„Moge de ster nimmer verbleken....
De Knie-Kilt, de Avond-Kilt
en de Mini-Kilt.
Een Schotse aangelegenheid?
Méér variatie in gloednieuwe mode
Amerikaanse
ers.
Jheid en
en smaak.
1
Wij dachten zo dat de Kilt op Knie-, Avond-en Mini-lengte
weieens een Hollandse aangelegenheid zou kunnen worden.
Immers, men hoeft niet persé Schots te zijn om de Kilt met
élégance te dragen. Mogen de pas spiegels
van Lampe Modehuis u dat bewijzen?
„Mohandas
Gandhi
zou diep
ontgoocheld
zsjn...
suiver scheerwol",
een rijke collectie
ieerd. Van „voor-
fe is altijd subliem,
spijt van hebben.
Diep ongelukkig
Probleem vergroot
Omgekeerd
Groeistuipen
Nieuwe boeken
over marine en
koopvaardij
11 I - I
NEW DELHI (AP) Dezer dagen was het twintig jaar
geleden, dat de laatste Britse onderkoning van India,
staande in een grote kamer met kroonluchters van zijn
paleis in New Delhi, een proclamatie van koning George
VI voorlas, waarbij onafhankelijkheid werd verleend aan
330 miljoen Indiërs, van wie de meesten analfabeet en
jtraatarm waren.
Buiten, waar honderdduizenden op een enorme bin
nenplaats de kleurrijke plechtigheid via speciaal opge
stelde luidsprekers beluisterden, werd de proclamatie met
wild gejuich ontvangen.
Plotseling kwam er een stilte over de menigte. Lord
Mountbatten deed afstand van zijn positie als onderkoning
en nam vervolgens Jawaharlal Nehroe als de eerste mi
nister-president van een vrij India de eed af.
Nehroe, op het hoogtepunt van zijn carrière, liep naar
de microfoon en verklaarde in één van zijn treffendste
redevoeringen „India treedt opnieuw naar voren na lang
durige sluimer en strijd, bewust van zichzelf, levenskrach
tig, vrij en onafhankelijk. Er rijst een nieuwe ster, de ster
van de vrijheid in het oosten en hernieuwde hoop wordt
levend. Moge de ster nimmer verbleken en de hoop nim
mer beschaamd worden".
INDIA
Vandaag is India nog steeds vrij
en onafhankelijk maar de hoop
op verbetering van het lot van
zijn volk is in menig opzicht ver
flauwd.
India wordt nog steeds gekweld
door analfabetisme en armoe. De
bevolking is aangegroeid tot 510
miljoen in slechts twintig jaar.
Het sociale systeem dat de bevol
king verdeelt in kasten, van de
geleerde Brahmaan tot de laagste
paria, bestaat in de praktijk nog
steeds, ofschoon het in 1951 wet
telijk werd afgeschaft.
De betrekkingen met het aangren
zende Pakistan zijn nog steeds gespan
nen sedert dit brok Azië in 1947 af
gesplitst werd in afzonderlijke, over
wegend Hindoe- en Moslemstaten.
Bezorgdheid over mogelijke hernieuw
de vijandelijkheden met Pakistan of
eommunistisch-China is gebruikt om
een uitgave van 1,2 miljoen dollar
per jaar voor defensie te rechtvaardi
gen. Voor slechts een deel van dit be
drag zouden scholen die India zo brood
nodig heeft, gebouwd kunnen worden
of hogere salarissen betaald om te
voorkomen dat Indische wetenschaps
mensen en doktoren in het buitenland
gaan werken.
Wat zou Mohandas K. Gandhi, de lei
der van de vrijheidsbeweging, die in
januari 1948 door een terrorist werd
doodgeschoten, van het huidige India
denken?
