WIE wordt man of
vrouw van het jaar
DDIS
NEW
Wereldstad
ONZE PUZZEL
>RGEN
de doek die direct
DROOGTS
WOLKENKRABBER OVERHEERST MAAR
ïe&buysing
ER ZIJN OOK „KROTTEN'
EN TAFEREELTJES ALS IN NEDERLAND
NATIONALE OPINIEPEILING
THEEDOEK????
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 16 DECEMBER 1967
,uis gaat?
uren reizen
niet onvriendelijk
koker
geen risico
misverstand
1967 is een veelbewogen jaar geworden met grote belangrijke ge
beurtenissen en mensen die daarop hun stempel gedrukt hebben. Hoe
is uw reactie hierop geweest Wie heeft naar uw mening in het
nationale gebeuren en in het wereldnieuws de belangrijkste rol ge
speeld
Evenals vorig jaar legt DAGBLAD DE STEM deze vragen voor in
de vorm van een enquête. U kunt dus zelf de man of vrouw van het
jaar kiezen, die u het belangrijkste vindt. Dat mag mr. van Mierlo
van D' 66 zijn en drs. Bogaers van de christen-radicalen en minister
president De Jong. U mag ook president Johnson kiezen, Ho Tsji Min,
Che Guevara, Mao Tse Toeng of Mosje Dayan. En niets belet u om
Ridder van Rappard, prins Willem-Alexander, prinses Margriet of
kardinaal Alfrink aan te wijzen als man of vrouw van het jaar.
Ook voor de sportman of sportvrouw van het jaar hebt u alle keuze:
Coen Moulijn of Cruyffie, Jan Janssen, Peter Post of Eddie Merckx,
Wim Ruska of Ada Kok, Jean Marty of Wilma van den Berg.
Hetzelfde geldt voor het tv-programma, dat u het afgelopen jaar het
beste vond. U kunt kiezen tussen bijvoorbeeld Swieberje, De Forsyte
Saga, De Vliegende Non, De wrekers, Kunstgrepen of Ja zuster, Nee
zuster.
De uitslag van deze enquête
zal bekendgemaakt worden in
het oudej aarsnummer van 31 de
cember. U hoeft niet per se alle
vragen te beantwoorden. Ook als
u maar enkele vragen wilt be
antwoorden, kunt u aan deze en
quête meedoen. Het nevenstaand
formulier moet uiterlijk 18 de
cember aan onze centrale redactie
worden opgezonden: Dagblad De
Stem (Oudejaarsenquête), Rei
gerstraat 16, Breda.
De uitslag van deze enquête
kan gezien worden als een natio
nale opiniepeiling. Zes andere
kranten, met wie Dagblad De
Stem samenwerkt in de Stichting
Persunie, werken nl. ook aan deze
enquête mee. Dat zijn: Het Bin
nenhof (Den Haag), het Centrum
(Utrecht), De Leidse Courant, De
Nieuwe Limburger (Maastricht),
Het Noordhollands Dagblad
(Alkmaar) en de Twentsche Cou
rant (Hengelo). Wij zullen de me
ning van onze lezers en die van
andere bladen afzonderlijk publi
ceren.
(ADVERTENTIE)
DDD
ALMELO
VRAAG 1: Welke man of
vrouw heeft in 1967 de mees
te indruk op u gemaakt T
ANTWOORD
VRAAG 2: Wat is naar uw
mening de belangrijkste ge
beurtenis van het jaar ge
weest 7
ANTWOORD J
VRAAG 3Wie is voor u de
sportman of sportvrouw van
het jaar
ANTWOORD
VRAAG 4Welk tv-program
ma vond u dit jaar het best
ANTWOORD
VRAAG 5Aan wie heeft u
zich in 1967 het meest ge-
ergerd
ANTWOORD i
Bovenstaande strook invullen
en opzenden aan DAGBLAD
DE STEM (Oudejaarsenquê
te), Reigerstraat 16, Breda.
