Concilie
stelde een
miskend
profeet
in het gelijk
Mensen
die hun salaris
via een Gezinsrekening
bij de Boerenleenbank
ontvangen,
zijn voorgoed van heel wat
betalings-rompslomp af.
Boerenleenbank
I )e^e!Hcl
DEFILE
Gastarbeiders
zonder werk
worden geweerd
Nieuw!
van RITMEESTER
KLAAS STEUR VEERTIG JAAR PRIESTER
Theologie
op zaterdag
VOOR 7 JUNI REGISTRATIE RIJ POLITIE
Enthousiasme
Prekend theoloog
Uitweg
1000
Op goed geluk
Officieel werven
N DP-voorzitter:
Volk krijgt pers
die het verdient
Paus: geen verbod
experimenten
wel gesprek
(door prof. M. J. de Graaff)
AMSTERDAM. Onder
de priesters van het Rotter
damse bisdom, die op de eer
ste pinksterdag hun veertig
jarig jubileum vieren, is er
een, wiens betekenis ver
uitstijgt boven de groepen,
waarvoor hij onmiddellijk
heeft gefunctioneerd. Het is
K. Steur, pastoor van De
Zilk.
Voor de priesters van de bei
de bisdommen zal deze bena
ming wat formeel klinken. Voor
hen is hij zonder meer „Klaas"
en is zijn naam meer dan
met De Zilk verbonden met het
voormalige Warmondse semina
rie, waarvan hij gedurende zijn
bijna 20-jarig professoraat de
belichaming is geweest.
Warmond is steeds gemaakt door
de professoren, die er hun stempel
op drukten. In de veertiger en
het begin van de vijftiger jaren is
Warmond Steur geweest, zoals het
in het begin van deze eeuw Van
Noort, Beijssens en Vlaming was.
Daarom vooral is hij „Klaas", ook
voor de ouderen en jongeren, die
ctae bescheiden, bijna bedeesde Vo-
lendammer nooit gezien, laat staan
gehoord hebben.
Aan de Nijmeegse universiteit op
geleid in de godsdienstwetenschap
pen, kwam hij in 1931 naar War
mond, waar hij in de eerste jaren
aan het philosophicum een leerstoel
bekleedde in de natuurfilosofie.
Doch zijn levenswerk begon in 1936,
toen hij deze verwisselde voor een
professoraat in de dogmatische
theologie.
Zijn bekendheid is vooral veroor
zaakt door factoren van buiten. Zelf
trad hij slechts in de openbaarheid
wanneer hij zich daartoe, meestal
van binnenuit, gedwongen zag.
Enerzijds was er het enthousiasme
van zijn leerlingen, dat zijn faam
deed rondgaan, anderzijds de tra
giek van het abrupte einde van zijn
professoraat dat in de verdachtma
kingen van de voorconciliaire kerk
ten gronde is gegaan.
De belangrijkste factor was het
enthousiasme van zijn studenten,
dat op de dag van heden in een
meer verstilde dankbaarheid voort
duurt. Het heeft zijn goede grond
in het theologiseren van Steur zelf.
Van meet af aan is hij een eigen
weg gegaan. Had zijn voorganger
Verhaar zijn beste krachten nog
besteed aan de voltooiing van het
handboek van Van Noort, met Steur
had de handboeken-theologie plot
seling afgedaan. Geruime tijd voor
dat de nouvelle théologie in het
door de oorlog geïsoleerde Neder
land bekend werd, sprak Steur
reeds een taal die voordien vanaf
de theologische katheders niet ge
hoord was. Taalgebruik is sympto
matisch, het verraadt een wijze van
denken, een manier van zich ver
houden tot de werkelijkheid. Theo
logie was voor hem dan ook niet
het voortbouwen aan een overgele
verd begrippensysteem, doch een
poging de werkelijkheidsvisie van
het geloof op een eigentijdse wijze
te verwoorden. Hierbij ging hij op
een zeer persoonlijke manier te
werk.
