reesinkl ;ucces Vriendjespolitiek beheerst regeringsapparaat in Italië t seizoen wedstrijd WALL STREET GELOOFT NOG NIET IN SOEHARTO Logica van 't geweld Corruptie viert hoogtij in Indonesisch leger COMMENTAAR otta sprintte wer'<en s'°Pers naar zege Goede burgemeesters nodig DESKUNDIGEN VIND JE BIJNA NIET AAN DE TOP DR. CORN. VERHOEVEN 11 peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen pe|lingin 1|v|PEIL ngen peiu!ngen peilingen peiliNGE,Ji|l|ngcn peilingen peilingen peili lgen peilingen peilingen peilingen peilingen peiuigen peilingen peilingen 1k peilingen 1k| peilingen peilngen peilingen 1nr llingen ™nbtn fm reiUUGEN fd peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peil ngen peil ngenik|peiliijgen peilingen peilingen p6luntotn «iuri« ircuit der Azen Jet en tegenzet Atletiek Prestaties in Montreal niet ndrukwekkend taese spotprent over V.S. vim 1 Q N£V£R vttrtMM J6WCÜH Immoreel De Italiaanse premier Aid o Moro Macht Baantje Fouten Erfenis Elite DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 12 AUGUSTUS 196T Ruska) de Utrechtse dojo bln« a zij het zelfde trainingsgebouw uren later weer verlieten PEILINGEN peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peillingen peilingen peilingen HtlLiNOtiN re dat zelfvertrouwen echter'iiieue! I r over. - I 11e hoop dat hij de wereldkampio.„ eens zou „pakken was bij w ka de bodem ingeslagen. De er'"1 ïikte zijn dieptepunt toen i?11 sink sterker bleek te zijn aVj I e beste NAJA vertegenwoordig! en. Vanaf dat ogenblik is X" n beseffen dat er van de Utrecht oka nog wel het een en ander t« i viel. 1 tegenstelling tot Anton Geesink I op 14-jarige leeftijd met de iwwl 1. b?,f" kr!,eg Wim Ruska p« zijn 22-ste jaar de eerste judoles»! i :ka begon zijn judocarière naH.,L zes jaar lang als matroos bij de K I landse Marine had gediend Tiirll I diensttijd bracht hij onder m! I lerhalf jaar in Nieuw-Guinea doel zijn eerste lessen was Wim RuT.'l emaal „weg" van de judosport hal ,e het in zijn hoofd om in deze •W» 1 te bereiken. Voor zijn pog£ I steeds hoger op de judoladder t»l nen moest alles wijken. Verschillen I malen heeft de Amsterdamse derde I zijn baan opgezegd om zich goed mil belangrijk toernooi voor te kunnenI eiden. Dat was ook de reden waar f hij onlangs stopte als portier Amsterdamse nachtclub. WIE werkelijk een betere verstandhouding nastreeft tussen de wes terse wereld en het Sovjetblok, zal begrip moeten kunnen op brengen voor de positie, waarin Rusland verkeert. Strategisch gezien is die positie verre van gunstig. |n het westen voelen de Russen zich bedreigd, nog steeds, door West- land. Dit is een begrijpelijk wantrouwen: wat de nazi's in Rusland hbben gedaan kan niet binnen één generatie vergeten worden. Bij die 6es voor Duits revanchisme is nu ook gekomen een grote bezorgdheid "--r de openlijke vijandschap die Peking-China tentoonspreidt. Niemand kan zich erg happy voelen met 700 miljoen agressieve buren. De Russen voelen zich echter niet alleen in het oosten en westen bedreigd. n0or de ontwikkeling der techniek is nu ook hun hele noordelijke flank !en komen liggen voor vijandelijke aanvallen. In de Noordelijke IJszee, eeuwenlang een ondoordringbare, en dus veilige, barrière, opereren nu Amerikaanse atoomonderzeeërs met geleide projectielen. De Russen proberen uit die voor hen benauwende omsingeling te breken door hun vloot de oceanen op te sturen. Deze tegenzet verontrust de NAVO. Daarom is besloten, zoals staatssecretaris Van Es deze week heeft -eegedeeld, een permanente NAVO-zeemacht te formeren, die de Russen dan op zee in de gaten moet houden. Dit is een belangrijk besluit, een beslissing die van grote invloed kan m op de verhouding tussen oost en west. Voordat Nederland aan deze NAVO-zeemacht meewerkt, dient deze zaak in het parlement grondig besproken te worden. ÏILAAN (AP) De Italiaan Gianni tta heeft het internationale clrcnll Azen in Grand Consonne gewonnen I legde de 40 ronden (96 km) »f in 1.0 (36.226 km/u). 