Mr. Van der Stee: „Vrij onschuldig" VLIEGEND PAARDENSPAN
VELEN VERONTRUST
DOOR K.V.P.-BRIEF
Israëlische actie
gericht
tegen „El Fatah
DE ;.BEDELBRIEF" VAN DE K.V.P.
MERTENS (N.K.Y.):
Vertrouwen werk
nemers aangetast
Steun gevraagd voor positieve voorlichting
„NAVO voert
geen
kruistocht
tegen
communisme
Johnson wil
3,3 miljard
dollar extra
voor Vietnam
HERMINE
VAN
WIERINGEN
w
Wm&
K.V.P.-bedelbrief
Jongen maakt val van
15 meter in haven
AFWIJZEN
„NIKS ACHTER"
Westmoreland
voorspelde in
januari nog
grote V.S.-
overwinning
*3,95
Wedloop om
bevoorrading
booreilanden
Terreur
Mislukte coup
in Zuid-Jemen
Wistduitse uitgever
vermoord
MANLIO BROSIO
IN DEN HAAG:
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 22 MAART 1968
11
3. MERTENS
as®
Oud-premier De Quay gaat met
de hoed rond. Als voorman
van de in het geheim opge
richte stichting „Politieke Studie en
Voorlichting"'heeft hij een aantal
r.-k. grootondernemers aangeschre
ven met het verzoek geld op tafel
te brengen voor de K.V.P. Dit soort
brieven wordt wel meer rondgezon
den, ook bij andere partijen. Toch
heeft deze bedelbrief voor nogal
wat opschudding gezorgd. Uit dit
schrijven blijkt namelijk dat het geld
met name nodig is voor een pro-
paganda-actie „ter voorbereiding van
de verdergaande samenwerking tus
sen de K.V.P., A.R. en C.H.U.". In
heel de brief wordt echter met geen
woord gesproken over het conse
quent vooruitstrevend beleid, dat die
samenwerking zou moeten kenmer
ken.
Prof. De Quay schrijft letterlijk: „Het
gaat primair om de bundeling van
de chr.-democr. krachten in alle ge
ledingen van het Nederlandse volk,
die momenteel de belangrijkste sta
biliserende factoren vormen en daar
om dan ook met alle kracht gesteund
dienen te worden". Dit klopt echter
niet met het hoofdartikel van het of
ficiële K.V.P.-partij-orgaan van deze
week („K.V.P. '68"). Daarin staat:
„De resoluties van Arnhem moeten
zonder voorbehoud worden uitge
voerd". Anders gezegd: het gaat pri
mair om een consequent vooruit
strevend beleid. Pas als de partij
raad aan de K V.P. op dit punt zeker
heid heeft zal de partijraad van de
K.V.P. beslissen over een nauwer
samengaan met de A.R. en C.H.U.
Hef A.R.-blad Trouw verwacht dat de
brief van prof. De Quay, die onder
steund wordt door o.m. de heren
Aalberse en Schmelzer „de gemoe
deren in de K.V.P. opnieuw op kook
hitte zal brengen". Dat is nogal een
krasse uitspraak. Erkend moet echter
worden dat de radicalen, die in de
K.V.P. zijn gebleven, zich door deze
brief zwaar gegrepen zullen voelen.
Geloofden zij nog steeds dat het
enige doel van de K.V.P. een hervor
ming in vooruitstrevende zin zou
zijn, de brief van prof. De Quay
wekt opnieuw de indruk dat het de
K.V.P.-top voor alles om te doen is
een C.D.U. tot stand te brengen, om
daardoor „stabiliserende" factoren te
handhaven.
Maar Is stabilisatie in de politiek dan
niet in het belang van het land? Na
tuurlijk. Het probleem is echter dat
een samenvoeging van de drie chris
telijke partijen zonder meer geen sta
bilisatie bewerkt, tenzij Tenzij
die partijen zich wezenlijk hervor
men. En daarover zwijgt de brief van
prof. De Quay.
"Tr°uw" verwacht dat ook oe A.R.
„pijnlijk" getroffen zal zijn door
deze brief. „Nu de voormannen van
de K.V.P. zonder Aarden alleen nog
maar van stabiliteit reppen, wordt
net voor de A.R. nog moeilijker het
toenaderingsberaad met de K.V.P.
voort te zetten", oordeelt het prot.-
ehr. dagblad. Die verwachting zou
wel eens bewaarheid kunnen wor
den.
