IN TS JECHOSLOW AKI JE „DRESDEN" GEKRAAKT
Poolse professoren ontslagen
Geen gevaar voor
omsmelting
van ons zilvergeld
Turken kwaad:
discriminatie
t.v-reportage
in
Toch steun
voor export
arme landen
KENNEDY OP CAMPAGNE
ABBA EBAN OP SCHIPHOL Kerk in
beweging
Kritiek op richtlijnen
over gemengde huwelijk
In 't kort
WITTE KRUIS
Daden gevraagd
UN CT AD-conf erentie:
Vijftien punten
Dresden
Voorstel
Witteveen: Frankrijk kan
goudbeleid niet doorkruisen
Platteland
Heel anders
Waarschuwing
Verboden
Kamerleden praten
niet Papandreou jr.
HIJ HOUDT HET
BIJ POEDERS
Franse kritiek
Plan-Leber kan
niet uitgesteld
worden
Man beroofd
Israël blijft hopen
op vreedzame
oplossing
9
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 27 MAART 1968
Ert VI Cachets of tabletten? Houd
het in elk geval bij Witte Kruis:
aktief tegen griep, verkoudheid en
pijnen. Witte kruis spaart boven-
diendetnaagl
(Van onze redactie buitenland).
WARSCHAU-PRA AGOnder een stroom van anti
semitische propaganda heeft het Poolse officiële pers
bureau PAP het ontslag gemeld van zeven professoren
en assistenten van de universiteit van Warschau, voor
het merendeel joden. Vanaf 8 maart, het begin van de
studentenrelletjes in Polen, zijn nu 12 wetenschapsmen
sen ontslagen. In schrille tegenstelling tot de harde hou
ding van de Poolse partijleider Gomoelka tegenover de
demonstranten voor vrijheid gaat het democratiserings
proces in Tsjechoslowakije onverminderd voort.
Sensationaal is het ontslag van een
ex-minister en lid van het Poolse
centrale partijcomité, de 56-jarige
Stefan Zolkievski. De andere ontsla
genen aan de universiteit van War
schau zijn de professoren Bronislav
Baczko, Leszek Kolakovski, (een in
christelijke Westerse kringen bekend
filosoof), Stefan Moravski en Wlod-
zimierz Brus en de lectoren Zygmunt
werden door PAP afgeschilderd als
Bauman en Maria Hirszowicz. Zij
„beschermers en verdedigers" van
een „goed georganiseerde groep stu
denten en afgestudeerden, voorname
lijk van joodse origine, die al lange
tijd bekend stonden wegens hun revi
sionistische standpunten en gedach
ten".
Terwijl de leiders van christelijke
partijen eindeloos redetwisten
over partijvernieuwing en hun
opvattingen omtrent een christelijk
beleid intussen gebeurt er heel
weinig stellen de kerken daden.
Aansluitend op een gezamenlijk ini
tiatief ter bevordering van de vrede
hebben de r.-k. kerk, de kerken der
reformatie en de orthodoxe kerk
thans besloten een wereldwijde actie
te gaan voeren om het geweten wak
ker te schudden van de rijke landen
en hen te wijzen op hun verantwoor
delijkheid jegens de arme landen.
Deze actie wordt gevoerd in samen
werking met organisaties van de
V.N., een bewijs dat de kerken
graag willen samenwerken met al
degenen, die daadwerkelijk de strijd
tegen honger en armoe willen aan
binden.
Deze gezamenlijke actie is van bij
zonder grote betekenis. Hier wordt
niet met woorden maar met daden
inhoud gegeven aan de evangeli
sche opdracht. Hier wordt een in
spirerend voorbeeld gegeven aan
allen die willen werken voor een
betere wereld.
En dat zijn er zeer velen. Dat bewijst
toch het prachtige resultaat van de
actie „Kóm over de brug'" een re
sultaat dat niet bereikt is door te
speculeren op sentimenten, maar
door een beroep op christelijke
naastenliefde en solidariteit.