1 )e Italiaan Dino Zandegoe werd lede met vijf seconden achterstand wijl de Duitser Rudy Altig op zeven onden op de derde plaats eindigde Fransman Jacques Anquetil werd o sec. 12e. n de laatste ronde ontketende Motte i geweldige eindsprint waarbij e 22 renners ver achter zich liet. DOS; Xerxes DHC—Feijenoord; PSV Volendam; FC TwenteDWS; MVV Sit'tardia. FC Den BoschHolland Sport: SVV Heracles; SC CambuurRCH; BI. Wit Eindhoven: DFC—FC VVV; Velox- tesse; Elinkwijkde Volewijckers; tarlemRBC; Alkmaar/Zaanstr.- llem II. )ADHermes DVS; Roda JC—Zwol le Boys; HilversumEDO; Veendam EFC; De GraafschapHelmond 'Sp.; DrenteWageningen; Excelsior- rónie; Fortuna VI.Heerenveen; 10VV—Gooiland; PEC—Limburgil. MONTREAL (ANP) De ontmoe- tg tussen de atletiekploegen vut nerika en Europa heeft een verras- ade overwinning opgeleverd voor atleten uit de Oude Wereld: l 5 punten. Toch heeft dit ee>'S'e a in het autostadion van M°nlr et die sportieve hoogtepunten p- leverd waarop gerekend was-." een waren de weersomstaniligne- n slecht, op de eerste dag rege t en donderdag maakte een nd goede prestaties «nmogep tar ook de kwaliteit van de ba organisatie liet bijzonder ve •nsen over. De Europese heren, die na de eer I dag tegen 79-74 achterstand affl ken, hadden hun overwinn:mg 0) te danken aan de vijf du erwinningen, die zij op dend Edstrijddag behaalden. Ve e aren vooral de eerste en aatsen op typisch "An)e" koge[. immers als discuswerpen en ngeren. Amerika yersp?„ jj-vwa- g kostbare punten f°°r^ter.ploeg icatie van de 4 x 100 me„,.jhou- het feit dat oud-wereldrecordhM Bob Seagren, zwaar h00gle ir de wind. zijn aanviang„00g. .90 meter) bij hel_polsstokhoog real Al- het feit dat in deze de Expo 1967 wordt g1e. ,.ng. jas niet voldoende om de kken. tiling van de atleten ie aarom ontbraken in be'd over g al wat topatleten. Wan ree jaar deze wedstrijd 1 «e. waarschijnlijk Stuttgart) er uden, zullen ongetwijfeld n 15.000 toeschouwers op u zitten. K.N.V.B. ERE DIVISIE .D.O aanvang half D—2.00 uur in het clubhuis. aanvang Half J BOSCH B. PATER Robert Adolfs, prior van het augustijnenklooster in Eindhoven, is de laatste tijd nogal eens in het nieuws. Hij heeft rumoer verwekt met zijn boek „Het graf van God" waarin hard tegen de „machts structuur" van de r.-k. kerk wordt aangeschopt en is hij weer in de headlines gekomen door forse uitspraken over paus Paulus. Volgens pater Adolfs zou de paus ofwel een marionet zijn in handen van de curie, ofwel, wat hij waarschijnlijker acht, zelf door en door con servatief zijn. Deze uitlatingen zijn overigens al enige tijd geleden gedaan, in Engeland. Daar zijn ze nu weer opgerakeld. Ik sta er nog steeds hele maal achter, heeft pater Adolfs verklaard. De augustijner prior zegt, dat hij graag wil meehelpen aan de vernieu wing der r.-k. kerk. Wij vrezen echter, dat die bijdrage wel eens negatief zou kunnen uitvallen. Pater Adolfs blijkt namelijk weinig begrip te hebben voor de situatie binnen de kerk, met name voor de uiterst moeilijke positie van de paus. Hij doet ons meer aan een sloper denken dan aan een restau rateur. Revolutionair kan men de wijzigingen niet noemen, die in een voor lopig ontwerp inzake een nieuwe gemeentewet zijn voorgesteld. Ten aanzien van hel meest interessante punt, de positie van de burgemeester, verandert er maar weinig aan de al uit 1851 daterende bepalingen terzake. De ambtelijke commissie, die het ontwerp heeft voorbereid, wil niets weten van een gekozen burgemeester en wijst iedere medezeggenschap van de gemeenteraad op dit punt af. Minister Beernink (Binnenlandse Zaken) is het hiermee volkomen eens. Er zijn in Nederland nogal wat voorstanders van een radicale herzie ning in de procedure van burgemeestersbenoemingen. Wij delen hun zienswijze niet. Een burgemeester dient boven de partijen te staan. Zodra de functie van burgemeester inzet zou worden van gemeentepolitiek zou de deur wijd