Nog
steeds
dreunen
de
jaar
tallen
door
de
klas
'Winkelwijk
I llikTlH„d.ezt ?ijfers blÜte wel dmde-
13
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 19 DECEMBER 1967
planten
1 kfti MARGARINE
WEET U HET NOG...
w
I tnaaf „W zac'htst gezegd - hele-
I ™®a' ,nie modern is. De lifers
schoolbel
rijen jaartallen
verwerKen
locale colleges
i -j
allemaal pet
„restvak"
experiment
geacht
traditioneel
Rapport toneelgroepen:
Ensemble naar
Brabant en fusie
met Proloog
Ie E»g. ewtog,
2e Eng. oorlog, 166$
3e Eng. oorlog, 1672
•te Eng. oorlog, 11M
i
PLANTEN MARGARINE
250 gram 46
1678, Vrede van Nijmegen.
1667, Vrede van Rijswijk.
1713, Vrede van lUreeht,
1718, Vrede van Aker
1654» Vrede van WeAmioSer,'
1667, Vrede van Breda.
167.1, Vrede van Westminster,
1784, Vrede van Parijs,
71. De 5 Frtmse
Ie Franse oorlog, 1872
2e Franse oorlog
9-jarige oorlog, 1688
3e Franse oorlog
Spaanse Saotmwe-oorlog, 1702
4« Franse oorlog
Oostenrijkse Sutwssie-ooriog, 17*10
5e Franse twrtef» ja 1795, Haap Verdrag.
72. De Akte nm Seéme ra 16S4
l« 1654 67j de vrede van Westminster eiste Crotaweli; Prins Wille
ITT ssri nooit mAkmètr werden van Holland,
73. \letEmnigMktm m7.
1. Pril» Willem 111 tal «ooit «tadkmder van Holland warden.
2. Wie kapitein-generaal worth, mag nooit teven* stadltonder worden,
74 De Spamu Smwwe-im-kg, va» 1702 1713,
Die ontstond door opvolging In Spanje, ,j
De koning van Spanje, Karei 11, had geen kinderen.
Eodarijk XIV wilde «ij» kteinroon koning in Sj*a»je laten w«r«km,
Dit w0é» Nederland, Dttltóand, Engefetml en Oostenrijk niet
Die steldvst: eert Oostenrijkse prins «te opvolger aan,
fmt «te Sp*»ae tearing Melde Ladewljk XIV met geweld rij»
khimoou op de Spaanse troon.
Na verklaa'tden Nederland, Engeland, D»itdan4 Oostenrijk et
Portugal aan Frankrijk de oorlog.
15. Bevelkbfeer» in de Spaanse' Sneeetówjortog,
lobs» WFdem frise, Marlborougb, Ergerde» va» Savoye,
74 Het Barrière Trttktam,
Na de Spaanse Sttcwssie-oorlog was Belgte aan Oostenrijk gekomen
Om veilig te rijn tegen Frankrijk sloot Nederland met Oostenrijk he
Bstrièr» Trsktasg,
Zomaar een bladzy ouderwetse „stampstof".
„Bonifatius velt
Donar-eik btf Geismar".
De goede man
is kennelijk
niet alleen veel
overtuigings-, maar ook
veel spierkracht
toebedeeld Nog steeds
worden dergeiyke
„romantische" platen
als een afspiegeling van
de waarheid verkocht.
GESCHIEDENIS
NOG TE VEEL RIJTJESSTAMPERIJ
BERLINER
LEVERWORST JA
100 gram 7
ANANAS
4 schijven
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Weinig vakken die op de lagere, ulo en mid
delbare scholen worden gegeven, hebben de laatste jaren
zoveel veranderingen ondergaan als het geschiedenison
derwijs. Op alle gebieden is hier een gedachtenverschui-
ving gaande. Er manifesteert zich een diang naar waar
heid en relativeren van bepaalde onderdelen. Concilie,
oecumene, ruimtevaart, mammoetwet en strijd tegen fa
bels en verzwijgingen zijn hier niet vreemd aan.
