THUIS BIJ MARGRIET EN P1ETER MONSTER- FUSIE IN DAGBLAD WERELD „Laat de radicalen naar P. v. d. A. gaan maak n n het: Israëli's woedend op generaal De Gaulle ROBERT McNAMARA CRISIS IN EUROMARKT ONWAARSCHIJNLIJK Bekwaam minister raakt vermoeid Twee jongens door sneltrein gedood Eis150 gulden boete voor „wegmaken ambtsketen VETERINAIR EEG.-BELEID cadeau-tip heetman j LIBERAAL MR. VAN RIEL IN SENAAT: cadeau-tip heetman j Westduitse dank voor min. Luns ARROGANTIE OLIE Inbreker tj es betrapt Bovenmenselij k Bijzaak Machtig Verandering Moeilijk Wat nu FRANSE REGERING WIL MEER KINDEREN cadeau-tip heetman j Kerken beklad in Namen DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 29 NOVEMBER 1967 (ADVERTENTIE) De exacte tijd, gevat in wit goud en brillant. Prijzen tussen 590,- en 4.500- LIJNBAAN 92 OOSTZEEDIJK 155-157 ROTTERDAM (Van onze correspondent) AMSTERDAM Op hetzelfde mo ment. dat verontruste journalisten zich in Amsterdam beraden over de ongun stige consequenties voor de vrije me ningsvorming, die de fusies in de dag bladwereld hebben, werd gisteravond de oprichting bekend van een nieuw publicistisch monsterverbond. Ditmaal betreft het het Telegraafconcern (twee kranten), dat juist zyn 500.000e abon nee heeft binnengehaald, en de Neder landse Dagblad Unie, waarin door eer dere fusies verenigd zyn de Nieuwe Rotterdamse Courant, het Algemeen Handelsblad in Amsterdam, de Alge- meen-Dagbladgroep in Rotterdam en omstreken en Het Vaderland in Den Haag. Beide concerns hebben de N.V. Uni- tel opgericht, waarin elk voor de helft deelneemt. Het doel is een technische en commerciële samenwerking te ver wezenlijken, omdat in de toekomst zeer grote investeringen in technische en administratieve apparatuur voorzien worden. Deze investeringen zijn vol gens de twee concerns nodig ter hand having van de vooraanstaande positie, die zij op dagbladgebied innemen. Re dactionele samenwerking wordt door de directie van het nieuwe monsterver bond uitgesloten geacht. Mr. J. Mouwen, secretaris van de vereniging Nederlandse Dagblad Pers, waarin alle krantendirecties gebundeld zijn, gaf het volgende commentaar: „Men streeft in beide ondernemingen kennelijk naar een zo rationeel moge lijke produktie van kranten in de ruimst mogelijke zin, waarbij voorop staat dat elk dagblad zijn eigen ge zicht moet handhaven. De N.D.P. is een voorstander van deze pluriformiteit. Volgens de vereniging past de fusie in dit streven en dat men daarbij naar we gen zoekt om rationeel te werken, is met alleen begrijpelijk maar zelfs nood zakelijk". (Van onze redactie binnenland) APELDOORN Gisteren werd de fotopers drie uur lang in de gelegenheid gesteld in het „appartement" van prinses Margriet en mr. Pieter van Vollen hoven op het paleis „het Loo" een reportage te maken. De grotere sombere ruimten in het paleis bleken o-a. met de vele cadeaus die de prinses en mr. Van Vollenhoven bij hun huwelijk hebben gekregen, veranderd te zijn in een bewoonbare en moderne woning. Een plaatje-aan-de- vleugel yerdt een plaatje-in-het-burger als blijkt dat het luchtmachtuniform van de heer Van Vollenhoven niet zo goed harmonieerd met de goudgebiesde vleugel in de ontvangstkamer- De kleine ruwharige tekkel „Tekko Taks" toonde geen enkele vrees voor de fotografen en liet zich bereidwillig fotogra feren met het nu bijna een jaar getrouwde stel. (Van een onzer verslaggevers) GELEEN Op een met een ahob- Installatie beveiligde overweg nabij het station Lutterade te Geleen zijn gis teren twee jongens gegrepen door de sneltrein Maastriclit-Zandvoort en op slag gedood. Slachtoffers zijn de 9-jari- ge Harde Geurts en de 10-jarige Johnny de Koning uit Geleen. De jongens