MERTENS BLIJ MET „KOSTELIJKE"
SOCIALE VERZEKERINGEN
Baas moet weten
wat werknemers
cadeau krijgen
Over
eenvoudig
en voordelig
sparen voor
een eigen
huis.
AMRO BANK
brRud
P
Verdachte in Utrechtse
moordzaken kan twee
maal levenslang krijgen
N.K. V.-voorsiüer: Aandeel werknemers in investeringen
NIEUW KAPSEL VOOR DE OPERA
VANAF KERSTMIS ZEGT NIEUWE WET
ZUID-AMERIKA
OP RAND VAN
DE REVOLUTIE
Duitse herders
verscheuren
twee jongetjes
ROYAL
ALBERT
Hangar Seppe
in aanbouw
11
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 19 DECEMBER 1967
dagen.
Snoep
verstandig
eet 'n appel
CHANTAGE
CHAMPAGNE
GOEDE TROUW
REISJE
MOND OPEN
Snoep
verstandig
eet 'n appel
Milton Eisenhower
ZORGENKIND
PANIEKERIG
EERSTE KIND
ONDEMOCRATISCH
AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
mm.
DE BRAUN AROMATIC RANSELT DE
KOFFIEBONEN NIET STUK MET MES
SEN MAAR MAALT ZE
OOK VOOR
GÈ SCHENKEN
Snoep
verstandig
eet 'n appel
Weer verlengde DC-9
11
oom 79,
Bij iedere naai.
machine een ga
rantiecertificaat
uitgegeven door
de Stichting
Nederlands
Instituut voor
Consumenten
voorlichting
FlintstoneSj
Enderbirds.
P. J. J. MERTENS
Te veel gekermd
(ADVERTENTIE)
m
JACKIE KENNEDY, de altijd-
modieuze, verraste haar bewonde
raars door dit weekeinde in de
opera te verschijnen niet haar haar
kort gekapt, terwijl zij enkele dagen
daarvoor nog haar haar tot de
schouders liet vallen.
(Van onze juridische medewerker)
Op Eerste Kerstdag' van dit jaar treedt de wet in werking die de om
koping van niet-ambtenaren strafbaar stelt. Voor de ambtenaar gold een
soortgelijke strafbepaling al veel langer, maar op de voet van de ons
omringende landen België natuurlijk uitgezonderd en omdat men van
mening was dat het euvel van omkoping juist in het bedrijfsleven grote
afmetingen was gaan aannemen, heeft de minister van justitie een wets
voorstel ingediend om de corruptie ook buiten ambtelijke kring strafbaar
te stellen. De beide kamers hebben het zonder veel discussie of hoofdelijke
stemming aangenomen.
mag aannemen, als men zijn baas
ervan maar op de hoogte stelt. Wat
de nieuwe wet wil is: een open, eer
lijke en zuivere verhouding tussen
de medewerkers in het bedrijfsleven
en die dingen worden bij uitstek ge
diend door het melden van corruptie-
ve aanbiedingen en cadeautjes aan
de baas. Dat is het wat de nieuwe
wet eigenlijk verplicht stelt.
Over wat zich aan corruptie in
de particuliere sector afspeelt, komt
niet vaak iets naar buiten- Toch
klaagde reeds in 1910 de Commis
sie van de Maatschappij voor Nijver
heid en Handel, dat het euvel van
de omkoping in ons land betrekke
lijk veel voorkwam. En in die kring
kon men het weten.
In de jaren 1927-1928 stelde
diezelfde maatschappij een onder
zoek in, waaruit bleek dat niet
alleen het aanbieden en aannemen
van looien en cadeaus bij bijzondere
gelegenheden en feestdagen, maar
ook van echte steekpenningen in ons
land zeer veel voorkwam. Cijfers
hierover zijn wat ons land betreft
niet bekend. In Amerika schat rnen
dat door de omkooppraktijken in het
bedrijfsleven de eindprodukten voor
de Amerikaanse consument meer dan
15 procent duurder worden.
