RIDDERS EN EDELEN IN ENGELAND Spanje houdt arbeiders dom; armoede viert nog hoogtij Inzending premiekeuring was van goede kwaliteit BESCHULDIGING VAN „CUADERNOS"-GROEP: 4 DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 11 DECEMBER 1967 4 WAARDERING VOOR PRESTATIES Dolenden Creaties Parlement IN GOES Old Boy Rijksweg 58 onder inter gemeentelij k toezicht Schaft Middelburg parkeerschijf af Recreatie-plan Oprichting Unie van Beambten en Hoger Personeel Middelburgse-bakers vieren 60-jarig bestaan Ketters Ver achteraan Onwetendheid Geen ontwikkeling t t f Dr. A. F. R. van Opdorp geen spreekuur Dagblad De SJe"1 (Bijzondere correspondentie) LONDEN Twee maal per jaar op 1 januari en 10 juli publiceren de Britse kranten artikelen, die de meeste lezers in andere landen voor grote problemen moeten plaatsen: zware koppen, kolommen vol tekst.. Toch bestaan deze ar tikelen, die eenzelfde opmaak krijgen als de belangrijkste debatten in het parlement, voor het grootste deel slechts uit namen. Een deel van deze namen hoort toe aan mannen, een deel aan vrouwen. Sommigen onder hen genieten een grote bekendheid, anderen zijn nau welijks in het nieuws. Zij worden ingedeeld in categorieën, die in onder titels worden aangeduid met geheimzinnige woorden en even geheim zinnige initialen: Life Peers.... Knight Bachelors.... GCB.... KCB... DBE... Wat wil dit allemaal zeggen? Eigenlijk is het nogal eenvoudig. De lijsten bevatten de namen van diege nen, die door koningin Elizabeth II op grond van hun verdiensten voor de ge meenschap zijn onderscheiden. Indus trie, wetenschap, politiek, godsdienst, kunst, regeringsdiensten, geneeskun de, leger, liefdadig werk, sport al de ze en nog andere categorieën zijn erin terug te vinden. De ondertitels geven de titel aan die aan de betrokkenen wordt toegekend. Neem die laatste afkorting eens: DBE. He t is een afkorting van Dame Commander of the Tost Excellent Or der of the British Empire. In recente erelijsten staat bijvoorbeeld de naam van de vooraanstaande actrice Gladys Cooper, wier charme en acteerkunst in veel films en op veel podiums te zien is. Zij is nu niet langer Miss Coo per, maar Dame Gladys Cooper (DBE). Formeel moet zij worden aangesproken als Dame Gladys en nooit met Dame Cooper of Lady Coo per. Hoewel er niets ouderwets valt te bespeuren aan deze elegante en gees tige vrouw, die haar grootste roem heeft verworven via haar optreden voor de televisie, geeft het woord Da me toch de sfeer weer van de vroege middeleeuwen, toen het een gebruik was om hooggeplaatste vrouwen zo aan te duiden. Andere Britse titels staan ook indi rect in verband met de middeleeu wen. Een van die titels is Knight Ba chelor Deze geeft een band weer met de vroegste vorm van ridder schap, zoals die kort na de Slag bij Hastings in Engeland werd geïntrodu ceerd al onderdeel van het feodale systeem. Deze ridders bezaten land een „knight's fee" geheten dat zij ont vingen als tegenprestatie voor het ver lenen van krijgsdiensten aan de koning of een andere hooggeplaatst door hem aan te spreken met Sir. tenzij je hem natuurlijk zo goed kent, dat je hem Bill of Ted of zelfs Old Boy kunt noemen. Luchtmaarschalk Edward Gordon Jones is recentelijk tot Knight Com mander of the Bath geslagen. Officieel moet hij nu worden aangesproken met Sir Edward en nooit met Sir Jones, Lord Edward of Lord Jones. Het ridderschap is niet erfelijk. De titel baronet kan wel worden overge dragen op mannelijke nakomelingen. Het woord baronet zou kunnen af stammen van het middeleeuwse ^ban nerets". Dat waren uitgesproken dap pere ridders, die als teken van hun moed vierkante banieren mochten voeren in plaats van wimpels. Evenals