fabriek
krijgt
taling
Extra grote aanvmaar geen export
HASSELTSE STUDIEGROEP IN RAPPORT
OVER BENEL UX-MIDDENGEBIED
Sportvelden
weg voor
veerhaven
Waarom 2 prijzen voor
twee industrieterreinen
yeilingprijzen liggen momenteel uitermate laag
Vakopleidingscentra
volwassenen leveren
18 geslaagden af
Drijvende heistelling
zinkt bij Kruiningen
Van oplichting
verdachte
zette overval
in scene
Dalend aantal
ongevallen
door aard
en stadsgas
Televisieproef
in ziekenhuis
E. Spinnewijn
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 5 OKTOBER 1967
ST
iET FORTEX
de Walle
ïan sluiting
Gezond
iloog Oost- en
est-Duitsland
dood
spoor
Vandaag
Morgen
ieer nieuws uit
tad en streek
pag. 3 en 5
Vragen statenlid
AANPASSEN
EXPORT
PITTIG
CAMPAGNE
Xj
1
VIERDE T.H.
VOORLOPIG
VAN DE BAAN
Kwartet inbrekers in
arrest in Groningen
Baron Collot in raad Hontenisse
Prijsverschil
van zeven
gulden per m2
Nieuwe weg
Werkloosheid
Doelgebieden
Industrialisatie
In het midden
Naast Studio-serie
in Middelburg
Modern toneel
ook in Oostburg
Snelheidsrecord
nu 7254 km/uur
Jamaica zoekt in
Nederland begrip
in
plan verloopt, halen we het",
„De orderportefeuille is uitete-
ivuld".
de heer Van der Laken mee-
zullen de crediteuren na het
van de termijn rond de tafel
tten om te beslissen over het lot
t Alphense bedrijf. Dat gebeurt
een stemming.
Ihittien werknemers zijn volledig
noogte van de benarde toestand,
zich hun directie bevindt. Van
ïenheid onder hen is, zo ver
ons de heer Wendel, geen
„Er heerst een gezond bedrijfs-
zei hij. „Onze mensen weten
waar ze aan toe zijn",
zijn mening is het in dit sta-
og niet nodig overleg te openen
vakorganisaties. „Het is heel
ogelijk dat over enkele maanden
rgelijk overleg volkomen over
kijkt". aldus de heer Wendel.
t ogenblik wordt nog niet ge-
an sluiting van ons bedrijf'.
r-BERLIJN (Rtr.) Zolang de
van alleenvertegenwoordiging,
de vrede in Europa in gevaar
wordt gehandhaafd kan er geen
zijn.
stond dinsdag in een hoofdartikel
eues Deutscnland", het dagblad
Oostduitse communistische partij,
contact, waarop het artikel doelt,
?n briefwisseling tussen de West-
bondskanselier Kiesiniger en de
sr van Oost-Duitsland, Stoph.
is „Neues Deutschland" dient de
stap in het contact tussen de
Duitslanden door onderhandelin-
ïssen de hoofden van de twee
ïgen plaats te vinden,
memers beschouwen deze „alles
ts" -voorwaarde als oorzaak van
olslagen mislukking van de in
jegonnen dialoog, omdat zij on-
irdbaar is voor Bonn, dat van het
unt uitgaat dat alleen "West-
ind alle Duitsers vertegenwooi-
LBURG
rchief 9.3C—12.30 en 13.30—17.30'
Ixpositie curieuze archiefstukke^
CZEN
ie J 34: Expositie Guido Reijer-
ibeurs 14 uur Verg. Inst, voor
jrs wetenschappen
srpen
20 uur Carmen
lburg
irchief 9.30—12.30 en 13.30—17.30
Expositie curieuze archiefstukken
UZEn
ie J 34 Expositie Guido Reijerman
\cht
apdorp 19.30 uur
ting om kalkoenen
t ellendige en stinkende boeveh-
ndrecht." Hij keek de aanwe2;'
ep in de ogen en siste „En jullj*
rspuis, dat ik nodig heb. Als julli'
e springen met de menselijke b'
letaal ik dat met kostbaar goud
leintje Haak zich bij Sijmen Kno«>
ggend: ,,Als de edele heer bedoek'
koppie kleiner motten maken, d80
nen. Voor goud doen we alles.-"
KANS OP APPELOORLOG
(Van een onzer verslaggeefsters)
BRESKENS. Het PvdA-statenlid J.