Die schade voor de uiteindelijke
afnemer is maar een aspect van de
zaak. Daarnaast is de omkoping
gelijk het misbruik van alcohol en
verdovende middelen een bron van
veel andere misdrijven. Zowel de om
koper als de omgekochte zijn vat
baar voor chantage: de omkoper dooi
de bedreiging met annulering van
de order, de omgekochte met het
dreigement dat zijn baas op de hoog
te wordt gesteld. Omkoping moet
vaak door allerlei bedrog, zo "Is vals
heid in geschrifte of knoeien met
maten en gewichten, in de doofpot
worden gestopt. Tenslotte is er nog
de verhouding tussen de leiding van
een bedrijf en de mensen aan wie
belangrijke taken, zoals de inkoop,
worden gedelegeerd. De zuiverheid
van deze verhouding wordt grondig
verpest door de omkoperij.
Het begint meestal met wat men
noemt de relatiegeschenken: een kist
je champagne met Kerstmis, dat
piecies wordt gezonden naar die fi
guur in een bedrijf, die een goede
order te vergeven heeft. Tegen de
baas zwijgt de gelukkige daarover
natuurlijk in alle talen. Als de cham-
^?.f"ei-6n£eï' drln een volgende keer
ovei die belangrijke order komt pra
ten gaat de man door de knieën en
is net kwaad gebeurd Zakelijke
motieven om de order aan deze of
maar anUnnjn' sPeIen ëeen rol meer,
maar alleen de steekpenning, die ge
gevenwordt om orders lof'te krij-
gen. De nieuwe wet bevat eigenlijk
prakthken e w6 vonds'teSen dit soort
Fnknner Wanneer bijvoorbeeld de
naderH I™ bedriif wordt be-
vakamLr aanbod van een
jS naar Majorca of met
dF order yanv P' oeent van
eenen J™ 15 hl)' 2e,£s al= hia
baar wFFrei' a,allneemt' niet straf-
van Vim h ar «ui maar de leiding
stelt stritt daarvan in kennis
dat mei genomen is het dus zo,
men gerust steekpenningen ed.
Nu is het ook niet zo dat iedere
portier iedere gulden fooi die hij
krijgt of iedere eimployé, iedere si
gaar die hij van een vertegenwoor
diger bij een bespreking ontvangt,
aan zijn baas moet gaan melden. De
wet wil dat deze dingen overeenkom
stig in goede trouw worden opgevat
en uitgevoerd. Maar wie in strijd met
de goede trouw deze dingen voor
zijn baas verzwijgt, kan gestraft
worden met gevangenisstraf van ten
hoogste een jaar of een boete van ten
hoogste honderdduizend gulden.
(ADVERTENTIE)
De omkoper zelf gaat ook niet
vrijuit. Natuurlijk zal iemand die met
steekpenningen een order in de wacht
wil slepen, van zijn enthousiasme
danig bekoelen, als de ander hem
rustig meedeelt: „Goed, ik zal dat
aannemen, maar ik wil er wel mijn
baas van op de hoogte stellen De
i omkooppraktijken zullen spoedig tot
het verleden behoren als ieder dat
deed. Maar dergelijke aanbiedingen
worden doorgaans gedaan met het
bekende knipoogje. Het douceurtje is
voor de man privé bedoeld en de
baas heeft daar niets mee te maken-
Wanneer iemand met een dergelij
ke instelling steekpenningen geeft,
of in het vooruitzicht stelt, kan hij
met dezelfde straf als degene die
zich laat omkopen gestraft worden.
Strikt genomen is het zelfs moge
lijk dat de laatste vrijuit gaat en
de omkoper wel gestraft wordt. De wet
verzekert aan de omgekochte straf
feloosheid als hij tijdig zijn chef in
licht. terwijl de omkoper voor de
bijl gaat als hij redelijkerwijs mocht
aannemen, dat de ander zijn mond
zal houden, en daarop speculeert.