De protestanfs-chr. kerken hebben met
deze actie heel Nederland een voor
beeld gegeven. Wij hopen, dat de
vonk zal overslaan naar het katho
lieke volksdeel en dat ook de uitslag
van de Vastenactie zal aantonen, dat
de oproep van de kerken in heel
christelijk Nederland weerklank
vindt.
NEW DELHI (Reuter) Gister-
avond is de wereldhandelsconferen
tie van de Verenigde Naties (UNC
TAD) in New Delhi met algemene
stemmen akkoord gegaan met een
plan dat beoogt een voorkeursbehan
deling toe te passen op de uitvoer
uit ontwikkelingslanden.
Op verzoek van de Amerikaarast
landen bevat het plan „bijzondere
maatregelen ten behoeve van de
minst ontwikkelde der ontwikke
lingslanden". Het aanvankelijk voor
nemen om die zin uit de verklaring
weg te laten had gisteren eerder op
de dag tot gevolg dat geen defini
tieve overeenstemming over het plan
kon worden breikt.
Er zal een bijzondere UNCTAD-com-
missie in het leven worden geroe
pen, die zich voornamelijk zal be
zighouden met de vraag welke pro-
dukten onder de regeling moeten
wallen. Landbouwprodiukten zijn
door de rijke landen uitgesloten, on
danks de verzoeken van de ontwik
kelingslanden.
Verder zijn de 132 delegaties het na
acht weken vergaderen eens gewor
den over: 1 het creëren van een gro
te wereldmarkt voor de industrie-
produkten van de ontwikkelingslan
den; 2. de totstandkoming van een
nieuwe overeenkomst voor de goede
renexport van de ontwikkelingslan
den en 3. uitbreiding van de hulp
verlening door de rijke landen.
Voor het eerst heeft een Pools blad
„Zycie Warszavy" (Leven in War
schau) aandacht geschonken aan de
grieven en verlangens van de stu
denten, neergelegd in een resolutie
van vijftien punten.
Oyer de eis van de studenten, de
grondwettelijke vrijheid van me
ningsuiting, vergadering en demon
stratie zegt het blad dat de grondwet
ook het socialisme garandeert, en
daarom geen demonstraties tegen het
socialisme kan toestaan.
Over de wreedheden van de politie
merkt het blad op dat „waar hout
wordt gehakt, spaanders vliegen".
De Hongaarse communistische par
tij heeft gisteren „reactionaire anti-
Sovjet-elementen, zionisten en joodse
nationalisten" verantwoordelijk ge
steld voor de Poolse studentenonlus
ten.
In Tsjechoslowakije heeft het de
mocratiseringsproces nog niets van
zijn elan verloren. „Dresden", waar
de Oost-europese communlstetische
partijen zich bezorgd hebben getoond,
heeft geen effect gesorteerd. Radio
Praag noemde „Dresden" een con
frontatiepolitiek, „die Tsjechoslowa
kije er niet van zal weerhouden de
uitgezette koers voort te zetten".
Het blad „Prace" sprak van een
overwinning omdat de Tsjechische
delegatie een economische topconfe
rentie in de wacht heeft gesleept. En
de economische crisis in Tsjechoslo
wakije, een van de welvarendste lan
den die Rusland in de oorlog ver
overde, was een van de belangrijkste
oorzaken voor de roep om vernieu
wing, een zich openstellen naar het
westen.
In ae stroom van kritiek en voor
stellen is bijzonder interessant een
artikel van de hand van een partij-
theoriticus, de jurist Zdenek Mlynar,
in het officiële partijorgaan Rude
Pravo Daarin wordt gevraagd om
een nieuwe kieswet, die moet voor
zien in „democratische verkiezingen"
(in dit verband zijn de verkiezingen
van plaatselijke partijleiders opge
schort), een nieuwe perswet, die
preventieve censuur uitsluit en een
wet op vrijheid van vergadering en
vereniging. Er is reeds bevel gege
ven voor een rehabilitatiewet, voor
namelijk voor miskende verzetshel
den uit de oorlog.
