Aantal inwoners
Verenigde Staten:
^ksïeiM
Hun huis: een mat
van stro op een
trottoir in Saigon
98.'
HOUDT GRIEP UIT HUIS
Sikh-leider
Tara Singh
overleden
ESMANN
Nieuw bestuur D '66
ïuwe sigaar in
11
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 23 NOVEMBER 1967
TELEURGESTELDE VLUCHTELINGEN
DE EERSTEN
OPTOCHTEN
WEIFELAARS
WASBORD
AUTO'S
Achterstand bij
pensioenfonds
wordt ingelopen
Een pijp
gevuld met
Voortrekker - een vlammetje
erbij - ah, dat kruift en geeft een
geur en smaak - dat is toch wel
pijproken op zijn best» Neem voor
f 1,25 per pakje de proef „in de pijp*.
Rook lichte, geurige
Voortrekker-naturel pijptabak.
Een unieke Niemeyer melange van
echte Java- en
tabakken»
Soldij
Derde kind
Jawel. Zestienhonderd vel.i
Zestienhonderd keer com- j
fort, luxe, zachtheid, hygiëne
uit een vierrolpak, en dat is
heel wat meer dan in bijna
alle andere vierrolpakken.
Yan Edet nota bene
Kijk. Zo'n leeg kokertje
zaait nu geen paniek meer
in het kleine kamertje. Al
thans na de aanschaf van
een Edet - altijd - papier - in-
huis-pak niet meer. Een rus
tig idee is dat. En nog voor
delig ook. Het Edet vierrol
pak kost alles bij elkaar
maar f 1.75. In groen of geel
of rose.
Als U een rnstig gebruiker
bent en vier rollen ineens te
veel van het goede vindt,
ligt de Edet King Size wel
licht wat beter voor U. Vijf
honderd vel voor 55 cent.
Zacht
en hééééél
veel papier.
10
IV!
smaak van de verwende
vol karakter,
ndige doos, die U
11
(ADVERTENTIE)
del,
lichts HANG-
van bewerkt
en met fijn ge-
e georgette kap.
erraad in Uw in-
LLAMPJE op be-
voet. Het zijden
en doorsnede van
Q9S
dlampje, met
n. doorsnede 9.75
peels TAFEL
AMPJE ook op
set van koper met
bast en zijden kap
gezet met goud
ïlon. Hoogte 40
n. **«950
200 MILJOEN
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON Deze week
Is het aantal inwoners van de
Verenigde Staten tot 200 miljoen
gestegen.
Dit betekent dat in dit land op het
ogenblik half zoveel mensen leven
als er alles by elkaar ooit hebben
geleefd. Sinds 1790, toen met tel
len werd begonnen, hebben hier
n.I. naar schatting van het volks
tellingsbureau in totaal 406 mil
joen mensen geleefd. Verder be
tekent het, dat de V.S. sinds 1915
hun bevolking hebben verdub
beld.
In de 52 jaar sinds Amerika de
helft van de huidige bevolking
had hebben de V.S. elf jaar oor
logen gevoerd, waarin 392.854
Amerikanen gesneuveld zijn en
heeft er tien jaar een grote de
pressie geheerst. Het land is een
wereldmacht en vervolgens een
wereldleider geworden en heeft
zich ontwikkeld tot de rijkste en
machtigste natie op aarde.
In die 52 jaar hebben de V.S.
twee wereldoorlogen gevoerd en
beiden gewonnen, maar de ene is
er niet in geslaagd de wereld vei
lig te maken voor de democratie
en de ander maakte een einde aan
het facsisme maar niet aan de dic
tatuur.
In die 52 jaar hebben de Ame
rikanen ook twee middelgrote
oorlogen gevoerd, de ene (Korea)
hebben zij uitgevochten, maar de
andere duurt voort.
In die 52 jaar hebben de V-S. twee
wereldorganisaties voor de vrede
voorgesteld, maar zich slechts bij één
aangesloten en hebben zij de kern
energie in de wereld gebracht, mil
jarden dollars uitgegeven voor hulp
verlening aan het buitenland en nooit
enig vreemd gebied verworven. Een
aanbod om de kernenergie te delen
werd verworpen.
In die 52 jaar hebben Amerikanen de
levensverwachting met 15 jaar ver
lengd, liet nationale inkomen met 17
vermenigvuldigd en de nationale schuld
met 300 °n meer Amerikanen meer
dingen en meer onderwijs verschaft
dan welk ander volk ooit heeft gekend.