i
(ADVERTENTIE)
st dat tikje extra
verrassingen be
en autopolis, tot
ring. Schade af-
nputer.
i, oernederlandse
■ijen datgene uit-
assurantie-tussen-
goed geraden. Wist jij nou,
n kon tekenen?"
nij al zo'n beetje rond mijn
de verrassende vraag: „Heb
;s in de gaten had, nog zocht
dat de aansluiting kon vor
komen moet, ging Bartje,
rd verlangde, al verder: „Ik
ooi". Nou zou ik wel kunnen
aal nog niet naar school gaat,
n de regels van onze gesprek-
lap staan en bovendien was
mijn kamer uitzicht op geeft,
ggetje tussen een rijtje een
gebouwtje, dat indertijd plot-
kelijke status uitgroeide, toen
leuterschooltje. Dat schooltje
tij heeft het ei vaak over.
je had vanmorgen op school
hooi vandaag?"
eluk gebeurd. De juffrouw is
gevallen.''
nogal wat. Was het een erg
al leerde, niet nodig totaal
Bartje melding maakt van
is maar kinderachtig en man
iet er wel in, dat je de eerste
unt."
luto gehaald."
toch wel een flink ongeluk
van de trap gevallen. En die
kenauto hadden de kop ver-
nog een keer terugkomen om
rtje heeft een grote fantasie.
BEN VAN ZEELAND
"Ti van een progressief program-
nog opgesteld door zijn voorgan*
Op de avond voordat de onaer-
elingen beginnen hoort Ortega, aai
esprekingen een list zijn van o
tsen om de gevreesde __opstana
nleideirs in handen te krijgen.
indrang van de regering was aa
gericht. De communisten wora
oesteerd en vermoord, en Orieg
lamgeslagen achter, !*nd
et bittere besef, dat in dit i
wil en bereidheid tot V0^L+
niet tellen, maar alleen het10
de sterkste.
gegeven heeft Per WahloojnjJ^
:t in een boeiende, sober g'
•eschre*
roman, die spannend is
Ier, maar waarin de socaaie
den in Latijns-Amerika z^er s
weergegeven. De schrijver
zijn sympathie volledigaa^
van de communisten, ais
leest begrijpt u wa®'ro^aiing.
t. zorgde voor een goede vei
P. Y-
ET OLYSLAGER:
vraagbaak
R UW FIAT 124: (Uitg.
Deventer-Antwerpen). ï-en
wste Italiaanse paradep
[iet gebied van automebie
124, wordt behandeld in n'yraag-
chenen deeltje in de serie
t". Op de bekende overzie
ontleedt Piet 01yslageJ
en de stationcar van het
(ADVERTENTIE),
schenk "Jonge"S 8
Waarzegster
ondjes, op uw feestjes
irde gezelligheid.
heerlijk als "tic" In
Horizontaal: 1 vast rantsoen, 4 fami
lielid, 6 verfstof, 9 oude rekening (afk.),
10 karakter, 12 water in N.-Brab., 14
voorzetsel, 16 voorlichting, 18 dorpje in
N.-Brab., 20 behoeftig persoon, 22 hof
felijk, 24 metaalsoort, 26 landbouwwerk
tuig, 27 ruime ingang van een gebouw,
30 rechten inbegrepen (afk.), 31 hoofd
deksel, 32 een zekere, 33 voorzetsel, 35
schraal, 36 stap, 38 tussemzetsel, 40 mu
zieknoot, 41 kathedraal, 42 plechtige
gelofte, 43 reeks, 44 voorzetsel, 46 ri
vier in Italië, 48 hijswerktuig, 50 keurig,
52 priem, 53 eikeschors, 55 overblijfsel
bij verbranding, 57 vermurwd, 60 dam
langs een water, 61 stad in Italië, 63
standaardmaat bij de ijk, 65 bij eikaar
behorende voorwerpen, 66 stad in Dren
te, 69 koemestvocht, 70 water in N.-
Brab., 71 zwakke, 73 rivier in Duitsland,
75 oriënt expres (afk.), 76 inwendig
lichaamsdeel, 77 mannelijk beroep, 78
bijb., figuur.
