TEGENCOUP OP LAATSTE MOMENT UITGELEKT ECONOMIE IN GEVARENZONE Grieken hebben zich neergelegd bij bewind der kolonels Het koningshuis betaalt de tol VAN Koning hoopte op bliksemstaatsgreep en triomftocht naar Athene VOLK IS ONVERSCHILLIG Minister Roolvink in loonnota Philips staat er beter voor rEL koopt BESPARING MANTEL 149,- 198,- 295,- 695,- 225,- 225,- 325,- 295,- 395,- 795,- 995,- 1195,- 1295,- Boeteviering en biecht P.v.d.A.: spoed niet stakingsrecht 55 Minim um -inkomen Kamer voor uitbreiding huurliberalisatie JJ&S Pompbediende (67) overvallen VOORBIJ HOOP VERTREK Tien kalveren bij botsing gedood Uithuilen Communisten Deert niet LANGHARIGE ONTSLAGEN mb DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 15 DECEMBER 1967 AG. RAAG RAAG Lat 24 finenweg 127 Is 244b erstraat 163 tstraat 180 fet 11 itraat 29 IlLIPS .ARDROOGKAPPEN li „Harfveroverend" ca-1 liu, regelbare tempera- lr, sierlijke uitvoering met thuifbare rand. Irmale prijs 59,75 TORAMAPRIJS 49,95 e uitvoering 69,75 TORAMAPRIJS 59,50 ank ook 30LD BENZINE nt per liter )edkoper SINGEL 74 lunetstraat) IEDA BOO - 2 58 00 (Van onze redactie buitenland) ATHENE. Terwijl gisteren de laatste sporen van de opstand tegen het Griekse militaire bewind werden uitgewist, en de Grieken hun normale gang van elke dag gingen, begon het duidelijk te worden dat de tegencoup van koning Constantijn pas op liet laatste ogenblik werd verijdeld door mannen die trouw bleven aan de regering in Athene. De tegencoup zou woensdag rond het middaguur (11.00 uur onze tijd) hebben plaatsgevonden en begon in Noord-Griekenland met de steun van het machtige derde legerkorps. Maar een uur voor dat de staatsgreep een feit moest worden, moet het militaire bewind in Athene er lucht van hebben gekregen, want het nam onmiddellijk tegenmaatregelen. Volgens welingelichte Kringen zou het volgende in Saloniki, de grootste stad in het noorden en in Kavalla, in noord oost Griekenland, waar de koning met de troepen die hem trouw waren ver- bleef, zün gebeurd. Om onveer 10.00 uur ontvingen leden van het bewind in Athene berichten dat de koning een poging zou ondernemen Kolonel Papadopoulos, de nieuwe Griekse premier noemde gisteren tij dens een persconferentie (waarvan hier een beeld) de poging van koning Con stanten de regering omver te werpen „dwaas" en „onbegrijpelijk". Hij heeft een aantal koningsgetrouwe officiers (die byna alle gearresteerd zijn) am nestie verleend, maar enkele topfigu ren zullen gestraft worden, zei hij. WASSENAAR TTardinaal Alfrink heeft verklaard. dat de boeteviering moet worden beschouwd als een voorbereiding op •de biecht, niet als een viering die de biecht kan vervangen. Daarmee ur- geert hij de verklaring, die reeds in 1965 door het gezamenlijke episco paat werd uitgegeven. Als wij de kardinaal goed verstaan, wil hij vooral benadrukken, dat in de huidige omstandigheden alleen de privé-biecht als sacrament kan wor den beschouwd en de boeteviering niet. Sommige priesters proberen van deze laatste een sacrament te maken", door het geven van een al-, gemene absolutie. De kardinaal wijst deze praktijk op verschillende gron den af. Hij pleit ervoor, beide vor men, de privé-biecht als sacramen tele en cle boetecelebratie als niet- sacramentele boeteviering, naast el kaar te laten bestaan. Hiervoor lijkt ons zeer veel te zeg gen. Wie de boeteviering goed be grijpt, heeft de toegevoegde alge mene absolutie niet nodig. En wie een echte absolutie nodig heeft, zal zich met een boeteviering niet te vreden willen stellen. Vraag is nu maar hoe dikwijls wij naar ons eerlijk christelijk aan- voeler. zo'n echte absolutie be hoeven, Hier is binnen betrekkelijk korte tijd een snelle ontwikkeling opgetreden, die samenhangt met de ontwikkeling van het zondebesef. Achtte men