Grote prijsverschillen
in de sector der boten
BOTEN VOOR DOE-HET-ZELVERS
Nederland heeft eigen
buitenboordmotor
TENTDOEKEN BUNGALOWS EN
LICHTGEWICHT TREKTENTEN
Voor watersporters en kampeerders
EIK in
STEEDS MEER
ACCESSOIRES
artikelen
>ezieen
8.—
f 98.—
123.25
JACHTEN
i^MMnflnimn'ïTn
10
11
DAGBLAD DB STEM VAN VRIJDAG 15 MAART 1968
U
ke zaterdag
iele dag open
Ike zondag
open van
2-6 uur
laanderen gemaakt,
dagen leverbaar, in
leuren zoals U ze het
boden door, door ons
ke U een garantiecer-
het Ned. Instituut
iting, hun Perma-or-
ran ons firmastempel.
het UNIEKE
veel langer meegaan
>lijven.
alleen bieden en
Ö-PERMA jaloezieën
ekerheid voor kwali-
Telefoon 01140 -2788
01150 - 2665
32.70
'4.50 6.95
8.95
vloerbedekking,
egen naaldhakken!
0.25 - f 11.50
br.
br.
;ed
!d
89.—
122.50
.50 - 32.50
27.50
29.50
58.—
?S TAPIJTEN
tot 165,
8 tot 26.50
ss en div. dessins,
ide hoogtes!
EëN!
ng liggen door
ersoneel
de gordijnen
garnituur.
WIJ ZEER
097 - 3419 - 3063
CONTRASTEN
EN PRIMEURS
Dit is de eerste Nederlandse buitenboordmotor
met automatische ontkoppeling.
.Laura Boatmaster"
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De in tienduizenden bromfietsen beproefde Laura
tweetakt motor, is het hart van de eerste Nederlandse buitenboord
motor die op de Hiswa wordt getoond. Deze motor levert een vermogen
van 4 pk bij 5200 omwentelingen per minuut. In de aandrijving van
de schroef is een door centrifugaalkracht gecommandeerde meervoudige
droge platenkoppeling opgenomen. En dit maakt de „Laura Boatmaster"
tot een unicum op de markt.
De „Laura Boatmaster" is opvallend eenvoudig te bedienen, is erg
geruis-arm, heeft een zeer handige „handtas"-tank en kan bü het kam
peren als lichtaggregaat worden gebruikt. Tijdens het varen kan de
motor 360 graden worden gedraaid om de boot snel te stoppen of achter
uit te laten varen. Het brandstofverbruik van de motor is minimaal.
Onder volle belasting dus bij een topsnelheid van de boot is dit
verbruik slechts 1 liter per uur. Ook al omdat deze motor in de minst
kostbare klasse valt (de prijs bedraagt 655,zal deze „Boatmaster"
zeker zijn weg weten te vinden naar de sportvissers, parlevinkers en
o.a. de zeilers die hem goed als hulpmotor kunnen gebruiken.
Dit jaar komt Carniti met een geheel geperfectioneerde serie bui
tenboordmotoren van 3 tot 55 pk. Geheel nieuw zijn de typen 3 pk
1 cilinder watergekoeld, voorzien van losse brandstoftank van 9 liter.
Het totaal gewicht van deze motor is 10 kg. Nieuw is ook de 8 pk,
welke is voorzien van een volledige keerkoppeling, zodat afstandsbe
diening mogelijk is. De nieuwe 28 pk motor, welke slechts 35 kg weegt,
beschikt over een Jet-uitlaat door propellernaaf en een maximum
benzineverbruik van 8 liter per uur.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Een zeiljacht met krachtig hulpmotorvermogen,
een totale lengte van ongeveer 19 meter en een gewicht van ongeveer
35.000 kg en een gemotoriseerde muggenvanger geschikt voor jacht
havens- en.campings vormen ongetwijfeld op de 13e HISWA interna
tionale watersport- en kampeertentoonstelling in de RAI te Amster
dam de allergrootste contrasten. Van vandaag tot en met zondag 24
maart exposeren de 235 exposanten op 245 stands boten, motoren,
tenten en een grote variatie van watersport- en kampeerartikelen.