Vertikaal: 1 langzaam, 2 dood lichaam
van paard, koe enz., 3 welaan, 4 lied,
5 patroon, 6 oriënt expres (afk.) 7
twist, 8 wijnglas, 9 muziekinstrument,
11 steenklomp, 13 spijskaart, 15 witte
suiker, 17 telwoord, 19 zuivere, 21 gods
dienst (afk.), 23 keurig, 25 zijtak Saaie,
28 witte mier, 29 verlegen, 31 land in
(Van onze correspondent Hans Citroen)
NEW YORK Tussen 8 en 10 uur 's ochtends braken de hon
derden treinen, die op twee verdiepingen aankomen op Grand
Central Station midden in Manhattan, honderdduizenden „commu
ters" (forensen) uit. Honderdduizenden Amerikanen met kleine
koffertjes bij zich, volstrekt niet geïnteresseerd in de granieten
pracht van de enorme gebouwen en de davering van de grootste
stad ter wereld, die aan het werk gaan.
IJlt de „Statistic Guide for New York City" uitgave 1965 de laatste)
grootste lengte van New York City57,6 kilometer
grootste breedte 26 kilometer;
totale lengte van de straten i bijna 10.000 kilometer;
aantal bomen 2.555.000;
aantal inwoners in 1963 8.086-000.
„Bent u Hollander?", zegt een taxi-
chauü'eui, die zich langzamer dan voet
staps door het verkeer tracht tf be
wegen. „Kunt u dan niet aan uw re
gering zeggen, dat zij Manhattan voor
de helft van het geld, dat zij er voor
kreeg, wat mij betreft kunnen terug
krijgen". Zuchtend zet hij zijn bij voor
baat verloren strijd voort, verloren,
want lopen gaat sneller. Iedereen
loopt, de mannen zijn 's avonds moe
van hun werk, moe van het lopen, nog
vermoeider van het rijden en vele dol
lars armer door de waanzinnige par-
keergelden, die zij moeten betalen:
6 dollar per dag, 2 dollar per uur.
aantal ondergrondse treinen: 6619;
aantal bussen: 4136;
aantal passagiers in 1964 per on
dergrondse: 1,3 miljard;
aantal passagiers in 1964 boven de
grond: bijna 2 miljard;
gemiddelde reistijd; uit de Bronx
58 minuten, uit Queens 79 minuten,
uit Nassau 82 minuten, uit Suffolk
106 minuten.
Niet opgenomen in deze gegevens
zijn de niet zeldzame gevallen van
mensen, die 5 uur per dag reizen om
in Manhattan te werken. Een afstand
van 100 kilometer van woonhuis naar
kantoor is niet abnormaal de attrac
tie v.d. woning is de afstand en de
bereikbaarheid van Manhattan. In de
advertenties van de flats (appart-
ments heten ze hier) staat 30
min of 45 min. van Manhattan, als
aanbeveling.
Aantal mensen, dat op een nor
male werkdag Manhattan binnenkomt:
3.349.000 (gegevens uit 1960 en thans
in 1967 aanzienlijk meer).
Aantal motorvoertuigen, dat op een
normale werkdag Manhattan binnen
komt: 588.000 (ook gegevens uit *960
en thans dus veel meer).
Aantal rijbewijzen in New York Ci
ty: 887.708 (gegevens 1964).
Er zijn voor diegenen, die nooit in
New York zijn geweest enige misver
standen op te helderen. New York
heeft parken, heeft dierentuinen en
New York heeft ruimte- De avenues en
straten zijn weids gebouwd en geven
bepaald niet het verstikkende gevoel
dat men zich zou kunnen indenken.
