„Ik gel
maar
huiver
wel eens
in
deze tijd
(offers
Hygiëne van kampeerders
laat veel te wensen over
SsflHlX
DS. H. PESTMAN (KLUNDERT):
BACHRACH-PRINS VICE VERSA
Nieuwe wet
gaat velen
geld kosten
Laat uw salaris
Verstopt?
Berkhouwer
Aarde
Buskes
G. v. el. WEYDE:
\n of blauw)
iger.
in huis.
Kosten
Te hoog
Geleen handhaaft
maatregelen
tegen tb.c.-dragers
Nieuw voorschot
voor ambtenaren
Rente
over uw
inkomen?
rente-girorekening
3 V2 procent rente
duizend gulden krediet
betaalcheques.
Algemene Bank Nederland
iNIANM
D,KfCTE KRO-REPORTAGES
ttLGlSCHE VERKIEZINGEN
de
c nu ook
baar.
3
P.T.T. houdt
0011 klaar
ELKE DROGIST HEEFT HET!
DS. H. PESTMAN
....de angst van de gewone gelovige....
(Van een onzer verslaggevers)
KLUNDERT „Ik vind het jammer, dat Buskes in zijn Amsterdamse rede
niet gesproken heeft over de angst van de gewone gelovige...." Berk
houwer - ik ken hem nog uit de tijd, dat we beiden kleine jongetjes
waren doet in zijn boeken zijn tegenstanders altijd voor honderd
procent recht"... „Gelooft u dat de aarde plat is..." „Ik wilde marine
officier worden...." „De kerk zat vol met wapens...."
Het zijn brokstukken uit een anderhalf uur durend gesprek met de ge
reformeerd predikant ds. H. Pestman. Donderdag wordt hij 65 jaar.
Een paar maanden na de 28e maart, in september, zal hij afscheid
nemen van zijn veertienhonderd zielen tellende gemeente. Hij zal zich
dan terugtrekken in zijn kapitale bungalow aan het Van Coehorn-
bastion te Klundert; een huis met een uniek uitzicht over een prachtig
Noordwestbrabants polderlandschap.
„Ik wilde marineofficier worden
En dat kon met driejarige HBS via
de adspirant-adelborstenschool in
Dordrecht. Er ging een uitvoerige
keuring aan vooraf. Oren, ogen,
neus, mond, intelligentie, alles. Ik
kwam op die school; een onttakeld
zeilschip, Hr. Ms. Bonaire. Al
r iw kwam ik tot de ontdekking
o-t de marine het niet was voor
mij.
Ik kwam uit Den Haag. Het
's-Gravenhage van voor de tweede
wereldoorlog, met lanen waarin je
echt kon wandelen. Mensen uit mijn
omgeving hadden mij de marine
ontraden. En gaven mij later de
raad naar de Vrije Universiteit te
gaan.
Na een paar maanden kwam -ik
weer terug op de HBS. Dat ging
vrij gemakkelijk. Er was weliswaar
een contract, waarin ik mij ver
bond, na mijn opleiding voor zee
officier een paar jaar in dienst te
blijven, maar na het betalen van
een vergoeding voor de genoten op
leiding, mocht ik die verbintenis
verbreken. Ik maakte de HBS af
en vervolgens deed ik het staats
examen Latijn en Grieks om aan
theologie te kunnen beginnen.
Na mijn studie had ik veel geluk.
Er bestond een lijst met honder
den kandidaten. Je werd onderaan
de lijst geplaatst. Het was de tijd
van het gebroken geweertje, de
dertiger jaren. Ik had geluk.
Ik werd beroepen in Grijpskerk.
Achteraf heb ik me wel eens ge
schaamd voor zoveel ge'uk. Jaren
later kwam er een jaargenoot met
zijn meisje bij me in Rijswijk,
mijn volgende standplaats. Hij
smeekte me een goed woordje voor
hem te doen bij een gemeente op
Walcheren. Hij zocht al die tijd.
En hij niet alleen. Op de lijst ston
den eminente predikanten. Ik had
geluk".