KERSENBONBONS
150 gram
Niettemin heeft in Brabant en Zee
land op bijna de helft van de scho
len, waarop geschiedenisonderwijs
wordt gegeven, niets of nauwelijks
iets doorgeklonken van de evolu
tie die zich in het geschiedenison
derwijs voltrekt.
In Brabant en Zeeland hebben
wij een onderzoekje ingesteld naar
de wijze waarop de geschiedenis
lessen worden gegeven en naar de
inhoud van de lessen. Op meer dan
de helft van de Bredase scholen is
het onderwijs nog traditioneel. Op
ongeveer een kwart schakelt men
langzamerhand over naar een mo
derne vorm. Op de overige is die
reeds bereikt. In de grotere plaat
sen in Zeeland en Brabant bewe
gen deze percentages zich ongeveer
op gelijk niveau. Steekproeven in
de regio duiden er op dat in de dor
pen het peil van het geschiedenis
onderwijs nog lager ligt dan in de
Baroniestad.
Op nagenoeg alle middelbar» scho-
I d» il" ,?rabant en Zeeland maken
I ,rllngen kennis met een fris-
I Sri er,vorm' Dat ligt niet in de
I J.aats'e plaats aan het teit dat van
I ,llere" bij het v-b-m.o de
I dl uk-eTs wordt gevraagd van
I til g.escbledenis van de laatst vijf-
I evamaar' ,?e nadruk bij de eind-
I riod? g namelijk °P die Pe-
I on f geschiedenisonderwijs
I J? lagere scholen in onze streek
I tie mlla Ul°'Jcholen ziin een ''teel-
I. lJe minder droef.
neer waren de Stadhouderloze Tijd
perken; noem de Stadhouders in de
Republiek met de jaartaller en
anneer stichtte Dirk Til een tol
aan de Merwede??
Wij putten deze vragen letterlijk
uit boekjes waarin de ene rij jaar
tallen de andere verdringi. Heden
ten dage moeten brave Zeeuwse en
Brabantse kinderen ze nog .,van
buiten" leren; weten ze alles nog
van „papen" en „ketters". Het kan
nauwelijks nog gezond worden ge
noemd dat de nieuwe generaties
dergelijke absurditeiten worden inge
pompt.
Tien jaar geleden was deze „leer-
van-buiten' vorm ook op de mid
delbare scholen nog een zeer ge
waardeerde methode. De boekjes
werden dan „verlucht" met opge
blazen zeehelden-verhalen (wie kent
de „zilveren" ode aan Piet Hein
niet?) of doorspekt met vooroorde
len die een prima voedingsbodem
vormden om bij de vaderlandse
jeugd een soort nationaal bewust
zijn te kweken.
volutie van de geest" is nu belang
rijk geworden", aldus de heer J.
Sanders, leraar geschiedenis aan
hel; Möller Lyceum in Bergen op
Zoom. „De historie wordt nu in het
perspectief van de tijd gezien Al
leen de grote structuren zijn nog
belangrijk". Een enorm verschil met
de inhoud van de oude (re) leerboe
ken, waarvan de authenticiteit nogal
eens in twijfel moet worden getrok
ken.
Dr. C. J. M. Brok, geschiedenis
docent aan het O.L. Vrouwe Ly
ceum in Breda, zegt hierover
„Vroeger kende je alle kabinetten
van buiten. Conservatieve en libe
rale. Maar je wist niet wat libe
ralisme was. Nu weten de jongens
dat wel, al kennen ze het riitj* niet
meer van buiten".
Negen historici met elk hun uit
eenlopende geestelijke overtuiging
hebben gezamenlijk 'n geschiedenis
boek geschreven voor het middel
baar onderwijs Wereld in wording"
van Novum. De bewust eenzijdige
voorlichting is op deze wijze voor
goed buiten spel gezet. Ingewijden
zijn het er echter unaniem over eens
dat niet het geschiedenisboek in de
eerste plaats het gehalte van het
onderwijs bepaalt. De opvattingen
van de docent zijn belangrijker.