opengezet worden voor politiek gekonkel Bovendien gaat dan het ambtenarenapparaat ongecontroleerd een veel be langrijker rol spelen. Dient alles dan maar bij het oude te blijven? Zeker niet. Op het ogenblik mag dan het benoemingsrecht bij de Kroon liggen, achter beschermen speelt de politiek nog een veel te grote rol. Dikwijls wordt bij benoemingen te veel gekeken naar de politieke kleur van een kan didaat. Is een gemeente overwegend katholiek of „rood" dan moet ar „dus" een katholiek of socialist benoemd worden. Onzin! Belangrijk is alleen of de man een goed burgemeester zal zijn. Ook komt het nog regelmatig voor, dat een burgemeestersvacature wordt benut om politieke vriendjes onder dak te brengen. In dergelijke 9evallen bestaat er geen enkele zekerheid, dat de juiste man op de juiste plaats terechtkomt en toch dient dit het enige criterium te zijn. Het burgemeestersambt is immers geen erebaantje meer. Burgemeesters fijn managers geworden. Zij dragen in zeer belangrijke mate bij aan de ontwikkeling van hun gemeenten. Wie kan het best beoordelen, wat voor een burgemeester een gemeente nodig heeft? Naar onze mening in vele gevallen de gemeenteraad. Daarom zouden wij er wel voor willen pleiten vast te leggen, dat de gemeenteraden advies kunnen uitbrengen over het type burgemeester, zij voor hun gemeente het meest gewenst achten. Dat advies zou openbaar gemaakt moeten worden zodat ook de burgerij van haar Mning kan laten blijken. WH een burgemeester goed werk kunnen doen dan moet hij het Wrouwen van zijn gemeentenaren hebben. Deze vertrouwenskwestie zs in Nederland minder als een probleem worden beschouwd naarmate Mn meer mensen met capaciteiten voor het burgemeestersambt kandi- 9at stellen. Het aantal geschikte kandidaten wil nog wel eens erg klein Zlln' Qe'uigt van een miskenning van de betekenis van het burge meestersambt. iJUCLCi j uij ringen, driemaal miste. al Voor deze wedstrijd was niet de geschikste PL adese iet feit dat in deze ker 5n ad 7 ,6n Wo-th" Vpetnam NOOIT verlaten". Met deze en soortgelijke pren- 'ls'( 9onom'en ^et Amer'kaanse optreden in Vietnam op de «Wi „industrie" precies evenveel als zijn nieuwe collega en opvolger van de fensie" namelijk helemaal niets Plet is heus niet wonderlijk, dat de overweldigende meerderheid van de Italianen zich steeds meer, ja bijna luidruchtig, afkeert van de hand over hand toenemende vriendjespolitiek, corruptie en schandalen, die van het bovengeschetste het logische gevolg zijn. Zo is het ook niet vreemd, dat steeds meer Italianen, die ondanks al les toch „hun" partij trouw bleven, beginnen te weigeren hun lidmaat schap te vernieuwen en dat langza merhand ontelbaren hun intens ver langen kenbaar maken naar ,,een beetje dictatuur" of maar liefst naar ,,een paar jaar goed communisme"* (Van onze correspondent Jan Dijkgraaf) ROME Door tal van omstandigheden is het zomerreces van de beide kamers van het Italiaanse parlement dit jaar verlaat tot eind juli. Dan begint de „grote vakantie" die tot eind september het politieke leven volkomen uitschakelt. Dit zou het vermelden niet waard zijn, als het hier niet ging om de laatste grote vakantie van de huidige parlementa riërs; in het voorjaar van 1968 zullen de parlementsverkie zingen plaatshebben en het is nu al duidelijk, dat de ver kiezingscampagne natuurlijk niet officieel maar wel de gelijk in feite al eind september zal beginnen. Wat dit betekent is een nogal ge compliceerde aangelegenheid. Om te beginnen weten de partijen en hun leiders dat er in de nog maar korte periode die hen scheidt van de verkie zingen, heus niet meer van belang kan worden aangepakt. Die periode is daarom zo kort, omdat men rekening moet houden met de talloze feestda gen, de lange weekends, de kerst- en paasvakanties. Zowel regering als par lement zullen zich dus wel wachten werkelijk belangrijke zaken ter hand te nemen, omdat van nu af alles wat men doet of nalaat, zegt of verzwijgt, alleen