Lager beroepsonderwijs
en de MAMMOETWET
een eigen huis
binnen uw bereik
BRUGKLAS VOOR JUISTE KEUZE
Stet
SCHEIDING IN PRAKTISCHE EN THEORETISCHE RICHTING
Blüfblflblj
TëB
Oude man van
zolder geduwd
RIJKSPOSTSPAARBANK
BOUWFONDS
NEDERLANDSE GEMEENTEN
waarii slank
b« blijft
Teb, voor een goed
figuur.
Want praktisch
zonder calorieën.
Dader veroordeeld
Man gooit vrouw
broodmes na
Zuivelindustrie
ontstemd over
de melkprijs
Snel, doeltreffend,
De Rijkspostspaarbank en het Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten brengen samen
BOEKJE OVER
PARTIJ
VERNIEUWING
Regering wil taak
van de pers
vergemakkelij ken
Aparte regeling
onderwijs-
omroep bepleit
Risico
Levensgevaarlijk
Kans
Witte boord
Politie doodt
student na
vuurgevechten
VENEZOLAANSE
REGERINGSCRISIS
Vijfjarenplan voor
Latijns-Amerika
Zacht
en hééééél
veel papier.
If
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 25 APRIL 1963
25
Ook voor het lager beroeps
onderwijs heeft de mammoetwet
heel wat consequenties. Voor de
genen die daarvan op de hoogte
moeten zijn - en we denken dan
op de eerste plaats aan veel
ouders - leek het ons nuttig een
tweetal deskundigen aan het
woord te laten. Zij bespreken
een aantal belangrijke details
van het lager beroepsonderwijs
nieuwe stijl.
(ADVERTENTIE)
(Van een medewerker)
In de Mammoetwet is gesteld, dat van alle beroepsonderwijs één
jaar van algemeen voortgezet onderwijs (a.v.o.) dient vooraf te gaan.
Voor het Lager Beroeps Onderwijs (L.B.O.) wordt dit lager algemeen
voortgezet onderwijs (l.a.v.o.) genoemd. Door dit l.a.v.o. tracht men
de grondslag te leggen en uitgangspunten te bieden tot verder on
derwijs
fan produtct van Tha Coca-Cola Company
UTRECHT (ANP) De politie
rechter in Utrecht heeft gisteren de
36-jarige arbeider H. P. van P. ver
oordeeld tot een voorwaardelijke
gevangenisstraf van twee maanden
met een proeftijd van drie jaar en
toezicht van de reclassering.
Daarnaast moet van P. een on
voorwaardelijke boete van 100,
voldoen. De man stond terecht om
dat hij zich zou hebben schuldig ge
maakt aan het plegen van zware
mishandeling op 30 maart 1966. De
politierechter achtte het bewezen dat
Van P. op die dag zijn collega, de
thans 70-jarige H., opzettelijk van
een 2.75 meter hoge opslagzolder bij
een houthandel heeft geduwd.
Als gevolg daarvan liep de oude
man een heupfractuur op die opera
tief moest worden behandeld.
We zouden dit eerste leerjaar
BRUGJAAR kunnen noemen. De be
doeling is dat de leerling aan het
einde van dit brugjaar de juiste weg
gaat kiezen. Het kan zijn, dat hij/zij
verder onderwijs op dezelfde school
blijft volgen. Het is evenwel ook mo
gelijk, om een ander passend school
type te gaan volgen. Bijvoorbeeld
een leerling van het brugjaar LTS
stapt over naar 2e klas l.e.a.0. (zie
hieronder). Hij maakt dit „overstap
je", omdat in het brugjaar gebleken
is, dat hij over te weinig technische
vaardigheid beschikte, om met suc
ces de l.t.s. te volgen. De vakken,
die de leerlingen in het brugjaar
onderwezen krijgen, zijn door de wet
bepaald, nl.: Nederlandse tael, En
gels, geschiedenis, aardrijkskunde,
wiskunde, kennis der natuur, mu
ziek, tekenen en handvaardigheid.