De vrijmoedigheid die hij tentoon
spreidde was geworteld in het so-
liede en bijna vanzelfsprekende ge
loof van de Volendamse vissersman,
met wie hij zich zeer nadrukkelijk
verbonden bleef voelen. De zorg
vuldigheid waarmee hij te werk
ging, die hem van zijn studenten
deed eisen dat zij naast zijn trac-
taten steeds de traditionele hand
boeken en de definities van Denzin-
ger bestudeerden, vond haar oor
sprong in zijn trouw aan en verbon
denheid met de kerk.
Deze karakteristiek van geloofs-
verwoording heeft ook zijn wijze
van theologisering beïnvloed. Hij
was voor alles de prekende theo
loog. In zijn colleges sprak hij met
de studenten over hun geloof en
her en der in het bisdom beklom
hij de spreekstoelen om naar de
beste theologische traditie „in het
midden der kerk" zijn ideeën uit te
proberen en te formuleren.
Deze zelfde trek bracht hem in
de na-oorlogse jaren tot een veel
vuldig contact met de directe ziel
zorg. Hij voelde dat er een nieuwe
wijze van denken en geloven groei
de en dat het voor de theologie een
levensnoodzaak was daarbij aan
wezig te zijn, opdat er niet een nieu
we kloof zou groeien tussen de we
tenschappelijke theologie en het ge
loof van het kerkvolk.
Het zal dan ook niet verwonde
ren, dat praktisch ai zijn boeken
een neerslag vormen ofwel van zijn
preken of van zijn colleges.
De twee bekendste „Niet wij maar
Hij" en „Christelijke toekomstver
wachting" zijn rechtstreekse uitga
ven van respectievelijke vasten- en
adventsconferenties. Zelfs zijn meest
technische werk „Dogmatisch trac-
taat over het sacrament van het hu
welijk" moet verstaan worden te
gen de achtergrond van „liefdele
ven" en „liefdestreven" waarin hij
zijn conferenties voor de Volen
damse jonggehuwden en verloof
den heeft neergelegd. De stijl van
zijn boeken is verouderd. Het kon
bijna niet anders. Zij drukken op
een uiterst sensibele wijze de religi
euze gevoeligheid van die dagen uit,
die geheel anders was dan die van
nu. Doch wij behoeven daarover
niet te treuren. Zij hebben hun werk
gedaan. Voor velen hebben zij de
verrassende verwoording betekend
van wat er eigenlijk in hen leefde,
zij hebben hun de uitweg gewezen
uit verstarde patronen en hen be
vestigd in hun geloof en in zich
zelf en hun daardoor de weg vrijge
maakt om op eigen wijze verder te
gaan.
Dit was zijn ideaal ook met zijp
studenten. Hij weigerde hen te over
laden met een te uitvoerig weten
schappelijk apparaat overal waar
hij dit als een belemmering zag
voor een zichzelf verantwoordend
geloven. Onwrikbaar bleef hij trouw
aan zijn opdracht priesters te vor
men en geen vaktheologen.
Steurs vrijmoedigheid was ge
worteld in het solide en bijna van
zelfsprekende geloof van de Volen
damse vissersman, met wie hij zich
altijd verbonden bleef voelen.
Het kon dan ook niet uitblijven dat
zijn faam zich spoedig verspreid
de vooral door de grote groep van
zijn enthousiaste leerlingen. Oudere
collega's mochten al eens hun hoofd
schudden over de toen nieu
we ideeën die zij van „die Steur"
hadden, meestal werden zij ontwa
pend door het serieuze geloof dat zij
eveneens van „die Steur" hadden
geleerd.
Toen dan ook in 1954 dit profes
soraat in een golf Van verdachtma
kingen, denunciaties en maatrege
len tot een voortijdig einde kwam,
waren allen die Steur werkelijk
kenden, meer verbaasd en veront
waardigd dan geschokt. Zijn geloof
stond eenvoudig buiten kijf en in
zijn theologie is hij steeds dermate
met omzichtigheid te werk gefeaan,
dat het op voorhand onmogelijk was
aan zijn rechtzinnigheid te twij
felen.