ridders hebben baronets recht op de titel Sir. Dit zou aanlei ding kunnen zijn voor heel wat ver warring. Daarom heeft men ingevoerd dat achter de achternaam de afkortin gen Bt. of Bart. komen te staan. In de Britse adelstand is een aantal titels niet erfelijk. Deze „Life Peerages" houden op te be staan met het overlijden van de dragers ervan. Het woord „peerage", adelstand, stamt indirect af van het Franse woord ,.pair", wat gelijk betekent. In Frankrijk werd een grote feodale landheer beschouwd als de gelijke van de koning. Langs die weg kon het woord „peer" een alternatief woord worden voor edelman. De adelstand kent vijf rangen. Eer ste in volgorde van belangrijkheid zijn Sir Winston Churchill behoorde tot de „Most Noble Order of the Gar ter", een persoonlijk geschenk van koningin Elizabeth. Hier een over zicht van de huldigingsceremonie, die plaatsvond op Windsor Castle. Koningin-moeder Elizabeth loopt vooraan in de stoet. Elizabeth H en de hertog van Edinburgh vol gen haar. de „dukes", hertogen. Het woord duke is afgeleid van het Latijnse dux. lei der. Dan komen de „marquesses", markiezen, gevolgd door de ,,earls", graven, de „viscounts", burggraven, en de „barons", baronnen. Wanneer je een praatje wil maken met een hertog, maar hem niet tot je vrienden kunt rekenen, moet je hem aanspreken met „Your Grace", tenzij hij lid is van de koninklijke familie. In dat geval moet je beginnen met .,Your Royal Highness" en later over gaan op Sir. Strikt genomen zou je je opmerkingen aan het adres van een markies, een graaf, een burggraaf of baron moeten inleiden met ,.My Lord" of „Your Lordship", maar geen van hen zal je nu in de oude slotgracht laten gooien als je hem slechts met Lord aanspreekt, ue echtgenote van een edelman kun je het best aan spreken met Lady. Slechts een herto gin wordt aangesproken met „du chess", terwijl ze formeel „Your Gra ce" blijft, net zoals haar echtgenoot. Markiezinnen, gravinnen, burggravin nen en baronessen zijn dus Lady, even als de vrouwen van baronets en rid ders. B^jna alle edellieden hebben een plaats in het „House of Lords", een van de drie instellingen die het Britse parlement vormen. De twee andere zjjn de koningin en het „Hous of Com mons". Baronets en ridders hebben geen plaats in „the Lords", tenzij zij ook tot de adelstand behoren. Zij hebben wel de mogelijkheid een plaats in de gekozen „Commons" te bemachtigen, wanneer zij de kiesgerechtigden er tenminste van kunnen overtuigen, dat zij het best hun stem op hen kunnen uitbrengen. De uiterlijke kentekenen van de adel omvatten kronen en scharlaken en hermelijnen gewaden. De patronen ervan variëren met de graad van adellijkheid. De kroon van een hertog bijvoorbeeld is opgesierd met acht aardbeienbladeren, terwijl die van een markies er slechts vier mag tel len. De mantel van een graaf bestaat uit vijftig procent meer hermelijn dan die van een baron. Alle edelen en baronets danken bun onderscheidingen aan de vorst. De meeste eretitels worden verleend op advies van de eerste minister, som mige zijn een persoonlijk geschenk van de koningin. Tegenwoordig worden edelen en baronets benoemd door mid del van een koninklijk document, dat bekend staat als octrooibrief. Ridders worden echter nog steeds „geslagen" door middel van de accolade, welke wordt gegeven door de koningin. r Hertogen er graven, ridders en Vrouwen, kronen en hermelijnen ligt dit nu allemaal wel zo ver van de moderne wereld? Bijna ieder land kent ook nu nog een klassenindeling, vermoedelijk omdat die tegemoet komt aan het verlangen van de bevol king naar herkenning. Het Britse systeem mag zij grond slag hebben in het verleden, het is en blijft een soepel