Italiaanse kranten
stoken
tegen katechismus
Regering-Moro
van Italië
blijft overeind
Maoïsten breiden
hun macht uit
VEROLME REPAREERT HORNLAND
Indira Gandhi
opent handels
conferentie in
New Delhi
In 't kort
IN SENSATIONELE ZAAK:
„IN NEDERLAND ZIJN OOK
DE DOMKOPPEN THEOLOOG"
Actie-Leuven
verlegd naar
arbeiders
NIXON STELT
ZICH TOCH
KANDIDAAT
McNamara
niet meer
troepen
naar Vietnam
Ketterij
Pressie
Topfiguren
Bourgeois-uitbuiting
Dr. Berghuis ziek
„BARONES" VRIJ
Conflict met Rome
niet verdoezelen
Arrestaties
Geheimen
Gashaard "Pelgamatic"
Stijlvol en modern.
Groot warmtebereik.
Thermo-electrisch
beveiligd. Met thermo
staat. Fijn regelbaar
van de hoogste tot de
laagste stand.
9
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 2 FEBRUARI 1968
?r; 'n naam in gas!
- s V-.
PREMIER GANDHI
gevolgen verschrikkelijk
(Van onze redactie buitenland)
NEW DELHI. Premier Indira
Gandhi van India heeft gisteren in
New Delhi de tweede VN-conferentie
voor handel en ontwikkeling (UNC
TAD) geopend. In haar openingsrede
zei mevrouw Gandhi dat het er niet
om gaat of de rijke landen zich ont
wikkelingshulp kunnen veroorloven
maar of zij het zich kunnen veroor
loven het niet te doen.
„Als deze conferentie mislukt zul
len de gevolgen verschrikkelijk zijn".
De premier van India wijdde een
apart woord aan „politieke hulpver
lening": „De landen die ontwikke
lingshulp als een investering be
schouwen om daaruit politieke
vruchten te plukken, zullen worden
ontgoocheld door de magere resulta
ten van dit streven".
Oè Thant, die in New York moest
blijven in verband met de Pueblo-
affaire, stuurde een boodschap. „De
oplossing van de economische pro
blemen van de ontwikkelingslanden
is een noodzakelijke voorwaarde voor
de vrede. Wanneer de betrokken par
tijen eensgezind zijn, moet het mo
gelijk zijn in New Delhi een globale
strategie voor ontwikkelingshulp op
te stellen".
Aan de vooravond maakte de Duit
se delegatie bekend dat Bonn voor
taan één procent van het nationale
inkomen aan ontwikkelingshulp wil
besteden; de jaarlijkse Westduitse
bijdrage aan „het Internationale Ont
wikkelingsbureau" zal verhoogd wor
den van 96 tot 156 miljoen mark.
De Indiase minister van handel,
de heer Dinesh Singh, werd tot voor
zitter van de conferentie gekozen.
HET CHNiESE persbureau Nieuw
China heeft gisteren een protest ge
publiceerd van de Chinese regering
tegen bombardementen van de Ame
rikaanse Luchtmacht op twee Chinese
vrachtschepen in Noordvietnamese
havens. De Amerikanen zouden op 20
en 27 januari de schepen hebben be
schadigd en bemanningsleden ver
wond.
EEN MOTIE van de Britse Labour-
afgevaardigde Silkin in de Baad van
Europa om geen Griekse rechter voor
het Europese Hof voor de rechten van
de mens te benoemen zolang er geen
Griekse delegatie is, benoemd door
een vrij parlement, is op de lange
baan geschoven. De conservatieven
eisten na te gaan of het quorum aan
wezig was. Dat bleek niet het geval,
zodat de stemming niet door ging.
Eerder trachtten de conservatieven
tevergeefs de motie-Siegmann op te
houden.
ZWARE SNEEUWVAL in Turkije
heeft zes mensen het leven gekost.
Drieëndertig mensen worden vermist.
Tweehonderd militairen zijn ingezet
om de ingesneeuwde sneltrein, die op
weg was van Istanbul naar Bagdad,
uit te graven.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Verolme heeft op
dracht gekregen om het zwaar be
schadigde schip Hornland te repare
ren. Het schip is woensdag met be
hulp van vijf drijvende bokken de
Nieuwe Waterweg overgevaren en in-
gedokt in het grootste drijvende dok
van Verolme. De reparatie zal In 70
dagen klaar moeten zijn.
