ERELIJSTEN
,Ze zijn stukken Coach Wim de Graaff Noors festival
beter dan wij' Wïi "lilpfflS door Maier
M
Regen van goud, zilver
en brons in Helsinki
Ard Schenk:
ontgoocheld
'Lint of krans
wil je
een stil
kaas*
uit het
vuistje
1. KAISER, 2. SCHUT, 3. GEYSSEN
Teleurgesteld
OSLO
HELSINKI
.ST
Quick Up... 't is goed. Ko drinkt 't.
Eerlijkheid
na slip vernield
en waar?
Ttrg
MORGEN
toAotilAQ B€ STEM VAN MAANDAG 29 JANUARI 1968
een onzer verslaggevers)
lersonen werden licht ge-
een verkeersongeval op de
g te Hulst. Een personen-
iestuurd door de zesentwin-
W. J. B. te Hulst, die uit
ag Zoutestraat kwam, raak-
ling in een slip, waardoor
tuig inde berm naast de
chtkwam. De auto kantel-
rd totaal vernield.
It
en In café ,,'t Hoekje"
ïn prijskamp gehouden op
[ij art. Er namen 36 spelers
uitslag luidt als volgt:
Itonck, Clinge; 2 C. Ver-
leikant: 3 J. Smit, Heikant;
fband, Heikant; 5 A. Boevre
6 W. de Belie, Heikant;
Zit, .Clinge; 8 F. Buys, Koe-
W- Verstraten, St. Jan-
pN
uur Bittere rijst 18 Jaar
In Oranje 20 uur
p.ddenstandscongres N.c.o.V.
uur De huwelijksnacht 14 j.
gebouw 20 uur
fic 14 jaar
uur
looie zomermorgen 18 jaar
IEN
la 20 uur
liit, samen thuis a.l.
ïehuis 19.30 uur Raadsverg.
Is
lehuis 19.30 uur Raadsverg.
]>EN
12, 14, 16, 18, 20 en 22 uur
Imedianten 18 jaar
|2, 14, 16, 18, 20 en 22 uur
Inder de olmen 18 jaar
14. 16, 18, 20 en 22 uur
vakantie a.l.
12, 14, 16, 18, 20 en 22 uur
I. de harde en de vagebond a.l.
nes 12, 14, 16, 18, 20 en 22 uur
[e en de generaal 14 jaar
T 14, 16, 18, 20 en 22 uur
fen geweld 18 jaar
14, 16, 18, 20 en 22 uur
Galliër, a.l.
l4, 16, 18, 20 en 22 uur
In ploerten 18 jaar
14, 16, 18, 20 en 22 uur
Ier a.l.
Ï12, 14, 16, 18, 20 en 22 uur
1 opdracht
14, 16, 18, 20 en 22 uur
doodslag 18 jaar
luur In wankel evenwicht
I 20 uur
lelkamer 18 jaar
|uis 20 uur
te leven 18 jaar
10 uur
|uds 18 jaar
uur
Ik van het westen a.l.
(ontembare Angélique 18 jaar
1 De plunderaars 14 jaar
zijn gek op hem 18 jaar
Jantasia a.l.
Isear Vaudeville 18 jaar
Ilaas
Jitembare Angélique 18 jaar
Ipe hold up van de eeuw, 14 j.
pe boot der verrassingen a.l.
mein Kampf 18 jaar
|it zeven tegen de dood 18 jaar
In Oranje 20 uur Lezing „Ame-
|en in de toekomst" (.GSC)
PN
uur
Ijst, 18 jaar
Vrg
pur
ooie zomermorgen, 18 j.
PN
20 uur
|t, samen thuis a.l.
EN
Als onder vandaag.
1: Als onder vandaag
luwburg 20 uur De drie zustere
L. Als onder vandaag-
Home free en the madness
Bright
laas
I: Als onder vandaag.
ek/ zee
'll/e
(Van onze speciale verslaggever)
OSLO. Het gehele gamma van gemoedsuitdrukkingen in mineur
was af te lezen van de gezichten van de Nederlandse schaatselite:
bij Cees Verkerk de gespeelde nonchalance; bij Ard Schenk de
bittere ontgoocheling; bij Peter Nottet de onverholen teleurstelling;
bj) Jorrit Jorritsma de pijn om de geïncasseerde klap; bij trainer
Wim de Graaff de gelatenheid. Alleen bij Jan Bols waren de trekken
ontspannen. Van hem straalde de glans van een groots succes af.