„Het is bij uitstek het vak, waar
in eigen levenservaring kan worden
uitgedragen. Wij zijn echter niet
meer zo star in ons eigen straatje
blijven denken", zegt de heer
Schaafsma, die tevens hoofdbe
stuurslid is van de V.G-L.
een Lh mken nasaa'. als bij
S„ btri* psalm, kinderstem-
bil mÏÏ, een scho°llokaa]1600 Slag
de OosUnrt°i0rti; 162? °Pr'cbtinp van
1621 H», t f. Compagnie, 1609-
De Stlt TwaabJarig Bestand, 1617
waard»'™ va" Holland stellen de
zelf d» San,J618 Maurits dankt
den.»™ waardgelders af, 1619 Ol-
s'icht dn». ron,bootd- Batavia ge-
Enla zn ™Jan P'e'ersz°on Coin,
w r'
dommen Zljn nieuwp bis-
ming tenen t» o °m de berv"r'
de Raad val I an' wa""eer trad
van Beroerten op; wan
De eerste hardop uitgesproken ge
dachte over de mammoetwet, ruim
tien jaar geleden, werkte als de
schoolbel voor een ingedutte leerling-
De leden van de Vereniging van
Geschiedenisleraren (V.G.L.) spron
gen, door studiecommissies aange
vallen, op om nun standje te ver-
deciigen Zij zagen door de grote
nieuwe onderwijswet de positie van
hun vak aangetast.
De activiteit van de geschiedenis
leraren heeft inmiddels zo'n omvang
aangenomen dat de heer G S.
Schaafsma, geschiedenisleraar aan
het Stedelijk Gymnasium in Breda,
er nu van durft tt spreken dat ,.de
geschiedenisleraren de avant-garde
zijn gaan vormen" onder Neerlands
docentencorps.
De historici hebben direct met ver
ve de dikke laag stof die over hun
vak was neergedwarreld wegge
veegd. Toen ze toch eenmaal ac
tief waren hebben ze fors het mes
gezet in de geschiedschrijving In de
nieuwe methoden heeft men willen
voorkomen dat de boeken alleen
maar een droge en vaak niet ge-
hee juiste afspiegeling zijn van de
historie. Het gevolg: minder poli
tieke en krijgsgeschiedenis en dy
nastiek; meer economisch sociale
en cultuurgeschiedenis. Een drang
naai het g^ven van inzichten in de
breedte.
.,De meer sociologische benade
ring heeft een devaluatie au be
paalde historische personen en be
grippen tot gevolg gehad. De „re
Door de enorme snelheid waarmee
de veranderingen over het leraren
corps zijn gekomen, heeft een aan
tal docenten ze niet helemaal kun
nen verwerken. „Lang niet iedereen
bezit voldoende kennis van de so
ciale en economische verbanden,
waarin de verscluiving zich heeft
ontwikkeld. Van alle wetenschappen
is geschiedenis de minst zelfstandi
ge. Ze moet de hulp van diverse
andere wetenschappen inroepen om
volledig te zijn. Daar zitten nogal
wat leraren mee" Dit is het oor
deel van de onderdirecteur van de
Vlissingse R.-HBS, de heer L. W.
de Bree.
Een aantal veelal oudere le
raren blijven (oaarom) aan hun be
legen (sorr- vooroorlogse) „drille-
rij" vasthouden. Het is vooi een
leraar een eerste vereiste dat hij
om verantwoord onderwijs te kun-
ien geven - voldoende tijd en ma
teriaal heeft. Het blijkt daaraan op
de meeste scholen nogal te manke
ren. Veranderingen zijn soms dus
eenvoudig niet door te voeren. Op
de ulo's geldt dit in bijzondere mate.
De v.h.m.o.-scholen krijgen vol
gend jaar als de mammoetwet of
ficieel in de praktijk wordt gebracht,
een vak meer- maatschappijleer.