instrument om de prestaties van zijn inwoners te waar deren. In het Engels van deze eeiw bete kent bachelor vrijgezel. Een Knight Bachelor kan echter best getrouwd zijn. Bachelor is in dit geval afgeleid yan het Normandische „battalere wat wil zeggen het gevecht tussen pachters onderling, waartegen deze Knights Bachelor moesten optreden. Met een helm op het hoofd en een harnas aangegord waren deze land houdende krijgers de dolende ridders, die hebben meegeholpen de legende van koning Arthur en zijn Ronde Ta fel op te bouwen. Een rang voor dap pere edelen was de Most Honourable Order of the Bath. Het devies „Ik snel te hulp" (I hasten to add) wil niet zeggen dat deze mannen er zo op wa ren gebrand om in 't had te gaan, maar dat zij bekend stonden om hun bijzon- der edele karakter. De naam van deze orde is afkomstig van het rituele bad. dat een nieuwe ridder moest nemen als symbool van loutering voordat hij neerknielde voor de vorst. Deze ver hief hem dan in de ridderstand met een accolade. Het oude ceremonieel van de accolade bestond uit een slag op de schouder met het getrokken zwaard. De ridder werd daarna ver zocht op te staan, waarna hij werd aangesproken met Sir en dan zijn voornaam. Dit soort ridders wordt nog steeds gecreëerd. Zij worden nu of Knight Grand Cross of the Bath (GCB) ol King Commander of the Bath (KCB). Niet alle rangen in de ridderstand hebben een titel: de meeste echter wel en de meest geschikte manier om «en Knight of the Bath, een Knight Bachelor of een lid van een andere ti- tel-dragende categorie te begroeten is (Van een onzer verslaggeefsters) GOES Op de Grote Markt in Goes eQn provinciale premie-keuringen ge houden van veulens, paarden en po ny's. Deze keuringen werden georga niseerd door de samenwerkende bon- ien van Zeeuwse paardenfokkers, de ■rovmciale Shetlandponyfokvereniging .Zeeland" en de afdeling Zeeland van le Koninklijke vereniging „Het Neder- indse Trekpaard". Voor deze keuringen waren ruim 80 pgaven gedaan. Ondanks het slechte •eer zijn slechts weinig inzendingen chtergebleven. Over het algemeen wa- en de juryleden bijzonder tevreden •ver de kwaliteit van de inzendingen, n alle categorieën was de kwaliteit volgens hen beslist goed te noemen, dj het dan dat de kwaliteit van de veulens over het algemeen iets minder was dan vorig jaar. In de categorie 18- maanders merries daarentegen was die weer beter dan vorig jaar. Uiter mate tevreden waren de juryleden over de ingezonden 30-maanders mer ries. Bijna alle inzendingen behaal den een eerste prijs. Kampioene van de merrieveulens verd Bianca van het Hoogland van Serrarens uit Ossenisse. Kampioen lengstveulen werd Alexander v. Crom- trijen, eigendom van T-H. Huisman lit Grootegast en Pr. E. de Backere lit St.-Kruis. Bij de 18-maanders merries ging iet kampioenschap naar Tineke van Nieuw Zoetendaele van de gebroe ders Allaart uit Serooskerke. Het re serve-kampioenschap was yoor Ylon- ka van Steenzwaan van A.N. Steen- dijk uit Nieuwerkerk. De 18-maanders hengst Dirk van Schelphoek van B. J. Kloosterman uit Noordwelle en A.N. Steendijk uit Nieuwerkerk, de enige inzending in deze categorie, werd kampioen. Bij de 30-maanders merries werd Nellie van het Dorp van B. Simonse uit Heinkenszand kampioene. Reserve kampioene werd Nellie van het Oud ven van M.J. van Mol uit Waarde. Bij de 30-maanders hengsten was eveneens 1 inzending. Kampioen werd Ian van T.H. Huisman uit Grootegast in Pr. E. de Backere uit St.