Men beeft sindsdien meer dan
eens over rehabilitatie gesproken.
Voor allen die hem echt genegen
zijn, hoeft het niet. In hun ogen is
de man nooit ontluisterd. Het zou
slechts een rehabilitatie kunnen zijn
van hen die tot deze affaire bijdroe
gen. Bovendien, wanneer het nog
nodig was geweest, heeft het tweede
Vaticaans concilie, met name in de
constitutie over de kerk door haar
beschouwingen over het priesterlijk
karakter van het volk Gods zijn
visie meer dan voldoende bevestigd.
Toch blijft het een trieste zaak.
Zowel voor de mens Steur, die in
een van zijn gevoelige plekken,
trouw aan de kerk, werd gekwetst,
als voor die kerk zelf. Er is weer
eens een profeet tot zwijgen ge
bracht. Allen die hem in zijn latere
jaren hebben mogen volgen, zijn er
zich van bewust welk een kostbaar
geluid in het huidige kerkelijke den
ken gemist wordt.
W. J. DE GRAAFF,
president-curator van de
katholieke theologische
hogeschool in Amsterdam
(ADVERTENTIE)
Want waarom uzelf nog langer laten
plagen door allerhande ongemak,
dat met zo'n gemakkelijke Gezinsrekening
voorgoed van de baan wordt geveegd?
Uw salaris wordt elke maand
op uw Gezinsrekening overgeschreven
en u bent dan verder feitelijk van
alle zorg af. Voor de rekeningen die u
moet betalen schrijft u een eenvoudige
betalingsopdracht voor de bank.
Geregeld terugkerende betalingen kunnen
automatisch door de bank worden voldaan.
En voor kontante betalingen
gebruikt u de veilige betaalcheque.
Betaalcheques en formulieren
zijn kostelooshet werk dat de bank voor
u doet eveneens. Tot aan de regelmatige
toezending van uw saldo-overzicht toe.
En u verdient er óók nog op,
door 3,5% rente over uw tegoed. En als
houder van een Gezinsrekening kunt
u ook een Persoonlijke Lening krijgen.
Of eindelijk dat eigen huis kopen.....
met een hypotheek tot liefst 90% van de
taxatiewaarde.
Bij de Boerenleenbank, de bank
met de vriendelijke sfeer. Waar u zo
prettig binnenkomt en zo plezierig
wordt geholpen.
De ideale bank voor iedereen-
de bank voor iedereen
vestigingen
(Van onze correspondent)
HUIS TER HEIDE Aan de Rijks
universiteit van Utrecht wordt in het
najaar naast de gewone theologische
opleiding, die volledig gehandhaafd
blijft, een theologische opleiding ge
opend voor extranei, d.i. voor studen
ten die alleen op zaterdag college
kunnen volgen. Deze opleiding staat
open voor katholieken Dezen kunnen
dan, na het kandidaatsexamen, een
kerkelijke cursus aan de katholieke
theologische hogeschool Utrecht vol
gen, die hun opleiding voltooit. Een
en ander werd meegedeeld op een
gisteren gehouden persconferentie.
De organisators willen langs deze
weg de theologiestudie mogelijk ma
ken voor studenten, die door maat
schappelijke taken niet in de gelegen
heid zijn op normale wijze de colleges
aan de faculteit te volgen.
De cursus is begroot op zes jaar.
Per jaar zijn er 23 collegedagen van
zes uur. Verder zijn er per jaar nog
776 studie-uren begroot, voor een
groot deel geconcentreerd op de za
terdagen.
De opleiding moet als volkomen
gelijkwaardig aan de normale wor
den beschouwd. Wie niet het hele
programma kan volgen, kan met spe
ciale toestemming van de faculteit
als toehoorder worden geaccepteerd.