Een avenue als Park Avenue geeft
een wijde blik, die bijzonder prachtig
is en een romantische beschrijving
zou behoeven, die in dit stuk van fei
ten en cijfers wat overdreven zou aan
doen. De nieuwe wolkenkrabbers, die
rondom Rockefeller Centre zijn ge
bouwd, zijn zeer fraai van architectuur
en rechtvaardigen de naam van we
reldwonder, die de Amerikaan gaarne
aan dit reusachtige centrum wil geven.
New York is ook geen onvriende
lijke stad en ook geen harde" stad.
De voorbijganger is snel op weg naar
zijn werk of zijn bespreking en verliest
weinig tijd aan niet noodzakelijke din
gen. Maar hij is onmiddellijk bereid
om de weg te wijzen, inlichtingen te
geven en dan ook een snel praatje te
maken.
En hoe wonderlijk is het om in een
zien lopen met een grote mand op zijn
hoofd of om de romantische wagen-
stad van voortsnellende mannen en
vrouwen plotseling een Mexicaan te
tjes met gepofte kastanjes, die men
het bezit van Parijs dacht, ook hier
te i.ien.
Wij laten de cijfers weer tan het
woord:
7- aantal openbare scholen in 1963:
47.564;
jjjjg.aantal „private-schools" in 1963:
77 aantal openbare bibliotheken in
New York: 87;
~T aantal bezoekers van deze biblio
theken (1963-1964): 3.074.204;
p aantal kranten in een vreemde
taal: 69 in 24 talen (11 in het jiddisch)
7~ geregistreerde televisie-apparaten
In 1960: 2.340.087;
museums: 36.
Er gaan jaarlijks meer mensen naar
fle musea dan naar baseballwedstrij
den. En dan moeten wij bepaald ook
aantal passagiers noemen, dat in
iyb4 door de vliegvelden van New
ïOTa werd verwerkt: 22.864.295.
Bij alle liften in de grote ge-
jOUTjen. z^n er soms 20 of meer, ver
deeld in snelle en lokale liften (aan
de ene zijde van 1 naar 30 of 40, aan
de andere zijde de „boemel") staat
s°ort; portier of een meisje, de
°®'CIelj: •.Starter". Hij of zij is de-
ft, -l 1 j J sta§natie het bijzonder in
gewikkelde automatische systeem
weer op gang moet brengen.
Het nieuwe postkantoor is een enor-
rf.o massleve koker zonder ramen- De
kimrfïï^!1 sroptoyés werken er bij
Unsthcht. Van zijn 18e verdieping op
SLPlï Avenue neemt Jeff van der
lanrt/7', dlre=teur van de Nether-
f.t j Idftmrnation Service, regelmatig
YoïlS Vun. z?ns°nd.ergang boven New
het i„ 18 aHijd weer anders en
ri's altqd pen prachtig", zegt hij.
Hi rriiïï ?cteur van de trein zegt
later h «an reiziger, die zich
oresirtoèt y bekend tnaakt als de
trie tsn, sen omvangrijke indus-
fre you today". terUg' "How
aa1rteiMadiso? ®q' Garden rollen een
antal van de meest fantastische ijs
hockeyers, die men zich in Europa niet
kan dromen, knokkend over de vloer,
handschoenen uit. sticks als slagwa
pen gebruikend. Twee worden er ern
stig gestraft: 5 minuten op het straf-
bankje. En de prof strijd tussen de
New York Rangers en Minneapolis
gaat verder: Canadezen tegen Canade
zen.
De duurstbetaalde basketbalster al
ler tijden Will „the Stilt" Chamber
lain (mkomen jaarlijks 280.000 dollar)
heeft zijn vloer laten bedekken met
tapijt van eskimohondeneuzen, Sco
ren doet hij echter zeer veel minder
dan Willis Reed, idool van de New
York Knickerbockers. Deze speelde
verder met een gebroken neus. D»
„Knicks" wonnen van Cincinnati met
111—110.
