eau! BRÜun DERBY UP DRINK GENEALOGIE BOEIENDE BEZIGHEID LONDEN Soms bizarre grapjes van. voorouders @mm Jan Sint Mie ff iaas. ümPÜMBÜ SSMMBo ®&p8CDÜÊma®(MB SGMo iï3(%38fJ(39ë)8{BÜ JaKS(S§Ö 8(DÏMkM g<3° Uts&naË wem fjmow ®axm Sem0 UtRsmts Hl nu met gratis sleutel hanger nog goedkoper door devaluatie Striptease zonder leeuwen ANOF ongerust over salarissen DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG I DECEMBER 1967 NIMMERVERDRIET NOOITGEDACHT AUGURKIESMAN NAAKTGEBOREN ZONDERVAN Onnauwkeurig Kwartieren van E. X M. R. janssens Een horloge a la mode, het geheim van de Tissot ontwerpers. Buiten de stad ^"daagse reis t m. -nu f135.- Hoek van Holland-Harwich INTERNATIONALE OPLICHTER VAST IN DEN HAAG SU of die goeie jongepuur of in long drinks at 14 36 34 ■at 8 t# imïï 'I Er bestaan in ons land al sinds vele jaren verenigingen op dat ter rein met als voornaamste het Kon. Ned. Genootschap voor Geslachts- en Wapenkunde en de Ned. Gene alogische Vereniging. In Noordbra bant bijvoorbeeld heeft het Prov. Genootschap van Kunst en Weten schappen een afzonderlijke sectie geslachts- en wapenkunde. De twee landelijke verenigingen geven een eigen tijdschrift uit. Voorts bestaan er verscheidene na slagwerken, handleidingen en gid sen. In 1964 verscheen een door de heer G. Rehm, commies bij het gemeente-archief in Breda en nu streekarchivaris in Oosterhout, sa mengestelde gids voor het genealo gisch onderzoek in de archieven van Breda, Ginneken en Princen- hage. Daarin wordt een opsomming gegeven van de doop-, trouw- en begraafboeken en van de notariële archieven, schepenprotocollen, be lastingkohieren, bevolkingsregis ters,, poortersboeken, processtuk ken, lidmatenregisters, gildeboeken, volkstellingregisters, kohieren van de personele „quotisatie" (zoiets als personele belasting) en van de honderdste penning (denkt u maar aan straatbelasting), gemaallijsten van het hoofdgeld (een jaarlijkse belasting, die per hoofd van de be volking werd geheven), kohieren van de verpondingen (belasting op onroerende goederen), adresboe ken, borgbrieven, boedelstukken, die nog in het archiefdepot van de gemeente Breda aanwezig zijn. De bedoeling van deze, nog niet eens helemaal volledige, opsom ming is niet, om iemand duizelig te maken, maar om even aan te tonen, dat er heel wat archiefstuk ken te pas kunnen komen aan zo'n onderzoek. En dat er dus wel wat tijd in gaat zitten. Want er zijn ook nog de rijksai chieven, de kerk boeken, streekarchivariaten, en het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag, een voor de genealo gen zeer belangrijke, door het rijk gesubsidieerde instelling Als u nu denkt, dat het door de aanwezighe'd van zoveel officiële documenten alleen maar een kwestie van tijd en van enig vast houdend geduld is om door te drin gen tot uw familie-omstandigheden van, laten we zeggen, de zeven tiende eeuw, dan maakt u wel een vergissing, want al is er in de loop van de eeuwen enorm veel "be waard, er is ook veel verloren ge gaan, Door brand bijvoorbeeld (te gen het einde van de achttiende eeuw werd in Waalwijk het gehele archief door brand vernield), door oorlogshandelingen, slordige bewa- Een soldaat tussen de voorzaten Bezorgt de genealoog nogal eens een schok. Ook toen waren er „ros se buurten" ring, vocht en soms door muizen. Dan valt er een generatie tussen uit kwart,ierverlies noemen de deskundigen dat en dan wordt het een groot karwei, waar intuïtie, hypothesen en soms ook zonder meer geluk aan te pas komen om de volgende schakel te vinden. Er is in het verleden ineer ge daan om het de onderzoeker van nu toch maar zo moeilijk mogelijk te maken- Mocht, om eens een veel voorkomende naam te noemen, ene meneer Van Gils willen beginnen aan een kwartierstaat of een stam reeks, dan komt hij, als hij eenmaal vóór het jaar 1812 is aangeland, tot de nogal vervelende ervaring, dat men het in die dagen niet zo nauw nam met de juiste spelling van de familienaam. Het kwam toen voor, dat in een officiële akte de naam van