, fol klore en oosterse exotiek. Het eigenlijke Algerije El Djezair, d.i. het eiland, tussen de Middel landse Zee en de Sahara, beslaat een 1300 km lange, relatief smalle strook langs de kust. Hier woont het grootste neel van de ruim 12 miljoen inwoners, liggen ie grote steden Al giers. Oran, Constantino en Annaba en ligt het economisch zwaartepunt van het land. Ten zuiden van dit kustgebied ligt de Sahara, bewoond door Arabieren, negers, nomaden. Of helemaal niemand. De toerist die Algerije bezoekt, zal in de meeste gevallen per schip vanuit Marseille in Algiers aanko men. Vanuit zee is de stad wit Aan land ook nog wel, maar op vallender is de weelderige koloniale stijl van de architectuur en de over wegend westerse sleding van de men sen. 130 jaar kuloniale overheersing hebben een duidelijk stempel ach tergelaten, het Arabische element is voor een deel uit de steden ver drongen. Het openbare leven in Algiers con centreert zich langs de haven en op het grote plein bij het postkantoor- Een wit gebouw ir Arabische stijl, met koepels en een Moors interieur Op dit plein komen de belangrijkste boulevards samen. Ze lopen even wijdig aan de kust, naar het wes ten in de richting van de opera en de kashbah (de Arabische woon- en winkelwijk, veel geroemd om zijn schilderachtige ligging, met nauwe straatjes en trappen met luchtjes en gesluierde vrouwen mooi voor wie zich niet om achterlijkheid bekom mert) en naar het oosten naar de stadswijken op de heuvels en de beroemde plantentuin aan zee. Het meest levendige en best florerende deel van de stad is tegenwoordig de Rue Michelet. Tegenover de uni versiteit. Hier zijn de mooiste win kels, de cafés en terrassen vol stu denten en flaneurs. Wie een zonvakmtie buiten Algiers wil. aan terecht in Algerplage op 30 km van de stad. Daar is in 1967 een badplaats Europese stijl hei upend, af gestemd op de veeleisende toerist Trouwens de hele kust is ideaal voor liefhebbers van ie zee. strandjes en stranden wisselen ai met baaien en rotskapen, van februari tot decern ber is het water warm genoeg om te zwemmen. En overal is volop ruimte Maar de hotels zijn schaars, kamperen is vrij mrai niet op alle plaatsen raadzaam (daarover later). Algiers ligt centraal. De toerist zal dus moeten kiezen waar hij naar toegaat als hij niet aan de kust blijft- west of oost. Oost-Al- gerijt is het interessantst In het ge bied ten westen van Algiers liggen eigenlijk maar twee steden van be lang: Oran en TIemcen. Oran is een nieuwe stad met hoge witte ge bouwen en een vroeger bloeiende ha ven TIemcen vlakbi' de Marokkaan se grens, met oude moskeeën en eeuwenlang centrum van islamiti sche cultuur. Oost-Algerije is ous het meest be zienswaardig Een reis van Algiers Djurdjura, een bergland met brui- naar Constantino voert door de sende beken en -uisende bossen, dat helen aal niet beantwoordt aan de gangbare voorstelling van een zon- verzengd Algerije. In de winter ligt hier een dik pak sneeuw en wie dat kan gaat er -ociën. Na de bergen komt de hoogvlakte en Klein-Kabylië een van de stamlanden van de Ber bers (de oorspronkelijke bewoners van Noord-Afrika) die er nog hun eigen taal spreken. In het uiterste oosten van Kabylië ligt Constantine, genoemd naar Constantijn de Grote (standbeeld voor het station). Van de Kabylen wordt beweerd, dat ze een trots en onafhankelijk volk zijn. Dat ze trots zijn blijkt niet. ze zijn gewoon