Temidden van de stille groep in de kleedkamer van het Bisletstadion
hing nog de dreiging die al het gehele seizoen waarneembaar was
geweest, maar waaraan niemand had willen geloven na het succes
jaar 1967.
zouden we heen gaan, maar dat kan
misschien ook al niet". „Ja, we heb
ben te weinig geschaatst. Toch zou
ik wel een week vakantie willen heb;
ben", aldus Peter Nottet. „Voor mij
is het nu wel even genoeg. Op de
500 meter ging het goed, maar op de
5 kilometer zat ik helemaal vast.
Mijn slagen liepen niet door. Toch
voel ik me goed, maar het kwam
er niet uit. Op de 10 kilometer ook
niet en ik ben toch een lange afstand
rijder".
Het eerste grote treffen van de
drie, die dicht bijeen liggen, had
de waarheid geopenbaard: de
Noren waren in één seizoen uit
gegroeid tot een onweerstaanba
re schaatsmacht. Fred Anton
Maier en zijn landgenoot Magne
Thomassen waren de scherprech
ters die zonder mededogen het
vonnis voltrokken over de ploeg
die een jaar tevoren onbetwist
heerser was op 's werelds ijspis-
tes, de Nederlandse.
De Rus Matusevitjs en de Duitser
Zimmermann waren ook nog voor de
Nederlanders gedrongen, van wie
Jan Bols het helle licht betrad en
de rest een bittere deceptie zat te
verwerken.
Ard Schenk had nog een excuus-
Hij lag op de bank waar masseur
Cor Nederveen de door een pees
ontsteking sterk gezwollen rechter
voet van Schenk behandelde. Zo had
Ard Schenk twee dagen moeten rij
den. „Maar dat is niet van doorslag
gevende betekenis geweest alleen
waar pijnlijk. Ik was met een gezon
de voet toch ook niet drie plaatsen
hoger gekomen", verklaarde Schenk.
Trainer Wim de Graaff was diep
teleurgesteld „Het was te verwachten
dat we drie man voor ons zouden
hebben, maar ik had gedacht dat we
vtcr, vijf en zes zouden worden Ard
moest op de 10 kilometer 15.25.0 rij
der om vierde te worden. Maar dat
schema durfde ik niet aan en daar
om begon ik op 15.35.0 Later ben ik
wcl naar 15.27.0 gegaan, maar dat
zat er toen helemaal ai niet meer in.
Jan Bols, dat is een verschrikke
lijk groot pluspunt, maar hoe dat met
het fietsen moet, ik weet het niet.
ik raad het hem niet af. Er zijn
maar weinig trainers, die niets in
hotsen zien, maar het is een zaak
van de bond. En als hij gaat fietsen
moet hij zich weer in de ploeg schaat
sen. Wat ik wel wil zeggen is, dat er
geen vechtersmentaliteit, op Bols na,
m de ploeg zat. Dat heeft een ach
tergrond, maar het is geen excuus.
We zaten in Hamar in een down
stemming.
Kees was ziek, Nottet niet hon
derd procent en ze riepen op zeker
moment allemaal om de dokter,
•toen zijn we naar Toensberg gegaan,
m een fijn hotel. We dachten: lekker
usbg relaxen en wat schaatsen dan
«nappen ze wel op. Dat is mislukt.
r werden een paar wedstrijden af
gelast en één verregende er. We heb-
n gewoon te weinig geschaatst.
hoewel de vorm wel zal stijgen
.mi een sr°te vraag of we Maier
homassen van hun plaats kun-
®n. krijgen. Ik hoor net lat er een
awine in Davos is geweest. Daar
Voor Kees Verkerk was de verkla
ring voor de matige klassering een
voudig: „Wij zijn er niet, dat is dui
delijk. Wij zijn ook niet zuinig genoeg
op onszelf- Ik liet in Hamar een
truitje uit, voor het gewicht, en ik
kon gelijk in bed duiken. De Noren
hebben volgens mij hun succes niet
te danken aan het kunstijs dat ze
tegenwoordig hebben. Dat hebben
wij ook. Maar hoeveel keren kun je
voor half december rijden? Maier
is gewoon een oermens en hij is in
grote vorm, Thomassen ook. Ze zijn
stukken beter dan wij. Het werd ook
tijd. We kunnen niet altijd de eersten
zijn. Die jongens vreten zich op en
willen ons voorbij. Nou, dat is dan
gebeurd. Maar van Jan Bols kunnen
we wat leren. Dat is een wielrenner.