'n de K.V.P. zijp vele mensen van
goede wil en van een groot geloof
n e mogelijkheden van hun partij.
De K.V.P.-leiding zou. wat zuiniger
°P die mensen moeten zijn. De brief
van prof. De Quay, volgend vlak op
«e befaamde t.v.-uitzending van drs.
vchmelzer, brengt opnieuw alleen
maar verwarring.
iar^eTr rHT (ANP) D* 18-
teren vó Y311 de Veluwe is gis-
straatTnDiwf b?!kon aan de Voor-
t«l»»fecht 111 het viiftien ">e-
"it ^°hagvTnankomeneChter °ngedeerd
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG In en rond de K.V.P. zijn de gemoederen weer da-
pig in beroering gebracht door de „bedelbrief", waarin een aantal
R.K.-grootondernemcrs om financiële steun wordt gevraagd voor de
christen-democratische samenwerking tussen K.V.P., A.R. en C.H.U.
Met name de radicalen binnen de K.V.P. zijn zwaar teleurgesteld,
omdat in de brief het begrip „consequent-vooruitstrevend" met be
trekking tot het nieuw te formerén christen-democratisch blok.
Geheel in tegenstelling met de Arnhemse resoluties wordt dit blok
n.l. de belangrijkste „stabiliserende factor" in de Nederlandse poli
tiek genoemd, dat daarom dan ook met kracht dient te worden
gesteund, aldus de brief. Ook N.K.V.-voorzitter J. Mertens heeft
zich verontrust getoond.
er niets achter zoeken. Het is onbe
grijpelijk dat enkele kranten zich om
de inhoud van de brief druk schijnen
te maken. Dat is schromelijk over
dreven. Er worden wilde veronder
stellingen geuit over wat er achter
kan zitten", aldus mr. Van der Stee.
Dr. Aalberse heeft inmiddels in
overleg met dr. De Quay meegedeeld
dat de stichting „Politieke voorlich
ting en studie" een afzonderlijke
rechtspersoon is en haar taak los van
het partijbestuur van de K.V.P. ver
richt. De enige taak van de stichting
is: het inzamelen van gelden eu het
verlenen van subsidies voor taken van
de K.V.P. op het gebied van voor
lichting en studie, verklaarde hij.
Het schrijven is uitgegaan van de
stichting „Politieke studie en voor
lichting" en is ondertekend door oud
premier dr. J. de Quay, voorzitter, en
mr. F. Nederveen, secretaris.
De heer De Quay heeft de brief
mede namens de aftredende K.V.P.-
voorzitter dr. P. Aalberse, Tweede-
Kamer-fractievoorzitter voor de
K.V.P. drs. W. Schmelzer, mr. R.
Breukers, YV. Dreesmann en drs. G.
Horbach, die samen het bestuur van
genoemde stichting uitmaken, onder
tekend.
N.K.V.-voorzitter Mertens heeft gis
teravond gezegd bezwaar te hebben
tegen het feit dat aan de ondernemin
gen wordt gevraagd partij-politieke
activiteiten te financieren. Hiermee
wordt volgens hem een financiële
band gelegd tussen een politieke par
tij en een belangengroep, in dit geval
tussen de K.V.P. en de werkgevers.
Dit blijkt naar het oordeel van de
heer Mertens duidelijk uit het ver
zoek aan de ondernemers om, „voor
zover de economische toestand van
uw bedrijf dit toelaat, een bijdrage te
leveren aan de stichting politieke stu
die en voorlichting, zulks ter verlich
ting van het K.V.P.-budget".
•De heer Mertens, die sprak in Hen
gelo, stelde dat deze ontwikkeling
vergaande consequenties heeft voor
de belangen van de werknemers. Het
is duideljjk, zo zei hij, dat het ver
trouwen van de werknemers in de
politieke partijvorming hierdoor kan
worden aangetast. Het N.K.V. heeft
destijds het idee van een werkne
merspartij met beslistheid van de
hand gewezen. „Een binding van een
politieke partij met een andere be
langengroepering", aldus de heer
Mertens, „moet om dezelfde redenen
worden afgewezen".