Drie onderwerpen worden thans
heftig bediscussieerd: hoever moet de
vrijheid van godsdienst gaan (aan
het hoofd van een regeringsbureau
voor kerkelijke zaken is mevrouw
ICadlecova benoemd, die voorstander
is van een dialoog tussen communis
me en christendom), hoever de zelf
standigheid van de Slowaken, en
moeten er oppositiepartijen komen?
Donderdag vergadert het centraal
comité en zaterdag beslist het parle-
numt over de opvolging van Novotny.
DEN HAAG Het exportverbod dat de Zwitserse regering heeft
ingesteld voor zilveren munten om het omsmelten in het buitenland
tegen te gaan, zal in andere Europese landen geen navolging behoe
ven. De Zwitserse maatregel wordt namelijk verklaard uit het feit, dat
de Zwitserse munten een zilvergehalte bevaaten van 83 pet. dat boven
alle andere Europese munteenheden uitsteekt.
Senator Robert Kennedy wordt
hier toegejuicht, staande op het
dak van een auto. Het was bij
zijn bezoek aan de negerwijk
Watts in Los Angeles. Kennedy
houdt in deze stad een uitgebreide
campagne.
DE SECRETARIS van de Engelse fi
losoof Bertrand Russell, Ralph
Schönman, heeft maandag in New
York verklaard dat hij zijn paspoort
van de Amerikaanse autoriteiten
heeft teruggekregen.
Het was ingenomen nadat Schön
man zonder toestemming een be
zoek aan Noord-Vietnam had ge
bracht.
(Van een onzer verslaggevers)
ALMELO/BREDA De Turkse arbeiders in ons land zijn erg
kwaad op de VARA. De Turken uit Hengelo en Almelo hebben
al aangekondigd, dat ze bjj de VARA zullen protesteren tegen
een televisie-uitzending van zaterdagavond in het programma
Achter Het Nieuws. Daarin schetste de VARA de problemen
die een Nederlands meisje ontmoet, als het met een Turk trouwt.
De woordvoerder van de Tur
ken in Almelo, de heer T. Atabek,
zei, dat hij en zijn landgenoten het
programma te eenzijdig en sterk
overdreven vonden. Ook de Turk
se ambassade was er, volgens zijn
zeggen, slecht over te spreken.
In de reportage vertelden enkele
Nederlandse vrouwen, die met
hun man naar Turkije zijn ver
huisd, over de grote verschillen
in mentaliteit die ze daar ont
moeten. Ze zeiden onder meer,
dat ze niet geaccepteerd werden,
als ze geen mohammedaanse
werden, dat ze geen kleren kon
den kopen zonder dat de hele fa-
miele zich ermee bemoeide, en
dat de man zijn karige loon moest
delen met de hele inwonende fa
milie
Volgens de heer Atabek komen
deze ouderwetse gewoonten voor
namelijk voor op het platteland.
De Nederlandse meisjes, die met
Turken trouwen, weten dat ze zich
aan Turkse leefgewoonten moeten
aanpassen. Dat moeten de Turkse
mannen, die in het buitenland
werken, ook. „Als een meisje geen
Turks wil leren, dan is het moei
lijk voor haar om contact te krij
gen met haar schoonfamilie". De
heer Atabek zag ook het moham
medaans worden niet als voor
waarde voor het huwelijksgeluk
van een Nederlandse vrouw. „Het
is natuurlijk wel prettig als ze dat
wel doen, maar geloofsmoeilijkhe-
den komen ook tussen Nederlan
ders onderling voor".
De Turken vinden dat de repor
tage van Achter het Nieuws, dis
criminerend heeft gewerkt, door
dat de VARA zich eenzijdig tegen
gemengde huwelijken met Turken
heeft gericht en geen aandacht
heeft besteed aan de huwelijken
van Nederlandse meisjes met b.v.
Italianen, Spanjaarden en Grie
ken. „Als een VARA-team met
mij mee zou gaan naar Turkije",
aldus de heer Atabek, „dan zou er
wel eens film met een heel andere
tendens uit de bus kunnen komen.
Want ik ken genoeg voorbeelden
van buitenlandse meisjes, die in
Turkije wel gelukkig kunnen le
ven".
