Cecil King:
eens vriend,
nu vijand
van Wilson
Aristo
'n veilig idee
Hoe oersUKelijk
degelijk en oiutati De
Auto Onderlinge Is toont u
't moderne hoofdkontoor
In Groningen...
Moors: huwelijk
en priesterschap
niet te verenigen
PORTRET VAN ENGELSE KRANTENKONING:
Surinaamse
premier wil
status van
dominion
PART-TIME GEEN
Steun
Beschaafd
Doodsbang
Discussie
»D1JN NAAR ROME
Pastoraal
concilie
111 januari 1969
*°S£A"JSr!- De der-
I januari 1969 **S vastSesteld op
hüwelük n.sten m <*e wereld;
I «Ml 19BB en 13 u'tgesteld tot
M
INTERTEST
TJ
om op wyers fe bouwen
wyers
Voorzitter Panamese kiesraad verdacht
Ontslag 113 man
in Veldhoven
Drie man in arrest
voor verkoop valse
kaartjes Ajax-ADO
J
ex
CompI
Pijnlijk
DAGBLAD Dl STEM VAN DINSDAG 28 MEI 1968
(Van een correspondent)
LONDEN - De hevigste van alle aanvallen, die eerste
minister Harold Wilson tot nu toe te verduren heeft
gehad kwam van een man, die eens zijn grote steun
was, de Engelse krantenkoning Cecil King. De dag
bladen van zijn International Publishing Corporation,
die tot dan toe bet Labourbewind trouw gesteund had
den publiceerden enkele weken geleden de woorden
van Cecil King: ,,We worden bedreigd door de groot
ste financiële crisis uit onze geschiedenis. Die kan
niet opgelost worden door leugens over onze reserves,
maar alleen door een nieuw begin onder een nieuwe
leider".
CECIL KING: geen vertrouwen in Wilson
Cecil Harmstworth King is 67
jaar; neef van Lord Nortchliffe; lei
der van International Publishing
Corporation, de grootste uitgevers
maatschappij ter wereld: studeerde
in Oxford; is een briljant spreker;
bij de laatste Engelse verkiezingen
reed hij rond met een „Stem La-
bour"-plakplaatje op zijn Rolls
Royce; het volle gewicht van zijn
krant Daily Mirror (oplage vijf
miljoen) wierp hij toen in de strijd
om Harold Wilson en de Labour-
partij aan de macht te brengen; nu
gebruikt hij diezelfde invloed om
Wilson ertoe te dwingen zich terug
te trekken als eerste minister.
De Engelse krantenkoningen heb
ben lang de reputatie gehad dat ze
ernaar streefden om de politiek
naar hun hand te zetten, wat ge
woonlijk gepaard ging met ramp-
;e gevolgen voor alle betrok-
sn. Misschien de meest invloed
rijke van hen allemaal was de oom
van Cecil King, Lord Northcliffe.
En jarenlang zijn vooral de La-
bourleiders uitermate op hun hoede
geweest voor Cecil King. Zij meen
den dat bij op essentiële punten de
zelfde weg volgde als zijn oom.
Toen Hugh Gaitskell in dëe vijf
tiger jaren leider was van de La-
bourpartij verzette hij zich met alle
maeht tegen een fusie van de Daily
Herald met de Mirror.
Hij wilde niet, dat King net mo
nopolie van de populaire, Labour-
gezinde pers in handen zou krij
gen.
Maar toen Harold Wilson in 1963
oppositieleider werd zal hij minder
bezwaren om de steun te accepte
ren van zo'n machtig en invloedrijk
man. De Daily Mirror steunde La
bour bij de verkiezingen van 1964
reusachtig: de toespraken van Ha
rold Wilson werden in extenso af
gedrukt.
Als tegenprestatie bood Wilson,
a ?ekozen was, King een
adellijke titel aan en epn plaats in
zijn regering, waar King op het mi
nisterie van Handel zich kon inzet-
n vo°r het vergroten van de ex-
Port. De krantenuitgever wees dit
at, maar accepteerde in 1965 wel
een benoeming tot commissaris van
de Bank of England en in 1966 een
benoeming tot lid van de Nationale
Pteenkoolcommissie.
Sindsdien echter is King steeds
kritischer gaan denken over het
doen en laten van de Labourrege-
ring en vooral over Harold Wil
son.