Een te„en dat men ook op hoger
niveau de noodzakelijk hd inziet
van een nieuwe aanpak van «v* ge
schiedenisvak waarbij „maat
schappijleer" nu nog voor een be
langrijk 3eel is ondergebracht.
Om de docenten met de jongste
ontwikkelingen vertrouwd Xe houden
of te maken worden er onder
auspiciën van de VGL verschil
lende -aaien per jaar lokale col
leges gegeven door hoogleraren. On
langs kwam de nieuwe zienswijze
op de Kruistochten uit de verf. „Ze
zijn onherkenbaar geworden. Twintig
jaar terug waren het de brave chris
tenen die de boze mohammedanen
te lijf gingen. Nu tendeert de me
ning in de richting dat de rauwe
christenen de hoogbeschaafde mo
hammedanen beroofden", zo brengt
de heer Schaafsma de beweging in
het historie vors en in beeld.
Zijn collega Brok vertelt: „Toen ik
geschiedenisles kreeg stond er in
mijn boekje één alinea over Marx.
Nu geef ik de jongens een stencil
var 20 pagina's. Vroeger zei men
Een eenvoudig «naar karakteris
tiek voorbeeldje van geschiedenisver
valsing. Dit wordt een reconstructie
van een koepelgraf genoemd. Zoals
hier afgebeeld heeft nooit een koe
pelgraf bestaan. Toch is deze foute
voorstelling van zaken door de jaren
heen in bepaalde boekjes blijven be
staan.
Voor zowel ulo-leraren als onder
wijzers op de lagere scholen zou
naar zijn mening in combinatie met
een bepaalde methode een handlei
ding ipoeten worden geschreven. De
onderwijsman zou de nieuwe indruk
ken dan wellicht beter kunnen ver
werken. Full-time geschiedenislera
ren hebben al moeite genoeg om de
evolutie bij te benen, laat staan part
timers". Er zijn uiteraard bij deze
onderwijsinrichting vernieuwingen te
constateren, maar in feite is de
hang naar het oude nog veel te
groot.
Over de geestelijke geschiedenis-
Het aanzienlijk aantal kinderen dat
na de lagere school naar lts of
huishoud- en nijverheidsschool gaat
waar ze geen geschiedenisonder
wijs krijgen moet zelf maar zien
wat de afkorting E.E.G. betekent of
welke de «.orzaken van een of andere
crisiskwestie kan zijn.
Ingewijden verhalen uit eigen, rijke
ervaring als ze zeggen dat deze kin
deren nog al te vaak met fabeltjes
de wereld worden ingestuurd. Geen
groot wonder: „Bij de onderwijzers
zelf leven nog fabeltjes die eer hard
nekkig bestaan leiden. Je moet na
tuurlijk wel eens simplificeren maar
dan kan echt te ver gaan", vindt
broeder Hubertus.
„Marx, dat is een atheïst" en daar
mee was de kous af. Tegenwoordig
durven we het aan andermans stand
punt te bekijken. Dern; maar aan
Luther, Reformatie of Viëtnam".
In welke mate zijn de nieuwe in
zichten nu overgekomen naar het
ulo en glo?
Op de ulo-scholen is geschiedenis
een zogenaamd „restvak". Dit bete
kent dat eerst de hoofdvakken op
het rooster volledig aan hur trek
ken komen k Houdt een leraar Frans,
om maar een voorbeeld te nemen,
no£ een paar uurtjes over dan moet
hij die maar vullen met g^s miede-
nisles. Van goed onderwijs komt in
de meeste gevallen weinig terecht-
Het gebeurt dat een klas ieder jaar
weer een andere leraar geschiede
nis krijgt met steeds andere ideeën
en inzichten (of soms helemaal ni^t).
Openhartig verklaren enkele lera
ren zelf „geen barst" van geschie
denis af te weten. Het is dus niet
vreemd dat vele van de nieuwe in
zichten aan de ulo-leerlingen zijn
voorbijgegaan.