Veel vervolgingen voor dit delict
verwacht de minister van Justitie
niet- Het zal geen aangiften regenen
en het bewijs is niet altijd makke
lijk te leveren. Wel is te verwach
ten dat de dreiging van een straf
vervolging, die de deelnemers van
omkooppraktijken altijd boven het
hoofd hangt er hoeft maar ie
mand zijn mond open te doen de
moraal van zakenlieden op dit punt
heel wat zuiverder zal maken.
Vooral als een paar sensationele
vervolgingen en laten we het niet
ontveinzen: die komen er zeker
uitgebreid in de kranten hebben ge
staan.
BALTIMORE (AP) In veel Zuid-
amerikaanse landen staan de men
sen op de rand van de revolutie."
Dit heeft Milton Eisenhower, de bij
zondere Amerikaanse ambassadeur
voor Zuid-Amerika verklaard in een
vraaggesprek.
De broer van oud-president Dwight
D. Eisenhower wees op de geweldige
tegenstellingen in de Zuidamerikaanse
maatschappij, welke naast een paar
fantastisch rijke gezinnen een kleine
middenklasse er massa's armen kent.
Toen kwam de radio, en later de te
levisie en mensen die niet konden le
zen, konden horen en zien. En als van
de ene dag op de andere gingen de
massa's beseffen dat het menselijke
verval universeel noch onvermijdelijk
Op de vraag of hij dacht dat het
communisme een werkelijke dreiging
vormt voor het hedendaagse Zuid-A-
merika qntwoordde Eisenhower: „Ja.
U moet begrijpen de communisten heb
ben werkelijk niets van zichzelf te
bieden. Het enige wat zij maar hoe
ven te doen is zich te vereenzelvi
gen met de klachten en de ellende
van de plaatselijke bevolking. Ik ben
overtuigd dat in het ene na het an
dere land de mensen op de rand van
de revolutie komen. De vraag is of
de revolutie bloedig zal zijn of geken
merkt zal worden door snelle demo
cratische sociale wijzigingen. Ik wil
geen namen noemen, maar ik denk
aai. één land waar 90 pet. van de
produktiemiddelen in handen is van
vijf procent van de bevolking. In een
dergelijk land is het niet verwonder
lijk dat de mensen in een revolutio
naire stemming verkeren.
Eisenhower merkte op dat pas
nadat de Amerikaanse hulp in het be
grotingsjaar 1957-'58 tot netto 1.7 mil
jard dollar was opgelopen, „wij plot
seling tot de ontdekking k"ramen dat
hoe meer kapitaal en andere hulp wij
gaven des te meer zij ons haatten".
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT Tijdens zijn openingsrede voor de N.K. V.-verbon ds-
raadsvergadering heeft voorzitter P. J. J. Mertens gisteren gezegd,
dat men van werknemers alleen maar spaarzin ten behoeve van in
vesteringen mag verlangen, als de huidige reële bestedingsmogelijk
heden niet worden aangetast. Het zal zo moeten gaan, dat van een
deel van de mogelijke consumptiestijging wordt afgezien ten bate
van de investeringen, mits de werknemers in die investeringen een
aandeel krijgen. De heer Mertens zei verder, dat er teveel wordt
gekermd over de kosten der sociale verzekeringen. Hij aanvaardt
wel een zoeken naar wegen om verdere voorzieningen te bekostigen,
maar verklaarde zich in dit verband tegenstander van het intrekken
van de kinderbijslag voor het eerste kind.
De heer Mertens begon zijn ope
ningsrede met te wijzen op het on
behagen dat men tegenwoordig op
nagenoeg elk gebied aantreft. Het zou
onverstandig zijn dit gevoel van on
behagen niet serieus te nemen en te
trachten het te onderdrukken door
maatregelen, die niet ingaan op de
oorzaken van het onbehagen maar al
leen de uitingsvormen betreffen.