Stenvert uit Terneuzen heeft het
college van G.S. schriftelijk gevraagd
of het juist is dat b(j een aanpassing
van de veerhavenaccommodatie in
Breskens daar de enkele jaren gele
den gereedgekomen sportvelden met
kleedgelegenheid zullen moeten ver
dwijnen.
VERDER wil de heer Stenvert weten of,
wanneer de velden moeten verdwij
nen, al maatregelen zijn getroffen om
mettertijd een vervangende sportac
commodatie ter beschikking te kun
nen stellen.
ZIJN er geen maatregelen getroffen, is
het college van G.S. dan bereid, zo
vraagt de heer Stenvert, terzake de
nodige stappen te ondernemen?
DE vierde en laatste vraag van het
raadslid is, of G.S. zo nodig bereid
zijn hun invloed aan te wenden bij
het verkrijgen van een nieuwe, zowel
voor de gemeenschap als voor de
sportorganisaties, aanvaardbare plaats
om te sporten.
OP het gemeentehuis van Breskens is
officieel niets bekend over een even
tuele verwijdering van de sportvelden.
„Wat de gemeente er, overigens nog
maar zijdelings, van weet is, dat het
veeremplacement in Breskens in ver
band met de komst van dubbeldekkers
vergroot en verbreed zal moeten
worden", zo deelde burgemeester J.
Eekhout van Breskens mee. De vraag
is, aldus de burgemeester, welke kant
de verbreding zal opgaan. Is dat naar
de oostkant, dan zullen de sportvel
den in de weg liggen. Verder zei de
burgemeester te weten dat rijkswater
staat de zaak in studie heeft.
ZWOLLE (ANP) Dertig patiënten
in het „Sophiaziekenhuis" in Zwolle
zullen binnenkort een klem televisie
toestel aan het voeteinde Van hun bed
kunnen krijgen als ze dat wensen. Deze
voorziening, een primeur voor Neder
land, kost hen f 3,50 per etmaal, De
toestellen zijn aangesloten op een in
tern distributienet in de trant van de
draadomroep. De voorziening is bedoeld
als proef. Het gaat niet alleen om de
technische kant van de zaak, maar men
wil ook graag weten, hoe de patiënten
reageren.
Ook andere ziekenhuizen hebben be
langstelling getoond voor het systeem,
dat in de Verenigde Staten is ontwik
keld, maar de firma die de toestelle
tjes in Zwolle installeert, wil eerst de
resultaten in het „Sophiaziekenhuis" af
wachten, voor ze met andere inrich
tingen in zee gaat.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES. De Nederlandse ap
pelmarkt is door verschillende
omstandigheden ernstig over
voerd. De prijzen, die de fruitkwe
kers op de veilingen maken, lig'
gen over het algemeen onder de
kostprijs. De koelhuizen zijn vol
gepropt. Grote partijen appels,
ook van goede kwaliteit, worden
doorgedraaid. De handel past zich
soms slecht bij het lage prijspeil
aan, zodat de consument tot nu toe
onvoldoende van de situatie heeft
kunnen profiteren. Wel dreigt er
een appeloorlog omdat enkele
groot-winkelbedrijven de prijzen
drastisch willen verlagen.
De onverwacht grote aanvoer van de
laatste weken heeft verschillende oor
zaken. De belangrijkste is dat het war
me weer van september het rijpings
proces van de appelen heeft versneld.
Een grote en rijke oogst is het gevolg
geweest
Ook in de rest van Europa is de ap-
peloogst uitstekend. Op de buitenlandse
markt zijn dus nergens „gaten" geval
len. In tegendeel: de EEG-markt is be
perkter dan ooit. De concurrentie daar
entegen is zeer scherp. Nederlandse ex
porteurs ondervinden hierbij de handi
cap, dat zij verplicht zijn gebruüt te
maken van eenmalig fust. De kosten van
deze maatregel van het produktschap
voor groente en fruit bedragen ongeveer
twaalf cent per kilo.
liteit Cox haalt op de veiling gemid
deld echter niet meer dan 30 tot 35 cent
per kilo. En het prijsniveau daalt nog
steeds.
De winkelprijzen zijn vaak onvol
doende aan dit prijsniveau aangepast.
Zelfs de speciale aanbieding van een
grootwinkelbedrijf (vier kilogram Cox
voor ƒ2.48) kan in dit verband toch
nauwelijks aantrekkelijk voor de con-
cument worden genoemd. In het fruit-
centrum Goes lag de eerste soort Cox
gisteren in verschillende grootwinkelbe
drijven nog voor 69 cent per kg geprijsd.