Naast deze verplichte vakken, be
zit ieder schoolbestuur de vrijheid
om, niet alleen in het brugjaar- maar
ook in de volgende jaren, een aantal
lessen naar eigen keuze, facultatieve
vakken, aan het leerplan toe te voe
gen.
Lager Technisch Onderwijs
Nogmaals willen wij er op wijzen
dat er na het verlaten van de basis
school (lagere school) een goede keus
dient te worden gemaakt voor het
brugjaar. Er zijn twee brugklassen
nl., een voor v.w.o. h.a.v.o. en m.a.v.o.
en een voor het L.B.O. Ook bij het
L.B.O. wordt getracht de leerling zo
te vormen en op te leiden, dat hij
later een gelukkig mens kan zijn.
Op een lagere technische school
(l.t.s) kan een leerling opgeleid wor
den voor o.a.: metselaar, timmerman,
metaalbewerker, brood- en banket
bakker, automonteur, elektromon-
teur en gawalo-installateur. In het
brugjaar wordt de leerling nauw
keurig geobserveerd en aan het ein
de van dat jaar wordt hem 'een ad
vies gegeven over de te kiezen rich
ting. Na het brugjaar kennen we op
een L.T.S. een P- (praktische) en T-
(theoretische) groep. Iedere leerling
krijgt dus een opleiding, aangepast
aan zijn mogelijkheden.
De jongens van de P-stroom, ont
vangen een meer op het vak gerichte
opleiding met daarbij een algemene
vorming (Nederlands, maatschappij
leer, wiskunde enz.). Na het behalen
van het getuigschrift gaan deze jon
gens werken en kunnen zij verder
studeren via 't leerlingstelsel. De
leerlingen v. d. T-stroom krijgen
naast de op 't beroepgerichte vakken
meer algemene vakken. Deze leer-
TEGELEN (ANP) De gemeente
politie te Tegelen heeft de 39-jarige
L. S. uit deze plaats aangehouden,
die verdacht wordt van poging tot
doodslag op zijn vrouw.
Bij een huiselijke ruzie bedreigde
de man zijn vrouw met een groot
mes. Toen de vrouw, die zich met
een stoel tegen deze aanval be
schermde, de deur uitliep, wierp de
man haar het broodmes na. Zij werd
echter niet getroffen. De aangehou
dene is ingesloten.
DEN HAAG (ANP) De be
stuursvergadering van het produkt-
schap voor zuivel eindigde gisteren
hij de rondvraag met een noodkreet
van de heer Van de Wiel (Coöp.
Zuivelindustrie), die door verschil
lende van zijn medebestuursleden
werd overgenomen.
De heer Van de Wiel gewaagde
van buitengewoon grote ongerust
heid over de prijsvorming in de zui
vel en van ontstemming over he.
uitblijven van regeringsmaatregelen.
Terwijl de voor de boer nage
streefde richtprijs voor de melk
cent per kilo bedraagt, leiden
huidige kaaspriizen tot een melk
prijs van 26 cent, de prijzen
magere melkpoeder en boter tot
melkprijs van 29 cent. Dat wil zeg
gen, aldus de heer Van de Wiel, dat
de boer een zeer belangrijke veer
moet laten.
(ADVERTENTIE)
betrouwbaar!
lingen hebben meer capaciteiten of
grotere interesse. Na drie jaar leggen
zij een landelijk examen af. Voor hen
bestaat nu de mogelijkheid door te
stromen naar de M.T.S. (nu nog
U.T.S. geheten). Doen zij dit niet dan
gaan ze werken en kunnen ze verder
studeren via het leerlingstelsel. De
cursusduur van de l.t.s. is meestal
drie jaor; voor de afdelingen auto
montage, elektromontage en fijn
metaal is vier jaar uitgetrokken.
Huishoud- en
Nijverheidsonderwijs
De nieuwe naam voor dit onderwijs
is lagere huishoud- en nijverheids
onderwijs (l.h.n.o.).
De hele cursusduur bij het l.h.n.o.
wordt drie jaar. In het eerste leer
jaar wordt lager algemeen voortge
zet onderwijs gegeven. Het tweede
en derde leerjaar zijn voorbereidend
voor verschillende beroepsrichtingen.
