hoe staat het er mee?
ONZE PUZZEL
Jaar van nuttige meditatie is aangebroken
1967 EN ZIJN ECHO
k9f m mo C
17 \J 1965 C
%J 1967
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 30 DECEMBER 196t
GEHEIME POLITIE
STAATSGODSDIENST
EENTONIGHEID
RassensLrijd in de Ver. SI:
Oorlog in Z-Vietriam
De situatie in China
Kolonialisme in Afrika
Strijd in de wereld
rpN A fj
w«
VERSTOKEN
MEDITEREN
EEN daad van de hoogste betekenis, door de
Verenigde Naties gesteld, was de Algemene
Verklaring van de Rechten van de Mens, die werd
goedgekeurd in de algemene vergadering van
10 december 1948. Zo schreef paus Johannes XXIII
in lijn encycliek Pacem in Terris.
We gaan nu dus het twintigste levensjaar in van
deze Verklaring. Secretaris-generaal Oe Thant heeft dit
jaar uitgeroepen tot het jaar van de rechten van de
mens".
Het is werkelijk niet overbodig, dat regeerders,
politieke leiders en volken nog eens met nadruk deze
verklaring onder ogen wordt gehouden. Want een
cynicus kan zijn wrange plezier beleven aan het na
zoveel jaren nog eens doornemen van deze Verklaring.
Tal van passages werden gehoond door gebeurtenissen
in de sinds 1948 vervlogen jaren en niet minder door
thans nog bestaande toestanden in de samenleving
der mensen.
De Berlynse muur staat er nog altijd, compleet met wachttorens en prikkel
draad.
RECHTEN VAN DE MENS
De preambule van de Verklaring
begint zo mooi met de overweging
dat erkenning van de inherente waar
digheid en van degelijke en onver
vreemdbare rechten van alle leden
van de mensengemeenschap grond
slag is voor de" vrijheid, gerechtig
heid en vrede in de wereld. Ze over
weegt verder o.a. dat de Staten,
welke lid zijn van de Verenigde Na
ties, zich plechtig verbonden hebben
om in samenwerking met de organi
satie van de V.N. overal de eerbied
voor en de inachtneming van de
rechten van de mens en de funda
mentele vrijheden te bevorderen.
En dan lezen we in artikel 2: ,,Een
ieder heeft aanspraak op alle rech
ten en vrijheden, in deze Verkla
ring opgesomd, zonder enig onder
scheid van welke aard ook, zoals ras,
kleur, geslacht, taal, godsdienst, po
litiek* of andere overtuiging, natio
nale of maatschappelijke afkomst,
eigendom, geboorte of andere sta
tus".
Hoe stond en hoe staat het daar
mee?
Laten we eens enkele van die
rechten en vrijheden bekijken.
,,Een ieder heeft recht op leven,
vrijheid en onschendbaarheid van
zijn persoon.. Niemand mag in sla
vernij of horigheid gehouden wor
den. Niemand zal onderworpen wor
den aan folteringen noch aan wre
de, onmenselijke of onterende behan
deling. Niemand zal onderworpen
worden aan willekeurige arrestatie,
detentie of verbanning".
Wie denkt aan de methoden van
de geheime politie in tal van auto
ritair geregeerde landen (rechts en
links), waaromtrent we slechts een
fractie te weten zijn gekomen, zal
in deze plechtig bezegelde woorden
felle aanklachten beluisteren.
„Een ieder heeft het recht zich
vrijelijk te verplaatsen en te ver
toeven binnen de grenzen van elke
staat. Een ieder heeft het recht welk
land ook met inbegrip Van het
zijne te verlaten en daarnaar terug
te keren".
Maar aan de Berlijnse Muur,
langs andere met prikkeldraad en
wachttorens zwaar afgescheiden
grenzen staan de schietensgerede po
litiemannen om degenen, die van de
ze mensenrechten gebruik willen
maken, de dood in te sturen. En al
is cultureel en commercieel het
IJzeren Gordijn al aardig doorboord,
dit is nog niet veranderd.
,.Aan niemand mag willekeurig zijn
nationaliteit worden ontnomen noch
het recht ontzegd van nationaliteit
te veranderen".
Maar een Griekse zangeres die
haar ongenoegen over het in haar
land heersende regime uit wordt
van haar nationaliteit vervallen ver
klaard, en een Tsjecho-Slowaakse
schrijver, die het niet eens is met de
politiek van zijn regering ten aan
zien van Israël, dito.