Gandhl zou ontgoocheld zijn. meent
Chakravarti Rajagopalachari, één van
Gandhi's vertrouv de medewerkers,
levens de eerste Indische rouverneur-
generaal en stichter van de rechtse
Swatantrapartij. ,,Ik ben er van over
tuigd dat Gandhiji (zoals de Indiërs
hem uit genegenheid noemden) niet
gelukkig met het India van vandaag
zou zijn. Hij zou zich diep ongeluk
kig voelen omdat we bij het buiten
land zwaar in ae schuld staan, onze
militaire uitgaven hoog zijn en omdat
wij er niet in geslaagd zijn genoeg
voedsel te produceren en de sanitaire
toestanden en de. levensomstandighe
den op het platteland te verbeteren en
niet in de laatste plaats omdat wij
geen vriendschappelijke betrekkingen
met Pakistan hebben aangeknoopt."
De 88-jarige Rajagopalachari maakte
deze opmerkingen in een schriftelijk
antwoord op door Associated Press aan
hem voorgelegde vragen Ondanks In-
dia's fiasco's is het land als demo
cratische natie blijven bestaan. Volgens
leden van Nehroe's regerende Congres
partij is dit zijn grootste prestatie.
„Kijk eens naar andere nieuwe lan
den en u zult zien dat het hen niet
is gelukt de democratie te doen sla
gen", zei plaatsvervangend premier
Morarji Desai tijdens een interview-
,Maar hier in India leeft en functio
neert de democratie Dat kan men
niet ontkennen. Aan de ontwikkeling
moeten we nog veel doen, maar ver
geet niet dat wat we al gedaan heb
ben ook veel is We hebben verras
sende vorderingen gemaakt, maar het
blijkt niet voldoende vanwege de wijd-
Het historische ogenblik, twintig jaar geleden, waarop Nehroe de eed aflegt in handen van Lord Mountbatten.
verbreide armoede en de bevolkings
aanwas.
,,In 1947 kon nauwelijks tien pro
cent van de bevolking lezen en schrij
ven, vandaag ongeveer 25 procent- Toch
zijn we niet tevreden. We willen het
100 procent maken.
In de landbouw produceerden wij in
het jaar nadat wij onafhankelijk wer
den slechts 51 miljoen ton eetbare gra
nen. Vandaag bedraagt onze jaarpro-
duktie bijna 90 miljoen. Dat is niet
gering, maar nog steeds niet genoeg om
onze behoeften te dekken.
Twintig jaar geleden werd de In
diër gemiddeld niet ouder dan 27 of
30 jaar Vandaag ligt de ouderdoms-
grens bij 50 jaar. dus bijna tweemaal
zo hoog. Hieruit blijkt dat wij veel
op het gebied van de gezondheidszorg
gedaan hebben, maar dit heeft ook
onze vorderingen afgeremd, omdat het
ons bevolkingsprobleem heeft ver
groof."
De bevolking van India groeit met
meer dan 30.000 zielen per dag, meer
dan een miljoen per maand en meer
dan 12 miljoen per jaar.
„Alles wat wij tot stand brengen
wordt weer teniet gedaan door de be-
(ADVERTENTIE)
Pantfliona
plooihoudend
door Sl-RO-SET
36« #536 tjmllA1 m Schotsötartanruiten- 44.75Wollen Schotse ruit> 38 42 X9 95 Scll0tse rUit vaapotyester.32t/mSS
volkingsgroei", zei het parlementslid
Maharajah Karni Singh, een van de
560 Indische erfprinsen en een krach-
tig voorstander van geboortenbeper-
king.
,,Hoe snel wij onze openbare dienste"
ook verbeteren wij verliezen toch de
wedloop, omdat er elke dag 55.000 ba-
by's geboren worden".
Premier Indira Gandhi wijst voort
durend met klem op het belang van
gezinsplanning en het ministerie voor
de volksgezondheio bekijkt op het o-
genblik een voorstel lot wettelijk ver
plichte sterilisatie van mannen na de
geboorte van hun derde kind-
In geheel India leeft vandaag een
sterk gevoel van nationalisme en trots,
ondanks de talloze problemen.
Zo wil men niet langer aangewezen
zijn op buitenlandse steun in de vorm
van voedsel. De V-S. hebben, met een
totaal van 7.85 miljard dollar sinds
1951 het grootste aandeel van deze
steun geleverd.
..Algemeen wordt thans gevoeld dat
wij op eigen benen moeten staan", zei
Balraj Madhok. leider van de Hindoe
partij Jan Sangh. „Als je blijvend
hulp vraagt verlies je je* zelfrespect."