In die 52 jaar is het aantal Amerika
nen in steden en voorsteden groter
geworden dan op het platteland, is de
mannelijke meerderheid veranderd in
een vrouwelijke, is de meerderheid
van mensen met huurwoningen veran
derd in een meerderheid met eigen
huizen en de ingeschreven meerder
heid van republikeinen in een inge
schreven meerderheid van democra
ten.
In die 52 jaar hebben de vrouwen
het kiesrecht gekregen, heeft het socia
lisme geleidelijk veld gewonnen-in de
huidige welvaartsstaat, is een man,
die gedeeltelijk joods was, kandidaat
voor het ambt van president geweest,
is een rooms-katholiek tot president
gekozen, een neger rechter geworden
in het hooggerechtshof en is het aan
tal leden van vakvereniging vertien
voudigd.
In die 52 jaar zijn de Amerikanen
van crisis tot crisis gegaan, van we
derzijds wantrouwen tot twijfel aan
zichzelf, van dingen, die niet erger
konden tot dingen, die erger waren,
van een depres ie. gedurende welke het
einde van het stelsel aanstaande
leek, tot een kerncrisis, die een einde
scheen te zullen maken aan de we
reld.
In die 52 jaar zijn de Amerikanen
eraan gewend geraakt, in alles de
eersten te zijn en hebben zij vervolgens
moeten leren ook de tweede te zijn.
In die 52 jaar hebben de Amerika
nen v, rschiüende soorten ellende in
de straten moeten doorstaan de hon.
geroptochten, de relletjes van arbei
ders, die zich wilden organiseren, de
moord op een president, de onlusten,
veroorzaakt door boeren, die een gro
ter aandeel in de levensmiddelenprij-
zen wilden hebben, het oproer van ne
gers, die een groter aandeel in de
democratie wilden hebben, zij hebben
verschillende bespottingen van hun
jeugd moeten ondergaan van de
bohémiens van d< twintiger jaren, die
hen maar om geld slovende zelfinge
nomen filisters vonden, de wildogige
radicalen van de dertiger jaren, die
k n }e ,5onse.rvatief vonden, de ge
haarde beatniks van vijftiger jaren,
die hen r principieel achtten, de met
pioemen gesierde hippies van de zes-
v., r Jareïi« die vonden dat zij teveel
waarde hechtten aan het uiterlijk en
xnans de marcherende volgelingen van
„nieuw links", volgen wie zij blind
zijn voor het lijden van de mensen.
.,in„i<3e, Wlrreld zyn de Amerikanen na-
geyoigd als revolutionairen, aanbeden
als fortuinlijke helden, vereerd als
Imnmïïf5 schenkers. gehoond als
wl halzen. geminacht als Shy-
derf Jl" ,?'ens worden zij afgeschil-
aers ais lieden, die in het openbaar
bSnor®?6?ie verkondigden, maar het
Hoonshms ontheiligen.
tei* weifelaars wor-
LinomJl ons testaan," schreef Walter
ten •yyi?eZUn niet gewend aan
weten"gewikkelde samenleving, wij
draeen hoe w« ons ™eten gel
tact eè er geen persoonlijk con-
Er J? geen eeuwig gezag meer is.
wLto Prec.edenten om ons de
niet u» fen' er is geen wijsheid, die
et was bedoeld voor een eenvoudiger
Tweehonderd miljoen mensen, die
overal de eersten te zijn
er aan gewend zijn geraakt
tijd".
Dat schreef Lippmann in 1914.
De bevolking is van 51 miljoen man
nen en 49 miljoen vrouwen toegeno
men iot 102 miljoen vrouwen en 98
miljoen mannen, ofschoon men niet
heeft kunnen bemerken, dat zij min
der klagen, hebben de vrouwen
statistisch het nooit zo goed gehad.
Het verhoudingsgetal van de onge
trouwde vrouwen is gehalveerd- De
bevallingsgevaren zijn bijna uit de
statistiek verdwenen. De huisvrouwen
besturen thans kleinere huishoudens
en hebben minder verwanten van de
oudere generatie van beide partijen
over de vloer.
De vrouwen voeren thans het huishou
den met veel meer apparaten en herin
neren zich nauwelijks nog het verre
verleden van 1915, toen de bak onder
de ijskast moest worden geledigd, de
kleden moesten worden geklopt o0 de
lijn, de was moest worden gekookt en
schoon gewreven op een wasbord, voor
het diner op een groot feest boodschap
pen moesten worden gedaan in ver
schillende winkels in plaats van in een
supermarkt en er geen tv was om
de kinderen zoet te houden, terwijl het
avondeten werd klaar gemaakt.