De veilingprijzen in aanmerking geno
men moet hier toch van een pittig
prijsje worden gesproken.
Alles wijst er overigens op dat de
handel zich in de komende dagen beter
aan het uitzonderlijk lage prijsniveau
op de veilingen zal aanpassen. De con
sumptie zal daardoor toenemen en er
zal minder worden doorgedraaid op de
veilingen. Een dergelijke ontwikkeling
is voor de kwekers vanzelfsprekend van
het grootste belang. Wanneer de con
sumptie van appelen n.l. niet drastisch
toeneemt zullen veel kwekers dit jaar
belangrijke verliezen lijden.
Ook in de perensector is de laatste
dagen een duidelijke prijsval waar te
nemen.
Vanuit Zeeland wordt al enkele jaren
betoogd dat het mogelijk gemaakt moet
worden eenmalig fust meermalen te ge
bruiken. De maatregel van het produkt
schap heeft de export vanuit Zeeland
naar België intussen zo goed als stil
gelegd. Verschillende veilingdirecteu
ren uit het zuiden van het land heb
ben nu, in verband met de precaire
situatie op de appelmarkt, aan het pro
duktschap verzocht de maatregel met
betrekking tot het fust tot 1 januari a.s.
op te schorten. Het produktschap moet
dit verzoek nog behandelen.
De appelafzet in Nederland wordt o.a.
bemoeilijkt door het feit, dat de laatste
tijd grote hoeveelheden druiven uit de
zuid-Europese landen tegen goedkope
prijzen op de Nederlandse markt zijn
gekomen.
Een en ander heeft tot gevolg gehad
dat het prijsniveau voor appelen op de
Nederlandse veilingen uitermate laag is
komen te liggen. Dè appel van dit mo
ment, de Cox Orange Peppin ,ook wel
de koning van de appelen genoemd,
brengt 15 tot 20 cent minder op dan was
verwacht. De kostprijs van de Cox ligt
op 36 cent per kilogram. De beste kwa-
ADVERTENTIE
fdoJi jA
„MIJN vrouw komt uit Biervliet. Waar
Willem Beukelszoon de haring heeft
leren kakelen. Althans volgens een
van m'n leerlingenZelj kom ik uit
Aardenburg. Ik ben tien jaar onder
wijzer geweest in Oostburg en op
10 oktober sluit ik een 36-jarige pe
riode af als schoolhoofd hier in Groe
tte. Helemaal West-Zeeuwsch-Vlaams
dus, al kunnen de meesten dat niet
aan me horen. Ik heb nog wel eens
weg gewild, maar de buurt van Nij
megen of zo Om te kunnen stude
ren. Ik ben blij dat we dat niet ge
daan hebben. Ik voel me hier op m'n
plaats."
„MEESTER" E. Spinnewijn is een van
de oprichters van de rooms-katho-
lieke lagere school „op de Groe".
„Ik was 29, nut als mijn opvolger nu.
We begonnen met tachtig leerlingen.
Vandaar dat mgr Hopmans toen zei,
dat we wel tien jaar eerder hadden
kunnen beginnen. Twee jaar tevoren
(ik was toen nog onderwijzer in
Oostburg) kwam de toenmalige de
ken bij me met de vraag of ik ging
meehelpen een schooi te bouwen in
Groede. Maar ik wist helemaal niet
hoe dat moest. Het enige wat ik kan,
is les geven. Maar de school is er
gekomen." (tegen zijn vrouw): „Hoe
vaak zou ik niet die afstand hebben
gefietst tussen Ooslburg en de Groe?"
„IN 1952 kreeg ik de klap van mijn
leven. Dat jaar werd et een parochie
I. gesticht in Breskens en een school.
Ineens waren we de helft van onze
leerlingen kwijt 't Was altijd een
school geweest met drie man per
soneel. Nu Werd het een tweemans-
school. We hebben op het ogenblik
vijfentwintig leerlingen Maar daar
komt wel weer verbetering in. Dat
gaat altijd zo met scholen. Een kwes
tie van generatie-wisseling. Je hebt
een top gehad en dan krijg je weer
een dal. Straks klauteren we wel
weer naar boven. Hoewel het aantal
kinderen per gezin tegenwoordig wel
aanmerkelijk kleiner is dan vroeger."