De cursus leidt op voor allerlei,ta
ken in het godsdienstonderwijs, in
het parochiële en dekenale leven. In
hoeverre hij voorbereidt op het ker
kelijk ambt is nog niet te zeggen, daar
de vragen rondom het ambt nog vol
op in ontwikkeling zijn. De opleiding
opent ook mogelijkheden voor allerlei
functies in de maatschappelijke sec
tor. De organisators achten de oplei
ding zeer geschikt voor vrouwelijke
deelnemers, die door huwelijk en ge
zin niet aan een normale studie zijn
De cursus is in ieder geval niet be-
toegekomen.
doeld voor jonge mensen, die ook op
de gewone wijze zouden kunnen stu
deren, oo kal zou dit hun enige moeite
bosten.
DÉFILÉ van Ritmeester. Nieuw, geurig.
Een fantastisch sigaartje. Voor mannen van
20 tot 40. Voor mannen die kritisch biezen.
Voor de populaire prijs van maarf 1,50
Wat let u, om vandaag nog te ontdekken,
hoe lekker écht roken is.
DEN HAAG (ANP) De ongecontroleerde binnenkomst - buiten
de officiële werving om - van buitenlandse arbeidskrachten uit de
landen rond de Middellandse Zee zal worden afgeremd. De aan
trekking van deze werknemers zal voortaan in beginsel geschieden
via de met de desbetreffende landen overeengekomen procedures,
De maatregelen zijn niet van toe
passing op Italianen, die op grond
van de EEG-verordening inzake het
vrij verkeer van werknemers, even
als onderdanen uit andere EEG-lan-
den, met Nederlanders gelijkgesteld
zijn.
De minister van sociale zaken en
volksgezondheid heeft tot deze maat
regelen besloten na overleg met de
subcommissie voor buitenlandse ar
beidskrachten van de commissie
vain bijstand en advies voor het di
rectoraat-generaal voor de arbeids1
voorziening en in overeenstemming
met de minister van justitie.
De maatregelen zijn genomen, om
dat bij de regering reeds lange tijd
bezorgdheid bestaat over de komst
naar Nederland buiten de officiële
werving om van buitenlandse ar
beidskrachten uit landen rond de
Middellandse Zee. Onder hen bevin
den zich velen, die op goed geluk
en zonder zekerheid van tewerk
stelling overkomen. Daardoor was
het in bepaalde gevallen moeilijk in
hun huisvesting, opvang en begelei
ding in voldoende mate te voorzien.
Gedurende de laatste tijd valt we
derom een sterke toename van de
spontane toeloop van deze buitenlan
ders waar te nemen, waardoor de
problemen, welke hun aanwezigheid
hier te lande met zich meebrengt,
mede gezien de nog heersende werk
loosheid, worden vergroot.
De maatregelen houden in het
kort het volgende in:
Met ingang van vandaag 1 juni,
zullen slechts voor tewerkstelling in
aanmerking komen: officieel gewor
ven arbeidskrachten, werknemers,
die over een nog geldige vergunning
tot verblijf beschikken en in het bui
tenland verblijvende werknemers,
ten behoeve van wie een werkver
gunning zal worden verleend en aan
wie in het buitenland een machtiging
tot voorlopig verblijf, door een Ne
derlandse diplomatieke of consulaire
vertegenwoordiging is verstrekt.
Werknemers, die in het bezit
zijn van een geldige vergunning tot
verblijf en die na afloop van hun
werk in Nederland naar het buiten
land vertrekken kunnen onder be
paalde voorwaarden een vergunning
krijgen op grond waarvan zij binnen
vier maanden na hun vertrek naar
Nederland kunngn terugkeren.