aardig Dat ze onafhankelijk zijn leert hun geschiedenis In Con- stantii e brak m 1954 de oorlog uit, die leidde tot het einde van de ko loniale periode De ligging van Constantine is u- niek Een drie- tot vierhonderd me ter diepe smalle loodrechte kloof loopt in een halve S door de stad en snijdt haar in tweeën, hoog bo ven de afgrond verbinden bruggen de beide stadsdelen Weinig steden lig gen zo halsbrekend. Oost Algerije is net archeologische Algerije In de sloof van Constan tine bevinden zich prehistorische rotsschilderingen Feniciërs en Nu- Komend van de Middellandse Zee liggen achter de hergen deze dorpjes. Een pleisterplaats langs de karavaanroute bij Hassi Messaoun. midiërs bewoonden het land, de Ro meinen stichtten er hun steden. Tim- gad Lambese, Djemila Hier leefde Augustinus, bisschop van Hippo Re gius, tiet latere Hone (nu Annaba) Ter herinnering aan de kerkvader staat op een heuve" bij Annaba. bo ven de ruïnes van Hippo zijn (nu verlaten) basiliek Wie Timgad, het Pompei van Nouid-Afrika be/.oekt (150 km ten zuiden van Constantine) en dan nog zijn ogen wil uitkijken moet eens de canyon van le Oued-el-Abiod be zoeken Amerika heefl zijn Grand Canyon, Algerije ook. Alleen, hij is minder „grand" Maar dit verschil wordt ruimschoots goedgemaakt door de prachtige palmenvegetatie langs de bedding van de Oued (ri vier) Een woi derlijk landschap, vol kloven en rotsformaties, rood en wit, waar nomaden in hun tenten leven en waar het doodstil is tot in alle gehuchten Een landschap var, Karl May. Verder zuidwaarts buiten het ge bergte begint de Sahara De «ver- gang is vrij abrupt. De bergketens van Algerije plonzen in het noor den in de Middellandse Zee. in het zuiden in de golvende ruimte van de grote woestijn. Er Is geen land in Noord-AIrlka waar de woestijn zo gevarieerd is als in Algerije. Alles is er te vin den, van steppe ot zandduinen, van zoutmoerassen tot hooggebergte, van kiezelwoestijn tot kilometers lange palmenbossen. Daarom is de woes tijn misschien wel een grotere attrac tie dan het noorden van Algerije, dat zijn Arabische karakter voor een deel heeft verloren en min der orthodox en „schilderachtig" aandoet dan bijvoorbeeld Marokko. Komt men uit de canyon of uit de bergen van de Aures dan is Biskra de eerste oase. Een echte, met palmentuinen, rechthoekige woestijnhuizen en een wemelende markt vol begeerde folklore Het is het grote dadelcentrum van de Sa- hara-oases (Deglet Nour), eertijds een geliefkoosd winterverblijf van de Fransen (goede hotels). Wie een indruk wil krijgen van de woestijn kan vanuit Biskra met gemak naar het zuiden. Een uit stekende autoweg verbindt de oases van de noordelijke Sahara El-Oued de stad van de duizend koepels (elk huis heefl een Koepel) en Touggourt. Touggouri heeft eei oude versterk te stadswijk, een kashbah. De stra ten zijn zandige donkere gangen onder de huizen Qoor Zo laag, dat men er soms gebukt moet lopen. Het zanc dempt elk geluid. Het is een donkere doolhof mei geiuidsisola tie- De autoweg gaai door naar Ouargla. hoofdstad van het depar tement Des Oasis, belangrijk van wege de olie- en gasinstallaties in de buurt, bij Hassi Messaoud Maar de mooiste, meest schilder achtige, meest folkloristische dui zend-en-één-nacht-oase op deze route ls Ghardaia. Een stuk of zeven dor pen rond een witte minaret vormen de hoofdstad van de zeer islamiti sche stam der M'zab. Hun heilige centrum