-Kruis. De uitslag bij de merries met min stens 2 directe afstammelingen ls. kampioene: Orpha van de Linge van mevrouw S.S. de Buck-Salomé uit Grijpskerke; reserve-kampioene: In- grid van Doolman van B. Simonse uit Heinkenszand- Bij de hengsten met minstens 5 af stammelingen werd Dinant D'Orange van mevrouw S.S. Buck-Salomé uit Grijpskerke kampioen. Het reserve- kampioenschap ging naar Favori van Moerkapelle van C.N. den Hamer uit ^choondijke. In de categorie stalgroepen werden 10 inzendingen bekroond. Vijf eerste orijzen werden hier uitgedeeld. Naast deze kampioenschappen wer den keuringen gehouden van pony's en geldpremiekeuringen van de konink lijke vereniging „Het Nederlandse Trekpaard" voor O.- eri W.-Zeeuwsch- Vlaanderen. (Van nze correspondent) MIDDELBURG Rijksweg 58 zal, voorzover zy door het grondgebied van de gemeenten Vlissingen en Middel burg loopt, onder inter-gemeentelyk verkeerstoezicht komen te staan. Tot nu toe ha/dden de korpsen van Middel burg en Vlissingen alleen bevoegdheid op te treden op eigen gebied- Dat be tekende dat de surveillancewagens be last met bet toezicht op Rijksweg 58 óf bij de gemeentegrens moesten ke ren, hetgeen gevaar opleverde voor het verkeer of zij moesten doorrijden naar de volgende afrit, maar waren over de gemeentegrens niet bevoegd op te treden tegen verkeersovertre dingen. Door het besluit van de burgemees ters van Middelburg en Vlissingen om de politieambtenaren bevoegdheid te geven op eikaars grondgebied op te treden zal er efficiënter kunnen wor den gesurveilleerd. De maatregelen, die nog slechts bevestiging behoeven van de ministers van binnenlandse za ken en van justitie, betreffen voorlopig uitsluitend het handelend optreden te gen verkeersovertredingen. De aanrij dingen-zullen voorlopig nog behandeld worden door het politiekrps van het gebied, waarin de aanrijding plaats vnd. Men onderzoekt echter de moge- lijkhei om deze aanrijdingen te laten behandelen door het korps, dat het eerst ter plaatse is. (Van onze correspondent) MIDDELBURG De Middelburgse gemeentepolitie onderzoekt momen teel de mogelijkheid om volledig over te schakelen van parkeerschijf op par- keermeter. Dit onderzoek geschiedt op verzoek van burgemeester en wethou ders van Middelburg. Velen blijken niet op de hoogte van het bestaan van een blauwe zone, waarbinnen de parkeerschijf verplicht is.- Gebleken is dat 20 procent van de verkeersovertredingen in de blauwe zone voorkomen. Vooral buitenlanders blijken niet op de hogte te zijn van deze regel. (Van een onzer verslaggeefsters) THOLEN Van de Commissie Werkgelegenheid Tholen is een recrea tief ontwikkelingsplan voor Tholen ver schenen. In 1965 heeft de Commissie de Kon. Ned. Heidemij. opdracht ge geven een recreatieplan op te stellen voor Tholen, inclusief het schorrenge- bied van de Krabbebeek. Uitgangspunt van de Commissie bij het geven van deze opdracht is ge weest dat spanningen tussen recreatie behoefte en recreatiemogelijkheden voorkomen dienen te worden. In het plan zijn bestaande en reeds ontworpen recreatieobjecten aangege ven. Tevens worden er suggesties in gegeven voor een verdere recreatieve ontwikkeling van Tholen. Bij het tot stand komen van het plan is overleg gepleegd met de Commissie het Waterschap Tholen, en de waar nemend directeur van het Stedebouw kundig Bureau Schut. Het plan is voor gelegd aan de Provinciale Planologi sche Dienst voor Zeeland. (Van onze correspondent) SLUISKIL Op dinsdag 19 decem ber a.s. wordt in café „Dallinga" te Sluiskil een oprichtingsvergadering ge houden van de nieuwe B.H.P. „Unie van beambten en hoger personeel", kring Zeeuwsch-Vlaanderen. Tijdens deze vergadering zal door de regionale bestuurder, de beer Serto, een toelich ting worden gegeven. Het voorlopige bestuur bestaat uit E.P. van Assche (Sas van Gent), J.F- de Rijk (Sluis kil), J. Serrarens (Hulst), C. Hage- man (Clinge), A. Verplanken (Sas van Gent), A. Kindt (Sas van Gent) en F. Arends (Hulst). De vergadering be gint om 19.00 uur. (Van onze correspondent) MIDDELBURG De schaakvereni ging „Middelburg" zette het afgelopen weekeindt zijn festiviteiten rond het zestig-jarig bestaan voort. Vrijdag avond was er een consulterende si- multaan-séance, te spelen op de klok, met als simultaanspeler de bekende schaker en oud-lid van Middelburg, de heer C. Orbaan uit Amsterdam. Hij moest het opnemen aan twaalf borden tegen groepen van vier spelers. De heer Orbaan heeft zich uitstékend door deze voor hem bijzonder moeilijke par tijen geslagen. Hij won aan vier bor den, vijf borden werden remise, ter wijl de heer Orbaan drie borden ge wonnen moest geven. Zaterdagmiddag hield het bestuur in hotel Pax te Mid delburg een receptie. Het werd een gezellig onderonsje. Want naarmate de receptie vorderde bleek het dat noh het gemeentebestuur van Middel burg, noch de Koninklijke Nederlandse Schaak Bond het nodig hadden geoor deeld een afgevaarigde te sturen. Wat overigens niets afdoet aan het baanbrekende werk dat de Middel burgse schaakclub voor de liefhebbers van deze tak van sport in Zeeland heeft gedaan. Er waren Oq deze receptie uiteraard vele cadeau's en bloemen, om dit 60- iarig bestaan luister bij te zetten- On der meer van de Zeeuwse Schaak Bond, die bij monde van de waarne mend voorzitter, drs. A. J. C. Nord- lohne een klok en een bord met stuk ken aanbood. Van de Vlissingse schaakclub konden stukken in ont vangst worden genomen, terwijl de Goesse schaakclub een klok offreerde. (Van onze correspondent R. Bosschart) MADRID „Cuadernos para el dia logo", „schriften voor de dialoog", is een maandblad dat opgericht werd door de Spaanse ex-minister van onder wijs, senor Ruiz Jimenez, universiteits professor en voorzitter van de Spaanse „Pax Romana". In zijn publikatie neemt hij bepaald geen blad voor de mond bij politieke, sociale of econ- mische beschouwingen, en de ex-mins- gekregen met zijn vroegere collega's, die zijn harde, zij het objectieve kri tiek op het regiem niet goed kunnen verdragen. „Cuadernos" is de spreek buis van een politieke stroming die men in Spanje wel „de zwarte opposi tie noemt en die veel overeen komst vertoont met de vooruitstreven de vleugel van alle christen-democra tische partijen in Europa. Na afloop van het laatste Europese congres van de Pax Romana in het Katalaanse klooster van Montserrat, onder voorzitterschap van senor Ruiz Jimenez, schreven de tegenstanders van „Cuadernos": „In dit Pax Roma na congres werd voornamelijk over politiek gesproken, men verzekert dat de Cuadernos-groep deze gelegenheid wilde aangrijpen om haar politieke stellingen openbaar te maken im mers: ieder ander congres op natio nale schaal voor hetzelfde doel zou logischerwijze door de kerkelijk© hoog waardigheidsbekleders van Spanje ver boden zijn. In ieder geval bleek op dit congres wel duidelijk dat de Spaan se groep kon rekenen op de steun van buitenlandse groeperingen van katholie ke intellectuelen." Politieke stellingen van de Cuader nos-groep zijn onder anderen: Europa vervolmaakt voortdurend haar demo cratie, waaraan ook Spanje moet deel nemen. De politieke democratie moet ech ter worden aangevuld met een econo mische democratie, waarin de ene mens niet meer de arbeid van de andere exploiteert. Deze ontwikkeling moet plaatsvinden volgens de richtlij nen van de encycliek „Populorum progressio". Het nationalisme moet uit Europa <en natuurlijk Spanje) verbannen wor den. De Westeuropese volkeren zouden hun houding moeten wijzigen tegen over de andere (lees: communisti sche) Europeanen, die ondanks hun politiek geheel andere denkbeelden toch