De zetbaasjes van Onze Lieve Heer hebben bun tijd nu wel gehad Verpleegtehuis in stroomversnelling Herkent u ons...? LUCHTMACHTOFFICIEREN, BELAST MET OPLEIDING: seep.die is pas lekker! Eis van 2,5 jaar tegen knoeiende procuratiehouder Ziekenhuis van Alb. Schweitzer niet dicht si Enquête: 28% in verkeerde bed VERDUBBELING IN 1980 Ureumfabricage Staatsmijnen breiden uit AMERIKA WIL NIET TEVEEL GELEERDEN \W\ COLLECTIEF Levensverzekering Spaarkas Sparen in effecten Hypotheekaflossing Spaarbeivijzen PREMIE SPAARPLAN VERSPILLING IVOREN TOREN juwelier-goudsmid van coothplein27-29 breda Verkeerd Langdurig EMIGRATIE-DAM Hausse in Duitse handel in goud Bessenjenever Haal Henkes in huis BAGBLAB BE STEM VAN DONBIfff)AG 14 DECEMBER 1967 (Van een onzer verslaggevers) BREDA De luchtmacht gaat omdat het een jong on derdeel is door voor het meest vooruitstrevende in de Nederlandse krijgsmacht. Het heeft, naar men ook buiten de luchtmacht denkt en zegt, de beste intermenselijke verhoudingen. De luchtmacht biedt als „technisch bedrijf" met een inderdaad ver doorgevoerde efficiëncy gemak kelijker de juiste plaats aan de» juiste man dan de land macht. Anderzijds trekt de luchtmacht ook in de laagste rangen personeel voor hoog gekwalificeerde arbeid naar zich toe., Zelfbewuste vakmensen dus. Dit alles echter kan men van de marine ook zeggen en toch heeft de zeemacht die image van vooruitstrevendheid niet. Waarom? Bij de beantwoording van deze vraag zoekt men het vaak in de „tradities" waaronder de marine gebukt gaat en waarvan de lucht macht vrij is, al zijn er luchtmacht officieren die er wel eens naar hun keren. Tradities kunnen zinvol zijn, maar heel dikwijls ook verstoren zij in ernstige mate de intermenselijke verhoudingen, vooral omdat tradities nu eenmaal niet geënt zijn op de bij deze tijd behorende gezagsopvattin- gen, verantwoordelijkheidsspreiding en andere omstandigheden. Het ma rine-voorbeeld onderstreept nog ex tra de apartheid" van de lucht macht. Betekent dit dat bij de luchtmacht iedere officier of onderofficier van tussen de veertig en de vijftig hap py en vrij van frustratie zijn hoog waardige technische of organisatori sche arbeid verricht? Vergeet het maar. Een tot een vliegbasisstaf behorend officier zelf veertiger zegt: „Bij het reor ganiseren en aanpassen van ons mili taire bedrijf aan de eisen die de te genwoordige jeugd (de soldaat dus) mag stellen, hebben we vaak de meeste weerstand uit de groep leef tijd- en ranggenoten". Wij spraken met twee officieren, be halve bovengenoemde basisstaffunc tionaris ook nog een man die aan de top is geplaatst van een opleidings squadron, in dit geval de Elemen taire Vlieger Opleiding. Onderwerp van gesprek: de opvang van de on vermijdelijke botsing der generaties. Zij zeggen: ,,Je kon de noodzaak tot aanpassing en verandering al ver aan voelen komen. Vroeger was het zo dat een jongen zei: mijn vader deed het zo, dus doe ik het ook maar, want het zal wel het beste zijn. Dat is voorbij. De jongelui wil len wel de handien uit de mouwen steken, even fors als wij zelf vroe ger, maar het doel waarvoor ze het doen moet nu beter zichtbaar zijn en dat niet alleen: ze moeten tegenwoor dig er van overtuigd zijn dat hetgeen ze doen ook rechtstreeks naar het doel leidt. Een leerling-vlieger bij voorbeeld zal zich exercerende af vragen wat dit nu met vliegen te maken heeft. Het heeft er ook niets mee te maken, dus exerceren we niet meer". De ander onderbreekt: Misschien een