Nu het Duitse schip in het dok ligt
is de werkelijke schade pas goed
zichtbaar geworden. Het schip blijkt
als een sardineblikje opengereten te
zijn. Aan de boeg is een gat geslagen
van 42 1/2 meter lang en vier meter
(Van onze redactie buitenland)
ROME/PARIJS In Dagblad De Stem van deze week woensdag
legde onze Romeinse correspondent duidelijk verband tussen een
campagne in de rechtse Italiaanse pers en de moeilijkheden rond de
Nederlandse nieuwe katechismus. Meer in het bijzonder ging het
toen over het merkwaardige communiqué van de Osservatore
Romano over de stand van zaken met de katechismus.
Iri het Franse dagblad Le Monde
van gisteren gaat de Romeinse Mon
de-correspondent Jacques Nobecourt
uitvoeriger in op de rol die de Itali
aanse pers speelt.
Het communiqué van de Osserva
tore Romano is aldus Le Monde
waarschijnlijk de vrucht van een
compromis. Men kan het slechts be
grijpen als men de jongste publika-
ties in Rome kent. De O.sservatore
meldde dat berichten als zou het
werk aan de befaamde nieuwe Neder
landse katechismus definitief beëin
digd zijn, op zijn minst voorbarig
zijn.
Op 16 januari trok „II Tempo" van
leer tegen de Nederlandse katechis
mus, die „een revolutie in de kerk
wil ontketenen".
Het als zeer conservatief bekend
staande dagblad kondigde aan, dat
„de commissie van 6 kardinalen, be
last niet het onderzoek van deze ka
techismus, klaar was met zijn werk,
dat de conclusies spoedig bekend zou
den worden gemaakt en dat als ge
volg daarvan de tekst van de kate
chismus grondig zou moeten worden
herzien".
Vier dagen later ging dezelfde krant
weer in de aanval, opnieuw met de
ondertekening „Helveticus", waar
schijnlijk, aldus Le Monde „een
pseudoniem voor een groep, waar
achter zich een aantal personen
schuilhoudt, die zeer goed geïnfor
meerd z(jn en vastbesloten om met
alle mogelijke middelen de plannen
van de meerderheid in het Vaticaans
Concilie tegen te houden. Na het con
cilie hoorde men nog zelden van de
ze groep." Op 20 januari verdubbelde
Helveticus echter zijn aanval. Hij
constateerde, dat God „een indringer
is in de Nederlandse katechismus" en
dat deze katechismus bovendien be
smet is door theorieën van Bultmann
Schoonenberg, Schillebeeckx en Teil
hard de Chardin.
Zonder de beschuldiging van ket
terij te willen uitspreken, gaf Helve
ticus wel te verstaan, dat deze be
schuldiging gerechtvaardigd was.
Le Monde vervolgt dan, dat kort
na „II Tempo" een ander Romeins
blad, namelijk „II Messugero", een
artikel publiceerde, dat betere infor
maties gaf en afkomstig van Gian-
u j een van de gezagheb
bendste journalisten rond het Vati-
caan.
In zijn bericht stelde Zizola vast,
aat de kardinalencommissie in de
nieuwe katechismus niets had gevon
den, dat de beschuldiging van 13 gro
te en 48 kleine dwalingen rechtvaar-
ni? ,he™nerde er voorts aan,
dat de Nederlandse bisschoppen zelf
met enige correcties waren gekomen
en daarmee al waren vooruitgelopen
op de aanbevelingen van de kardina
lencommissie. Volgens hem was het
niet op zijn plaats om te spreken van
een „overwinning van de Nederlan
ders en van een nederlaag van de
groepen die de Nederlanders hadden
beschuldigd."