veel bijdragen tot de verrijking van de Europese geest. Het zijn voor Spanje haast ketterse denkbeelden. Democratie in Spanje, ze ker wanneer men zoals in het geval van Cuadernos aan een partijendemo cratie denkt, is op het moment nog steeds taboe. De inhoud van de ency cliek Populorum progressio op Spanje toe te passen zou een „algemene schoonmaak" betekenen, die op zijn zachtst gezegd onwaarschijnlijk is. De aanval op het nationalisme treft ge neraal Franco's politieke bouwwerk, de „nationale beweging", die het poli tieke monopolie heeft, midden in het hart. En tenslotte is een herziening van de politiek tegenover de commu nistische staten, ondanks de levendige handel die Spanje direct of indirect met hen drijft, onder de huidige om standigheden totaal ondenkbaar. Hoewel de Cuadernos-groep alle ken tekenen van een elite draagt, probeert zij toch de oude klasseverschillen te doorbreken en om de leidende perso nen uit de lagere klassen aan te trek ken houdt zij zich sterk bezig met de problemen van de arbeidersmas sa's. Onlangs lazen wij in een speciaal nummer van Cuadernos, gewijd aan de hedendaagse cultuur van Spanje, een artikel dat ie groep ten voeten uit tekende. Onder de titel „Het le ven van de arbeider in de nieuwe Spaanse maatschappij" leverde de Barcelonese ingenieur en socioloog Alfonso Comin scherpe kritiek op de maatschappelijke toestanden in de Spaanse arbeiderswereld. Twee onder delen van dit lange artikel waren bij zonder interessant en wij halen ze hier aan. „Men hoort de laatste tijd van alle kanten (en vooral van officiële zijde) dat Spanje een welvarend land aan het worden is", schrijft senor Comin. „Maar uit een zeer recente sociolo gische onderzoeking blijkt dat er in Spanje een „grens van armoede" be staat. Twintig procent van de Spaanse bevolking bezit niets, absoluut niets. Terwijl het nationale inkomen de laat ste zes jaren constant gestegen is, be droeg hun aandeel daarin ieder jaar hetzelfde percentage: 5 tot 6 procent. Dat wil zeggen dat zij er, in verhou ding tot andere bevolkingsgroepen alleen maar voortdurend slechter aan toe zijn. De onderzoeking wijst uit dat het hier gaat om ongeveer 1.630.000 gezinnen, die per maand een lager inkomen hebben dan 2500 peseta's (150 gulden). Volgens mijn berekenin gen zijn dat praktisch 7 miljoen per sonen, voornamelijk in Zuid-Spanje en in Galicië langs de Protugese grens. In Galicië kan men 67 procent van de bevolking werkelijk arm noemen, in zuid-oost Spanje ongeveer 56 procent. De officiële werkeloosheidscijfers zijn grove onderschattingen. Het com missariaat voor het ontwikkelingsplan zegt dat een procent van de arbeiders werkloos is, volgens de berekeningen van het onderzoek echter verkeren 18 procent van de landarbeiders en 6 pro cent van de industrie-arbc'ders in deze trieste situatie. Verder stelde men vast dat respectievelijk 24 procent en 7 procent van deze groepen onvol doende werkgelegenheid vinden. Zij werken minder dan 40 uren per week. Daarentegen zijn 42 procent van de industriearbeiders en 34 procent van hun collega's op het platteland over werkt, zij werken meer dan 50 uren per week." De cijfers van senor Comin liegen er niet om. Terwijl de kosten van het levensonderhoud in de laatste zes ja ren met meer dan 50 procent geste gen zijn, „is het minimum-loon slechts met een belachelijk bedrag vermeer derd". En dan ondanks het feit dat het ontwikkelingsplan had aangekon digd dat het minimumloon „de le vensbehoeften van de arbeiders gega randeerd zou dekken en van tijd tot tijd herzien zou worden naar gelang de stijging van de kosten van het le vensonderhoud en de ontwikkeling van de Spaanse produktiviteit en economie