Ondanks de herhaalde alarmkreten
over het minder hecht worden van de
familiebanden is het verhoudingsgetal
van de echtscheidingen sinds 1915
slechts weinig gestegen, nl. van acht
per 1.000 gevuwden tot tien.
De moeders krijgen tegenwoordig
haar laatste kind vroeger, zien haar
laatste kind spoediger trouwen en de
ketenen van het gezin worden over het
algemeen minder knellend.
In 1915 werkte slechts 8 procent van
de gehuwde vrouwen, thans 36 procent.
Tweeënvijftig jaar geleden leefden de
vrouwen een jaar langer dan de man
nen, thans zeven. De V.S. hebben
nooit meer weduwen en nooit minder
behoeftige weduwen gehad dan thans.
De Amerikaanse neger is in dit ge
heel van statistische vooruitgang be
zig zijn achterstand in te halen, maar
hij heeft hem nog niet ingehaald. Hij
leeft langer en beter dan vroeger en
hij verdient meer, maar in alles staat
nog bij de Amerikaanse blanke ach
ter.
Enkele cijfers als voorbeeld: tus
sen 1900 en 1960 daalde het sterfte
cijfer onder blanken van 17 tot 9,4 per
10-000, voor de negers van 25 tot 10.
Tussen 1939 en 1963 steeg het gemid
delde loon van de blanke arbeider
van 1.112 tot 5.663 dollar, dat van de
neger van 460 tot 3.217.
In 1915 bezaten de Amerikanen 2,3
miljoen auto's thans 94 miljoen, wat
meer is dan het autobezit van de gehe
le overige wereld.
In 1915 hadden 10,5 miljoen Ameri
kanen telefoon, thans 98,7 miljoen, de
helft van het aantal in de gehele we
reld.
Allemaal vooruitgang.
Maar de wegen zijn verstopt dioor
het verkeer en de mensen worden
voortdurend meer anonieme groothe
den. In vroeger tijd hadden zij na
men, thans zijn zij nummers in com
puters.
Toch: het aantal zelfmoorden is in
verhouding tot het bevolkingscijfer ge
ringer, het aantal moorden eveneens
en de laatste 30 jaar bovendien het
aantal patiënten in inrichtingen voor
geesteszieken.
Vele mensen, die vroeger in zulk een
inrichting zouden zijn opgenomen, wer
ken nu met de steun van genees- en
kalmerende middelen in de maatschap
pij en men kan veilig aannemen, dat
zij hieraan de voorkeur geven.
(ADVERTENTIES)
Verdrijf griep met Togal. U voelt direkt verlichting. Een griepje, een kou,
reumatische pijnen, hoofdpijn, migraine, spit en ischias worden door Togal
tabletten gauw en goed bestreden. Bij apoth. en drog. TOGAL 0,95; 2,40; 8,88.
TSJANDIGARn Reuter De
Indiase Sikh-leider Tara Singh, eens
een van de meest omstreden politieke
figuren, is gisteren op 82-jarige leeftijd
in Tsjandlgarh overleden.
Tara Singh, onderwijzer, is tijdens
het Britse bewind over India en ook
daarna vele malen gevangen gezet.
Dikwijls vastte hij om zijn politieke
eisen kracht bij te zetten. In 1961
moest hij zich in het openbaar verne
deren omdat hij een „Vasten tot de
dood erop volgt" ter ondersteuning
van de Poenjaab-taal opgaf. Ia de gou
den tempel van Maritsar poetste hij de
schoenen van de pelgrims. Zijn volge
ling Sant Fateh Singh kreeg toen de
leiding van de Akali Dal-partij van de
Sikhs.
DEN HAAG (ANP) Het IBM-re-
kenccntrum in Rijswijk heeft gisteren
de stembriefjes, die tijdens het zaterdag
in Helmond gehouden huishoudelijke
congres van Democraten-66 door bijna
700 leden zijn Ingeleverd, in een com-
punter verwerkt.
Dit gebeurde op wens van een meer
derheid van de leden die daarmee een
optimale inspraak wensen te hebben in
het samenstellen van het nieuwe hoofd
bestuur. Dit nieuwe hoofdbestuur telt
thans 21 leden waarvan zestien nieuwe.