Nobecourt komt dan tot de slotsom,
dat er zolang de paus zelf de conclu
sies, die hem voorgelegd zijn, niet
ondertekent, niets definitief is. Zizo
la meent, dat dit stadium ook nog
niet aangebroken is. Maar zo
schrijft Le Monde van de andere
kant schijnt het eens te meer duide
lijk, dat de artikelen, die door Helve
ticus ondertekend waren, het mid
del vormden om van buitenaf pres
sie uit te oefenen op de paus, tenein
de hem ertoe te brengen de Neder
landse katechismus aan een nieuw
onderzoek te onderwerpen.
Bij de groep, die zich aandient on
der de naam Helveticus, zouden zich
behalve kardinaal Browne ook de
topfiguren uit de Congregatie van het
Concilie bevinden. Over het Neder
lands pastoraal concilie heeft Helveti
cus onder de volgende koppen ge
schreven: „Ook de domkoppen zijn in
Nederland theoloog Zij willen alle
dogma's in twijfel trekken Twee
Nederlanders vormen een- kerk, drie
een schisma De jongste bijeen
komst van het pastoraal concilie een
mislukking De lezing van een pro
testant"..
(Van onze redactie buitenland)
LEUVEN Met megafoons en
pamfletten zijn Vlaamse studenten
gisteren naar Luik getrokken om bij
de fabriekspoorten Waalse arbeiders
van hun standpunt fde Waalse af
deling van de Leuvense universiteit
moet naar Wallonië) te overtuigen.
In Leuven vertelden Vlaamse stu
dentenleiders: „Wij kunnen de jon
gens toch niet de straat op blijven
sturen om zich nat te laten spuiten
door de Rijkswacht.
Met hun megafoons en in de pam
fletten verklaarden de Vlaamse stu
denten in Luik tegen de verraste
arbeiders: „Wij strijden tegen de
zelfde kapitalistische uitbuiting", en
„In Leuven en Brussel zijn univer
siteiten gebouwd voor de bourgeois
en de rijken", „Wij eisen volksuni
versiteiten in dienst van het Vlaamse
en Waalse volk." De actie om de
Waalse afdeling aan de Leuvense uni
versiteit naar Wallonië verplaatst te
krijgen, wordt verklaard als een po
ging „Leuven-Frans temidden van de
Waalse arbeider en het volk te
brengen".
De studenten, gearresteerd maar
korte tijd later weer vrij gelaten,
zijn van plan de actie uit te breiden
naar andere industriegebieden.
De liberalen in België hebben gis
teren opnieuw de verantwoordelijk
heid voor de kwestie-Leuven bij de
bisschoppen gelegd, ook de meerder
heid van de socialisten is die mening
toegedaan, de CVP is verdeeld. Gis
teren werd bekend dat de bisschop
pen zondag over Leuven zullen
spreken.
Cinds zaterdag toen een revolutionair
nair comité aan de macht kwam
in de provincie Honan, hebben,
blijkens inlichtingen uit betrouwbare
bron in Hongkong, de Maoïsten
twaalf van de 29 Chinese provincies
en andere bestuurlijke gebieden on
der controle. In Kanton, de hoofdstad
van de provincie Kwangtoeng, die aan
Hongkong grenst, is een dertiende
revolutionair comité bezig te ont
staan, dat wellicht nog deze maand
zijn beslag zal krijgen.
De culturele revolutie die de Maoïs
ten op steeds meer plaatsen aan de
macht zou brengen, begon in Sjang
hai, waar na de „opstand" van 9
januari 1967 het eerste revolutionai
re comité werd opgericht. Toch heb
ben de Maoïsten in de aangrenzende
provincie Kiangsoe hun macht nog
niet weten te consolideren, hoewel
er aan aantal voorbereidende revolu
tionaire comités zijn gevorind. De
aan elkaar grenzende provincies Ki
angsoe en Anhwei zijn de dichtst
bevolkte van heel China. Er woont
dertien procent -van de totale be
volking. Kiangsoe is bovendien een
van de belangrijkste industriegebie
den van het land.
Maar het voorbeeld van Sjanghai
kregen Peking en Tientsin resp.
in april en december revolutionaire
comités. De drie steden worden nu
rechtstreeks bestuurd door het cen
trale bewind. Tientsin, de derde stad
van China en een belangrijke voor
haven van Peking, was negen maan
den lang het toneel van strijd.