zich vroeger vrij gemak kelijk in „staat van doodzonde", en voelde men op grond van deze ge dachte vrij frequent de behoefte aan een absolutie in de biecht, tegen woordig erkent de christen welis waar zijn zondigheid maar hij komt minder snel tot de conclusie, in „doodzonde" gevallen te zijn. Het mag dan ook geen wonder heten, dat de biechtfrequentie is afgenomen en dat de gelovigen in hun behoefte aan verlosing eerder hun toevlucht nemen tot andere vormen van boete doening, waaronder de boetecele- batie een bijzondere plaats inneemt. Indien deze ontwikkeling zich ver der doorzet, hetgeen naar onze me ning onvermijdelijk is, hoeft dit niet tot de ondergang' van de biecht te leiden. Integendeel: zij zal aan de biecht haar oorspronkelijke beteke nis kunnen hergeven, zij zou van de biech. weer het sacrament kunnen maken waarin degenen, die de ge nade van hun doopsel verspeeld hebben, zich met de Heer kunnen verzoenen. De plicht om het te ont vangen zal zich misschien nooit, misschien maar een enkele keer in den mensenleven voordoen. Maar hij zich voordoet, zal de geboden kans als een grote genade worden ervaren. *kv\\vvvx>;\V\vww\\V%V%NN.\V (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG In de Tweede Kamer T,. ,en de behandeling van de Justitie-begroting van socialistische ftn Se^re*£d met initiatiefwetsvoor stellen ter zake het stakingsrecht en de nteïgeningswetgeving, als de regering doet Z6^ sP°edig voorstellen Minister Polak van Justitie heeft meegedeeld, dat hij de grootst moge lijke spoed zal betrachten met het in- kMgsreclrf 6611 ontwerp over bet sta- Hoewel nog deze maand het SER- Mvies wordt verwacht, kon de minister ?at het ontwerp nog dit dfend ^aar Za* W0T(*en inge- dreigde met een mc>tie te zullen inzake het echtscheidingsrecht, •ll mf" gewijzigd wil zien. Mr. Geert- «ema (VVD) pleitte voor een vergroting n de inspraak van de werknemers in net ondernemingsbeleid en voor publi- ffiilc£ï van de Jaarstukken, ook van besloten vennootschappen. 5!) (Van onze parlementaire redactie) piSN HAAG Naar het oordeel van de regering kan de loonpolitiek een bijdrage leveren tot vermindering van de zorg over de econo mische situatie. De Nederlandse economie bevindt zich thans in een gevarenzone. Er is weinig nodig om de economische ontwikkeling verder nadelig te beïnvloeden. In dit licht bezien behoort de stijging van de loonkosten in 1968 te worden afgestemd op de te verwachten ontwikkeling van de arbeidsproduktiviteit. Dit zegt minister Roolvink (Sociale Zaken) in een nota aan de Tweede Kamer over de volgend jaar te voeren vrijere loonpolitiek. Vorige week had minister De Block (Economische Za ken) nog vry optimistisch gesteld dat de economische situatie zich niet on gunstig liet aanzien. Minister Roolvink wijst er in de nota op da»t ook bij een vrijere loonpolitiek de uiteindelijke verantwoordelijkheid bij de regering ligt. Ter handhaving van het economisch evenwicht moet de re gering in staat zijn een slagvaardig be leid te voeren, ook ten aanzien van de loonpolitiek. De commissie voor Sociale Zaken van de Tweede Kamer heeft gisteren nog geen beslissing genomen over een motie van de heer Van Lier (PvdA) om per 1 januari al het wettelijke minimum inkomen te verhogen en niet 'op 1 juli, zoals het georganiseerde bedrijfsleven had afgesproken. De commissie zal dinsdagmorgen haar standpunt over de motie bepalen, na dat zij eerst de loonnota van minister Roolvink heeft kunnen bestuderen. In de commissievergadering heeft minister Roolvink gezegd te verwachten dat ver hoging van het wettelijke minimum inkomen per 1 januari voor de rijksbe groting niet zoveel consequenties heeft, omdat er bij het rijk maar weinig men sen met een minimum-inkomen werken. