L. T.S. er vervalt in Voedsel: het teveel of te weinig MCZICQ-STTLE? heeft ze 29.90 34.90 32.90 bedrijf tot sleur MundiVictor De sigaar die uw vader op zondag rookte. Nu voor u, elke dag. Sombere conclusie van proefschrift: Welvaart in West-Irian ver gedaald PROBLEEM VAN GEPENSIONEERDE TOPAMBTENAAR: Concentratie van fabricage tricotage Alles en niets Jongeren De tenen Plicht ««ties in China Bandwerk Ideale maat de matras waarop u werkelijk uitrust! JOSEPHINE BAKER ZINGT WEER VOOR HAAR 12 WEESJES DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 5 APRIL 1963 (ADVERTENTIE) (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG. Professor dr. ir. M. J. L. Dols, raadsadvi seur van de minister van landbouw en visserij, voorzitter van de voedingsraad, gedelegeerde in verschillende commis- ris van de wereldgezondheidsorganisatie (W.H.O.) en de internationale voedselorganisatie (F.A.O.) heeft vele jaren moeten werken op de grens van het teveel en het te weinig. Het zijn letterlijk zijn eigen woorden: „Wij met onze wel vaart, wij overeten ons. We zijn er zelfs schuld aan, dat we er ziekten door krijgen. Zij, in de ontwikkelingslanden, hebben een tekort aan voedsel. Zij eten veel te weinig. Maar dat is niet hun schuld. Zij hebben doodeenvoudig niet meer. Maar ook de honge rige en gekleurde mens is het evenbeeld van God. Realise ren wij ons dit wel voldoende?" I Kort voor zijn afscheid als J raadsadviseur van de minister van Landbouw en Visserij en als lid yan verschillende commissies (hij heeft er helaas de leeftijd voor) stelt professor dr. ir. M- J. L. 'Dols zonder omwegen vast: „Wij hebben de plicht te proberen dat aan de honger in de ontwikke lingslanden een einde komt. Die opdracht hebben we mee gekregen. Ja, ja, gaat en onder wijst alle volken. Maar dat onder wijzen betekent ook en vooral: leer deze mensen hoe zij het beste kun- ben leven. Leer ze hoe ze de grond, hun land, moeten gebruiken, hoe ze het eten kunnen verbeteren, hoe ze moeten woekeren met alles wat zij hebben en wat zij zichzelf kun- aanleren". Hij heeft de wereld leren ken nen, zoals die is. Met een deel fan de mensheid, die alles heeft met een ander deel van de zelfde mensheid, die nauwelijks iets bezit om te kunnen blijven le ven. De rijke wereld van Europa Amerika en de wereld, die In- i heet en Afrika en Zuid-Ameri- Voor professor Dols is de we reldkaart feitelijk verdeeld in twee ingelijke helften: de kleinste helft die van de „veel-eters door ei- i schuld". De grootste helft wordt jfwoond door de mensen, die bui hun schuld te weinig te eten hijgen. j. Ais internationaal gedelegeerde heeft hij erover gesproken met paus Paulus: „Ik sta helemaal achter diens encycliek over de «ruitgang van de wereld. Trou wens, alle mensen die zich met de nfotwikkelingslanden en hun pro blemen bezighouden, denken er zo over". Hij heeft de grootste helft I van de wereldkaart die van de ®ngerigen afgereisd: ®A'S K me om raad vroegen, gaf ik ze als een soort dokter con sult. Niet omdat ik het allemaal w goed weet, maar omdat ze mij Tpen en om hulp vroegen Een ens met hersens en verstand is per meer verplicht om dit te Jrofessor Dols registreert uiter lijk koel en wetenschappelijk wat er mankeert aan deze wereld, aan deze merkwaardig ongelijke maat- sehappij. daar de gevoeligheid, waarmee ha vele waarschijnlijk te veel problemen in de voeding, de voedselvoorziening en ln de volks gezondheid te lijf gegaan is, te kent hem als een mens, die mid den tussen de mensen is blijven le ven. Sprekend over de jongeren en de ontwikkelingshulp raakt hij bij na begeesterd, want: „De jonge ren menen het goed. Ze zijn en thousiast, met alle fouten, die ze beeld. Men onderzoekt of men deze goede en volwaardige eiwitten kan kweken, dan wel in samenstelling verbeterd verkrijgen uit sojabonen er bij maken. Ze hebben grote groepen mensen wakker geschud en wakker gehouden. Dat idealisme ook voor wat de ontwikkelingshulp be treft, is een pluspunt voor de jon