„Zonder enige beperking op grond
van ras, nationaliteit of godsdienst
hebben mannen en vrouwen van
huwbare leeftijd het recht om te
huwen of een gezin te stichten".
Maar als in Zuid-Afrika een zjvar-
te en een blanke met elkaar willen
trouwen, is dat een misdadig voor-
v nemen, strafbaar bij de wet.
„Een ieder heeft recht op vrij
heid van gedachte, geweten en gods
dienst; dit recht omvat tevens de
vrühedd am van godsdienst of over
tuiging te veranderen, alsmede de
vrijheid hetzij alleen, hetzij met an
deren, zowel in het openbaar als
in zijn particuliere leven, zjjn gods
dienst of overtuiging te belijden door
het onderwijzen ervan, door de prak
tische toepassing, door eredienst en
het onderhouden van de geboden en
voorschriften".
Maar in tal van landen is de of
ficiële staatsideologie atheïstisch en
in haar naam wordt het godsdienst
onderwijs hinderlijk belemmerd,
wordt het openlijk belijden van zijn
geloof een hinderpaal voor het bekle
den van staatsbetrekkingen. Terwijl
in andere landen één bepaald geloof
tot staatsgodsdienst is verheven en
belijders van andere godsdiensten in
een minderwaardige positie worden
gehouden, in hun eredienst worden
beknot.
„Een ieder heeft het recht op vrij
heid van meningsuiting. Dit recht
omvat de vrijheid zonder inmenging
een mening te koesteren en door
alle middelen en ongeacht grenzen
inlichtingen en denkbeelden op te
sporen, te ontvangen en door te ge
ven".
Men behoeft de kranten van (rechts
of links) autoritair geregeerde lan
den maar in te^zien om te ervaren,
hoe een van bovenaf gedirigeerde
meningsvorming schering en inslag
is, hoe een grauwe eentonigheid
van officiële verklaringen en rede
voeringen de hoofdschotel vormt zon
der dat een oppositionele mening een
kans krijgt. En „lastige" scribenten
als Theodorakis, Djilas, Daniël en
Siniafski zijn voior vele jaren achter
de tralies opgeborgen.
„Een ieder heeft het recht op vrij
heid van vreedzame vereniging en
vergadering. Niemand mag worden
gedwongen tot een vereniging te
behoren".
Doch in'tal van landen worden zo
genaamde eenheidsorganisaties van
bovenaf opgelegd, wordt de jeugd
geperst in een eenheids jeugdbewe
ging, welke tot trouw aan de staats
ideologie opvoedt.
„De wil van het volk zal de grond
slag zijn van het gezag van de Re
gering; deze wil zal tot uiting ko
men in periodieke en eerlijke verkie
zingen, die gehouden zullen worden
krachtens algemeen en gelijkwaar
dig kiesrecht en hij geheime stem
mingen of volgens een procedure die
evenzeer de vrijheid van stemmen
verzekert".
Maar in belangrijke delen van de
wereld is er geen sprake van pe
riodieke en eerlijke verkiezingen Of
er wordt wel zogenaamd gekozen,
doch slechts op eenheidslij sten die
volgens aanwijzingen van bovenaf
tot stand komen.
Dit jaar is de rassenstrijd
in de Ver. Staten heviger ge
weest dan ooit. Er viel een
groot aantal slachtoffers te
betreuren en totaal werden
ca. 5000 mensen gearresteerd.
Soms moesten in een stad
12.000 leden van de Nationale
Garde worden ingezet om de
orde te herstellen. Een sfeer
van onheil trok door de Ver.
Staten, in Detroit en New
ark kregen de onlusten
zelfs het karakter van een
guerilla waarbij de schade
in Detroit steeg tot 500 mil
joen dollar.
Het belangrijkste resultaat van
de oorlog in Vietnam was ook
dit jaar dat het conflict gelocali-
seerd bleef en geen uitbreiding
«aar andere landen pnderging. In
1965 en 1966 verwierf de Viet-
cong een positie die uitzicht op
een overwinning bood. Dit jaar
werd de bewegingsvrijheid van
de Vietcong ingedamd al werd
een eindresultaat niet bereikt.
