De resten van een waterlinie
Holland Amerika
Lijn gaat
mensen ontslaan
JAMIN
Ontevredenheid over stijgende
werkloosheid en loonpolitiek
Huisartsen
willen geen
conflict met
regering
BIJNA EPIDEMIE VAN HART- EN VAATZIEKTEN
KOELE ONTVANGST VOOR WILSON TE SCARBOROUGH
Berechting
Rajakovic
ZWARE DEBATTEN
in ons
land?
E.E.G.
Weer arrestatie
in affaire-
Van Heijst
ZEEUWSE DEPUTATIE
VANDAAG NAAR
MINISTER RAKKER
WEER KLAP IN ROTTERDAMSE HAVEN
Alooinmijnen langs de
Turks-Russische grens
DAGBLAD VOOR ZEELAND
DEPORTATIE
Chauffeur na 2,5 uur uit
gekantelde truck
bevrijd
Plaatselijk buien
Geen hoofdfiguur
Tarievenkwestie kan
in der minne
geschikt worden
ANDAAG
IN
ÜDaabla? pc JlTcmJ
VIER NONNEN
IN DE GURIE
Katholiek blad voor
het hele land
ONAFHANKELIJK
Tragere groei
verwacht van
wereldhandel
Staatssecretaris Kruisinga
KINDEREN IN
HET GEEL DE
STRAAT OP
Britten, Skandinaviërs
Vijf EEG-landen
vóór toetredingen
Mcnamara akkoord?
marïebiscuits
107e JAARGANG
No. 25625
Uitgave: N.V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J.«v. 't Westende.
Bureau: Breda Reigerstraat 16
tel. 22341 (7 lijnen) Postgiro 1114111
Voor God, Koningin en Vaderland
Al
hUd
DINSDAG 3 OKTOBER 1967
Abonnementsprijs: f 12,65 per kwar
taal (excl. incassokosten), f 4,25 per
maand, f 0,98 per week. Losse num
mers 20 cent.
Post abt. binnenland, buiten versprei
dingsgebied f 19,-. Prijs van buiten
landse abonnementen op aanvrage.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage f 0,50 per mm. Bij contract aan
zienlijke reductie Volledige tarieven
en Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1, telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Potgieterstraat 3, telefoon 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41 telefoon 2893).
LABOUR
IN DOODGRAVERSSTEMMING
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN Gisteren is te Scarborough het 66e jaarlijkse congres
van de Britse socialistische partij begonnen. De congressisten ver
keren in een doodgraversstemming. Ze zijn in vele opzichten niet te
spreken over de regeringspolitiek en de zware recente socialistische
nederlagen in tussentijdse verkiezingen hebben het moreel van de
„troepen" ernstig aangetast.
Toen premier Harold Wilson gisterenavond plaats nam op het podium in
de zaal, deden de afgevaardigden zo onverschillig mogelijk. Er werd nauwe
lijks geapplaudisseerd. De premier zag er desondanks zeer opgewekt uit en
scheen de koele atmosfeer niet eens te bemerken.
Tijdens de openingstoespraak door de
voorzitter John Boyd (leider van de
vakvereniging van werktuigkundigen),
zaten verscheidene congressisten hun
krant te lezen. Ze schonken Boyd
slechts eenmaal enige aandacht. Dat
was toer, hij .onze collega's in de rege
ring' herinnerde aan de kritiek van de
vakverenigingen op het onvermogen van
de bewindvoerders om een einde te ma
ken aan de prijsstijgingen.
Van geestdrift en optimisme valt er
voorlopig te Scarborough nog niet veel
te bespeuren. Maar het congres komt
eigenlijk pas vandaag goed op dreef.
Dan staat een groot debat over de eco
nomische toestand op de agenda. On
tevreden vakbondsleiders zullen de re
gering onder vuur nemen in verband
met de stijgende werkloosheid en de
loon- en prijspolitiek.
Morgen behandelen de congressisten
Wilsons buitenlandse en defensie
politiek. Van links zal hij aanvallen
te verdedigen krijgen wegens zijn ge
dwee goedpraten van de Amerikaanse
politiek In Vietnam en wegens de mis
lukking van zijn inspanningen om re
bellenleider Ian Smith van Rhodesië
ten val te brengen.
