AAN DE VOET VAN DE HULSBERG HUILEN DE WOLVEN VAN EX-MIJNWERKER LEO L00ZEN „Een man moet toch een hobby hebben..." Spaanse studenten: voorhoede in het verzet ;indt UCIA "meer „WIJ BEREIDEN DE UNIVERSITEITEN VOOR OP DE DAG DAT HET FRANCO-REGIME VALT" STEM aangeb.: -**ÉSii8B8 Piste-lucht Rattenkwekerij Plannen tomaat 14 t. Mechelse herder, 1,5 Jaar d, goed voor dressuur bij j >ks, Polderstraat 15, Spruji- l t.b.v. na 6 uur. koop witte en zwarte dwerg» edeltjes, middelslag poedels ;in soort, boxertjes, Ierse Iter. 8 mnd. pinchertjes en eine huishondjes, v. BoxteL itseweg 26, Ossendrecht Tel. Landbouw koop, een Atlas 120i met sp lepelbak. Een Atlas 512 Super B.M.D. Eén Atlas op Super B.M.D. Fa. C. n Gaans, Slaaistraat 2, Roo- ndaal, tel. 01650-3036. Diversen ekenhuisverzekering onge- ht kwalen. Voor leeftijd tot mderd jaar. Assurantiekan- G. H. Vijgeboom, Cad- nd, tel. 01179-268. ixi D B Terneuzen. Tele- on 01150-4010. ■hieting zat. 9 maart bij A. de akker. Kemseke - Paal. Voor- 2300 fr. Begin 3 uur. Klinge. „Op de Helde". ihieting zon. 10 maart 2 x 1150 Begin 3 uur. dieting zon 10 maart bij j. Vogel. Hulst. Inleg 4,25. Doruit 90,-. rote schieting zon. 10 maart. afé ..Centraal", Zuiddorpe. egin 3 uur. hieting zat. 9 en zon. 10 mrt. ,j P. van Dijk, Hengstdijk, egin 3 uur. rijskaartlng zon. 10 maart bij de Waal. Hengstdijk, om tex el. Begin 7 uur. ejaardenschieting dinsdag 12 aart bij J. de Waal. Kloos- rzande. chieting op de liggende wip >n. 10 maart bij P. de Calu- Graauw. Vooruit f 90,- In- g f 4,25, terug f 3,- Begin uur. IT BEWEZEN gezinnen gelezen mtr 605 lpootmachine ipelpootmachine aimachine imachine hine 2 x 400 ltr tanks, a 'ELEN twijfeld ;ft geen rwijl de leze unieke in voor voor l en kleutervoeding, emelken Chocomel haar k rodukten met succes rossiers en öetaillis- n omgeving, ring in de verkoop vensmiddelensector. veau. Leeftijd tussen een zelfstandige ie verkoopotganisa- Prima sociale voor- eding. Gebruik van N.V. Nutricia, afds- ermeer. DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 9 MAART 1968 (Van een verslaggever) MAASTRICHT - Het wintert nog in 't Zuidlimburgse heu velland. „Mijn beren en wol ven en ook mijn leeuwin Cora hebben daar geen last van, maar voor mijn kaai mannen, slangen en kroko dillen en vooral voor mijn servetkat is het toch al te koud. Ik heb ze daarom maar in huis gehaald." De man, die ons dit zegt Is de 46-jarige ex-mijnwerker Leo Loo- zen. We zitten met hem te praten in de keuken van zijn huis aan de voet van de'Hulsberg in Hulst-Sim- pelveld. Het is een alleenstaand huis met een gróte ruimte erachter, die volgebouwd is met hokken. En in al die hokken leven beesten, in totaal meer dan honderd stuks, van wa- fervlugge fretjes tot vals kijkende prairiewolven en dik in hun vacht Zittende bruine beren toe. Leo Loozen is waarschijnlijk de ®nige man in West-Europa, die er louter en alleen voor zijn plezier ®en dierentuin op na houdt, die in de zomer gratis toegankelijk is. Wil een bezoeker een kleinigheid in een collectebus stoppen; dan mag hij dat doen. „Maar het moet niet", zegt Leo Loozen. Een man, die er een dozijn grote roofdieren op na houdt, waaronder een prachtige twee jaar oude leeu win, twee kraagheren, drie bruine beren en drie wolven, moet wel schatrijk zijn, al was het alleen maar om zijn meer dan honderd dieren dagelijks te voeren. Het tegendeel is het geval. Leo Loozen is een jaar of drie geleden wegens hernia vroeg tijdig als mijnwerker gepensioneerd. Hij had er toen 28 jaren ondergronds en twee jaren bovengrondse mijnar- beid op