Volgens de Amerikaanse gene
raal Westmoreland is de situatie
in Z.-Vietnam veel gunstiger ge
worden maar desondanks zou de
Vietcong zijn acties nog jaren
vc'01't kunnen zetten. De verlie
zen voor de Vietcong worden dit
jaar geraamd op ongeveer 55.000
wan en de verliezen voor de
■Vietnamezen en de Amerika
nen totaal op ongeveer 35.000.
fitÜ? a'ina de culturele revo-
In ïMn"1 0 nug niet vohooid.
met YK1en de moeilijkheden
Mm.» "d openbaar hetgeen,
n met de economische pro
eenm1' °en ideologisch verzet te-
S™ao versterkte ook onder de
ki™™mslen- In 1964 werd in Pe-
een dosiissing genomen voor
vnena revolutie tegen Mao's
1QB5 eZe „revolutie" werd in
uitgewerkt na een ideo-
ONTWIKKEL!MG VAN DE POLITIEKE BRANDPUNTEN IN DE
AFGELOPEN JAREN
Elke10e inwoner Man de
Vet:Staten is een neger.
Er zijn ea.70poliKeke ne-
gerorganisaHes.
Hel* gem.inkomen van de"
negers is ca.dehelft
Van dat* der blanken.
Totaal vroeg de oorlog
reeds ruim!miljoen
doden.
akHe tegen de vijanden
vanMaoindekommun.
parHj. economie, kuituur
en her bestuur.
De "revolutie" is thans
afgezwakt maar nog
niet voltooid.
In I960 leefden
195 miljoen mensen
ondereen koloniaal be-
stuuKThans nog maar
14 miljoen mensen.
Alleen Portugal,Spanje
en Frdnkrijk "bezitten
koloniën
I Koloniën
7367-8 koloniën
SederM936is er hiel*
één jaar geweest zon
der ergens een oorlog.
Vanaf1945 hebben27
landen ernstige oor
logshandelingen ge
kend. Totaal vroeg dit
minstens 5 miljoen
dpden
in lêfiR binnen de partij.
voImh kwam de culturele re
ken °p. stTaat en daarmede bra-
iBeweMdadigheden uit die dui.
«Men slachtoffers heeft gekost.
van iM,.Werd de ctüturele revolutie
^tge&d °J,er 6eT teel van Chüla
zwakt at e beweS™S afge-
moeiliikh a gevolg van economische
SS3?1 en matigta« van de
culeren i tegen Mao SP<=-
den vm al kP- een, toekomstig aftre-
na zal o. aarde Mao want daar-
intredov, een ase van onzekerheid
S Yaarin het heel goed mo-
biiweiüantf er een zwenking in de
volgt en rto\/T p?btiek van China
in de r.i.® fusten minder invloed
A'9eriê \>i
Bolim/ "W? Indonesië j
^Ird'a ChiA
Mgoj)Q W—Y,
1966
p^^sraël chin^
«i- iWm A
WbK A
Oorlog of zeer ernstige onlusten^^^^
Partij krijgen.
Stó ri™nd6rde het aantal
maar 8 zoria' 6r nog
tot de a7 P1lel?.?1Jn, tegenstelling
Frankrijk i_ p°rtugal, SpanjS
nKTljk zirn thans ncvs rffi «anief,*
zijn thans nog de enige
landen met belangrijke overzeese ge
bieden. Portugal heeft te kampen met
gewapend verzet in zijn koloniën.
Eens was Portugal de eerste kolo
niale mogendheid in Afrika, moge
lijk zal het nu de laatste worden.
9 Evenals de voorgaande jaren was
ook 1967 geen vredesjaar. Er waren
11 zeer ernstige conflicten, afgezien
nog van de talrijke onlusten elders.
Israël en Vietnam beheersten dit jaar
de voorpagina's. De strijd van Israël
voerde wel tot een triomf maar niet
tot een oplossing van de problemen,
die verschuiven naar 1968 evenals de
haat.
In Jemen duurde de strijd tussen
de republikeinen en de monarchisten
voort. In oktober begon Egypte de
len van zijn 70.000 man sterke expe-
ditieleger uit Jemen terug te trekken.
Niettemin heeft president Sallal van
Jemen de gevechtsacties tegen de mo
narchisten niet laten staken. Moge
lijk onder invloed van de Russische
belofte hem 24 bommenwerpers te
schenken, hetgeen koren op de molen
is van hen die beweren dat Jemen
een toekomstige bondgenoot van Rus
land zal worden.