„De kerk zat vol wapens... Boven
in de nok levensmiddelen en onder
de vloeren 'apens. Er wisten
maar een paar mensen van. Onder
anderen de koster en ik. In Am
sterdam werd een predikant met
zijn koster doodgeschoten voor een
dergelijk vergrijp. Mijn koffertje
stond dan ook altijd gepakt. Niet
alleen voor die wapens, maar ook
omdat er in mijn preken wel eens
iets stond, dat de bezetter niet wel
gevallig was. In die Rijswijkse ge
meente (Laan Hofrustkerk) zaten
veel jongens bij het verzet. Twaalf
werden gedood.
Een gezin met drie zoons verloor
er twee. Het waren bijzonder be
gaafde jongens, allemaal. De oud
ste, Pim, gaf mijn kinderen piano
les. Eén Bram, bleef in leven, om
dat hij tot twee keer toe uit gevan
genschap wist te ontsnappen door
uit een rijdende trein te springen.
Het was verschrikkelijk om een
poosje nadat die jongens waren ge
vangen genomen via 't Rode Kruis
te moeten horen' dat de oudste dood
was en een paar maanden later ook
de ander. Ik moest het de ouders
vertellen".
Het wordt een lang verhaal over
de oorlogstijd. Over de angst verra
den te worden, over een dappere
hulpprediker er even vastberaden
dienstmeisje.
Na de oorlog belandde ds. Pest
man toch nog bij de marine. Als
predikant bij de onderzeebootdienst
die toen nog in Rotterdam was ge
vestigd. Later verzorgde hij ach
tereenvolgens gemeenten in Ter-
neuzen, Appingedam en, tenslotte
in Klundert.
Sprekend over de nieuwe ontwik
keling in de Gereformeerde kerk,
waarin de VU een vooraanstaande
rol speelt, zegt hij.
„Professor Berkhouwer ik ken
hem nog uit de tijd, dat we beiden
kleine jongetjes waren doet in
zijn boeken zijn tegenstanders altijd
voor honderd procent recht. Toch
kan hij niet meer staan achter
zijn boek, dat hij enkele jaren ge
leden schreef. „Strijd om het r.k.-
dogma". In dat boek komt onder
andere de bekend geworden uit
spraak voor „de Rooms-Katholie-
ken en wij Gereformeerden zijn de
enigen, die vasthouden aan de on
feilbaarheid van de Heilige schrift.
Ik heb overigens de indruk, dat
ook hij, net als ik, wel eens huivert
in deze tijd. Begrijp me goed: ik
heb altijd geloofd, dat niet alle
woorden in de bijbel letterlijk moe
ten worden genomen".
Gelooft u dat de aarde plat is
en omzoomd wordt door een grote
zee en dat dat alles rust op pilaren.
Dat vraag ik altijd, aan mensen,
die dat symbolische in de Bijbel
niet begrijpen. Dan zeggen ze na
tuurlijk, neen, dat geloof ik niet.
En toch was dat de vorm, die de
aarde volgens de mensen in de tijd
dat de Bijbel werd geschreven, had.
De symbolische voorstelling die
onder anderen de dominees Geel
kerken en Buskes de slang in de
bijbel toedachten, was de reden die
de synode in Assen (1926) opgaf om
de beide predikanten te royeren.
Nog niet zo lang geleden werd die
uitspraak van de Assense synode
ongedaan gemaakt.
„Ik vind het jammer, dat Bus
kes in zijn Amsterdamse rede niet
gesproken heeft over de angst
van de gewone gelovige. Die men
sen zijn bevreesd, dat bet niet bij
de eerste drie hoofdstukken van de
Genesis zal blijven, dat de ontwik
keling zich voort zal zetten en dat
wezenlijke kenmerken van het ge
loof, zoals de ontvangenis en de
opstanding, die in de Bijbel als won
deren ervaren worden, ook met
het etiket mythe zullen worden be
plakt. Je bent er niet door al
leen maar te zeggen: die mensen
zijn ouderwets, het zijn fundamen
talisten".
Hij citeert een ingezonden stuk
in het dagblad Trouw waarin een
schrijver uit het noorden van het
land professoren van de Vrije Uni
versiteit aanvalt. Er komt de vol
gende zinsnede in voor: „lege ker
ken en sprookjes horen bij elkaar".