Ook hier weer twee hoofdrichtin
gen nl., de P- en T-stroom (zie bo
ven). In de P-richting is er een
keuze-mogelijkheid van examenvak
ken naar: naaldvakken; verkooprich
ting; kantoorrichting.
De leerlingen van de T-stroom
kunnen na 't behalen van een diploma
doorstromen naar het middelbaar
huishoud- en nijverheidsonderwijs
(m.h.n.o.).
Lager- Economisch- en
Administratief Onderwijs
(l,e.a.o.)
Dit nieuwe schooltype is bestemd
voor leerlingen die snel tot uitoefe
ning van een beroep willen komen in
de meer administratieve sector. Zoals
boven vermeld, bezit de leerling van
deze school geen uitgesproken tech
nische of huishoudelijke vaardig
heid om l.t.s. of l.h.n.o. te volgen.
De cursusduur bedraagt 3 jaar,
waarvan het eerste weer een brug
jaar is, waarin alle leerlingen het
zelfde onderwijs volgen.
In het tweede en derde leerjaar
worden naast de algemene vakken,
op het beroep gerichte vakken (o.a.
boekhouden, bedrijfsrekenen enz.)
onderwezen.
De opleiding aan de l.e.a.o. is in
eerste instantie op de praktijk ge
richt. Daarvoor geschikte leerlingen
hebben de mogelijkheid over te gaan
naar het middelbaar economisch- en
administratief onderwijs.
Middenstands onderwijs
Dit onderwijs is u waarschijnlijk
beter bekend onder de naam: school
voor detailhandel. Leerlingen die la
ter een zelfstandig bedrijf willen
uitoefenen of een kaderfunctie wen
sen in het grootwinkelbedrijf, vinden
hier een gepaste opleiding.
De leerlingen voor dit schooltype
zullen zowel theoretisch als prak
tisch begaafd moeten zijn.
Ook hier weer een brugjaar waar
in l.a.v.o. wordt gegeven. De oplei
dingsduur zal van drie op vier jaar
worden gesteld.
Aan het eind van de cursus is een
landelijk examen. Evenals bij de an
dere schooltypen kunnen leerlingen,
die daarvoor geschikt zijn, door
stromen naar een middelbare oplei
ding.
(ADVERTENTIE)
Snel en voordelig sparen
Op een speciale "bouwfonds-rekening" bij de Rijkspostspaarbank
spaart u met-kleine bedragen (f 50,- minimum) per maand. De
regelmaat van dit sparen en de voor deze spaarvorm hoge rente van
5% brengen.het benodigde geld snel bijeen.
In veel gevallen krijgt u een hypotheek van 90%
Dat betekent slechts 10% eigen geld. Zo komt uw eigen huis snel
dichterbij. De aflossing en de rente liggen vaak maar weinig hoger
dan wat u anders aan huur zou betalen. Voor jonge mensen is er
bovendien een extra voordelige betalingsregeling met nog lagere
maandelijkse termijnen!
Een volledig "pakket" bouw-voordelen voor u
Het Bouwfonds garandeert - en dat is zeer belangrijk voor u - de
kwaliteit van zijn huizen zwart op wit Het informeert en adviseert
u strikt eerlijk en objectief. Het helpt u bij uw plannen en het con
troleert uw bouwwerk. In veel gevallen heeft 'u als "bouwfonds
spaarder!' bovendien voorrang.
Er ligt een uitvoerige brochure voor u klaar
Als u onderstaande coupon invult en verzendt aan de Rijkspost
spaarbank, Afd. Publiciteit, Amsterdam, krijgt u een brochure met
alle gegevens. U kunt ook een briefkaart met uw naam en adres
sturen. Doe het vandaag nog!
COUPON Aan Rijkspostspaarbank, Afd. Publiciteit,
Amsterdam. Zend mij vrijblijvend de gratis brochure
"Ik koop een huis" en het Reglement Bouwfondsrekeningen.
Z naam:
adres: tel. no.:
woonplaats:prov.:
datum: handtekening:
DS
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Er wordt in ons
land overstelpend veel gepraat en
geschreven over partij-vernieuwing
in de politiek. Congressen, verklarin
gen, boekjes en ljrochures volgen
elkaar op en dragen steeds meer
woorden en visies over de partij
vernieuwing bij.