Hij kan ook vreten, hij heeft moraal
en wat mijzelf betreft, ik ben blij dat
ik bij de eerste twaalf zit en dat ik
geen favoriet was, al heeft men dat
wel gedacht. We waren er eenvoudig
niet".
Het „verschrikkelijk grote
lichtpunt" Jan Bols deed zijn op
zienbarende prestatie af met: „Ach
je moet een beetje geluk hebben.
Dat had ik op de 1500 meter toen
het net windstil was, op de tien ki
lometer ging ik weg op een schema
van 15.38.0, toen Thomassen zo lek
ker ging, ben ik blijven plakken.
En in de binnenbocht ging ik hem
steeds weer voorbij als hij even voor
was gekomen. Maar ik vind het echt
wel mooi dat ik in mijn eerste jaar
zo hard gereden heb"-
Wielrenner Jan Bols heeft dan ook
op de 5 kilometer na al zijn per
soonlijke records verbeterd. Of het
fietsen op zijn zomerprogramma
komt staat nog niet vast. „Mijn merk
heeft het recht om mij in te schrij
ven voor een wedstrijd, meer niet.
Nou, en als ik niet kom word ik ge
schorst". Het wordt een moeilijke
keus voor Jan Bols, die eensklaps
Nederlands eerste man is geworden.
HELSINKI Stien Kaiser,
wier ereronde bij gebrek aan
publiek een vroegtijdig einde
nam, kon er nauwelijks over uit,
dat de tegenstand niet zwaarder
was geweest: „Titova is op de
drie kilometer zwaar tegenge
vallen", zei ze. Daarna vroeg
de wereldkampioene zich af, wat
zij zou doen: de grote lauwer
krans meenemen naar Amster
dam of genoegen nemen met
het zilverblauwe lint alleen. „Ik
denk, dat ik de krans maar hier
laat", overwoog ze, „en alleen
het lint als bewijs meeneem".
De totaaluitslagen van Oslo en Helsinki zien er als volgt uit: (de tussen haakjes
geplaatste cijfers geven de resultaten op de verschillende afstanden aan) i
500 m
1500 m
5000
m
10.000
m
totaal
42.9
18)
2.06.7
(4/5)
7.41.7
1)
15.20.3
1)
177.318
41.2
2)
2.04.5
1)
7.59.0
4)
15.43.6
6)
177.780
41.3
3)
2.06.7
(4/5)
7.57.6
2)
15.33.5
4)
177.968
41.»
1)
2.05.5
2)
8.08.4
ID
15.52.3
(12/13)
179.288
42.3
8/10)
2.07.2
6)
8.01.9
6)
15.31.4
3)
179.460
41.4
4)
2.08.5
10)
8.03.4
7/8)
15.49.3
8)
180.038
428
(16/17)
2.10.9
14)
8.00.0
5)
15.25.9
2)
180.72$
42.4
(11/12)
2.08.2
8.03.4
7/8)
15.48.5
7)
180.898
43.0
19)
2.06.2
3)
8.05.8
9)
15.49.6
9)
181.127
42.6
13)
2.07.9
7)
8.09.5
12)
15.41.6
S)
181.263
42.3
8/10)
2.13.6
21)
8.14.0
15)
15.50.8
11)
183.773
Hoewel hij zelf juist een nieuw wereldrecord had gevestigd hield dit Per Willy Guttormsen niet tegen om zijn
landgenoot, tegenstander en vriend Fred Anton Maier aan te moedigen hem te verslaan. En dat was precies wat
Maier deed. Hij vestigde een niuew wereldrecord op de 10.000 meter in 15.20.3.