zijn over het linkervoet pad, dat niet door een halve boom is af gesloten, de overweg opgelopen op het moment, dat de sneltrein met grote snelheid uit de richting Maastricht na derde. De gevolgen waren verschrikkelijk, ue Jongens werden over een afstand van 100 tot 200 meter meegesleurd. Er speelden zich op het stationsemplace- ment tee taferelen af, toen ouders naar het station kwamen hollen in de mening, dat hun kind een der slacht offers was. De sneltrein, die 300 meter voorbij de spoorwegovergang tot stil- door r!?d "?a tie" minuten «£«1 werd ln het stati°n Sittard opgehouden voor een nader on i voek m»wvei r van de machinist. De g?ng rmm een uur vertr (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG „Laat de radicalen maar gewoon naar de PvdA vertrek ken. Eenheid in een politieke partij op d^ belangrijke punten is een van de eerste voorwaarden. Maar wie zich na intern overleg niet aan de alge mene lijn wil houden moet voor zyn neigingen een ander adres zoeken". Met deze duidelijke aanwijzing pro beerde de voorzitter van de liberale Eerste-Kamerfractie, mr. H. van Riel, gistermiddag in de senaat de lont in het kruitvat van de partij-politieke dis cussies te werpen. De overige fracties bleven er overigens vrij kalm onder. Mr. Van Riel redeneerde, (als daar voor R.v.d.A.'er ir. Vos): „De radica len moeten vóór de verkiezingen, op welke datum ook, een eigen gezicht krijgen. Anders blijft", zei hij. „ook hier het spreekwoord waar: twee honden vechten om een been en de derde (nu nog D'66) loopt er mee heen" Hij zei verder: „Ik zie één nieuw uit gangspunt. een C.D.U., die het kabinet- De Jong steunt als inzet van de vol gende verkiezingen. Een kabinet-De Jong. dat zich een eigen plaats in de Nederlandse gemeenschap verworven heeft". Ir. Vos (P.v.d.A.) had eerder in de senaat gevraagd of de regering de toe lating van Griekse politieke gevange nen tot Nederland wil overwegen. Hij herinnerde er aan dat het Griekse bewind gezegd heeft 2500 politieke ge vangenen graag naar andere landen te laten vertrekken. (ADVERTENTIE) Exclusieve kollektie wit gouden ringen met brillant, van 125,- tot 500,- en hoger. LIJNBAAN 92 OOSTZEEDIJK155-157 ROTTERDAM BONN (AFP) Een woordvoerdei van het Westduitse ministerie van bui tenlandse zaken heeft minister Luns zijn dank betuigd, omdat de minis ter tijdens het overleg dat hij van 1? tot 18 november in Praag heeft ge voerd met de Tsjechoslowaakse lei ders, de politiek van vrede en ontspan ning van de Westduitse regering heel', verdedigd M'nister Luns, aldus de woordvoerder heeft de politiek van de Westdui! regering tegenovei de Oosteurope-' inden toen open cn constructie) „enoemd, en gezegd dal die politiek kan leiden tot ontspanning tn het waarborgen van de vrede. (Van onze redactie buitenland) BRUSSEL/LONDEN Over de kans dat Engeland in de ge meenschappelijke markt komt was men gisteren in West-Europa pessimistisch gestemd na het „veto" van De Gaulle. Het pessi misme ging gepaard met een som ber gevoel, voortkomend uit de overtuiging, dat alleen een alge hele crisis in de Europese organi satie De Gaulle tot andere ge dachten zou kunnen brengen - en zelfs dat stond niet vast. In elk geval heeft de Westduitse bonds kanselier Kurt Georg Kiesinger, de sterkste figuur in de gemeen schap die voor Britse toetreding is, gezegd, dat hij niet zal probe ren om De Gaulle te overdonde ren. En dit maakt een crisis on waarschijnlijk. Premier Wilson heeft in het Lagerhuis een voorstel afgewezen om de Britse aanvrage voor het lidmaatschap vaoi de EEG in te trekken en een andere oplos sing te zoeken. Dit voorstel was afkom stig van de Labour-afgevaardigde David Winnick, die had