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 28 MAART 1968
Men schrijft ons van geachte zjjde: Naar aanleiding van berichten waarin
sprake is van een conflict tussen de Leidse Hoogleraren in de anglistiek, prof.
dr. A. Prins en prof. dr. A. G. H. Bachrach, waarbij de eerste zijn ontslag per
1 september 1968 b(j de faculteit der letteren sectie Engels, indiende, tekenen
wij het volgende aan.
Het conflict tussen beide hooggeleer
den wordt door de oudere (Prins geb.
1902) gekenmerkt als een „ongelukkig
huwelijk": geestige vergelijking, die in
beider geschriften een weerklank vindt.
De jongere Bachrach (geb. 1914) werd
verweten teveel aan „spectaculaire" za
ken zijn aandacht te besteden, zoals
tentoonstellingen, toneeluitvoeringen
enz., kortom de „public relations" en
te weinig aan de zuiver wetenschap
pelijke zijde van zijn ambt zijn aan
dacht besteed te hebben (voor de cur
sus 1966—'67 was hij decaan).
Een en ander zou in een verslag van
de laatste volgens prof. Prins niet vol
doende objectief belicht zijn.
Hierop heeft prof. Prins, na een on
bevredigde discussie, zowel met prof.
Bachrach als met het faculteitsbestuur
zijn ontslag ingediend.
Zo staan de zaken volgens het boven
gemeld krantebericht. Wat nu de gees
telijke achtergrond van de bewuste on
enigheid valt er intussen nog wel iets
te zeggen, wat verhelderend kan wer
ken. Eigenlijk zou men moeten con
cluderen, dat de moeilijkheden voort
vloeien uit het feit dat hier van een
manco op de universiteit sprake is, met
andere woorden: er zou een figuur
moeten gevonden worden, die beide
kwaliteiten met name die van Prins
èn die van Bachrach verenigde, iemand
nl. die zowel oog had voor de uit
wendige kant van de Engelse studie:
uitgaansleven en toerisme èn voor de
inwendige kant: wetenschappelijke ver
dieping. Toegepast met name op een
groot onderdeel van anglistiek: „Shake
speare". men zou een docent nodig
hebben, die zowel de toneelkant van
deze grote dramaturg behandelde (uit
gedrukt in B.'s boekje: Naar het hem
leek (1957)) èn de probleemkant (o.m.
tot uitdrukking gebracht door Prins'
belangstelling voor het Stratfordpro-
bleem in verband met het auteurschap
der aan S. toegeschreven drama's*).
Enerzijds neemt men een hang naar
populariteit, anderzijds een voorkeur
voor hypotheses.
Nu leefde er in de 19e eeuw een
persoonlijkheid die een en ander com
bineerde, de gevraagde kwaliteiten
trof men toenmaals aan in de persoon
van Allard Pierson (1831—1896), hoog
leraar in de acheoiogische filosofie
nieuwe letteren en moderne kunstge
schiedenis aan de A'sche Universiteit
van 18771894. Hij was enerzijds pre
sident van de Ned. toneelschool (en
nodigde in die hoedanigheid eens Sarah
Bernhardt bij zich aan huis te dineren)
en wist anderzijds op fijne wijze de
psychologisch-pedagogische zijde van
de Shakespeare drama's te belichten.
In het studentenblad Proporia Cures
werd hier speciaal rapport over uit
gebracht. Ook verenigde hij onder zijn
gehoor een aantal dames, die als de
voorloopsters van de latere meisjes
studenten zijn te beschouwen.
Helaas is tegenwoordig na de spe
cialisering en specialisatie der disci
plines dergelijke veelomvattende taken
niet meer in één persoon te verenigen
vandaar vaak wrijvingen die in het
onderhavige geval toegespitst A rden.
Om het beeld van prof. Pruis nog
even aan te houden: het ongelukkige
huwelijk dat eveneens een op de
spits gedreven strijd der sexen z(jn
oorsprong vindt. De strijd liever
gezegd: de tegenstelling, of eigenlijk de
elkaar aanvullende rol der sexen zou
idealiter terug moeten kunnen gevoerd
worden^ (misschien zit er een grond van
waarheid in) tot de zgn. androgyne.
