POSTORDERBEDRIJF VOOR WETENSCHAP
Leidse ingenieur
levert boeken
in microfiches
aan hele wereld
Runn
OIANGE
Nederlands katholicisme
verdedigd in het Engels
heetman
Strijd tegen misvattingen
i
Russische
kritiek op
De Vries
Stadsbrommer
favoriet
vrouwen
Spanningen
Experimenten
Geschokt
rriaagfabletfen
'n blijvende uitkomst!
„OMGEZWAAID"
RAI: bij bouw
van tunnels en
bruggen fiets
paden vergeten
Meerderheid vóór
Toch prijs voor
Jan Cremer
Ontwikkelingslanden
Rectificatie
Sneeuwbaleffect
Fijne neus
(SültoEJifl >&t.rr,'rvr.Tixe&,
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 28 DECEMBER 1967
(Van een onzer verslaggevers)
(ADVERTENTIE)
53-19
Mevrouw Klerkx-Koel,
Tuinstraat 93
te Almelo,
sleept f 750,- in de wacht!
Da*s keurig: gedaan,
mevrouwKlerkx !Nog:
net even op de val
reep van het oude
jaar 'n aardig som
metje extra verdiend.
Trakteer ze thuis
maar om 't te vieren
op Coke, Fanta en
Sprite - dat spreekt.
Geweldig lekker!
VRUCHTENUMONADE
Kerstmis zit er weer op, het Gro
te Feest van het Vreten op Aarde,
om het maar eens in Reviaanse ter
men te zeggen. (Wellicht vinden le
zers deze uitdrukking tegen de Goe
de Smaak, maar sommigen ervaren
het zo nu eenmaal).
Dat Kerstmis niet overal vredig is
geweest, hebt u gisteren al in de
krant kunnen lezen. In een Ameri
kaanse gevangenis werden tijdens
een kerstshow drie bewakers neerge
stoken door gevangenen, die dat alles
allesbehalve vredig wensten te on
dergaan.
In Vietnam is na het. kerstbestand
de strijd weer hevig opgelaaid. Dat
is een goed moment, vind ik, om
twee uitspraken van vooraanstaande
mensen aan te halen, beide korte
lings gedaan.
duktie van 20-000 boeken, nog maar
zo'n beetje aan de oppervlakte van
enkele takken van wetenschap. Ga
je er nog meer takken van weten
schap bij halen, de specialisaties, de
vaktijdschriften, dan kun je tot in
het oneindige doorgaan", zegt de
initiatiefnemer. Groei en nog eens
groei; dat kenmerkt het IDC. Bin
nenkort zullen copieercamera's op
gesteld worden in Chicago, Israël,
Zuid-Afrika en India.
Weer nieuwe contacten en nieuwe
mogelijkheden. Er komt geen eind
aan en ir. De Mink gaat er mee
door. „Als ik gewoon ingenieur ge
bleven was had ik misschien meer
verdiend dan nu; ik had in ieder
geval een hoop zorgen minder ge
had. Maar dit werk is nu eenmaal
mijn hobby en ik heb er gewoon
schik in, dat ik de wetenschappe
lijke bronnen voor meer mensen en
dan denk ik vooral aan de ontwik
kelingslanden toegankelijk kan ma
ken".
In het kleine doosje, dat ir. De
Mink in zijn hand houdt het past
in de binnenzak van een colbert
jasje zit evenveel wetenschap
pelijke informatie als in de stapel
boeken die zijn assistente torst.
AMSTERDAM (ANP) Uit een
schriftelijke enquête onder een repre
sentatieve groep bromfietshandelaren is
gebleken dat in het tweede kwartaal
van dit jaar ruim 70 procent van het
aantal verkochte bromfietsen bestond
uit zgn. stadsbrommers, aldus een pers
bericht van de RAI.
