VESTIE k ine rust! ;rust tergie! „BEKA"-DIRECT EU REN OVER DE TEXTIEL: GEBREK AAN VISIE BIJ REGERING IS ONBEGRIJPELIJK Jonge verdachten bekennen nog drie overvallen AMBONEZEN WORDEN ONDERDRUKT esreïF GRRRRdtiS bij twee k ■y* T NA TOEGEVEN VAN DAMRAK-OVERVAL Kamervragen over crisis êrx$ Tilburg pakjes Wajang één speeldiert je. (wajang- Beschuldiging in geheim rapport van Indonesische ambassade: 20?5 26?° 34.60 39.50 45.25 Uitzichtloos Doodbloeden Onherroepelijk Hl KNOKPLOEGEN ONJUIST NIET JUIST VERDENKING GOEDE BAAN Tweeënhalf jaar voor beroving van blinde man Be» week: Volgende week: ggg/ Wajang, een goud-eerlijke plantenmargarine 20 DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 1 FEBRUARI 1968 dig hebt, ga dan werkelijk weten gezicht aaren: KE prijsklasse >der opzicht ilijvend advies over te maken heeft ting over ontspiegel- us en getinte glazen. —^j/7 HELMOND VENLO aat opnemen, telefo- n. Allemaal dingen, ie energie. Wees uit- maltine. Ovomaltine ank! De natuurlij* (Van een onzer redacteuren) TILBURG. In de sobere directiekamer, waar meer dan een eeuw lang het hart van de onderneming geklopt heeft, is de laatste beslissing gevallen. De N.V. Wollenstoffenfabrieken „BeKa" aan de St.-Jozef- straat te Tilburg gaan eind april de produktie staken. Veel bedrijven in de wolstad zijn de afgelopen jaren de „BeKa"-fabrieken voorgegaan. Verscheidene andere zullen ongetwijfeld nog volgen. Toch is de schok van de bekendmaking van een bedrijfssluiting in Tilburg nog nooit zo hard aangekomen als nu. Want „Beka" had een uitstekende naam. Dat staat vast. Zowel wat de kwaliteit van zijn produkten betreft, alsook op het gebied van bedrijfsleiding. Dit is ook de conclusie van de deskundigen, die de onderneming aan een nauwgezet onderzoek hebben onderworpen. Desondanks was de directie genoodzaakt de produktie stop te zetten. Doorgaan met werken bleek niet verantwoord. „BeKa"-directeuren T. Vedder (links) en P. .T. Rubens Wjj hebben het schip in de haven gebracht In menig Tilburgs gezin leeft de angstige vraag: Wat gaan de minder sterke ondernemingen doen nu een goed en krachtig bedrijf het bijltje er bij neer gaat leg gen? Zullen zij wanhopig het hoofd in de schoot leggen en ook tot liquidatie besluiten? Wat in Tilburg reeds jarenlang een voortdurend latente vrees was dreigt om te slaan in een wurgende angst, die machteloze stadsbestuur ders, vakbonden, ondernemers en werknemers kregel maakt. Het heeft lang, zeer lang geduurd, voor dat men in Tilburg met harde ver wijten kwam aan het adres van de regering en de politieke partijen, door wie men zich in de steek ge- laten voelt. Nu dreigt ieder ogen blik de spanning los te barsten. Waar moet het heen met de Til- burgse textielindustrie? Deze vraag hebben wij in de eenvoudige direc tiekamer van de BeKa-fabrieken, waar geen spoor van opsmuk en verkwisting te bekennen is, kun nen stellen aan de twee directeuren van de onderneming P. J. Rubens (59) en T. Vedden (49), die respec tievelijk 27 jaar en acht en een half jaar met de leiding van het bedrijf belast zijn. Het is ongetwijfeld een pijnlijke vraag voor beide ondernemers, die enkele uren voor onze komst nog een laatste dringend verzoek van zowel vertegenwoordigers van werkgeversverenigingen als van vakbonden om de liquidatie van het bedrijf uit te stellen, hebben moeten afwijzen. Toch zijn zij bereid om van htm ervaringen te vertellen. Niet om bepaalde instanties na te trappen en zeker niet om hun collega's, die met het schip van hun onderne ming nog op de woelige baren dob beren, de vaart te bemoeilijken. Zij zijn er van overtuigd dat zij van geen enkele actie of publikatie nog enig heil kunnen