Via de nationalistische beweging
FLOSSY sterkt de invloed van het
republikeinse Jemen zich uit tot in
Aden (Zuidarabische Federatie)
Flossy streeft naar verbondenheid
met Jemen. Zijn tegenstanders, de
NLF, niet
In Hongkong werden ernstige on
lusten veroorzaakt door Maoïsten. De
Britten stelden echter orde op zaken,
zij het op het nippertje.
Incidenten aan de grens India -
China deden het oplaaien van het
oude conflikt, zoals in voorgaande
jaren, vrezen maar het is er dit jaar
gelukkig niet van gekomen. Ook hier
verschuift het probleem naar 1968
samen met" de argwaan
In Afrika was daar vooral de strijd
in Nigeria tegen het afgescheiden
Biafra. Bij de herovering van gebie
den schijnen daar 50.000 mensen
het leven te hebben verloren. De
strijd geraakte in het slop van: ter
reur en tegen-terreur.
In Soedan vielen honderden doden
als gevolg van de tegenstellingen tus
sen de negers in het zuiden van het
land en de arabieren in het noorden.
In Kongo werd dit jaar strijd ge-
gevoerd tegen de huurlingen van
Schramme, die uiteindelijk uitweken.
Daarmede was Kongo nog niet zon
der problemen want de economie
bleef wankel. Er volgde o.a. een de
valuatie en prijsstijgingen van 200
procent en meer maar de lonen wer
den niet verhoogd. De toename van
de onrust in Kongo blijkt ook uit het
sluiten van universiteiten.
In Zuid-Amerika voerde men de
hevigste strijd tegen linkse groepe
ringen in Columbia en Bolivia. Ge
ringere acties waren er ook ia Peru,
Venezuela en Guatemala.
„Een ieder heeft het recht vak
verenigingen op te richten en zich
daarbij aan te sluiten ter bescher
ming van zijn belangen".
Maar dictaturen wederom van
rechts en links scheppen zelf hun
vakverenigingen en wee degene, die
naast die organisaties een andere zou
willen oprichten.
„Aan de ouders komt in de eer
ste plaats het recht toe de soort
van opvoeding en onderwijs te kie
zen, welke aan hun kinderen zal
worden gegeven".
Maar dictaturen vragen niets aan
de ouders. Zij bepalen de soort van
opvoeding en onderwijs en de ou
ders hebben geen enkele gelegenheid
om te kiezen.
Men zou nog wel wat kunnen door
gaan, maar dit is wel voldoende om
aan te tonpn, hoe velen in de wereld
nog verstoken zijn van de in 1948
plechtig geproclameerde mensen
rechten.
Er is echter voor al die overtre
ders een artikel in de Verklaring van
de Rechten van de Mens, waarach
ter ze zich plegen te verschuilen:
„In de uitoefening van zijn rech
ten en vrijheden zal een ieder slechts
onderworpen zyn aan die beperkin
gen, welke bij de wet zijn vastge
steld en wel uitsluitend ter verze
kering van de onmisbare erkenning
en eerbiediging van de rechten en
vrijheden van anderen en om te vol
doen aan de gerechtvaardigde eisen
van de moraliteit, openbare orde eri
het algemeen welzijn in een demo
cratische gemeenschap".
De eisen van de moraliteit, open
bare orde en algemeen welzijn kan
Zijn „vrijheid" houdt op bij het
prikkeldraad.
men zodanig uitrekken en misvor
men, dat de moraliteit één over
heersende ideologie vergt, de open
bare orde iedere georganiseerde
vorm van oppositie uitsluit en in
naam van het algemeen welzijn las
tige non-conformisten voor jaren op
gesloten kunnen wtorden. En dat al
les wordt dan ook opgesierd met de
schone titel van democratie. Musso
lini en Hitler zijn erin voorgegaan
hun stels&s als een hogere vorm
van democratie te presenteren. De
dictators van thans passen hetzelfde
foefje toe en stellen, dat ze de Rech
ten van de Mens evenzeer hoogach
ten als anderen.
Het slotartikel van de Verklaring
slaan ze daarbij gemakshalve over.