gezegd dat de kansen dat Engeland wordt toegelaten, nu fei telijk teniet zyn gedaan na de pers conferentie van president De Gaulle van maandag. De Britse eerste-minister zei niet van oordeel te zijn, dat Engeland wordt ver nederd door de vijandigheid van het Franse staatshoofd. De beslissing over de lidmaatschapsaanvrage was nu aan de ministerraad van de „zes" die vol gende maand bijeenkomt. „Ik geloof niet dat de situatie wordt verbeterd door beledigingen te uiten over het Kanaal", aldus Wilson. Allerwegen ls men teleurgesteld of verontwaardigd over De Gaulles afwij zing van Engeland. Een Italiaanse krant de „Voce Repubblicana", het orgaan van de republikeinen, noemde de Fran se president zelfs „de opvolger van Kaiser Wilhelm de Tweede en Hitier". „Europa ondergaat deze eeuw een droe vig lot - elke twintig of 25 jaar komt er een man naar voren die het naar de afgrond van ontbinding en oorlog voert, terwijl hij het wil overheersen en ver enigen". In de Eerste Kamer ging gisteren o.m. P.v.d.A.-fractieleider ir. H. Vos in op de uitlatingen van de Franse president. Generaal De Gaulle had op zijn pers conferentie gesproken over de ziekte van de Engelse economie. Doch als er in dit verband sprake is van ziekte, dan is dit de „arrogantie" van de Franse president, aldus ir. Vos. Een parlementslid uit Ontario had maandag een verzoek: wilde de Cana dese minister van volkgezondheid „overleg plegen met zijn ambtgenoot in Frankrijk om de Franse president in een inrichting te laten opnemen?" In Israël is men woedend op presi dent De Gaulle, omdat hy het land heeft veroordeeld voor de oorlog in ju ni. In de hoofdstad spreekt men over terugtrekking van de Israëlische am bassadeur uit Parijs, maar van officiële zijde wilde men geen commentaar .op deze berichten geven. De bladen be schuldigen De Gaulle ervan ter wille van de oliebelangen de Arabieren naar de mond te praten. 55 MAASTRICHT (A.N.P.) De offi cier van justitie bij de rechtbank te Maastricht, mr. W. Moors, heeft giste ren 150 gulden boete subsidiair 30 da gen hechtenis gevorderd tegen de 43- jarige dipl. ing. J. B. uit Geleen, die op 21 april 1966 de ambtsketen van de hals van burgemeester mr. J. van Ban ning had gerukt en er mee was ge vlucht. J. B.'s echtgenote trad als getuige a décharge op. Zij verklaarde dat haar man ten einde raad de aandacht had willen vestigen op het feit dat zij door burengerucht en burenruzies in hun huis geen leven meer hadden en dat de gemeentelijke instanties daar niets aan hadden willen doen. In zijn requisitoir kwam de officier van justitie, mr. W. Moors, tot de con clusie dat J. B. niet schuldig was aan diefstal, maar wel aan het „wegmaken" van de ambtsketen, belediging van de burgemeester en verzet tegen de politie. DEN HAAG (ANP) De Haagse politie heeft vier inbrekertjes twee broertjes van dertien en veertien, en twee broertjes van veertien en zestien jaar op heterdaad betrapt bij een poging een instrumentenfabriek binnen te dringen. Tijdens het verhoor beken de het eerste duo tien inbraken, de af gelopen weken gepleegd. Het andere tweetal ging alleen de laatste dag (zon dag) mee. (Van onze redactie buitenland) Amerika's minister van defensie Robert Strange McNamara, op Lyndon Johnson zelf en Dean Rusk na, de laatste Kennediaan in de Amerikaanse top, heeft jaren geleden zelf gezegd dat hij niet langer dan „een jaar of acht" op zijn moeilijke post zou blijven. Hij kwam op het Pentagon in januari 1961, toen John F. Kennedy zijn eerste kabinet vormde. Hij verlaat dit grootste militaire bedrijf dat de wereld ooit zag, amper zeven jaar later. McNamara, zo is de laatste tijd door vriend en vijand betoogd, wordt moe. Hij