maar de opeens weer belangrijK geworden kiezers zal beogen. Het is de onoplosbare moeilijkheid, de tragi komedie van de parlementaire demo cratie. Vooral zoals die is gegroeid in Italië, waar de ongeveer 32 miljoen kiezers het totaal van de zoge naamde „mondige" bevolking, analfa beten incluis eenmaal in de vijf jaar hun hooggeroemde soevereine recht tot gelding mogen brengen om direct daarna voor weer vijf volle ja ren te worden teruggebracht in een toestand van absolute verwaarlozing en machteloosheid. Italië verheugt zich in het bezit van een der meest omvangrijke parlemen ten ter wereld, relatief gesproken dan. Na de aanstaande verkiezingen zullen kamer van afgevaardigden in senaat tesamen op grond van de gestadige groei der bevolking ruim duizend leden tellen en de huidige regering, die na ongelooflijke machinaties werd gevormd en het dank zij nog onge looflijker politieke manipulaties zo lang heeft uitgehouden, telt maar liefst 59 leden, zorgvuldig verdeeld in ministers en staatssecretarissen. baantje moet „maken", waarbij het natuurlijk niet gaat om „werk" maar om een vast salaris. Met alweer het daaraan vastgesmede systeem van „ijzeren aanbevelingen", macht, in vloed, reducties, voorrechten en privi leges en de hele verdere rest. Voor die „weinigen" gepriviligeer- den, die het tot minister of staatssecre taris brengen, groeit het aantal cliën ten en „familiari" tot in de honderden. Om al deze zonneklare redenen is het letterlijk van levensbelang om door een partij op de lijst te worden gezet, waarna dan met alle denkbare en on denkbare middelen moet worden ge streefd naar het einddoel; gekozen te worden. Want dan is men voor min stens vijf jaar volkomen onder dak- Zoals in de voetbalwereld dezer da gen de jaarlijkse miljardenmarkt werd afgesloten, zo staan we dus nu aan de vooravond van de vijf-jaarlijkse poli tieke koehandel, waarbij de toch al on metelijke macht van de partij-secreta rissen uitgroeit tot iets waarvoor we de definitie eigenlijk alleen nog maar in het credo vinden. Dit betekent, grof maar naar waar heid gezegd, dat een legioen van meer of minder duistere lieden direct maar meer nog indirect bij de politiek en driedubbel by de verkiezingen is be trokken. Volgens volkomen rustige, betrouw bare en zelfs controleerbare bereke ningen heeft elke nieuwgekozen afge vaardigde van het bovengenoemd soe vereine volk gemiddeld 50 zogenaamde „cliënten" (In de antiek-Romeinse zin te verstaan), voor wie hij of zij de zorg op zich neemt Hetgeen niets an ders betekent, dan dat de nieuwgeko- zene voor ongeveer 50 mensen een In feite immers is de parlementaire democratie in Italië geleidelyk aan grondwet of geen grondwet gewor den tot een voorhistorische oligarchie, bestaande met name juist uit een handvol partijsecretarissen, die elk voor zich beschikken over een machts apparaat dat door niemand ter wereld wordt (of kan worden) gecontroleerd. Nemen we d<e drie, voornaamste par tijleiders van het land: de secretaris sen van respectievelijk de Democrazia Cristiana, van de herenigde socialisti sche partij en van de communisten. Elke politieke partij beschikt over een leger van betaalde ambtenaren, die dan ook „het apparaat" vormen. Deze staan onder de diverse afdelingschefs, wier functies heus niet alleen de „nor male" departementen alleen betreffen (buitenlandse zaken, financiën, defen sie enz. enz.). Maar elk terrein, ieder facet van het nationale en maatschap pelijke bestel. Er is dus geen enkele benoeming van ook maar een beetje betekenis denkbaar waarbij niet de ge noemde partij-secretarissen de eindbe slissing hebben. Voorbeeld: er moet een nieuw directielid worden benoemd van een willekeurige bank (en op een doodenkele uitzondering na staan alle banken direct of indirect onder staats toezicht). De scheidende figuur was socialist en nu wenst de secretaris van de Democrazia Cristiana toch eindelijk wel weer eerig een christen-democraat op die