De man-vrouw (niet te verwarren
met manwijf!) was de ideale huwelijks
gemeenschap in één persoon gereali
seerd. Welnu, de androgyne onder de
huidige hoogleraren is eenvoudig niet
meer te realiseren. Het veelgeprezen
team van prof. dr. Stuiveling uitge
groeid tot een legertje van 900 studen
ten, mannelijke en vrouwelijke vormt
er slechts een zwakke afschaduwing
van. De ideale hoogleraar is dus te
genwoordig nog slechts mogelijk als
mythologische figuur.
Ergo is, het wachten op een volgende
godenschemering.
Dr. D. A. de GRAAF
Zie onder meer zijn artikel in Le
vende Talen van april 1964 (nr. 224),
•getiteld: „De Stratford-mythe". Tussen
haakjes opgemerkt: deze overwegingen
die de identiteit van de persoon van
Shakespeare met de beroemde drama
turg heel twijfelachtig maken zullen
bij de profiteurs van het Stratford-
toerisme veel kwaad bloed gezet heb
ben.
Prof. Dr. A. G. H. Bachrach: geb.
Amsterdam 9-12-1914 Studeerde
Engels en geschiedenis Un. Amster
dam. '40-'47 Ier. Engels N.O. Indië;
'42-'46 mil. dienst Ind.; '46-'47 Min.
van Overzeese gebiedsdelen; '48 Ier.
Murmellius Gymn. Alkmaar.
Personalia: '49-'52 fellow Rockefel
ler Found. Lid Jesus College re-
searchwerk Bodlerian Library
Brit. Mus.; Prom. '53 Oxford; '52
Assist. A'dam Engelse sectie lette
ren: '53 Hoogl. Eng. Letterk. Leiden.
Prof. Dr. A. A. Prins: geb. Utrecht
18-5-1902; Univ. A'dam Engelse
taal letter; '33 promotie (Onder
werp: The Book of the Common
Prayer 1549); A Book of English
Verse '38; The great vowel shift
'40; Geest en vorm '50; French in
fluence in English Phrasing '52;
'37-'52 Gymn. Leiden; '47-'48 taalk.
Onderzoek Oxford; '50-'52 Bijz.
Hoogl. Leiden; '52 gew. Hoogl. Lei
den.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG „Het gebrek aan persoonlijke hygiëne van de kam
peerders gaat dikwijls alle perken te buiten. In sommige toiletten
op de kampeerterreinen vindt men op de vreemdste plaatsen faeca-
caliën, die daar op natuurlijke wijze niet terecht zijn gekomen. Het
is erg moeilijk om de kampeerders er toe te brengen dat zij de
hygiëne verbeteren. Ook is het van belang dat de overheid nauw
lettend gaat toezien op het dagelijks onderhoud van dergelijke in
stallaties. Als dit toezicht zou worden gestimuleerd door de binnen
kort te behandelen wet op de kampeerhygiëne, zou er al heel veel
gewonnen zijn. Dan zouden ook de voor vele kampeerders unfaire
en onnodige hygiënische voorzieningen, die volgens de nieuwe wet
ten koste van grote bedragen moeten worden getroffen, achterwege
kunnen blijven. Mijn reactie op de hygiënische voorschriften in
deze wet is: „Moet dat nou allemaal?"
De heer G. van der Weyde, chef
van de afdeling kampeer- en ver-
blijfsrecreatie van de ANWB, zegt
in zijn kamer in het hoofdkantoor
van de bond aan de Wassenaarse-
weg te Den Haag, dat in principe
niemand bezwaar kan hebben te
gen deze wet, omdat de kern ervan
in het belang is van de hygiëne op
de kampeerterreinen.
De voorschriften, die in deze wet
zullen worden gegeven en die offi
cieel nog niet bekend zijn, hebben
betrekking op de per kampeerder be
schikbare oppervlakte, de slaapgele
genheid, de voorziening van drink- en
waswater, de wasgelegenheid, het
aantal toiletten, de afvoer van huis
houdelijk afvalwater, de opslag en
afvoer van afvalstoffen en voorzienin
gen met betrekking tot de reinheid.