„Ik was wel blij met die uit
zending", is de reactie van de
heer H. J. Hofsté, regionaal func
tionaris bijstand buitenlandse
werknemers voor West-Brabant.
De heer Hofsté heeft dagelijks te
maken met de problemen, die in
de VARA-reportage behandeld
werden
„Als ik zeg dat ik er blij mee
ben denk ik aan de grote lijn en
niet aan de details. Ik ben nooit in
Turkije geweest en ik kan niet be
oordelen in hoeverre de uitspra
ken van de Nederlandse meisjes
objectief waren. Maar er is wel
duidelijk gemaakt, in wat voor
situatie meisjes terecht kunnen
komen. Ik wil het niet zo sterk
stellen als aan het einde van het
programma gedaan werd, dat het
beslist niet mogelijk is met een
Turkse werknemer in Turkije een
huwelijk op te bouwen. Maar ik
geloof wel, dat er een enorme aan
passing nodig is en dat een meisje
ontzettend veel te verwerken
krijgt. Ik geloof dat dit voldoende
genuanceerd in dit programma
naar voren is gekomen", aldus de
heer Hofsté.
Door de stijging van de zilverprijs
op de wereldmarkt gedurende de af
gelopen maanden is de waarde van
zilveren munten aanzienlijk geste
gen. Zo heeft de Nederlandse zilve
ren gulden momenteel een zilver-
waarde van f 1,21, de zilveren, rijks
daalder een zilverwaarde van circa
f 2,78.
Zoals wij onlangs reeds berichten
is vanwege de hoge zilverprijs de
aanmaak van nieuwe zilveren gul
dens en rijksdaalders door de rijks
munt voorlopig gestaakt. Hef. pu
bliek heeft bovendien momenteel
geen behoefte aan meer zilveren gul
dens of rijksdaalders.
Onze gulden van 6,5 gram bevat
bij een zilvergehalte van 72 procent
4,68 gram zilver, de 15 gram wegen
de rijksdaalder bevat 10,8 gram zil
ver bij een zilvergehalte van even
eens 72 procent.
Het omsmelten kan pas winstgevend
worden wanneer het om grote aan
tallen munten gaat. Voor mensen
die zich daarop zouden willen toe
leggen is dan uiteraard vooral de
muntsoort met het grootste zilver
gehalte interessant, de Zwitserse
frank.
Deze munt bezit bovendien de over
de hele wereld gebruikte officiële
handelslegering van zilver. Dit in
tegenstelling tot de Nederlandse gul
den en rijksdaalder, die van de of
ficiële handelslegering afwijken.
Het omsmelten is overigens in Ne
derland uitdrukkelijk verboden,
krachtens de bepalingen van het
geldzuiveringsbesluit van 1945.
(ADVERTENTIE)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De commissie voor
Buitenlandse Zaken uit de Tweede
Kamer zal binnenkort een gesprek
hebben met Andreas Papandreou, de
zoon van de Griekse oud-premier. De
heer Papandreou jr. zal in ons land
op enkele plaatsen het woord voeren
oyer de Griekse politieke situatie,
«at gesprek vindt vermoedelijk
Plaats op 25 april.
Minister Witteveen van Financiën
meent, dat Frankrijk een devalua
tie van de dollaT niet kan afdwingen.
Nodig is echter wel, dat de andere
landen en hun centrale banken zich
houden aan de afspraken, die recen
telijk door de presidenten van zeven
nationale banken zijn gemaakt, met
name terzake van de introductie van
twee goudmarkten een vrije en
een officiële.
Dr. Witteveen, die sprak tijdens een
gedachtenwisseling in de Tweede Ka
mer over de ontwikkeling op de
goudmarkt, achtte het van princi
pieel belang, dat de deelnemende
centrale banken zich zullen onthou
den van goudverkopen en ook geen
goud meer zullen aankopen op de
vrije markt.
Hij deelde verder mee, dat de Ne
derlandse Bank, om de afspraken
van de goudpool na te komen, se
dert november drie maal goud tot
een totaal bedrag van 195 miljoen
gulden heeft moeten overmaken.