verwachten. Het einde van hun bedrijf, dat em plooi biedt aan 278 werknemers en dat in 1853 begonnen werd in een oude kazerne van koning Willem II, die destijds vanuit Tilburg het leger aanvoerde tijdens de Belgi sche opstand, is definitief. Hun enige hoop is nog, dat het besluit van „BeKa" om de pro duktie stop te zetten voldoende „vuurwerk" zal doen ontbranden, om de regering wakker te schud den. „Want", zo zeggen zij, „er zijn voor een aantal goed geleide tex tielbedrijven nog wel degelijk reë le levenskansen als men hier in Nederland bereid is die aanpas singsmaatregelen te nemen, die men in omringende landen wel aandurft. Maar dan moet de overheid de waarschuwingen vain de Franse auteur Servan-Schreiber, neerge legd in zijn boek „Le défi Ameri- cain" (de uitdaging van Amerika) ter harte nemen en de schaalver groting van het bedrijfsleven daad werkelijk stimuleren. Gebeurt dit echter niet, dan zullen onze colle ga's zich dag in dag uit letterlijk kapot werken in een uitzichtloze strjjd om het voortbestaan van hun bedrijven", aldus hun conclusie. Beide directeuren zijn van me ning, dat de Nederlandse regering enerzijds wel de nodige ambtelijke medewerking weet te geven aan de realisering van de Euromarkt, maar anderzijds te weinig steun biedt aan de ondernemingen, die hulp van de overheid nodig hebben om zich aan te passen aan het niveau van de grote ondernemingen in het buiten land. Het gevolg is dat sommige be drijfstakken, onder andere de tex tiel, ten onder gaan in de ongelijke concurrentiestrijd. Volkomen onbegrijpelijk vinden zij het gebrek aan visie bij de rege ring en het onduidelijke beleid, dat hiervan het gevolg zou zijn. „Vooreerst, zo betogen zij „moet de regering eens duidelijk verklaren wat zij wil. Is zij van plan de textielindustrie op te hef fen? Akkoord. Dit is dan pijnlijk voor de betrokken ondernemers, maar, als het moet, dan moet het. Zweden heeft enige jaren geleden ook besloten zijn textielindustrie af te bouwen. Men weet dan ten minste waar men aan toe is en men kan zijn energie dan richten op an dere bedrijfstakken, die beter ge schikt lijken voor de economische bloei van het land, Wil de regering daarentegen de textiel handhaven, dan zal zij ook mee moeten werken aan de her structurering van deze industrie, opdat zij haar partij in de EEG kan blijven meeblazen. Nu lijkt het er volgens de textielondernemers veel op, dat de regering hen aan het lijntje houdt, totdat ze uitge speeld en hun bedrijven doodge bloed zijn". De heren Rubens en Vedder ver tellen de volgende ervaring, vorige week maandag opgedaan op het ministerie van Economische Zaken in Den Haag. Zij hebben daar mi nister De Block persoonlijk in ken nis gesteld van hun plan om „BeKa" te sluiten. De minister toonde zich hierover nogal ont daan, omdat uit de voorlopige con clusies van het rapport van prof. dr. H. O. Goldschmidt, die de re gering onder andere moet advise ren betreffende hulpmaatregelen aan de textielindustrie, was geble ken, dat „BeKa" een uitstekend be drijf was, dat eventueel als „cen- trumbedrijf" zou kunnen dienen bij een fusie met andere textielindu strieën. Maar de minister was echter niet bereid de „BeKa"-directie steun te beloven bij de voortzetting van het bedrijf. Hij verzocht de directeuren het rapport-Goldschmidt af te wachten. „Dit was voor ons onmogelijk* aldus de heren Rubens en Veddei. „Vooreerst is het definitieve rap port na twee en een half jaar on derzoek nog steeds niet gereed en bovendien weet niemand hoe lang het dan nog duurt, voordat er uit voerende maatregelen genomen worden. Zonder onmiddellijke overheids steun was het voor ons niet ver antwoord langer met de