Dr. Barnard
en „Het
overgeplante
hart"
V
WE
VERKOOPSTERS
1)
NV.
ier en daar in eigen streek
ZIEKENHUIS VAN DEN
H. JOANNES DE DEO
Er is vat
HAASTIGE REPORTAGE OVER EEN UNIEKE OPERATIE
„SAKOR" VRAAGT
MILJOEN VOOR
KINDERBESCHERMING
LAATSTE NIEUWS
„DE SCHi
ZENIT E
Foto Studio Neel<
co
SML
actieve medewerkster
Populair
Versierder
F o to tentoonstellin g
„F" in Den Bosch
Land in zicht"
Hero contracteert
180 Spanjaarden
voor campagne
Reisbeurzen
beeldende
kunstenaars
Sprookj es wandeltocht
in Loon op Zand
Basis Khe Sanh
ontzet
Roken oorzaak
Van de
WALLE
n.v.
MODES
Ruimte-eeuw came
Rusland tegen aarq
prijzen
Brugse Vaart
in Sluis
Overal....
Lezers van
DAGBLAD
DE STEM
HUN krant
ERVAREN VERKOOPSTERS
AANKOMENDE VERKOOPSTERS
operatieverpleegsters
anaesthesieverpleegster
Kunst- en Antiekveiling
Onze collectie is we
des tijde
MODERN
SPORTIEF
EXCLUSIEF
Kies nu het geschikte
STEENSTRAAT 3 - 1
Komt en
28
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 6 APRIL 1968
(Van een onzer verslaggevers)
Peter Hawthornes zojuist verschenen boek „Het Overgeplante Hart"
(uitgave Elsevier met een voorwoord van A. C. van Swol, arts)
geeft een, voor de gemiddelde lezer, aanvaardbaar verslag over
een gebeurtenis, die de wereld even de adem deed inhouden: hart-
transplatatie: de overplanting van het hart van een overledene (Denise
Darvall) naar het lichaam van iemand wiens bloedstuwend orgaan, als
gevolg van herhaalde hartinfarcten dusdanig immobiel was geworden,
dat het een wonder kon heten, dat hij (Vasjkansky) op de dag van de
operatie nog in leven was. Peter Hawthorne heeft, naar onze smaak,
de weg van de minste weerstand gekozen. Bij de goegemeente staat
de chirurg in onevenredig hoog aanzien, vergeleken bij de andere, bij
dit gebeuren betrokken, mannen van medische wetenschap.
Hawthorne heeft deze potentiële
markt voortreffelijk aangevoeld.
De chirurg Barnard wordt enorm
in de verf gezet. Hij wordt de
lezer gepresenteerd als het jon
getje dat zijn eerste operatie op het
een of andere insekt uitvoerde.
Niet uit wreedheid, maar uit ont
wakende chirurgische belangstel
ling: Hij haalde de ,tok-
tokkie' („een zwarte, vette tor die
in Zuid-Afrika erg veel voorkomt")
op de grond vast, met twee vingers
tegen de pootjes en sneed met voor
zichtige bewegingen de borst van
het dier open."
En een alinea verder: „Minuten
lang staarde de jongen naar het
rommelige binnenste dat hij had
opengelegd. Hij zuchtte, maakte
het mes schoon onder zijn blote
voet en stak het weer in zijn zak.
De jongen tuurde naar de trillende
horizon van de Zuidafrikaanse
hooglanden. Zijn ogen waren een
vraagteken." Peter Hawthorne ver
volgt dan: „Christiaan Barnard
had zijn eerste operatie gedaan.
Er was geen narcotiseur. De pa
tiënt ging dood. Niets was er be
reikt. Maar het was een begin."
Persoonlijk hebben wij ooit eens
als klein kind een hooiwagen al
zijn poten uitgetrokken. Niet uit
chirurgische belangstelling, maar
alleen maar om te zien hoe dat
bolletje zich gedroeg zonder po
ten. Ieder kind zal dergelijke din
gen gedaan hebben en we zien niet
in, dat een dergelijke aan wreed
heid verwante nieuwsgierigheid
een aanwijzing is dat iemand de
briljante chirurg wordt, die Bar
nard bleek te zijn en thans nog is.