post. Gevolg: na lang en afmat tend onderhandelen (in diep geheim) krijgt hij zijn zin, maar dan wel op ba sis van de bindende belofte dat de binnenkort vrijkomende plaats van president van een rechtbank hier of daar (of een soortgelijke functie) aan een socialist zal komen. Het ig wel duidelijk, dat deze gang van zaken de voornaamste oorzaak vormt voor het feit, dat ongeveer nergens meer op de belangrijke posten ook werkelijk capa bele lieden zitten. Kennis van zaken, capaciteiten, ervaring ed. spelen al lang geen enkele rol meer. Het enige dat nog telt zijn „relaties" en boven al: de politieke partij. Dit alles geldt in absolute zin voor de werkelijk-politieke functies. Te be ginnen met de verdeling van de minis terportefeuilles. Het woord zelf „kabi- nets-formateur" heeft elke betekenis, verloren. Het zijn de secretarissen van de coa litiepartijen, die hun eigen kandidaten aanwijzen en voorstellen en die dan tenslotte tijdens soms maandenlange onderlinge door niemand te controle ren besprekingen de „dosering" bepa len, waarbij het „gewicht" van elk mi nisterie weer wordt afgewogen tegen het aantal ministers dat elke betrok ken partij als minimum voor zich op eist. Het gevolg is alweer en ook hier, dat het een opzienbarende gebeurtenis is als iemand minister wordt, die ook werkelijk iets afweet van zijn departe ment, Voorbeeld: bij de formering van het huidige Kabinet moesten de christen-democraten zwichten voor de eis der socialisten om defensie" te krijgen. De nog in functie zijnde minis ter van defensie, die al zeven jaren deze post had bekleed, bevond zich in die hoedanigheid in Washington voor uiterst belangrijke besprekingen. Hij kreeg aldaar een telegram waarin hem werd meegedeeld, dat hij minister van industrie was geworden. Hij wist van En tenslotte een vooral niet te ver waarlozen bijgevolg: de toenemende „vlucht van het intellect" naar het buitenland. In de afgelopen tien jaar verlieten maar liefst 8000 meest jonge geleerden Italië, waar zij zonder politiek gesja cher, relaties en corrupte methoden niet eens kans maakten om gewoon „assistent" aan een faculteit te wor den, terwijl de staat bovendien niet of nauwelijks het doodgewone research- vverk financieel steunt, laat staan aan moedigt, maar wel op de meest im morele manier met miljarden smijt voor nutteloze, demagogische of zuiver- verkiez in g sdoele inden Om al die redenen gaat Italië een hachelijke en zwaar geladen politieke periode tegemoet, die straks na de „grote vakantie" vrijwel onmiddellijk zal aanvangen. Het gaat een bittere en verbeten strijdperiode worden waarin ongeduld, ontevredenheid, af keer en teleurstelling al even slechte raadgevers zullen blijken als de dol zinnige en onuitvoerbare miljardenpro jecten waarmee regering en politieke partijen nu al begonnen zijn de open bare mening (lees: de kiezers van straks) te overtuigen van de voor treffelijkheid niet alleen van „demo cratie en vrijheid", waar iedereen el ke dag de mond vol van heeft, maar vooral van de onvervangbaarheid en alweer voortreffelijkheid van deze heil loze, steriele, verlammende politieke impasse waarin heel dat legioen van onbekwamen het land heeft geleid. Zodra een bepaalde, een enkele re- gerings-coalitie inderdaad geen ander alternatief meer heeft dan het commu nisme en zodra een democratie inder daad geen enkele, maar dan ook niet een werkelijk grote, krachtige figuur meer bezit, dan is de crisis „rond". En dat allee binnen de laatste nog grote Middellandse Zee-mog endheid, terwijl er zich tussen Suezkanaal en de grens van Israël (dus vlakbij) een tweede Vietnam of als men wil een derde Korea, begint af te tekenen en de Sovjet-Unie zich als nieuwste en machtigste Middellandse Zee-mogend- heid presenteert aan de alweer tot machteloosheid gedoemde vrije we reld. GENERAAL SOEIIARTO nog niet door examen (Van onze Amerikaanse correspondent) NEW YORK Het nieuwe Indonesische bewind van generaal Soeharto is er