K tra jan leidt voorstellingen in de
Metropolitan Opera van „Die Walköre"
en geeft drie Bach-concerten met de
Berliners in Phiharmonic Hall Horo
witz treedt weer op en is op
grammofoonplaten dan door Co
lumbia van R.C.A. Victor overgeno
men. „The biggest swoop in gramo
phone business". De New Yorkers dan-
sen aan de lopende band: The New
York City Ballet en The American
Ballet Theatre. Leonard Bernstein
gaat zeker weg bij zijn New York
Philharmonic en men prijst hem van
van zijn carrière als musicus en als
wege zijn moed om op het hoogtepunt
social-lion terzijde te treden. Het aan
tal Broadway- en off-broadway-produk-
ties is ontelbaar. Hello Dolly" is de
nieuwste hit in neger-bezetting. „Iphi-
genia in Aulis" met filmster Irene
Papas als Clytemnestra is een groot
en ontroerend succes in Manhattan's
Circle. Op de televisie blijft Carson
(4 miljoen-dollar-contract) met zijn
„Tonight Show" het winnen, evenals
Perry Mason, die iedere avond weer
zijn verdachten aan die arme stakker
van een prosecutor ontfutselt.
En dat zijn maar voorbeelden, want
binnen en buiten snelt het leven ver
der in niet aflatende vaart naar nieu
we voorstellingen, nieuwe wedstrijden,
nieuwe verkiezingen, nieuw geluk,
nieuwe zorgen. In de trein zegt een
„commuter" tegen deze reporter:
,,W<-et u. ik kom oorspronkelijk van
Sicilië en als ik rijk ben, ga ik weer
terug". Even later zegt hij: „Forget
it, I can't live somewhere else".
Er waren ir 1967 totaal 1.600.407
preventieve inspecties van de brand
weer in New York.
Het personeel van de brandweer
omvat 13.719 man, die 282 posten be
mannen. De brandweer giert en gilt
bij het meest minimale alarm onmid
dellijk de stad door, geen enkel risico
nemend. De brandweer is het mach
tigste instituut van de stad, de brand
weer bijvoorbeeld bepaalt hoeveel men
sen er in een kamer aanwezig mogen
zijn. Men moet zich ook niet voor
stellen welke rampen er in die toren
hoge gebouwen zouden kunnen komen
als de maatregelen niet zo streng en
duidelijk zouden zijn.
Het Departement van Gezondheid
heeft in 1964 in totaal 35 vergunningen
om geiten te bezitten en 5474 vergun
ningen om een kapperswinkel te leiden
uitgegeven. Verder waren er 55 ver
gunningen om als straatmuzikant op te
treden en was er 1 vergunning om een
openbaar vervoermiddel met paarde-
tractie te exploiteren. Dat is dan toch
niet het enige vervoermiddel met een
paard ervoor, want de politie gaf een
licentie voor 75 door paarden getrok
ken voertuigen. En de politie gaf' in
1964 ook 12-556 taxi-vergunningen uit.
Het sneeuwruimen kostte in 1963-
'64 7.352.000 dollar. En wat zal het nu
gaan kosten? Men verwacht een ijzige
winter in New York.
De 61 postkantoren van Manhattan
alleen verwerkten in 1963-'6<* per da?
gemiddeld bijna 30 miljoen poststukkei.
Jaarlijkse ontvangst van district Man
hattan: ruim 290 miljoen dollar. De
televisiegids van deze week verstrekl
voor de dag van donderdag 30 novem
ber een uiterst normale dag in he:
jaar in totaal 245 programma's, be
ginnend om 6.10 en eidigend de volgen
de morgen om 5.25 De New York Ti
mes had in 1964 in de zondageditie,
die enige honderden pagina's omvat
en bijna niet te tillen is, per keer meei
dan 100.000 regels advertentie.
