11
Ma*
Getijcentrale in de
Oosterscheldedam
kan economisch zijn
Jordaanse tanks
in fel gevecht
met vliegtuigen
Labour schaart
zich eensgezind
achter Wilson
Conclusie in rapport PZEM
Pijpleiding
saak niet
in doofpot
TIJDBOM IN
VLIEGTUIG
DOODDE
67 MENSEN
FriKi
AAN GRENS MET ISRAEL
JOZINA UITGERUST
ALS OORLOGSSCHIP
DAGBLAD VOOR ZEELAND
JORDAANSE
SCHOOL IN
PUIN NA
BESCHIETING
OFF. VAN JUSTITIE:
Vertraging
Arrestatie na
schietpartij
in Dortmund
EEN BASSIN
Toenemend bewolkt
ANwr0^f.O8ri43a9ti?dienSt KNAC/
Rapport over Comet:
Britse premier door crisis heen
GOED RUSH
CONFERENTIE
KIPM0DE^68
Ook in Engeland
mond- en klauwzeer
107# JAARGANG
No. 25668
UitgaveN.V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
j HoofdredacteurL. Leijendekker
E RedactieraadJ. M. A. C. v. Dongen,
I C. J- van Hootegem, mr. dr. A. J.
j M. Mes, P. V. M. Vercauteren,
I l J. v. 't Westende.
Bureau: Breda Reigerstraat 16
tel. 22341 (7 lijnen) Postgiro 1114111
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1967
Abonnementsprijs: f 12,65 per kwar.
taal (excl. incassokosten), f 4,25 per
maand, f 0,98 per week. Losse num
mers 20 cent.
Post abt. binnenland, buiten versprei
dingsgebied f 19,-. Prijs van buiten
landse abonnementen op aanvrage.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage f 0,50 per mm. Bij contract aan
zienlijke reductie. Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1, telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN. Potgieterstraat 3^telefoon^260^^^OOSTBURG^^euwstraat^4^^^telefoon^2893L
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG. Het is onder bepaalde voorwaarden
mogelijk een getijcentrale in de Oosterscheldedam tot een
vermogen van ongeveer 50 megawatt economisch te exploi
teren.
Dit is de belangrijkste conclusie uit een rapport van de Pro
vinciale Zeeuwse Elektriciteits Maatschappij over dit onder
werp.
Het belang van een getijcentrale ln
de Oosterscheldedam is volgens het
rapport van complexe aard. Op de eer
ste plaats is het mogelijk een besparing
te bereiken op de kostprijs van de op
gewekte kilowatturen. Belangrijker kan
nog zijn dat in geval van calamiteiten
zoals oorlogsomstandigheden, over een
energiebron kan worden beschikt, die
altijd aanwezig is. Daarnaast zijn er
belangen van Rijkswaterstaat, Neder
landse Spoorwegen, wegvervoer, spe
cifieke fauna en flora, afvalwaterlozing,
recreatie en visserij, die de vorming
van een bij de getijcentrale behorend
beperkt zoutwaterbassin wenselijk ma
ken.
Met het oog op de vele belangen die
verbonden zijn met de bouw van getij
centrale en zoutwaterbassin, is het vol
gens het rapport gewenst een zodanige
coördinatie tot stand te brengen dat
tijdig de nodige maatregelen getroffen
kunnen worden om de bouw van de
centrale te kunnen verwezenlijken.
Rijkswaterstaat is, aldus het P.Z.E.M.-
rapport, de enige instantie die deze co
ördinatie ter hand zou kunnen nemen.
Voor de bouw en exploitatie van de
centrale wil de Provinciale Zeeuwse
Elektriciteits Maatschappij zich inzet
ten.
AL KARAMEH. Jordanië: Kinde
ren verlaten de schooi in het
vluchtelingenkamp op de oostelijke
oever van de Jordaan, welke
zwaar beschadigd is tijdens de Is-
raëlisch-Jordaanse gevechten. Vol
gens de Jordaanse lezing zouden
14 mensen gedood zijn en 28 ge
wond.
(Van onze rechtbankverslaggever)
BREDA De officier van justitie bij
de Bredase rechtbank, mr. J. Louët-
Feisser, noemt de bezorgdheid die er
in bepaalde kringen bestaat over de stil-1
te die er rond de geruchtmakende pijp-
leidingaffaire gevallen is, ongegrond.
Nu de drie verdachten in deze zaak
op vrije voeten zijn gesteld, is het niet
i?:eer noodzakelijk het vooronderzoek
ÉXtra te bespoedigen", motiveert hij.
„Er doen over deze zaak de vreemd
ste geruchten de ronde, als zou bijvoor
beeld de affaire in de doofpot terecht
komen. Volkomen uit de lucht gegre
pen", aldus de officier.