Hij begon een campagne „Wilson
moet weg" die hij in de afgelopen
zes maanden naar een climax voer
de door zijn grote aanval te lan
ceren in de Mirror en in de „Sun".
Ook andere kranten namen zijn
woorden over
Het lijkt waarschijnlijk, dat zijn
contacten met vooraanstaande La-
bourcritici zoals Lord Robens
(Steenkoolcommissie), Lord Cro
mer (Bank of England) en Lord
Beeching (de man wiens plannen
voor een reorganisatie van de En
gelse spoorwegen sinds 1964 door
Labour genegeerd zijn) King beïn
vloed hebben om niet alleen zo ra
dicaal van gedachten te veranderen
maar ook om zich zo krachtig in
de pers uit te drukken.
Zijn kritiek is gericht op de re
geringsuitgaven, de inkomens- en
prijspolitiek en op alles wat er naar
zijn mening aan eerlijkheid in de
regering ontbreekt. Hij vertrouwt
Wilson gewoon niet.
King is nooit bang geweest om
zijn mening publiek te uiten. Hij
heeft dat over alle mogelijke on
derwerpen gedaan, van sigaretten
advertenties tot God. Maar toch
maakt Cecil King een raadselach
tige indruk.
Volgens iedereen is hij een keu
rige, beschaafde man, die heel po
pulair en gewaardeerd is bij de
mensen, die in zijn onderneming
werken. Hij is een imporende ge
stalte, 1.95 meter lang, breed ge
schouderd en kaarsrecht.
Hij scheidde van zijn eerste
vrouw in 1962 en trouwde met
Ruth Railton, directrice en opricht
ster van het nationaal jeugdorkest.
Uit zijn eerste huwelijk heeft hij
vier volwassen kinderen.
Het is misschien niet verrassend
dat hij met zijn relaties zijn
carrière zocht in de krantenwereld.
Maar toch heeft zijn familierelatie
met Lord Northcliffe heel weinig
te maken met zijn enorme succes
als zakenman. Hij kwam uitsluitend
door zijn bekwaamheid aan de top.
Mensen die hem kennen kunnen
nauwelijks geloven, dat deze aar
dige, vriendelijke man zo'n harde
brutale krant als de Daily Mirror
kan leiden. King zelf heeft inder
daad eens gezegd: „De Mirror is
niet het soort krant, dat ik voor
mijn plezier lees, maar het is mijn
kind".
De krant, die hij in werkelijk
heid het liefst wil, is een „behoor
lijk gemoderniseerde Times".
INDUSTRIE: De leiding van de industrie is onnozel. Er zijn teveel ge
pensioneerde generaal en admiraals met erebaantjes in raden
van commissarissen, waarschijnlijk vanwege de twijfelachtige
prestigewaarden van hun titels.
ANDERE KRANTEN: Daily Mail: „Betrouwbaar conservatief en dus zon
der invloed". The Guardian en The Observer: „Mede-reizigers
van de Mirror" The Times: „Een soort kerkblad voor de esta
blishment".
SIGARETTEN-ADVERTENTIES: „Vorige week zei ik tegen Harold Wil
son: „Wat heeft net nu voor nut om die alleen van de televisie
te weren? We zouden niet moeten doorgaan de jonge mensen uit
te nodigen een gewoonte aan te nemen waardoor ze waarschijnlijk
longkanker krijgen".
GODSDIENST (in een preek, die King als niet-praktizerend gelovige
hield in een kerk in Londen):
Altijd en overal heeft godsdienst te maken gehad met de ver
houding tussen net individu en God. Alle dogma's, alle theo
logie, religieuze mythe en religieuze kunst worden op dat doel
richt.
De menshheid heeft altijd, als er voorzien was in eten en huisves
ting belang gesteld in godsdienst, in het wezen van God, in onze
verhouding met Hem van wie we vandaan komen, en in wat ei
met ons gebeurt als we doodgaan".
AMERIKAANSE KRANTEN: „Amerikaanse kranten zijn onleesbare, vun
zige produkten. De verstarring door het monopolie is duidelijk.
Het probleem daar is om met het monopolie te leven, niet in
zaken maar in de journalistiek te blijven".