verliest zijn veerkracht. Hij zal op een dag ontdekken dat hij er onderdoor moet, als hij niet opstapt. De vraag is nu: is dat waar en is het nu inderdaad zo ver? Andere vragen, klemmender en van meer wereldwijze betekenis, doemen op. Zal het heengaan vaai McNamara gevolgen hebben voor de strategie in Vietnam en ook voor de strategie in Europa, waarmee McNamara, ondanks de Zuidoost-Aziatische beslommerin gen, steeds intensief is bezig geweest? Voorts: hoe zal het effect van Mc- Namara's heengaan en de gevolgen eryan zijn op Johnsons verkiezings kansen volgend jaar? Tenslotte is er de brandende vraag wie McNamara zal opvolgen. Een rijtje namen dat gisteren al in Washington werd gefluisterd: Cyrus Vance, die op het ogenblik zijn best doet de vrede tussen Ankara en Athene te bewa ren en die vroeger onderminister van defensie was; John Conally, Texasser evenals Johnson en op de fatale no vemberdag in 1963 inzittende van de auto waarin Kennedy dodelijk werd getroffen door kogels, waarvan er ook één Conelly raakte; Samuel Goldberg, verdediger van het stand punt der V.S. in de Verenigde Naties, vroeger lid van het Hooggerechtshof en minister van arbeid; Paul Nitze, marineman en thans onderminister van defensie Wie het ook zal zijn; er wacht hem een schier bovenmenselijke taak. Het Amerikaanse ministerie van defensie werd opgericht in 1947. McNamara is de achtste minister van defensie en de enige die het geruime tijd op die post volhield. Een van zijn voorgan gers werkte zich letterlijk dood, alle anderen gingen voortijdig heen, om dat ze overwerkt of overspannen raakten. In de McNamara-jaren is het er niet gemakkelijker op geworden, deels doordat McNamara met zijn uitzon derlijke kwaliteiten zijn functie zelf verzwaarde door een maximum aan verantwoordelijkheden naar zich toe te trekken. Hij is de enige minister van defensie die er in slaagde de mili tairen en de ambtenaren van het mi nisterie van defensie geheel naar zijn hand te zetten en er met gezag over te regeren. De opvolger van McNamara wordt „de baas" van 4,5 miljoen werknemers, verspreid over de hele vrije wereld; de beheerder en spendeerder van een budget van 80 miljard Amerikaanse dollars; de manager van het grootste oorlogsbedrijf uit de wereldgeschiede nis, theoretisch in staat de hele we reld binnen een etmaal te vernietigen. Verenigde Staten maakte. Onder Ken nedy is het zwaartepunt van de bui tenlandse politiek duidelijk van het State Department naar het Pentagon verlegd. Zo werd McNamara Ameri ka's machtigste man op de president na. McNamara werd en wordt gefasci neerd door de taak een grote, gecom pliceerde organisatie te leiden. Dit verklaart zijn komeetachtige carrière bij de Ford Motor Company, waarvan hij precies een dag, nadat Kennedy tot president van de V.S. was gekozen, president-directeur werd, de eerste van dit automobielenrijk die niet de naam Ford droeg. Rationaliserend en reorganiserend voelt McNamara zich als een vis in het water. „Supermac" noemen ze hem en computerbrein". McNamara ver diende bij de Ford Motor Cy rond de honderdduizend dollar; hij ging er dus wél op achteruit toen hij Kennedy's minister vam defensie werd met een salaris van 25 tot 30 duizend dollars. Was het de uitdaging van het defensie- apparaat, waaraan zoveel te reorgani seren viel en waarvoor eindeloos „ge pland" - een van McNamara's hobbies in het werk - kon worden, die „Su permac" deden besluiten op Kenne dy's aanbod in te gaan? Hij had in elk geval niet naar het ministerschap gestreefd. Bovendien stond hij bekend als republikein, zij het dan een eigen zinnige, die zich jaren eerder duide lijk had uitgesproken tegen de repu blikein Wilkie en voor