■TOCH heeft zo'n kleine school veel
voordelen. In de eerste plaats is het
net een huisgezin Gemoedelijk, ge
zellig. De kinderen nodigen elkaar
allemaal uit bij verjaardagen, 's Mid
dags schenk ik de overblijvers zelf
thee in. En zo zijn er meer van die
dingen, die je op een grote school
niet kunt doen. En het onderwijs?
Dat was juist mijn bezwaar in '52.
Ik dacht: een tweemansschool is niks.
Maar het tegendeel is waar. Wij kun
nen echt individueel onderwijs ge
ven. En de resultaten zijn verbluf
fend. De directeur van de h.b.s. heeft
me wel eens gevraagdheb je meer
van die leerlingen?"
,1K had het zelf toen ook niet kunnen
geloven, maar ik moet zeggen: de
laatste periode van m'n schoolmees-
tersbestaan heb ik verreweg de
leukste gevonden Het was goed sa
menwerken met de man die me nu
opvolgt. Hel les geven was prettig
en de hele sfeer op school, 't Is an
ders wat: zo'n 36 jaar op een zelfde
school. Sommigen vragen wel eens
of ik dat niet verschrikkelijk vind.
Maar dat begrijp ik niet. 't Is heus
niet iedere dag feest, maar ik heb
m'n werk gewoon met plezier ge
daan. En 't is ook mijn ervaring: de
jaren vliegen om."
De komende weken wil het centraal
bureau van tuinbouwveilingen in Ne
derland een reclamecampagne ontkete
nen om de consumptie van fruit, in het
bijzonder van appelen, te bevorderen.
Er dreigt nu een appeloorlog, omdat
enkele grootwinkelbedrijven voor Ne
derland een prijzenslag met reclame
aanbiedingen in appels voor morgen,
vrijdag en zaterdag voorbereiden.
Voor West-Friesland is deze toestand
niet alarmerend, want de Westfriese
fruittelers voeren vrijwel nog geen ap
pelen aan. De pluk in dit gewest is later
dan elders in Nederland. Bovendien
biedt veiling Bangert en omstreken te
Zwaag, de grote fruitveiling voor West-
Friesland en westelijk Nederland, een
betere regeling aan expediteurs aan
voor eenmalig fust.
(Van een onzer verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM De 18 ge
slaagden van de timmer- en metsel-
cursussen van de Centra voor Vakoplei
ding van Volwassenen in Bergen op
Zoom en Middelburg hebben gisteren
in het Centrum te Bergen op Zoom hun
diploma's gekregen. De „bullen" wer
den daar uitgereikt door de directeur
van het Bergse centrum, de heer J.
van der Werf.
De-examens zijn in Bergen op
Zoom onder auspiciën van de Stich
ting Landelijke Vakopleiding Bouw
bedrijf afgenomen van 23 kandidaten.
Daar bleven uiteindelijk elf leerling
metselaars en zeven leerling-timmer
lieden van over. De geslaagden kunnen
binnenkort voor het grootste gedeelte
al aan de slag in het bedrijfsleven.
Er werd gewezen op de afnemende
werkgelegenheid in de bouwnijverheid.
„Echter: hoe somber de situatie ook
is, voor de echte vakman blijft er
altijd een lichtpuntje." Die teneur had
den de toespraken van de voorzitter van
de examencommissie, de heer H. van
Broekhoven uit Bergen op Zoom, de dis
trictsbestuurder van de bouwvakkers-
bond van het NKV, de heer N. van
Kaam uit Bergen op Zoom, de heer H.
Verhoeven uit Breda van het Regio
naal Leerlingenwezen, directeur van
der Werf van het Bergse centrum en
de heer D. de Jonge uit Bergen op
Zoom, de consulent van de Stichting
Vakopleiding Bouwbedrijf.
is - HH 1
(Van een onzer verslaggevers)
KRUININGEN In de veerhaven
van Kruiningen is een drijvende hei
stelling op drift geraakt, lek geslagen
en gezonken. De heistelling werd ge
bruikt by het plaatsen van funderings-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Er valt van het minis
terie van Onderwijs en Wetenschappen
voorlopig nog geen beslissing te ver
wachten inzake de plaats van vestiging
van een vierde technische hogeschool.
Ht ministerie heeft de keuze van vesti
ging wel in studie, maar men beschouwt
het niet als een urgente zaak.
Dit te meer niet waar de naoorlogse
geboortegolf thans is gepasseerd en er
een mindere toeloop naar de technische
hogescholen te bespeuren valt. Daar
staat tegenover een grotere toeloop naar
de hogere technische scholen (H.T.S.).