sluiting van het bedrijf te wachten, aange zien wij anders een onbekend avon tuur tegemoet zouden gaan. Nu zijn wij nog in de gelegenheid ge- weest om een zo gunstig mogelijks ontslagregeling voor onze werkne mers, die hier gemiddeld 13 iaat gewerkt hebben op te stellen. Na ons bezoek aan de ministei was ons liquidatiebesluit onher roepelijk. Nu waren wij nog in staat ons schip in de haven ts brengen voor het zou zinken". Op de vraag welke maatregelen de regering zou moeten nemen otn althans nog een deel van de textiei- industrie te redden, antwoordden de „BeKa"-directeuren, dat hei rapport-Goldschmidt op korte ter mijn gereed moet komen. „Het heeft ai veel te veel tijd gevraagd. Het wordt veel te uitvoerig. Ne derland verstikt in ziin zucht naai perfectie". Vervolgens zal het rapport snei moeten worden geëffectueerd en tenslotte moeten de gesloten Ia miliebedrijven bereid zijn zich zon der veel gepraat en geharrewar aan te sluiten tot grotere eenh» den. Eerst dan kan men komen tot een herstructurering van het m« chinepark, de opbouw van een deugdelijke organisatie en een uit stekend management. „Het belang van de textielindu strie moet voorop staan. De per soonlijke belangen moeten hieraan ondergeschikt gemaakt worden Een laatste wens van de „BeKa" directeuren aan hun overblijvende collega's in de textielindustrie. „Het allerbeste en veel sterkte in de toekomst" Tilburg houdt de adem in: de sterk ingekrompen is, dreigt nóg werkgelegenheid in de textielin- minder te worden. Wel bedrijf dustne, die de laatste jaren toch al volgt? vragen velen zich af. AMSTERDAM (ANP) Dank zij de arrestatie van de 21-jarige Arnoud M. en de 20-jarige Thijs O. uit Amstelveen, die worden ver dacht van de roofoverval op de geldloper van C. &,A. op het Dam rak in Amsterdam, heeft de recherche een serie roofovervallen kun nen oplossen. DEN HAAG Hieronder volgen de vragen die het Tweede-Kamerlid J. M. Willems morgenmiddag over de werkgelegenheid te Tilburg zal stel len. (Zie ook de voorpagina) 1. Welke indruk hebben de bedrijfs sluitingen welke ook weer in de laatste dagen in Tilburg en Goirle in de textielsector zijn aangekon digd op de bewindslieden ge maakt 2. Welke zijn de redenen dat het rapport van de commissie-Gold- schmidt nog steeds niet is ver schenen 3. Was er geen aanleiding om in af wachting hiervan al vast maatre gelen te treffen teneinde de te voorziene bedrijfssluitingen te voorkomen en de gevolgen te kun nen opvangen? 4. Is het juist, dat zeer kort voordat de definitieve beslissing tot de be drijfssluiting van BeKa werd ge nomen een onderhoud tussen de minister van Economische Zaken en de directie van BeKa heeft plaatsgehad 5. Is de minister bereid mee te delen welke voorstellen tijdens dit ge sprek van beide kanten eventueel zijn gedaan om onmiddellijke be drijfssluiting te voorkomen en wat hierop over en weer is geant woord? 6. Is het juist dat het aantal gere gistreerde werklozen in Tilburg reeds ongeveer 3300 bedraagt, waarvan plus minus tweederde uit de textiel afkomstig is en dat dit aantal op korte termijn met meer dan duizend zal stijgen doordat de opzeggingstermijn van de be drijven, die reeds eerder tot be drijfssluiting hebben besloten aan het aflopen is, derhalve nog afge zien van de sluitingen die de laat ste dagen zijn aangekondigd 7. Hoe groot wordt verwacht dat het aantal geregistreerde werklozen op 1 april in Tilburg zal zijn of zal zijn te voorzien, dit mede met het oog op de waarschijnlijkheid dat met BeKa niet het laatste tex tielbedrijf zal zijn gesloten? 