Inmiddels is een rapport gereedgeko
men over de aard en omvang van de
knoeierijen. Hiervoor werd meer dan
anderhalve maand geleden door justi
tie aan een deskundige opdracht gege
ven. Volgende week zal de officier met
de rapporteur over diens bevindingen
van gedachten wisselen. Hij liet zich
over de inhoud van het rapport niet
uit. Het wil overigens niet zeggen dat
de zaak daarna snel beklonken zal zijn.
Wellicht, zo zei de officier, wenst daar
na de rechter-commissaris nog enkele
getuigen te horen en pas daarna kan
het vooronderzoek worden afgesloten.
Hij vermoedt dat dit begin januari zijn
beslag zal krijgen.
Juridisch, zei hij, ligt deze zaak niet
gemakkelijk. Hij voorziet daarom gro
tere vertraging in de strafrechtelijke
afwikkeling. Hij acht het namelijk niet
uitgesloten dat de betrokken raadslie
den nog bezwaarschriften tegen de dag
vaarding - die na beëindiging van het
vooronderzoek wordt uitgebracht
zullen indienen. Deze moeten door de
raadkamer behandeld worden.
Geheel los van het strafrechtelijke as
pect heeft de officier gemeend zich te
moeten laten informeren over de vei
ligheid van het bewuste deel van de
Pijpleiding in het arrondissement Bre-
aa. De arbeidsinspectie zal hierover een
rapport uitbrengen. Het zal te zijner tijd
san de minister ter kennis worden ge
bracht.
DORTMUND (AP) De Westduitse
Pontje heeft een man gearresteerd op
beschuldiging tijdens een schietpartij
jue zich maandagavond in Dortmund
♦QSEeLlde' z'jn vader en een andere man
te hebben gedood en eer» derde te heb-
°en verwond.
Bij de eerste ondervraging heeft de
man ontkend iets met de schietpartij te
maken te hebben.
iAy°or inlichtingen die konden leiden
de arrestatie van de dader had de
mq ie beloti:jtg toegezegd van 3000
vLa dader werd een „heetgeba-
I en brute man" genoemd,
ue woordvoerder deelde mede dat
oemoordenaar bij zijn slachtoffers had
wu f ei? toen ZÖ open deden op
j j. geschoten zonder ook maar een
^oord te zeggen.
Bij de opwekking van elektrische
energie door middel van een getijcen
trale stroomt het water door water
turbines, die gekoppel zijn met gene
ratoren. Men kan centrales met één of
meer dan één bassin bouwen. Volgens
de P.Z.E.M. komt bij het ontwerpen
van een getijcentrale in de Oosterschel
dedam slechts het enkel-bassintype in
aanmerking. Verder heeft de P.Z.E.M.
gekozen voor een systeem waarbij de
turbine alleen werkt wanneer het bas
sin, bij eb, kan leeglopen.
Bij een centrale met eén bassin is ook
slechts één sluiscomplex nodig. De tur
bines zijn parallel met deze sluizen op
gesteld. De sluisgrootte kan beperkt
blijven, aangezien de buisturbines ook
als vrije doorstroomopeningen kunnen
worden gebruikt.
Als bassin bij de centrale staat het
toekomstige Zeeuwse Meer ter beschik
king. Aangezien het Zeeuwse Meer in
het kader van het Deltaplan ook nog
een functie heeft als zoetwatervoorzie
ning ten behoeve van de landbouw en
als boezemgebied voor het geval er veel
water van Rijn en Maas afvloeit, zal
slechts een gedeelte van het Zeeuwse
Meer ten dienste van de getijcentrale
kunnen staan. Er moet daarom een se
cundaire dam in het Zeeuwse Meer
worden gelegd.
Van de verschillende mogelijkheden
acht de P.Z.E.M. het leggen van een
secundaire dam ter hoogte van de Zee-
landbrug het aantrekkelijkst.
(ZIE VERDER PAGINA 3)
De weersverwachting, meegedeeld
avond!161 KNMI' ge£dig tot van"
y™!'het noorden toenemende
VW.met P'aatselijk mist.
vannacht en vanmorgen n het zui-
wn nog lichte vorst tot -3 graden,
kmn ™n de dag stijgende
die vtn Ui waarden boven
wïï ê's'eren. Zwakke wind.
beréike^Ül£0rm?ti?rdlenst BelSie te
num vanuit Nederland ondei
BeSSer2P??3h n3385,5; rijdend in
gie zelf bellen 133855.
LONDEN (A.F.P.) Deskundigen
van het Britse ministerie van handel,
die een onderzoek hebben ingesteld
naar de ramp met de Britse Comet, die
op 12 oktober tussen Griekenland en
Athene is verongelukt, zijn tot de con
clusie gekomen dat de ramp is veroor
zaakt door een tijdbom, die aan boord
van het toestel was verstopt.