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De Tweede Kamer heeft gisteren de begroting 1968 van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aangenomen. De motie van de socialist Van den Doel, waarbij gevraagd wordt de huurlibera lisatie volgend jaar niet uit te breiden, werd met 70 tegen 34 stemmen verwor pen. Vóór stemden de PvdA. de PSP, de CPN en de KVP'er Weyters. (ADVERTENTIE) PURE OLD j, POT STILL PUT STILL door velen ontdekt in hun Irish Coffee! IMPORTSCHAEFERS WGRDEMAUN N.V., AMSTERDAM (ADVERTENTIE) ROTTERDAM (ANP) - De Rotter damse politie heeft de twee mannen gearresteerd, die woensdagavond laat de 67-jarige pompbediende J. Marse van een benzinestation aan de Waal haven neersloegen. Die avond stopte bij het benzinesta tion een personenauto. De bestuurder vroeg de pompbediende voor 5,— benzine in de tank te doen. Terwijl de heer Marse de dop van de tank draai de, werd hij door de naast de bestuur der zittende main met een hard voor werp op het hoofd geslagen. De hevig bloedende pompbediende bleef echteT bij kennis en riep om hulp. De twee mannen reden daarop in hun auto weg het militaire regiem uit de macht te ontzetten. Troepen omsingelden onmiddellijk al le regeringsgebouwen in Saloniki, als mede de telecommunicatiecentrale en het radiostation. Alle telefoonverbindingen werden verbroken, waardoor noord-Grieken- land volkomen werd geïsoleerd. Op de ze manier was het onmogelijk voor de strijdmacht van de tegencoup een be roep te doen op de royalistische eenhe den in Athene om in opstand te komen tegen de kolonels. Inmiddels was de koning woensdag morgen vroeg rechtstreeks van Athene naar Kavalla gevlogen met zijn hele ge zin. Hij ging onmiddellijk naar het ra diostation om een toespraak tot het land op de band te laten opnemen, waarin hij het volk vroeg zich aan zijn zijde te scharen terwijl hij zou probe ren „de democratie en de vrijheid te herstellen". De opname, van 750 woorden, werd door loyale officieren van de lucht macht naar Larissa gevlogen, waar de Griekse luchtmacht haar meeste eenhe den heeft op een grote NAVO-basis. De opname werd over de korte golf uitge zonden. De meeste Grieken echter konden haar niet ontvangen. Maar later om 1600 uur (onze tijd) verschenen plotseling straaljagers boven Saloniki en werden duizenden afschriften van de toespraak van de koning uitgegooid. Voor de meeste bewoners van Saloniki was dit de eerste aanwijzing van hetgeen er werkelijk gebeurd was nadat troepen die trouw bleven aan de regering in Athene de belangrijkste punten die naar de stad leiden in bezit hadden ge nomen. De minister van noord-Griekenland, brigade-generaal Dimitrios Patilos, die een zware nieraandoening heeft, verliet zijn ziekenhuisbed, trok zijn uniform aan en nam de macht over in het hoofd kwartier van het derde legercorps in Saloniki. Hij ontnam de bevelhebber van het derde legercorps generaal Geor ge Peridis het commando en zei ln een radio-uitzending van het plaatselijke radiostation de situatie volledig in han den te hebben. Hij deed een beroep op het eerste en tweede legercorps onmiddellijk het con tact te herstellen met het algemene na tionale defensie-hoofdkwartier. Patilis gaf ook opdracht de niet aan het bewind in Athene trouwe legereenheden te ver ijdelen. Saloniki binnen te trekken. De tegencoup van de koning was voor bij. Maar terwijl de koning met zijn vol gelingen in Kavalla nog bezig waren uit te vinden wie voor wie tegen hen waren, wisten de kolonels in Athene hun posities te versterken door de be velhebbers van het Griekse leger ver klaringen van trouw te laten afleggen De koning en zijn gezin hadden hun intrek genomen in het Astir hotel in Kavalla terwijl het drama zich ont vouwde. Hij ta*ok zijn maarschalkuni form aan en nam het bevel op zich, maar de berichten die binnenkwamen waren