De produkten zijn afkomstig uit Bel
gië, Canada, Denemarken, Engeland,
Finland, Frankrijk, Hongarije, Ita
lië, Japan, Joegoslavië, Nederland,
Noorwegen, Oost-Duitsland, Roeme
nië, Schotland, U.S.A., West-Duits-
land, Zweden en Zwitserland.
Op deze tentoonstelling zal weer blij
ken dat het raakvlak tussen de
kampeerders en de watersportbeoe
fenaren ieder jaar groter wordt. De
eersten vermaken zich in toenemi «c-2
mate met speelbootjes en grotere
vaartuigen. „In overwegend getal van
het vouw- en opblaasbare type,
waarvan het kampeergedeelte van de
show een rijk assortiment toont," al
dus de vice-voorzitter van de HISWA
en de Hiswatentoonstellingscommis-
sie de heer G. Neef. „De tweede en
het betreft hier echt niet alleen de
toervaarders, maar ook de wedstrijd
zeilers onder hen benutten steeds
meer een tent als middel om te
overnachten bij hun boot."
In de kampeersector, die men
evenals het vorig jaar weer kan vin
den in de Zuid- en de Westhal van
RAI, zijn enige nieuwe ontwikkelin
gen te onderkennen. Er bestaat o.a.
grote belangstelling voor de grote tot
zeer grote bungalowtenten, met een
duidelijke trend naar het stationair
kamperen op een bepaalde camping.
De vierpersoonsbungalowtent blijft
het ook nog altijd goed doen, temeer
omdat ze vaak wordt gebruikt sa
men met kindertenten. Voor de grote
tocht in de zomervakantie schaft men
meer en meer een gemakkelijke
trektent aan. Het type bivak-tenten
is vooral in trek bij hen die een
kleinere tent prefereren boven de
bungalowtent, maar toch ook over
enig comfort wil beschikken. Verder
zoekt een stijgend aantal kampeer
ders het in lichtgewicht materiaal.
De kleur bij de bungalowtenten is
overigens wat aan het veranderen.
De laatste twee jaar is er een dui
delijke verschuiving waar te nemen
naar donkergroen, bruin en zand
kleur. De diverse tenten geel en
oranje, gecombineerd met tamelijk
fel groen van de Nederlandse en
Duitse tenten, en het donker blauw
van de Franse tenten, worden voor
een deel vervangen door kleuren die
wat „dichter bij de natuur" staan.
Gestreepte doeken aan een deel van
de grote bungalowtent blijven 't ook
nog wel doen. Wat dit betreft heeft
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Het grote nieuws op het gebied van tenten is de ver-
werkmg van synthetisch doek van zwaardere kwaliteiten tot stationaire
tenten. Stationaire tenten (ook wel statische tenten, seizoententen of vast-
Kamptenten genoemd) hebben namelijk zeer veel te lijden wanneer zij
onverzorgd op de camping staan, niet alleen van wind maar vooral van de
vochtige, uit de grond opstijgende dampen die niet uit de gesloten tent weg
Kunnen. Dit vocht condenseert vooral tegen het dak, maar ook tegen de
wanden. Daardoor kan het katoendoek voortijdig rotten.
Noviteit is nu de verwerking van
volstrekt rotvrij, synthetisch mate
riaal, in ieder geval in het dak maar
vaak ook in de zijwanden. De vijf
exposanten op de Hiswa van deze
nieuwe tenten zijn: Vroom en Drees-
jnann, Sporthuis Haarlem die de ge
heel synthetische tent Gorso II van
Safari brengt, Buitensportcentrum
Faber komt met de Westerland,
waarvan het Trevira tentdak (het
meest bedreigde punt) vijf jaar wordt
gegarandeerd; Sporthuis Centrum
komt met de Grand Tourisme, ter
wijl Perry van der Kar in dit op
zicht o.a. met de- serie Capri en
Palma komt.