Bij de ramp kwamen alle 67 inzit
tenden om het leven. Volgens de des
kundigen was de bom klein genoeg om
in een tas verstopt te worden, maar be
vatte zij uiterst krachtige explosieven
voor militair gebruik.
Scotland Yard heeft onmiddellijk na
publikatie van het deskundigen-rapport
een onderzoek geopend.
Volgens zegslieden houdt Scotland
Yard rekening met de mogelijkheid dat
de bomaanslag bedoeld was tegen ge
neraal Grivas, commandant van de Na
tionale Garde op Cyprus.
De generaal had zich in het toestel
moeten bevinden, maar in werkelijk
heid was alleen een van de mannen
uit zijn omgeving, de Cypriotische
chauffeur Salomoe, aanwezig.
DE STICHTING „Jazz in Nederland''
zal op 18 december a.s. in het Lurelei-
theater te Amsterdam de jazzprijs 1967
uitreiken aan de slagwerker Han Ben-
nink.
AMMAN/TEL AYIV. (AFP/Reuter). Aan de Israë-
lisch-Jordaanse grens in de omgeving van Jericho heeft dins
dag gedurende twee uur een hevig gevecht gewoed waarbij
van Israëlische zijde vliegtuigen en artillerie en van Jordaanse
zijde tanks waren betrokken.
Volgens de Israëlische lezing open
den Jordaanse tanks, die in de loop
van de nacht waren aangekomen, het
vuur op Israëlische stellingen waar
door één Israëlische soldaat werd ge
dood en een ander werd gewond.
De Israëlische luchtmacht kwam
toen in actie en vernietigde zes tanks
en een pantservoertuig. In Tel Aviv
meent men dat het een goed voorbe
reide actie betrof. De tanks openden
om precies 08.45 uur het vuur.
Jordanië zegt dat de Israëlische lucht
macht begon met het bombarderen en
beschieten van het Arabische vluchte
lingenkamp Al Karama. Jordaanse tanks
hadden daarna het vuur beantwoord
waarbij een aanslagwaarnemingspost
van de Israëliërs in brand werd gescho
ten. De Israëliërs hadden geschoten met
106 mm geschut, tankkanonnen en veld
artillerie. Een Israëlisch vliegtuig werd
neergeschoten.
Na twee uur hield het schieten over
en weer op.
Het is het ernstigste incident aan de
Israëlisch-Jordaanse grens sedert de
oorlog in het Midden-Oosten in juni
van dit jaar.
In het gebied waar gisteren de strijd
oplaaide, hebben zich de afgelopen da
gen al enkele incidenten voorgedaan.
Zo vielen, volgens de Jordaniërs maan
dag granaten in het kamp Al Karama
dat gisteren door de luchtmacht zou
zijn bestookt. Het was de eerste maal
dat de Israëlische luchtmacht zich in
de strijd mengde.
In Tel Aviv werd later bevestigd dat
een Mystère van de Israëlische lucht
macht is neergeschoten. De vlieger wist
zich met zijn parachute in veiligheid
te stellen maar kwam op Jordaans ge
bied terecht.
Volgens een Jordaanse militaire woord
voerder werd om 12.50 uur onze tijd
een tweede Israëlisdie straaljager neer
geschoten, doch dit is in Tel Aviv ont
kend. Latere berichten uit Amman rep
ten niet meer over deze tweede Mystère
LAGOS (A.F.P.) Op de Nederland
se kustvaarder „Jozina" is dinsdag in
Lagos de Nigeriaanse vlag gehesen, zo
is van welingelichte zijde vernomen.
Tevens zijn er kanonnen geplaatst aan
boord van het verbeurd verklaarde
schip, dat op 23 oktober door de Nige
riaanse marine was aangehouden toen
het wapens en munitie naar Biafra ver
voerde.
Naar verluidt zal de Jozina worden
ingeschakeld bij een amfibische opera
tie tegen Port Harcourt, die zeer bin
nenkort zou beginnen.
(Van onze Londenshe correspondent)
LONDEN. In het Lagerhuis begon gisteravond het twee
daagse devaluatiedebat. De conservatieve schaduwregering
eiste het ontslag van de Labour-regering maar zal haar wens
niet in vervulling zien gaan.
Wilsons meerderheid is verzekerd door roerende eensge
zindheid onder zijn Labour-parlementariërs.
De premier en minister Caliaghan
spraken gistermorgen een vergadering
van Labourparlementariërs toe. Zij
pompten de Lagerhuisleden moed in
door de toekomst beslist rooskleuriger
voor te stellen dan ze er op het ogen
blik uitziet. Alle meningsverschillen
zijn plots verdwenen en zelfs de uiterst
linkse elementen dragen Wilson en
Caliaghan op de handen. Als er van
avond gestemd wordt, zal geen enkel
Labourlid zich onthouden of tegen de
regering stemmen.