Daarvoor werden dollars terugont
vangen, zodat de totale Nederlandse
reservepositie niet achteruitging.
De voormalige Franse premier Pierre
Mendés-France heeft op de universi
teit van Grenohle gezegd, dat we
derinvoering van de gouden stan
daard, zoals president De Gaulle dat
wil, de kloof tussen de rijke en arme
landen slechts zou verbreden.
Beter zou het volgens hem zijn een
internationaal monetair systeem op
een aantal basisprodukten te schra
gen, waardoor de ontwikkelingslan
den een rechtvaardiger aandeel in
de welvaart zouden krijgen.
Hij was het met vele andere Critici
eens dat het vorige week in Washing
ton ontworpen stelsel van een vrije
en officiële goudprijs geen lang be
staan beschoren is en dat het door
een solider stelsel vervangen moet
worden.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De organisaties in
het beroepsgoederenvervoer hebben
gisteren in een gesprek met staats
secretaris Keyzer hun verontrusting
uitgesproken over het plan-Leber.
Zij drongen er bij de bewindsman
sterk op aan de ingangsdatum van de
regeling, waardoor maar een beperkt
aantal Nederlandse vrachtauto's in
Duitsland mag rijden, te verschuiven.
De staatssecretaris moest hun echter
laten weten, dat deze datum
april vast staat.
De vervoerders zijn van mening,
dat de nieuwe regeling in de praktijk
het Nederlandse vervoer ernstig zal
belemmeren.
VANDAAG is er een openbare dis
cussie tussen minister Beernlnk en
de Tweede Kamercommissie voor
Binnenlandse Zaken over de BVD.
Er Is veel belangstelling voor. De
BVD kwam In opspraak toen bekend
werd dat deze geheime dienst in
lichtingen verzamelde over studen
ten aan de universiteiten.
HET STEMMEN buiten de eigen ge
meente bij verkiezingen voor de
Tweede Kamer en de Provinciale
Staten zal voortaan gemakkelijker
worden. Op het gemeentehuls zal
men voortaan een kiezerslegitimatie-
kaart kunnen krijgen.
DUIZEND hectare heide van het na.
tuurreservaat Kralose heide tussen
de gemeenten Ruinen en D-wmgeloo
Is gisteren afgebrand. De oorzaak is
onbekend.
GEORGE BROWN, die als minister
van Buitenlandse Zaken is afgetre
den, heeft meegedeeld, dat hij plaats
vervangend leider van de Labour -
partij wil blijven.
UTRECHT (ANP) De politie
van Vinkeveen is de afgelopen nacht
om half twee gealarmeerd door een
als vrouw verklede mannelijke
prostitué die was aangerand en be
roofd.
Bij het verhoor op het bureau
bleek de „vrouw" een 34-jarige Am
sterdammer te zjjn die in Amsterdam
zijn brood verdiende met tippelen.
Hij was in de hoofdstad opgepikt
door een automobilist. De auto stopte
op een stille weg in Vinkeveen. De
Amsterdammer werd daar met een
mes bedreigd en moest zijn „klan
ten" zijn gouden armband, ketting,
horloge en oorbellen en 2000 geven
en,werd uit de auto gezet.
(Van onze Amsterdamse
correspondent)
SCHIPHOL Ondanks de hevige
incidenten van de laatste dagen blijft
Abba Eban, Israels minister van bui
tenlandse zaken, vertrouwen op een
vreedzame oplossing van de proble
men in het Midden-Oosten.
Hij verklaarde gistermorgen na aan
komst op Schiphol de huidige gren
zen niet als een voldongen feit te
zien. „De eindoplossing moet aan de
onderhandelingstafel worden gevon
den", zei hij, „dat is nog steeds onze
politiek. De sleutel voor vrede is het
gesprek".
Abba Eban, die werd afgehaald
door minister Luns, is in Nederland
om met zijn ambtgenoot en met pre
mier De Jong de toestand in het
Midden-Oosten te bespreken.