geren. Wij ouderen zijn misschien wat doof geworden door de tegen slagen, dat it wel mogelijk. En daarom i» het goed. dat zij ons onder druk blijven zetten". Niet, dat wij nu maar op een holletje aan het ontwikkelen moe ten slaan, per se niet. „Laten we vooral oppassen niet in de fout te vervallen, dat wij deze landen on ze hulp opdringen. Natuurlijk is het een heel andere zaak, wanneer we te maken hebben met calamitei ten, met acute hongersnood. Dan iz iedere snelle hulp de beste hulp. Maar het gaat vooral om de hulp op langere termijn. We zouden enorme blunders slaan, wanneer we die hulp zouden opdringen. We blunderen al gauw genoeg". „En als we gaan, jongeren en ouderen, laten we er dan in he melsnaam aan denken, dat we ten minste iets weten van het land. waar we heen reizen. Van de aard, de ligging, de situatie, vooral de cultuur. Anders trap je onherroe pelijk op hun tenen. Wij zijn heus niet die zelfverzekerde mensen, waarvoor wij ons in deze situaties zo dikwijls gedragen. Wij zijn meer als de dokter, die voor een consult geroepen is. Als we dat maar wil len begrijpen". Professor Dols heeft dus gewerkt op de grens tussen het te veel en het te weinig. Het te veel, het overeten, waarmee wij welvaarts mensen voortdurend bezig zijn, kan tot ziekten leiden: zoals hartkwa len en suikerziekte. „Wij eten ons vol aan een te veel aan calorie- en", aldus professor Dols, voorzit ter van de voedingsraad. „En dat met enorme hoeveelheden"- Onderzoekingen hierover zijn al geruime tijd gaande, in internatio naal verband. Onderzoekingen in Nederland, Finland, Joegoslavië, I- talië, Japan en Amerika hebben PROF. DR. IR. M. J. L. DOLS plicht iets te doen de sterke vermoedens in de rela tie tussen voeding en hartziekten ai bevestigd. Na Pasen wordt het Nederlandse aandeel in dit onder zoek in Nederland door de voe dingsraad voortgezet. Als enorme tegenstelling daar mee ligt' er het levensgroot pro bleem van de honger, van het tekort aan voeding en voedsel. Met dit probleem heeft profes sor Dols zich al vele jaren bezig gehouden in allerlei internationale functies. Het is, zegt hij, allereerst een vraagstuk van de eiwitten. „Het tekort aan eiwitten is een wereldvraagstuk van de eerste or de. De uitgemergelde kinderen, de suikerbuik-kinderen, zijn daarvan de meest tragische voorbeelden. De Verenigde Naties houdt zich ermee bezig, de wereldvoedselorganisatie verzamelt er gegevens over en overal ter wereld probeert men er een oplossing voor te vinden. Het gebrek aan voldoende en vol waardige eiwitten heeft vele geleer den al jaren aan de studie en aan het onderzoek naar nieuwe eiwit bronnen gezet. In Amerika, in Ja pan, in verschillende Europese lan den, ook in Nederland bij de Staats mijnen, T.N.O., de Shell bijvoor- en grondnoten, uit visconcentraten, uit algen en plankton, en de laat ste ontwikkeling uit petroleum. Op basis van graan-eiwit hebben de staatsmijnen het produkt lysine ontwikkeld- „Het gaat er echter om", aldus professor Dols, „dat men een eco nomisch lonende methode kan vin den. Anders zijn deze zeer nood zakelijke eiwitten voor de ontwik kelingslanden onbetaalbaar. Boven dien is er nog de kwestie van vorm en smaak. Men kan de mensen na tuurlijk wel een handvol eiwitmeel in de hand stoppen, maar daar hebben ze nog niets aan. Bereid eiwit in bruikbare vorm (broodjes, babykoekjes) met een voor de men sen aantrekkelijke smaak zijn even belangrijk"- Nederland werkt er hard aan. T.N.O.