Hij heeft de gewoonte om minis
ters en vooraanstaande parlements
leden intieme lunches aan te bie
den. Geruchten willen, dat hij al
zijn gasten van het laatste jaar drie
kwart van de tijd verveeld neeft
met afgeven op de regering en op
Wilson, met klagen over de vak
bonden waarbij hij het beheer over
zijn eigen IPC als een voorbeeld
voor de hele Engelse industrie aan
prees. Zijn gasten blijven echter ko
men: de lunches zijn voortreffelijk
en voor King zijn ze doodsbang.
Misschien ligt de sleutel tot deze
man in zijn eigen woorden, gespro
ken tot iemand die hem vergeleek
met die andere magnaat van Fleet
Street, de Canadees Lord Thom
son.
„Lord Thomson" zei King toen,
„heeft alleen belang bij geld. Als
het om geld gaat mogen zijn re
dacteuren zich nergens mee be
moeien. Mijn belangen worden be
paald door het welzijn van het land
Ik kom niet uit Ontaria. Ik zorg
ervoor om de invloed die ik heb te
gebruiken om datgene te bevorde
ren wat naar mijn mening in het
belang van het land is."
Peter Jenkins, redacteur van The
Guardian, heeft van al degenen die
de laatste jaren over King geschre-
v enhebben, hem misschien het best
gevolgd.
Jenkins zegt over Cecil King: „Hij
weet wat er bereikt kan worden
en wat niet; hij weet dat de in
vloed van de grote populaire kran
ten voornamelijk ligt in het ter dis
cussie stellen van de grote proble
men en de publieke opinie in de
richting te duwen, waarheen ze al
op weg is. Het beleid van de Daily
Mirror is wezenlijk een beleid, dat
gebaseerd is op marktonderzoek. De
macht van de krant wordt beperkt
door het gezonde verstand van zijn
lezers. Maar tegelijkertijd geldt ook,
dat Kinfe, als hij spreekt, preten
deert te spreken namens miljoenen
en niet namens Cecil King."
(ADVERTENTIE)
,onzer verslaggevers)
mFi Op uitnodiging
lanj "ogere oversten van Neder-
v7* °lden en congregaties en
m c bisschoppelijk contactman,
"?en vertoeft Pater Walter
loïmT d.ezc week in om in-
tnaïï» e verschaffen over de si-
tnnLVau.de kerk in Nederland
raai verl0°P van het pasto
raal concilie.
former vernemen was deze in-
SriS r.eeds .enkele maanden
VerbanH j3* Zin dire®t
den t„e Vr recente moeilijkhe
en iirrilenn Nederlandse religieuzen
Wol r Antoniutti.
paior in de bedoeling dat
Ven on rf to.elichting zal ge-
naire ',eso.lutie der laatste ple-
ding tiiQ0rga j6™?® over de verkou-
Remt™ Nederlandse religieu-
'«nlse ovoSn ??en en hun buiten-
'ise overheidsinstanties.
I Pastoraal ÏL vergadering van het
flerw"r^en-°d1f dan de on"
van uZ- levenshou-
®enswordino gGZln en ruirnte voor
Do 8 voor de jeugd.
Plande behandhik in oktober ge-
"erpw n-, ?1?"8 van de onder-
?f?'eHsèfrde to®'mi"8 in e5n ge"
1 Pb Praktiror 7 en „Kerke
(ADVERTENTIE)
GORDIJNSTOFFEN
TAPIJT
PANAMA (AP) De nationale
garde van Panama heeft David A-
mado, de voorzittel van de kiesraad,
de toegang tot de zittingen van de
raad zondag ontzegd. Hierdoor schij
nen de kansen van Arnulfo Arias, de
oppositiekandidaat voor het presi
dentschap te stijgen.
Twee weken geleden heeft Panama
gestemd voor een nieuwe president
maar de officiële celling der stemmen
is nog altijd niet beëindigd. Amado
had donderdag het voorzitterschap
van de kiesraad overgenomen en zou
volgens een woordvoerder van de op
positie gepoogd hebben de regerings
kandidaat David Samudio te helpen
door de uitslag der verkiezingen in
zijn voordeel te beïnvloeden.
VELDHOVEN (A.N.P.) De N.V.