zitten. Zijn pensioen is zijn enige vaste inkomen, dat hij heeft Daar moet hij een vrouw en drie kin deren van onderhouden, en zoals we reeds zeiden meer dan honderd die ren, waaronder veelvraten. In zijn door een fornuis behaaglijk verwarmde keuken vertelt Leo ons hoe hij dit lapt. In die keuken is precies plaats om aan de tafel, die in het midden staat, te gaan zitten. Voor, de rest is iedere plaats door iets ingenomen. In een kast ligt een prachtige bull-terrier met vijf pup pies, die smakkend aan haar tepels zuigen. Vier boxers van een week of zes scharrelen zo maar wat rond. Naast het fornuis staat een grote teil, waarin vier kleine kaaimannen met hun staart af en toe kletsend in het water slaan. Aan de andere kant van het fornuis zit in een hou ten kist een servetkat, die bezig is een spreeuw te verscheuren. Daar tussendoor staan tientallen dozen, kisten en zinken teilen met witte mui zen, ratten en ander klein gedierte. Een plekje tussen kast en tafel biedt nog juist plaats voor de kinderwa gen, waarin het twee maanden oude dochtertje tevreden ligt te neuriën. Van de penetrante piste-lueht, die haast tastbaar in de keuken hangt, schijnt de baby zich niets aan te trekken. Leo Loozen en zijn vrouw trouwens ook niet. „Niemand, die mijn dierentuin be zoekt", zegt Leo, „krijgt het onder zijn muts hoe ik dat rooi. Al dat voer is toch niet te betalen, zeggen ze. Dat klopt. Als ik het voer moest ko pen, had ik mijn dieren al lang moe ten opruimen. Ik krijg praktisch al les voor niets. Hier in het dorp zijn twee grote slagerijen en een kippen farm. Ik ben een geboren en getogen Simpelveldse jongen en met dia sla gers heb ik nog in de schoolbanken gezeten. Zij gaven mij al hun afval. Bij een paar bakkers krijg ik brood- afval, en in het tuindorp spaart ie dereen aardappelschillen, oud brood, groente afval enz. voor me op. Zij zetten het vrijdags aan de deur en dan halen ik of mijn vrouw het met ons ponykarretje op. Zelfs de kin deren uit de buurt werken mee. De spreeuw bijvoorbeeld die de servet kat juist aan 't oppeuzelen is, had een jongetje op weg naar school half bevroren in de sneeuw gevonden. En dan heb ik mijn eigen muizen- en rat tenkwekerij voor de dieren, die le vend voer moeten hebben, zoals de kaaimannen en de slangen. Ik heb altijd een kleine honderd stuks rat ten, witte bruine en gevlekte in voor raad. Zij zijn gemakkelijk te Voeren en vermenigvuldigen zich even snel als ze opgeruimd worden". „Maar dan blijven er toch nog de aanschaffingskosten van bepaalde grote dieren, zoals die leeuwin", vra gen we Leo Loozen. „Dat valt mee", antwoordt hij. „Een volwassen bee? of leeuw is na tuurlijk niet te betalen. Ik krijg de dieren dan ook altijd als ze heel klein zijn en ik ruil veel. Mijn leeu win Cora heb ik bijvoorbeeld gekre gen, toen zij vier maanden oud was. Tegen Pasen krijg ik waarschijnlijk nog 2 jonge leeuwtjes, die ik dan zelf groot moet zien te krijgen. Dat is veel werk, maar als ze volwas sen zijn, vertegenwoordigen ze een grote waarde". Leo Loozen heeft vanaf zijn prilste jeugd met dieren geleefd. „Als schooljongen", zo vertelt hij, „had ik al het hele huis vol zitten met hagedissen, salamanders, witte muizen, sierduiven, krielkipjes enfin met alle kleinvee dat ik maar te pak ken kon krijgen. Toen ik ouder was, ben ik me op de dassenjacht gaan toeleggen en fokte ik voor dit doel bull-terriers en boxers. In 18 jaar tijd heb ik bijna 300 dassen gevan gen". „Wat deed u daarmee?" „Slachten", zegt Leo Loozen. „Das- sehaar werd goed betaald. Daar ma ken ze penselen en scheerkwasten