Met name de terreinen van Staats
bosbeheer zullen ingrijpende aanpas
singen moeten ondergaan als de wet
van kracht wordt. Het gaat hierbij
om 11 algemene terreinen met een
capaciteit van ruim 6000 kampeer
ders, 12 verpachte terreinen voor
ruim 18.000 en 35 paspoortterrei
nen voor ruim 4.000 personen.
De ANWB heeft uitgerekend wat
de tekorten op deze terreinen zijn:
op de algemene terreinen zijn, als
de wet in werking treed te weinig:
80 toiletten, 45 tappunten en 88 dou
ches, op de verpachte terreinen: 342
toiletten, 282 tappunten en 255 dou
ches en op de paspoortterreinen: 86
toiletten en 74 douches- Er zal voor
bijna een miljoen gulden geïnves
teerd moeten worden willen deze ter
reinen aan de nieuwe eisen voldoen.
„Moet dat nou allemaal", vraagt
de heer Van der Weyde zich af.
„Laat de overheid zich niet te veel
leiden door een zucht naar perfec
tionisme, die de exploitanten van
kampeerterreinen en straks natuur
lijk ook de kampeerders zelf han
denvol geld gaat kosten?"
Naar het oordeel van de heer Van
der Weyde zijn de terreinen van
Staatsbosbeheer bekend en gewaar
deerd en kunnen de sanitaire voorzie
ningen vaak tot voorbeeld dienen aan
particuliere ondernemers. Hij vraagt
zich af of men zich niet te veel heeft
laten beïnvloeden door in feite onre
delijke eisen, die worden gesteld door
nieuwe kampeerders voor wie het
kamperen niets meer is dan een be
trekkelijk goedkope vakantiebeste
ding.
„Talloze kampeerders voelen er
niets voor zich 's morgens te was
sen in een openbare wasgelegenheid,
maar doen dat in hun tent of cara
van. Toch wordt in de nieuwe wet
als eis gesteld dat er een wasgele
genheid per 20 kampeerders aanwe
zig is", aldus stelt de heer Van der
Weyde, die meent dat het te veel
jaren geleden is dat de hygiënische
voorschriften werden vastgesteld en
dat er in die periode veel is veran
derd.
Ook de particuliere terreinen zul
len, als de wet van kracht wordt,
hun hygiënische voorzieningen moe
ten verbeteren. Zo zullen er onder
meer toiletten bijgebouwd moeten
worden. Dat is geen goedkope zaak,
want één compleet toilet op een kam
peerterrein kost 750 tot 1250 gulden.
Een toiletgebouw, waarvan ten hoog
ste 200 personen gebruik mogen ma
ken, kost toch al gauw zo'n 20.000
gulden. Gelukkig voldoen de sani
taire voorzieningen volgens de heer
Van der Weyde aan redelijke eisen
en zullen de extra-kosten kunnen
meevallen.
Dat neemt niet weg dat er toch
wel een verhoging van de kampeer-
tarieven door zal worden veroor
zaakt, terwijl de Nederlandse tarie
ven al tot de noogste van Europa
behoren. De heer Van der Weyde be
treurt dat. „Laten we toch niet ver
geten dat het hier gaat om een va
kantiebesteding, die financieel mo
gelijk moet blijven ook voor kleine
beurzen. Steeds meer moeten gezin
nen het weekendkamperen beperken,
omdat het kampgeld te hoog is ge
worden".
Volgens de nieuwe wet zullen er
niet meer dan 200 kampeerders op
een ha grond mogen staan en vol
gens sommige exploitanten van kam
peerterreinen zal men daardoor een
groot aantal kampeerders minder
kunnen opnemen. De heer V. d. Wey
de gelooft dat dit wel zal meeval
len, omdat vrijwel alle terreinen
naar zijn mening de limiet van rond
200 nu al aanhouden.
Ondanks alle bepalingen van de
nieuwe wet is de heer Van der Wey
de ervan overtuigd dat de terrei
nen voor de kampeerder-oude-stijl
zullen blijven bestaan. In dit ver
band denkt hij aan de landgoederen-
kampen van de ANWB en aan de
padvinderskampen. „Daar zijn al die
moderne voorzieningen ondenkbaar.