De nieuwe leden zijn: 1. J. Beekmans
(Melissant), 2. J. Dirks (Maastricht),
3. B. Hamstra (Zwolle), 4. J. van den
Kaade (Den Haag), 5. B. Kuiper (Rijs
wijk), 6. E. van Litsenburg (Eijgels-
hoven), 7. mr. J. Nagtegaal (Rotter
dam), 8. R. Ovezoll (Arnhem), 9. S.
Schuyer (Enschede), 10. Ir. N. Schwars
(Den Haag), 11. W. Sluis (Eindhoven),
12. H. Stokvis (Den Helder), 13. mr. J.
Vuyk (Rotterdam), 14. F. Warnaar
(Amsterdam), 15. mevrouw J. Wertheim
(Bakkum), 16. H. Zeevalking (Utrecht).
De zittende leden zijn: 1. mr. H. van
Lockeren Campagne (Zaltbommel) 2. H.
v. Beekhuizen (Amsterdam), 3. R. Walt-
huis (Zutphen) 4. F. Hijmans (Diemen)
5. H. Koenen (Zaandam).
De 21 bestuursleden komen zaterdag
aanstaande in Amsterdam bijeen. Uit
hun midden zal een voorzitter met een
dagelijks bestuur worden gekozen. Al
gemeen wordt verwacht dat mr H. J.
van Lookeren Campagne uit Zalt
bommel voorzitter zal worden.
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Er is volgens staats
secretaris Van Veen (Binnenlandse Za
ken) geen reden tot paniek over de ach
terstand van de pensioenadministratie
bij het Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds (A.B.P.).
Men is met succes bezig die achter
stand weg te werken, ondanks perso
neelstekort van 10 pet ofwel 70 man.
Op 27 oktober was er nog een ach-
stand van 3010 dossiers. In schrijnende
gevallen wordt een voorschot verleend.
De directie van het A.B.P. heeft thans
een inloop-schema opgesteld. De achter
stand is vooral ontstaan door de zeer
vele wijzigingen in de pensioenwet
geving gedurende de laatste jaren.
SAIGON Hun huis is een
mat van stro op het trottoir, door
weekt van het stinkende drab van
twee winters. Kakkerlakken
kruipen er aan de hoeken onder
uit, de regen sijpelt er doorheen.
Vliegen en muggen zoemen er in
zwermen boven. Dat is het enige
huis, dat de pas drie jaar oude
Hoeng en 10.000 anderen ooit heb
ben gekend in een land waar het
nu al 22 jaar oorlog is.
Zij zijri de straatbewoners. Zij
zijn het menselijk afval, naar Sai
gon gedreven van het verwoeste
platteland om in een vreemde tijd
toevlu'cht en onderdak te zoe
ken in een vreemde stad. Zij zijn
de duizenden, die geboren wor
den, leven, beminnen, eten en
sterven op de trottoirs van Sai
gon.
's Morgens om zes uur branden de
straatlantaarns en de blauwe en rode
licht reclames van de winkels nog al
tijd. Saigon, een stad met twee en
een half miljoen inwoners, begint
wakker te worden.
Een slanke vrouw komt overeind van
een bewegingloze hoop op het trottoir
en glimlacht. Zij houdt van deze tijd
van d-e dag. Gia Long, de straat, die ge
noemd is naar een keizer, is nu hele
maal van haar.
De vrouw, Tran Thi Ba, gaat zitten
en probeert haar ogen aan de omgeving
aan te passen. Vele jaren geleden is,
toen zij in de wildernis brandhout
sprokkelde, een tak van een boom in
haar ogen zo beschadigd, dat zij moeite
haar ogen beschadigd, dat zij moeite
heeft om duidelijk te zien.
Gia Long is een straat met een trottoir
met gaten erin aan de ene kant en aan
de andere kant is er geen. Aan het ene
eind bevindt zich een ijzeren hek, dat
een breed, verzorgd grasveld met een
herenhuis en vele wachters in witte uni
formen omsluit.
Ba weet niet, dat anderen dit gebouw
het paleis der onafhankelijkheid noe
men en dat het de residentie is van de
president van haar land, zij noemt het
„Het grote huis".
Achter haar bevindt zich een straat
met kleine winkeltjes, die leerwaren,
schoenen, produkten van handenarbeid
NIEMEYER TABAK
Sinds 1819
Gia Long: is een straat in Saigon
waar duizenden, door de oorlog
verdreven van het platteland, een
toevlucht zoeken.
en kleding verkopen, met een apotheek
en fruitstalletjes.
Spoedig zullen de kooplui komen, die
met wortelbier, sigaretten en sand
wiches venten, welke zaken zij op
draagbare stalletjes meevoeren en waar
mee zij op de hoek van de straat zul
len gaan staan.
