„Moge de ster nimmer verbleken.... De Knie-Kilt, de Avond-Kilt en de Mini-Kilt. Een Schotse aangelegenheid? Méér variatie in gloednieuwe mode Amerikaanse ers. Jheid en en smaak. 1 Wij dachten zo dat de Kilt op Knie-, Avond-en Mini-lengte weieens een Hollandse aangelegenheid zou kunnen worden. Immers, men hoeft niet persé Schots te zijn om de Kilt met élégance te dragen. Mogen de pas spiegels van Lampe Modehuis u dat bewijzen? „Mohandas Gandhi zou diep ontgoocheld zsjn... suiver scheerwol", een rijke collectie ieerd. Van „voor- fe is altijd subliem, spijt van hebben. Diep ongelukkig Probleem vergroot Omgekeerd Groeistuipen Nieuwe boeken over marine en koopvaardij 11 I - I NEW DELHI (AP) Dezer dagen was het twintig jaar geleden, dat de laatste Britse onderkoning van India, staande in een grote kamer met kroonluchters van zijn paleis in New Delhi, een proclamatie van koning George VI voorlas, waarbij onafhankelijkheid werd verleend aan 330 miljoen Indiërs, van wie de meesten analfabeet en jtraatarm waren. Buiten, waar honderdduizenden op een enorme bin nenplaats de kleurrijke plechtigheid via speciaal opge stelde luidsprekers beluisterden, werd de proclamatie met wild gejuich ontvangen. Plotseling kwam er een stilte over de menigte. Lord Mountbatten deed afstand van zijn positie als onderkoning en nam vervolgens Jawaharlal Nehroe als de eerste mi nister-president van een vrij India de eed af. Nehroe, op het hoogtepunt van zijn carrière, liep naar de microfoon en verklaarde in één van zijn treffendste redevoeringen „India treedt opnieuw naar voren na lang durige sluimer en strijd, bewust van zichzelf, levenskrach tig, vrij en onafhankelijk. Er rijst een nieuwe ster, de ster van de vrijheid in het oosten en hernieuwde hoop wordt levend. Moge de ster nimmer verbleken en de hoop nim mer beschaamd worden". INDIA Vandaag is India nog steeds vrij en onafhankelijk maar de hoop op verbetering van het lot van zijn volk is in menig opzicht ver flauwd. India wordt nog steeds gekweld door analfabetisme en armoe. De bevolking is aangegroeid tot 510 miljoen in slechts twintig jaar. Het sociale systeem dat de bevol king verdeelt in kasten, van de geleerde Brahmaan tot de laagste paria, bestaat in de praktijk nog steeds, ofschoon het in 1951 wet telijk werd afgeschaft. De betrekkingen met het aangren zende Pakistan zijn nog steeds gespan nen sedert dit brok Azië in 1947 af gesplitst werd in afzonderlijke, over wegend Hindoe- en Moslemstaten. Bezorgdheid over mogelijke hernieuw de vijandelijkheden met Pakistan of eommunistisch-China is gebruikt om een uitgave van 1,2 miljoen dollar per jaar voor defensie te rechtvaardi gen. Voor slechts een deel van dit be drag zouden scholen die India zo brood nodig heeft, gebouwd kunnen worden of hogere salarissen betaald om te voorkomen dat Indische wetenschaps mensen en doktoren in het buitenland gaan werken. Wat zou Mohandas K. Gandhi, de lei der van de vrijheidsbeweging, die in januari 1948 door een terrorist werd doodgeschoten, van het huidige India denken? Gandhl zou ontgoocheld zijn. meent Chakravarti Rajagopalachari, één van Gandhi's vertrouv de medewerkers, levens de eerste Indische rouverneur- generaal en stichter van de rechtse Swatantrapartij. ,,Ik ben er van over tuigd dat Gandhiji (zoals de Indiërs hem uit genegenheid noemden) niet gelukkig met het India van vandaag zou zijn. Hij zou zich diep ongeluk kig voelen omdat we bij het buiten land zwaar in ae schuld