Een gat in de grond met een w.c.-
bril op vier poten is dan genoeg".
(Van onze redactie binnenland)
GELEEN Het gemeentebestuur
handhaaft de maatregelen tegen
dragers van t.b.c. en andere door
B. en W. aan te wijzen ziekten.
De raad wilde tijdens de laatste
vergadering aanvankelijk de maatre
gelen intrekken, omdat het college
van G.S. tegen het raadsbesluit in
beroep was gegaan bij de Kroon.
Op aandringen van burgemeester
Van Banning handhaafde de raad
echter het besluit. Volgens de bur
gemeester speelde een dergelijk ge
val in Almelo, en toen kreeg het
gemeentebestuur gelijk van de Kroon
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Van
Veen (Binnenlandse Zaken) en de
ambtenarenorganisaties zullen over
leggen over een verdere loonsver
hoging en over het leggen van een
„vloer" in de hoogte van het vakan
tiegeld.
Verwacht wordt, dat dit overleg vrij
snel tot resultaten zal leiden en dat
spoedig daarna uitkeringen aan het
overheidspersoneel te verwachten
zijn. De verdere loonsverhoging zal,
naar wordt aangenomen, in de orde
van grootte liggen van anderhalf pro
cent on terugwerkende kracht krijgen
tot 1 januari 1968. Evenals de reeds
toegekende 2 pet. verhoging zal ook
deze anderhalf procent moeten wor
den gezien als een voorschot op de
definitieve salarisverhoging voor '68.
(ADVERTENTIES)
(ADVERTENTIE)
en andere periodieke inkomsten
boeken op een
bij de Algemene Bank Nederland.
U krijgt dan
over het constante saldo per halve maand
èn zo u wilt tot
en de beschikking over
U bent welkom bij de
Inlichtingen en folders bij onze kantoren
Uw warenhui»'
'Van een onzer verslaggevers)
®^VERSUM Zondagavond 31
d,r," ft) de KRO-telt visie via Ne-
n" 2, twee maal een rechtstreek-
vJu-Po!taSe Seven over de Belgische
Van wlngen' Ad Langebent en Ed
tan esterI°° zullen deze tv-repor-
©s verzorgen -tit Brussel.
de luxe, type
tar liefst 89 gulden
iale prijs
lg mogelijk op 3 golf-
llden-FM. Hoge en
9 Transistors en 5
pare Ferrit-antenne.
is een teleskoop-
I. Fraai afgewerkt
per. Speciale
auto-^
I'x91 mm
218.- betalen, nu
Nat. alarmnummer
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN haag De PTT heeft
M telefoonnummer 0011 gere
serveerd als nationaal alarm
nummer, waaronder politie,
brandweer en GGD voor alle
aangelegenheden bereikbaar
J-Ön. Er is technisch geen enkele
belemmering voor een snelle
aansluiting. De PTT heeft al
en'ffe jaren geleden te kennen
gegeven aan de uitvoering mee
'e kunnen werken, aldus heeft
een PTT-woordvoerder ons uit
eengezet.
De Tweede-Kamerleden Wie
gel en mevr. Van Someren Dow
ner (VVD) hebben gisteren aan
<re ministers van justitie, bin
nenlandse zaken, verkeer en
waterstaat en sociale zaken en
volksgezondheid gevraagd.
Waarom de realisering van een
dergelijke nationale alarmering
lang uitblijft. Betrouwbare
informanten deelden ons mee.
nat dit wordt veroorzaakt door
ne moeilijkheden die kennelijk
zouden ontstaan na aansluiting.
1 zou een heel personeelsappa-
raat geformeerd moeten worden
°ffl de alarmeringen te kunnen
verwerken. Het ligt namelijk Ln
e bedoeling, dat niet alleen
voor verkeersongevallen contact
nnn wor|den opgenomen met
™il, maar dat men zich voor
alle mogelijke vormen van hulp
verlening tot dit nummer wendt,
vit zou in de praktijk proble
men opleveren met de interne
alarmering: de vraag komt dan
aan de orde „wie wie waar
schuwt", zoals onze informant
?.as als men in staat is dit
jtieiént te regelen, zou aan-
luiting op 0011 mogelijk wor-