8. Welke maatregelen worden van regeringszijde overwogen om in de dringende behoefte aan werkge legenheid in Tilburg en omstre ken te voorzien Wordt daarbij mede in overwe ging genomen a. in hoeverre faciliteiten voor industrievestigingen aldaar op korte termijn kunnen worden verleend; b. of vestiging van een tak van rijksdienst geen nieuwe urgen tie heeft gekregen. 9. Is er in de gegeven omstandighe den geen dringende aanleiding op zo kort mogelijke termijn in Til burg de omscholingswerkplaats te vestigen met name van textielar beiders die reeds eerder op het program heeft gestaan, maar om bezuinigingsredenen toen is afge voerd (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Ir. J. A. Manu- sama. hoofd van de „Republiek der Zuid-Molukken", zegt een „geheim rapport" van de Indo nesische ambassade in Den Haag 'n handen te hebben gekregen. Daarin zou onder meer worden beweerd dat de Zuidmolukkers in Nederland lijden onder koloniale onderdrukking. Overste I. Har- tomo van de Indonesische ambas sade zou dit geheime rapport vo- r'g jaar april aan zijn regering in Djakarta hebben gezonden. In het rapport zou onder meer ge zegd worden dat voortdurende druk P de Nederlandse regering moet orden uitgeoefend om te bereiken activiteiten van de stich- „Door de eeuwen trouw" een •inde komt. Het geheime rapport van de Indo nesische ambassade is door „een lek bij Indonesië" in handen van de Ambonezen gekomen, aldus ir. Ma- nusama. In dit rapport zou onder meer gezegd worden dat de Neder landse regering de Zuidmolukkers dwingt als arbeiders op kantoren en fabrieken te werken. De Zuidmoluk kers kunnen geen hogere rangen be reiken. De kinderen worden slechts in de gelegenheid gesteld om een middelbare opleiding te volgen. Het volgen van 'n hogere opleiding wordt op allerlei manieren bemoeilijkt en onmogelijk gemaaln. Vandaar dat een groot aantal van hen thans be sloten heeft naar Indonesië terug te keren. Het rapport zegt dat 10.000 Zuid molukkers iedere maand vijf gulden betalen aan de stichting „Door de eeuwen trouw", die in tien jaar zes miljoen gulden aan contributie van de Zuidmolukkers ontvangen zou hebben De stichting zou nog over drie of vier miljoen gulden beschikken. De activiteiten van de stichting, aldus het rapport, bestaan voorname lijk uit het huren van en opleiden van knokploegen, die in de Zuidmo- lukse samenleving een ware terreur en intimidatie uitoefenen. Zij moe ten voorkomen dat de Zuidmolukkers voor de stichting bedanken en naar de Indonesische ambassade gaan. Langs de officiële, diplomatieke weg kan aan het bestaan van de stichting geen einde worden gemaakt, zegt het rapport. Immers, ook aan de acties van de provo's in Neder land heeft deze regering niets kun nen doen. Daarom is het de taak van de Indonesische ambassade in Den Haag, aldus het rapport, de Zuidmolukkers tegen elkaar uit te spelen en hen tegen de stichting op te hitsen. De vernietiging van de stichting moet van binnenuit ver richt worden. De knokploegen die ter reur en intimidatie onder de Zuidmo- lukse bevolking uitoefenen moeten worden geëlimineerd, zegt het rap port. De Zuidmolukse leider, ir. Manu- sama heeft hierop in een commen taar gezegd dat de Indonesische am bassade wel kan denken dat er 6000 Zuidmolukkers terug willen, maar dat "hij het bijzonder veel zou vin den als er dit jaar 600 teruggaan. Ook op den duur ziet hij niet veel van een terugkeer, alleen als de Zuid-Molukken zelfbestuur zouden krijgen. ,,De jongeren bij ons zijn nog fanatieker dan de ouderen". De heer Manusama wijst beslist van de hand wat in het geheime rapport van de Indonesische ambassade gezegd wordt. „Wij voelen geen koloniale onderdrukking hier. Wel stelt de be handeling van de kant van de Ns derlandse regering ons teleur." „Als de Indonesische