Dit werd ons desgevraagd door een
woordvoerder van het ministerie mee
gedeeld.
palen voor de nieuwe fuik, die met het
oog op het in de vaart komen van een
dubbeldeksveerboot in de veerhaven
van Kruiningen in aanbouw is. De hei
stelling was afgemeerd naast de be
staande fuik. Door het stormachtige
weer van gisternacht is de draad, waar
mee de stelling met de vaste wal was
verbonden, afgeknapt.
De heistelling dreef op een ijzeren
paal en liep daarbij een lek op. Het 200
ton metende schip, waarop de heistelling
is gemonteerd, maakte water en zonk
gistermorgen omstreeks zeven uur. Po
gingen van berger l. Polderman uit
Hansweert om het schip te redden mis
lukten. De drijvende heistelling zal
waarschijnlijk deze week nog worden
gelicht. Het heiwerk zal enkele weken
vertraging ondervinden. Het ongeval
zal de opleveringsdatum van de nieuwe
fuik (1 maart 1968) echter niet in ge
vaar brengen. Wat dat betreft kan alleen
het weer nog een hindernis vormen.
GRONINGEN (ANP) De Gro-
ningse recherche heeft vier Groningers
gearresteerd, die in de maanden au
gustus en september in de stad Gro
ningen ongeveer 40 inbraken en in-
braakjes hebben gepleegd. Ingesloten
zijn de 21-jarige kelner H. K. R., de
21-jarige G. V., de 22-jarige monteur
A. van M. en de 22-jarige lasser P.
van der E.
(Van een onzer verslaggevers)
KLOOSTERZANDE. De raad van
Hontenisse keurde gisteravond twee
exploitatie-opzetten goed voor indu
strieterreinen. Het ene terrein is gesi
tueerd aan de Oudeweg, het andere in
de Wilhelmuspolder, ten oosten van de
haven van Walsoorden. Er werden nog
geen voorstellen gedaan tot uitvoering
van beide projecten.
Het raadslid K. J. A. baron Collot
d'Escury tekende bezwaar aan tegen de
verschillende uitgifteprijzen. Voor het
industrieterrein aan de Oudeweg wordt
f 11,31 per m2 gevraagd, terwijl het an
dere slechts f 3.90 per m2 gaat kosten.
Oorzaak is o.a. dat het bitumendek van
de Oudeweg vervangen wordt door een
bestrating van betonklinkerkeien. Dit
brengt een prijsvermeerdering mee van
ongeveer 33.000 gulden.
De voorzitter, burgemeester C. J. van
Hootegem, deed de toezegging, dat het
college van burgemeester en wethouders
zich nader zal bezinnen op de mogelijk
heid van een prijsaanpassing. Op de
vraag van de heer L. F. Anné, of er al
serieuze gegadigden waren voor een van
beide terreinen, antwoordde de voorzit
ter, dat er niet van serieuze gegadigden
kon worden gesproken voordat de ge
meente met serieuze plannen zal komen.
Voor in totaal 4050 gulden zullen er en
kele nieuwe lichtpunten worden ge
creëerd in de gemeente, en wel vijf mas
ten op de Notendijk, 2 in Kruis dorp, 1
in Tasdijk/Plattendijk en op de Kalver-
dijk. In Groenedijk zal voor f 1700 gul
den een nieuwe rijwielberging worden
gebouwd voor de r.-k. lagere jongens
school. Het egaliseren van een voetpad
naar de nieuwe stalling (aan de achter
zijde van de pastorietuin) gaat ongeveer
3000 gulden kosten.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Op 2 september
j.l. kreeg de politie van Middelburg
zoals destijds in onze editie gemeld
een raadselachtig telefoontje, dat
in Middelburg een roofoverval ge
pleegd zou zijn, waarbij de bedrijfs
leider van het bureau Benelux uit Ant
werpen beroofd zou zijn van een be
drag van f 80.000,-. Thans is gebleken,
dat het A.V. nit Ridderkerk is geweest,
die dit verhaal verzonnen heeft. Hij
wordt ervan verdacht het Amsterdam
se G.A.K. voor meer dan een ton te
hebben opgelicht. V. bevindt zich se
dert 12 september in arrest.
Het is waarschijnlijk, dat hij, door
te trachten een roofoverval in scène
te zetten, de politie heeft willen laten
geloven beroofd te zijn van 100.000 gul
den, omdat hij zijn arrestatie zag aan
komen.