Tabaksindustrie v.h. Gebroeders Phi
lips heeft besloten een aantal afdelin
gen van haar bedrijf in Veldhoven
over te brengen naar haar vestiging
te Geel in België. In verband hiermee
is aan 113 arbeidskrachten ontslag
aangezegd.
Men probeert de betrokken werk
nemers in andere industrieën onder
te brengen.
AMSTERDAM (ANP) In Am
sterdam zijn zondagmiddag drie
mannen aangehouden wegens clan
destiene verkoop van toegangskaar
ten voor de voetbalwedstrijd Ajax-
ADO. In de auto van een van hen, de
53-jarige koopman J. L„ werden be
halve een aantal geldige" toegangs
bewijzen en f 2.000 aan klein geld
nog 48 verlopen kaartjes aangetrof
fen.
Volgens de politie hebben de sup
poosten van het Ajaxstadion zondag
middag verscheidene voetballiefheb
bers moeten terugsturen omdat zij in
het bezit bleken van kaartjes voor
de reeds eerder in het seizoen ge
speelde wedstrijden GVAV - Ajax en
NAC - Ajax.
Gedupeerden wordt verzocht zich
voor confrontatie met de verdachte
in verbinding te stellen met het bu
reau Linrm°usstraat in Amsterdam,
tel- 020-59233.
Wij vinden dat de „geachte clientèle" van een goed ouderwets
en degelijk verzekeringsbedrijf recht heeft op een coulante,
correcte en vooral snelle afwikkeling van alle posten. We zijn
gespecialiseerd in motorrijtuigverzekeringen, al 40 jaar lang.
't Blijkt dat we dit redelijk doen, want we hebben over heel
Nederland, vele, zeer véle tienduizenden polishouders. En dat
aantal groeit dagelijks. En töch heeft elke Individuele cliënt recht
■op ouderwets persoonlijk dienstbetoon. Dat kan alleen als een
bedrijf zeer modern en efficiënt werkt. Omdat De Auto Onderlinge
zo degelijk is, moeten we wel progressief zijn, U ziet dus wel
dat dit hoofdkantoor in Groningen met zijn „computerized" admini
stratie inderdaad kenmerkend is voor de degelijke Auto Onder
linge.
Oh ia, misschien zijn onze concur-
rentie-begrippen ook al ouderwets,
want de A.O. biedt zeer ruime polis
voorwaarden bij gunstige premies
zowel voor W.A-als All-Risks ver
zekeringen!
VERZEKERING-MAATSCHAPPij
wiysêm&gmak
de beste bumper is een polis
van De Auto Onderlinge
(Van een onzer verslaggevers)
ROERMOND Aan hef einde van een gedachtenwisseling over het
priestervraagstuk tijdens een vergadering van de diocesane pastorale
raad van het bisdom Roermond heeft mgr. P. Moors zaterdag enkele
opvallende dingen gezegd.
De bisschop van Roermond zei onder meer
De kerk zal degenen, die een
maal priester zijn gewijd, niet toe
staan te huwen met behoud van hun
priesterlijke functie.
Een parttime priesterschap
vormt naar mening van de bisschop
geen oplossing voor het priester
vraagstuk.
De bisschop kan zich niet ver
enigen met de stellingname van „de
21", die verklaard hebben dat zij
de verplichte binding tussen pries
terschap en celibaat niet meer kun
nen accepteren.
De bisschop deed deze uitspraak
nadat verschillende aspecten van het
priestervraagstuk, door onder ande
re voor- en tegenstanders van het ce
libaat waren belicht. Basis voor de
gedachtewisseling vormde een door
de professoren H. Sanders en L. Pel-
zer van het groot-seminarie te Roer
mond ondertekend stuk, dat de vol
gende conclusies trekt:
a. De problematiek zou voor de
bisschop openlijk ter sprake ge
bracht moeten worden.
b. Voor een niet kleine groep pries
ters zou er gelegenheid moeten zijn
om duidelijk omschreven functies te
vervullen.
c. Andere priesters zouden maat
schappelijke functies moeten kunnen
vervullen naast hun priesterlijke taak
en zogenaamd parttime priester moe
ten kunnen zijn.
De bisschop zei hierover, dat het
priesterprobleem veel meer omvat
dan enkel de celibaat-kwestie. Vaak
speelt een complex van factoren e;en
rol, waarbij de celibaats-kwestie dik
wijls niet de belangrijkste is.