..VECHTERSMENTALITEIT ONTBRAK"
1 Maier
2 Matusevitsj
3 Thomassen
4 Zimmermann
5 Bols
6 Schenk
7 Guttormsen
8 Verkerk
9 Stiansen
10 Lavroesjkin
14 Nottet
1000 m
1500 m
3000 m
totaal
1 Kaiser
2 Schut
3 Geyssen
10 Van de Brom
11 Burgmeyer
47.3 6/7)
48.0 (16/17)
47.7 14)
46.6 3)
47.8 15)
1.35.0 2)
1.37.5 11)
1.35.1 3)
1.35.8 5)
1.39.0 15)
2.26.4 1)
2.28.4 2)
2.29.8 3)
2.32.4 13)
2.31.5 10)
5.08.7
5.04.8
5.17.0
5.29.8
5.20.8
2)
1)
5)
13)
7)
195.050
197.017
198.016
200.267
201.267
(Van onze speciale verslaggever)
OSLO Nog nooit in zijn lange schaatsloopbaan had Fred Anton
Maier een belangrijke klassementswedstrijd gewonnen. En nu dit,
op 28-jarige leeftijd en vrijwel in de nadagen van zijn carrière:
Europees kampioen, een wereldrecord op de 10 kilometer, ontvangst
in de koninklijke loge door koning Olaf en kroonprins Harald, op
de schouders uit het Bislet-stadion gedragen door Magne Thomassen
en Eduard Matusevitsj, een knallend en sissend vuurwerk ter ere
van de triomfator en een publiek dat uitzinnig van vreugde over
de afloop van een toernooi dat de schaatsgeschiedenis zal ingaan als
„het Noorse festival" een orkaan van toejuichingen steeds weer deed
neerdalen van de tribunes.
Fred Anton Maier had volbracht
waarop hij, zijn jubilerende schaats
bond en zijn, naar revanche op Ne
derland hunkerende landgenoten zo
intens hadden gehoopt. Tussen de
menigte, die zich verdrong voor de
poort, waardoor de nieuwe Europese
kampioen zou verdwijnen stonden
de leden van de Nederlandse ploeg:
Cees Verkerk, de onttroonde Europe
se kampioen, Ard Schenk met wee
moed terugdenkend aan zijn titel in
1966 die nu niet verder had kun
nen reiken dan de zesde plaats. En
Jan Bols, de kleine bescheiden 23-ja
rige machine-bankwerker uit Hooge-
veen. Hij was de man die met zijn
vijfde plaats in een jaar opklom tot
Nederlands sterkste schaatser.
Onder de grauwe lucht, die parel-
water uitzweette, waardoor het ijs als
schuurpapier werd, was zaterdag met
de 5000 meter al de afvalslag begon
nen. De Nederlanders handhaafden
zich op een behoorlijk wijze met Ver
kerk als laatste van het vijftal op de
elfde plaats. Toen al tekende zich de
grote vorm van Jan Bols af. In de
dertiende rit bracht hij, in de voor
alsnog sfeerloze duels, waarbij de
toejuichingen alleen opwelden als er
een Noor in de baan verscheen, tegen
Guttormsen, een knappe 42.3 op te
knokken op een moment dat de vrij
zwakke wind nagenoeg was gaan lig
gen bij een temperatuur van precies
nul graden.
Het lot was de Nederlanders niet
gunstig gezind op de 5000 meter. Ver
kerk tegen Perrenoud, Schenk tegen
de Brit Tipper die alleen een sterke
sprinter is en Nottet tegen Thepenièr.
Op deze afstand stormden de Noren
onstuitbaar naar voren. Wereldre
cordhouder Fred Anton Maier had
geen steun aan de Fin Launonen,
maar onder een orgie van geloei, ge
brul en gejuich op een wijze zoals het
in lang vervlogen tijd in een Romein
se arena moet hebben geklongen, reed
hij naar 7.41.7, ruim voor zijn land
genoot Thomassen die in een hels
tweegevecht was gewikkeld met Ma
ier en dankzij zijn veel sterkere sprint
na twee afstanden nog de eerste
plaats bezet hield met 0.010 voor
sprong.