dezelfde persoon twee-, driemaal verschil lend werd gespeld: Van Ghilze, Ghilze. Gilse, Van Gilze, Gils, Van Gils. Heeft de genealoog na lang speuren toch het spoor van ZIJN Van Gils kunnen volgen, dan doet hij de even verrassende als verve lende ontdekking, dat deze vroege opa alleen maar Van Gils heet, om dat hij vroeger in Gilze woonde en daar heel anders heette. Peters bij voorbeeld of Bakker. De Bredase bierbrouwer Servaes Niclaessen (Niclaas-zoon) van Nispen woonde voor zijn verhuizing naar Breda in Nispen en heette daar Scheunen. De geestelijkheid werkte er ook al aan mee om de genealogie wat (ADVERTENTIE) tintelend fris en lekker pittig 1x v (Van een onzer verslaggevers) BREDA Mocht u er over denken het voorbeeld van anderen te volgen en ook eens gaan uitzoeken wie hon derden jaren geleden uw voorouders waren, weet dan bij voorbaat, dat u met die speurtocht in het verleden aan een heidens moeilijk karwei begint, dat eindeloos geduld, grote vasthoudendheid, veel speurzin, intellect en intuïtie vereist. Het kan dat hangt helemaal af van de geaardheid van de onderzoeker een fascinerende bezigheid zijn of een ontmoedigende ervaring worden, die haar einde vindt een doolhof van puzzels en een bos van vraagtekens. Dif onderzoek naar de afstamming, die geslachtskunde en met een vreemd woord genealogie wordt genoemd, heeft de laatste jaren, ver moedelijk omdat er meer tijd voor beschikbaar is, een grotere belangstel ling gekregen, maar nieuw is deze wetenschappelijke hobby of, zo men wil, geschiedkundige studie, allerminst. Een voorbeeld van een model verzorgde kwartierstaat. (Deze is van de heer E. Janssens, die in 1860 werd geboren en lid was van de Provinciale Staten in Limburg en burgemeester van Linne. En die, zoals vele notabelen uit die tyd, over een familiewapen besch ikte). (ADVERTENTIE) moeilijker te maken. Hoe ging dat in een dorp; de pastoor kende al zijn schaapjes. Kwam een vader aangifte doen van de geboorte van een zoon, dan noteerde de pastoor in het kerkelijk doopboek bij de datum van aangifte (niet die van de geboorte) „Pieter, Willems zoon van Willem Bakker en zijn vrouw Doortje". Hij had immers Doortje als kind al gekend en haar nooit an ders genoemd. Iedereen wist toch dat Doortje met Willem Bakker was getrouwd. Napoleon heeft er in 1812 een einde aan gemaakt. Hij dwong de kerken de doop-, trouw- en be- graafregisters in te leveren, richtte een burgerlijke stand in en ver plichtte een ieder zich met een ach ternaam te laten inschrijven. In de verwachting, dat die Franse over heersing maar een kwestie van en kele jaren was en dat de normale toestanden wel zouden terugkeren, maakten velen van die aangifte een grapje. Zo kwamen namen als Naaktgeboren, Zondervan, Augur- kiesman, Nimmerverdriet, Nooit- gedacht en soortgelijke, in de re gisters. En wat de bedenkers van die namen niet hadden bevroed, ze bleven er in, ook toen Napoleon was verslagen. Het is de genealogische speurders ook wel eens wat makkelijker ge maakt. In de achttiende eeuw, toen het de katholieken in onze gewes ten nogal moeilijk werd gemaakt, werd het bij de vooraanstaanden gebruik om hun doden in het Bel gische Meerle te laten begraven. Dat kon daar nog met de gebruike lijke ceremonieën gebeuren, in de Bredase registers werd dan aange tekend „buiten de stad begraven". De lijkstoet moest op de tocht naar Meerle het dorp Ginneken passeren. Daar kwamen ze op de winstgevende gedachte een soort tolgeld voor het lijk te heffen. Bij resolutie van 6 januari 1744 bepaal de het dorpsbestuur, dat voor het passeren van lijken kerkrechten verschuldigd waren. Kerkrechten noemden ze dat. Ja, ja. daar in Gin neken wisten ze het wel. Maar nu is de genealoog daar mee gebaat. Want de Bredanaars, die in Meerle werden begraven, werden drie maal geregistreerd: eenmaal in Bre da, daarna in Ginneken en tenslotte in Meerle. In de woelige ciagen van de tach tigjarige oorlog, toen de godsdien stige onverdraagzaamheid hoogtij vierde, is er nogal gesleurd