Die dag zal premier Wilson zelf een
grote toespraak houden om de politiek
van zijn regering door dik en dun te
verdedigen. Hij zal hard terugslaan en
opnieuw het vertrouwen van de Labour
beweging vragen. De premier houdt
vol dat zijn impopulaire maatregelen
noodzakelijk zijn om de economie van
Engeland gezond te maken.
RAJAKOVIC
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG De Nederlandse rege
ring heeft aan de Joegoslavische autori
teiten de aanhouding en uitlevering
verzocht van Ijpich Rajakovic. Rajako
vic was de naaste medewerker van de
in Israël berechte en ter dood gebrachte
Adolf Eichmann Rajakovic staat in Ne
derland gesignaleerd wegens moord en
medeplichtigheid aan moord op Neder
landse joden tijdens de oorlog.
Het Nederlandse verzoek aan Joego
slavië is gedaan, nadat in Nederland, via
het rijksinstituut voor oorlogsdocumen
tatie, uit buitenlandse bron bekend was
geworden dat Rajakovic naai Joegosla
vië zou reizen Hij zou zich thans bevin
den in de Joegoslavische stad Beran.
Indien hij aan Nederland wordt uitge
leverd, dan zou berechting in ons land
mogelijk zijn. Een Oostenrijkse recht
bank heeft Rajakovic tot enige jaren
gevangenisstraf veroordeeld, welke
straf hij inmiddels heeft uitgezeten.
Rajakovic was werkzaam aan de Zen-
tralstelle für Jüdische Auswanderung
in Den Haag en zou, volgens verklarin
gen van Nederlandse getuigen op het
proces dat in Wenen tegen hem is ge
voerd, meegewerkt hebben aan de de
portatie van 100.000 Nederlandse ioden.
Tijdens het Weense proces was hem ten
laste gelegd, dat hij opdracht gai tot
overbrenging van 83 Nederlandse, in
Frankrijk vastgehouden joden naar
Auschwitz. Van deze 83 vonden er 82
de dood Het Weense proces eindigde,
op 2 maart 1965 in een veroordeling van
Rajakovic tot twee en een half jaar met
aftrek van twee jaar voorarrest.
Rajakovic was onlangs in het nieuws
toen hij dreigde een proces aan te span
nen tegen de Duitse uitgever var het
door Simon Wisenthal geschreven boek
„Die Mörder sind unter uns".
(Van onze correspondent)
EINDHOVEN Drie takelwagens
van de Constant Rebeck-kazërne, een
takelwagen uit Oirschot, de Eindho-
vense brandweer en de rijkspolitie zijn
er met behulp van snijbranders na twee
en een half uur in geslaagd een chauf
feur uit een truck met oplegger te be
vrijden. De truck kantelde op rijksweg
63 tussen Oirschot en Eindhoven. De
48-jarige chauffeur werd zwaar gewond
in een Eindhovens ziekenhuis opgeno
men.
De weersverwachting, meegedeeld
door het K.N.M.I., geldig tot van
avond:
Lichtelijk bewolkt met plaatselijk
enkele buien. Matige tot krachtige
langs de kust harde zuidwestelijke
wind. Weinig verandering in tem
peratuur.
Vandaag: zon op 06.43, onder 18.15;
maan op 05.51, onder 18.16.
Donderdag wordt gedebatteerd over
toetreding tot de Euromarkt. Anti-
Europese socialisten zullen zwart op wit
trachten te bewijzen dat Engeland ge
doemd is ten onder te gaan als het geen
speciale eisen stelt voor zijn handel en
landbouw, alvorens lid te worden van
de EEG. Vermoedelijk zal het congres
echter een regeringsverklaring goed
keuren waarin op toetreding aange
stuurd wordt die zo goed als onvoor
waardelijk zou zijn.
Ondanks de ontevredenheid in eigen
rangen zal Wilson dus wellicht de ge
wenste slagen thuishalen.