Een andere favoriet, de Rus Matu
sevitsj handhaafde zich achter de
verrassende teruggekomen Zweed
Johnny Nilsson, die op de tweede dag
verstek liet gaan wegens ziekte. De
Nederlanders vielen terug, vooral
Peter Nottet, die als vastgezogen over
het ijs ging of wat er voor moest
doorgaan en tegen het eind zelfs
ronden van 41 en 42 seconden draai
de. Toen al, na die 5000 meter was
het duidelijk, dat de rol van de man
nen in het oranje op hoog niveau was
uitgespeeld.
Op weer Jan Bols na, die tegen de
Noor Stiansen de achtste rit reed. En
dat was het eerste pure duel. De
sterk tegenvallende Stiansen kon zich
zowaar aan Bols optrekken, die met
aen fraaie 8.01.9 de beste Nederlander
was.
De zon aan de strakblauwe hemel
verleidde de speaker in het stadion
een glorieuze tweede dag te voorspel
len. Hij kreeg gelijk wat de Noren
betreft. Het ijs lag erbij als een spie
gel, er was geen wind en het was 3
graden boven nul toen de 1500 meter
begon. In de eerste rit stormde Jan
Bols naar 2.07.2 en na de 1500 meter
zou hij ook op deze afstand de beste
Nederlander zijn. De mededeling dat
Nilsson het wegens ziekte liet afwe
ten ontlokte het publiek een schril
gefluit, want hij had Maier als part
ner. De Noor moest dus alleen over
de baan en kwam op 2.06.7 uit, min
der dan Matusevitsj met 2.04.5 en ge
lijk met Thomassen, zodat het ver
schil van 0.010 bleef.
Er was er echter één die tot het
laatst groots bleef rijden: Jan Bols,
die ook op die gedenkwaardige 10.000
meter de beste Nederlander was.
Men wist het in het stadion toen al:
de titel zou voor een Noor zijn, want
Matusevitsj zou nooit die zeer geringe
voorsprong kunnen behouden tegen
lange-afstand-fenomenen als Maier en
Thomassen. Maar daar was in de eer
ste rit Per Willy Guttormsen, die in
een tot het kookpunt gebracht stadion
Ard Schenk, die nota bene een per
soonlijk record reed met 15.49.3 een
voudig liet staan. Steeds nadrukkelij
ker klonk de stem door de microfoon,
die de rondetijden bekend maakte.
En met de armen breed gestrekt,
reed Guttormsen uit. Met 15.25.9 had
hij het wereldrecord van Maier met
3.6 sec. verbeterd. Ook dat nog in dit
toch al complete Noorse schaatsfesti-
val. Maier reed de tweede rit tegen
Matusevitsj, de rit waarin de Rus zijn
eerste plaats kwijtraakte. De haviks
neus als de boeg van een slank jacht,
vooruitgestoken, snelde Maier naar
ronden van 36 en 37 seconden, bleef
hij onder de tijd van Guttormsen en
kwam hij op een geweldig record van
15.20.3 uit.
(ADVERTENTIES)
voedzaam
gemakkelijk
lekker
500 m
De cérémonie protocolaire in Oslo. De winnaar van het goud, de Noor
Fred Anton Maier, staat hier tussen de Rus Matusevitsj, die het zilver won,
en „bronzen" Magne Thomassen.
(Van een speciale verslaggever)
HELSINKI. In de sfeervolle
bar van Helsinki's Mery Hotellef
stelden de Nederlanders het za
terdagavond al vast. In een lich
telijk overmoedige bui, mede ver
oorzaakt door het vergevorderde
uur, lieten ze het in het hotel
waar de Finse schaatsbond zijn
tijdelijke hoofdkwartier heeft ge
vestigd, aan iedereen weten:
goud, zilver en brons zal Oranje
veroveren in het toernooi om het
wereldkampioenschap hardrijden
voor dames.
Maar al tilden ze op dat mo
ment niet zwaar aan t' leven, hun
zucht naar triomfen kwam niet
alleen voort uit hun vrolijke ge
moedsstemming. Nauwkeurige be
studering van de uitslagen van
de eerste dag en gedegen reken
werk lagen er tevens aan ten
grondslag. Over een punt twijfel
den ze nog: of ze de blonde Car
ry Geyssen dan wel Ans Schut
al bij voorbaat het zilver moes
ten toekennen.