-IJmuiden kan eiwitten uit visconcentraten met succes ver krijgen. Het station van de bakke rij en maalderij te Wageningen neemt allang proeven met het bakken van broodjes met gevari eerd eiwithoudende meel, Staats mijnen hebben met de lysine al praktijk in toepassing in India en Tunesië en hebben een proefpro ject in Iran. „Het lijkt mij toe, dat het procédé van de Staatsmij nen aantrekkelijk is. De methode is snel en men heeft eiwitten met een belangrijk hogere waarde kun nen samenstellen". Op 1 april heeft professor dr. ir. M. J. L. Dols afscheid genomen van het ministerie van Landbouw en Visserij en van nog vele functies. Hij blijft er enkele trouw. Bijvoorbeeld het buitengewoon hoogleraarschap in de voeding en de voedselvoorziening aan de Am sterdamse universiteit. Hij blijft ook adviseur voor enkele binnen- en buitenlandse commissies, die met voeding en voedselvraagstuk- ken te maken hebben. Want hij kan dit eenvoudigweg niet laten. Gelukkig maar- „Omdat wij de plicht hebben iets te doen voor de mensen, die buiten hun schuld veel te weinig te eten hebben. Mijn le ven lang heb ik moeten afwegen wat het nuttigst was. En laten we ons dan in hemelsnaam niet af vragen, wat er zou gebeuren, als we het niet doen. Geen eigenbe lang alstublieft. Die mensen heb ben immers niets Daarmee is de Zilveren Brood- mand, die hij vandaag van de Ne derlandse Vereniging van Meelfa brikanten kreeg, vanwege zijn ver diensten een overigens nog klein gebaar van dank aan deze „gro te" Nederlander. Met wijlen dr. Louwes brak hij in de oorlog door de gevechtslinies en zorgde daarmee dat wij van de lucht uit voedsel pakketten kregen. Dat was even eens deze professor dr. ir. M. J. L. Dols, 23 jaar geleden. In die tijd behoorden wij tot dat deel van de wereldkaart dat niets meer had. Nu zijn het nog Azië, Afrika, Zuid-Amerika. Het is maar dat wij dat weten na 23 jaar. Hf an onzer verslaggevers) ENSCHEDE N'a besprekingen iÜÜ v rte laatst« maanden heb- °en van Heek en Co., koninklijke 'abrieken n.v. te Enschede, ovens trico- en breifabrieken Rotterdam en de koninklijke ■Ja, ken Nijverdal-Ten Kate te Almelo, besloten per 1 april een nieuwe n.v. op te richten de naar n.v. Spantor tricotage .'e (I.e.) cf- a'e.uwe onderneming zullen 'tiviteiten op tricotagegebied lansen en Tilanus n.v., de n.v. IS A J', ten H°°Pen en zoon tvtn'rr ahe behorende tot -w k c°ncern) en Van Kerk- hX 00t en brei-fabriek n.v. ge- van de,worden- Het artikelenpakket der.ondernemingen omvat or.- iwbachrtw ames" en herenondergoed, lingerie, sportkleding bn |L stukgoederen, welke wor- H8 Wardigj ir, produktiebedrij- n Vrr,* Üfu5 en Tobith, Vrtezenveen ondaal op' Rotterdam en Roo- vaWiri^lnn Personeelsbestand om- f(„ .b0° Personen. De nieuwe ti, aP zal een geplaatst kapi- f n van 3 miljoen gulden. (ADVERTENTIE) Op en top Mexieo-loafer met anlic-finish. Vierkante leest en hak. Helemaal nieuw. mum mensen. Zeer originele uitvoering. teeh^v? Radio-Moskou JH^™sdag omgeroepen, dat on- banton ongeveer 900 tegen- I,. Van Mao Tse-Toeng zijn ercl' Volgens de radio heb- angs gevechten tussen milital- t »wEjerrilla's Plaatsgevonden in gebicl van Kanton. Het nieuwste in de loafers. Perforatie en riemsluiting. Markant model. Moderner kan niet. Tilburg Heuvelstraat 70 Brute Karrwtraat 27, Dordrecht Voorstraat 262, Rotterdam Binnenweg 10, Nieuwe Binnenweg 373 Groene Hllladilk 262-264 Puisetaan 230-234 Katendrechtse Lagedijk 428,Den Haag Spuistraat 14 LeidenHaaitewuwwinataa Mundi Victor is er weer! Even goed, even geurig, even smaakvol. Uitgebalanceerde compositie van 21 zeer rijpe tabakken. Gemelangeerd met voor oorlogs vakmanschap. U proeft Java, Havanna enBraziel. Volmaaktheid van het omblad. Dek blad: pure Sumatra, eerste pluk, (Naturel of mat). Ja, meneer, de zondagse sigaar van uw vader is terug. Met één verschil!! De prijs is zo gekozen, dat hem elke dag kunt roken. BolhnakParma 29 et. - Bolknak Trianon 35 et- Corona Cyrano 27 et. (Van onze redactie binnenland) UTRECHT De meeste LTS'ers „verdrinken" in het bedrijf. De LTS'ers blijken niet te streven naar „hogerop", noch worden zij door hun bazen hiertoe gestimuleerd. Bedrijfsleven noch overheid door breken deze sleur. Ouders wijzen slechts op de noodzaak geld te verdienen. Dit zijn enige conclusies uit het proefschrift „Jeugd voor de drempel van het bedrijfsleven", waarop gistermiddag de heer S. S. Elzinga uit Schiedam aan de universiteit van Utrecht promo veerde. De vanzelfsprekende overgang van de LTS-jeugd naar het