In Ridderkerk zo is uit zijn ver
hoor duidelijk geworden heeft hij
de politie om begeleiding gevraagd,
omdat hij een bedrag van een ton naar
Antwerpen moest brengen. Die bege
leiding is overigens geweigerd. Later
op de 2e september is zowel de Mid
delburgse als de Antwerpsepolitie ge
alarmeerd, dat een bedrijfsleider van
V. die zelf in Antwerpen het eer
der genoemde bureau Benelux exploi
teerde in Middelburg zou zijn over
vallen. Dat zou gebeurd zijn op het
terrein van Hercules Power.
Het valse seintje van destijds, waar
door de politie in Middelburg in staat
van groot alarm werd gebracht, is
thans achterhaald.
Evenals de provincie besloot de ge
meenteraad, een bijdrage van 250 gul
den te geven aan de kerkvoogdij van de
Nederlands Hervormde kerk voor de
restauratie van het oorspronkelijk der-
tiende-eeuwse kerkgebouw. De kosten
bedragen in totaal 2500 gulden, waarvan
he rijk duizend gulden voor zijn reke
ning neemt.
Tijdens de rondvraag vroeg de heer
J. F. Menu of het niet mogelijk was de
parkeerplaats bij het bejaardencentrum
te Groenendijk uit te breiden. „Dat kost
veel geld en je wint er maar drie plaat
sen mee", antovoordde de voorzitter, die
er al naar had geïnformeerd. De heer
Menu was van mening, dat er zeker
twintig plaatsen gewonnen konden
worden als men ook de groenstroken
erbij nam. Maar het opruimen van groen
vond het college kennelijk al te bont.
DEN HAAG (ANP) Het aantal do
delijke ongevallen als gevolg van aard
en stadsgas blykt reeds sinds 1952 een
geleidelijk (en onlangs zelfs sterk) da
lende tendens te vertonen. Over een
mogelijk toenemende onrust onder de
bevolking wegens het aardgas is ons
niets bekend.
Het feit dat volgens CBS-cijfers in de
loop van dit jaar ca. 90 procent van alle
nieuw gekochte kachels en haarden op
gas werkt, wijst eerder op het tegen
overgestelde". Aldus heeft een woord
voerder van het VEG-gasinstituut gis
teren desgevraagd verklaard.
Als blijk van de dalende tendens
werd een overzicht verstrekt over de
jaren 1952 (de komst van het eerste
aardgas) tot en met 1966. Periode
1952—1954: 200 ongevallen, 43 doden;
1955—1957: 195 ongevallen. 41 doden;
19581960: 155 ongevallen, 31 doden;
19611963: 124 ongevallen. 28 doden;
1964—1966: 114 ongevallen, 15 doden.
Als topjaar voor dodelijke ongevallen
gold voorts 1954 met 50 doden en voor
ongevallen in het algemeen het jaar
1956 met 224 ongevallen. In deze gege
vens zijn de gevallen van zelfmoord
niet opgenomen. Tonen deze gegevens al
een dalend aantal dodelijke ongelukken
die daling wordt nog sterker wanneer
men het sterk gestegen gasverbruik in
ogenschouw neemt.
Ook in '80 te weinig werk
(Van een onzer verslaggevers)
ANTWERPEN In het oostelijk Be-
nelux-middengebied zal het arbeidsaan
bod in 1980 aanzienlijk groter zijn dan
de vraag naar arbeidskrachten. Alleen
al in de industrie, ambacht en bouwnij
verheid zullen 90.000 personen méér
werk zoeken dan gevragd zullen wor
den, aangenomen dat de werkgelegen
heid in de nabije toekomst niet sneller
uitgebreid wordt dan in het verleden.
Tot die conclusie komt de Hasseltse
Studiegroep in haar jongste rapport over
het oostelijk middengebied. Het gaat
hier om de Nederlandse provincies
Noord-Brabant en Limburg, de Belgi
sche provincies Antwerpen en Limburg
en het arrondissement Leuven.
Het rapport, dat gisteren op een pers
conferentie van het Vlaams Economisch
Verbond in Antwerpen gepresenteerd
werd, is het vijfde van de in 1959 ge
formeerde studiegroep. Het zesde, een
ruimtelijk model van het middengebied
in 1980, zal over twee jaar verschijnen
en moet de kroon op het werk zijn.