De NK-V.-voorzitter constateerde
voorts, dat een aantal economische
grootheden een wat beter uitzicht bie
den. De produktie trekt bijvoorbeeld
wat aan. Maar de ontwikkeling van
het consumptieprijsniveau blijft zorg
wekkend, met name als gevolg van
huurverhoging en stijging van de in
directe belastingen.
De werkloosheid blijft volgens de
heer Martens een zorgenkind. De re
gering heeft al wel een serie maatre
gelen genomen, maar het N.K.V. meent
toch „dat het tot dusver gevoerde
beleid de ernst van de structurele as
pecten van de werkloosheid onderschat
of op zijn minst poogt met te ge
ringe middelen daaraan iets te doen"
Gelukkig bestaat de indruk dat we
over het dieptepunt van de conjunctu
rele neergang heen zijn, mrar we heb
ben geleerd, hoe kwetsbaar bepaalde
gebieden en bedrijfstakken zijn. aldus
de heer Mertens, die dan ook een be
roep op de regering deed, niets na te
laten wat de structurele positie van
deze regio's (net name het noorden en
Brabant) en sectors te verbeteren.
Ook het beleid rond de Limburgse
problematiek blijft de onverdeelde be
langstelling van het N.K-V. houden.
Na gesproken te hebben over het
nieuwe loonpolitieke systeem zei de
heer Mertens, dat de medezeggen
schap zich in een kritieke fase van
ontwikkeling bevindt. Een werkelijk
zinvolle medezeggenschap wordt even
wel niet alleen verkregen door het
creëren van allerlei rechten, de werk
nemers moeten ook de kennis en de
mentaliteit verwerven om van de
rechten een verantwoord gebruik te
maken.
De heer Mertens zei vervolgens, wel
eem de indruk te hebben, dat over
de kostenontwikkeling in de sociale
verzekering wat paniekerig wordt ge
schreven en gesproken. De diverse wet
ten zijn op democratische wijze tot
stand gekomen en er zal toch geen
weldenkende Nederlander zijn, die de
sociale verzekeringen overbodig vindt?
Aan het beleid is men tot dusver niet
failliet gegaan, integendeel, tegelijk
met de invoering ervan kon een re-
ele welvaartsverbetering worden door
gevoerd.
„Er zijn meer redenen om ons over
onzr kostelijke sociale verzekeringen
te verheugen, dan over de kostbaar
heid van diezelfde verzekeringen te
kermen. Van de sociale verzekerin
gen gaat een duidelijk stabiliserend ef
fect uit op de conjunctuur. Zowel voor
de positie van de ondernemingen als
voor het behoud van de werkgelegen
heid is dit van essentieel belang. In
het verleden heeft het ontbreken van
een behoorlijk loonvervangend inkomen,
bijvoorbeeld bij werkloosheid van eni
ge omvang, de dalende tendens van
de conjunctuur steeds versterkt".
Ook gaat van een stelsel van socia
le zekerheid 'n maatschappelijke vre
de uit. Dit alles neemt niet weg. dat
kostenbesef noodzakelijk is. Verbete
ringen in de sociale zekerheid moe
ten uit de economische ruimte worden
betaald. „Of wij deze ruimte moeten
scheppen door reeds bestaande voor
zieningen geheel of gedeeltelijk af te
bouwen is voor mij vooralsnog een
grote vraag. De afschaffing van de
kinderbijslag voor het eerste kind
spreekt ons in dit opzicht ir het ge
heel niet aan".
Sprekende over onderwijszaken zei
de heer Mertens onder meer dat er
tijdens het gehele opleidingsproces een
goed samenspel moet zijn tussen schooi
en bedrijfsleven. Dit samenspel is tot
dusver volgens de N.K.V.-voorzitter
bedroevend.