De enige troost die de linkervleugel
zal krijgen, zal de keuze zijn van
enkele extremisten die één jaar zullen
mogen zetelen in het partijbestuur.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Een 42-jarige employé
van de Belgische vestiging van Van
Heijst is gisteren op het terrein van de
fabriek in Den Haag door de Haagse
politie gearresteerd. De man wordt er
van verdacht zich schuldig te hebben
gemaakt aan het onttrekken van goede
ren aan het faillissement van Van
Heijst.
Zoals bekend werd voor dit vergrijp
enige tijd geleden butler Leo aangehou
den en is hiervoor een arrestatiebevel
uitgevaardigd voor de in België ver
blijvende heer J. P. J. van Heijst en
racvrouw H. K. De aangehouden man
is Nederlander, maar werkt bij de Veha
fabriek in Grobbendonk. Hij stond op
een lijstje van mensen die de Haagse
pohtie wilde verhoren.
Gisteren kwam men erachter dat de
man m Den Haag verbleef. Hij werd
aangehouden.
Een woordvoerder van de Haagse
politie kon niet mededelen of er nog
meer mensen moeten worden gehoord in
verband met het onttrekken van goe
deren aan het faillissement Van Heiist
Den Haag.
Wellicht dat er uit de verhoren nog
namen te voorschijn zullen komen. Ove
rigens moet de aangehouden employé
niet als een hoofdfiguur worden gezien
in het onttrekken van goederen aan het
faillissement. Volgens de Haagse politie
leeft hij wat dit betreft hetzelfde ni
veau als butler Leo, die enkele dagen
na zijn arrestatie weer op vrije voelen
verd gesteld, omdat de officier van
lustitie geen termen aanwezig achtte om
nem nog langer vast te houden.
Het onderzoek van de Haagse politie
is nog lang niet afgerond en wordt met
kracht voortgezet.
De aangehouden man was gistermor
gen per auto met drie collega's uit
België in Nederland aangekomen om
machines op te halen.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT De L.H.V. (Landelijke
Huisartsen Vereniging) stuurt niet aan
op een conflict met de regering over
de tarievenkwestie.
Een woordvoerder van de LH.V. zei
gisteren: „Wij willen de mogelijkheid
openhouden om de zaak in der minne
te schikken".
Het bestuur van L.H.V. heeft in
middels de minister van economische
zaken laten blijken, dat het bereid is
tot een oriënterend gesprek over de ta
rievenkwestie. Men wil daarbij het
standpunt van de L.H.V. toelichten.
Verdere stappen zijn nog niet geno
men.
Zoals bekend hebben de ministers
van economische zaken en van socia
le zaken en volksgezondheid vrijdag
een prijzenbeschikking voor de huis
artsen afgekondigd, enkele uren nadat
de L.H.V. had besloten haar leden
te adviseren, de tarieven voor particu
liere patiënten met ingang van 1 ok
tober te verhogen van 8 naar 9 gulden
voor een spreekuurconsult en van 12
gulden tot 13,50 gulden voor een vi
site. De beschikking bepaalt, dat na
1 oktober geen hogere tarieven in reke
ning mogen worden gebracht.
DE LEIDER van de uiterst rechtse
NPD in Saarland, Hans Walter, en
een van zijn ondergeschikten, de plaat
selijke leider in Sankt-Wendel, zijn
gisteren afgetreden, omdat naar hun
mening „de persoonlijkheid van Adolf
van Thadden, niet voldoende garanties
biedt voor een democratische leiding
van de NPD".
Franse communisten behaalden
een forse overwinning. Pag. 7.
Deelnemers aan de Olympische
Spelen in Mexico moeten lang
durig acclimatiseren. Pag. 13.
Vandaag opent koning Boude-
wijn de grootste sluis ter we
reld. Foto's van dit spectaculaire
project op pag. 7.
Ontduiking van aufobelasting is
veel moeilijker geworden. Pag.
15.
De verkiezingen in Zuid-Viet-
nam zijn geldig verklaard. Pa
gina 9.