Van de vastkamptentenserie van
laatstgenoemde exposant (Capri
I 495,-, Palma I f 625, en Palma II
f 695, om maar enkele prijzen te
noemen) zijn dak en wanden van ka
toen, maar is het dak gecoat met
®n soepele gemetaliseerde laag.
De vastkamptenten van Sporthuis
Centrum daarentegen zijn geheel van
kunststof, waarbij het dak bovendien
ls gemaakt van een tweezijdig ge-
c°nt kunststof-weefsel.
Een andere bijzonder belangrijke
ontwikkeling in de kampeerweredl
blijft het aluminium frame. Sport
huis Centrum bijvoorbeeld levert al
leen nog maar tenten met dit frame
(Duits fabrikaat). Wilms Floet levert
veel tenten met aluminium frame
met een iets andere verbinding in
de hoek- of spruitstukken (Frans
fabrikaat). Galeries Modernes tenslot
te brengt haar tenten met alumini
um frames met stalen spruitstukken.
Langzamerhand komt er behoefte
aan bungalowtenten voor een echt
paar dat er zonder kinderen op uit
trekt. Zo'n tent moet stahoogte en
steile wanden hebben, niet te groot
en te zwaar zijn, en toch voldoende
comfort bieden. Enkele tenten van
bijvoorbeeld Denig zijn voor dit doel
geschikt, maar voor wie minder geld
besteden wil is de keuze wel eens
heel moeilijk. Buitensportcentrum
Faber brengt als jubileum aanbie
ding een mooie bungalowtent die
aan de eisen van zo'n echtpaar wel
zou kunnen voldoen: dg Garda De
tent heeft een slaaptent van 2 bij 2
meter, is dus zowel in de langte als
dwars te beslapen en geeft dan nog
veel ruimte voor bagage- Het even-
Deze „wilde kastanje" van de
Bijenkorf is revolutionair van
vorm.
grote woongedeelte geeft voldoende
ruimte voor twee personen. De prijs
van f 198 is voor een dergelijke tent
uitzonderlijk laag te noemen.
In het kader van de gewichtsbe
sparing brengt Slee Buitensport een
zeer interessante tent voor de veel
eisende kampeerder. Het is een vijf-
persoons dubbeldakstent met stahoog
te en een woonruimte van bijna 5 bij
ruim 2 meter. Deze tent, die slechts
26 kg weegt en ook geschikt is voor
kamperen in de warmte en een
zeer klein pakvolume heeft, kost
f 875,-. Als schrille tegenstelling met
deze tent de minuuscuulbivak van
Carl Denig. Het is een eenpersoons
enkeldaks tweestokstentje met een
nokhoogte van 90 cm. Een comfor
tabel onderkomen voor de geharde
kampeerder die dan een grondvlak
van 210 bij 90 cm tot zijn beschikking
krijgt. De prijs is f 169,-.
Als suggestie voor de tent van de
toekomst brengt Galeries Modernes
een tent, vervaardigd van een op
vallend bedrukte stof en gemaakt
in een afwijkend model. De Wilde
Kastanje van De Bijenkorf is ook een
tent die opvalt door zijn revolutionai
re vormgeving. In deze tent treft men
o.a. extra ruimte aan voor bagage
en ventilerende keuken. De prijs be
draagt f 595,-.
bijvoorbeeld Sporthuis Centrum
mooie combinaties bereikt.
Het assortiment tenten is dit jaar
bijzonder groot en het ir belangwek
kend, dat zich daaronder verschillen
de nieuwe uitvoeringen en modellen
bevinden. De kampeerders te voet,
per fiets, per motor, per auto, per
trein en per vliegtuig, alsmede de
stationaire kampeerders zullen dan-
ook ongetwijfeld hun hart kunnen opj-
halen.
Op deze HISWA-expositie zullen
ook 39 jachten met een waterver
plaatsing van meer dan vijf ton wor
den geëxposeerd. Bij de jachten en
boten treft men vele nieuwe typen
aan. De laatste dagen is het aantal
noviteiten nog uitgebreid en ver
wacht mag worden dat op de ope
ningsdag de HISWA-tentoonstelling
alleen al in de zogenaamde „natte
sector" een kleine honderd primeurs
heeft te bieden. Het totaal aantal
boten, groot en klein, bedraagt on
geveer 800 en dat is meer dan ooit
op een watersporttentoonstelling in
Nederland is getoond. De watersport
sector is in de Europahal' en de N.-
en Oosthal te vinden.