met de kerkboeken. In 1566 bijvoorbeeld hadden de protestanten in het zui den van de stad, in de Zandbergen, een schuurkerk. Daar kwamen de gelovigen van Breda en de omlig gende gemeenten te zamen. Maai de Raad van Beroerten maakte er in 1567 een einde aan. Tien jaar la ter, toen Willem van Oranje de heerlijkheid Breda weer in handen kreeg, gaf hij bevel, dat een van de katholieke kerken terug ter be schikking van de protestanten moest worden gesteld. Viër jaar lang hadden die er plezier van. De stad kwam toen in handen van de Spanjaarden en dat betekende dat geen protestantse erediensten wer den geduld. Negen jaar later kwa men die protestanten weer aan hun trekken. Zij hadden dat te danken aan het befaamde turfschipgrapje. Nu raakten de katholieken al hun kerken kwijt. En ditmaal voor een langere tijd: vijfendertig jaar. Spinola zorgde in 1625 voor een ommekeer; de katholieken kregen hun kerk en terug en de protestan ten werden weer eens dakloos. Zij bleven dat tot 1637 toen Frederik Hendrik Breda heroverde, hetgeen voor de katholieken weer huisves tingsproblemen tot gevolg had. Het is niet de bedoeling verder het wel en weer van de gelovigen in deze contreien te schetsen; we maakten alleen even dit stapje in de historie omdat er zo goed uit blijkt hoe groot de kansen voor zoekraken van allerlei kerkelijke bescheiden in die jaren is geweest. Want zoals het in Breda ging, ging het ook elders. Er zijn nog andere omstandighe den, die over het welslagen van dc genealoog kunnen beslissen. Het kan gebeuren, dat als de lijst van zoon naar vader al een interessante lengte heeft gekregen, de volgende stap terug in het verleden leidt naar een vader, die soldaat was. In Bre da, dat altijd garnizoensstad is ge weest, is die kans niet onaanzien lijk. Dat is veelal het einde van de genealogische pret. Want van sol daten werd gewoonlijk alleen maar vermeld bij welk regiment zij dien den. Nu zou het nog wel mogelijk zijn de geschiedenis van die regi menten door te lopen, maar het vervelende is, dat die soldaten dik wijls verkeerde namen lieten note ren. Het waren nogal eens knapen, die het een en ander op hun kerf stok hadden en dan, geen uitweg meer ziende, een emplooi als sol daat zochten. Was die laatste ach terhaalde vader de zoon van een toevallig treffen tussen'een marke tentster of een dame uit de rosse buurt (die was er toen ook al) en zo'n soldaat, dan kan het onder zoek wel definitief worden afge sloten. En in zp'r, geval voelt de genealoog zich natuurlijk wel een beetje bekocht Hij was uiteindelijk liever bij een kasteelheer of een voornaam magistraat terechtgeko men. Maar dat zit „all in the game". Wie voorbestemd is aan een genea logische ontdekkingsreis te begin nen, zal er zich niet door laten af schrikken. Er waren tenslotte meer burgers dan soldaten. De kans om in het verre verleden een schout, een gildemeester, een chirurgijn of zo maar een eerlijk ambachtsman als familielid tegen, te komen is daarom groter. Natuurlijk wilt- u graag een goedge- klede vrouw zijn; in de puntjes ver zorgd en vooral: ...modieus. Maar het zijn niet alleen uw jurkje, schoentjes en tas, die u "kleden"; ook een horloge is een onmisbaar onderdeel van een verzorgd uiterlijk. Maar het horloge, dat u nu koopt moet passen bij de mode, die steeds verandert, elk seizoen opnieuw. De Tissot-ontwerpers zijn zich dat terdege bewust. Ze maken hun modellen van een blijvende schoonheid, die past bij de duurzaamheid van een Tissot. Ze zijn er trots op dat u een Tissot horloge van vandaag over tien o£ dertig jaar nog met plezier draagt. Stapt u eens bij een Tissot-dealer binnen, hij toont u het geheim van het horloge a la mode. BelangrijkIedereHssotheeft een num mer, waardoor het gedurende de fabri- katie nauwkeurig kan worden gevolgd. Dit nummer staat bij Tissot geregi streerd. Hetzelfde nummer dient ook te worden vermeld op uw internationale garantie-certificaat, dat in meer dan 140 landen geldig is. HET OOSTDUITSE ministerie van verkeer