Op de veroordeling door de Veilig
heidsraad van Israels vergeldings
actie tegen Jordanië, gaf Abba Eban
het volgende commentaar: „De Vei
ligheidsraad is een politiek orgaan,
dat de mening verkondigt van de sta
ten, die er deel van uitmaken. In die
Veiligheidsraad zijn Arabische staten
vertegenwoordigd, maar Israël niet.
Bovendien telt de raad zeven staten
die geen relatie onderhouden met
Israël, en geen enkel land dat relaties
met de Arabische staten uit de weg
gaat".
Het Israëlische parlement heeft
maandagavond de defensiepolitiek
van de Israëlische regering goedge
keurd en in het bijzonder de opera
tie van vorige week tegen Jordanië.
Slechts de Arabische en joodse com
munisten stemden tegen.
Tijdens het langdurige debat werd
er nogal wat kritiek gehoord van ver
schillende partijen. Zij behelsde in
hoofdzaak dat de orders aan de Is
raëlische troepen te beperkt waren
en dat deze troepen te gering waren
geweest, hetgeen de verliezen zou
verklaren. Er zou, aldus de kritiek,
naar andere en minder kostbare
strjjdmethoden omgezien moeten
worden.
llHIIHIIintl
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT „Het is bijzonder te
betreuren, dat de nieuwe bisschop
pelijke richtlijnen over het ge
mengd Huiuelijk gepubliceerd zijn
zonder dat daarbij de andere ker
ken zijn betrokken. En zeker te be
treuren is, dat onder deze omstan
digheden de bepalingen over de
open communie in die richtlijnen
zijn opgenomen. Hier wordt beslist
over christenen van andere kerken,
zonder dat die kerken daarin ge
kend zijn".
Zo reageert dr. H. A. M. Fiolet van
de St.-Willibrordvereniging op een
artikel van prof. dr. A. J. Bronk-
horst, in „Hervormd Nederland".
Prof. Bronkhorst is officieel verte
genwoordiger namens de Ned. her
vormde kerk bij het Pastoraal Con
cilie. In zijn artikel in „Hervormd
Nederland" stelt hij vast, dat er
praktische vragen rijzen over de
nieuioe voorlopige richtlijnen, die
de r.-k. bisschoppen zeer recent
over het gemengde huwelijk Heb
ben. uitgegeven. In dit schrijven
staat o.ro., dat bij een gemengde
huwelijkssluiting de niet-r.-k. part
ner onder bepaalde voorwaarden
aan de viering van de eucharistie
mag deelnemen.
Prof. Bronkhorst: „Als de niet-r.-k.
partner het in de huwelijksdienst
mag, wordt hem dan later de toe
gang ook verleend? En geldt deze
toegang alleen voor deze partner
of ook voor ouders, familie en
vrienden? Wordt ook hier de deur
niet geopend voor onbedoelde ver
warring? Had een voorafgaand
overleg met de andere kerken over
deze mogelijkheid niet voor de
hand gelegen
„Het is goed", aldus dr. Fiolet, „dat
prof. Bronkhorst dit op zo sympa
thieke manier heeft gesignaleerd.
En hij heeft gelijk. Het heeft ons,
van de Willibrordvereniging, ook
verrast. Wij hebben ongeveer een
jaar geleden op verzoek van het
episcopaat richtlijnen over het ge
mengd huwelijk vastgesteld. Die
hebben we nu teruggevonden, met
de zaak van de open communie
plotseling eraan gekoppeld.
Het is allemaal wel te begrijpen. Bin
nenkort wordt het officieel gesprek
tussen de r.-k. kerk en de N.h.
kerk over het gemengd huwelijk
geopend. Daarom hebben de richt
lijnen ook een voorlopig karakter.
Ze zijn gewoonweg uitgegeven om
dat de pastorale nood te groot was
om nog langer te wachten. Deze
vraagstukken zijn nu eenmaal in
een stroomversnelling geraakt en
kunnen daardoor niet blijven lig
gen. Maar het blijft nuttig erop te
wijzen, dat je ze niet binnenska
mers af kunt handelen."