Bij de accessoires omvatten de ten
toongestelde collecties vele duizen
den: naar schatting zo'n 15.000 tot
20.000. Dat zich daaronder vele novi
teiten bevinden behoeft geen nader
betoog.
De 13e HISWA internationale wa
tersport- en kampeertentoonstelling
wordt gehouden tot en met zondag 24
maart. De openingstijden zijn dage
lijks van 10.00 tot 17.00 uur en des
avonds van 19.30 tot 22.30 uur en op
de zondagen van 10.00 tot 18.00 uur.
De toegangsprijs bedraagt f 3,- mili
tairen en kinderen beneden 14 jaar
f 1,50.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Niet alleen bij
de tenten is veel nieuws te
beleven; ook bij de „accessoi
res" is een grote hoeveelheid
nieuws te bespeuren. Een
greep uit dit assortiment
maakt dat snel duidelijk:
Lichtgewicht storm- en zand-
haring een aluminium haring
die speciaal is gemaakt voor
gebruik bij storm en in zand.
In tegenstelling met de veel
gebruikte houten haring bij
kamperen op zand, die 120
gram weegt, is het gewicht
van deze nieuwe haring
slechts 60 gram.
Hardstalen grondpen die voor
gebruik geschikt is op harde
en steenachtige grond. Een
voudige constructie met aan
getast dtvarsstangetje voor
het bevestigen van de rubber
tentspanner.
Tweeweg bevesti-gingsklem
voor het zelf maken van con
structies met tentstokdelen,
hetgeen vooral bij stationair
kamperen vaak gebeurt.
Een scheerlijn-haspel voor
snel uitzetten en innemen
van scheerlijnen, die boven
dien niet meer in de knoop
raken.
Tafeltje met telescopische po
ten. Deze poten hebben het
voordeel dat men op ongelijk
terrein de tafel toch wiebel-
vrij kan maken. Tevens is
een eenvoudig hulpmiddel op
de markt gébracht om een ta
fel met sleepoten op ongelij
ke grond toch sta-vastte
maken. Slee Buitensport toont
deze stabilo voor slee-poten.
Een tweepits comfoor met be
scheiden gasreservoir. Luci
fers zijn niet meer nodig om
de pitten aan te steken.
Een langwerpige plastic zak
welke een witte chemjsche
stof in poedervorm bevat. Als
men een puntje van de zak
afknipt, water' in de zak doet,
dan ontstaat er een sterke
temperatuurdaling. In com
binatie met een eenvoudige
koeltas of -box is het koelen
van de belangrijkste levens-
midelen nu ook mogelijk op
de meest primitieve terrein-
tjes. Er kan een temperatuur
bereikt worden van ongeveer
20 graden onder nul.
Handig afvalbakje met losse
plastic zakjes, geheel af te
dekken met plastic deksel. De
ze set is heel eenvoudig op
de tentstok aan te brengen.
De doorsnede is 15 cm.
Deze Finklipper is een van de noviteiten op de HISWA. Voor f 75.000 is men eigenaar van deze motor-sailer,
waarvan de afmetingen 10.75 x 3.12 x^l.30 zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Boten in alle prijzen en maten zijn de komende dagen
in de RAI te vinden. De insiders kunnen hun hart op deze watersportten
toonstelling weer ophalen, terwijl de niet ingewijden zich blijven verwon
deren over de prijsverschillen die op vrijwel gelijke schepen voorkomen.
Het is dan ook niets bijzonders als men bij twee schepen die zo op het
eerste gezicht veel overeenkomst vertonen, prijsverschillen tegenkomt die
er niet om liegen.
De prijs van de eerste boot doet
hen denken aan eer. ongelooflijk
koopje en de prijs van het andere
schip aan afzetterij. Beide boten bie
den echter meer dan waarschijnlijk,
waar voor hun geld, want laat het
ons maar direct zeggen: ongelooflij
ke koopjes komen in werkelijkheid
niet voor.