Opmerkelijk daarbij is, dat vooral
vrouwen en meisjes de lichte stads
brommer ambiëren. Van de kopei's van
dit type bestaat ruim 2/3 uit vrouwen
en meisjes. De versnellingsbrommers en
sportmodellen daarentegen liggen vrij
wel uitsluitend in de mannelijke be
langstellingssfeer. De informatiedienst
van de RAI bro-mfietsafdeling tekent
hierbij aan dat de stadsbrommer door
steeds meer mensen wordt geprefe
reerd boven het openbaar vervoer. Ge
zien de toenemende verkeersintensiteit
in de stadscentra en de regelmatige
stijging van de tarieven van het open
baar vervoer rekent de RAI voor de
naaste toekomst op een nog intensievei
bromfiets gebruik ih> het woon-werk-
verkeer, mits de steeds toenemende be
lastingen geen rem vormen.
(Van onze correspondent)
LONDEN Bij de Engelse uitgeverij Geoffrey Chapman is zojuist een boek
verschenen onder de titel „Those Dutch Catholics" (die Nederlandse katho
lieken toch.) Het is geschreven door zes Nederlandse publicisten, te weten
prof. Jan C. Groot uit Warmond, Nico van Hees van Het Vrije Volk, Jos J.
Poeisz van het KASKI, Henk Suer van De Tijd, Michel van der Plas van
Elseviers Weekblad en Alfred van de Weijer van de Persunie. Zij willfen
met deze publikatie een bijdrage leveren aan een objectief juiste voorlichting
over datgene wat er in onze kerkprovincie omgaat over de achtergronden,
waartegen de feiten geplaatst moeten worden.
Michel van der Plas opent met een
schetsmatige weergave van „wat er in
de Nederlandse kerk aan de hand is".
Hij beschrijft de toestand als een nood
zakelijke gnoeicrisis, die zich straks
waarschijnlijk ook elders zal voordoen.
Op de vraag: „Wat is er in Holland aan
de hand" kan de Nederlandse katho
liek in ieder geval antwoorden met:
„Wij leven".
Henk Suer laat zien, hoe het Neder
landse katholicisme zich tot aan het
tweede Vaticaanse concilie ontwikkeld
heeft. Michel van der Plas beschrijft
uitvoerig de bijdrage van de Neder
landse kerk aan het concilie. Hij gaat
uitvoerig in op de rol die onze bisschop
pen op het concilie hebben gespeeld en
op de spanningen die zich geleidelijk
aan ontwikkelden tussen kardinaal Al-
frink als woordvoerder van de Neder
landse kerk en bepaalde behoudzuch
tige Romeinse kringen.
Nico van Hees schetst een beeld van
bisschop Bekkers als yan een geïnspi
reerde figuur die de vernieuwingsbe
weging in de Nederlandse kerk op aan
sprekende wijze belichaamde. „Hij zette
een kerk diie dacht alleen maar te moe
ten bevelen om in een kerk die luister
de en veranderde het kerkelijke bevel
in een uitnodiging".
Jos. J. Poeisz geeft een statistische
analyse van de situatie waarin de Ne
derlandse kerkprovincie zich op het
ogenblik bevindt. Hij gaat o.a. vrij diep
in op de stand van de religieuze prak
tijk en op het organisatiepatroon yan
de Nederlandse kerk.
Alfred van de Weijer beschrijft het
experiment als de methodiek waarlangs
de Nederlandse kerk probeert begaan
bare wegen voor ae naaste en meer ver
wijderde toekomst te vinden. Achter
eenvolgens worden behandeld: het li
turgische, oecumenische en catechetische
experiment, de experimentele benade
ring van de priesteropleiding en van
het religieuze leven.
Henk Suer behandelt in een apart
hoofdstuk de opzet van het Nederlandse
pastoraal concilie en prof. Jan Groot
laat zien, hoe de Nederlandse kerk haar
behoefte aan eigenheid in evenwicht
tracht te brengen met haar even grote
behoefte aan het behoud van de een
heid met de wereldkerk.
Het voorwoord is geschreven door de
bekende Engelse journalist Desmond
Fischer. Hij erkent dat de recente ont
wikkelingen in de Nederlandse kerk het
buitenland nogal hebben geschokt. Oor
zaak van deze schokwerking was o.a.
een gebrekkige kennis van de feiten.
Daaraan wil dit boek proberen iets te
Verbeteren.
Fischer hoopt dat de lezer drie con
clusies zal trekken. De Nederlandse ka
tholieken laten zien, dat eenheid in de
kerk niet hetzelfde is als eenvormigheid.