VATICAANSTAD (Reuter) Paus
Paulus heeft gisteren vier nonnen be
noemd tot leden van de curie, het col
lege, dat hem bijstaat in bet bestuur
van de rooms-katholieke kerk. De non
nen, van vier verschillende nationalitei
ten, zjjn niet de eerste vrouwelijke le
den van de curie.
Begin diit jaar benoemde de paus een
secretaresse van de lekenraad en ver
scheidene vrouwelijke intellectuelen als
raadgeefsters in dit nieuwe orgaan. Zij
werden aangesteld bij de congregatie
der religieuzen, de Vaticaanse afdeling
voor nonnen en monniken, om advies
te geven in zaken die vrouwelijke reli
gieuze orden aangaan, zoals veranderin
gen in de kleding en sociale kwesties.
Hun nationaliteiten zijn respectievelijk
Frans, Spaans, Engels en Amerikaans.
Dit zijn de restei van de laatste
bunker van de Hollandse Waterlinie.
Gisteren ging de bunker de lucht
in. De waterlinie, een miljoenen-
project van de NAVO, werd in het
begin van de vijftiger jaren in Waal
en IJsse] aangelegd.
(Van een onzer verslaggeefsters)
MIDDELBURG Minister Bakker
van Verkeer en waterstaat zal vanmid
dag om half drie op het Binnenhof de
Zeeuwse deputatie ontvangen, die het
rekest over de onmogelijke toestand op
rijksweg 58 zal overhandigen Dit rekest
gaat vergezeld van 12.108 handtekenin
gen.
Zes Zeeuwen zullen vanmiddag naar
Den Haag reizen. Het zijn de heren K.
C. J van Bennekom, namens het be
drijfsleven mr E. Hage algemeen se
cretaris van de Z.L.M.. R. H van Kreve
len en A Drost namens de E.V O.-
Zeeland en A C. Caljouw en R. J van
Strien namens het N.O.B.-wegtransport.
(ZIE OOK PAG. 3)
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT De bisschoppen van Ne
derland hebben aan de dekens en via
hen aan de pastoors en kapelaans ge
vraagd wat zij denken van de levens
kansen van een landelijk katholiek blad,
dat onder directe verantwoordelijkheid
van de bisschoppen uitgegeven zou
moeten worden.
Het blad zou documentatie eif infor
matie moeten geven van nationaal en
internationaal kerkelijk nieuws.
Hoewel de verantwoordelijkheid van
dit blad volledig bij de bisschoppen zou
komen te berusten, is het de bedoeling
dat de verzorging wordt overgelaten
san beroepskrachten.
De stichting van een dergelijk blad
zou ook de positie van de aparte bis
dombladen. dekenale en parochiebladen
raken.
Ook over deze kant van de zaak wordt
het oordeel van de priesters gevraagd.
r
(Van onze Rotterdamse correspondent)
ROTTERDAM Bij de Holland-Amerika Lijn in Rotterdam worden
op korte termijn ontslagen verwacht in het stuwadoorsbedrijf, de centrale
werkplaats en de administratie van de vestiging aan de Wilhelminakade,
van oudsher de vaste ligplaats voor passagiers- en vrachtschepen van de
H.A.L. Hoewel de directie van de rederij zelf nog geen aantallen genoemd
heeft, wordt bij de vervoersbonden gesproken van 200 man die het bedrijf
snel zullen moeten verlaten. Al eerder dit jaar heeft de H.A.L. 90 man
van haar technische dienst afgestoten.
Vandaag zou de directie willen on
derhandelen met zowel de onderne
mingsraad als de vakbonden over het
aantal mensen dat weg moet en de af
vloeiingsregeling. Overigens waren de
uitnodigingen voor deze onderhandelin
gen gisteravond nog niet gedaan.
De ontslagen vloeien voort uit de ver
schuiving in de vracht die deze rederij
dit jaar meemaakt. Alle stukgoed
vracht die door conventionele schepen
van de H1.A.L. op de oostkust van Ame
rika en weer terug werd gevaren i:
overgenomen door de internationale re
derij Atlantic Container Line, waarin
H.A.L. participeert.
