Pieter fijne fr Je d 1 NIETS BLIJKT ZO j ONVERWOESTBAAR 1 ALS HET SPELEN MET TREINTJES Munten en penningen uit 20 verzamelingen in Den Haag GELD EN GLORIE Wild-west ontvluchting eist leven DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 14 OKTOBER 1967 Zaterdag 14 oktol Nutsspaarbank Breda Flat Dit model- «tuntvliegtuig: Is voorzien van een vijf of acht cm3 ver brandings motor. Het ding wordt gevlogen met een lange «terke nylon draad. SPfElLEN MET ELECTiONICA (ADVERTENTIE) wijn te niet duur De» model boot it bet re sultaat v*n uren knutselen met allerlei plastic elementen die geprefabrl- reerd het bouw pakket uitma ken. De boot heeft een ver- brandingsmo- tor en kan ra diografisch worden be stuurd. men en bouwde zo aan een collectie die van bijzondere waarde is. De grote verzamelaars zijn met een deel van hun collectie vertegenwoor digd, waarbij men tot een interessant chronologisch geheel kwam. "Uitsprin gers zijn de collecties Six (Griekse) en Kam (Romeinse munten), maar er zijn ook collecties uit de Karolingische tijd. gespecialiseerde verzamelingen van verschillende gewesten en een bij zondere collectie van het Koninkrijk Holland en het Koninkrijk der Neder- anden. Voorts ook noodgeld, waaron der papieren geldstukken. Dit werd gemaakt om de troepen van >elegerde steden te betalen. Dat geld niet persé rond hoeft te zijn kan men zien aan een fraaie ver zameling Oosterse munten,' waaronder heel fijnzinnige uit Japan en soms in le meest vreemde vormen uitgevallen (tukken uit China en Achter-Indië. De penningen vormen een hoofdstuk apart. Uitermate fraai zijn de stukken van de collectie van Hofstede de Groot. De befaamde kunsthistoricus kwam tot dit verzamelen toen hij op een Pisanellopenning een ruiter terug vond, die model bleek te hebben ge staan voor één van de figuren op een Rembrandtets. Deze vitrine is de al lermooiste wat de tentoonstelling te bieden heeft met zijn kostbare stukken van Pisanello en latere Italianen. Er zijn meer penningen. Die uit de caUectie-Dreesmann hebben speciaal je v' leve HILVERSUM F-402 VARA: 12.15 Voor nu en Med. v. land- ;n tuinb. I sportnws 13.00 Nws. 13.10 ria 13.15 Tijd v. teenagers I Uitlaat, orogr. v. twintigers dio )a Magazine NRU: li schappijstruotuur en plannil 15.30 Zestip jaar j^zz: g 16.00 Nws. 1602 Volksmuz. VARa: 16.00 Operamuz. (5 Orgeleonc 17 30 Radioweekjc Nws en comment. 18.20 St lodieë Expres: licht muz.pi Stereo: Verzoekprogr. v. kl 1930 Nws 19.35 Artistieke 20 lo Stereo: Tango-rumba zangsol. 20.45 De werkloosh oost-Nederland groot radioc Lichte gr -muz 22.30 Nws. 2 jen progr zonder motief hoogtepunten uit de orogranf afgelopen 14 dgn. 23.55-5 LAKEPORT (CALIFOENIë) (AFP) I Drie gevangenen hebben in de recht I zaal in Lakeport ten koste van het h I ven van een politieman een wildwen I vertoning ten beste gegeven toen geboeid en onder bewaking van twee agenten werden binnengeleid. De mannen, die moesten terechtsta wegens ontvluchting uit de gevangent I ondernamen meteen een nieuwe vlucht I poging. Een van hen wierp zich op ee. I agent terwijl een ander een tweede I agent met zijn eigen revolver beschoot I Tijdens de schermutseling viel de re- I volver op de grond, maar de pres;- dent reageerde instinctief door het wa- pen naar de openbare aanklager h schoppen, die er de drie mannen mei in bedwang hield. De dodelijk gewonde agent had tic» I intussen naar het podium gesleept win I hij een ander pistool wist te grijpen. En kele seconden voor hij stierf verwondt- hij hiermee een van de opstandige vt f dachten. (ADVERTENTIE) De Pisanellopenning, die dr. Bol stede de Groot tot het verzamelt11! zette. betrekking op Amsterdamse gebeuld' nissen. Er zijn ook gildepenningen. ®ff werden vroeger bij gildeleden thuisbe- zorgd als zij werden uitgenodigd 1 een