van. En het vet van de das is zeer geneeskrachtig. Kilo's dassevet heb ik weggegeven aan mensen, die le den aan t.b.c., astma of bronchitis. Of die open wondjes hadden. Voor al die kwalen is er niets beters dan dassevet. Mij ging het echter voor namelijk om de sport. Hele nachten trok ik met de honden door de vel den en' als ik een das had gevangen in een gebied, waar er niet veel wa ren, liet ik hem weer vrij. Dit heb ik tot ongeveer een jaar of acht, ne gen geleden gedaan. Toen werd do das een beschermd dier en da jacht erop verboden. Natuurlijk ben ik er toen mee opgehouden, maar toen zat ik ook met mijn honden. Ik ben er hokken voor gaan bouwen en zo is mijn dierentuin ontstaan, omdat ik een hobby wilde hebben. Ik heb nog nooit gerookt en in een café ziet men mij ook niet. Een man moet toch iets hebben. Nou, deze dierentuin geeft me volop werk. Vooral met het verzorgen van de hokken heb ik mijn handen vol, want ik wil gezon de dieren hebben. Mijn vrouw heeft er ook liefhebberij in en helpt me zoveel zij maar kan". Ondanks zijn hernia, die hem he- le dagen 't werken onmogelijk maakt heeft Leo Loozen nog grote plannen voor de toekomst. Hij spreidt een paar zelf ontworpen tekeningen voor ons uit en licht die nader toe. „In het voorjaar ga ik hier een piste bouwen met looprennen naar de be ren- en leeuwenhokken. Ik ga de die ren dan zelf dresseren. Ook probeer ik er nog een poema en een panter bij te krijgen, want van roofdieren houd ik het meest. Iedereen mag dan gratis komen kijken, want om het geld is het mij niet te doen. Dieren houden is nu eenmaal m!|n grote hobby en ik ben niet te lui om de hele dag voor hen, te wer ken". waar dat zal zijn. Dat vertellen za (Van onze Spaanse torrespondent) me pas op het allerlaatste moment". Tussen de tekst afgedrukt Is de inhoud van een muurkrant die door studenten in het binnenhof van een Spaanse universiteit is op gehangen. De afkorting S.D.E.U. be tekent: „Vrije en democratische stu- dentenbond van Spanje", een naam die bijna een legendarische klank heeft gekregen. Want de S.D.E.U. vormt de voorhoede van het poli tieke verzet in Spanje en daardoor het hoofddoel van de strafmaatre gelen van het regiem. Het is de voorhoede die zich het eerst in de strijd werpt, vaak zon der te weten of de massa van het leger wel zal volgen. De voorhoede die dikwijls het contact met het hoofdkwartier verliest en dan kop pig doorvecht, zondeL precies te we ten waarvoor. De voorhoede waarin de twijfelaars tegen wil en dank worden meegesleurd door de fana- tieken, omdat er geen weg terug meer mogelijk Is. Wie leidt de studenten in hun da gelijkse strijd? Het valt niet mee een studentenleider aan een Spaan se universiteit te vinden en te in terviewen. Behalve de officiële obsta kels is daar het feit dat de leiders van de clandestiene studentenbon den, evenals hun collega's van de even beruchte arbeiders-„comités" om de haverklap verdwijnen. Ofwel achter de tralies, ofwel onder de wapens geroepen en naar verafge legen garnizoenen gestuurd. De faculteit die wij bezochten wordt geleid door twee jonge meisjes. De faculteitvoorzitster van de clande stiene bond was zojuist voor de uni versiteit geschorst en wachtte op een Proces voor de krijgsraad. Haar rechterhand, de vice-voorzitster, tracht zoveel mogelijk „in de scha duw" te blijven, maar zij weet dat dat ook niet lang meer kan duren. Zij 13 jong, 21 jaar, en klein. Ze spreekt snel, vaak te snel. Ze rookt een Si garet slechts half op, drukt hem uit, en vraagt even later om een nieuwe. „Mijn naam is niet