voorbeeld van de inzet waartoe jongeren bereid zijn als ze in het doel geloven. Nog voor het uitbreken van de vijandelijkheden in 't Midden-Oos- sten onderhielden de Israëli's een luchtbrug voor wapens van onze ba sis naar hun land. Het laden van die vliegtuigen was zwaar werk. Maar de vrijwilligers ook uit de rangen der dienstplichtigen stroomden toe. Tot twee, drie uur 's nachts sjouw den ze, onder extrabetaling en 's morgens waren ze evengoed weer om acht uur op het appèl. Dat ging zo dagen achtereen door". „Wij hebben gemerkt dat de te- ADVERTENTIE) (ADVERTENTIE) m Vt 9 - LUCHTMACHTOFFICIEREN: „gezag louter op basis van strepen accepteren ze niet meer.. Wij doen mee aan het Premie Spaarplan. Wij krijgen straks elk jaarlOO gulden. Belastingvrij! Geïnteresseerd? A's u snel bent kunt u dit jaar ook nog gaan deelnemen. Des te eerder hebt u recht op uw belastingvrije premie. (Maximaal f 50,- per persoon of f 100,- per echtpaar per jaar). Alle inlichtingen: Postbus 51, Den Haag Basis voor persoonlijk bezit genwoordige jongeren, veel meer dan wij vroeger, collectief zijn ingesteld. Zij leven al met de specialisatie en vinden teamwork, dat wij allemaal hebben moeten leren, iets heel na tuurlijks. We hebben ook ontdekt dat het „be roemde" moreel een typisch groeps- verschijnsel is. De man buiten de groep heeft het niet. Verder is het een gegeven dat de tegenwoordige jongelui ons zeer kritisch gadeslaan, met andere woorden zij kijken kritisch toe hoe het gezag functioneert. Het gezag louter op basis van strepen accepteren ze niet. Ook niet van een instructeur of van mij. De tijd dat een instructeur het zetbaas je was van Onze-Lieve-Heer is voorbij. Al de ze dingen hebben ons indertijd aan het denken gezet. Wij zijn er over gaan praten, links en rechts en ten slotte resulteerde dit in een geheel nieuwe opzet van de vliegeropleiding. We vonden het jammer dat goede talentvolle mensen afvielen, alleen maar omdat zij niet onmiddellijk pasten in een opleidingsschema dat behalve onpersoonlijk ook uiter mate star was. Een vent, die er niet onmiddellijk in uaste, was eigen lijk na drie dagen al afgeschreven. De instructeur had het dan wel „ge zien". Nu is het zo dat juist degene met de meeste aanpassingsmoeilijk heden de meeste aandacht krijgt, persoonlijke aandacht wel te ver staan. Zijn lesschema wordt aange past aan zijn individuele omstan digheden. Het resultaat is dat de Elementaire Vlieger Opleiding niet langer de beruchte zeef is waar meer dan de helft der kandidaten niet doorheen kwain. Nu halen we percentages geslaagden van boven de 80. De tegenstanders zeiden: ,,Zo kan elke kneus dus vlieger worden". Dat was gewoon een kwestie van de zaak verkeerd zien. De vroegere selec tieve opzet van de opleiding hield in derdaad 't merendeel der kandidaten uit de lucht, maar dat wil niet zeg gen dat het kneuzen waren. Nu is de opleiding zuiver functioneel. Dat wil zeggen: erop gericht van de aspi ranten, die blijkens de keuringsre- sultaten er voor geschikt zijn, ook werkelijk vliegers te maken. Toch zijn de eisen die aan de mensen worden gesteld niet verzacht. Eer der kun je het tegendeel beweren". De gang van zaken met de Ele mentaire Vlieger Opleiding is een typisch voorbeeld van het opvangen van generatieverschillen. De beide betrokken officieren geven toe voor al gestimuleerd te zijn geweest door hun ervaringen met de jongeren. Kritisch als zij waren, zagen zij dat in het oude systeem nodeloos mensen werden verspild