Desai, die tevens minister ^an finan
ciën is, deelt deze mening. „Buiten
landse steun heeft .ons in het verle
den duidelijk geholpen, maar wij moe
ten er niet op blijven rekenen. Wij zou
den er met zeven of acht jaar graag
vrij van komen, als bewijs dat wij
vooruitgaan Wij willen niet dat ons in
komen door de terugbetaling van schul
den wordt opgeslokt
De trots van India blijkt nog uit an
dere dingen. Twintig jaar geleden was
alles wat je in een winkel vond bui
tenlands", zegt de 43-jarige prins Kar-
ni Singh- ,,Nu is het precies- omge
keerd. Bijna alles wordt in India zelf
gemaakt, ook vliegtuigen".
Wanneer Indiërs over de oorlog
van 1965 met Pakistan vertellen ver-
rr
tellen zij vol srots aan de buitenlan
der hoe hun in India gemaakte straal
jager de mug (snat"> tegen de
Pakistanen in actie kwamen. Sedert
dien is India ook begonnen eigen zwa
re tanks te bouwen Niettemin bestaat
er sterke kritiek op de wijze waarop
zekere produkten zijn geproduceerd ten
koste van andere.
„In plaats van fabrieken te bou
wen voor de oroduktie van weelde
artikelen zoals auto's en air-conditio-
ners hadden wij meer geld in de
landbouw moeten steken", zei Ram
Manohar Lohia, een der leiders van
de verenigde socialistische partij.
„Onze hele autobcuwcapaciteit dieni
zich in de komende 15 jaar uitsluitend
te richten op de fabricage van tractors,
bussen, irrigatiemachines en zelfs ta
xi's, maar geen particuliere auto's."
De 57-jarige Lohia vocht zij aan zij
met Gandhi en Nehroe in de strijd
om de onafhankelijkheid en werd vol
gens zijn zeggen 25 maal door de En
gelsen gearresteerd- Een van z'n groot
ste teleurstellingen is het feit dat In
dia er niet in is geslaagd het kaste-
stelsel uit de weg te ruimen „Het
kastenstelsel werkt duidelijk remmend
■op onze groei" zei aij. „Mensen wei
geren werk te verrichten omdai het
niet past bij nun status die zij bij
hun geboorte kregen"
Hoewel het kastenstelsel is
handhaafd verdwijnen andere uit het
koloniale tijdperk overgebleven tradi
ties en instellingen in v^ug tempo Het
gebruik van Engels als de onofficiële
landstaal neemt snel af. Zo besloot
de centrale regering slechts enkele
weken geleden om bij het onderwijs
in alle schoolklassen in plaats van
het Engels de vijftien streektalen te
gebruiken.
Nog onverwachter wa§ het besluit
van de overheid in sommige state"
om de drooglegging af te schaffen, of
schoon dit een hoofdpunt wa9 in de
politiek van Gandhi en als nationale
doelstelling in de grondwet werd op
genomen. „Ik beschouw drankge
bruik nog verdoemlijker dan stelen
en misschien zelfs erger dan prostitu
tie", zei Gandhi eens „Als ik voor
één uur dictator over geheel India
werd benoemd zou tk allereerst zon
der schadevergoeding alle drankhuizen
sluiten". Maar de afzonderlijke staten,
die een schreeuwend tekort aan vol
doende inkomsten hebben, vonden het
wenselijk om het gebruik van alcohol
houdende dranken toe te staan-
De maharadja s, ook een overblijf
sel uit het koloniale tijdperk, lopen
gevaar hun staatstoelage in totaal
7 miljoen dollar per jaar te ver
liezen evenals een aantal bijzondere
voorrechten waaronder gratis water
en elektriciteit, gratis medische ver
zorging en het gebruik van twee palei
zen, compleet met bewakers- De Con
grespartij heeft een resolutie aangeno
men waarin de regering wordt aan
gespoord de toelagen ;n de voorrech
ten af te schaffen en het ministerie
van binnenlandse zaken heeft de mo
tie reeds in studie genomen-
Zelfs de eens onoverwinnelijke Con
grespartij van Gandhi en Nehroe heeft
onder de massa's zijn vroegere status
verloren en is niet langer de super
partij van voorheen met een twee
derde meerderheid in het centrale
parlement en een comfortabele meer
derheid in de wetgevende vergaderin
gen der staten. De algemene verkiezin-
.gen van 1967 hebben alles veranderd
en de Congrespartij heeft nu slechts
een meerderheid van 18 zetels in het
parlement en beheerst slechts 9 van de
17 wetgevende vergaderingen.