De enige Britse socialist die reden
heeft om zich zorgen te maken over de
toekomst, is de minister van buiten
landse zaken, George Brown. Alle
waarnemers voorspellen dat hij tegen
Kerstmis door Jim Caliaghan zal ver
vangen worden. Iedereen heeft er het
raden naar wat Wilson met Brown zal
aanvangen, maar het ziet er in elk ge
val niet naar uit dat George Brown de
nieuwe minister van financiën zal zijn.
Het Britse mini-pond stond overigens
gisteren zijn mannetje op de Londense
beurs, die voor het eerst sedert de de
valuatie haar deuren opende. Na enige
verwarring kwam het in de ontzettende
drukte tot een reusachtige vraag naar
ponden aan de nieuwe maximum-waar
de van 2,42 Amerikaanse dollars.
Speculanten die vorige week ponden
verkocht .hadden voor iets meer dan
2,78 dollar, maakten nu fortuin. Elk
miljoen pond dat ze vorige week van
de hand gedaan hadden, konden zij
thans terugkopen met een winst van
rond de 150.000 pond.
Op de effectenbeurs werd het bewijs
geleverd dat aandelen niet kunnen de
valueren. Grote investeerders bleven
bij het standpunt dat effecten meer
waarde hebben dan cash. Hun kooplust
joeg de waarden van grote industriële
aandelen, exporteurs en aandelen van
firma's met grote overzeese belangen
omhoog.
Maar terwijl deze grote winsten ge
maakt werden, deelde de minister van
financiën, James Caliaghan, in het La
gerhuis mee dat de Britten, ondanks de
devaluatie, niet meer dan 50 pond per
Jaar mogen uitgeven in het buitenland.
Dat was slecht nieuws voor de toe
risten, die in het buitenland behalve
in de naties die ook gedevalueerd heb
ben zullen ondervinden dat deze 50
pond nog slechts f 432,50 waard is, te
gen f 500 vóór de devaluatie.
Een „goldrush" in Parijs deed de prij
zen van goud tot enorm® hoogte stijgen.
Het was al de tweede dag van de
goudkoorts, die volgde op de devaluatie
van het Britse pond sterling.
Het gouden 20-frankstuk uit de
tijd van Napoleon, dat de Fransen in
tijden van crisis traditiegetrouw van de
hand proberen te doen, noteerde giste
ren 52,10 frank. Eergisteren was de
koers 50,80 frank. Het was de hoogste
notering in zes maanden
Uit gezaghebbende, Amerikaanse bron
werd gisteren vernomen, dat de Groep
van Tien, die deze week zou discussiëren
over een lening aan Engeland om het
Britse pond te steunen, niet voor vol
gende week bijeen zal komen.
De Groep van Tien, die uit vertegen
woordigers bestaat uit de belangrijkste
industriële mogendheden in het westen,
zal de bedragen overwegen die moeten
worden gereserveerd voor de 15-mil-
jard-dollarlening, die Engeland naar
verwacht wordt via het [MF zal worden
toegekend.
(ZIE OOK PAGINA 9)
(ADVERTENTIE)
Zulke verrukkelijk grote,
dikke kroketten
Vol mals kippevleesl
Vol smaak! Meteen pro
beren. Ook om de prijs.
LONDEN (Reuter) In Engeland
zijn tot nog toe reeds 125.810 stuks vee
afgeslacht ten gevolge van het mond-
en klauwzeer. Maandag werd de ziekte
op nog 47 boerderijen vastgesteld, waar
mee het totaal aantal op 660 kwam.
(ADVERTENTIE)
Ir. J. van Konijnenburg van het
havenschap Vlissingen wil
eigenlijk een havenschap voor
het hele Sloe-gebied. Pagina 7.
De schoenindustrie krijgt subsi
die voor produktiviteitsonder-
zoek. Pagina 9.
Italiaanse artiesten als Rita Pa-
vone en Bobby Solo komen bin
nenkort naar Nederland met een
speciale trein, die ook een
schilderijententoonstelling her
bergt. Pagina 11.
Amerikaanse zwemmers beheer
sen op het ogenblik de wereld
ranglijst. Zal dat volgend jaar
met de Olympische Spelen nog
zo zijn? Pagina 13.
Overheid en bedrijfsleven moe
ten in sterkere mate het sparen
bevorderen, vindt de S.E.R. Pa
gina 15.
In Amerika zijn de namen be
kendgemaakt van de astronau
ten die de eerste bemande
maanvlucht moeten voorberei
den. Pagina 17.