is voor ongelovigen nog steeds niet toegankelijk, wel de markt. Die is dan ook puui oosters en voor toeristen aantrekkelijk door de vele winkeltjes, waar allerlei sou venirs te koop zijn. toi levende woes tijnhagedissen toe (voor 1 dinar per stuk. De verkoper stopt ze in een zak). Van Ghardaia naar Algiers is 600 km De weg leidt over honder den kilometers door steppen, be groeid met plukken hard alfagras, voedrel voor rondgrazende kamelen. De geschetste route is vooi toe risten onder normale omstandigheden goed te berijden mei ui'zondering van het voorjaar en soms het na- Jaar. Dan kunnen er zandstormen woeden. Maar, de genoemde oases langs deze weg hebben alle elek trisch licht en stromend water. Ghardaia ls ook startpunt voor de echte avonturiers, die naar het ui terste zuiden gaan. De autoweg dringt nog 250 km verder in de woestijn door tot El-Golea. Daar be gint de „piste'het gemarkeerde tra ject, onderdeel van de transconti nentale weg van Algiers naar Ta- inanrasset (1900 km) en verder naar Centraal-Afnka. Een tocht met een gewone auto door deze ongecivi liseerde streken is niet zonder meer aan te raden. (Lifters worden door de grote woest jntrucks meegeno men). De Air Algerie onderhoudt vanuit Algiers een vliegverbinding met Ta- manrasset. Een vlucht over de al tijd wolkenloze Sahara is een gran dioze belevenis. Dg woestijn, die tijdens een dagenlange autoreis soms deprimeert door zijn verlaten uitge strektheid, toont dan zijn kleuren, zijn grootsheid en veelzijdigheid in een paar uur. Tamanrasset zelf, de meest zuide lijke oase van Algerije, centrum van de Sahara, centrum van het basalt- blauwe, 3000 miter hoge, Hoggar- gebergte. uitgangspunt van expedi ties, trefpunt van avonturiers en globetrotters, is een eilandje van ci vilisatie in een gebied waar mense lijk leven bjna niet mogelijk is Hier woonde pater Charles de Foucauld in zijn okerkleurige bordj (versterkt huis), de Franse kluizenaar die wil de leven onder -de meest eenzamen ter wereld. Maar de eenzamen ac cepteerden hem niet en vermoordden hem. Hef wét-én He Touareg, het geheimzinnige, eens gevreesde volk van roofridders, van wie de hard nekkige legende wil dat ze blank zijn en blond Maar blana zijn ze nauwelijks en of ze blond zijn is .liet te zien. De mannen zijn ge sluierd. Hun zwarte omslagdoeken laten alleen een spleet voor de ogen vrij. Hun vrouwn zijn ongesluierd, maar die komen niet in Tamanras set.. Zij leven in de schaduw van hun tenten in het gebergte. Wie ze wil zien moet het kameel nemen. Tenslotte: toeristen die Algerije bezoeKen klagen wel eens over on vriendelijke behandeling of over diefstal. Wat het laatste betreft, in een land mei grote sociale nood is een toerist altijd een rijkaard. Wie geen schoenen heeft om op te lo pen, zal zien dat hij ze krijgt. Het is daarom niet raadzaam 's nachts bagage of voorwerpen van waarde in de auto achter te laten. Het is evenmin verstandig vlakbij de grote steden zomaar ergens zijn tent op te slaan. Beter is het de gastvrijheid van de bevolking in te roepen Een gast wordt met achting en voorko mendheid behandeld, diefstal is dan uitgesloten. Algerijnen zijn niet onvriendelijK, hooguit wat stug. Maar flink ver toon van welstand en westerse su perioriteit roepen wrevel op. Onbe grip voor een land dat in acht jaar oorlog een miljoen n.ensen verloor, dat wel zijn onafhankelijkheid heeft maar nog niets méér, wordt