Voelen de radicalen, die na het ont
staan van de groep-Aarden, binnen
de K.V.P. zijn gebleven, zich door het
in de brief gestelde gegrepen, omdat
er nu van een verandering in voor
uitstrevende zin binnen de partij bar
weinig sprake meer kan zijn, ook in
C.H.- en met name in A.R.-kringen
is men door de brief zeer pijnlijk ge
troffen.
Immers, in de brief wordt gezegd
dat nu zeer recent een zodanige op
lossing is gekomen, dat het „gezicht"
van de K.V.P. naar buiten duidelijker
is geworden. Wanneer dit* „gezicht"
inderdaad, .zoals de brief stelt, de
„politieke stabilisatiefactor" zal blij
ken, wordt het voor de A.R. wel zeer
moeilijk het gesprek over toenadering
in de „groep van 18" zonder meer
voort te zetten.
Mr. A. van der Stee, kandidaat
voorzitter van de K.V.P., vindt dat
er onnodig kabaal wordt gemaakt
rondom de bedelbrief. „Die brief is
op zichzelf vrij onschuldig. Men moet
(ADVERTENTIE)
Een ongewone opname van twee
paarden die tijdens de woensdag ge
houden Steeple Chase te Cheltenham
in Engeland, over een hindernis
springen.
imp. mr, BoomsiM toeuwarden
NEYV YORK (Rtr). Volgens
de New York Times heeft de
Amerikaanse opperbevelhebber
in Vietnam, generaal William
Westmoreland, op 1 januari
jongstleden, nog geen maand
voor het grootscheepse Tet-of-
fensief van de Vietcong, in een
rapport aan Washington grote
militaire overwinningen voor
speld voor 1968. Het blad was
gedeelten uit de inhoud van dit
geheime document te weten ge
komen.
Te oordelen naar het rapport
van Westmoreland kwam niet
alleen het offensief onverwacht,
maar hield de Amerikaanse le
gerleiding ln het geheel geen
rekening met de mogelijkheid
van een terugslag op zo'n grote
schaal, aldus het blad.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. De bevoorrading
van bestaande en komende booreilan
den in de Noordzee lijkt dp inzet van
een wedloop tussen Scheveningen,
Beverwijk en mogelijk ook de KLM.
Twee hoofdpartijen van het ogenblik
zijn de Norfolk Line te Scheveningen
en het Voorburgse Ingenieursbureau
Dullink N.V.
Deze laatste maatschappij wil, zoals
bericht, in Beverwijk een bevoorra
dingscentrale voor de booreilanden
stichten van waaruit het vervoer met
helikopters, vliegtuigjes en kleine
zeeschepen zou worden verzorgd. De
Norfolk Line die vanuit Schevenin
gen een lijndienst onderhoudt met het
Engelse kustplaatsje Great Yarmouth
heeft al een proef genomen met de
bevoorrading van de booreilanden via
schepen.
De KLM zou met een speciaal
vliegtuig de bevoorrading ter hand
willen nemen.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. In kringen van
het Amerikaanse congres ls vernomen
dat de regering-Johnson binnenkort
om een bedrag van 3,3 miljard dollar
extra zal verzoeken voor de oorlog in
Vietnam. Verwacht wordt dat het
verzoek wederom een fel debat over
het Vietnam-beleid van de president
zal ontketenen.
Vernomen werd dat ook het zenden
van een versterkingsmacht van 35.000
man naar Vietnam (waarover wij al
berichtten) zal worden besproken.
Dit plat is reeds in het congres scherp
aangevallen.
In januari had het ministerie van
defensie het congres laten weten geen
aanvulling nodig te hebben van het
bedrag dat verleden jaar reeds is toe
gekend aan defensiekosten, afgezien
van onvoorziene noodmaatregelen.
Deze verzekering kwam echter enige
dagen vóór het grote Tet-offensief
van de Vietcong en de Noordvietna-
mese strijdkrachten.
Enige honderden Belgische kunste
naars en intellectuelen hebben in een
open brief aan de aan het bewind
zijnde partijen geprotesteerd tegen
het Amerikaanse optreden in Viet
nam. Ook een vijftigtal Belgische
geestelijken heeft in een brief aan
president Johnson tegen de oorlog in
Vietnam geprotesteerd.