Zy willen het oude idee van de „lokale
kerk" als een speciale belichaming van
de wereldkerk in ere herstellen. Zij er
kennen dat hun pogen niet van gevaar
ontbloot is. „Kortom", aldus Fisher, „De
Nederlanders geloven, dat kerk met de
wereld in beweging moet veranderen
wil zy dezelfde blijven".
(ADVERTENTIE)
De echte Amerikaanse,
in het rode busje
met gele opdruk.
ImDorteur Rietberaen C.V. Rotterdam Te!. 010-2311.62
DEN HAAG (ANP) „De Neder
landse schrijver Theun de Vries is een
van het zielig handjevol mensen dat,
verblind door anti-Sovjetisme, de wer
kelijkheid uit het zicht verloren heb
ben", zo schrijft de Russische dichter
Evgeni Dolmatovsky in het laatst ver
schenen nummer van het weekblad „Li-
teratoernaya Gazjeta".
De kritiek van Dolmatovsky, zo
meldt het Russische persbureau Tass,
is vooral gericht tegen het artikel van
De Vries „Communisme In 1967", dat
op 24 november in „NUB", het blad
yan de Nijmeegse universiteit, werd af
gedrukt. Volgens Dolmatovsky „hebben
zelfs bourgcois-bladen, zoals het Alge
meen Handelsblad, toegegeven dat het
het felste anti-Russische artikel van de
laatste tijd was."
Dolmatovsky vervolgt dat hij onlangs
bij een bezoek aan Nederland nog meer
anti-Russische verklaringen van Theun
de Vries heeft gezien, die volgens hem
tegengesteld waren aan wat De Vries
enige jaren geleden schreef.
„Een persoon die van principes ver
andert kan nauwelijks verwachten door
zijn tijdgenoeten en toekomstige gene
raties gerespecteerd te worden". Dol
matovsky herinnert eraan, dat Theun
de Vries eens in staat was een boek
als „Het meisje met het rode haar", te
schrijven, volgens hem een „geïnspireerd
lied op de Nederlandse verzetsbewe
ging".
Een recent boek van De Vries echter,
„het Wolfsgetij", had Dolmatovsky vol
gens zijn zeggen in een boekwinkel in
Amsterdam terzijde geschoven, omdat
hij zich niet kon verenigen met de in
houd. De hoofdpersoon van het boek,
een meisje, wordt de maitresse van een
SS'er en verraadt haar broer, die bij
het verzet is, aldus Dolmatovsky, in het
door Tass aangehaalde artikel.
AMSTERDAM (ANP) Aan de hand
van enkele voorbeelden spreekt de
RAI-bromfietsafdeling haar verontrus
ting uit over het ontbreken van voor
zieningen voor het fiets- en bromfiets-
verkeer in de moderne brug- en tun
nelbouw.
Zij verbaast zich verder over het ge
mak, waarmee rijkswaterstaat het twee-
wielerverkeer negeert en zij vraagt
zich af of zo maar voorbijgegaan kan
worden aan het belang van een groot
deel van de Nederlandse weggebrui
kers. Zoals bekend telt het rijwielpark
ongeveer zes miljoen stuks; het aantal
brommers is 1.75 miljoen. Voorbeelden
van buitenlandse brug- en tunnelbouw
tonen aan, dat goede voorzieningen voor
het tweewielerverkeer zonder al te ho
ge kosten mogelijk zijn, aldus de RAI.
AMSTERDAM (ANP) B. en w. van
Amsterdam hebben alsnog besloten de
proza-prys 1967 toe te kennen aan Jan
Cremer voor zyn boek „Ik Jan Cre-
mer-2". In oktober deelde het college
mee dat het de prys voorlopig niet kon
toekennen gezien het principiële me
ningsverschil bij de jury t.a.v. de bij
de beoordeling aan te legen literaire
normen. De Amsterdamse Kunstraad
weigerde aan het verzoek van b. en w.
om een nieuwe jury samen te stellen te
voldoen.
De Kunstraad acht het de normale
gang van zaken dat b. en w. 't meerder
heidsadvies van een verdeelde jury
(twee waren vóór en één tegen toeken
ning) door hen benoemd en daarmee als
deskundig aanvaarde jury opvolgen.