De opmerkingen van de directeur
van de St. Franciscuskweekschool
voor de Baronie broeder Hubertus,
sluiten hierop enigszins aan. „Er
moet heel wat worden verbeterd aan
de opleidingsprogrammering van de
kweekschool. Niet in de laatste
plaats op het gebied van het ge
schiedenisonderwijs" Broedei Huber
tus kan met gezag spreken. Hy is
zelf historicus.
a. e die de lagere schoolleerling
met zich torst als hij naar de ulo
komt is de directeur van dt Lam-
bertus-mulo in Breda slecht te spre
ken. ,,Wat ze op de lagere school
van geschiedenis weten kunnen ze
van mij cadeau krijgen. Het is alle
maal pet. Er wordt niet serieus
meer gewerkt, zoals vroeger. De
leerkrachten worden veel te vrij ge
laten. Met aie moderne methoden
tekenen de kinderen meer dan dat
ze leren".
Tegenover de opvattingen van
broeder Bavo staat die van de heer
F. H. M. Peerbooms,hoofd van de
r.-k. John, Kennedyscnool in Breda-
Noord. „Ik zie het geschiedenison
derwijs op de lagere school als een
aankweken van de liefde voor het
vak. Wat de leerling hierbij op
steekt is meegenomen". Docenten
aan het v.h.m.o. onderschrijven de
ze opvatting.
Nog maar kort kan op de lagere
scholen aan deze vorm voluit ge
stalte worden gegeven. Geschiedenis
was tot voor enkele jaren nog één
van de vakken waarvoor toelatings
examen voor de middelbare scho
len moest wo -den gedaan. Een gro
te dosis droge feitenkennis was
toen onontbeerlijk. ,,Nu vind ik ruim
te in de lessen om de kinderen op
hun niveau uiteraard, wat bij te
brengen over N.A.V.O., V.N., E.E.G.
en Kennedy. Tijdens de geschillen
tussen Israël en Arabië heb ik de
jongens kranten laten meebrengen.
In die periode heb ik de geschie
denisles daar helemaal op afge
stemd", aldus de heer Peerbooms.
Een geschiedenisknoest waarover
op vele lagere scholen in Zeeland en
rabant jarenlang wordt doorge
zaagd is de 80-jarige oorlog Op de
Kennedyschool wordt er precies één
bladzijde aan gewijd.
Hij vertelt dat men enige verbe
tering wil gaan brengen in de inzich
ten van het onderwijzend personeel
op lagere scholen en ulo's. In Ou
denbosch wordt op het ogenblik ge-
experimenteerd met nascholingscur
sussen. De ervaringen die men tot
nu toe heeft opgedaan op de Ouden-
bossche kweekschool zijn heel gun
stig. Naar alle waarschijnlijkheid zul
len deze cursusen straks voor het on-
derwijserscorps in heel West-Bra
bant worden opgezet.
Het zal hard nodig zijn. In Bra
bant en Zeeland valt aan het geschie
denisonderwijs op de lagere en ulo
scholen nog heel wat te verbeteren,
evenals trouwers elders in het land.
Nochtans: alles is niet bij het oude ge
nieven. Uit de contacten die we met
Brabantse en enkele Zeeuwse school
hoofden hadden kwam naar voren,
dat men uit eigener beweging wijzi
gingen heeft aangebracht. Opmer
kelijk veel hebben de „histoire de
bataille" afgezworen: „Van mij hoe
ven de kinderen al die gruwelijkhe
den niet te weten. Ik heb ei mijn
buik van vol", zegt een schoolhoofd
uit Roosendaal.
Op een enkele school is men al
veel verder gegaan, minder eenzijdig
ervenwel. Daar worden de geschiede
nislessen aan de hand van schoolra
dio-uitzendingen gevolgd. „De fei
ten moeten door inzichten worden
verworven en niet andersom", r.o re
deneert men.