De populaire opvatting wil nu
eenmaal, dat de chirurg de spil is
waar alles om draait. Hij heeft
een harde jeugd gehad en hij is
moeilijk voor zichzelf en voor an
deren. Hij laat verpleegsters huilen
en breekt hun harten. Wat dat be
treft laat Hawthorne zijn lezers-
LOUIS VASJKANSKY
...bijna onverwoestbaar
levensoptim isme-
publiek volkomen aan zijn trekken
komen.
In werkelijkheid is de chirurg de
zeer vakbekwame reparateur van
mankementen, die anderen car
diologen, internisten en röntgeno
logen vaststelden en aanwezen.
Hij kan deze mankementen verhel
pen, dank zij de niet mindere vak
bekwaamheid van immunologen en
anesthesisten. Ook al wordt de
immunoloog Botha met ere ge
noemd, ook al wordt er een be
leefde buiging gemaakt naar Ne
derland (Van Rood en Van Log-
hem), de schijnwerpers staan, naar
ons idee, te onafgebroken gericht
op de ongetwijfeld uiterst bekwame
patroon als de apartheid wordt,
naar onze smaak, al te glimlachend
weggewuifd. De kwestie leven of
dood wordt daarentegen, zij het in
een kort bestek, naar behoren uit
eengezet.
thorax-chirurg Barnard, wiens
afbeelding, in verschillende poses,
ook al te veel in het illustratieve
deel van het boek voorkomen.
Hawthornes boek draagt het ka
rakter van haastwerk. Hij heeft
ongetwijfeld kapers op de klust
vóór willen zijn. Hij wil in een
1 vogelvlucht de grote problemen
rond transplantaties als deze snel
behandelen en omzeilt daardoor
soms de kern van de zaak. Een
voor Zuid-Afrika belangrijk levens-
Dat alles neemt niet weg, dat
i Hawthornes reportage want dat
is het in feite ook vele verdien
sten heeft. Het boek laat zich ge
makkelijk lezen en al lezend er
vaart men, hoe zonderling de le
vens van de mensen elkaar in dood
J en leven kunnen kruisen.
Vasjkansky's echtgenote zag, na
een bezoek in het ziekenhuis op
weg naar huis, het ongeluk dat
Denise Darval en haar moeder het
leven kostte, niet wetende dat deze
gebeurtenis het leven van haar
man, zij het dan slechts voor enkele
dagen, zou rekken.
Mevrouw Vasjkansky in het
boek: Het zal misschien drie
minuten daarvoor gebeurd zijn. Die
1 twee vrouwen lagen daar en de
ziekenauto was er nog niet. Ik keek
de andere kant op. Ik kan er niet
tegen. We zijn snel doorgereden."
DR PHILIP BLAIBERG
...tot op de dag van vandaag in leven-
Een toch ook aangrijpend toeval:
Clive Haupt was, vlak voordat hij
aan het strand een hersenbloeding
kreeg, in hoge mate geïnteresseerd
in de levenskansen van Vasjkansky
Hij kon op dat moment niet weten
dat hij tot op de dag van vandaag
Philip Blaiberg zou laten leven.
Veel sympathieke aandacht wordt
ook besteed aan donor Denise en
DR. CHRISTIAAN BARNARD
..laat verpleegsters huilen en breekt hun harten...
acceptor Vasjkansky. Eerstgenoem
de, een rustig vriendelijk meisje,
bekwaam in haar werk en geliefd
bij haar collega's. Vasjkansky een
„versierder" in zijn militaire dienst
tijd in de oorlog en en een, man van
bijna onverwoestbaar levensopti-
misme.
Wat hem tot het laatst in leven
hield, totdat hij moest capituleren
voor de desastreuze longontste
king, waarbij in zijn longen bacil
len werden gevonden, die afkomstig
waren uit zijn door suikerziekte en
minimale bloedsomloop geteisterd
been.
's-HERTOGENBOSCH Maan
dag 8 april wordt in de Koninklijke
Academie voor Kunst en Vromge-
ving in Den Bosch de internationale
fototentoonstelling „F" geopend. De
foto's zijn werkstukken van indivi
duele leden van Europhot, de Eu
ropese overkoepelende organisatie
van vakfotografen. Initiatiefneemster
van de tentoonstelling is de Neder
landse Vereniging van Vakfotogra
fen, waarvan de leden collectief bij
Europhot zijn aangesloten. Tentoon
stelling „F" is van 9 tot en met
18 april gratis voor het publiek toe
gankelijk.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA In Nederland zijn ruim
vierhonderd particuliere instellingen
voor kinderbescherming, die verant
woording dragen voor een goede op
voeding van in totaal 45.000 kinderen.