In maart' kwamen er revolutionai
re comités in de provincies Sjansi,
Heiloengkiang, Sjantoen en Kweit-
sjou. Aan het hoofd van het comité
in Taijuan, hoofdstad van Sjansi,
staat een mohamedaan. Sjansi is een
van de oudste mijngebieden van Chi
na. Er worden kolen en ijzer ge
wonnen. In de provincie Sjensi, van
Sjansi gescheiden door de Gele Ri
vier, is de strijd om de macht nog
onbeslist.
De noordelijke provincie Heiloeng
kiang, grenzend aan de Sowjet-Unie,
is een dunbevolkte streek, waar
voornamelijk landbouw wordt bedre
ven. Er zijn suikerraffinaderijen en
textielfabrieken. Sinds 1949 worden
in toenemende mate goud en kolen
gewonnen.
Tn Mandsjoerije duurt de strijd
om de macht in de aan Noord-
Korea grenzende provincies Kirin en
Liaoning onverminderd voort. Liao-
ning produceert kolen, ijzer en ka
toen. Kirin, waar een belangrijke
Koreaanse minderheid woont is
voornamelijk landbouwgebied, maar
de kolenmijnen worden steeds belang
rijker. Ook in Hoepe, Hoenan, en
Setsjoean is de strijd nog niet be
slist. In Kiangsi, waar wolfram wordt
geproduceerd, is op 5 januari jl. een
revolutionair comité ingesteld.
Hoewel in de provincie Hopel de
toestand onzeker is heeft in de hoofd
stad Woehan, de belangrijkste indus
triestad van China, een revolutionair
comité de macht in handen. Ook
in Tsjekiang, ten zuiden van Sjang
hai, Foekien, in het zuiden, en
Kwapgsi, grenzend aan Noord-Viet-
nam, is de toestand nog verward.
Binnen-Mongolië was in december
de eerste zgn. „atuonome provincie"
de eerste zgn. „autonome provincie"
De westelijke provincie Tsjinghaj,
die gedeeltelijk door Tibetanen
wordt bewoond, is sinds juli in han
den van de Maoïsten. Sinkiang, even
eens in het westen, trotseert nog
steeds de aanhangers van de partij
leider. In deze provincie ligt het ge
bied van Lop Nor, waar kernproe
ven worden gedaan. Ook de „autono
me provincie" Tibet ontsnapt tot
nog toe aan de controle van de
Maoïsten. Het kwam er verscheidene
malen tot uitbarsting.
Een Vietnamese jongen zoekt
steun bij zijn vriend. Bij een aanval
van de Vletcong op het westelijke
deel van Saigon is hij door een ra
ketexplosie gewond. Zijn kleren
zitten onder het bloed: taferelen
als deze zijn bij tientallen te zien
in de straten van de Vietnamese
hoofdstad, waar nog steeds zwaar
gevochten wordt.
DEN HAAG (A.N.P.) Dr. W. P.
Berghuis, voorzitter van de Anti-Re
volutionaire Partij, burgemeester van
Kampen en lid van de Eerste Kamer,
is in verband met oververmoeidheid
opgenomen voor onderzoek in het
Dr. J. H. Jansenziekenhuis in Em-
meloord. Dr. Berghuis wordt ge
noemd als kandidaat voor het burge
meesterschap van Hilversum.
DEN HAAG (A.N.P.) De „ba
rones", die zich woensdag ontpopte
als een man, Is op vrije voeten ge
steld. Een familielid heeft hem per
auto opgehaald.
De justitie zag geen gronden hem
langer vast te houden. „Toen hij be
kende een man te zijn, veranderde
ineens zijn stem en zijn houding. Hij
is een ontzettend goede toneelspeler",
vertelde inspecteur J. J. Th. Stoutjes-
dijk van het bureau voorlichting.
In zijn bezit had hij brieven die
gericht waren aan de fictieve „baro
nes". De woordvoerder van de po
litie deelde nog mee dat travestie in
Den Haag niet strafbaar is.
(Van onze redactie buitenland)
ROME. De Italiaanse premier Aldo Moro heeft gisteren
het parlement achter zich gekregen in een van de meest sen
sationele zaken van na de oorlog. Drie moties van de commu
nisten, de liberalen en de fascisten werden met een vrij ruime
meerderheid van meer dan honderd stemmen verworpen. Het
wat wankele coalitiekabinet van christen-democraten, socia
listen en republikeinen bleef daardoor voorlopig overeind.