interessant. Mijn functie: tweede afgevaardigde van onze faculteit in de studenten raad van onze universiteit. Momen teel vertegenwoordig ik ook onze fa culteit op bijeenkomsten op nationa le schaal: onze leidster zit vast. In de komende dagen zal er weer een nationale coördinatie-vergadering van de S.D.E.U.'s gehouden worden, maar ik heb er geen flauw idee van „Wie nemen er (tan zulke nationale vergaderingen deel?" „Ongeveer twee afgevaardigden van iedere S.D.E.U. van de verschil lende universiteiten. De voorlaatste keer, in Madrid, waren er vertegen woordigers van alle 12 universiteiten van Spanje, behalve La Laguna en Granada. De laatste keer liep alles mis, en ik weet niet eens wie er op weg waren voor die vergadering". „De muurkrant in de faculteit spreekt van „een brede democratische basis" en van „wij kunnen op ons zelf rekenen". Hoe worden de SDEU's gevormd en hoeveel leden tellen zij?" „De SDEU's zijn clandestiene bónden. Er functioneren geen offi ciële studentensyndicaten meer. Het staatssyndicaat SEU (Sindicato Es- panol Universitario) van de Falange werd in 1956 opgeheven, nadat wij aan alle Spaanse universiteiten een hele cursus lang de ene betoging na de andere .hadden georganiseerd. In de plaats van de SEU, die wij niet „meer wilden aannemen omdat alle orders van hogerhand kwamen en de studenten er niets te vertel len hadden, kregen we toen nieuwe studentenbonden onder staatscontro le, de A.P.E.'s (Spaanse Studenten associaties) Maar het was al te laat, want voor de betogingen tegen de S.E.U. hadden wjj al onze eigen, vrije bon den opgebouwd. Trouwens, we zou den die A.P.E.'s toch niet hebben aangenomen na het spektakel van 1966, toen een „door studenten geko- zij, nationale APE-leider" op staats kosten door het hele land reisde en toespraken voor de televisie hield over wat de studenten nu eigenlijk moesten doen. Die zogenaamde lei der, Ortega Escos, was in zijn eigen jaargroep alleen gekozen omdat de meerderheid van, de studenten de APE-verkiezingen had geboycot, zo dat een handvol vrienden hem op zijn plaats bracht. Vandaag de dag is er niet één universiteit waar de A.P.E.'s werkelijk functioneren. De S.D.E.U.'s daarentegen zijn dag in dag uit,aan het werk. Wij orga niseren vrije verkiezingen waarbij iedereen zich kandidaat kan stellen en stemrecht heeft, en vormen zo trapsgewijs de raden van jaarcursus sen, faculteiten en universiteiten. Het aantal S.D.E.U.-leden is onbe kend. Als clandestiene organisatie zou het onverantwoord zijn ledenlijs ten aan te leggen. Het varieert per universiteit. De sterkste S.D.E.U. is die van Barcelona, waar praktisch alle 15.000 studenten lid zijn. In Ma drid, met 50.000 studenten, rekenen wij op ongeveer 3/4. In Valencia Bilbao, Oviedo en Zaragoza hebben wij de meerderheid, terwijl de ande re universiteiten erg klein zijn en de S.D.E.U.'s slecht georganiseerd. De Opus-Dei universiteit van Pam plona kunnen we beter buiten be schouwing laten. Madrid, Barcelona en Bilbao zijn de enige universiteiten waar de stu denten „officieel" in een massabij eenkomst hun S.D.E.U. met vaste statuten hebben opgericht, hoewel in Madrid en Bilbao niet alle facul teiten zijn aangesloten. Aan andere universiteiten zoals Valencia, belo ven ze ons nu al een jaar lang dat ze officiële oprichtingsbijeenkomsten hij werd door #en „hardere" rector vervangen". Hoe staat het professoraat tegen over de SDEU's?" „De jongere professoren en lecto ren zijn het meestal met ons eens, maar het regime heeft hen zo'n angst ingejaagd dat zij officieel niets meer durven zeggen. In