onmid dellijk gevoeld. Het is met de Al gerijnen zoals een Fransman in Al giers typeerde: „De mensen doen alles voor je als ze merken dat je ze mag" Wie dat kan opbrengen, heeft een goede reis informatie: munteenheid: 1 di nar is 0,70 gulden. Voertaal: Ara bisch, Frans. Prijs hotelkamer: 2- persoous vanaf ca 7 da. Keuken: Cous-cous (droge gries met groen tebouillon, waarin schapevlees is meegekookt), prijs: 3-4 da. Goede wijn: Consul Romain. Deviezen: In- en uitvoer van dinars verboden. Vac cinatie: pokken (aanbevolen: darm- diitisepJcum Gigantische beton nen flatcomplexen met bijna alle een eigen zoetwaterzwembad worden in ijltempo langs de kust opgetrok ken. Jammer dat de ge luiddichtheid van de appartementen wel eens wat te wensen overlaten. ii COSTA del SOL De kasba m Algiers SIB -i (Van een onzer verslaggevers) TORREMOLINOS Het staat vrijwel in alle toeristische folders: een half dozijn jaren geleden was Torremolinos nog een rustig vis sersdorp De vissers en de rust zijn, sinds de Costa del Sol werd ontdekt, spoorloos verdwenen. Het moderne Torremolinos is vol gestouwd met vierkante hotel- en flatblokken. Wat een decennium geleden nog een schaapherdershut kan zijn geweest aan de rand van het stadje, is nu een mondaine nachtclub. De snelle omschakeling van Torremolinos van vissersdorp naar toeristen centrum heeft ettelijke architectonische slordigheden tot gevolg gehad. Het mag niet hinderen. In de wintermaanden is 't prettig slenteren door deze dan wat rustige stenen doolhof, in de zomerperiode moeten de zoekers naar rust maar wegblijven. Torremolinos is dan een lawaaierige bonte kermis, dag en nacht, de zomerse zon is dan haast niet te verwerken. In de nacht jengelen de radio's, de jukeboxes en de flamengo-orkest- •es aan een stuk door. In The Dutch Inn en aanverwante barre tjes vloeit rijkelijk de goede drank (nou ja, de prijzen hebben wel een paar toeristische sprongen gemaakt, maai wie daarop let bij alle onge bonden vrolijkheid is een kniesoor). Pia Beek en haar ensemble zijn avond aan avond te beluisteren. Op de grens van Torremolinos is Pia de eigenaresse van een koninklijke bungalow. Het gaat haar dus naar den vleze. Men kan eigenlijk zeggen dat met de metamorfose van Torre molinos van vissers- in toeristen plaats de Costa de] Sol werd ont dekt. Ach, wat wil ontdekken eigenlijk zeggen. De Engelsen wisten alles al lang van die eeuwige zomer aan de Costa del Sol af. De Engelsen zijn bijna overal het eerst bij ge weest als ontdekkers en luie toeris ten. Maar het waren geen kletskou sen en daarom heeft het zo lang ge duurd eer de „vreemdelingen" van de paradijselijke verrukkingen op deze aarde de lucht kregen De oud» lord Brougham stuitte in 1843 bij toeval op Cannes. Sindsdien kwam hij er elke winter met zich meesleu rend de upperten van Great Bri tain o.a. koning Edward 8. De heer Brougham ontdekte de Rivier» als een ideaal overwinteringsoord De Engelsen zaten ook al jaren en ja ren in Malaga, hetgeen zij ook een van de beste winterverblijfplaatsen vonden van Europa. Thans drom men er toeristen van allerlei plui mage. De grote Andalusische stad, centrum van een vruchtbare wijnstreek, is echter ondanks de toeristische inva sies weinig van karakter veranderd. Het prettige is dat men in de bin nenstad rustig kan wandelen omdat alle verkeer verboden is. Het wemelt er van de winkels, boetiekjes, win keltjes. Het is wel goed