bedrijfs leven acht de heer Elsing'a beden- kelijk. De bege'elding door het be drijf zelf, van de vrijwillige gezins voogden, de ouders en beroepskrach ten dient volgens hem uitgediept te worden. In het proefschrift van honderd pagina's zijn vele enquêtes opgeno men, die de heer Elsinga heeft ver richt te Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen onder in bedrijven ge plaatste leerlingen van vijf techni sche scholen. Tariefarbeid bleek zwaar te druk ken op een jongen die net van school komt. Massaproduktie of seriewerk leiden niet zelden tot teleurstellingen die de arbeidskwaliteit en de nauw gezetheid bepaald niet ten goede ble ken te komen. De aanpassing in de groep bleek lang niet altijd mee te vallen. Schaamt de nieuweling zich over vloeken, „schuine moppen" of verhalen over meisjes dan wordt hij maandenlang in de maling genomen. De „ontgroening" loopt ook wel uit de hand. Lange haren, grote am bitie en hardleersheid in de LTS- leer geven ook vaak moeilijkheden. De waardering voor de LTS-er in het bedrijf verschilt nogal: 61 pro cent beschouwt hem ais een aanko mend vakman, 33 procent ziet in hem een geschikte hulpkracht, 8 pro cent een krullenjongen en 3 procent een toekomstig bedrijfsleider. De meest wenselijke figuur die de LTS-er in het bedrijf wenst te vin den is de „maat". De jonge LTS-er denkt heel verschillend over Mijn put ten: de dertiger wordt gekwalifi ceerd als „niet serieus", de maat van vijftig als „vriendelijk" het ideaal was de man tussen de 40-50, die de grote lijn van het werk aan geeft, niet op de vingers kijkt en slechts ingrijpt als er iets fout dreigt te gaan. Tweederde van de jongens acht de LTS geschikt als opleiding voor het bedrijfsleven, eenderde verwerpt dit oordeel. Aan de voorlichtingsbijeen komsten wordt noch door de ouders noch door de jongens veel waarde toegekenn. ADVERTENTIES I DJAKARTA (ANP) Het onaf hankelijke Indonesische blad „Noe- santara" heeft er gisteren bij de re gering op aangedrongen, dat zij pas sende maatregelen treft om te verze keren, dat de bevolking van West- Irian volgend jaar zich er voor uit spreekt een deel van Indonesië te blijven uitmaken. In dit verband wijst het blad er op, dat de welvaart in West-Irian sinds het in 1963 een deel van Indonesië werd, ver gedaald is onder het peil onder het Nederlandse bewind. Dit zou o.a. een gevolg zijn van het weg halen van allerlei goederen tijdens het bewind van president Soekarno. Ook herinnert „Noesantara" er aan, dat de strijd om West-Irian onder Soekarno aan Indonesië 700 miljoen dollar heeft gekost voor het aanko pen van wapens in de Sovjet-Unie. Hoe zal de regering deze uitgave kunnen verantwoorden, als de bevol king van West-Irian niet bij Indone sië wil blijven, zo vraagt het blad (Van onze Parijse correspondent) PARIJS Josephine Baker, bijna 63 jaar, heeft weer op de planken ge staan van de Parijse musichall Olym- pia. Als zij binnen een paar weken niet twee miljoen nieuwe francs op tafel kan leggen raakt zij haar kas teel in de Dordogne kwijt en zal zij een ander onderdak moeten zoeken voor haar 12 aangenomen kinderen, die nu zijn in de leeftijd van 3 tot 15 jaar. Een ervan heeft zij uit een Pa rijse vuilnisbak opgehaald. Als Josephine naar een goede raad zou willen luisteren verkocht zij haar dure en niet rendabele kasteel en kocht van de opbrengst een ruime villa, waarin zij haar kinderen nog zeer behoorlijk zou kunnen opvoe den. Maar daar is zij niet toe te bewe gen, want haar ideaal van strüd te gen de rassenhaat staat en valt met j kastee> .dat met parken, een modelboerderij, openluchttheater en een speciaal Josephine Baker-dorp een kostbare geschiedenis is om te onderhouden. Haar leven lang Josephine ach tervolgd door schuldeisers. Om aan faillissementen te ontkomen ïefede ZU de hele wereld rond op zoek naar geld, hetzij van rijke idealisten, het zij van filmproducenten of esploitan. ten ya» musichall».

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 27