„Holland", zegt de directeur van Ba
dio WRVR, „wat een land, wat eer
rust". „Wat doen jullie in Holland als
er geen wind is en de molens niet
meer werken?", vraagt de man in de
winkel. „Holland" zegt een andere ta
xi-chauffeur, „Ik kende een beeld van
een meisje uit Stockholm". „Uw am
bassadeur bij de Verenigde Naties ziet
er inderdaad uit als een ambassadeur"
zegt de radio-mijnheer van WABC.
..Hollanders worden nooit opgewon
den" zegt 'n medereiziger. „Dan moet
u eens naar Ajax-Feijenoord gaan kij
ken, raden wij hem aan". „Wat is
dat?", vraagt hij. „Dat is een soort
baseball" antwoorden wij. „Ik ga nooit
meer naar basball kijken", zegt hij,
„ik wist niet dat er in Holland gebase
balld werd". Het misverstand is groot
Achter ons zegt een vermoeide man:
„De president is het beu om steeds
weer hetzelfde te moeten zeggen"
(dit naar aanleiding van McNamara's
heengaan). De president zou eens een
uurtje bij mij thuis moeten komen en
met mijn kinderen kennis maken".
Een van de indrukwekkendste
nederzettingen van het
kapitaal is Rockefeller
Centre, een groep van vijftien
wolkenkrabbers.
De afmetingen worden
duidelijk bij vergelijking mef
de St.-Patrick-kathedraal,
op de voorgrond in het
midden, (foto hoven).
Tegenstellingen zijn er volop
in New York. Naast de meest
imposante gebouwen bestaat
armoe en verval, waarvan
hiernaast een beeld.
Het is de oude Stuyvesant
Town in East River, een
grauw complex waar de zon
vrijwel niet doordringt.
Midden tussen het
stadsgeweld bevindt zich de
rust van Central Park,
afgelijnd door de imposante
skyline van Fifth Avenu.
Schaatsers geven het park in
de winter een bijna Hollands
aanzien, (foto onder).
Eu-opa, 34 kaartspel met 78 kaarten, 85
los omhulsel, 36 voorzetsel, 37 achting,
39 geit, 45 opstand, 47 haaltje aan bonen,
48 rusti'g, 49 plaats in Italië met mar
mergroeven, 51 voorzetsel, 53 bolrond
vruchtje (spreekt), 54 bekend. It. dich
ter, 56 duivel, 58 zonderling, 59 zwem
vogel, 60 zuil, 62 votre excellence (afk),
64 muzieknoot, 67 zware zoete wijn, 68
eikeschors, 72 bijwoord, 74 bekende' af
korting.
OPLOSSING PUZZEL VORIGE WEEK
Horizontaal: 1 eb, 3 verband, 9 se 11
eek, 13 roede, 14 Ran, 15 kanp, 17 ene
18 gems, 19 Amoer, 21 Maria, 23 er 24
L.S., 26 fa, 27 re, 29 gems, 31 kap.' S3
meid, 35 s.o„ 36 hamer, 38 v a39 toer
40 tere, 41 Be, 42 Terek, 44 R.K., 46 n<*
ta, 48 lor, 49 stap, 51 al, 52 na, 54 do, 85
nu, 56 satan, 59 beest, 61 Atri, 62 ora, 64
stee, 66 nek, 67 Tours, 69 Ans, 70 trj 71
borstel, 72 st.
Verticaal: 1 eek, 2 Benares, 4 er, 5
roer, 6 hen, 7 adem. 8 ne, 9 Samaria10
Ens, 12 kam, 14 rei, 16 pols, 18 gram.
20 es, 22 af, 23 eg, 25 dam, 28 ed30
motet, 31 Karei, 32 Peter, 34 Evert, SS
het, 37 rek, 41 bolster, 43 ros, 45 Kan
tens, 46 na, 47 anti, 49 soes, 50 pu, 53 Aa
54 de, 57 ark, 58 Noor, 59 Bart, 60 sta. 61
ant 63 Rus, 65 Est. 67 To, 68 se