De moeilijkheden, die er tussen
Rome en Nederland gerezen
zijn naar aanleiding van de
nieuwe katechismus, beginnen
«teeds meer het karakter van een
conflict aan te nemen. Velen zullen
deze ontwikkeling met angst onder
ogen zien. Zij vrezen het conflict,
omdat zij menen dat dit met het
wezen van de kerk in strijd is en
alleen maar rampzalige gevolgen
kan hebben. Als zij hef woord „con
flict" horen, denken zij meteen aan
een breuk of een schisma.
Wij kunnen deze angst geenszins de
len. Wij menen zelfs dat hel goed is
indien de latente spanningen, welke
er tussen Rome en Nederland al
lang bestaan, in een conflict tot
uiting komen. Dan is er tenminste
aanleiding om de opgekropte ge
voelens uit te spreken, om in over
leg te treden en te zien of men de
uiteenlopende standpunten in een
synthese tof eenheid kan brengen.
Het conflict, mits door beide par
tijen constructief opgevat, kan het
aanzetpunt zijn voor een flinke
sprong voorwaarts.
Er is trouwens geen alternatief. Men
kan toch niet van ons vragen en
ook niet van Rome dat wij het
naar boven komende conflict onder
drukken. Dat zou een heilloze ma
noeuvre zijn, omdat de niet opge
loste moeilijkheden dan onder
gronds zouden beginnen te werken.
Het zou ook geen enkel effect sor
teren. Het zou alleen maar in de
hand werken dat velen, die met niet
uitgesproken en dus niet opgeloste
bezwaren blijven zitten, zich van de
kerk gingen distantiëren. Eerst mis
schien alleen innerlijk, later ook
uiterlijk. En dan raken we met zijn
allen nog verder van huis.
laten we dus gewoon erkennen dat
er tussen Rome (of minstens bepaal
de Romeinse instanties) en Neder
land (of minstens bepaalde Neder
landse instanties) een conflict is ont
staan. Laten we niet verdoezelen,
wegpraten of onderdrukken. Probe
ren we alleen ons in deze moeilijke
maar beloftevolle situatie zo con
structief mogelijk op te stellen. Het
zou niet de eerste keer zijn dat een
echte botsing tussen twee goedwil
lende groepen van mensen, vruch
ten oplevert die heel wat waarde
voller zijn dan de lucht van een
overal verspreid morrend onbeha
gen.
NEW YORK (AFP/Reuter). De
Amerikaanse vice-president Richard
Nixon heelt gisteren meegedeeld dat
n>j zal proberen de kandidatuur van
j ^PuN'krinse partij voor het pre
sidentschap te verwerven.
Nixon zal in eerste instantie en in
eigen partij in het strijdperk treden
wgen de gouverneur van Michigan,
^eorge Romeyn, om de officiële re
publikeinse kandidatuur.
In een brief aan de kiezers in New
Hampshire heeft Nixon steun ge
waagd voor zijn kandidatuur en la-
n weten dat de volgende president
van de Verenigde Staten beslissingen
w im°? nemen over „vrede en
vrijheid in de wereld en vrede en
vooruitgang in eigen land".
tn de laatste acht jaar heb ik de
xans gehad vanuit een nieuw ge
zichtspunt de lessen van de openbare
te overdenken om de taken
j ,natie en haar problemen te
beoordelen, aldus Nixon.
tot ioi?nd Nixon (55) was van 1952
vice-president onder presi
dent Eisenhower, In 1960 werd hij
ÏÏL j Presidentsverkiezingen versla
gen door Kennedy.
De oppositie wilde dat het parle
ment een onderzoek zou instellen
naar de geruchten, dat de inlichtingen
dienst van de regering in 1964 tijdens
een politieke crisis een greep naar de
macht wilde doen. In 1966 ontdekte
de socialist Tremelloni, die toen mi
nister van defensie was geworden,
dat de inlichtingendienst uiterst ge
heime dossiers bijhield over de privé-
levens van duizenden Italianen en
alle politieke leiders.