Het nieuwste rapport, dat gepubli
ceerd wordt naar aanleiding van de zes
de regionale Benelux-contactdag die
volgende week dinsdag in St.-Niklaas
gehouden zal worden, handelt over de
arbeidsmarkt in de toekomst. De groep
is daarmee een nieuwe weg ingeslagen,
want tot nog toe heeft zij zich slechts
bezig gehouden met een ontleding van
de huidige situatie.
De berekeningen over vraag en aan
bod op de arbeidsmarkt in de nabye
toekomst zijn van bijzonder belang voor
het nog uit te stippelen ruimtelijk be
leid. De gegevens die nu op tafel liggen,
moeten mede het antwoord geven op de
brandende vraag waar industrieterrei
nen en andere voorzieningen tot stand
gebracht zullen moeten worden.
In 1965 bedroeg het totale arbeids
aanbod 1.860.000 personen (van wie
440.000 vrouwen). Ruim 950.000 perso
nen waren aangewezen op industrie,
bouw en ambacht (secundaire sector),
maar daarin waren slechts 895.000 ar
beidsplaatsen voorhanden. Dat de werk
loosheid in 1965 tot circa 10.000 perso
nen beperkt bleef, was te danken aan
het feit dt ongeveer 44.000 man werk
vond buiten het middengebied.
In 1980 zullen zich 2.320.000 arbeids
krachten aanbieden (waarvan 610.000
vrouwen), bijna 460.000 meer dus dan
in 1965. Van het genoemde totale aan
bod zullen 1.180.000 personen op de se
cundaire sector aangewezen zijn, maar
daarin zullen slechts 1.090.000 arbeids
krachten gevraagd worden, zodat 90.000
personen (mannen) werkloos zullen zijn
of buiten het middengebied zullen wer
ken.
Volgens de berekeningen van de stu
diegroep zal het aanbod in 1980 de
vraag in de meeste deelgebieden over
treffen. In Zuid-Limburg zullen in 1980
liefst 46.000 personen meer werk zoe
ken in de secundaire sector dan ge
vraagd worden; in de westelijke mijn
streek van Belgisch Limburg 17.000, in
de zone Herenthals - Olen - Geel - Mol
15.000, in een deel van het arrondisse
ment Leuven 14.000, in Tilburg 9.000, in
Belgisch Noord-Limburg 8.000, in de
oostelijke mijnstreek van Belgisch Lim
burg 7.000, in Nederlands Midden-Lim
burg 7.000, in Nederlands Noord-Lim
burg 6.000, in Turnhout 4.500, in het
Brabantse zeekleigebied eveneens 4.500,
in een deel van de zone St.-Truiden -
Tongeren 4.000, in Leuven 4.000 en in
Bergen op Zoom 2.000.
In Antwerpen zullen in de secundai
re sector 25.000 personen meer gevraagd
worden dan er zullen zijn, in Eindhoven
23.000, in Oss 6.000, in Mechelen 5.000
en in Oosterhout 2.500. In de overige
deelgebieden zullen vraag en aanbod
ongeveer in evenwicht zijn.
Beziet men het middengebied in zijn
geheel, aldus de studiegroep, dan moet
men concluderen dat een grotere
krachtsinspanning voor de uitbreiding
van de werkgelegenheid nodig is dan
voorheen al geleverd is. Als in 1980
ongeveer 55.000 personen buiten het
middengebied zullen werken, zullen er
in de nijverheid toch 35.000 arbeids
plaatsen meer geschapen moeten wor
den dan in de afgelopen vijftien jaar.
Aan het slot van het rapport geeft de
studiegroep een aantal theoretische mo
gelijkheden aan om de verschillen tus
sen de deelgebieden te overbruggen. In
de gebieden waar de vraag naar ar
beidskrachten groter is dan het aanbod
zou het laatste vergroot kunnen worden
door een grotere immigratie en meer
pendel, terwijl de vraag beperkt zou
kunnen worden door afremming van de
industriële expansie en meer automati
sering.
In de gebieden waar het aanbod de
vraag overtreft en werkloosheid aan
wezig is, zou de vraag naar arbeids
krachten vergroot kunnen worden door
een op de zwakke plekken gericht in
dustrialisatiebeleid (waarbij harmoni
sering van het beleid in beide landen
nodig is). Het aanbod zou verlaagd
kunnen worden door bevordering van
de emigratie en de pendel.