een beetje op de prjjzen te letten. Tijdens de middag pauze de winkels zijn van 1 - 4 uur gesloten dronken wij een glas jerez aan een van de vele barre tjes. Op een schoteltje lagen wat calamares (inktvisjes) en gambas a la plancha (gegrilde garnalen). Denk eraan, dat garnalen in Spanje minstens zo prijzig zijn als hun soort genoten bij ons Wij wisten dat toen niet. Maar merkten het later aan onze peseta's. Wijzend op een das van peau de «uèdo, die wij een halfuur tevo ren hadden gekocht in een winkel naast de bar, zei een Spanjaard in keurig Engels: „Die had u niet hier maar buiten het centrum moeten ko pen, minstens de helft goedkoper". Zo is het. Voor een gegrilde kip (ze zijn nog al aan de magere kant in Spanje) betaalt men in Torremolinos het dub bele van de prijs, die men er voor een evenzo behandeld stukje pluim vee neertelt in een van de talloze kleine restaurantjes aan de rand van de weg of die men bestelt 'n een van de vele super-mercados (supermarkt). Het is natuurlijk heel gewoon, dat er wat met de prijzen wordt gegoocheld in de toeristische gebieden. Dat gebeurt bij ons ook. Waarom dus niet aan de Costa del Sol? De kleine negatieve puntjes moet men echter op de koop toe nemen. Er is altijd wat, niet? Maar over het geheel bekeken is de Costa del Sol eén verrukkelijk stukje Europa. Beschermd door de Sierra Nevada en de Mij as (spreek uit Migas) is er geen toegang voor de ijzige noordenwinden. Er zijn prachtige stranden (o.m. bij Torremolinos) en kleine intieme strandjes tussen de grillige rotsmassa's. De Middelland se Zee, bijna in contact met de At lantische Oceaan, is kristalhelder: de temperatuur komt in februari, le koudste maand (nogal wat regen), niet onder de 14 graden. In de hoog- zomer is de temperatuur van het water bijna lauw. Het toeven in de schier permanente zon aan de heer lijke stranden en strandjes is een doorlopende zaligheid. Bij Torremolinos mag de start voor het toerisme naar de Costa del Sol dan zijn begonnen, de opmars heeft zich thans al langs de gehele kust voortgezet. Marbella Estepona (met een schat van een haventje), Sanct Luis de Sabinillas en niet te vergeten het kleurige Fuengirola zijn thans minstens zo gezocht. Aan de oostelijke kant van Malaga lig gen al even poëtische plaatsjes aan de kust, Torre des Mar, Nerja, het balkon van Europa genoemd, en het door bloemen omzoomde Mon- til. Flatblokken rijen zich gestaag voort langs deze wondermooie kust van Andalusië. Langs de hele Costa del Sol staan tussen de gigantische flat- en hotelgebouwen (vrijwel alle met eigen zoetwaterzwembad) in, bizar gebouwde bungalow(tjes). De Moorse bouwstijl wordt op de meest mogelijke en onmogelijke manieren nageaapt. Het land blijft er leuker en gevarieerder door. En dank zij de zon, de zalige winters, het heer- Het I» hier altijd een nete zomer". lijke water en de vele vermaken ti de Costa del Sol een van de ir.