in het algemeen." De produktiviteit en de kosten van levensonderhoud zijn inderdaad gestegen, maar het mini mum-loon is ver achteraan komen hinken en kan slechts de grote afstan den met een klein stukje inkorten. In januari 1963 werd het minimum loon vastgesteld op 60 pesetas per dag. Tot nu toe werd het slechts twee maal vermeerderd, om 96 pesetas per dag te worden, ondanks de druk die verschillende arbeidersorganisaties uit oefenden voor een meer rechtvaardige verhogg. c De cijfers van officiële zijde over de toename van de consumptie door de bevolking zijn niets meer dan een rookgordijn om de ware positie van de landbouw- en industrie-arbeiders te verhullen. Terecht vraagt men zich af: als men officieel verklaart dat Spanje's economische groei sneller verloopt dan die van om het even welk Europees land, en het desondanks on mogelijk is om het minimumloon op een reëel en actueel peil te bren gen, wat zal er dan moeten gebeuren om het wel zover te krijgen?" De armoede van de Spaanse arbei ders houdt direct verband met hun culturele positie. „Als wij de cultuur in de arbeiderskringen bestuderen". schrijft senor Comin, „dan blijkt dat hun positie werkelijk tragisch is. Mid delbaar en hoger onderwijs zijn en blij ven een „luxe" voor hen. Op de univer siteiten is slechts een percent van de studenten kinderen uit arbeidersge zinnen. Niettemin voelen de arbeiders steeds meer drang naar cultuur. De eenvoudige gezinnen zijn bereid om voor de studies van hun kinderen offers te brengen die buiten iedere verhou ding staan. Meer dan 75 procent van de arbeiders neemt er geen genoe gen mee dat zijn kinderen slechts tot het 14e jaar naar school gaan. Deze ontwikkeling vindt echter plaats op een moment dat de staatssubsidie voor het onderwijs nog altijd zeer ge ring is. De gezinnen betalen 62 procent van alle onderwijskosten in Spanje en ondanks alle rooskleurige voorspellin gen ziet het er naar uit dat dit per centage zelfs nog zal toenemen. Een gebrek aan cultuur in de lage re klassen veroorzaakt bovendien nog meer onwetendheid, zodat juist de in stellingen die deze mensen kunnen hel- pen, bij hen volmaakt onbekend zijn. Ook het analfabetisme (17 percent van de bevolking van meer dan 10 jaar) en het geringe interesse voor Leerstof spelen een grote rol een recent onderzoek wees uit dat de ar beiders in de stad per jaar gemiddeld 2,6 boeken kopen (vooral 5-stuivers- romannetjes) en op het platteland niet een aan een boek per jaar toekomen. Ook de televisie doet in Spanje be paald niet veel voor de cultuur. Cij- lërs over kijkdichtheid en aantallen van tv-apparaten zijn onbelangrijk, want de Spaanse staatstelevisie zorgt voor het politieke en sociale in slaap wiegen van de kijkers. Het studiepeil van de aï'beiders ls bepaald niet hoopgevend. Op het plat teland bijvoorbeeld vindt men de vol gende percentages van schooldiploma's. Zonder onderricht 15,00 procent, met lagere school 84,50 procent, met am bachtsschool 0,08 procent, met mid delbare school 0,25 procent, met uni versitaire studies 0,12 procent. Deze cijfers hebben betrekking op 4.800-000 landarbeiders, praktisch 40 procent van de hele werkende bevol king van Spanje. Zij hebben nauwe lijks uitzicht op een spoedige verbe tering van hun positie. Vandaag de dag probeert het kapitalisme in Span je de arbeiders een minimale be roepsopleiding te geven, juist voldoen de om in geestdodende arbeid het maxi mal e economische rendement op te le veren onder uitdrukkelijke uitzondering van sociale of politieke opleiding. Het meest trieste is wel dat het ontwikke lingsplan, met het excuus dat „de resul taten die men in het onderwijs kan be halen, bijzonder langzaam