Het is ons gebleken dat dez-» aan
pak x tg een te grote uitzondering
vormt. „Een groot aantal lagere-
schoolboekjes lijdt aan het euvel
dat ze traditionele leerstof oevat-
ten, die dan nog traditioneel wordt
gebracht ook", zegt kweekschool-di
recteur broeder Hubertus „Het blijft
kennelijk moeilijk om de jongste in
zichten in d^ boek es voor de lagere
school te laten doordingen. Cijferen
en taal zijn dikwijls de bijzonder
eenzijdige pijlers van het les pro-
gra. ima. Schoolhoofden wensen te
gloriëren uiet meer gssbrgden dan
de buurschool Dit verschijns* neemt
af, maar helaas niet iedereen kan 't
tempo blijkbaar volgen".
Het kan ook nog anders: Een ouder
schoolhoofd: „De methode met de
jaartallen bevalt me best. Ik heb
het nooit anders gedaan. Een zuster
van een meisjesschool zegt: „Nee.
hoor, de lessen in geschiedenis zijn
bij mij niet op nieuwe leest ge-
sch >eid De oude manier is toch ze
ker veel gezelliger". Alleen de her
vorming, die wordt bijna niet meer
behandeld, vult ze nog aan.
Een wat aantrekkelijker afwijking
van het oude liedje is het volgen
van bepaalde lijnen en parallellen
door de hele geschiedenis heen.
Dat we er echter nog niet zijn
mag wellicht blijken uit een opmer
king van een schoolmeester uit Bre
da: ,.Ik verzwijg tegenwoordig steeds
meer voor de kinderen, 't Geeft wel
eer scheef beeld ja
Van Dale's grootwoordenboek zei
het al: „Histoiie": verhaal dat ge
acht wordt geschied te zijn.
DEN HAAG (ANP) De commis
sie. ingesteld door de Raad van Di
recteuren van de Vereniging van Ne
derlandse Toneelgezelschappen heeft
een rapport uitgebracht raar aanlei
ding vin het plan van de drie weste
lijke standplaatsgezelschappen (Neder
landse Comedie, Haagsche Comedie en
Nieuw Rotterdams Toneel). De com
missie ziet het als noodzakelijk dat
alle gezelscharpen voorlopig zoveel
mogelijk en later uitsluitend ji eigen
stad en-of streek gaan spelen, afge
zien van enkele speciale to-irnee».
In haar rapport geeft de commis
sie „als ideaal toekomstbeeld" de vol
gende indeling van het land: Amster
dam: Nederlandse Comedie; Den Haag
De Haagsche Comedie; Rotterdam:
Nieuw Rotterdams Toneel; Noord-Hol
land-Utrecht: toneelgroep Centrum
met als standplaatsen Haarlem en
Utrecht en verder regelmatig spelend
in Amersfoort, Amsterdam, Den Hel
der, Hilversum, Hoorn. Laren en Vel-
sen; Noord-Brabant-Zeeland: Het Zui
delijk Toneel Ensemble (wellicht ge
fusioneerd met de toneelwerkgroep
Proloog) met ais standplaats Eind
hoven en verder regelmatig spelend
in o-a. Bergen op Zoom, Breda, Hel
mond, Den Bosch, Middelburg, Roo
sendaal en Tilburg; Limburg: Groot-
Limburgs Toneel met als standplaats
Maastricht en spelend in Vlaams en
Nederlands Limburg, Gelderland-Over
ijssel: Toneelgroep Theater met als
standplaatsen Arnhem en Nijmegen en
regelmatig spelend In Apeldoorn. De
venter, Doetinchem, Enschede, Henge
lo, Wageningen en Zwolle; Drente-
Friesl-.nd-Groningen: De Noorder Com
pagnie met als standplaatsen Gro
ningen en-of Drachten en spelend in
zoveel mogelijk steden.
„Toneelgroep Studio behoudt voor
alsnog door haar werkwijze een apar
te landelijke taak met het accent op
Amsterdam", zo stelt de commissie.
De commissie heeft de Nieuwe Kome
die niet betrokken in de verdeling.
„Het spreekt vanzelf", aldus de com
missie. ,,dat het totale terugtrekken
op „e standplaats en-of streek pas zal
kunnen geschieden, als -.11e gezel
schappen min of meer van gelijke kwa
liteit zullen zijn".