Deze A.C.L. wordt in Rotterdam be
handeld bij het havenbedrijf Europ
Container Terminal in de nieuwe Prin
ses Margriet Haven die speciaal inge
richt is voor het ontvangen van contai
ners. Ook in dit bedrijf neemt de H.A.L.
samen met vier Rotterdamse havenbe
drijven en de Nederlandse Spoorwegen
deel, maar deze E.C.T. is volkomen onaf
hankelijk. Het wegvallen van vracht aan
de conventionele laad- en loskade aan
de Wilhelminakade heeft een aantal
werknemers van het stuwadoorsbedrijf
overbodig gemaakt. Het minder aanko
men van vrachtschepen aan deze haven
betekent ook minder werk voor de cen
trale werkplaats. Hier zullen schilders,
lassers, bankwerkers, meubelmakers en
derglijke vaklieden weg moeten. Ten
slotte werkt de verschuiving van vracht
ook door in de administratieve sector.
Ook hier blijken op alle vrachtafdelin
gen mensen overbodig te zijn.
Juist voor deze groep administratieve
werknemers is de situatie weinig roos
kleurig want het administratief perso
neel is .doorgaans slecht georganiseerd.
Men hoopt da- de -vervoersbonden, die
de onderhandelingen zullen voeren voor
het personeel in de centrale werkplaats
en het stuwadoorsbedrijf ook de belan
gen van deze mensen zullen willen be
hartigen. Niet alle werkzaamheden van
de H.A.L. aan de Wilhelminakade zul
len worden gestaakt. Er zal zowel een
bedrijf blijven in de eerste plaats voor de
centrale werkplaats als een stuwadoors
behandeling van de drie passagierssche
pen Rotterdam, Nieuw Amsterdam en
Maasdam die nog regelmatig op New
York varen en voorts de lijnen die op
Mexico en Zuid-Amerika varen.
G -NEVE (RTR) Na een hausse
van acht jaar zal de wereldhandel
dit jaar een vertraging ondergaan, zo
schrijft <".e organisatie van de over
eenkomst inzake tarieven en handel
(GATI) ii haar jaarverslag. Uitgaan
de van de gegevens over de eerste
zes maanden van 1967 verwacht de
GATT dat de economische expansie
in de industriegebieden in 1967 als ge
heel trager zal verlopen en dat daar
door ook de groei van de wereldhan
del zal afnemen. Waarschijnlijk zal de
uitvoer ui* de ontwikkelingslanden het
zwaarst te lijden krijgen. Zelfs indien
er in de tweede helft van 1967 een
herstel zou optreden, dan nog zouden
de resultaten voor het gehele jaar
sterk worden beïnvloed door de gerin
ge toeneming in de eerste zes maan
den.
In 1966 is de toeneming van de we
reldhandel ondanks enige vertraging
van de groei der wereldproduktie ver
sneld. Blijkens het jaarverslag van de
GATT is de werelduitvoer vorig jaar
met negen procent toegenomen ver
geleken met bijna 8,5 procent in 1965
en werd voor het eerst de tweehon
derd miljard dollar overschreden. 1966
was het ''ierde achtereenvolgende
jaar waarin de werelduitvoer met cir
ca negen procent opliep. De expan
sie van de internationale handel in de
acht jaren na de recessie van 1958
heeft haars gelijke niet gehad sedert
het midden van de negentiende eeuw.
(Van onze parlementaire redactie)
NOORD WIJK Vaat- en hartziekten
nemen in de welvaartslanden zulke
vormen aan, dat men volgens staats
secretaris Kruisinga van Sociale Za
ken en Volksgezondheid bijna van
nieuwe epidemieën moet spreken. De
levenskansen van een veertigjarige
man zyn als gevolg van deze wel
vaartsziekte nauwelijks of niet gun
stiger dan in 1900. De ziekten tref
fen naar de onderzoekingen uitge
maakt hebben vooral mensen tussen
de 30 en 50 jaar en dit maakt het
totaalbeeld volgens de staatssecretaris
zo tragisch.