bijeenkomst of begrafenis. Degen'I wiens penning bij dat gebeuren hiel Werd ingeleverd stond dan een b te wachten. Een bijzonder aardig en niet te Wl verzamelobject blijken de rekenp®| ningen te zijn. Die wérden in de til01 dat nog met Romeinse cijfers werdpl rekend, gebruikt om snel optelling® te kunnen maken. Ambtenaren kregel er jaarlijks een aantal van. Dat bltfj in gebruik toen het rekenbord met penningen al lang in onbruik was P raakt. Telkenjare kwamen ze uit. v# zien van politieke leuzen die biivoo1'! beeld het verloop van het eerste i"'t van de 80-jarige oorlog stap voorst®» laten volgen. „Geld en Glorie" is een tentoonsM ling waarmee de ongeveer 300 lw®I van het jubilerend genootschap "'f naar schatting 10 20.000 munt- 'g penningverzamelaars in ons land et-I goede dienst hebben bewezen. Tot (-1 met 16 december kunnen zij dit I Den Haag. gaan zien. NumismatistI „leken" zijn er overigens ook we®1®! want ook voor hen is deze expo in meer dan één opzicht van belani- j (Van een onzer verslaggever») „Geld en Glorie" beet de tentoonstelling die in het Koninklijk Penningkabinet in de Haagse Zeestraat wordt gehouden. Het is een goede titel omdat hij het hier bijeengebrachte dekt: geld is er te zien van de vroegste Griekse munten af en de glorie is vertegenwoordigd door de penningen zoals die sinds de vroege Italiaan» renaissance werden geslagen, meestal tol eigen glorie, soms om be paalde gebeurtenissen te gedenken. De tentoonstelling, die deze zomer al in het Amsterdamse museum Wil- let-Hoithuysen te zien was, werd inge richt ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van het Koninklijk Neder lands Genootschap voor Munt- en Pen ningkunde. Men heeft ervoor geput uit verzamelingen van vroegere leden var, het genootschap omdat het niet wen selijk leek het bezit van levende leder te tonen. Bovendien heeft men voora1 aandacht willen geven aan die eollee tioneurs, die door publikaties de nu mismatiek als wetenschap hebben ge diend. (Van een onzer ver. SCHEV6NINGEN - Pieter Johannes Kuipe tijd niet mee. Achter I behang is zijn slaapkai ophoudelijk een tromp elektrische gitaren. Hij produceert een en kijkt naar het gele I achter is het nu dood zijn bed inmiddels na. mer gesleept, waar het sen de crapeaud en h bureau. Hij dacht er ri maar zondag begonne raam motorfietsen te i open knalpotten rostei straat, die verdomde hele dag". Hij heft bezwerend valt weer hijgend teru stoel. Het raam staat 0| ter is het doodstil in de in Scheveningen. Op het bureau staat een s lichtgrijze brokken kl zwerfkat, die sinds enk< de kamer met hem deel een half brood in celof mes, een pakje boter. mer hadden we nog el poezen, maar ze zijn éi doodgaan. Van de hitte de ander". Een traan lekt uit zijn r de schemerige kamer han dringende geur, die zijn wel baar logenstraffen. Elk wacht de gast, dat de katte plaats onder de leunstoel, bureau zullen verlaten en f vleien tegen zijn sehippe achter knaagt het de laats zijn borst. Neen, het zit hi Langs de wanden kruipe zwarte en donkerbruine f<| de zoldering. Daarin heeft gecatalogiseerd, minutieus zoals het een oud-onderwi. Alle leerlingen, die hij sil derwezen heeft, zitten er zenden foto's, duizenden rij pas nog naar zijn oude Utrecht gegaan om een si jeugd terug te vinden. A de concierge was er nog, d hem onbekend voor. „Ik Mariaplaats met een ouwe staan te praten over vroef het ook niet meer." (Bijzondere correspondentie) in deze eeuw van mechanisatie en stormachtige ontwikkeling van de techniek gaat het traditionele kinderspeelgoed de rommelkast in. Het past niet meer in deze tijd, waarin kin deren naar hartelust fantaseren over ruimtereizen, zij dagelijks naar de televisie kijken en horen praten over geheimzinnige computers. Om nog indruk op hen te maken moet het speelgoed