heeft donderdag de afsluiting aangekondigd van een Westduitse spoor lijn, die ten westen van Eisenach enkele kilometers over Oostduits gebied loopt. De maatregel dient om kracht bij te zetten aan een vordering van 5,4 mil joen mark die Oost-Duit'sland zegt te hebben op de Westduitse spoorwegen. (ADVERTENTIES) Vertrek elke dag van elk n.s. station. Overtocht per dagboot. Ook andere voordelige reizen in de nieuwe folder. DEN HAAG (ANP) De Haagse politie heeft de 32-jarige vertegenwoor diger S-B. uit de residentie aangehou den, die ervan wordt verdacht een internationale flessentrekker te zijn. Uit de eerste verhoren is de politie gebleken dat de man in zeventien win kels in Den Haag, Amsterdam, Bot terdam en Rijswijk voornamelijk ju welen en dure kleding kocht. Hij be taalde met vervalste girocheques. Voorts wordt B. gezocht door de po litie van België, Australië, Bangkok Amerika en Israël. Hij heeft voor fles sentrekkerij. en-of, oplichting al gevan genisstraffen uitgezeten in Frankrijk er. Zwitserland. De Haagse politie verwacht dat nog vele aangiften zullen volgen De ach terhaalde aankopen met vervalste giro cheques in Nederland belopen een be drag van ongeveer f 15.000, waarschijn lijk zullen er nog bijkomen tot een-- zelfde bedrag. Zijn praktijken oefende B. ongeveer een maand lang in ons land uit. Hij werd al gezocht, maar kon niet ge grepen worden, tot een juwelier in de Piet Heinstraat in Den Haag het zaak je niet vertrouwde, nadat B. diens winkel had verlaten met een witgou- den ring met briljant van f 1600. De juwelier noteerde voor alle zekerheid het kenteken van de auto, waarin B. reed. Hij meldde zijn vermoedens aan de politie, die daarop de wagen in de binnenstad kon aanhouden. Het bleek dat B de auto legaal had gehuurd, of schoon hij ook met een vervalste giro cheque bij een Haags bedrijf een auto had gekocht. MOSKOU (AP) Het Russische mi nisterie voor buitenlandse handel liecft aangekondigd, dat buitenlandse bedrij ven in staat zullen worden gesteld per manente kantoren in Moskou te openen. Tot nu toe moesten buitenlandse za kenlieden altijd als toerist' hun zaken vanuit hotelkamers regelen. De eerste buitenlandse firma's die toestemming kregen tot vestiging in Moskou waren twee Japanse bedrijven. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De Algemene Neder landse Onderwijzers Federatie, plm. 80.000 aangesloten leden bij bijzonder en openbaar kleuter-, basis- en voort gezet onderwijs, heeft in een adres aan de Tweede Kamer alarm geslagen. De A.N.O.F. maakt daarin kritische opmerkingen over: de wij-^e van invoe ring van de mammoetwet, de verho ging van het kleutergeld, de leerlin- genschaalverlaging bij het kleuteron derwijs en het basisonderwijs,, de si tuatie bij het buitengewoon oriderwijs en last but not least de salaris- vraagstukken. Over de salarissen wordt gesteld dat ongerustheid bestaat over „de ver moedelijke inhoud" van de per 1 au gustus 1968 te treffen salarismaatrege len. Het overleg over die maatregelen is echter pas begonnen en de A.N.O.F, heeft gegronde hoop dat het voor 1 januari kan worden afgesloten. Het adres zwijgt over de inhoud van de ge dane regeringsvoorstellen omdat het overleg nog gaande is. Over de andere hierboven reeds genoemde punten is volgens het adres onrust ontstaan om dat men vreest voor een ontoereikend regeringsbeleid. Men vraagt de Twee de Kamer er bij de regering op aan te dringen meer geld beschikbaar te stellen voor de invoering van de mam moetwet. Het voor de regering geraam de bedrag van 23 miljoen gulden is te laag en moet aanzienlijk verhoogd wor den, aldus het adres. Men vraagt ten slotte het parlement mei dit alles re kening te houden bij de komende be grotingsbehandeling van onderwijs en wetenschappen. „Ik heb niet zoveel ervaringen met militairen, ik maar ervaring met één generaal en dat is genoeg". (Dr. Sic- co Mansholt). Als u gedacht had, dat u, na de devaluatie, goedkopere whisky kunt kopen, komt u bedrogen uit. De ex portprijs van de