ontmoedigend, in het bijzonder die van Saloniki. Hij had gehoopt, dat Saloniki zijn bastion zou worden om het militaire regiem af te zetten en triomf ankelij k in de Griekse hoofdstad terug te keren. In de loop van de avond vlogen de radio-boodschappen van de koning en de regering over en weer. Beide deden beroepen op het leger trouw te blijven Donderdagmorgen om 0.2.00 uur (onze tijd) ongeveer 17 uur na de tegencoup reden tanks die trouw waren aan Athe ne. Saloniki binnen om de troepen die reeds aan de toegangswegen tot de stad stonden te steunen. De stad bleef tijdens de dramatische gebeurtenissen rustig. Alle vervoer en burgers kregen bevel binnen te blijven. Maar botsingen heb ben zich niet voorgedaan. SOESTERBERG (ANP) Op de rykswecht Utrecht - Amersfoort is gis teren bij Soesterberg een met 60 kalve- 5e" Seladen vrachtauto met grote snel heid tegen een op een parkeerplaats staande vrachtauto, die beladen was met 200 gasflessen, gebotst. De cabine van de veewagen werd volkomen uit elkaar gerukt en spatte naar alle kanten uiteen. De bestuurder kreeg slechts lichte verwondingen. Er werden tien kalveren gedood. De 50 andere kalveren vluchtten naar alle kanten. Om een uur of 3 (02.00 onze tijd) moet het de koning duidelijk geworden zijn dat de steun waar hij zich van verzekerd achtte niet voldoende was Hij begon onmiddellijk aan de voorbe dingen voor zijn vertrek. Iets vóór 05.00 begaf hij zich naar zijn vrouw, koningin Anne-Marie en zijn moeder, koningin-moeder Frederika én bracht hen op de hoogte van zijn be sluit. De koning met zijn 2 1/2 oude doch tertje Alexia op de arm en een kinder juffrouw met de zeven maanden oude prins Paul, reden vergezeld van de zus ter van de koning, prinses Irene, zijn vrouw en zijn moeder naar het dichtbij gelegen vliegveld van Kavalla. Bij het krieken van de dag ging het gezel schap aan boord van het koninklijke toestel en vloog rechtstreeks naar Rome (ADVERTENTIE) (Van onze speciale verslaggever P. Snoeren) ATHENE. Koning Constantijn komt terug. Dat is de mening van alle Grieken, waarmee ik vandaag gesproken heb in het Athene, dat onder druilregen en veel kleurige lichtballen opgewekt toeleeft naar Kerstmis - de grote ge schenkdag hier. „En", voegen ze er met kreeftskeer- kringlijke onbekommerdheid aan toe: „als hij weigert, dan kiezen we eenvoudig een nieuwe koning". Hst is pvri onbegrijpelijk als waar. In Nederland moge de Griek se politiek duister en fataal lijken als de intrige van een klassiek treurspel in Athene vat de man in de straat het allemaal op als een meer of minder geslaagde mop het hangt er van af aan welke kant hij-staat. Omdat hij een politieke blinde is van al het gekonkel der hoge heren voor en sinds de tweede wereldoorlog een ver doolde in het labyrinth van machtswellustige minosaurussen? dat mag men met recht vermoeden, als men de voorgeschiedenis bestu deert van het melodrama, dat hier de afgelopen dagen is opgevoerd. de kolonels, dan zou het toch wel van iets meer elan blijk hebben mogen ge ven, toen de koning vanuit Larissa zijn oproep lanceerde. Als een laf volk ko men ze nu ook weer niet uit de historie naar voren. Maar er is een ander aspect. Het komt op je af, zodra je de knop van de radio omdraait of, op straat, een open deur passeert. Overal krast schrille oosterse muziek in op ons door velen plat gewalste gehoororgaan. Je kunt er niet om heen Griekenland wordt wel tot het moderne Westen gerekend en Athene mag daar zelfs architecto nisch erg op lijken, qua psychologie, qua leefklimaat hoort het eerder bij het Nabije Oosten. Mensen, die na de gebeurtenissen van de laatste dagen geen bezwaar hebben tegen de terug keer van koning Constantijn, zijn in de Nederlandse denktrant onbestaanbaar. Je kunt ze echter heel goed plaatsen in pakweg