Het is met deze boten vrijwel net
zo gesteld als bijvoorbeeld met twee
op het oog echt niet zo heel veel
verschillende horloges, waarvan het
ene doublé kast en een eenvoudige,
maar daarom niet ondeugdelijk uur
werk heeft, en het andere een door
en door gouden kast en een verfijnd
precisie-mechanisme. Om beide op
hun merites te kunnen beoordelen
moet men min of meer een deskun
dige zijn. Verfijnde materialen, ver
fijnde constructie, verfijnde mecha
nismen en verfijnde afwerking kos
ten immers meer ook voor de bou
wers en daarom moet ook u meer
geld gaan b talen.
De strakheid van de stalen romp,
het schilder- of lakwerk^ (drie of
vier lagen lak zorgen direct al voor
een prijsverschil van 25 procent), de
stoffering van de binneninrichting,
het mast- en dekbeslag, de zeilen en
o.a. de motor maken op de prijs van
een schip bijzonder veel uit. Een heel
ander punt, dat van grote invloed op
de prijs is, is de mate van uitrusting
van het te leveren schip. Sommige
werven leveren voor hun prijs een
inderdaad vaarklaar schip, d.w.z.
een schip met ankergerei, landvas-
ten, keukeninrichting, kommalie-
want, matrassen enz. enz.; bij ande
ren is dit weer niet in de prijs inbe
grepen. De adspirant-koper moet
vooral ook deze zaak goed in het
oog houden.
Voor een boot van duizend gulden
kan men op de Hiswa terecht, maar
ook voor schepen die tienduizenden
guldens gaan kosten. De Flexi-boot
van Overtoom hoort in de laagste
categorie thuis. De flexi-boot is ook
het enige vaartuig dat gemakkelijk
per auto of caravan kan worden
meegenomen. Deze vouwboot van po-
'lypropyleen is in opgevouwen toe
stand zo plat als een aktentas en
kan onder de arm gedragen worden.
Binnen 60 seconden (men behoeft
niets op te blazen) is deze 20 kg
wegende boot en die vaarplezier
biedt voor 4 personen weer uitvouw
baar. De bodem is van 6 mm dik
glashelder materiaal, zoals dat ook
voor vliegtuigkoepels gebruikt wordt.
De stabiliteit van deze vouwboot is
zo groot dat een buitenboordmotor
van 6 pk toelaatbaar is.
In de lage prijsklasse zijn er heel
wat aanbiedingen. De „Cityvlet"
van Troost-Leiden is er ook een van.
Deze vlet is 410 cm lang en kost
compleet f 1200.
In de zwaardere klassen vragen
wij uw aandacht voor een aantal
nieuwe Joosten-jachten. Voor het
eerst in Nederland wordt de Finn-
clipperCruiser uit Finland getoond.
Als motorjacht kost dit schip met
zijn oerdegelijke afwerking f 66.500
en als motorsailer f 75.500. De Cut
lass zeilkruiser, maakt op de Hiswa
zijn debuut op het continent. Deze
zeer snelle wedstrijdzeiler die op de
London Boat Show zo'n geweldig
succes werd, kost f 21.900. De poly
ester motorkruiser met kajuit voor
twee personen, de Marina G.T.
maakt, eveneens voor het eerst zijn
opwachting op het continent. De af
metingen zijn 4,96 x 2,10 x 0,23 me
ter en de prijs f 3600.