president een bezoek brengt aan Nederland, moet hij maar eens bij ons komen kijken om te zien hoe onjuist hij door zijn ambassade hier wordt ingelicht", zei ir. Manusama. „Volgens het rapport zou 80 pro cent van de Zuidmolukkers naar In donesië willen terugkeren. Maar dat percentage is volkomen in strijd met de geraamde 6000 van de Indonesi sche ambassade. Want 80 procent zou neerkomen op een aantal van 20.000. De Indonesische cijfers spre ken elkaar dus tegen", aldus ir. Ma nusama. Volgens het rapport zouden de Ambonezen nu door de stichting „Door de eeuwen trouw" zijn op geroepen om de Papoea's in hun vrij heidsstrijd te steunen. Vanuit een vrij Nieuw-Guinea zouden de Zuid molukkers dan hun strijd kunnen voortzetten. Woordvoerders van de stichting „Door de eeuwen trouw" verklaar den dat de stichting zo'n 12.000 be gunstigers heeft. Het meeste geld komt van particulieren, maar ook bedrijven steunen de stichting. In de eerste jaren van haar be staan heeft de stichting hulp aan Zuidmolukkers in Nederland gegeven maar daarna nauwelijks meer. Het is volkomen bezijden de waarheid dat de Zuidmolukkers vijf gulden per maand zouden geven. De financiële steun van deze kant is niet zo groot. De stichting stuurt van de giften voedsel en medicamenten naar Am- bon. Het grootste deel van de bij dragen gaat nu echtei naar de Pa poea's, vooral naar Jouwe, om de activiteiten voor een vrij Nieuw-Gui nea financieel mogelijk te maken. Het tweetal, dat samen met de 47- jarige etaleur J.G., een eveneens In Amstelveen woonachtige oom van Arnoud M, een bende vormde, heeft bekend nog drie roofovervallen te hebben gepleegd. Bij stukjes en beetjes hebben de jongste leden van het gezelschap be kend ook de hand te hebben gehad in de overval op een kasloper van het gesehenkenhuis Reveillon in de Kal- verstraat op 5 november 1965 (buit ruim 5.550 plus 300 DM), de over val op een employé van de super markt De Hoop in Diemen op 25 no vember 1966 (buit 113.000 gulden) en de beroving van de wagen van Van Gend en Loos achter het Centraal Station in Amsterdam op 11 oktober 1967, waarbij een bedrag van ruim 100.000 verdween. De etaleur werd dinsdagavond laat in zijn woning in Amstelveen aange houden en overgebracht naar het bu reau Warmoesstraat. Hij heeft nog geen bruikbare bekentenis afgelegd, G. werd overigens reeds vorige week woensdag ervan verdacht be trokken te zijn geweest bij de gewa pende roofoverval op het Damrak. Hij werd woensdagavond aangehou den op verdenking van medeplich tigheid maar vrijdagmiddag weer op vrije voeten gesteld omdat de officier van justitie toen geen termen aanwe zig achtte hem nog langer vast te houden. Van het gestolen geld heeft het trio de afgelopen twee jaar een ta melijk luxueus leventje geleid. Zij hadden een flat in Zandvoort en een huis in de omgeving van Alphen aan de Rijn gehuurd, die volledig waren ingericht en waar zij een eigen huis houden voerden. Hier kwamen zij ook bjjeen om hun overvallen te be ramen Hun familie en kennissen wisten niet beter of zij hadden een goed be taalde baan waar zij goed van kon den leven. Volgens de recherche heeft nooit iemand argwaan tegen hen gekoesterd. Een interessant detail is dat de ro vers nooit de moeite namen hun buit te tellen, maar afwachtten tot het re laas van hun daad in de krant ver scheen om vervolgens op basis van het daarin als geroofd vermelde be drag het geld te verdelen. DEN BOSCH (ANP) Voor het gerechtshof In 's-Hertogenbosch heeft de advocaat-generaal, mr. Pfell, gis teren 2,5 jaar gevangenisstraf met af trek van voorarrest en onvoorwaarde lijke terbeschikkingstelling van de re gering geëist tegen de 24-jarige J. S zonder vaste