De overheid subsidieert het werk
van deze instellingen voor een be
langrijk deel, maar zij hebben des
ondanks jaarlijks nog een tekort van
circa f 2.250.000.
Om hierin tegemoet te komen
wordt de komende twee weken, te
beginnen maandag 8 april een lan
delijke collecte gehouden door „SA-
KOR". Dit is een vereniging van
..Samenwerkende Kinderbescherming
Organisaties" voor alle gezindten.
„SAKOR" (giro 404040) hoopt met
de actie, die bestaat uit straat- en
deur-aan-deur collectes, een bedrag
van één miljoen gulden bijeen te
brengen.
Dit bedrag lijkt redelijk haalbaar,
gezien de resultaten van de collectes
in voorafgaande jaren. Maar het is
niet voldoende om het hiervoor ge
noemde tekort te dekken. Het res
terende bedrag, dat de verenigingen
voor kinderbescherming nodig heb
ben moet bijeengebracht worden
door andere bronnen.
Een eenvoudig rekensommetje
leert, dat voor ieder kind, dat onder
de kinderbescherming valt, een te
kort bestaat van ongeveer 50,—
per jaar.
Tot slot de zeer gedetailleerde be
schrijving van de operatie zelf en
de spanningen die ieder van de
betrokkenen hebben ondergaan.
Hetgeen resulteerde in de onver
valste Zuidafrikaanse kreet van
Barnard: „Jezus, dit gaan werk
toen het overgebrachte hart van
Denise in het lichaam van Vasj
kansky zijn werkzaamheden begon.
Een kreet, die te vergelijken is
met het „land in zicht" van Colum
bus' uitkijk, toen de Santa Maria
de kusten van de Nieuwe Wereld
naderde. De sprong in het onbe
kende was even groot.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Om de campagne, die
voor de deur staat, het hoofd te kun
nen bieden heeft Hero Conserven
Breda n v. honderdtachtig Spanjaar
den voor de tijd van zes maanden
gecontracteerd. De eerste groep
Spanjaarden is vrijdagavond reeds
in Breda gearriveerd; de tweede
groep komt in mei, de derde in juni.
De heren A, H. Felet en J. C. Jan
sen van de afdeling personeelszaken
van Hero, zijn gisteren van hun wer
vingsmissie teruggekeerd, die door
de heer Felet „volledig geslaagd"
werd genoemd.
Het mag misschien wat vreemd lij
ken tegen de achtergrond van de
werkloosheidscijfers in Nederland,
dat Hero in Spanje dure tijdelijke ar
beidskrachten moet gaan halen.
„Maar daar moeten we toch niet
te zwaar aan tillen", meent de heer
Felet. „Natuurlijk tellen we nogal
wat werklozen, maar als men dat
aantal gaat analyseren dan valt on
geveer de helft af, omdat ze minder
geschikt of minder valide zijn. Ga
je dan kijken wat er in de diverse
categorieën overblijft dan valt uit
dat aanbod voor ons niet zo erg veel
meer te halen. Het is begrijpelijk,
dat men er huiverig voor is een tij
delijke arbeidsverhouding aan te
gaan. De werving van Spanjaarden
is trouwens voor Hero al sinds 1964
een normale zaak. Het is natuurlijk
een kostbare geschiedenis, maar
voor het bedrijf een pure noodzaak.
Voor Spanjaarden is seizoenarbeid
de gewoonste zaak van de wereld.
Sinds 1964 hebben we in Spanje uit
stekende contacten gelegd en daar
om levert het werven van seizoen-
personeel daar ook geen enkel pro
bleem meer op. Opmerkelijk is b.v.
wel, dat zestig procent van de
Spanjaarden, die voor de campagne
1968 naar Breda komen, al eerder
hier heeft gewerkt- Dat is vanzelf
sprekend belangrijk in verband met
de inwerktijd."
De Spanjaarden zullen in Br.eda in
eigen pensions worden ondergebracht,
waarin de sfeer en entourage zoveel
mogelijk Spaans wordt gehouden. Ze
hebben b.v. een Spaanse keuken en
er is ook voorzien in Spaans huis
houdelijk - personeel. „Alleen voor
flamengo hebben we niet gezorgd",
aldus de heer Felet, „maar daar
weten de Spanjaarden zelf wel raad
mee."