Schotse whisky wordt met 11,5 procent verhoogd. En dat is bijna evenveel als de 14,3 pro- cent van de devaluatie van het pond sterling. Weet u trouwens, waar dat merk waardige woord „sterling" vandaan komt? Van het oude Engelse woord „easterling", en dat was een naam die men in Britannia gaf aan mensen uit het oosten, en met name aan kooplieden uit Nederland en van de Hanze. Maar van dergelijke interessante achtergronden trekt De Gaulle zich alsmaar niets aan. Onze minister Luns en zijn twee Benelux-collega's willen de harde politiek van de Franse generaal hard beantwoorden. Generaal De Gaulle is met zijn vrouw aan het wandelen in een rus tige omgeving. Op een gegeven mo ment komen ze aan een rivier. De generaal kijkt behoedzaam naar alle kanten, maar er is in velden of we gen geen levend wezen te bekennen. Dan fluistert hij tot zijn vrouw: „Zal ik nog eens proberen, of ik écht niet op hpt water kan lopen?". Vissen slapen 's nachts, wist u dat? Ik ook niet, moet ik zeggen, maar Russische en Amerikaanse geleerden weten met stelligheid dat het zo is. Zowel in de Barentszee als in een aquarium op de Bahama-eilanden hebben ze waargenomen, dat vissen zo diep slapen, dat het minstens vijf minuten duurt om ze wakker te krij gen. De vissen zoeken een lekker stukje rots uit om gemakkelijk te liggen. Ze slapen ook niet altijd alleen. „De hedendaagse socialisten zijn vaak het slachtoffer van hun eigen kwaliteiten", (drs. Hans Gruijters) „Je moet je niks inbeelden. Dat heb ben veel van de huidige artiesten en dat is fout. Je moet van je publiek houden, de grote massa moet het ons tenslotte ook brengen. Gert Timmer man vind ik daarom zo mooi. Dat is een man vol liefde. Dat voel je aan. Dat zeggen ze van mij ook: mijnheer Schriebl, u speelt uit iiefde. Kijk, dat is een oordeel. Er moet ziel in zit ten". (Karl Schriebl). Merkwaardig bericht uit Rusland: de confectie-industrie daar moet de maten van de kinderkleding aanpas sen, want de Russische baby's wor den steeds groter. Baby's die 54 tot 56 centimeter groot zijn en vier of meer kilo wegen brachten tien jaar geleden de Russische artsen nog in verbazing, nu niet meer. Ziet u nu, dat wij in een vreemde tijd leven? DENKERTJE: Een ondeugd, die succes heeft, wordt deugd genoemd. (Seneca). MERIJN AMSTERDAM (ANP) Tliea Kruisbert uit Haarlem, de 28-jarige danseres die m een leeuwenkooi met twee leeuwen een striptease pleegt uit te voeren, zal haar nummer niet aan het Amsterdamse publiek mogen tonen. Het gemeentebe stuur heeft nachtclub-eigenaar Kees Manders gistermiddag een afwijzende be schikking doen toekomen. De reeks voorstellingen zou vandaag beginnen. Het verbod is niet gebaseerd op het motief, dat in de Amsterdamse Moulin Rouge aan het Thorbeckeplein een striptease niet geoorloofd zou zijn. doch uitslui tend op veiligheidsoverwegingen. Burgemeester Samkalden acht het optreden van de leeuwen niet zonder gevaar voor het publiek. Naar men zich zal herinneren werd vorige week vrijdag de 52-jarige chef dierenverzorger van Artis, de heer Th. de Vlieger, die met een agent poolshoogte kwam nemen om te zien of er vergunning kon worden verleend, in zijn arm ge beten, toen hij een poging deed de leeuwen door de tralies heen te aaien. Uiteraard zijn Kees Manders en de eigenaar-dompteur Frans Burckhardt uit Wenen met de afwijzing oerre van gelukkig. Overal elders in Europa heeft het nummer tot nu toe officiële vergunning verkregen. Manders neemt daarom aan, dat het incident van vrijdagavond bij de negatieve beslissing de doorslag heeft gegeven. Hij heeft daar weinig vrede mee omdat naar zijn mening de heer De Vlieger zelf schuld heeft aan het gebeurde. ..Als iemand aan wie de leeuwen niet gewend zijn, zijn hand de kooi insteekt, dan vraagt hij om een beet", aldus Manders, Dat kun je nauwelijks doen met een hond. laat staan met leeuwen". Thea Kruisbert zal nu in Moulin Rouge „een kale striptease zonder leeuwen" geven. (ADVERTENTIE)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 7