De voorzitter van de studiegroep, de
Antwerpenaar dr. R. de Feyter, zei gis
teren dat de oplossing waarschijnlijk
wel ergens in het midden zal liggen. De
oplossing die volgens de studiegroep de
beste is, zal te zien zijn in het ruimte
lijk model dat nu in de maak is en
waarbij behalve met de werkgelegen
heid ook rekening gehouden zal worden
met woon- en recreatiemogelijkheid.
Het laatste woord zal echter gespro
ken moeten worden door de politici. Op
10 oktober zullen zij in St.-Niklaas met
hun neus op de problemen van het mid
dengebied gedrukt worden. Het is voor
het eerst dat de organisators van de
contactdagen hen erbij halen. Het is ook
voor het eerst dat ook het westelijk
deel van het middengebied, het stuk
tussen de Schelde en de zee, erbij be
trokken wordt.
Niet alleen de Belgische minister van
openbare werken. De Saeger, voorzitter
Mes van het Zeeuwse en voorzitter Mey
er Viol van het Limburgse Benelux-
comité zullen in St.-Niklaas aanwezig
zijn, maar ook de Belgische politici De
Block, Detiège en Tindemans alsmede
hun Nederlandse collega's Assmann en
Sehlingemann, beiden leden der Twee
de Kamer.
(Van een onzer verslaggeefsters)
MIDDELBURG In de serie he
dendaags toneel der Zeeuwse Volks
universiteit zal de toneelgroep Stu
dio in de Middelburgse schouwburg 3
voorstellingen geven. Bovendien is de
serie uitgebreid met een voorstelling in
het Ledel Theater te Oostburg.
Bij wijze van experiment heeft de
Z.V.U. het vorig toneelseizoen voor de
eerste maal deze Studio-serie in het
programma opgenomen. Vooral jonge
ren uit verschillende delen van Zee
land hebben grote belangstelling voor
het moderne toneel getoond.
In Middelburg zullen de voorstellin
gen worden gegeven op de zaterdagen
21 oktober, 6 januari en 16 maart. Op
zaterdag 25 november komt Studio met
hedendaags toneel in Oostburg. Zo mo
gelijk zal ter inleiding van de stukken
in verschillende plaatsen een aantal
causerieën worden gegeven.
In Middelburg zullen achtereenvolgens
worden opgevoerd „Kooien" van Lewis
John Carlino, „De architect en de kei
zer van Assyrië" van Fernando Arra-
bel en ,tO" van Sandro Key Aberg.
In Oostburg speelt Studio „Zomer"
van Romain Weingarten.
LUCHTMACHTBASIS EDWARDS
<AP> Majoor William J. Knight
heeft in een X 15 raketvliegtuig, waar-
onder voor proeven een Ramjetmotor
was bevestigd, de recordsnelheid van
7.254 km/h bereikt. Dit is bijna zeven
maal de snelheid van het geluid en
457 km sneller dan de 6.800 km/h wel
ke Knight op 15 november in de X 15
wist te behalen.
Een record was echter niet het
doel van de vlucht. Het ging om de
luchtwerveling op 30 km hoogte te be
proeven rond de 136 kg zware Ramjet
welke onder de vleugel was bevestigd.
Door wrijving bij de hoge snelheid liep
de temperatuur op de wit geschilderde
vleugels en de staart op tot 800 graden.
De 37 jaar oude ingenieur zou mis
schien tot een snelheid van 8.000 km/h
gekomen zijn als hij niet de vleugel-
kappen had gebruikt om de snelheid
binnen de grenzen te houden welke
voor de proef waren voorgeschreven.
De Ramjet is ontwikkeld voor toe
komstige voortstuwing op grote hoogte.
DEN HAAG (A.N.P.) De minister
president van Jamaica, Hugh Shearer
die »ch met een delegatie in ons land'
bevindt, heeft gisteren in Den Haag
besprekingen gevoerd met de minister
van Economische Zaken, dr. L. de
Block, de minister van Landbouw en
Visserij, ïr. P. J. Lardinois, alsmede met
de staatssecretaris De Koster van Bui
tenlandse Zaken.
De Jamaicaanse delegatie is naar Ne
derland gekomen om begrip te krijgen
voor de toestand, waarin Jamaica zou
komen te verkeren na een eventueel
toetreden van Engeland tot de E.E.G.,
zonder dat Jamaica de status van ge
associeerd lid zou krijgen. Dit omdat
het Caraibische land met Engeland
SPeciu gunstige handelsovereenkom
sten heeft, waardoor in de eerste plaats
zyn afzet van suiker gegarandeerd is.