staan, onze militaire uitgaven hoog zijn en omdat wij er niet in geslaagd zijn genoeg voedsel te produceren en de sanitaire toestanden en de. levensomstandighe den op het platteland te verbeteren en niet in de laatste plaats omdat wij geen vriendschappelijke betrekkingen met Pakistan hebben aangeknoopt." De 88-jarige Rajagopalachari maakte deze opmerkingen in een schriftelijk antwoord op door Associated Press aan hem voorgelegde vragen Ondanks In- dia's fiasco's is het land als demo cratische natie blijven bestaan. Volgens leden van Nehroe's regerende Congres partij is dit zijn grootste prestatie. „Kijk eens naar andere nieuwe lan den en u zult zien dat het hen niet is gelukt de democratie te doen sla gen", zei plaatsvervangend premier Morarji Desai tijdens een interview- ,Maar hier in India leeft en functio neert de democratie Dat kan men niet ontkennen. Aan de ontwikkeling moeten we nog veel doen, maar ver geet niet dat wat we al gedaan heb ben ook veel is We hebben verras sende vorderingen gemaakt, maar het blijkt niet voldoende vanwege de wijd- Het historische ogenblik, twintig jaar geleden, waarop Nehroe de eed aflegt in handen van Lord Mountbatten. verbreide armoede en de bevolkings aanwas. ,,In 1947 kon nauwelijks tien pro cent van de bevolking lezen en schrij ven, vandaag ongeveer 25 procent- Toch zijn we niet tevreden. We willen het 100 procent maken. In de landbouw produceerden wij in het jaar nadat wij onafhankelijk wer den slechts 51 miljoen ton eetbare gra nen. Vandaag bedraagt onze jaarpro- duktie bijna 90 miljoen. Dat is niet gering, maar nog steeds niet genoeg om onze behoeften te dekken. Twintig jaar geleden werd de In diër gemiddeld niet ouder dan 27 of 30 jaar Vandaag ligt de ouderdoms- grens bij 50 jaar. dus bijna tweemaal zo hoog. Hieruit blijkt dat wij veel op het gebied van de gezondheidszorg gedaan hebben, maar dit heeft ook onze vorderingen afgeremd, omdat het ons bevolkingsprobleem heeft ver groof." De bevolking van India groeit met meer dan 30.000 zielen per dag, meer dan een miljoen per maand en meer dan 12 miljoen per jaar. „Alles wat wij tot stand brengen wordt weer teniet gedaan door de be- (ADVERTENTIE) Pantfliona plooihoudend door Sl-RO-SET 36« #536 tjmllA1 m Schotsötartanruiten- 44.75Wollen Schotse ruit> 38 42 X9 95 Scll0tse rUit vaapotyester.32t/mSS volkingsgroei", zei het parlementslid Maharajah Karni Singh, een van de 560 Indische erfprinsen en een krach- tig voorstander van geboortenbeper- king. ,,Hoe snel wij onze openbare dienste" ook verbeteren wij verliezen toch de wedloop, omdat er elke dag 55.000 ba- by's geboren worden". Premier Indira Gandhi wijst voort durend met klem op het belang van gezinsplanning en het ministerie voor de volksgezondheio bekijkt op het o- genblik een voorstel lot wettelijk ver plichte sterilisatie van mannen na de geboorte van hun derde kind- In geheel India leeft vandaag een sterk gevoel van nationalisme en trots, ondanks de talloze problemen. Zo wil men niet langer aangewezen zijn op buitenlandse steun in de vorm van voedsel. De V-S. hebben, met een totaal van 7.85 miljard dollar sinds 1951 het grootste aandeel van deze steun geleverd. ..Algemeen wordt thans gevoeld dat wij op eigen benen moeten staan", zei Balraj Madhok. leider van de Hindoe partij Jan Sangh. „Als je blijvend hulp vraagt verlies je je* zelfrespect." Desai, die tevens minister ^an finan ciën is, deelt deze mening. „Buiten landse steun heeft .ons in het verle