en dat was niet alleen tegenover die jonge men sen ongeoorloofd, maar evenzeer een economische verspilling. Er stak geld in dat niets opleverde en het bracht de luchtmacht tot een knel lend gebrek aan vliegers. Eenmaal tot conclusies gekomen is de groep, waartoe de beide zegsman- nen behoorden, door middel van ge sprekken en het bestuderen van de internationale literatuur over dit on derwerp, gaan zoeken naar een nieuw systeem. In het derde stadium moes ten zij bij hun meerderen aanklop pen om gehoor te vinden. De brug tussen brede onderlaag van jonge ren naar de hoge top der vijftigers was geslagen en functioneerde. Hoe waren nu de ervaringen van degenen die de pijlers van de brug vorm den? „Bij de hogere functionarissen von den wij positieve aandacht, al moes ten we steeds zorgen goed beslagen ten ijs te komen. De meeste tegenstand ondervonden we in onze eigen om geving. Hier zitten ook de mensen, die terecht het gevoel hebben dat ze in verschillende opzichten onder de jongeren door moeten. Dat is ook zo, maar die mensen hebben daar geen compensatie voor gevonden, vaak omdat ze die niet zoeken. In die kring vind je ook de mensen die hun gezag uitoefenen met de handboeken opengeslagen voor zich!" „Voor de instructeurs", zo vult de ander aan, „was het ook moei lijker. Zij konden ook niet meer steunen op handboeken en schema's, zij moesten het zoeken in de indi viduele benadering van de leerling en dat bracht veel extra-werk en nog meer inspanning met zich mee. Maar ook hier een verrassend re sultaat: een geheel nieuw type in structeur dat niet meer z'n rondjes draait omdat hij „van hogerhand" daartoe is aangewezen, maar een man die in zijn werk gelooft en zich heeft dienstbaar gemaakt aan het toekomstige vliegerschap van zijn pupil. Dat is, neerdalende van de ivoren toren, waarop de zetbaas van Onze-Lieve-Heer gezeten was een hele mentale omwenteling". „Vliegers opleiden", zo besluit de basisstafotficier, „geeft je hetzelf de gevoel als de boetseerder die vindt dat hij iets moois heeft ge maakt. Zo'n man die je solo gestuurd hebt en toegedronken na zijn slagen, kan twee jaar later al een dagtaak heb ben waar jezelf al ónder door ge zakt bent. Maar dat is niet erg. Dat hoeft heus geen rancuneuze gevoe lens op te wekken. Tenslotte ben jij het die de man daar heeft helper komen". Bij ons vindt u een fijne en bijzondere brede kollektie gouden oorhangers voor moderne, eigentijdse mensen... Goud moet u vertrouwd kopen, koop daarom bij: (ADVERTENTIE) LEEUWARDEN (ANP) Twee jaar en zes maanden gevangenisstraf heeft de officier van justitie bij de rechtbank te Leeuwarden geëist tegen de 55-jarige W. K., voorheen procuratiehouder bij het kantoor van de Amro-bank te Dok- kum. f Hij gaf toe' in de periode van augustus 1955 tot augustus 1967 in zijn functie van procuratiehouder een groot aantal malen verduistering en diefstal te heb ben gepleegd met betrekking tot gelden en fondsen die door cliënten aan deze bank- waren toevertrouwd.