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De minister van
cultuur, recreatie en maatschappe
lijk werk, mej. dr. M. A. M. Klom-
pé, heeft voor 1968 een reisbeurs
verleend aan de navolgende beelden
de kunstenaars: de schilder Pat An
drea te Den Haag; de beeldhouwer
Tonny Andreas te Amsterdam; de
edelsmit Nicolaas van Beek te Bronk-
horst; de beeldhouwster Ruth
Brouwer te Amsterdam; de schilder
Huub Droge te Maastricht; de schil
der Pieter Engels te Amsterdam,
de schilder Gérard van den Eeren-
beemt te Amsterdam, de schilder
Mathieu Ficheroux te Rotterdam, de
'schilder Kees Franse te Rotterdam,
de schilder Jaak Frenken te Vught,
de beeldhouwster Lotti van der Gaag
te Amsterdam, de keramist Huub
Gommans te Middelaar, de schilder
Jurjen de Haan te Den Haag, de
schilder Henri de Haas te Amster
dam, de fotografe Else Hooykaas te
Rotterdam, de schilderes Hens de
Jong te Den Haag; de beeldhouwer
Rob Ligtvoet te Amsterdam, de
schilder Guillaume Lo-A-Njoe te
Amsterdam, de schilder Joop van
Meel te Rotterdam, de grafica Pau
line Mengels-Braat te Den Haag, de
beeldhouwster Rnsk Mo rks eDn
beeldhouwster Renske Morks te Den
Haag, de schilder Walter Nobbe te
Den Haag, de schilder Henri Plaat
te Amsterdam, de graficus Har San
ders te Stiphout, de schilder Rudy
Seidel te Assen, de schilder Jan
Sierhuis te Amsterdam, de schilder
Kees Spermon te Rotterdam; de
weefster Tiny Vallen te Blerick, de
beeldhouwer Artur Varela te Haar
lem, de beeldhouwer Frans de Wit te
Leiden, de beeldhouwer Jos Wong
te Amsterdam, de graficus Ed van
Zanden te Rotterdam.
Bij de selectie van de gegadigden
voor deze beurzen werd de minis
ter geadviseerd door een op advies
van de Raad voor de Kunst samen
gestelde commissie, bestaande uit
de heren A. P. van Mever, voorzit
ter, W. Bertheux, J. van Heel, N.
Steenbergen en F. A. Valk, leden,
G. Heuff, secretaris.
(Van een correspondent)
LOON OP ZAND Loduka, de wan
delclub van Loon op Zand, houdt in
samenwerking mét de Stichting
Jeugdbelangen op 21 april een
sprookjeswandeltocht, langs een rou
te, die ten dele de rand van de Loon-
se en Drpnense duinen volgt en ten
dele door het domein van De Efte-
ling loopt. De af te leggen afstan
den zijn voor de diverse leeftijdgroe
pen vijf, tien of vijftien kilometer
's Avonds wordt in het Cultureel
Centrum een bal gehouden.
SAIGON (AP) Het bel»
Khe Sanh, dat 76 dagen gedtiJ
heeft, is gisteren door officiële zeis
lieden doorbroken verklaard, fc
niers en eenheden van het leger
spreidden zich volgens hen over j
de heuvels en achtervolgen de terJ
trekkende Noordvietnamezen.
De 20.00 man tellende Amerika»
se strijdmacht die het ontzet van Kb
Sanh heeft bewerkstelligd en tot»
één km de basis genaderd is, W
geen poging gedaan tot in dé L,
door te dringen.
WEESP (ANP) Het onderzot!
van de rijkspolitie en justitie na-,
de oorzaak van de grote brand
Weesp heeft uitgewezen, dat vrijs
zeker het roken van een der werkte
mers van de afgebrande fabriek h
de nabijheid van zeer gevaarlijke S|0(
fen de brand heeft doen ontstaan. Er
23-jarige uit Amsterdam, die werk
zaam was in de afdeling waar polyes.
ter stoffen werden gebruikt, ketj
toegegeven gerookt te hebben. Teger!
hem is op last van de justitie proces
verbaal opgemaakt.
29
Onze VOORJAARSCOLLECTIll
U vindt zeker iets naar uw kei|
SCHOENHANDEL
HULST - TEL. 33141
De speciaalzaak in Foto-Film
gebouwde belichtingsmeter,
1-30 t.m. 1-500 sec., vlug teruj
tijdopname B en T, zeifonts
wisselbare optiek, dit alles ini
Nu lager dan waar ook
SLECHTS 239,-
Bierkaaistraat 10 - Hulst, tel.