een Egypte, dat Nasser na zijn verpletterende nederlaag tegen Israël massaal tot aanblijven dwong. Hetzelfde beeld als men met Grieken op straat discussieert. Ik wil hierbij vooropstellen dat mijn ervaringen niet later dateren dan vandaag, nu het lucht kasteel van Constantijns machtsgreep weggeblazen is. Een maand geleden heb ik de hele Griekse archipel van Rho- dos tot en met Korfoe doorkruist. Wat ik toen hoorde, verschilt in geen enkel opzicht van wat de Grieken nu zeggen. Het argument dat de kolonels vast in het zadel zijn blijven zitten en dat het daarom voortaan uitkijken geblazen is voor de bevolking, valt hiermee. „Wij zien voor onze toekomst betere kansen dan ooit", zei men een maand geleden van hoog tot laag in Griekenland tegen mij en zegt men nu nog. Als westerling, die zijn hoge plaats kent, werp je dan tegen: ..Ho. ho, lieve man. en al die politieke gevangenen dan, die gemarteld worden op ae eilanden Jaros en Le- „Dat is iets anders", antwoordden de Grieken, voor zover ze bereikbaar zijn, omdat ze niet op Jaros of Leros zitten. „Dat zijn maar communisten". Onver saagd ga je door. Je zegt, nog steeds als westerling denkend: „Maar dat iemand communist is, hoeft toch geen reden te zijn om liem zo te behande len?" Dan wordt de Griek erg boos. „O nee?", roept hij, „weet u dat de communisten in de burgeroorlog van 1947 duizenden Griekse kinderen tus sen 3 en 13 jaar van hun gezinnen ge scheiden hebben en ze hebben gedepor teerd naar landen achter het IJzeren Gordijn?" Oog om oog, tand om tand dat is de mentaliteit van de doorsnee Griek. Een oosterse mentaliteit, die wel met een westerse bril bekeken, maar niet helemaal naar westerse maatstaven veroordeeld mag worden. Niet leuk vinden wat er in Griekenland gebeurt, deert de Grien eenvoudig niet, als hij het maar leuk vindt. Men kan tegen mij aanvoeren dat ik kennelijk alsmaar de verkeerde Grie ken tegen het lijf loop. Best mogelijk. Rest dan nog altijd de vraag waarom Constantijn bij zijn machtsgreep aan toonbaar geen vierkante centimeter grond heeft gehad om op te staan. Rest de vraag, waarom ik dit verhaal zit te schrijven in een naar de feestdagen toe levend Athene, waarin tijdens de coup geen schot is gelost, geen hand is ge heven, geen haar is gekrenkt en dit EINDHOVEN (ANP) Het Philips concern staat er eind van dit jaar beter voor dan vorig jaar. De bedrijfsleiding gaat het komende jaar met vertrouwen tegemoet. Dit blijkt uit een interview met ir. F. J. Philips, opgenomen in het kerstnummer van de Philips Koerier. Ir. Philips verklaarde: „De maatregel, die we eind 1966 en begin 1967 hebben getroffen, heeft geleid tot een meer krachtige en meer efficiënte opstelling van onze onderneming. We hebben nu in de loop van het jaar de resultaten daarvan al ktmnen bespeuren. (Van een onzer verslaggevers) ABBEKERK De 18-jarige Jacob Duin, als kassenbeglazer werkzaam by het bedrijf van de heer P. Th. Broek huizen te Midwoud is op staande voet ontslagen op grond van zyn te weelde rige haardos. De jongen, die vanaf 27 juli in dienst was van het bedrijf, zegt dat zijn chef enkele malen had meegedeeld, dat klan ten kritiek hadden op zijn kapsel, maar zelf zou hij nooit hebben gezegd, dat Jacob naar de kapper moest gaan. De heer Broekhuizen beweert he<t te gendeel: „Ik heb hem er vijf of zes keer op geattendeerd. Er waren op drachtgevers, die de jongen niet meer wensten te ontmoeten. Dat heeft mij in de loop van de tijd zelfs geld gekost. is toch het centrum de navel van het land. zoals een Griek het vanmid dag met klassieke beeldspraak noemde. I Als de bevolking zo graag af wil van Er lijkt mii maar een conclusie mo gelijk: de Grieken leggen zich in meer derheid bij de regering van de kolonels neer, of wij dat nu waarderen of niet. Ook als Constantijn