- WASSENAAR (ANP) De chef-arts van het Albert Schweitzer-ziekenhuis in Lambarene, dr. Walther Munz, die in een vraaggesprek met de „Sunday Times" de verwachting had uitgespro ken, dat het ziekenhuis wegens finan ciële tekorten zou moeten worden ge sloten blijkt niet op de hoogte van de werkelijke financiële situatie te zijn geweest. Dit werd ons vandaag medegedeeld door ds. D. A. Werner, lid van de direc tie van het ziekenhuis. Teruggekeerd van een gisteren in Straatsburg gehou den directievergadering, kon ds. Wer ner ons mededelen, dat de tekorten voor het lopende jaar geheel zijn ge dekt, (Van onze redactie binnenland) UTRECHT. Tijdens de gistermiddag gehouden algemene vergade ring van de federatie van verpleeginrichtingen en de katholieke ver eniging van verpleegtehuizen is een rapport aangeboden dat tot titel draagt: „Het verpleegtehuis in ontwikkeling" en dat door deskundigen een unieke studie wordt genoemd, niet alleen voor Nederland, maar wellicht voor geheel West-Europa. Een speciale enquêtecommissie heeft een onderzoek doen instellen in de verpleegtehuizen per 31 december 1964. De praktische uitwerking der verkre gen gegevens werd opgedragen aan het gemeenschappelijk instituut voor toegepaste psychologie, afdeling research, te Nijmegen, onder leiding van de psycholoog dr. J. M. A. Munnichs, die tevens als deskundige aan de commissie was verbonden. voor psychisch gestoorden moeten worden overgeplaatst, 5 tot 17 procent zou in een verzorgingstehuis thuishoren en zes procent zou beter thuis kunnen zijn. Liefst 28 procent van de patiën ten in verpleegtehuizen bUJkt derhalve in het verkeerde bed te liggen. Uit het rapport verpleegtehuizen nieuwe stijl blijkt, dat tot 1980 een verdubbeling van de thans bestaande verplegingscapaciteit wordt verwacht. In 1961 telde ons land 90 erkende in stelling-en met een capaciteit van 6.383 bedden, in 1966 was dit aantal geste gen tot 133, terwijl de capaciteit was verdubbeld tot 12.196. In 1980 zullen naar schatting 27.745 bedden nodig zijn. Met een kapitaalsinvestering van cir ca f 50.000,. per bed betekent dit, dat de verpleeghuis bouw een totale inves tering zal vergen van ongeveer één miljard gulden. Mr. W. A. Schouten, voorzitter, ziet het verpleegtehuiswezen in een grote stroomversnelling. Er zijn nu 12.000 bedden, dit zal in het jaar 1980 wel uitgroeien tot 28.000. De kosten die van overheidswegen gedragen worden zijn enorm. Er zal straks een bedrag van een miljard gulden mee gemoeid zijn. Op 1 januari 1965 zou vijf procent van de patiënten naar een verpleegtehuis DEN HAAG (ANP) De staatsmjj- lien-DSM gaat in haar chemiecom- plex te Geleen een tweede melamine fabriek bouwen, met een capaciteit van ca. 30000 ton per jaar. Met de bouw zal in het begin van 1968 een aanvang worden gemaakt, zodat de fa briek in 1970 in produktie zal kunnen komen. Tevens gaat DSM haar ureumfa- bricage te Geleen uitbreiden met 120.000 toil tot een capaciteit van 375.000 ton per jaar. Ook de werk zaamheden hiervoor zullen in 1968 be ginnen en in 1970 gereed moeten zijn- Met de bouw van de nieuwe instal laties is een investering gemoeid van verscheidene tientallen miljoenen gul dens. Voor de fabricage van melami- ne (een hoogwaardige component van kunstharsen en lijmen) en voor de fa bricage van ureum een kunstmest met hoog stikstofgehalte, een grond stof voor de veevoederindustrie en een component van kunstharsen) heeft DSM eigen produktieprocessen ont wikkeld. Voor de fabricage van mela- mine heeft de onderneming een pro cédé ontwikkeld op basis van ureum en ammoniak. De werkzaamheden ter zake van de ombouw en uitbreiding van de ureumfabriëk en de constructie van de neuwe melaminefabriek worden in eigen beheer uitgevoerd. De melaminefabriek die DSM een jaar geleden in bedrijf narr is de eerste melaminefabriek op basis van ureum in Europa, en heeft een capa citeit van 10.000 ton per jaar. Dit me- lamineproces is in verschillende op zichten aantrekkelijker