Premier Esjkol deelde intussen het
Israëlische parlement mee dat de
troepen dezelfde dag nog naar Israël
zouden terugkeren. Hij zei dat ten
zuiden van de Dode Zee drie politie
posten waren vernietigd, die ge
bruikt werden door ,EI-Fatah'-leden.
Esjkol onderstreepte dat de aanval
len gericht waren tegen de basissen
van de Arabische sabotage-organi-
satie, en dat de Israëlische troepen
opdracht hadden vrouwen en kin
deren te ontzien.
De Israëlische troepen bezetten
volgens meldingen uit Tel Aviv Ka-
rameh enige tijd en doorzochten de
huizen op saboteurs. Installaties van
waar volgens de Israëli's de Ara
bieren herhaaldelijk aanvallen op Is
raël ondernamen, werden opgebla
zen. Bij de basis werden parachutis
ten en artillerie door hefschroef-
vliegtuigen neergelaten, terwijl an
dere strijdkrachten versterkingen
voor Karameh tegenhielden.
De tweede Israëlische aanvalsgolf
was gericht tegen sabotagebasissen
ten zuiden van de Dode Zee, waar
drie politieposten en terroristenba
sissen werden vernietigd.
De Israëli's zeggen dat de terro
risten, van wie velen uit Syrië af
komstig zijn, een eigen autonoom ge
bied hadden geschapen even over de
bestandslijn en dat de Jordaanse
autoriteiten hen ofwel actief aan
moedigden of niets tegen de over
vallen deden.
Premier Esjkol zei gisteren in het
parlement dat de regering bevel tot
de actie gegeven had om een eind te
maken aan moord en terreur tegen
Israëli's. De regering had verno
men dat er een nieuwe terreurgolf
tegen Israël ophanden was.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken veroordeelde don
derdag de militaire actie tegen Jor
danië. „Verdere gewelddaden kunnen
niet tot vrede leiden", zei de woord
voerder. Alle betrokken partijen we
ten heel goed dat er wegen voor een
vreedzame regeling bestaan. Militaire
interventie kan de gemeenschappe
lijke zaak alleen maar schaden. Het
ministerie drohg aan op inachtne
ming van het bestand en op inscha
keling van de V.N. bij geschillen.
De toezichthouder voor de V.N. op
het bestand, generaal Odd Bull, ver
zocht beide partijen onmiddellijk de
strijd te staken. Israël antwoordde
daarop dat het daaraan gevolg zou
geven en een bestand op basis van
wederkerigheid zou aanvaarden.
Een Jordaanse t militaire woord
voerder zei echter" dat de gevechten
gisteravond nog steeds voortduurden.
De Jordaanse posities werden door
vliegtuigen en artillerie bestookt om
de terugtocht van de Israëlische troe
pen te dekken, zei hij. Bij de Allen-
by-brug werd ook nog steeds ge
vochten.
Egyptische en Israëlische troepen
aan het Suezkanaal hebben elkaar
twintig minuten met artillerie be
schoten.
Koning Hoessein van Jordanië
heeft in telegrammen aan de Ara
bische staatshoofden aangedrongen
op het houden van een topconferen
tie van de koningen en presidenten
van de Arabische landen.
Hoessein verklaarde in zijn tele
grammen: „Een van de redenen die
het de vijand gemakkelijk maken de
ene agressie na deander te begaan,
en die de vijand aanmoedigen de
agressie voort te zetten, is dat hij
nauwkeurig en ten volle op de hoog
te is van de realiteit van de Ara
bische situatie. "De vorst zei dat
hij al verscheidene malen een der
gelijke oproep had gedaan en voegde
eraan toe: „Wij doen voor de laatste
maal een beroep op u onmiddellijk
op het hoogste niveau bijeen te ko
men, om de meest kritieke periode
in de hele geschiedenis van onze na
tie onder ogen te zien."
CAIRO (Reuter) Tegenstanders
van president Mohammed el Sjaabi
hebben geprobeerd de macht in de
jonge republiek Zuid-Jemen de
vroegere Britse kolonie Aden in
handen te nemen. Het komplot mis
lukte echter na gevechten tussen
aanhangers van de president en de
opstandelingen.