Kleurbeeld spiegelreflex cara
Wanneer u van Sluis naar St.
na ter Muiden gaat ziet u even
An-
bui-
ten de bebouwde kom aan de linker
zijde dit prachtige plekje. Het is de
Brugse Vaart, indertijd aangelegd op
last van Napoleon, met het doel de
verlopen betekenis van Brugge als
zeehaven weer wat op te vijzelen.
Maar ondanks deze invloedrijke op
drachtgever mislukte het fta: uit
kwam niet verder dan Sluis. Achten'
gezien is het geen ramp gewee?
Brugge en Sluis, beide jaarlijks do:
duizenden toeristen bezocht, kor]
er toch wel. En Sluis heeft in i«l
geval aan Napoleons initiatief l|
mooie plekje overgehouden.
over mee kunnen
praten!
met kennis
van zaken!
dat geeft
zelfvertrouwen,
dat dwingt
respect af.
kunnen overal
over meepraten
door
de
weloverwogen
informatie van
de uiterst
vakkundige
redactiestaf van
Vroom Dreesmann heeft plaatsingsmogelijk
heden op verschillende afdelingen voor
Door de grote verscheidenheid van afdelingen in
ons warenhuis kunnen wij vele mogelijkheden
bieden aan:
(17-23 jaar) met vakkennis.
(15-16 jaar), die na een inwerkperiode kunnen deel
nemen aan onze opleiding, die tijdens de werk
uren wordt gegeven.
Naast een afwisselende dagtaak in een prettig
verkoopteam in een groeiend en modern bedrijf
bieden wij U:
Goede salariëring en vakantieregeling
Gunstige sociale voorzieningen
Ruime korting op alle aankopen bij
Vroom en Dreesmann (ook op vakantie
reizen).
Verkorte werkweek.
Met reeds gemaakte vakantie-afspraken wordt
rekening gehouden.
Sollicitaties dagelijks van 9 tot 6 uur ('s maandags
1-6 uur) op onze personeelbureaux:
BREDA (Hoekzaak 3e etage) 01600-24300
BERGEN OP ZOOM (2e etage) 01640-5900
OOSTERHOUT (1e etage) 01620-4141
ROOSENDAAL (1e etage) 01650 -6910
Voor een schriftelijke sollicitatie behoeft U slechts
een kort briefje te schrijven aan onze Personeel-
chef, waarna op korte termijn een afspraak volgt.
VROOM DREESMANN
Op onze operatiekamer voor
algemene chirurgie kunnen
wij plaatsen
Tevens kunnen, wij plaatsen een
Ervaren krachten worden aangesteld in de rang
van le verpleegster. Belangstellenden worden
verzocht hun sollicitaties te zenden aan de
adjunct-directrice, postbus 432, Den Haag.
DINSDAG 9 april, aanvang 14.30 uur
in de Schouwburg te MIDDELBURG.
Verscheidene goederen uit het bezit van wijlen
baronies de Nowina Witkoski uit het kasteel
Des Basses Loges te Fontainebleau en uit di
verse particulier en ander bezit. Meubilair,
tegels, koperwerk, miniaturen, zeldzame
singing birdbox, etc. etc.
Kijkdagen: maandag 8 april vanaf 15.00 uur en
dinsdagmorgen 9 april van 10 tot 11 uur.
Veilingmeester A. I. VERHAGE
Markt 8 - GROEDE - tel. 01171-463
Notaris J. A. JANSE-DE JONGE
Hofplein 5 - MIDDELBURG
Catalogus aan de zaal verkrijgbaar.
POWER tfTOOLS
Interessant afwisselend werk biedt onze W J
nationaal georiënteerde inkoopafdeling """l
die van aanpakken weet.
De afdeling heeft contact met leveranciers over
Europa en gebieden daarbuiten. Het werk omvat o.W;
correspondentie in de vreemde talen, telefonisch coirta
met leveranciers én overige administratieve werkzaam
heden.
Een goede schoolopleiding en kantoorervaring zijn
nodig om deze veelzijdige taak goed te kunnen vervui
len. Leeftijd 2025 jaar.
Bel onze pers. chef de heer Wolkers, of schrijf
SKILL NEDERLAND N.V. afd. personeelszaken,
Konijnenberg 60, Breda, tel. 01600 - 24511.