gebleken dan het bereidingsproces op basis van kalk- stikstof, zoals dit al lange tijd door een aantal andere industrieeën wordt toegepast. Ureum en ammoniak worden door de DSM reeds voor diverse toepas singen in grote hoeveelheden vervaar digd. Toch zal voor de uitbreiding van de melaminefabricage nog een aan zienlijke vergroting van de ureumpro- duktie nodig zijn. Teneinde dit te kun nen realiseren zal de oudste (van 1956 daterende) van DSM's twee ureum- fabrieken worden verbouwd en uitge breid van 180.000 ton per jaar tot een capaciteit van 300-000 ton per jaar. Hiertoe zal de fabriek worden inge richt volgens de nieuwste ontwikke ling van DSM's ureumproces het z.g. strip-procédé. Dit strip-procédé wordt reeds toegepast in de tweede ureum- fabriek die in het midden van 1967 in bedrijf is genomen en die een ca paciteit van 75.000 ton ureum per jaar heeft. Voorts is gebleken, dat tweemaal zoveel vrouwen als mannen in het ver pleegtehuis worden behandeld. Bij de vrouwelijke patiënten behoort 82 pro cent en bij de mannelijke 68 procent tot de alleenstaanden, hetgeen grote sociale problemen met zaich brengt. Voorts is komen vast te staan, dat met het klimmen der jaren het aan tal patiënten steeds blijft stjjgen. Van de 75- en 79-jarigen is ruim een half procent van de Nederlandse bevolking in een verpleegtehuis. Bij de 90-jari- ge en ouderen is dit ruim vier pro cent. Wat de functional^ stoornissen be. treft, bleek 69 procent van de patiënten een beperkte zelfbeweging te hebben, maar velen hadden ook ernstige be wegingsbeperkingen. Psychische stoor nissen komen in eenderde deel van el- le gevallen voor. Een patiënt heeft doorgaans meerdere stoornissen, waar van de oorzaak kan liggen in de ac tiviteiten in het dagelijks leven, het milieu of de behandelings-, verple gings- en iairichtingsbehuefte. Hartaan- doeningen en hersenvaatstoornissen moeten regelmatig worden behandeld. Van de geënquêteerde patiënten kwam 54 procent van huis, 25 pro cent uit het ziekenhuis en 11 procent uit het verzorgingstehuis. Over de ver plee gduur kan worden gezegd, dat 25 procent van de patiënten minder dan een half jaa- aanwezig is, 41 procent minder dan een jaar en 60 procent minder dan twee jaar. Veertig procent van de patiënten behoort derhalve tot de langdurige zieken. Eind 1964 waren 30 full-time artsen werkzaam in de Nederlandse ver pleegtehuizen. Nu zijn er 59 verpleeg tehuizen met één of meer artsen in vaste dienst. Het aantal part-time art sen is ongeveer gelijk gebleven: in 1964 waren er 62 en dit jaar 64. WASHINGTON (Reuter) De Ame rikaanse immigratiewet van 1965, die op 1 juli volgend jaar in werking treedt, zal de toevloed van buitenlandse geleerden, kunstenaars en intellectuelen naar de V.S, indammen, zo staat in een rapport van het Amerikaanse visum- bureau. Tot dusverre konden geleerden uit Europa gemakkelijk naar de V.S. emigreren. Onder de nieuwe wet zul len per jaar slechts 17.Ü00 visa beschik baar komen yoor geleerden in de hele wereld. De Algemene Nederlandse vere niging ter voorkoming van blindheid vestigt er de aandacht op. dat er elk jaar ongelukken gebeuren bij het afsteken van vuurwerk. Vooral de ogen lopen daarbij letsel op. Elk soort vuurwerk, zegt de vereniging, is gevaarlijk, als het onoordeelkun dig afgestoken wordt. ,.1Vaar is Fluitje Fluitje? Op de Sittardse kermis is er vandoor ge gaan Fluitje Fluitje, het zwart-witte troetelkind van De Mans Muizen- stad. Als dit muisje niet naar de ei gen 'stal