de democraat Franklin Rooseveldt. Ook nu had Mc Namara weer op de democraat Ken nedy gestemd, maar in elk geval niet om diens minister te worden. Een maand voor zijn benoeming tot mi nister had McNamara nog verklaard: „Als president (van Ford, Red.) zal ik me uitsluitend wijden aan de pro duktie en de planning" Het werd de planning van het Pentagon. Behalve dat McNamara dit voor een normaal mens haast onoverzien bare bedrijf „runde", had hij door slaggevende invloed op de internatio nale politiek van de Verenigde Sta ten. In de Eisenhower-periode was het nog de minister van buitenlandse zaken (in de persoon van John Foster Dulles), die ten strijde trok en de buitenlandse (machts)positie van de Arthur Schiesinger beschrifit in zijn „Duizend Dagen" hoe McNamara minister werd en dan springt direct in het oog het feit dat McNamara, toen hij eenmaal ja zei, duidelijk geïnspi reerd was door de persoon van Ken nedy door de persoon van Kennedy en dat „de uitdaging" vam het te runnen defensieapparaat maar bijzaak was. McNamara werd niet zómaar mi nister. Hij weigerde aanvankelijk zeer beslist, zich erop beroepend dat zijn meest- recente ervaringen met defen sie uit de oorlog stamden en vijftien jaar oud waren, dat hij geen notie had van de nucleaire problematiek en dat hij nog maar net begonnen was aan zijn nieuwe taak bij Ford. Kenne dy hield echter aan en won. Van John Kennedy is bekend dat hij zich, na zich omringd te hebben met de beste adviseurs die hij had kun nen vinden, ook werkelijk naar deze adviseurs ging luisteren en ze - elk op eigen terrein - een vergaande in spraak gunde bij het nemen van pre- sidentele beslissingen. Dat is op het eerste oog vrij normaal, maar in de praktijk brengen weinig leiders het zover als Kennedy op het terrein van de delegatie der bevoegdheden en ver antwoordelijkheden. Ln deze sfeer werd McNamara al direct een belangrijk man met zeer grote bevoegdheden. Het succes van de Cuba-crisis moet evenzeer op zijn naam worden gezet als op die van Kennedy. Ditzelfde geldt uiteraard ook voor de misluk king van die andere - en vroegere - Cuba-crisis; in de varkensbaai. Kennedy en McNamara voelden de verandering «van klimaat die in Euro pa langs het IJzeren Gordijn op trad. Zij verwierpen de door Dulles en Eisenhower gehanteerde nucleaire strategie der „massale vergelding". McNamara ging aan het werk en ont wierp de strategie van de „flexible response", met als belangrijkste doel stelling een eventuele agressor van agressie te weerhouden. Deze strategie is het aan de vorm van agressie aan gepaste antwoord, waarin zorgvuldig wordt ingebouwd de mogelijkheid van escalatie tot het atoomstadium en en waarbij de afschrikking (kerndoel van de Navo-sfrategie) uitgaat van de zekerheid dat de Navo op elke agres sie zal reageren en de onzekerheid wat betreft aard en omvang van de Navo-reactie. (Of zoals de Amerikaan Cleveland het in de Atlantische Raad kernachtig samenvatte: „De kern van de afschrikking bestaat uit de nucle aire onzekerheid"). Ook ten aanzien van de strategie in Vietnam draagt McNamara grote - zo niet de grootste - verantwoordelijk heid. Hier heeft hij zich echter dui delijk vergist. Berucht is geworden zijn uitspraak dat de Amerikaanse troepen voor Kerstmis 1965 weer thuis zouden zijn. McNamara is een tegen stander van uitbreiding van de bom bardementen boven Noord-Vietnam en hii is dat van het begin af geweest. Anderzijds is hij de man achter ge neraal Westmoreland als die vraagt <>m steeds meer troepen en materiaal. Het is mogelijk dat in de Vietnam- imp a sse de kiemen van McNamara's vermoeidheid en verlies aan veer kracht liggen. McNamara wordt ge schetst als een