De heer D. J. Hoekstra, parlemen
tair redacteur van het persbureau
ANP, is als een vlijtige tuinman gaan
harken in alle beschouwingen, stand
punten en commentaren die het
laatste jaar over het onderwerp ten
beste zijn gegeven.
Het resultaat is het boekje: „Par
tij-vernieuwing in politiek Neder
land", dat bij de uitgeverij Samson
is uitgegeven. Een boekje waarin de
vernieuwingsdrang en -daden van de
verschillende politieke partijen de
revue passeren.
Het boekje is bij, want de partij-
Radicalen sluit de bonte optocht. Al
leen de Boeren Partij wordt niet ge
noemd, want daar wordt over partij
vernieuwing niet gedacht.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering erkent,
dat zij voor de publiciteitsmedia de
toegankelijkheid tot het nieuws zo
veel mogelijk moet vergemakkelijken
Maar zij wil niet zover gaan, dat
de pers (ingevolge de Europese con
ventie inzake de rechten van de
mens) een recht op inlichtingen heeft
en dat de conventie de overheid de
plicht oplegt alle gevraagde inlich
tingen te verstrekken.
Minister dr. M. A. M. Klompé van
cultuur, recreatie en maatschappe
lijk werk heeft deze opvatting weer
gegeven in een nota, waarmee zij de
Tweede Kamer een nota van de pers-
raad over de verhouding overheid-
pers aanbiedt.
Die nota werd, acht jaar geleden,
maar volgens de opsteller toch nog
niet verouderd, door de persraad op
verzoek van een voorganger van mej.
Klompé, uitgebracht. Er is niet be
kendgemaakt, waarom zo lang met
publikatie is gewacht.
AMSTERDAM (ANP) „Er dient
een aparte wettelijke regeling ten
behoeve van de onderwijsomroep tot
stand te komen bulten de omroep
wet om." Dit is de conclusie van een
nota, die de Academische Radio Om
roep eH televisie heeft voorgelegd
aan de vaste commissie voor cultuur,
recreatie en maatschappelijk werk
uit de Tweede Kamer, die de ACRO
vanmiddag voor een hearing had uit.
genodigd.
De ACRO is van mening, dat de
nieuwe technische hulpmiddelen bij
het onderwijs pas optimaal kunnen
worden gebruikt, als zij in combina
tie met de traditionele middelen van
kennisoverdracht en in combinatie
met elkaar worden ingeschakeld.
Een hierbij afzonderen van een aan
tal van deze audio-visuele middelen
(incl. radio en t.v.) kan onmogelijk
leiden tot een volledige integratie van
deze middelen in het onderwijspro
ces.
De ACRO meent verder, dat aan
de organisaties die zich in een dienst
verlenende functie bezighouden met
het verspreiden van (universitair)
onderwijs via radio en t.v. een apar
te plaats in de ether moet worden
gegeven met eigen zendkanalen en
zenders, eigen bestuurslichamen, en
onder de hoede van en gefinancierd
door het ministerie van onderwijs en
wetenschappen.
(ADVERTENTIE)
(Van een medewerker)
In de vierde televisie-uitzending
over de Mammoetwet is wellicht
de indruk gewekt dat, als leerlingen
in de mavo-brugklas blijven zitten,
zij vlot zullen kunnen overgaan
naar de tweede klas van een school
voor lager beroepsonderwijs. Dit zal
voor veel ouders een geruststelling
zijn, vooral als ze weten dat hun
kind eigenlijk niet geschikt is voor
de mavo (was ulo) en het toch eens
op die school willen proberen. Het
blijkt echter dat op de lagere tech
nische scholen die mening niet ge
deeld wordt.
Men stelt dat wanneer een leer
ling in de brugklas van een mavo-
school blijft zitten, hij niet in de
2 e klas van een lagere technische
school geplaatst kan worden, maar
in de brugklas! En dit is gezien de
opbouw van een school voor lager
technisch onderwijs logisch.