„Ik vind het jammer dat in de
uitwerking van de nota de indruk
wordt gewekt, dat de twee kardina
le punten zijn het celibaat en het
full-time priesterschap", aldus mgr.
Moors.
„Hoe men ook denkt over de wen
selijkheid van de ontkoppeling van
priesterschap en celibaat, naar mijn
mening is het niet juist om de on
rust te vergroten door te suggere
ren, dat deze ontkoppeling binnen
ee<n afzienbare tijd een feit zal zijn.
Het is mijn diepste overtuiging en
ik weet dat het de overtuiging is
van het overgrote deel van het we
reld-episcopaat dat in de westerse
evenmin als in de oosterse kerk aan
hen, die priester zijn gewijd, zal wor
den toegestaan te huwen met behoud
van hun priesterlijke functie", zei
de bisschop letterlijk.
Over de in de publiciteit gekomen
brief de: 21 jonge priesters, die zich
niet meer gebonden achten aan hun
celibaats belofte, zei de bissehOD:
„Hoe pijnlijk het ook "oor mij is,
ik voel mij verplicht om nadrukke
lijk te verklaren dat ik me met de
ze stellingname niet kan verenigen"
Mgr. Moors betreurt, dat de brief
in de publiciteit is gekomen. „De
publieke beschuldiging dat ik de per
soon van de ondertekenaars misken,
omdat ik hun visie niet deel, neem
ik zeer ernstig". Sprekende over het
al dar, niet wenselijk zijn van neven
functies zei mgr. Moors: „Voor
het grootste gedeelte van mijn leven
ben ik part-time priester geweest.
Ik meen in deze dus enigszins uit
eigen ervaring te kunnen spreken.
In bepaalde gevallen zal hei part
time priesterschap een oplossing zijn
voor de problematiek. Als dit de nor
male vorm van het priesterschap zou
worden ben ik er echter van over
tuigd, dat er ernstig tekort zal wor
den gedaan aan hulp aan onze men
sen en dat de problemen voor de
priesters er niet of slechts gedeelte
lijk door zullen verdwijnen.
Over de hoofden der vergadering
heen vroeg de bisschop om een
christelijk begrip ten opzichte van
hen, die na vaak langdurig beraad
en ernstigt strijd het ambt hebben
neergelegd.
(Van onze redactie buitenland)
PARAMARIBO Premier Pengel
van Suriname voelt voor een domi
nion status voor Suriname. Dat blijkt
uit een voorstel van de staatkundige
commissie van de Nationale Partij
Suriname, waarvan de premier voor
zitter was. Het voorstel is zondag
door de partijraad van de NPS aan
vaard.
Behalve de band met de koningin
voelt de NPS voor het behoud van
de historische banden met Nederland
Dit zou gestalte moeten krijgen in een
unie met Nederland, op de conditie
dat Suriname volmaakt zelfstandig
blijft. De secretaris van de com
missie, mr. H. Heidweiler, is in Cu-
ragao om over het voorstel te spre
ken.
Als overgangsmaatregel wenst de
partij van premier Pengel uitvoering
van de interim-overeenkomst van de
conferentie van 1961, wat in zou hou
den dat Suriname zelfstandig bui
tenlandse betrekkingen onderhoudt.
Direct zou de NPS vaste vertegen
woordigers aan de Nederlandse am
bassades toegevoegu willen zien in
de Latijns-Amerikaanse landen, in
Europa, in een communistisch land,
in Addis Abeba (de zetel van de
organisatie van Afrikaanse staten),
New Delhi, of Tokio en in de VS.
De handtekening van premier Pen
gel onder het voorstel betekent niet
direct dat het voorstel spoedig door
de regering zal worden overgenomen.
De Hindoestaanse coalitiepartij
voelt weinig voor 'n spoedig onafhan
kelijk Suriname, omdat de meeste
machtsposities in handen van creo
len zijn. Men wenst de emancipatie
van 't Hindoestaanse volksdeel onder
Nederlandse bescherming te voltooi
en, en verwacht van de onafhan
kelijkheid het begin van een ras-
sen(burger) oorlog.
De Amerikaanse politici staan dich
ter bij het volk dan die van ons. Hun
eetgewoonten worden zonder pardon
bekendgemaakt. De tapiocapudding
van Johnson is inmiddels wereldbe
kend geworden. En nu heeft Nixon
verklaard, dat hij om niet dikker te
worden, wrongelkaas eet tot het zijn
oren uitkomt.