De republiek Zuid-Jemen kwam
vorig jaar november tot stand na een
langdurige en bloedige machtsstrijd
tussen het NLF en de andere Arabi
sche nationalistische beweging (Flo-
sy).
(ADVERTENTIE)
SOLINGEN (DPA) De uitgever
van het Westduifse „Solinger Dag
blad", tevens lid van de raad van be
heer van het persbureau DPA, dr.
Bernhard Boll (54), is woensdag
avond op het terrein van zijn land
huis in de buurt van Burg aan de
Wupper vermoord gevonden.
Van de dader(s) ontbreekt nog elk
spoor. Boll was ernstig aan het hoofd
gewond. Zijn polshorloge ontbrak.
Hier volgt de volledige tekst van
de brief die de KVP-„democraten",
(met het briefhoofd „Stichting Poli
tieke Studie en Voorlichting",) aan
enkele bedrijven, hebben gestuurd:
Mijne Heren,
Het bestuur van de Stichting „Po
litieke Studie en Voorlichting", be
staande uit de heren mr. P. J. M.
Aalberse, mr. R. M. J. Breukers,
W. J. R. Dreesmann, drs. G. J. M.
Horbach, mr. F. B. Nederveen, dr.
J. E. De Quay en drs. W. K. N.
Schmelzer, il gaarne hierdoor uw
speciale aandacht vestigen op doel
en werkzaamheden van de Stichting,
die sinds haar oprichting enige tijd
geleden, naar wegen en middelen
zoekt om steun te verlenen aan stu
die en voorlichting en christelijke
grondslag in de politiek, zulks ter
verlichting van het KVP-budget.
Onder de huidige omstandigheden,
waarin de grondslagen van de politie
ke partijen en met name ook van de
KVP als christelijk geïnspireerde
volkspartij in beweging zijn, dient
naar ons aller mening het accent
van de studie en de voorlichting
thans vooral gelegd te worden op de
voorbereiding van de verdergaande
samenwerking tussen de christelijke
politieke partijen ARP - CHU - KVP.
Het gaat hierbij primair om de bun
deling van de christendemocratische
krachten in alle geledingen van het
Nederlandse volk, die momenteel de
■belangrijkste stabiliserende factor
vormt in de politiek en daarom dan
ook met alle kracht dient te worden
gesteund.
Het bestuur heeft wegens de inter
ne moeilijkheden in de KVP enige
tijd gewacht met de actie, maar nu
daarin zeer recent een zodanige op
lossing is gekomen, dat het „ge
zicht" van de KVP naar buiten dui
delijker is geworden, achten wij het
moment aangebroken, u te verzoe
ken, uw gewaardeerde medewerking
te geven aan de bevordering van de
samenwerking tussen voornoemde
christelijke politieke partijen.
Het verrichten van studie» en voor
al ook het geven van goede voorlich
ting over de toekomstige christelijke
politieke samenwerking brengt veel
extra-kosten met zich, die door de
KVP zelf niet kunnen worden gefi
nancierd.
De interne moeilijkheden van de
KVP in het verleden over de grond
slagen van het te voeren beleid heb
ben uiteraard hun weerslag gevon
den in de financiële middelen, die
dan ook nauwelijks voldoende zijn
om de normale uitgaven te dekken,
laat staan de extrakosten van studie
en voorlichting inzake de voorberei
ding van de christelijke politieke sa
menwerking te financieren.
Het wordt door ons tenslotte van
het grootste belang geacht, dat te
genover de vaak eenzijdige voorlich
ting van de publiciteitsmedia
pers, radio en televisie een be
hoorlijke positieve voorlichting wordt
gesteld, die gericht is op het behoud
van de stabiliteit in de Nederlandse
politiek door middel van christelijke
democratische samenwerking in bre
de lagen van ons volk.
Om deze redenen menen wij een
verantwoord beroep op u te mogen
en te moeten doen, om het doel van
de Stichting „Politieke Studie en
Voorlichting" financieel te steunen.
Wij denken hierbij aan bedragen, in
de orde van grootte als voorheen
door u aan de KVP geschonken
uiteraard voor zover de economische
toestand van uw bedrijf dit toelaat
hetzij in de vorm van een schen
king-ineens, hetzij door middel van
periodieke bijdragen naar keuze
over een tijdvak van twee of drie
jaren.