De nieuwe „Ancas Queen" boten
worden in Noorwegen gebouwd door
een van de grootste bouwers van
reddingboten in Scandinavië. Men
kan met deze boten van Noorwegen
naar Nederland varen. De 24' krui
sers zijn ideale familiekruisers om
tochten te maken. Arie de Boom
N.V. verrast tenslotte nog met een
serie nieuwe sport- en tourboten. Bij
de sportboten zijn de revolutionaire
Amerikaanse modellen GT 160
(f 7.200) en Swinger (f 7450) totaal
nieuw. Een heel mooie serie bij de
tourboten treft men aan bij de Sea
Ray. De 190 Sportsman Daycruiser
komt in Nederland op de markt voor
f 25.750, terwijl de toekomstige eige
naar van de SRV 170 met 120 pk
Mercruiser f 18.800 op tafel moet
brengen. Om dan te besluiten nog
een laag geprijsde boot. Deze vindt
men ook bij Arie de Boom N.V. Het
is de Trimaran „Europa" vis-sport-
boot. Dit produkt is in Krimpen aan
de IJssel ontwikkeld, is onzinkbaar
en kost f 750.
Dit is de Flexi-boot. In opgevou
wen toestand is hij niet dikker
dan een aktentas. De bodem van
deze opvouwbare boot is doorzich
tig.
(Van onze speciale verslaggever)
Tijdens de HISWA zullen er maar liefst tachtig nieuwe
typen boten worden getoond, zowel voor het gewone
toervaren als wedstrijdboten, waarbij door de jachtbou
wers terdege rekening is gehouden met de steeds toe
nemende behoefte om de boten voor de doe-het-zelvers
als bouwpakket af te leveren. Steeds meer wordt het
mogelijk om kale rompen te kopen die naar eigen in
zicht en smaak kunnen worden afgewerkt.
Een der revolutionairste ontwikkelingen op het ge
bied van de zelfbouw door de amateur is een ontwerp
van de heer Kraaier die in samenwerking met Bruyn-
zeel's fineerfabriek een zeil-, roei- en visbootje con
strueerde dat als bouwpakket, compleet met beslag en
zeilen, 875 gaat kosten. Het bouwpakket bestaat uit
125 onderdelen waarvan de rompdelen met dik visnylon
aan elkaar worden geregen. De naden worden gedicht
met gewapend polyester wat de boot een hoge betrouw
baarheid geeft daar het hout en de polyester na uit-
harding van de kunsthars praktisch een geheel met
elkaar wordt. Dit systeem schijnt zo eenvoudig te zijn
dat een amateur in ongeveer 45 werkuren het hele geval
in elkaar kan lijmen. Erüs met gemak plaats in voor
twee personen terwijl vier ingebouwde luchtkasten de
veiligheid verhogen. Met gaffeltuig en fok uitgerust is
deze zeilboot, die onder de naam Springer iet water
reeds proefde, een uitstekend vaartuigje voor jeugd en
beginneling.
Met dit ontwerp zijn er dus geen dure en tijdrovende
mallen nodig zoals bij de volledig van kunsthars gebouw
de boten noodzakelijk is. Voor de zelfbouwers die de
smaak al te pakken hebben en die genoeg vertrouwen
hebben in hun eigen kunnen om iets groters aan te pak
ken zijn rompvormen te koop die met precies uitgezaagde
en bewerkte onderdelen erbij in elkaar kunnen worden
gezet, geschilderd of gelakt. Door het zeer arbeidsinten
sieve werk zelf te doen kan er tot enige duizenden gul
dens worden bespaard aan de vaak kostbare scheepjes.
Omdat het bouwen van de romp, door het uitslaan, op-
zettèn en stroken een werk is dat veel ervaring vereist
is de Groningse werf ,,'t Waar" met drie verschillende
schepen op de botenmarkt gekomen die ieder voor zich
hun waarde als wedstrijd en toerschip al in de praktijk
hebben bewezen. Het zijn precies uitgekiende scheepjes
van zes tot ruim zeven meter lengte die zelfs geschikt
zijn voor het soms ruige IJsselmeer, de Waddenzee en
zelfs de Oostzee. Het bouwen in polyester wordt de
amateur, ondanks het bouwen vanuit een mal, steeds ge
makkelijker gemaakt. In sommige gevallen zijn de mal
len te huren als men het materiaal bij een bepaalde firma
bestelt of wordt er een bouwpakket voor de mallen
geleverd. Een firma levert zelfs tien verschillende typen,
van kano tot speed- en zeilboot, waarvan de mal meer
dere .kpren is .te .gebruiken.