Buitenlandse arbeidskrachten uit
landen rond de Middellandse Zee (en
met name dus Portugezen, Spanjaar
den, Grieken, Turken en Marokka
nen) die kunnen aantonen dat zij tot
op heden in ons land waren en die
zich nog niet bij de politie hadden
gemeld, krijgen de gelegenheid dit
tot uiterlijk op 7 juni te doen. De-
geinen, die nog geen werk hebbeu,
dienen zich tevens te doen inschrij
ven bij het dichtstbij zijnde geweste
lijke arbeidsbureau. De arbeidsbu
reaus zullen hen d'an trachten te be
middelen naar die werkgevers, die
kenbaar hebben gemaakt behoefte
aan arbeidskrachten te hebben,
waaraan niet kan worden voldaan
door bemiddeling van Nederlanders.
Voor de tewerkstelling van bui
tenlanders, die zich zelfs op 7 juni
nog niet zullen hebben gemeld, zal
geen vergunning meer worden ver
leend. Zij zullen ons land moeten
verlaten. Uiteraard geldt hetzelfde
voor hen, die na vandaag ons land
binnenkomen en niet beschikken over
een geldige vergunning tot verblijf
of een machtiging tot voorlopig ver
blijf.
Werkgevers, die op 31 mei bui
tenlandse arbeiders in dienst hebben
voor wier tewerkstelling nog geen
vergunning is aangevraagd, krijgen
eveneens tot en met uiterlijk 7 juni
de gelegenheid dit alsnog te doen.
Later ingediende aanvragen zullen
in ieder geval worden afgewezen.
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM „Het volk krijgt
de pers die het verdient; de pers
waarvoor men de economische voor
waarden heeft geschapen", heeft
voorzitter mr. C. J. Houwert van
de Nederlandse Dagbladpers giste
ren in het Hiltonhotel in Amsterdam
gewaarschuwd.
Door de invoering van de t.v.- en
radioreclame is de economische ba
sis van de krant op losse schroeven
komen te staan. De heer Houwert
meent te weten dat in 1968 25 mil
joen meer aan t.v.-reclame zal wor
den besteed dan in 1967. Het adver
tentievolume van de dagbladen over
Je eerste maanden van 1968 gaat
slechts enkele procenten uit boven
de eerste maanden van 1966, terwijl
men al jaren lang gewend was met
en rekende op een jaarlijkse groei
van 10 procent. De abonnementsin-
fcomsten (35 procent van het totaal)
blijven achter zodat het krantenbe-
drijf steeds meer conjunctuurgevoe
lig wordt. De NPD-voorzitter zag
geen kansen voor kostenbesparingen.
De vaste kosten (gebouwen, rotatie
persen, zetmachines) werden niet
minder, en de arbeidskosten stegen.
Bovendien zal de revolutionaire ont
wikkeling van de elektronika de in
formatieverwerking en de grafische
vervaardiging van de krant ingrij
pend wijzigen en dus tot investerin
gen en extra-kosten leiden. „De
NDP verwacht verlichting van de
overheid, geen beheer. De onafhan
kelijkheid van de pers zou in gevaar
komen bij hulp aan individuele on
dernemingen", aldus mr. Houwert.
Hebt u enig idee voor hoeveel geld
een gemiddelde telefoonabonnee
jaarlijks opbelt? Ik had het niet,
maar heb het nu wel. „Aangetekend
de personeelskrant van de P.T.T.
heeft het becijferd. Het is f 275,91
per jaar.
De gemiddelde telefoonabonnee
belt per jaar 765 keer lokaal, hij
voert 485 interlokale en 9 internatio
nale gesprekken. En hij belt 54 keer
de tijdmelding en 13 keer het weer
bericht.
Als het slecht weer is wordt het
weerbericht vaker gedraaid dan bij
goed weer. Weet u daar een ver
klaring voor? Ik niet.
„Voor zover ik het kan beoordelen
vóelt de ruime meerderheid van het
Nederlandse volk er niets voor om
zich in een even onduidelijke als on
vruchtbare links-rechts-tegenstelling
te laten splitsen."