„Het treft zo vaak vooral mannen
In de kracht van hun leven, het
hoofd van een jong gezin, waardoor
ook zeer grote morele en economi
sch# problemen ontstaan".
Staatssecretaris Kruisinga toonde
zich gisteren in Noordwijk aan Zee,
waar hij eer Europese studieconferen
tie van de wereldgezondheidsorgani
satie over de hart- en vaatziekten
opende, zeer bezorgd over de ziekte
verschijnselen. Volgens hem gaan de
ze ziekten gepaard met de welvaart.
Want de hart- en vaatziekten nemen
vooral ernstig toe in landen waar een
zekere materiële welvaart heerst:
Europese landen, Amerika, Canada.
Australië, Nieuw-Zeeland.
In de jaren rond 1910 stierven van
Alle patiënten ongeveer 20 procent
lan deze ziekten, thans overlijdt meer
ian de helft van de mensen aan hart
kwalen, waarvan 55 procent aan
vaatziekten. De tuberculose op zijn
hevigst heeft, aldus de staatssecreta
ris, nooit fo'n grote sterfte veroor
zaakt.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Haagse afde
ling van de Nederlandse vereniging
van 'huisvrouwen start over enkele
weken een „geel brei actie". Het
doel van de actie is om kinderen
gele kleren te laten dragen, zodat
zij meer opvallen in het verkeer
en veiliger zyn.
De Vereniging voor Veilig Ver
keer heeft enthousiast op het ini
tiatief gereageerd.
Verschillende Nederlandse wol
fabrikanten hebben toegezegd wol
ter beschikking te stellen.
Een soortgelijke actie is reeds in
Hamburg gehouden. Nu zullen
waarschijnlijk Haagse vrouwen de
breipennen ter hand nemen en gele
mutsen, sjaals en wanten vervaar
digen.
Het hoofdbestuur van de Neder
landse vereniging van huisvrouwen
heeft laten weten volkomen achter
het Haagse initiatief te staan. Het
bestuur van de plaatselijke afde
ling stelt zich voor dat de kleding
stukken hoofdzakelijk voor kinde
ren van de lagere school worden
bestemd en beslist niet voor kleu
ters.
Men wil daarmee voorkomen dat
moeders kleintjes in gele kleren
de straat opsturen met de gedach
te dat zij door deze uitrusting au
tomatisch risico's ontlopen.
Ook de Haagse politie heeft haar
instemming met het initiatief be
tuigde Men herinnert eraan dat
mensen die langs de weg werken
bijvooobeeld bij de Nederlandse
Spoorwegen, dikwijls uit veilig
heidsoverwegingen een geel kle
dingstuk dragen.
(Van onze correspondent)
LUXEMBURG Het rapport van de
Europese commissie over de eventuele
toetreding van Engeland, Ierland, Dene
marken en Noorwegen tot de Europese
gemeenschappen, is door vyf van de
zes ledenstaten positief ontvangen
Op de gisteren in Luxemburg begon
nen ministerraad is besloten, in een vol
gende zitting het rapport verder te be
spreken aan de hand van een door de
permanente vertegenwoordigers op te
stellen agenda Alleen de Franse dele
gatieleden in de raad, de permanente
vertegenwoordiger Boegner, reageerde
nauwelijks op het rapport.
p-
WASHINGTON (AP) De Ameri-
kaanse minister van defensie Robert
S. McNamara beeft gisteren te kennen
gegeven dat hü wellicht zijn steun zal
geven aan het Turkse voorstel om
atoommijnen langs de Turks-Russische
grens te leggen.
De Turkse minister van defensie
Ahmet Popaloglu stelde dit plan aan
de orde op de onlangs in Ankara ge
houden conferentie van de NAVO-
atoomgroep. Het plan houdt de aanleg
van een soort atoombarrière langs de
grens in, om een Russische ihvasio
onmogelijk te maken.
WATERLOO in de Amerikaanse
staat Nebraska heeft een goederentrein
v®n „Union Pacific" een autobus met
schoolkinderen 'geramd, waardoor min
stens vier kinderen om het leven kwa
men en negen werden gewond
(ADVERTENTIE)
duur weheerlijk