In de ingewikkelde rangorde van de
straatbewoners worden deze kooplui als
vrij welvarend beschouwd.
Ba is 35 jaar en zij woont al drie- jaar
op de hoek van de straat. Zij is geboren
in een klein dorpje aan de kust van de
Zuid Chinese Zee, ver ten noorden van
Saiigon en zij was. de tweede en
minst aantrekkelijke van vier doch
ters uit een arm gezin.
Zij heeft geen onderwijs genoten.
Toen zij echter achter in de 20 was,
maakte zij kennis met een drie jaar
jongere man, die naar Vietnamese
maatstaven groot en zwaar was. Zij
werden verliefd op elkaar en gingen
samen leven. Er werden twee kinderen
geboren, waarvan de eerste Hoa
(„bloem") en de tweede Hoenig („De
Dappere") werd genoemd.
Er was weinig geld.
Zij hoorden, dat in Saigon, de grote
stad, veel welvaart heerste en daarom
vluchtten zij, tegen de raad van hun
familie in, naar het zuiden. Vermoeid
en teleurgesteld kwamen zij in de lom
merrijke straat Gia Long en besloten
daar te blijven.
Ba is nooit meer weggegaan. Haar
man, een fietstaxibestuurder zonder
geld, is meer dan een jaar geleden
ingelijfd in het Vietnamese leger. Zij
zegt, dat hij zijn soldij zelf nodig heeft.
Vijf maanden geleden had zij 1.000
piasters ongeveer 8.50 dollar ge
spaard en ging hem bpzoeken. Zij is
bang haar straathoek te verlaten om
dat hij haar anders misschien niet zou
kunnen terugvinden.
Vandaag is de morgen zonnig. Ba is
optimistisch. Zij en de kinderen trek
ken hun mat op, die 's nachts op de
hoek van de straat onder het veilige
licht van de straatlantaarn ligt. Op
een richel bewaart Ba haar keuken
gerei: een pan voor water, een kleine
pot om te koken, een lepel, een kom
van blauwwit porselein, die zij in de
afvalhoop heeft gevonden en een tinnen
kan.
Het trottoir is hier vier meter breed.
Er is ruimte voor de kinderen om te
spelen of te slapen en ruimte om te
koken zonder de voetgangers te hin
deren.
Omstreeks negen uur gaat zij naar de
centrale markt. Hoa én Hoeng hebben
al lang geleerd, achter te blijven, het
trottoir niet te verlaten en op de mat
te passen. Na korte tijd keert Ba terug.
Zij heeft voordelig boodschappen ge
daan. Voor 75 piasters of ongeveer <?5
dollarcenten heeft zij wat Amerikaanse
rijst Vietnamese is beter maar duur
der wat koolbladeren en drie visjes
gekocht. Haar uitgaven waren hoger
dan gewoonlijk, maar „een koopman,
die me graag mag, heeft me drie ba
nanen gegeven. We zullen goed eten
vandaag."
Ba verdient haar levensonderhoud
door oud-papier en flessen van fris
dranken op te halen en te verkopen.
Als ze een goede dag heeft, verdient
ze 40 of 50 piasters en geeft dat geld
de volgende dag uit op de markt. Zij
krijgt ook wel geld van vreemden,
soms van 20 tot 200 piasters op een
dag.
Het meeste dat zij in een maand
verdient is tien of 15 Amerikaanse
dollars. Zelfs een frisdrank van tien
cents is dan ook een weelde-artikel.
Twaalf eieren kosten op de markt an
derhalve dollar. Zij heeft ze nooit ge
had.
Als tegen Kerstmis haar derde kind
wordt geboren, gaat zij twee dagen
naar de kraamkliniek van het zieken
huis. Hoa en Hoeng gaan dan een week
naar een weeshuis. Maar het is niet
gemakkelijk in het ziekenhuis toege
laten te worden. Zij behoeft niet te
betalen, maar men vraagt haar naam,
beroep en adres en waar ze vandaan
komt.
Het adres is het moeilijkste, want op
papier verlenen de Vietnamese en
Amerikaanse regeringen geen hulp aan
vluchtelingen die in Saigon wonen. De
regering zegt, dat er geen vluchtelingen
en geen straatbewoners zijn. Op straat
wonen is volgens de wet niét toege
staan.
Ba geeft daarom het adres van een
buur op en haar beroep is ophaalster
yian papier en flessen.
Üet
fcv
Edet
-