merkbaar worden", geen prioriteit wil vaststel len voor het onderwijs." Na een verdere analyse van de mi gratie, de kapitalisten en de staats- vakbonden, bereikt senor Comin de eindconclusie dat de huidige arbei dersgeneraties van Spanje geen mid delen en geen ontwikkeling hebben om een betere positie te veroveren. Hij stelt zijn hoop vooral daarom op d» jonge generatie, die de Spaanse bui» geroorlog en haar naweeën niet ken nen en die met een geheel nieuwe,'mo derne mentaliteit Spanjes oude proble men kunnen aanpakken. Het artikel van senor Comin is haast een belijdenis van de sociale politiek die de Cuadernos-groep aanhangt. Geen wonder dat. zij, onder leiding van een ex-minister van onderwijs, grote nadruk leggen op de alomvat tende noodzaak om het Spaanse on derwijs te moderniseren en onder bet volk te brengen. Terecht zijn zij van mening dat het Spaanse volk nooit kan hopen op een doeltreffende democra tie zolang de onwetendheid en het voor oordeel nog hoogtij vieren in een land dat eens het centrum van Europa's wijsheid was. Dankbaar voor alles wat hij voor ons heeft ge daan geven wij u kennis dat van ons is heenge gaan na een geduldig gedragen lijden onze lieve en zorgzame man, vader, behuwdvader, groot vader, broer, oom en neef, de heer PETRUS MARIA VAN DE WALLE echtgenoot van mevrouw Maria Louisa Suzana de Rechter in de leeftijd van 64 jaar. Wij bevelen de ziel van onze dierbare overledene in uw gebeden aan. Clinge M. L. S. van de Walle-de Rechter A. van de Walie M. van de Walle-Verstraeten en kinderen Hans en Karin W. van de Walie A. van de Walle-de Moor De familie van de Walie De familie de Rechter Clinge, 8 december 1967 Vondelstraat 21 De plechtige uitvaartdienst waarbij u beleefd wordt uitgenodigd zal plaatshebben op dinsdag 12 december a.s. om 11.00 uur in de parochiekerk van de H. Henricus te Clinge, waarna begrafenis op het r.-k. kerkhof aldaar. Zij die bij vergetelheid geen kennisgeving heb ben ontvangen gelieven deze aankondiging als zodanig te beschouwen. Bijeenkomst ten sterfhuize Vondelstraat 21. Eucharistieviering maandagavond om half acht Bestuur, raad van toezicht, directeur en perso neel van de Coöperatieve Raiffeisenbank St. lansteên-Clinge geven met leedwezen kennis van het overlijden van hun mede-directeur, de heet P. M. VAN DE WALLE Zijn sympathieke persoonlijkheid en zijn werk blijven in dankbare herinnering voortleven. Sint-Jansteen, 8 december 1967. Hiermede vervullen wij de treurige plicht u ken nis te geven van het plotseling overlijden van onze goede vader, behuwdvader, grootvader, overgrootvader, broer en behuwdbroer, de heer JOSEPH DE SMET weduwnaar van mevrouw Elodia Maria Verhraeken Overleden te Koewacht na voorzien te zijn van het Heilig Oliesel in de leeftijd van bijna 81 jaar. Wij bevelen de ziel van hem die ons zo dierbaar was, in uwe godvruchtige gebeden aan. Koewacht A. de Waelc-de Smet R. de Waele kinderen en kleinkind Augusta de Smet Gouda, G. de Smet A. de Smet-Janssens en kinderen Sint-Niklaas (B.) Eerwaarde zuster Marie-Rose (Alice de Smet) Koewacht Angeline de Smet De familie de Smet De familie Verhraeken Koewacht, 8 december 1967 Trage! 4 De plechtige uitvaart waarbij u beleefd wórdt uitgenodigd, zal plaatshebben op dinsdag 12 de cember a.s. om 10.30 uur in de parochiekerk van de Heilige Philippus en Jacobus te Koewacht waarna begrafenis op het r.-k. kerkhof aldaar. Rozenkransgebed maandagavond om zeven uur in bovengenoemde kerk. Zij die bij vergetelheid geen rouwbrief ontvin gen gelieven deze advertentie als zodanig te be schouwen. DINSDAGAVOND 12 DEC. WOENSDAG 13 DEC. een welkom® huisvriend

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 4