verblijfplaats. Op 21 mei 1967 had hij te Heerfen de blinde heer Sommen met geweld van een enveloppe met geld beroofd. Bovendien had hij rond diezelfde da tum een in Ubach over Worms ge huurde bromfiets verkocht en heeft hij in Venray tal van goederen ge kocht zonder die te betalen. De rechtbank te Maastricht ha<) hem in overeenstemming met de eis van de officier van justitie veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. (ADVERTENTIE) Stel u even voor. Zondagmiddag. Mevrouw alleen thuis. En dun dit l „De kracht waarmee de deur wordt dichtgeslagen is vaak een aanwijzing over de stemming na de wedstrijd". De vrouwen die zondagsmiddags re gelmatig thuiszitten, hebben het al begrepen. Manlief, fel supporter komt thuis van ,*vn" voetbalwed strijd. De aangehaalde zin staat in een rapport uitgebracht door een groep artsen in Engeland. Het enige ver schil is dat het voetballen respectie velijk het thuiskomen zaterdags ge beurt. Het enige verschil? De a/rtsen hebben namelijk bij hun onderzoek ontdekt dat een groot aan tal vrouwen het moet bezuren wan neer de club van hun man heeft ver loren. Velen van hen hebben bekend, dat zij in angst en spanning de thuis komst van hun echtgenoot zitten af te wachten. Een handige oplossing voor dit soort huwelijksproblemen lijkt mij dat deze vrouwen gewoon met hun mannen mee gaan kijken. Ze komen dan tenminste in dezelfde stemming thuis. Toen professor dr. Joosten uit Wa peningen tijdens een teach-in (ze worden nog gehouden!) in Nijmegen betoogde dat het bedrijfsleven wel degelijk een positieve inbreng in de ontwikkelingslanden heeft, omdat het werkgelegenheid schept, zei een Su rinaamse student dit: „Werkgelegenheid hebben we ge had in Suriname, honderd jaar lang, van de vroege ochtend tot de late avond". Het blad van het Nederlands Ka tholiek Vakverbond „Ruim Zicht" publiceert deze week een ingezonden brief van een lezer uit Bilthoven, die reageert op de nieuwe televisie-kri tiek-rubriek in het blad: „Nu een eigen geluid en het zet gelijk goed in", aldus de brief. Nou en ofl Over de kritiek in het blad op VPRO-cultuur: „Goed gedaan! Draai ze de nek maar om". De briefschrij ver (ster) ziet veel liever „Het gul den schot", „Johnny en Rijk" en „Bo nanza" en vervolgt: Liever dood dan blood, nietwaar?'. Sjonge, wat een moordlust. En die meneer of mevrouw wil nota bene zoals verder staat geschreven, „goe de, met zeden en goede moraal in overeenstemming zijnde program ma's". De daders van de (mislukte) over val op het hoofdstedelijke Damrak blijken alles bij elkaar 220.000 gulden geroofd te hebben. De Damrakkers! Een van de meest originele relatie geschenken is wel een complete jachtpartij die de directie van de Staatsmijnen haar zakenvrienden on langs heeft aangeboden. Dit onthult de Nederlandse Vereniging tot Be scherming van Dieren, die zich in haar blad afvraagt „of zakenrelaties niet iets verheffenders dan het node loos neerknallen van weerloze dieren kan worden aangeboden". Naoeroe is een eiland in de Grote Oceaan, vlakbij de Evenaar, 3600 km noordoostelijk van Sydney. Het eiland is gisteren een onafhankelijke repu bliek geworden. Het vermeldenswaar dige hierbij is vooral het feit dat het eiland zo klein is als ons eiland Mar ken. Naar verluidt hopen de bewoners nu op een kinderstoel in de V.N. MERIJN Vinden kinderen geweldig I Fijn om mee te spelen. Steeds bij twee pakjes Wajang:één zo'n speeldiertje cadeau. Weken lang. Elke week twee nieuwe exemplaren.Handbeschilderd in na- tuurlijke'kleuren. Vraag erom bij uw Wajang-leverancier. ;öngezouter>|s agoud-eerSijke piaotenmargatine

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1968 | | pagina 13