den duidelijk geholpen, maar wij moe ten er niet op blijven rekenen. Wij zou den er met zeven of acht jaar graag vrij van komen, als bewijs dat wij vooruitgaan Wij willen niet dat ons in komen door de terugbetaling van schul den wordt opgeslokt De trots van India blijkt nog uit an dere dingen. Twintig jaar geleden was alles wat je in een winkel vond bui tenlands", zegt de 43-jarige prins Kar- ni Singh- ,,Nu is het precies- omge keerd. Bijna alles wordt in India zelf gemaakt, ook vliegtuigen". Wanneer Indiërs over de oorlog van 1965 met Pakistan vertellen ver- rr tellen zij vol srots aan de buitenlan der hoe hun in India gemaakte straal jager de mug (snat"> tegen de Pakistanen in actie kwamen. Sedert dien is India ook begonnen eigen zwa re tanks te bouwen Niettemin bestaat er sterke kritiek op de wijze waarop zekere produkten zijn geproduceerd ten koste van andere. „In plaats van fabrieken te bou wen voor de oroduktie van weelde artikelen zoals auto's en air-conditio- ners hadden wij meer geld in de landbouw moeten steken", zei Ram Manohar Lohia, een der leiders van de verenigde socialistische partij. „Onze hele autobcuwcapaciteit dieni zich in de komende 15 jaar uitsluitend te richten op de fabricage van tractors, bussen, irrigatiemachines en zelfs ta xi's, maar geen particuliere auto's." De 57-jarige Lohia vocht zij aan zij met Gandhi en Nehroe in de strijd om de onafhankelijkheid en werd vol gens zijn zeggen 25 maal door de En gelsen gearresteerd- Een van z'n groot ste teleurstellingen is het feit dat In dia er niet in is geslaagd het kaste- stelsel uit de weg te ruimen „Het kastenstelsel werkt duidelijk remmend ■op onze groei" zei aij. „Mensen wei geren werk te verrichten omdai het niet past bij nun status die zij bij hun geboorte kregen" Hoewel het kastenstelsel is handhaafd verdwijnen andere uit het koloniale tijdperk overgebleven tradi ties en instellingen in v^ug tempo Het gebruik van Engels als de onofficiële landstaal neemt snel af. Zo besloot de centrale regering slechts enkele weken geleden om bij het onderwijs in alle schoolklassen in plaats van het Engels de vijftien streektalen te gebruiken. Nog onverwachter wa§ het besluit van de overheid in sommige state" om de drooglegging af te schaffen, of schoon dit een hoofdpunt wa9 in de politiek van Gandhi en als nationale doelstelling in de grondwet werd op genomen. „Ik beschouw drankge bruik nog verdoemlijker dan stelen en misschien zelfs erger dan prostitu tie", zei Gandhi eens „Als ik voor één uur dictator over geheel India werd benoemd zou tk allereerst zon der schadevergoeding alle drankhuizen sluiten". Maar de afzonderlijke staten, die een schreeuwend tekort aan vol doende inkomsten hebben, vonden het wenselijk om het gebruik van alcohol houdende dranken toe te staan- De maharadja s, ook een overblijf sel uit het koloniale tijdperk, lopen gevaar hun staatstoelage in totaal 7 miljoen dollar per jaar te ver liezen evenals een aantal bijzondere voorrechten waaronder gratis water en elektriciteit, gratis medische ver zorging en het gebruik van twee palei zen, compleet met bewakers- De Con grespartij heeft een resolutie aangeno men waarin de regering wordt aan gespoord de toelagen ;n de voorrech ten af te schaffen en het ministerie van binnenlandse zaken heeft de mo tie reeds in studie genomen- Zelfs de eens onoverwinnelijke Con grespartij van Gandhi en Nehroe heeft onder de massa's zijn vroegere status verloren en is niet langer