B. en w. zeggen in een gistermiddag
uitgegeven communiqué dat de mening
van de commissie voor toneel en letter
kunde uit de Kunstraad voor hen van
bijzondere betekenis moest zijn, nu
daaruit een duidelijke voorkeur voor
het in het meerderheidsadvies der jury
(H. U. Jessurun d'Oliveira en Joh.
Phaff) aangewezen werk bleek. Ook de
commissie van bijstand voor de kunst
zaken uit de gemeenteraad deelde in
meerderheid die voorkeur. Het minder
heidsrapport (H. Kaleis) maakt volgens
de commissie een veel minder serieuze
en minder goed geargumenteerde in
druk. i
LEIDEN Wie vroeger belang stelde in het archief van de orde der
Augustijnen was verplicht om naar Rome te reizen en daar het Vaticaans
archief te raadplegen. Kapitalen en een zee van tijd zijn in de loop van
de tijd ook door botanici verreisd om in het British Museum in Londen de
herbaria-verzameling van de beroemde Linnaeus te bestuderen. „Het
is wel bekend, dat geleerden uit Nieuw-Zeeland of Australië kwamen
overvliegen alleen om de herbaria van Linnaeus te zien", zegt ir. H. L.
de Mink, een vindingrijke Leidenaar, die er nu ongeveer 10 jaar zijn
beroep van heeft gemaakt om wetenschappelijke curiosa per postorder
over de wereld te verspreiden.
„Het heeft overigens ook met mij
vrij lang geduurd voor ik er echt
brood in zag, want pas in Zweden
toen ik in contact kwam met men
sen uit de ontwikkelingslanden,
begon ik te beseffen welk een nut
bet fichesysteem zou kunnen heb
ben.
Denk eens aan al die nieuwe uni
versiteiten in de ontwikkelingslan
den. Standaardwerken, die voor de
oprichting van die universiteiten
zijn uitgegeven krijgen zij niet
meer in bezit... Toen ik de moge
lijkheden zag ben ik zelfs nog gaan
praten bij de Unesco. Het zou een
internationale zaak moeten worden
en ik dacht, misschien kan de
Unesco er wat mee doen. Toen die
organisatie echter niets meer van
zich liet horen ben ik zelf maar be
gonnen, met steun van vrienden en
fii heel gauw met mijn vrouw.
Opgericht werd het International
documentation Centre in Zweden,
dia contact gelegd te hebben met
universiteitsbibliotheken in Stock
holm, Helsinki, Londen, Genève en
marijs, die alle direct enthousiast
De bekende Duitse predikant, do
minee Niemoller, zet: „Als het waar
is, dat de mens beschikt over een
wapen waarmee hij met één slag al
les wat leeft op de aardappervlakte
kan vernietigen of als hij alleen maar
bij machte is zo'n wapen te construe
ren, dan is ieder wapen misdadig,
ook het eerste en het meest primi
tieve. In de constructie immers van
het eerste wapen ligt de vervaardi
ging van het allesvernietigende laat
ste besloten".
k
De Groningse hoogleraar prof. B.
V. A. Röling in een interview: „Als
je nu de „Hoorn van Afrika" neemt,
waar Somali's leven in drie staten,
een erfenis van de koloniale periode.
Die staten worden respectievelijk
door Amerika, Engeland en Rusland
van wapens voorzien. Zo wordt de
wapenwedloop alleen maar bevor
derd. Daar wordt waarschijnlijk op
den duur gevochten. Een waanzinni
ge toestand!".
De Haagse Post van vorige week
publiceerde een artikel over Toon
Hermans, aan de vooravond dus van
zijn tv-show. Het blad onthult, dat
Maurice, de oudste, 18-jarige zoon
van Toon, enige tijd bij zijn vader tn
ongenade viel door het succes dat
hij boekte bij een telefonistevan het
Hilton, een meisje voor wie vader
eveneens een stille sympathie koes
terde. Een voorval waarover Toon
zelf schertst: „Vader wordt te oud".
Een journalist vroeg aan de bis
schop van Haarlem, mgr. Zwart
kruis: „Als iemand de pil neemt, is-ie
dan nog een goed katholiek?". De
bisschop antwoordde: „Dan is-ie een
gewone katholiek, alleen, hij moet
wel alles overwogen hebben".