„Politiek lijdt India aan groeistui
pen", zei een westerse diplomaat. „De
verkiezingen van dit jaar betekenden
het, einde van net tijdperk en de ge
neratie van de onafhankelijkheid. De
oude garde is verdwenen, maar tot
dusver is er 'nog geen teken van een
coherente nieuwe leiding".
Frank Moraes, hoofdredacteur van
de Indische krantencombinatie Express,
die de grootste onlage in het land
heeft, beschreef onlangs dit probleem
in een cursief.
,,De grote tragedie van het huidige
India is, dat hoewel het zoveel be
loften inhoudt en rijk is aan talent en
geestkracht van zijn volk, het in zijn
leiding jammerlijk tekortschiet", zo
schreef hij.
Wat denken de Engelsen als vroe
gere kolonialisten van India's 20-jarige
onafhankelijkheid?
„Goed ingelichte mensen vinden dat
India het er verrassend goed heeft
afgebracht", zei een lid van de Britse
hoge commissie in New Delhi. „Dat
betekent niet dat er geen fouten zijn
gemaakt: fouten zijn er een heleboel
gemaakt- Maar goed beschouwd had
India door al de spanningen en de
druk die het in het eigen land en van
buitenaf kreeg te verduren, wel hele
maal uiteen kunnen vallen.
„Als de Engelsen hier nog waren
zou India volgens mij niet het land
zijn dat het nu is. Het zou dezelfde
weg hebben gevolgd, maar de indus
triële ontwikkeling zou langzamer zijn
gegaan".
Ofschoon het aantal Britse onderda
nen in India verminderd is van naar
schatting 28.000 in de eerste jaren na
de onafhankelijkheid tot ongeveer zo'n
18.000 nu, zijn de Britse investeringen
toegenomen van 274,6 miljoen dollar
in 1948 tot 705 miljoen in 1967. De
Engelsen, die na de onafhankelijkheid
in India bleven moesten een grote
psychologische verandering doorma
ken.
„Toen India nog niet onafhanke
lijk was beschouwden alle Indiërs
de meerderheid der Engelsen als
tliakoer sahibs (gerespecteerde
meesters). Nu hebben alleen nog
onze bedienden deze houding te
genover ons", zei een lid van de
Britse hoge commissie. „Nu zijn
we eenvoudig buitenlanders".
(Van een oneer verslaggevers)
AMSTERDAM De Nederlandse
koopvaardij in de Tweede Wereldoor
log komt in de komende jaren tot le
ven in een uitvoerig boekwerk, waar
voor de maritime auteur K. VV. h.
Bezemer, oud-hoofd van de marine
voorlichtingsdienst, onlangs opdracht
gekregen heeft.
Hij moet onder auspiciën van het
instituut voor de geschiedenis van de
Rijks Universiteit te Utrecht, de Ne
derlandse reders, de stichting Z.W.O.
en het ministerie van verkeer en wa
terstaat de historie vastleggen van de
21/2 miljoen ton Nederlandse koop
vaardij ruimte, die tussen 1939—1945 in
volle oorlogstijd de zeven zeeën bleef
bevaren.
De auteur deelde dit op het marine
etablissement te Amsterdam mee, bij
het verschjinen van zijn tweede boek
over de Koninklijke Marine in de
Tweede Wereldoorlog: „Verdreven
doch niet verslagen".
Het boek is een vervolg op zijn eer
ste werk: „Zij vochten op de zeven
zeeën" en vorm, tevens de afronding
van wat de marine tussen 1939—1945
gepresteerd heeft en zelf overkomen is.
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1967