Piet Zwanenburg was zondagmid
dag:, toen op de duizend meter de
21-jarige Russische kampioene Loed-
milla Titova slechts zeer bescheiden
winst had geboekt, weliswaar nog
iets voorzichtiger: „De eerste en
tweede plaats zijn voor ons", zei de
54-jarige coach van de Nederlandse
ploeg, nadat hij er zich zorgvuldig
van had overtuigd dat zijn pupillen
elders hun bezigheden hadden. Voor
al uit de woorden van de joviale
Rotterdammer sprak duidelijk hoe
groot op de bijna verlaten Pirkkola-
piste van Helsinki de Nederlandse
overmacht wel was. Immers, welke
zekerheid moet een trainer niet heb
ben wanneer hij, nog voordat de
strijd gestreden is zijn prognose al
als zekerheid durft prijsgeven.
Het legioen kreeg gelijk. Al ge
biedt de eerlijkheid te zeggen dat de
supporters zich in de vijfde of zesde
plaats, die ze de 18-jarige debutante
Elly van de Brom volgens de
schaatsreglementen nog een juniore...
zaterdag in de kleine uurtjes reeds
toekenden enigszins vergist hebben.
Piet Zwanenburg kreeg zelfs meer,
dan waarop hij zondagmiddag recht
wilde doen gelden. Na een gouden
Stien Kaiser, een zilveren Ans Schul
mocht hij ook een bronzen Carry
Geyssen omarmen.
Men hoefde echter beslist geen
mensenkenner te zijn om te kunnen
aanvoelen dat „ome Piet" al veel eer
der op die derde plaats had gere
kend.
Hoe sterk Oranje de titelstrijd op
de afgelegen Pirkkolapiste, waar een
handjevol Nederlandse supporters
doende was om qua stemgeluid een
geslaagde greep naar de macht te
te doen, wel was wijst de verdeling
van de medailles uit. Van de vijftien
plakken veroverde het kwintet van
coach Zwanenburg er.... elf, drie gou
den, vier zilveren en vier bronzen.
Rusland, twee jaar geleden nog op
permachtig, dankte aan Loedmilla
Titova dat tenminste 2 gouden me
dailles naar Rusland gaan. De don
kere Diana Holum bracht de Ver
enigde Staten het zilver op de sprint.
Ook al een troosprijs voor een rijd
ster, die vorig jaar in Deventer ver
rassend werde werd in het eindklas
sement. Het resterende brons was
vor de Finse Kaja Mustonen. In de
slotrace van het toernooi zorgde de
blonde krachtrijdster eindelijk voor
de sfeer rond de baan.
In haar rit waarin Sigrid Sunby
niet de minste tegenstand kon bieden,
verbeterde ze het Finse record de
enige verbetering van het toernooi
op de 3.000 meter. Ze beroofde Lidia
Skoblikova tevens juist van de
bronzen medaille. De kleine 28-jarige
rijdster uit Moskou, tijdens de Olym
pische Spelen van Innsbruck goed
voor de vier gouden medailles, heeft
in Helsinki zich niet met eremetaal
kunnen verrijken. Een illusie armer
ging ze, in het zicht van de Winter
spelen van Grenoble naar man en
kinderen.
De titelstrijd in Finland werd een
grote desillusie voor de Russen. Het
moet voor de Russische officia] van
middelbare leeftijd een grote zelf
overwinning hebben betekent om de
Nederlandse kleedkamer binnen te
stappen, toen de strijd gestreden was.
„Waaraan danken jullie het succes?"
vroeg hij aan Elly van de Brom. Het
jeugdigste lid van de ploeg had wei
nig tijd nodig om tot een antword te
komen.: „Trainen, veel trainen en
conditie". Het blijft de vraag of de
Rus uit die magische woorden de mo-
gejijkheid vindt om nieuwe wereld
kampioenes te vormen
Fred Anton Maier (rechts) de nieuwe Europese sch aatskampioen in actie. Links Magne Thomassen, die de
Noorse triomf compleet maakte door op de derde plaats beslag te leggen.