Op een vraag, of het hier in Ne
derlandl wel eens tot een schism.a zou
kunnen komen, antwoordde mgr.
Zwartkruis: „Schisma? Over
m'n lijk Dan ga ik net zo lief weg.
Overigens ben ik ervan overtuigd,
dat er geen schisma komt".
~k
Een Amerikaanse arts, dr. Maurice
Tainter, zegt, dat de mensen om
streeks het jaar 2000 kunnen ver
wachten minstens 100 jaar te wor
den. Bovendien ontwikkelt de mens
heid zich langzaam maar zeker tot
een ras van reuzen.
Opvallende uitspraak van drs.
Norbert Scnmeizer: „Arbeiders zijn
niet revolutionair. U kunt mij geen
revolutie noemen in de wereldge
schiedenis, die ontketend is door een
arbeider, het waren steeds intellec
tuelen of miljonairs".
•k
In Indonesië zetten de autoriteiten
de strijd tegen de pornografie met
kracht voort. Hun jongste maatregel
is, dat foto's van te schaars geklede
vrouwen bijgewerkt moeten worden.
En zo draait deze hele wereld, met
zijn aardigheden, onaardigheden en
eigenaardigheden, gewoon door, in
deze dagen tussen Kerstmis en
Nieuwjaar. Het zal volgend jaar niet
anders zijn. Tot morgen.
MERIJN.
(ADVERTENTIE)
In de kop van het' tweede artikel
over de mammoetwet, in de krant van
zaterdag j.l., stond een storende fout.
Er werd gesproken over „de wet van
Postema". Dit moest zoals uit het
stuk ook bleek „de wet' yan Posthu
mus" zijn.
Behalve leider van een toeleve
ringsbedrijf voor de wetenschap is
de heer De Mink nog iets. Hij is
hoogstwaarschijnlijk de eigenaar
van de grootste particuliere biblio
theek ter wereld op wetenschappe
lijk gebied.
Uit voorraad opgeslagen op een
gerestaureerde zolder van een oude
Leidse dekenfabriek aan de Veste-
straat, en direct leverbaar: circa
250.000 werken, die stuk voor stuk
over welk gebied van wetenschap
zij ook handelen, curiosa zijn. Ter
vergelijking: een bejaard en gere
nommeerd instituut als de Leidse
Universiteit heeft er bijna vier
eeuwen over gedaan om 1 miljoen
banden binnen de muren van de
universiteitsbibliotheek te krijgen.
Hoe dat allemaal maar kan, hoe
een voormalig elektronisch ingeni
eur bij een Zweedse telefoonmaat
schappij het uit eigen zak bij elkaar
kreeg en hoe die immense voorraad
wetenschap in tien archiefstellin
gen op de zolder van een oude fa
briek „gepropt" kan worden is voor
de doorsneelezer tot dit moment
nog een raadsel.
Ir. De Mink wist het ai in zijn
Delftse studententijd, toen hij ken
nis had gemaakt met het systeem
van de Delftse archivaris dr. L. J.
v. d. Wolk. „Was er in Delft op
een bepaald moment geen origineel
uit de eigen bibliotheek voorhan
den, omdat het al aan een ander
was uitgeleend, dan kon je voor
een paar kwartjes microfiches van
de veel gebruikte naslagwerken ko
pen, aldus de heer De Mink, die
vervolgens vertelt en laat, zien wat
microfiches precies zijn: diapositie
ven van 9 bij 12 centimeter, waarop
zestig bladzijden van 'n boek zijn
gefotografeerd, die gemakkelijk met
een betrekkelijk goedkoop aflees-
apparaat tot ware paginagrootte
op de leestafel zijn te projecteren.
Het is het ei van Columbus, maar
het mag bijna een wonder heten,
dat het idee, dat dr. Van der Wolk
al vele jaren op de T.H. in Delft
in praktijk brengt niet verder ge
bruikt is en bleef liggen tot ir. De
Mink er een kansrijke vorm voor
een bedrijf in zag.