erbij inbegrepen is, al zit die nu uit te huilen in Rome. Dit laatste zegt niet alleen de man in de vreedzame alledaagse straat, men proeft het evenzeer in de bewoordingen, waar in de oudbakken grijper naar de macht en nieuwbakken premier George Papa dopoulos het zegt (hij heeft elf onder scheidingen, waarvan vijf koninklijke, ik heb ze vandaag op mijn gemak kun nen tellen). Analyseert men zyn uitla tingen na de vlucht van Constantyn, dan verwijt hij zijn broodheer (de ko ning was tevens opperbevelhebber van Het leger), hoogstens dat hij zich heeft 'aten misleiden dat hij het slachtof fer is geworden van misdadige avon turiers. Dan kan de beste overkomen, nietwaar? Je biedt je excuses aan en alles is vergeven en vergeten. De Griekse koninklijke familie is in de nacht van woensdag op donderdag naar Italië gevlogen. Hier dc aankomst van het vorstenpaar met kinderen en koningin Frederike op het vliegveld Ciampino. (Van onze redactie buitenland) De poging van koning Constantijn het land te ontdoen van de militaire junta, die het land sinds april beheerst, is niet geheel onverwacht gekomen. Reeds eerder hebben wij geschreven hoe het verzet tegen de junta sinds de crisis om Cyprus is gegroeid. Het akkoord dat het Griekse bewind met Turkije had bereikt, werd als een diplomatieke nederlaag beschouwd, terwijl de van het eiland naar Grie kenland teruggekeerde militairen diep teleurgesteld waren over het Griekse standpunt. Waarom waren immers 12.000 militairen naar Cyprus gestuurd als deze enorme troepenmeerderheid op het eiland direct zou worden teruggenomen Vorige week heeft zich ook een ander feit voorgedaan, waaruit bleek dat de junta, ondanks een terreur van gevangenisstraffen en een straffe censuur op de pers, de openlijke kritiek niet had kunnen smoren. Vanuit Parijs richtte oud-premier Karamanlis, die acht jaar lang de Griekse regering had geleid tot liij in 1963 aftrad na een geschil met dc koning, twee maal felle kritiek op het huidige bewind. De junta leek te gaan buigen, want Karamanlis heeft nog grote invloed in het land. Maar de oud-premier die aanvankelijk de sympathie scheen te hebben van verscheidene leden van de junta, moet hen door zijn felle kritiek toch hebben gekwetst. Van steun van binnenuit de junta bij de poging van de koning is gisteren dan ook geen sprake geweest. De poging van de koning zich te ontdoen van de militaire machthebbers wordt toch door sommigen gezien als het resultaat van een overeenkomst van de vorst met de voormalige regeringsleiders Kanellopoulos, Karamanlis en Papandreoe. Kanellopoulos was leider van de waarnemende regering, die nieuwe nationale verkiezingen moest voorbereiden, maar door de huidige junta ten val werd gebracht. Papandreoe is leider van het lihkse centrum, en heeft laatstelijk van no vember '63 tot juli '65 aan het hoofd van de regering gestaan Karamanlis daarentegen heeft zich altijd duidelijk rechts opgesteld. Het vermoeden wordt in Athene geuit dat Karamanlis zich tot zijn kritlex heeft laten brengen op aanraden van de koning, die profijt heeft willen trekken van de verwarring in regeringskringen sinds het terugtrekken van de Cyprische troepen. De juntaleiders leken de laatste weken meer en meer gesteld tegenover een verenigd front van links en rechts onder leiding van de nu uitgeweken Koning. Het leek erop dat de junta-leiders zich zouden gaan buigen, omdat een burgeroorlog het enige alternatief zou zijn. En voor een burgeroorlog hebben alle Grieken nog een heilige vrees. Deze burgeroorlog is nu mogelijk in een eerste aanzet gekomen. Maar deze nog met geheel zekere wetenschap is gekocht voor een hoge prijs verstevi ging van de macht van de junta. Het zwakke koningshuis betaalt de tol.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 9