Op een lts worden in de brug
klas al vakken gegeven die voor
bereiden op de technische opleiding
of daar sterk mee verwant zijn. Het
vak handvaardigheid in de brug
klas is zo'n kenmerkend vak. Men
zal bij de nieuwe wet op het voort
gezet onderwijs op de meeste lts'en
10 lesuren per week aan dit vak
besteden. De leraren handvaardig
heid kunnen aan de hand van de
prestaties van hun leerlingen samen
met de leerlingen en htm ouders
een verantwoorde vakkeuze advi
seren.
Een leerling die van een mavo-
school komt, zou op eigen kracht
een vakkeuze moeten doen, als hij
naar de lts wil gaan. Het risico dat
hij een verkeerde vakkeuze maakt,
is uiteraard groter. Bovendien zal
een leerling die van een mavoschool
(en dat geldt vanzelfsprekend ook
voor alle voortgezette vormen van
onderwijs) naar een lts gaat, de
hierboven genoemde handvaardig
heid missen. De aansluiting zal te
moeilijk zijn! De leerling zelf is er
mee gediend om in de brugklas van
de lagere technische school gep-laatet
te worden. Hij kan dan de school
vlot en met plezier, en dit laatste
is héél belangrijk, doorlopen.
Tot nu toe is het altijd al zo ge
weest, dat een leerling die in de
eerste klas van een school voor
voortgezet onderwijs bleef zitten, ln
de eerste klas van een lagere tech
nische school kwam. Wat dit betreft
gaat er dus niets veranderen.
De wetgever is ook die mening
toegedaan: Artikel 5, 6 en 7 van het
Besluit Lager Nijverheids Onderwijs
stelt, dat iedere leerling die toege
laten wil worden tot het 2e jaar
van een school voor lager beroeps
onderwijs, moet voldoen aan de
eisen die gesteld worden aan het
einde van de brugklas van zo'n
school, en dat hij dan ook nog een
toelatingsonderzoek moet ondergaan!
Voor de ouders die dit jaar hun
kind de lagere school zien verlaten,
is het wel nodig dit duidelijk te
stellen. Vooral omdat er bij de in
voering van de Mammoetwet al zo
veel verteld is, dat het hierboven
beschreven probleem te veel op de
achtergrond is gebleven.
Een ander punt is ook de moeite
waard in deze kolommen te behan
delen.
Sommigen beschouwen een lagere
technische school en een huishoud
school als een vergaarbak van leer
lingen die op andere scholen van
voortgezet onderwijs mislukken. Dat
deze gedachte „levensgevaarlijk is,
zal hierna worden aangetoond. Het
lager beroepsonderwijs is een vol
waardige vorm van onderwijs. Een
leerling die zo'n school met een di
ploma of getuigschrift verlaat, moet
klaar zijn om de maatschappij bin
nen te stappen. Of dit waar is wordt
echter wel eens betwijfeld. Een feit
is dat de wetgever het zo stelt. Een
klein percentage van de jongens en
meisjes die een school voor lbo ver
laat (met een diploma) gaat verder
studeren bij het Middelbaar Be
roepsonderwijs. Ongeveer 80 pet.
van de leerlingen gaat dus naar een
werkgever.
Bij de werkgever heeft de jonge
man of jonge vrouw de gelegenheid
om zijn vorming via het Leerling
wezen te vervolmaken. Praktisch bij
zijn werkgever die zijn jonge werk
nemer een scholing geeft voor een
functie in het bedrijf. Theoretisch
op een school voor lbo. Hier krijgt
hij de kans zijn kennis van het vak
verder uit te breiden.
Als een leerling de school verlaat
moet hij een zo goed mogelijke
beroeps- en algemene vorming ge
had hebben, zodat hij de maat
schappij kan begrijpen, waarin hij
terecht komt. De vorming zou ook
zo goed moeten zijn dat hij de ver
anderingen die in de maatschappij
plaatsvinden, kan blijven volgen.