man die zeer moeilijk van zijn ongelijk te overtuigen is. Dat komt voor een deel, omdat hij weet dat zijn hoofd meer plaats biedt aan fei tenkennis dan welk ander hoofd in de Amerikaanse regering ook. Hij is be rucht om zijn uit heit hoofd afgeraffel de reeksen cijfers en feiten, waarmee hij zijn tegenstanders in het debat steevast van de vloer veegt. Wat Mc Namara niet gemakkelijk wil aanne men is, dat het niet zo hoeft te zijn dat degene die het meeste feitenmate riaal paraat heeft, ook daarom (en: dus) dit materiaal juist interpreteert. Hoewel McNamara er de man niet naar is om in zijn hoofd vol feiten een plaatsje te weigeren aan het groot ste en meest pijnlijke feit, namelijk dat het is misgegaan i,n Vietnam, schijnt hij dit tot nu toe niet te heb ben willen accepteren. In dit opzicht bedriegt zijn eigen optimistische na tuur hem blijkbaar', hoe klinisch en rechtlijnig hij anders ook denken mag. Daarom is het duidelijk dat de eer ste vraag die opdoemt bij het aftreden van deze uitzonderlijke man, die door Johnson „de beste minister van de fensie uit de geschiedenis van de V.S." is genoemd, luidt: Wat gaat er nu gebeuren in Vietnam? (ADVERTENTIE) PARIJS (Reuter) De Franse regering is bang voor een politieke en economische teruggang als er niet meer kinderen in Frankrijk geboren wor den. Zij wil dan ook op korte termijn een rapport hebben over de maatrege len die een verdere daling van het geboorteneijfer moeten voorkomen. Drie jaar geleden bedroeg het aantal levend geborenen op de 1.000 inwoners 18,1, in 1966 17,4. Men verwacht dat dit cijfer dit jaar verder terug 7,al lopen tot 16,7. De Fransen krijgen meer kinderbijslag dan de inwoners van de meeste andere geïndustrialiseerde westelijke landen. BRUSSEL (ANP) De EEG minis ters van landbouw hebben in Brussel besloten de veterinaire politiek in de EEG een duidelijk gemeenschappelijk karakter te geven, met speciale con trolebevoegdheden voor de Europese Commissie. Een gemeenschappelijk beleid zal moeten voorkomen, dat nationale vete rinaire maatregelen misbruikt kunnen worden om de vrije handel in vee en vlees binnen de gemeenschap te ver storen uit zuiver handelspolitieke over wegingen. De ministers zijn ook overeengeko men dat de EEG-sommissie het recht moet krijgen om in de zes landen plaat selijk de doeltreffendheid van maat regelen tegen b.v. mond- en klauwzeer- epidemie te controleren. De Nederlandse ministei van land bouw. ir. P. Lardinois, verklaarde zich zeer tevreden met deze ontwikkeling. (ADVERTENTIE) Een gouden broche geeft het simpelste toiletje allure. Vele modieuze creaties vanaf 57.50 LIJNBAAN 92 OOSTZEEOIJK155-157 ROTTERDAM BRUSSEL. (ANP) In het Belgische Namen is enige beroering verwekt door vandalen die het interieur van drie ker ken hebben beklad. Zij lieten op beel den, schilderijen en stoelen hakenkrui zen en SS-tekens achter, evenals op schriften die doen denken aan de satan bezweringen van de maniak, die reeds geruime tijd kerkhoven in Nederland en Noord-België schent. pid I. Handige cassetfe- jona en oud. Blokkeer- i flitscontact. Enorm >r f25,15 Iso-Rapid ÏC. Camera, attérij, negatief-kleuren- boekjef46,40 Cadeau- d C. Camera, paraattas, batterij, ISS Rapid-film kje f 72,35 I. Kleinbeeldcamera. >bjectief 1:2.8. Snel- itelwerk en blokkeerin- or 125-sluiter f78,50 Agfa ïsomat-Rapïd. -camera -4- paraattas, etui met batterij en 5 in gratis boekje.f 109,60 o 'O-diaprojector. Zeer if. Halogeen-lamp 12 V/ ,50 Diamator 150 ge net afstandsbediening oom S. De ideale Su- met toebehoren. (650 W zon, Agfacolor film en idige koffer. Het neusje oor veeleisende filmers. i 998,-

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 9