de super partij van voorheen met een twee derde meerderheid in het centrale parlement en een comfortabele meer derheid in de wetgevende vergaderin gen der staten. De algemene verkiezin- .gen van 1967 hebben alles veranderd en de Congrespartij heeft nu slechts een meerderheid van 18 zetels in het parlement en beheerst slechts 9 van de 17 wetgevende vergaderingen. „Politiek lijdt India aan groeistui pen", zei een westerse diplomaat. „De verkiezingen van dit jaar betekenden het, einde van net tijdperk en de ge neratie van de onafhankelijkheid. De oude garde is verdwenen, maar tot dusver is er 'nog geen teken van een coherente nieuwe leiding". Frank Moraes, hoofdredacteur van de Indische krantencombinatie Express, die de grootste onlage in het land heeft, beschreef onlangs dit probleem in een cursief. ,,De grote tragedie van het huidige India is, dat hoewel het zoveel be loften inhoudt en rijk is aan talent en geestkracht van zijn volk, het in zijn leiding jammerlijk tekortschiet", zo schreef hij. Wat denken de Engelsen als vroe gere kolonialisten van India's 20-jarige onafhankelijkheid? „Goed ingelichte mensen vinden dat India het er verrassend goed heeft afgebracht", zei een lid van de Britse hoge commissie in New Delhi. „Dat betekent niet dat er geen fouten zijn gemaakt: fouten zijn er een heleboel gemaakt- Maar goed beschouwd had India door al de spanningen en de druk die het in het eigen land en van buitenaf kreeg te verduren, wel hele maal uiteen kunnen vallen. „Als de Engelsen hier nog waren zou India volgens mij niet het land zijn dat het nu is. Het zou dezelfde weg hebben gevolgd, maar de indus triële ontwikkeling zou langzamer zijn gegaan". Ofschoon het aantal Britse onderda nen in India verminderd is van naar schatting 28.000 in de eerste jaren na de onafhankelijkheid tot ongeveer zo'n 18.000 nu, zijn de Britse investeringen toegenomen van 274,6 miljoen dollar in 1948 tot 705 miljoen in 1967. De Engelsen, die na de onafhankelijkheid in India bleven moesten een grote psychologische verandering doorma ken. „Toen India nog niet onafhanke lijk was beschouwden alle Indiërs de meerderheid der Engelsen als tliakoer sahibs (gerespecteerde meesters). Nu hebben alleen nog onze bedienden deze houding te genover ons", zei een lid van de Britse hoge commissie. „Nu zijn we eenvoudig buitenlanders". (Van een oneer verslaggevers) AMSTERDAM De Nederlandse koopvaardij in de Tweede Wereldoor log komt in de komende jaren tot le ven in een uitvoerig boekwerk, waar voor de maritime auteur K. VV. h. Bezemer, oud-hoofd van de marine voorlichtingsdienst, onlangs opdracht gekregen heeft. Hij moet onder auspiciën van het instituut voor de geschiedenis van de Rijks Universiteit te Utrecht, de Ne derlandse reders, de stichting Z.W.O. en het ministerie van verkeer en wa terstaat de historie vastleggen van de 21/2 miljoen ton Nederlandse koop vaardij ruimte, die tussen 1939—1945 in volle oorlogstijd de zeven zeeën bleef bevaren. De auteur deelde dit op het marine etablissement te Amsterdam mee, bij het verschjinen van zijn tweede boek over de Koninklijke Marine in de Tweede Wereldoorlog: „Verdreven doch niet verslagen". Het boek is een vervolg op zijn eer ste werk: „Zij vochten op de zeven zeeën" en vorm, tevens de afronding van wat de marine tussen 1939—1945 gepresteerd heeft en zelf overkomen is. DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1967

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 23