Madrid verloren drie van de beste professoren, Lo pez Aranguren, Tierno Galvan en Moreno hun leerstoel, nadat ze had den deelgenomen aan een betoging in 1965. In Barcelona verging het één van Spanjes beste dichters net zo: professor Badia, die litteratuur colleges gaf. Achtenzestig lectoren werden op staande voet ontslagen omdat zij zich voor de S.D.E.U. had den uitgesproken. Toen de A.P.K's „Het regime controleert de radiode pers en de televisie. Tot zijn dienst staat een uitgebreide politie macht van gewapende politie, staatsveiligheidspolitie, pedellen, de een of ander faculteitsdeken, en de rec tor, wiens enige functie eruit bestaat, alle verbete ringen, om het even van welke aard, die afkomstig zijn van de studenten, onmiddellijk de kop in te druk ken. Het regime heeft het gehele kapitaalvan het land in handen, maar het beschikt niet over de ware krachten van Spanje. Wij hebben de intellectuelen en verscheidene an dere sectoren van de Spaanse bevolking aan onze zijde. En bovenal, wij kunnen op onszelf rekenen, op een brede democratische basis met een gemeenschap pelijk doel: de democratische hervorming van de vakhonden en van de universiteit". zullen houden, maar het schijnt dat ze het niet aandurven. In Barcelo na was die bijeenkomst in maart '66 toen meer dan 200 studentenleiders samenkwamen in 'n kapucijnerkloos ter. Er waren ook buitenlandse waar nemers bjj. Het klooster werd door de politie omsingeld en de studenten bleven twee dagen en nachten inge sloten. De kapucijner-affaire kostte de toenmalige rector der universi teit van Barcelona zijn post, want een totaal fiasco bleken en de pro fessoren aan verschillende universi teiten hun rector vroegen te overwe gen of men niet tot een compromis met de S.D.EU.'s kon komen, kregen zij scherpe waarschuwingen. Ik neem aan dat zij misschien toch nog zouden meewerken als zij ge loofden dat de S.D.E.U.'s positieve resultaten zouden kunnen bereiken. Maar dat is momenteel onmogelijk. Alles wat wü doen wordt meteen nietig verklaard door de rectoren of de politie. Bovendien zijn de profes soren ontevreden omdat onze stakin gen en betogingen regelmatige col leges onmogelijk maken". „Bestaan er dan geen plannen om op andere activiteiten over te gaan?" De studentenleidster aarzelt en zegt dan: „Plannen wel. Maar ja. Kijk eens, het merendeel van onze mensen is afgemat, wanhopig en doodmoe. Stakingen, wegblijven van colleges, is het gemakkelijkste pro test, ook al bereikt men er nu wei nig meer mee. Toen wij kortgeleden op een vergadering voorstelden om een mars op het rectoraat te houden en daar een protestbrief te overhan digen, steunden maar 150 van de 1000 studenten het voorstel, en hoog stens 50 trokken werkelijk mee. Er zijn bijna geen „geboren leiders" meer op de faculteiten, de motor ont breekt. De groep dn. van '63 tot be gin '66 de studenten om zich heen wist te verenigen, ze 'n enthousiasme ingaf, en ze als een samenhangende massa kon hanteren, is kapot ge maakt. En wij, de nieuwe leiders, hebben nog niet hetzelfde contact met de studenten. We worden er mis schien terecht van beschuldigd dat we niet meer openlijk optreden, en geen duidelijke uitleg meer geven aan de studenten. Verleden jaar ging het al bergaf. Er wordt teveel over theorieën gesproken, er is geen prak tische leiding meer die een stijgende lijn van steeds sterkere maatrege- in kan aangeven. De zaak verwa tert". Uit haar handtasje haalt zij een verformfaaide kopie tevoorschijn van het actie-programma dat op de voor laatste nationale coördinatieverga dering werd