er ingewikkeld uitzien. Het moet voorzien zijn van de nieuwste technische snufjes, waarin zich de meest tot de verbeelding sprekende ontwikkelingen weerspiegelen o-p het gebied van de techniek. De speelgoedindustrie Is zich hiervan terdege bewust. Zij brengt speelgoed treinen op de markt, die in snelheid niet voor echt hoeven onder te doen. De ontwerpers ervan stellen zich niet geringe eisen. Zélfs de nieuwste en hypersnelle monorailtreinstellen zijn in het klein in de huiskamer te bewon- VRAAG deren. Maar ook de ouderwetse stoomtreinen. Deze zijn zeer in trek bij de jeugd. Het nieuwste op dit gebiedje hoort ze „zuchten" en „steunen" en af en toe laten ze zelfs rookpluimen los. En dat ailes gebeurt boven op het in de vijver kan experimenteren. Zeifr is gedacht aan een verbrandingsmo tor. waarvan de onderdelen zitten bij gesloten (wel duur). karpet. Voor de jeugd een onuitputtelijke bron van plezier. Maar ook de ouders zijn dikwijls even enthousiast. Een on aanzienlijk treintje met minirail is meestal het begin. Na verloop van tijd gaat het spoortje echter veel meer plaats innemen. Er verrijzen een sta tion en een loods. Het wagenarsenaal wordt uitgebreid met wagens voor ver schillende doeleinden. Het wordt ten slotte een bedrijvig spoorwegcentrum met een stationchef op maat. Hij jong leert met wissels, rangeert uren ach tereen, totdat zijn vader noodgedwon gen de stop uit het stopcontact trekt. Zo groeide het ene lijntje uit tot een centrum van spoorwegen, met huizen en weiland er omheen. Een Engelse firma brengt sinds kort zelfs speelgoedtreinen die zoals echte treinen niet direct op volle snelheid komen. Hun snelheid is bovendien door middel van een eenvoudige drukknop regelaar nog te variëren. Tot voor kort onmogelenk in het speelgoedwereldje. Dit beeft een stormachtige ontwikke ling doorgemaakt. De „goeie ouwe" blokkendoos is er een voorbeeld van. Het houten materiaal werd vervangen door plastic, dat veel meer mogelijk heden tot variatie bood en tegen een lage prijs vervaardigd worden. Ze ko men m de plaats van blokkendozen, waarmee slechts een schamel huis of in het gunstigste geval een kasteel te bouwen was. Het plastic speelgoed opende een geheel nieuwe wereld Voortaan kon men zelfs vliegtuigen bouwen, boten, auto's, motoren, boer derijen, vliegvelden, met behulp van plastic elementen, die van de nodige tekeningen worden voorzien. Zelfs ont breekt de verfpot niet om naar eigen inzicht de gewenste kleur aan zijn schepping te geven. Dit soort speelgoed nodigt de jeugd uit haar handen te gebruiken, zelf iets te maken. Een bezigheid die door kinderpsychologen sterk wordt gepropageerd. En wat te denken van de vliegtuig modelbouw. De bouwpakketdozen stel len de jeugdige vliegtuigbouwers in staat er ook nog testpiloot bij te wor den. Ook vöor het maken van een mo delboot levert hem de speelgoedindus trie het fijnste materiaal, waarmee hij Je vraagt je af: „Is dit nou eigenlijl nog wel speelgoed?" Heel wat oudere) al besteden namelijk hun vrije zater dag en zondag aan dergelijk speel goed. Ze trekken er met vliegtuigen en boten op uit om ze buiten te gaan uitproberen. Maar dat is nog lang niet het einde, tenminste als men het er voor wil betalen. Dan schaft men radiografische apparatuur aan voor de besturing van de vaartuigjes. Door middel van een draagbare radio staat men in contact met de speelgoedauto, -vliegtuig of -boot. Deze reageren feil loos op een - ingefluisterd commando. Sneller, langzamer, naar het dok va ren, vuur en een regen van projectie len verlaat de kanonnen op een mo- delvliegdekschip, waer op ieder ge wenst moment ook nog straaljagers kunnen opstijgen of raketten afge schoten worden. Door middel van ra diografie is het mogelijk spectaculaire autoraces te houden op een gladde