ïj gezochte toeristische gebieden ven. Het wordt de toerist ook gemaï l(jk gemaakt. Aan de lopende I stijgen en landen de vliegtuig boordevol toeristen, bestemming! lag». liet is niet duur de vllefsl en het verblijf. Reisbureaus 4 naam en faam hebben beslag (I legd op comfortabele flat- en paleizen met winkels en wat a' meer. Het enige wat op eigen J kening komt is het levensonderlr Spot daar niet mee. Spanje heeft de naam geh lachelijk goedkoop te zijn. die fabel maar af. Met de dran loopt het nogal los (staatsrat# lie), maar de prijzen van de leve" middelen liggen praktisch niet'" dan bij ons. Kaas en boter zija knap prijzig, vlees dito en fruit 6 tabene in het land van de sinaaw pelen) is duurder dan in de W landse winkels. Het raadsel is opgelost: aan de toerist en dee| port moet Spanje verdienen. "I gisch. Men kan tochten te kust en te *4 maken, naar Granada, Sevilla, da, Tanger, Gibraltar, Cadiz. De f-| langs de kust is feëriek en print r Spaanse chauffeurs, althans -| Andalusië, een voorbeeld wegdiscipline. Vlak bij Mar»4 duikt de weg plotseling in een rig schaduwrijk bos van pijnMC^ Er staat tussen de bomen peperduur hotel voor de hele van deze aardbol. Maar er isc' een bungalowdorp neergezet, van de prijs binnen de ge toeristische limiet valt. gepensioneerden (de oudjes hebben aan de Costa del Sol y zij de zon, dank zij ook de ge vlieg- annex verblijfprijzen n'f1 mogelijkheid gevonden de nare^ landse winters te ontvluchten.' Zal door de immer groeiend' ristische lawine naar de - Sol het prijzenniveau in de toet - stijgen? De exporteur van del die in een rustige bunga'0" park en zwembad op een stee' woont van het immense en T trek zijn flatcomplex Bonanza kilometer van Torremolinos; J de ons: „Ik geloof van we'1, de overkant ligt Tunis. Ook zijn ze happig op toeristen i daar is men druk aan het o° En het is maar amper een uurtje langer vliegen. De cot'1' tie zal te fel worden om de L; op te voeren. De Costa del Sob het nu goed. Laten ze het zo h Gigantische betonnenflate0®'1 met bijna allen een eigen zoft*J zwembad worden in IjltemP0 de kust opgetrokken. Jamn de geluiddichtheid van de i menten wel eens wat 'e overlaten. Het is hier een „lange h(t! mer". Kees Schilperoort (5 lekkere bak koffie, respectabele afmeting peroort laat zich er koffie. Hij zegt: „Ik 1 halve maand. Maar d zien te komen. Het ve ik nog 194 pond, alsje drinkt hij dagelijks ei wat dat verder ook m Onlangs keek televisie-; derland voor het laatst Gulden Schot", dat het d; cies drie TV-seizoenen t, heeft uitgehouden. Een tijd voor een televisiequiz Al had het best langer i als we afgaan op de vrs TV-kijkers: elk van de tot uitzendingen van „Het Gul mocht zich gemiddeld ii miljoen kijkers verheuger waarschijnlijk, dat quiz-m Schilperoort als reactie oi dwijnen, in de KRO-gids lii „Jammer voor het Nederlai Maar hij staat niet zo erg eigen opmerking. Hij zegt: „Ach ja, Wim H de KRO-gids belde me op die opmerking wel een aar der niks. Nee, ik lig er 's n van wakker". Dat hoeft ook niet, wat K peroort betreft. Hij zit sin< dik in het radiowerk en twaalf jaar in vaste diens KRO. Zijn salaris lijdt niet verdwijning van „Het Guldi Z(jn vrouw, twee dochter, zoon, hoeven hun levensv aan te passen. En de vrije van Schilperoort worden er royaler door. Hij zegt: „E kijken, vorige week was avond thuis. En het zal ooi anders worden, want weet j terdagavonden zijn juist avonden om te schnabbelen Schot of geen Gulden Schc toch niet thuis zijn". Kees Schilperoort snelt d zijn tweedehands witte Ford 20 MTS („Ik koop altijd g wagens en een band verwissi ik nauwelijks") door het la bedienend van zijn aangebc voel voor dialecten om hier de weg te vragen. Mogelijk p dan over hoe het had kunn vlak voor de oorlog studee Economie in Amsterdam, ee: die hij door de gebeurtenisse afbreken, om er later nooit ir te beginnen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 10