aangenomen. Het is een serie aanklachten tegen de huidige toestanden op de Spaanse universi teiten. Er wordt geëist dat de recto ren en dekens gekozen, en niet meer benoemd worden; dat de huidige stu die-programma's geheel gemoderni seerd worden; dat de controle van het regime op universiteiten en am bachtsscholen aan het licht wordt gebracht; dat de politieke processen tegen professoren en studenten her zien worden, enz. enz. Praktische doelstellingen zijn er maar heel weinig. Een artikel stelt voor om de professoren te „force ren" om hun positie in het conflict te bepalen, maar geeft niet aan hoe zoiets gedaan kan worden. Verder is er een plan om de faculteitsbureaus te bestormen en de studentenfond sen, die nu al drie jaar lang, sinds de afschaffing van de S.E.U., „be vitten" sjjn in beslag te nemen. (De ze fondsen bestaan uit „vrijwillige bij dragen" die aan het begin van iede re cursus automatisch worden afge houden van de inschrijfgelden). De ze bedragen lopen in de honderddui- zende peseta's. Een ander voorstel is de organisa tie van een nationaal studentencon gres dat van begin maart tot eind april zou worden gehouden om de statuten van 'n nationale S.D.E.U. uit te werken en de politieke richtlijnen van de studentenbeweging vast te leggen. Het doel van dit alles, tenslotte, ls. een „dag van controle", waarop de studenten tegelijkertijd in aile universiteiten van Spanje zouden aantonen dat zij, ondanks 't machts vertoon van het regime, de absolu te controle over de universiteiten hebben, dergelijke manifestaties op landelijke schaal kostten de Spaanse minister van onderwijs in 1956 zijn post, en volgens sommige Spaanse bladen hangt de huidige minister, Don Manuel Lora Tamayo, een soort gelijk lot boven het hoofd. „Als de studentenfondsen bevroren zijn, hoe bekostigen de SDEU's dan hun activiteiten?" „We verkopen gestencilde publi- katies, een soort ondergrondse koe rier, en afschriften van leerboeken die niet meer in winkels te vinden zijn. Als we geld nodig hebben voor een concreet geval, zoals bij de ge schorste studenten (dat zijn er nu een paar honderd) dan houden we collectes in de klassen. Natuurlijk ontvangen we ook bijdragen van sympathisanten". „Van politieke groeperingen?" „Sommigen wel, ja". „Met welke politieke groeperingen onderhoudt de meerderheid van de SDEU-leiders contact?" „Op het moment hbeben de sociaal- demoeraten en de „afgescheiden" communisten de overhand in de lei ding. Deze communisten zijn natio nalisten die geen orders meer aanne men van buiten Spanje". Als de SDEU's hun oplossing uit sluitend binnen Spanje zoeken, is er dan geen mogelijkheid voor een com promis? Zoals de zaken nu staan kunnen de SDEU's geen enkel resul taat bereiken dat de studenten of de universiteiten van nut is bij de stu dies?" „Onmogelijk. Op sommige facul teiten hebben studenten en prqfesso- ren wel geprobeerd om „neutrale" verkiezingen te houden, dus om lei ders te kiezen die noch bij de A.P.E.'s noch bij de S.D.E.U.'s aangesloten zijn. Maar dat is zinloos, want zij ontvangen geen enkele steun. Voor de S.D.E.U.'s is een compromis met een anti-democratisch regime zoals 't huidige absoluut ondenkbaar. Wij weten heel goed dat we tegen de bierkaai vechten. Maar we denken er niet over om op te geven. Het enige dat wij kunnen en willen doen is de universiteit voor te bereiden op de dag dat het regime valt". De onrustige Spaanse studentenwereld. Op de foto maakt de politie een eind aan een samenscholing op een Madrileens terras.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 11