(drs. W. K. N. Schmelzer
Beeldhouwer Wessel Couzijn, ge
ïnterviewd in. De Nieuwe Linie: „Ik
geloof niet in die rechtsstaat. Men
vertrouwt elkaar niet, bouwt daarom
een rechtsstaat, kan elkaar ook door
die rechtsstaat niet vertrouwen. Er
wordt niets aan het individu overge
laten. Voor je geboren bent staat 't
er al."
En even verder: „Zo'n figuur als
Mozes, Christus, Gandhi, die hebben
een bepaalde sociale vorm aan. trach
ten te geven. Daar moet je meer lef
voor hebben dan ik. Die mensen
hebben ervoor gedokt. Dat doe ik
niet."
Bij alle publiciteitsrumoer uit en
rond Frankrijk zijn de verklaringen,
waarmee enkele Franse bisschoppen
zich achter de stakende arbeiders
hebben gesteld, een beetje verloren
gegaan. Mgr. Marty, de aartsbisschop
van Parijs, zei in een verklaring on
der meer: „In het licht van de huidi
ge crisis verklaren wij ondubbelzin
nig, dat wij welke voorlopige op
lossing men ook mag vinden vol
ledig solidair zijn met het afwijzen
van een wereld, waarin de mens
wordt opgeofferd aan de winst en
aan het geld in een kapitalistisch
systeem."
Als u uw wenkbrauwen fronst bij
deze uitspraak mag ik u even in her
innering brengen wat bisschop Ernst
van Breda onlangs zei: Dit besef
zal in de moderne tijd leiden tot een
benadering van zaken, die niet enkel
is het lenigen van onmiddellijke
nood maar meer nog het bewerken
van een fundamentele verandering
van de maatschappelijke verhoudin
gen, zelfs langs de weg van sociaal
en politiek engagement."
Als u het mij vraagt heeft Pink
steren hier ook iets mee te maken.
Deze week is het laatste cavalerie-
paard van het Amerikaanse leger
gestorven. Het ging, in de gezegende
leeftijd van 36 jaar, dood door long
ontsteking en ouderdomsziekten. In
menselijke leeftijd uitgedrukt zou
het paard 108 jaar geworden zijn.
En dat is een hele tijd.
In België gebruiken ze voor het
woord „verbroederen" soms een an
der, namelijk „verzusteren". In een
Belgische krant las ik de kop: „St.-
Niklaas zal met het Nederlands Geo-
rinchem verzusteren". Burgemeester
Ridder van Rappard wordt in het
verslag „spiritueel" en „pienter" ge
noemd. Hij gaf een uiteenzetting
over de stad, die „aandachtig en soms
niet zonder bewondering" gevolgd
werd.
We leven In een vreemde wereld,
vrienden. Gisteravond trok ik te
voet door een met wild kreupelhout
begroeid terrein. Achter een jene
verbesstruik rees plotseling een
baardige, breedgeschouderde man
op. Hij droeg een roodfluwelen man
tel en in zijn hand had hij een fles.
Weet u wat de dichter Richard Min
ne geschreven heeft, mens?" vroeg
hij mij. Toen ik nee knikte hief hij
de fles en riep luid: „Veracht den
burgerman doch ledig zijne kruiken".
Daarop verdween hij in de aarde.
Nu vraag ik u.
MERIJN
ROME (KNP) Paus Paulus wenst
een dialoog over de experimenten
welke in de religieuze orden en con
gregaties in Nederland worden uit
gevoerd en niet stopzetting daarvan.
Dit heeft de woordvoerder van het
Vatieaan mgr. Fausto Vallainc gister
morgen geantwoord op enkele vra
gen betreffende de vergadering van
generale oversten en hun assistenten
van orden en congregaties, die kloos
ters in Nederland hebben, met de
prefect van de congregatie voor de
religieuzen, kardinaal Antoniutti, op
14 mei j.l.
Mgr. Vallainc zei echter nog dat
experimenten in orden en congrega
ties de toestemming van de H. Stoel
nodig hebben zoals in het concilie is
besloten en dus ook voor Nederland
geldt.