In dit verband wijzen wij u wellicht
ten overvloede op de fiscale vrijstel
ling van schenkingsrechten, die voor
stortingen ten gunste van de Stich
ting „Politieke Studie en Voorlich
ting" geldt. Voor diegenen die het
bezwaarlijk vinden, geldelijke steun
rechtstreeks aan een politieke par
tij te geven, behoeft dit bezwaar hier
minder te gelden, nu het gaat om
gerichte activiteiten op het gebied
van studie en voorlichting, welke
door de Stichting worden gesubsi
dieerd. Het Stichtingsbestuur zal
daarbij nauwlettend toezien op een
verantwoorde besteding van de ont
vangen gelden.
Bijdragen kunnen worden gestort op
girorekening 150024 van de penning
meester van de Stichting „Politieke
Studie en Voorlichting" te Wasse
naar, of op de bankrekening van de
Stichting bij de firma F. van Lan-
schot te Den Bosch.
Desgewenst zijn wij gaarne bereid,
dit schrijven toe te lichten of na
dere inlichtingen te verstrekken om
trent deze actie van de Stichting.
In het vertrouwen, dat u aan ons
verzoek zult willen voldoen, tekenen.
U bij voorbaat ten zeerste dankend
voor uw gewaardeerde medewerking,
namens het bestuur, met gevoelens
van de meeste hoogachting,
w.g. Dr. J. E. de Quay, voorzitter
mr. F. B. M. Nederveen, secretaris
M D E L L E
Tricotmode van
voorname allure.
Exclusief voor Breda
verkrijgbaar bij
International knitwear
Wilhelminastraat 18
Breda, tel. 32 459
99
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Bestaande bondge
nootschappen kunnen in de toekomst
volgens secretaris-generaal Manlio
Brosio van de NAVO misschien plaats
maken voor een algemeen verdrag
van wederzijdse veiligheid in Europa.
Daarbij zouden de bestaande legers
teruggebracht kunnen worden tot
eenheden bestemd voor de binnen
landse veiligheid. „Maar van dit
ideaal zijn wij nog ver verwijderd. In
ieder geval zou dan ook nog als eis
gesteld moeten worden: hetzij zeer
zorgvuldig afgewogen garantiebepa
lingen ondersteund door de Verenig
de Staten en Canada, hetzij een echte
en controleerbare ontwapening door
alle partijen in een klimaat van een
volledig vertrouwen". De secretaris
generaal van de NAVO is er zich ech
ter van bewust, dat ook dit nog lang
geen realiteit is.
Hij sprak gisteren op een gezamen
lijk congres in Den Haag van de ka
tholieke en christelijke officieren en
onderofficieren. De heer Manlio Bro
sio wees er op, dat de NAVO geen
MANLIO BROSIO
kruistocht tegen het communisme
voert, dat het er niet op uit is com
munistische regiems in de oostelijke
landen omver te werpen, maar dat
het atlantisch bondgenootschap even
min voorstander is van welke bewa
peningswedloop ook.
Wel legt de NAVO de nadruk op
het gevaar van eenzijdige ontwape
ning door het westen of tot een een
zijdige vermindering van de militaire
krachtsinspanning. De NAVO, aldus
Brosio is er nog steeds om de veilig
heid en de vrede in Europa te ga
randeren door het milifair evenwicht
te blijven bewaren.
De secretaris-generaal van de NA
VO wees er in dit verband op, dat
b.v. Sovjet-Rusland bij de leden-
landen van de NAVO alles in het
werk stelt, om uit dit bondgenoot
schap te stappen.
Dit houdt, zei hij, het gevaar in, dat
Rusland in Europa de overheersende
rol gaat spelen: „Wij zullen echter
weerstand bieden aan iedere poging
hetzij van buiten af of binnen uit, ons
een totaliteit of onherroepelijk re
giem op te leggen. Wij willen het
recht behouden tot een vrije uiting
van onze gedachten en wijzigingen
van onze regeringen daartoe aanlei
ding vinden. Wij hopen dat dit voor
beeld op de lange duur aanstekelijk
zal werken".