(ADVERTENTIE)
waren voor de opzet werden plaat
selijk, dikwijls in de bibliotheken
zelf of in bedrijfjes in de directe
nabijheid foto-apparaturen geïn
stalleerd voor het maken van ne
gatieven. Aanvankelijk maakte
men in Zweden ook de positieven,
maar sinds twee jaar, na een reor
ganisatie van het bedrijf, kwam het
afdrukbedrijf in Leiden en werden
planning, financiering en de behan
deling van auteursrechten gecon
centreerd in Genève. De medewer
king van grote universiteitsbiblio
theken is verklaarbaar, „Als bij
voorbeeld het British Museum of de
Bibliotheque National in Parijs een
werk uit de eigen collectie laat fo-
tocopiëren en vermenigvuldigen
dan krijgt men gratis een fotocopie
van een werk, dat men zelf mist,
via ons van een andere biblio
theek".
De bereidheid tot ruilen speelt
ook sterk als het gaat om een we
tenschappelijk werk, waarvan de
delen over verschillende bibliothe
ken verspreid zijn, „want", zegt ir.
De Mink, „wij bieden ze de kans
om het werk compleet in handen te
krijgen en bovendien houden wij
er steeds weer nieuwe bibliotheek-
relaties aan over". Het sneeuwbal
effect wordt bovendien nog ver
sterkt door de positieve instelling
van de meeste bibliothecarissen teil
opzichte van het IDC „De meesten
zien gelukkig in, dat de eigen bi
bliotheek niet exclusief behoort te
zijn voor een klein groepje en de
een wil wat van de ander weten".
Dat de bibliotheken sterk ge
ïnteresseerd zijn en dat ir. De Mink
Het copiëren van de boeken is
een betrekkelijk eenvoudig, maar
wel uiterst secuur werk.
zich met zijn IDC een zekere we
reldfaam kon opbouwen dankt hij
behalve aan het feit, dat hij afspra
ken over de copiëringsvoorwaarden
onvoorwaardelijk nakomt, ook aan
de fijne neus die het IDC heeft
voor wetenschappelijke curiosa. Ir.
De Mink selecteert het te copiëren
materiaal niet zelf. Hij mag dan
wetenschappelijk geschoold zijn, hij
is ingenieur in de elektrotechniek
en wat belangrijk is op bijvoor
beeld het gebied van de Slavische
talen of het onderzoek van Antarc
tica wordt beoordeeld door een
aantal gespecialiseerde hooggeleer
de heren; een comité van adviseurs,
die nauwkeurig aangeven waaraan
de wetenschappelijke wereld be
hoefte heeft.
Met zijn uitgeversbedrijf van we
tenschappelijke microfiches is de
heer De Mink, die met ongeveer
vijftig medewerkers de enorme
hoeveelheid van 250.000 banden
heeft gccopieerd, verzeild in het
land der onbegrensde mogelijkhe
den.
„We krabbelen met een jaarpro-
GELD WAARDEVAST BELEGGEN IN BRILLANT
Heeft u erwel eens aan gedacht dat brillant als belegging
zeer aantrekkelijke kanten heeft? Voor elke vrouw
betekent het bezit van een sieraad met brillant niet in
geld uit te drukken geluk. Economisch gezien is het een
verstandige investering; brillant stijgt meer in waarde dan
het geld daalt. In tegenstelling tot vele andere objecten
heeft het na jaren nog een hoge verkoopwaarde. Veel
mensen zien verder als een voordeel dat brillanten een
compacte, makkelijk mee te nemen waarde vormen,
die overal ter wereld eenvoudig kan worden verzilverd.
Maar, zegt u, ik wéétzo weinig van brillant Een reden
temeer om u tot betrouwbare experts ta wenden. Wij
testen elke brillant nauwkeurig op zijn kleur, zuiverheid,
slijppropoities, gewicht afwerking en fluorescentie.
^enSiilL^ aa"koopontl/an9t u aI dêze gegevens, vastgelegd
"Majesty" 2 grotere en 16 kleine
brillanten 1875,-
"FirstLady"1 grote en 6 kleinere
brillanten 3875,-
„Solitair ringen"
met 1 steen vanaf 125,-
edelsteenkundige f.g.a.
diamantexpert g.i.a.
LIJNBAAN 92
oostzeedijk 155-157, rotterdam