Want daarin staat: „Geen bepaling
in deze Verklaring zal zodanig mo
gen worden uitgelegd, dat welke
staat, groep of persoon dan ook
daaraan enig recht kan ontlenen om
iets te ondernemen of handelingen
van welke aard ook te verrichten,
die vernietiging van een van de
rechten en vrijheden, in deze Verkla
ring genoemd, ten doel hebben".
Ja, er valt heel wat te mediteren
over de Verklaring van 1948. We
voorzien intussen dat bij dit medi
teren „rechtsen" allerlei vergoelijkin
gen zullen vinden voor hetgeen er in
rechts-diictatoriale landen aan onge-
rechtigs geschiedt, terwijl „linksen"
begrip" en genuanceerd denken zullen
vragen voor de zonden tegen de
Rechten van de Mens, door comi
munisten bedreven. En daardoor ver
andert er heel weinig.
J. B.
Hor.meisjesnaam, 3 kleur, 7 hemel
lichaam, 10 lengtemaat (afk.), 12. ge
wicht, 14. myth, figuur, 16. groente, 17.
mytlv figuur, 18. nestel met malie, 19.
water in Limb., 20. achting, 21. honing
bij, 22. radio omroep vereniging (afk.),
24. Europeaan, 25. sabeldegenkwast bij
officieren, 27. plaats in Z.Hi., 29. deel
van een ontkenning (Fr.), 30 scheik.
element (afk.), 32. boom, 33. afkorting
van idem, 34. levenslucht, 36. opening,
38. verdriet, 40. uitroep, 41. handteke
ning, 42. voorzetsel, 43. vinnigé klap,
45. eer, 46. denkbeeld, 49. scheik.'ele
ment (afk.), 50. rund, 51. voorzetsel, 53.
voorvoegsel, 55. vaartuig, 58. militaire
muziekuitvoering, inz. 's avonds, 61.
lied, 62. Turks bevelhebber, 64. munt in
Siam, 65. kippenloop, 66. afstammeling,
67. jongensnaam, 69. stad in.Zwitserland
70. myth, figuur, 71. raaklijn (meetk.),
73. hogepriester te Silo, 74. onbekende,
75. bootje, 76. rustig, 77. boom.
Vert. 1. stad in Spanje, 2.. schande, 4.
afkorting van idem, 5. het oosten, 6.#
water in N.Brab. 7. loot van een plant,
8. oplopende vlakte, 9. bijwoord, 10. ta
pijt, 11. wezelachtig verscheurend dier
met humorgevoel begaafd, 18. eierschaal,
31. meisjesnaam, 32. plaats in N.Brab.,
34. bekend diér, 35. verkeerd, 37. bloei-
wijze, 38. traag. 39 aanw. voornaamw.
44 vreemde taal, 47. ingang, 48. plaats
in Fries!., 50. courant van een partij, 52.
opmerkzaam, 54. bekende, 56. concert
zaal, 57. bekende afkorting, 59 atmos
feer (afk.), 60. dorpje in N.Brab. 63 jaar
(Lat.), 64. myth, figuur, 68. gewicht
(afk.), 71. scheik. element (afk). 72. mu
zieknoot.
OPLOSSING PUZZEL VORIGE WEEK
Hor. 1. staal, 5 dieet, 9. slee, 11. eens,
12. mi, 14. Segovia, 16. do, 17. ons, 19.
Karei, 20. Sem, 21. en, 22. ei, 23. ik, 24.
allen, 27. km, 29. on, 30. er, 31. Ob, 32,
os, 33. nu, 35. gelag, 38. dl, 40. is, 41, ho,
43. rol, 45. spoel, 48. gat, 50. A.M., 51,
stellig, 53. N.T., 54. stal, 55. Eros, 57.
greep, 58. Emmen.
•Vert. Simon, 2. as, 3. als, 4. leek, 5. DeiL
6. Ina, 7. es, 8. Tromp, 10. egaal, 11. Eve-
re, 13. in, 15. o.r., 16. de, 18. sek., 2a'
sik, 23. Inn, 24. arg, 25. lol, 26. nog, 28.
mol, 34. uil, 36. Empel, 37. Adèle,
met kostbaar bont, 13. strook land langs dog, 39. traag, 42. Etten, 44. om 45 stao
de kust, 15. voegwoord (Fr.), 16. dege- 46. o.l., 47. lire, 49. An, 51. sté.'52.' com!
l«k, 21. muzieknoot, 23. voorzetsel, 26. 54. Se, 56. Sm,