Hij constateerde voorts, dat er
relatief zeer weinig kinderen uit ar
beidersgezinnen universitair onderwijs
volgen, omdat het te duur is. „Met
een selectie van degenen, die zich als
student aanmelden, gaan we akkoord-
Maar het is fout, dat de huidige se
lectie te weinig naar de maatstaf van
de meeste geschiktheid geschiedt en
nog voor het grootste gedeelte gaat
via het inkomen van de ouders
Tenslotte besteedde de heer Mer
tens aandacht aan de ontwikkelingen
in de E.E.G. Hij hekelde de ondemo
cratische gang van zaken in de ge
meenschap. waar niemand anders dan
de minister iets te zeggen heeft, ook
het Europese parlement niet. Het
bevreemdde hem voorts, ^at de ver
dragen van Rome bepalen dat de ge
meenschap open staat voor alle de
mocratische Europese staten, terwijl
de praktijk is dat men de dictatuur-
staat Griekenland als geassocieerd lid
handhaaft, dat men de dictatuursta-
ten Spanje en Portugal wil aantrekken,
maar het volop democratische Vere
nigd Koninkrijk buiten de deur wil
houden. Men kan dit laatstp terecht
toeschrijven aan het Franse staats
hoofd, maar diens politiek wordt dan
toch maar mogelijk gemaakt door te
zwak tegenspel van de overige vijf
regeringen.
..Zullen de vijf nu blijk geven aan
het eind te zijn van hun incasserings
vermogen? Zullen zij eindelijk ophou
den Frankrijk enerzijds te laten pro
fiteren van de offers, die zij brengen
ter wille van de E.E.G. en als loon
daarvoor de ene vernedering na de
andere te slikken?" zo vroeg de heer
Mertens zich af.
LYNCHBURG (Reuter) Vier Duit
se herders hebben te Lynchburg in
de Amerikaanse staat Virginia twee
jongetjes van drie en vier jaar let
terlijk in stukken gescheurd ondanks
wanhopige pogingen van de vader van
de kinderen om de honden te verja
gen.
De honden, afkomstig van een in
de buurt gelegen boerderij, vielen de
kinderen onverwachts aan. De vader
greep een hark en ging daarmee de
dieren te lijf. Zij lieten de kleintjes
echter niet los. De politie schoot la
ter twee van de 4 dieren dood en ving
de andere twee. De ouders van de
kleintjes zijn met een zenuwinstorting
in het ziekenhuis opgenomen.
(ADVERTENTIE)
Sparen voor een eigen huis
is bij de AMRO Bank een
heel eenvoudige zaak
Zonder ingewikkelde re
gelingen of vervelend
verplichtingen.
Want wie spaart bij ik
AMRO Bank. mag
voor de aankoop van
m
een eigen woning op elk
gewenst moment elk be
drag van zijn spaarreke
ning opnemen. Dus ook
van die voordelige spaar
rekening waarop de
XMRO Bank vandaag
6% (zes procent!)
rente vergoedt.
UTRECHT (ANP) Als de Utrechtse verdachte Van Z. te zijner tijd
door de rechtbank schuldig bevonden en toerekenbaar wordt verklaard, kan
hij tot ten hoogste twee maal levenslange gevangenisstraf worden veroor
deeld. Hij heeft, aldus de politie, verklaard met voorbedachte rade te hebben
gehandeld, hetgeen volgens het wetboek van strafrecht moord betekent. Daar
«taai m.iXiitiüKi inse .«en svraf up indien Van Z. na verloop
van tijd op jaren (dit is 20 jaar) zou worden gesteld, zou hij in theorie
volgens justitiële kringen nog twee maal twintig jaar moeten zitten.
Daarna is het nog steeds in theorie mogelijk dat Van Z. voorwaarde
lijke invrijheidstelling krijgt. Bovendien is daarna nog gratie mogelijk.