Wat is wrongelkaas? Van Dale
geeft als definitie van wrongel: ge
stremde melk, van de meeste wei ont
daan, die gewrongen en geperst wordt
om er kaas van te maken, kaasstof
En wei is de „dunne, zoete vloeistof
die, na de afscheiding van de kaas-
stof, van de melk overblijft".
Na enig nadenken kunt u dus tot
de conclusie komen dat wrongelkaas
heel magere kaas is. Niet lekker,
vindt Nixon, want hij doet er altijd
ketchup op, dan smaakt het helemaal
niet naar wrongelkaas.
Nixon kaaskop.
Ik vind Jongeling van het Gerefor
meerd Politiek Verbond ook wel een
type om wrongelkaas te eten.
KORT VERHAAL: Een man moet
geopereerd worden. Voordat hij on
der narcose gaat vraagt hij bezorgd
aan de dokter: „Doet u een beetje
voorzichtig, dokter, leant ik ben het
enige dat ik heb".
„Vroeger droomde ik ervan om so
lohoboïst te zijn, nu lig ik ervan wak
ker". (Solohoboïst Han de Vries)
Mr. Edzo Toxopeus wordt geïnter
viewd in het jubileumnummer van
De Nieuwe Linie. Over Van Hall:
„ZO was-ie, Van Hall. Het ontbrak
er verdomme nog maar aan dat ik
hem baron heb gemaakt. Dat wilde-
d-ie wel, ja. Dat wilde-d-ie. Ik vraag
tt..... Ik was niet zo iemand die dee
moed op mijn departement hoefde.
Dat was niet zo nodig. Maar die man,
die man een socialist. Een regent, dat
was 'f'.
Ook uit zijn tijd als fractievoorzit
ter van de VVD in de Bredase ge
meenteraad heeft mr. Toxopeus iets
te zeggen:
„In Breda wilde ik burgemeester
Claudius Prinsen al in 1950 vragen
stellen als raadslid over zijn politie
beleid. Prinsen wilde du haut de sa
grandeur niet antwoorden. Net Van
Hall. Ik smeet allerlei staatsrech
telijke geschriften op tafel om te be
wijzen dat de burgemeester wel de
gelijk enige verantwoording schuldig
was over zijn beleid. Later ging ik
naar de plee en daar zag ik Claudius
Prinsen naast secretaris Van Woen-
sel staan te plassen. Hij zei: „Die
rotzak van een Toxopeus" tegen Van
Woensel, ze zagen mij niet, stonden
met de rug naar me toe te plassen
toch heb ik 't toen gewonnen".
Een wat lang citaat, maar wel
interessant.
In het dekenaat Musselkanaal heb
ben ze een primeur: de vijf pastoors
en één kapelaan van dat dekenaat
krijgen voortaan een vrije dag per
week. Op maandag Eén priester doet
dan dienst, de anderen zijn vrij. Ze
nemen geen telefoon aan en doen de
deur niet open.
De regeling is ingevoerd op voor
stel van de dekenale raad, die het
niet meer dan redelijk vindt dat ook
priesters en huishoudsterséén vrije
dag krijgen, nu de vijfdaagse werk
week algemeen is.
Het is natuurlijk maar de vraag of
deze arbeidsovereenkomst de goed
keuring kan wegdragen van het epis
copaat. Wie zegt dat deze regeling
in Musselkanaal, waar het wé] kan,
geen consequenties heeft voor deke
naten, waar de produktiviteit het niet
toelaat? Bovendien wórdt er door
deze overeenkomst nu al beslag ge
legd op ruimte in 1969 in de zielzorg.
En dat zou, gezien de inflatie en de
teruglopende import vanuit Rome,
wel eens een vrijedag-pauze van een
half jaar kunnen opleveren.
Gelukkig is Roolvlnk geen bis
schop, hoewel ik me hem best met
mijter kar. voorstellen, ook al is hij
gereformeerd.
_Zou Roolvlnk op het concilie dan
óók tot de conservatieven horen?
MERIJN
(ADVERTENTIE)
De matras
A/aarop U
vèrkelijk
litrust!
7an
ORAKA.