terugkeert is het voor de heer Albert Kroon een jammerlijk, verlies". (Uit de NKB, orgaan van de Neder landse Kermisbond) In de komende weken zullen we ln vele bladen en tijdschriften weer me ningen over Kerstmis kunnen aan treffen. De eerste heb ik gelezen in Salvo, het katholiek tijdschrift voor de strijdkrachten. Twee meningen van dienstplichtigen: Vroeger kon je nog wel geloven aan die geboorte en 't hele verhaal dat er omheen gespannen was, maar van daag, na alles wat je gehoord en ge lezen hebt, gaat dat niet meer. Wat overgebleven is, is een huiselijk feest. Wel gezellig, daar niet van, maar ik geloof niet, dat er nog ie mand is, die raad weet met dat kerst verhaal". En een ander zegt: „Kerstmis is voor mij een gezelligen stemmig feest. Je kunt kalkoen eten en wijn drinken. Ik vind wel, dat je naar de kerk moet gaan. Naar de Nachtmis. Dat verhoogt de stemming. Alles lijkt dan vrediger dan normaal. Bo vendien doet die nacht mij altijd weer iets. Ik vind het een mooie ge legenheid om, als je iets met iemand hebt, dat in het reine te brengen". Als u van plan mocht zijn om er met Kerstmis een tijd tussenuit te trekken (naar de wintersport bij voorbeeld, waar dit jaar meer men sen dan ooit schijnen heen te gaan; ik in elk geval niet, want ik hoef niet), dan hoop ik dat het u niet vergaat als de heer W. D. Pope in Atlanta in Florida.Die kwam van va kantie terug en kon toen zijn huis nergens meer vinden. Dat was weg gehaald. Zijn buurman had gezien, dat enkele mannen, midden in de drukte van het spitsuur, het huis, dat boven een souterain op een ce menten fundering rustte, opkrikten, het op een oplegger laadden en er mee wegreden. Zo gaat dat in Ame rika. In Amerika gebeuren trouwens meer merkwaardige dingen. De Rus- sisch-othodoxe aartsbisschop van San Francisco heeft fel geprotes teerd, dat een erewacht van de ma rine aanwezig was bij de begrafenis van een onderofficier, die lid was van de Eerste Satanische kerk van San Francisco. De begrafenis eindig de met een eresalvo van de marine- wacht, nadat een „priester" van de ze kerk de woorden had aangehe ven: „Satan, Satan, broeder Satan, laat het vuur van zijn ziel bezit ne men". In Parijs zijn drie studenten ver oordeeld. Naar een professor, aan wie ze een hekel hadden, hadden ze eerst een arts gesturd, toen een ambulance en tenslotte een be grafenisondernemer. Het Nederlandse comité voor kin derpostzegels roept het publiek op om de in de komende weken, (wan neer iedereen meer post verstuurt dan anders) bij voorkeur kinder postzegels te gebruiken. We onder steunen de oproep graag. U weet, geen propaganda in deze rubriek, maar de kinderzegels zijn nu een maal voor een heel erg goed doel. Vandaar. MERYN FRANKFORT (DPA) Sedert het begin van de week bestaat in West- Duilsland weer een „levendige" en „wilde" vraag naar goud, die doet denken aan de hausse welke onmiddel lijk na de devaluatie van het pond sterling in november optrad, zo is van de zijde der banken vernomen. Ook bij de Deutsche Gold. und Silber-Schei- deanstalt (Degussa) in Frankfort de belangrijkste verkoper van goud in Duitsland is de handel in goud in de eerste twee dagen van de week weer merkbaar toegenomen. Terwijl de prijs van baar goud stabiel is gebleven op 4830 tot 4840 mark per kilogram zijn de prijzen van gouden munten op de Duitse markt sedert de devaluatie van het pond ten dele met meer dan tien procent ge stegen. (ADVERTENTIE)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 7