Ér zijn in de Nederlandse recht
spraak gevallen bekend van delinquen
ten, die tot levenslang werden veroor
deeld, maar die na op jaren stellen,
het verlenen van voorwaardelijke in
vrijheidstelling en gratie, na 12-13 jaar
zitten in vrijheid kwamen. In z'n alge
meenheid gaat het beleid bij de i\ie-
derlandse rechtspleging ervan uit, dat
niemand uitzichtloos in de gevange
nis moet zitten. „Niemand beseft wat
dertien jaar zitten betekent", aldus een
officier van justitie. Elke delinquent
kan op jaren worden gesteld, maar hij
heeft er geen recht op. Dat wordt pas
na verloop van tijd bekeken. Een sju-
we moordenaar of een gewiekste in
breker kan in de gevangenis een co-
taal ander mens worden, waarvan de
maatschappij geen gevaar meer heeft
te duchten, zo redeneert men in jus
titiële kringen.
De positie van de Utrechter Van Z-
kan sinds 1945 alleen worden verge
leken met die van de Berkelse arts
O., die wegens een dubbele moord
tweemaal levenslang kreeg. Hij werd
ervan beschuldigd zijn vrouw te hebben
vergiftigd. Hij kreeg daarvoor levens
lang, hoewel hij ontkende. In de ge
vangenis vergiftigde hij een medege
vangene.
Voor deze nieuwe moord kreeg
hij weer levenslang, maar ar. O- bleei
ontkennen. In theorie is het mogelijk,
dat hij ooit vrijkomt. En dat zal even
eens in theorie gelden voor de Utrech
ter Van Z., als hij schuldig wordt be
vonden.
(ADVERTENTIE)
Want de Braun Aromatic heeft een echt maalwerk, pre
cies zoals de ..ouderwetse" handmolens. Alleen... Braun
maakte dat maalwerk elektrisch. De bonen worden ge
broken, niet stuk geranseld, zodat geen aroma-vernieti
gende hitte ontstaat. Al het verrukkelijke aroma blijft
bewaard.
De Braun koffiemolen heeft liefst 9 maalstanden. Door
even het reservoir te draaien krijgt u altijd de grofheid
of de fijnheid die u wenst.
De Braun Aromatic heeft nog meer voordelen:
het maalwerk is onverslijtbaar
het is veilig, want grijpgrage kinderhandies
kunnen er niet bij
gemakkelijk ook, want u hoeft de molen tijdens
het malen niet vast te houden
u heeft op de Braun Aromatic een vot jaar
garantie.
Prijs f 59,50
Een fijn cadeau, verpakt in een prachtige geschenkdoos.
(ADVERTENTIE)
s
ËJ
ENGELS 'I'OHSKLKIN,
Vraagt folders bij de importeur:
„'t HOOLHOES"lreneweg2 Bunde (L)
(Van onze correspondent)
HOEVEN Met ruim tien man per
soneel is het ..Danco Staal" uit Etten-
Leur begonnen aan de bouw van een
grote hangaar voor vliegtuigen op het
vliegveld Seppe. De hangaar krijgt een
lengte van 35 en een breedte van 16
meter, terwijl de hoogte 8 meter be
draagt. De gehele constructie van het
enorme gebouw bestaat uit beton, staal
en golfplaten. De hangaar zal plaats
bieden voor ruim 15 vliegtuigen. Hij
itomt te staan aan de Noordelijke zij
de van het veld op ongeveer honderd
meter van de Cockpit. Het is de be
doeling om eind volgende week met
de bouw gereed te komen. Opdracht
gever is de WEB, die het werk laat
uitvoeren omdat de bestaande lood
sen te klein zijn.
(ADVERTENTIE)
SCHIPHOL (ANP) Op Schiphol
is het tweede van de 14 door de KLM
bestelde Douglas DC-9-30 toestellen
aangekomen. Het vliegtuig, de PH-DNH
..Zürich", werd vanuit Santa Monica
overgevlogen.
Aan liet einde van deze maand zullen
nog 2 van deze verlengde DC-9 ma
chines aan de KLM worden afgeleverd.