Tremelloni stelde een onderzoek
in, waaruit bleek, dat de inlichtingen
dienst liefst 157.000 Italianen in het
oog hield, waarvan 4500 priesters.
Dit resultaat bracht allerwegen
grote opschudding, toen een links
weekblad de beschuldiging uitsprak,
dat de chefstaf van het leger, gene
raal De Lorenzo, tevens hoofd van de
inlichtingendienst, een lijst met dui
zenden namen klaar had liggen. Het
waren de namen van mensen, die na
een in voorbereiding zijnde staats
greep gearresteerd moesten worden.
Generaal De Lorenzo zou volgens het
weekblad deze namen al aan de po
litie hebben doorgegeven. De gene
raal, die inmiddels ontslagen was,
maakte een geding tegen het week
blad aanhangig. Dit proces loopt nog.
Enkele politiecommandanten hebben
al bevestigd dat zij van De Lorenzo
lijsten met namen hebben gekregen.
De oppositie in het parlement wil
de deze onverkwikkelijke affaire he
lemaal uitzoeken en eiste daarom een
parlementaire enquête.
Aan dit verzoek wilde premier
Moro niet voldoen, omdat er dan
staats- en NAVO-geheimen bekend
zouden worden. Hij beloofde een
diepgaand onderzoek door de rege
ring.
Moro heeft zich staande kunnen
houden dank zij de houding van zijn
coalitiepartners, met name van de
socialisten. Deze zijn het in deze af
faire volstrekt niet met Moro eens,
maar ze willen in de huidige moei
lijke omstandigheden de aardbe
ving op Sicilië brengt handenvol pro
blemen en er liggen nog veel wets
ontwerpen, die voor de verkiezingen
in mei aanstaande afgewerkt moeten
worden een kabinetscrisis ten kos
te van alles vermijden.
De drie moties werden alle afgewe
zen. De laatste motie, waarin de com
munisten eisten, dat het onderzoek
naar de voorgenomen staatsgreep ge
heel in handen van het parlement ge
legd zou worden, werd met 329 tegen
214 stemmen afgewezen.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON De aftredende
Amerikaanse minister van defensie
McNamara heeft naar aanleiding van
de recente Vietcongaanvallen ver
klaard, dat hij het niet nodig vindt
meer militairen naar Zuid-Vietnam
te sturen.
Het geweldige verschil in verliezen
tussen de Vietcong en de geallieerde
troepen zou bewijzen dat de huidige
troepen tegen hun taak zijn opge
wassen.
Generaal Earle Wheeler, voorzit
ter van het comité van stafchefs,
deelde mee op gezag van gene
raai Westmoreland dat de Viet
cong bij de laatste aanvallen onge
veer 6200 man verloren heeft. Hij
bevestigde de eerder genoemde ver
liescijfers van de Zuidvietnamezen
en de Amerikanen: ongeveer 500 do
den.
In een rapport dat McNamara
vóór de jongste gevechten aan de
Senaat heeft gezonden, verklaart hij
„Wij hebben in bepaalde gebieden
van Vietnam terrein verloren en de
onveiligheid is teruggekeerd in be
paalde zonen de als gepacificeerd
werden beschouwd".
Dit hoewel de verliezen aan de
kant van de tegenstander in de afge
lopen 21/2 jaar zeer zwaar waren
geweest, was de pacificatie in be
paalde gebieden, door aanvallen van
de Vietcong op dorpen en gehuch
ten, vertraagd en wel in 29 distric
ten. In 35 districten was de toestand
verbeterd. Ook had de Vietcong het
aantal aanvallen op districtshoofd-
plaatsen en provinciale hoofdsteden
vergroot.
De minister spreekt ln het rapport
de mening uit dat de Vietcong even
wel niet in staat is zich van deze
stadscentra meester te maken.
hoog, waardoor het schip op de Nieu
we Waterweg gezonken is. De repara
tie van de schade omvat cascowerk,
accommodatiewerk, machinewerk en
het nautische gedeelte. De toch al
goed gevulde orderportefeuille van
Verolme Is hiermee weer met een
nieuwe miljoenenorder uitgebreid.
(ADVERTENTIE)