„Het gezelschap Ensemble zal zich
in Eindhoven moeten vestigen om toe
te komen aan zijn wezenlijke taken,
met name binding met en ontwikke
ling van een eigen publiek". Een nau
we samenwerking of zelfs fusie tussen
Ensemble en Proloog ligt dan naar
het oordeel van de commissie voor
de hand.
De commissie beveelt aan de subsi
die voor de gezelschappen vast te stel
len naar aanleiding van eer door het
gezelschap ingediende begroting en niet
naar aanleiding van een door subsidi-
ënten zelf opgestelde prognose.
Het tempo, waarin de commissie
heeft gewerkt, is bepaald geweest door
het verlangen van de voorgestelde re
constructie reeds met ingang van het
seizoen 1968-69 te effectueren.
ONGEWOON
In een niet a.1 te sterk bezet paren-
ioernooi kwant onderstaand spel voor dat
enige ongewone kenmerken bevat.
Het zal niet zo vaak gebeuren dat <Je
leider van een 4 <5-contract moet spelen
met tenminste twee verliezers in de bij
ldeuren en in troef A H 9 4 tegenover
10 7 2.
Ais dan bovendien blijkt dat de vijan
delijke troeven 5—1 verdeeld zijn, ls men
geneigd te veronderstellen dat dit con
tract geen succes zal worden.
Na afloop van dit spel kon de zuld-
«peler de kaarten evenwel voldaan in het
board stoppen, want de benodigde 10 sla
gen waren gemaakt, dank zij deze „on
gunstige" troefdistributle!
A10 2
AH94
O A 8
AB62
4 H V 8 6 4
e? V
O HV9732
H
97
V 10 7 2
O B 10 6 4
V 9 5 3
West was de gever en n-z stonden
kwetsbaar. West opende met 1 O, noord
doubleerde en oost paste. Zuid, die zijn
spel niet zo aantrekkelijk vond, trachtte
zo goedkoop mogelijk te ontsnappen en
bood 1 <7. Toen west hierop 1 4 zei, acht
te noord zich gerechtigd vier <3 te bieden,
wat in theorie een overbieding moet wor
den genoemd.
Oost doubleerde niet en zuid en west
pasten eveneens.
De dodelijke uitkomst is O, maar west
was niet helderziend en het bieden (noord
doubleert 1 O, oost past) deed hem den
ken dat eerder noord dan oost kort in O
zou zijn. Hij startte met 4 Heer, die in
noord met het Aas werd genomen. Er zijn
vijf directe winstslagen zodat er het een
en ander gebeuren moet om in veilige
haven te belanden. Een voor de hand
■liggende extra-slag is het introeven van
noords derde 4, zodat ln slag twee uit
noord een kleine 4 werd gespeeld Oost
nam met de Boer en speelde 0 na, maar
nu was het te laat. Zuid klein, west de
en noord het Aas Nu volgde Aas,
waarop bij west de Vrouw viel. Daar west
zeer goed V B sec van troef kon hebben
werd Heer nagespeeld. Valt de Boer,
dan kan zuid met de 10 naar de hand
gaan, in 4 snijden en de laatste troef
halen. Als west dan 4 Heer sec of tweede
gehad heeft maakt zuid 4 Q)-slagen, vier
♦-slagen en twee Azen. West gooide
evenwel O af en nu troefde zuid noords
4 10 af. Een kleine 4 volgde, bij west
verscheen de Heer, noord het Aas en
4 Boer na.
Toen west niet bekende was de gehele
kaartverdeling bekend en werd het spet
als volgt afgewikkeld: 4 uit noord, gesne
den met de 9, de laatste 4 uit de hand
en O na. Oost, met nog drie troeven la
handen, moet deze slag nemen en vaa
troef B 8 naar noords 9 4 spelen voor At
winnende slag.
Als zo vaak gold ook hier: wanhoop
niet voordat de laatste kaart ls gespeeld.