huiskamervloer van normale afmetin gen. Dit speelgoed eist uiteraard van het kind een oppervlakkige kennis van de werking van elektriciteit. Men hoeft niet eens zo duur uit te zijn, ais men mechanisch speelgoed koopt. De wereldberoemde Meécaho- fabrieken zijn met hun tijd meegegaan en hebben grote variatie gebracht in hun dozen. Voor niet al te veel geld zet men er zelf een locomotief mee Eau miniatuurrace wagen, met vering alle vier de wielen. Portieren en kofferruimte kunnen normaal geopend worden. Deze opzet heeft beperkingen met zich meegebracht, maar het is toch een tentoonstelling geworden die de aandacht meer dan waard is. Omdat ze, anders dan bij dergelijke tentoon stellingen het geval is, de mogelijk heden tot het aanleggen en uitbreiden van een verzameling laat zien, Over het geheel blijkt wel dat numisma tisch verzamelen vooral een hobby voor de vermogenden geweest is, maar men kan er ook zien dat met beschei den middelen een collectie bijeenge bracht kan worden die meetelt. Zo ia griekse munt met portret van de satraap Orontas (ca. 362 v. Chr.) uit de Sixcoilectie. er de verzameling van Klaas Dekker, die zich speciaal voor vroeg-Neder- landse munten interesseerde. Hij wist veel van zijn onderwerp af, kon daar door vaak voordelig aan stukken ko- Uatbartnastraat 15 liilieuhurgstraat 24 Duurstedestraat 30 Roosendaal: Markt 24 Bergen op Zoom Van lleriemstraal 3 De spaarbank met de meeste service. De jeugdrevues die hij li- ven, de frisse trekkersliedj generaties van verkenners ders de natuur introkken, maar één hand uit te sti vallen als rijpe appels in „De kranten vergeleken n ri ter Hall. Verdomd als h?| is. Waar heb ik de knips mijn mannen altijd zingen I de schietoefeningen terugku I lis Piepkaneel uit Tsjingts; I radeei. Ik was luitenant vai ofschoon groen mijn kleur heb liever blauw. Blauw is En grijs De lucht is blauw lang als verplicht zangnumf programma van de Haagse staan. Ook van mij. Ik sci maar trekkersliederen, di<| goed waren. De tippelmars,I de boer in zijn pijp. ik sto eentje kampvuren met duiz< te leiden. Ik heb nog een ir de Jamboree in Vogelenzan weet niet eens, waar hij i er niet meer aan. Sinds ik d gevoel in mijn borst heb, 1 allemaal met meer schelen, liedje klaar liggen voor dia in Amerika, maar de jeugd meer. Ik heb het gehoord v die er geweest is. Het is I schuld. Alle grote koppen, dj zang propageren, komen stet' zelfde ouwe wij vendingen aj heb gezegd: Geef ze leuke t en dan moet je eens zien beurt." Hij grijpt een donker boe op een wazige foto, een friss1 pofbroek aan. „Dat is del Limburg Stirum," zegt hij I „Ik weet waarachtig niet, t bij hem gouverneur ben t weet wel, dat 'k heeJ wat g<I heb zien gaan, want de gras! gemakkelijk heer. Als hij in gaf hi, grif honderd gulden a boy, omdat hij het sneu von jongen de hele dag in een be: in elkaar of speedboot compleet met verbrandingsmotor. Maar no| sterker drukt de eeuw dei- techniek zijn stempel op het „speel goed". Het allernieuwste op dit ge bied is afgekeken van elektronische apparaten ais computers. Voor kinde ren van negen tot- zestien jaar staat er op de dozen, die o.a. zijn uitgerust met artikelen als een Morse-code-trai- Realisme bepaalt het denken van de nuidige speelgoedontwerpers. Rond om de spoorlijn kunnen huizen worden gebouwd en grasvelden aangelegd. ner, een transistor radio, een alarm een automatische detective en ga zo maar door. Realisme tot in details zoals het aan brengen van nummerplaten o£ speel goedauto's, dal streeft de industrie na. Blijkbaar willen de kinderen ook niets anders. Ze leven in een hoogst ver- techniseerde - wereld en willen voor zichzelf iets wat kan concurreren met de auto van hun vader, zijn camera, de koelkast in de keuken etc.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 14