Het lager beroepsonderwijs heeft
daarom leerlingen nodig die niet op
een andere school de vele teleur
stellingen gehad hebben van on
voldoende rapporten en zitten
blijven. Dat deze gestrande leer
lingen een afkeer of zelfs afschuw
hebben van studeren is verklaar
baar. Bovendien kan ook nog een
gevoel van minderwaardigheid ont
staan zijn. Het zal de ouders dui
delijk zijn dat de keus die zij samen
met de leerkrachten bij het lager
onderwijs maken, een uitermate
belangrijke is.
Problemen zullen zich niet voor
doen als het advies van het hoofd
van de lagere school in overeen
stemming is met de wensen van de
ouders, of als de ouders zich willen
richten naar het advies, hoewel hun
wensen anders zijn. Het grote knel
punt zit hem in het feit als de ouders
meer willen dan het hoofd van de
lagere school mogelijk acht.
Het is in het belang van uw kind
die raad op te volgen, ook al is die
raad: lager beroepsonderwijs. Het
zou jammer zijn als de wensen van
de ouders de levensvreugde van het
kind zou doen verminderen. Een
voorbeeld: Denkt u dat een leerling
van de hbs, die via ulo op zijn 17e
jaar(!) op een lagere technische
school komt, omdat hij het nergens
kon bolwerken, een gelukkige jeugd
heeft gehad? Hij is dan ook eigenlijk
niet meer geschikt om nog onderwijs
te volgen. Zijn instelling om te
studeren is verpest. Zo'n leerling
heeft zijn kans gemist, omdat dit
vaak te wijten was aan de eigen
wijsheid van de ouders, die per se
wilden dat hun kind naar de hbs
ging, tegen het advies in. Het levens
geluk van uw kind, nu en later,
staat op het spel.
Een leerling d-ie een school voor
lager beroepsonderwijs volgt, heeft
nog mogelijkheden genoeg om verder
te studeren: middelbaar beroeps
onderwijs en eventueel nog verder.
Het is bekend dat veel ouders
meer waarde hechten aan een be
roep met een „witte boord" dan aan
een beroep met een overall. Bij af
weging van mogelijkheden, zal blij
ken dat een beroep gekozen via het
lager beroepsonderwijs een zeer
goede basis verschaft om in de maat
schappij te slagen en geiukkiig te zijn.
NUORO, SARDINIË (AP) Na
drie wilde vuurgevechten heeft de
politie dinsdag een 22-jarige student,
die gezocht werd in verband met
moord op twee politieagenten, dood
geschoten.
De gevechten vonden plaats te
midden van de golf van ontvoeringen
op Sardinië. Op het arresteren van
de student was een beloning van 10
miljoen lire (60.000 gulden) gesteld.
CARACAS (Rtr.) De Venezo
laanse regering is afgetreden nadat
drie leden van de minderheidspartij
zich uit het coalitiekabinet hadden
teruggetrokken.
President Leoni begon onmiddel
lijk besprekingen met de leiders van
de meerderheidspartij, de Accion
Democratica, over de vorming van
een nieuwe regering.
WASHINGTON (RTR) Presi-
dent Johnson heeft dinsdag de lan
den van de organisatie van Ameri
kaanse staten opgeroepen, een comité
op hoog niveau te vormen ter voor
bereiding vm een vijfjarenplan voor
de uitvoering van communicatie-,
transport- en integratieprojecten in
Latijns-Amerika. Hij deed dit op een
bijeenkomst in het Witte Huis van
ambassadeurs van de landen van
OAS.
Jawel. Zestienhonderd vel.!
Zestienhonderd keer com
fort, luxe, zachtheid, hygiëne
uit een vierrolpak, en dat is
heel wat meer dan in bijna
alle andere vierrolpakken.
Van Edet nota bene
Kijk. Zo'n leeg kokertje
zaait nu geen paniek meer
in het kleine kamertje. Al
thans na de aanschaf van
een Edet - altijd - papier - in-
huis-pak niet meer. Een rus
tig idee is dat. En nog voor
delig ook. Het Edet vierrol
pak kost alles bij elkaar
maar f 1.75. In groen of geel
of rose.
Als U een rustig gebruiker
bent en vier rollen ineens te
veel van het goede vindt,
ligt de Edet King Size wel
licht wat beter voor U. Vijf
honderd vel voor 55 cent.
Edet