nog altijd niet in geslaagd het vertrouwen te winnen van het Ame rikaanse bedrijfsleven. Dat vertrouwen heeft men wel bij de regering John son, die hoopt en de Amerikaanse ambassadeur in Djakarta, Marshall Green vindt dat die hoop gerechtvaardigd is dat Soeharto en de zijnen in staat zullen zijn om de chaos in Indonesië in rechte banen te leiden. Over de bedoelingen van het huidige presidium is men het in Amerika wei eens Onder leiding van generaal Soeharto, de Sultan van Djokja en minister Adam Malik wordt er gewerkt om de inflatie, de corruptie en de zwarte handel te bestrijden. Maar in Wall Street is men ook dit jaar sceptisch gebleven ten aanzien van de vooruitgang die in Djakarta wordt geboekt. Men realiseert zich ter dege dat generaal Soeharto voor een bovenmenselijke taak geplaatst werd. Met bezorgdheid slaat men hier gade, dat bij het opruimen van het Indonesische huis weinig of geen be gin gemaakt werd met de bestrijding van de wijd en zijd bedreven corrup tie in het Indonesische leger. De „Wall Street Journal" wellicht het meest gezaghebbende blad, dat in Wal] Street gelezen wordt, publiceerde onlangs een uitvoerige reportage van zijn eigen correspondent in Indonesië, Robert Keatley, waarin de afpersings methoden van militairen en de corrup tie van hoog tot, laag in het leger minu- Heus werden beschreven. tie. De levensstandaard van vele hoge officieren ligt zo opvallend hoog boven wat zij als militairen verdienen, dat waarnemers in Djakarta en in andere grote steden zich zorgen maken over de reacties van de arbeidende klasse op de nieuwe elite der militairen. gemaakt te hebben door met deze Ame rikaan in zee te hebben willen gaan, Zo werden er ook door het nieuwe In donesische presidium wel meer trans acties aanvankelijk goedgekeurd, wel ke men later betreurde. Men wijt dit aan gebrek aan ervaring. Generaal Soeharto is tenslotte een militair, die geen enkele ervaring heeft in het be stuur van een groot land. Amerikaan se bedrijven met veel ervaring in In donesië staan dan ook nog steeds sceptisch tegenover het nieuwe bewind in Djakarta. Een leidende functiona ris van een der grootste olieconcerns ter wereld verklaarde onlangs dat hij de toekomst van Indonesië nog altijd somber inzag. En dus wenst zijn be drijf nog geen enkele investering te doen. „Wij hebben geen vertrouwen in dat land", aldus deze functionaris Volgens het Amerikaanse financiële blad is het in Indonesië schering en inslag, dat militairen, gewvpend met automatische pistolen en machinege weren, winkels en zaken binnendrin gen en domweg opeisen wat zij nodig hebben. Er wordt gesproken van bar ricades op de grote wegen, waarbij automobilisten beroofd worden, soms zelfs van hun auto's. „In vele geval len" aldus de Wall Street Journal is het ieger tezelfdertijd de voornaamste promotor van economisch herstel en het onoverkomelijke blok tegen bestrij ding van de wantoestanden en corrup- Uit de omgeving van generaal Soe harto is er op gewezen, dat „pak" Har- to zeer geleidelijk aan te werk zal moe ten gaan om zich een brede machtsba sis bij de militaire strijdkrachten op te bouwen. Maar in de V.S., en met name in Wall Street, waar men ge wend is aan efficiëntie en tempo, aar zelt men ten aanzien van Indonesië. Veel Amerikaanse zakenlieden, die graag zouden zien dat de banden tus sen Indonesië en de V.S. juist nu, tij dens het bewind Soeharto, opnieuw zouden worden aangehaald, zijn naai Djakarta gereisd. Er zijn leningen verstrekt en veel plannen gemaakt. Een Amerikaan heeft Soeharto bijvoor beeld aangeboden het tegenover Hotel Indonesië in niet afgewerkte staalcon structie staande gebouw, alsnog af te maken, Zijn naam was Kennedy. „Misschien was het we] de naam die ons imponeerde", zei ons een kolonel uit Soeharto's omgeving, maar de transactie met deze Amerikaan ging niet door. Het contract werd aan een Japanse maatschappij verleend. Gene raal Soeharto erkent ruiterlijk een fout In Wall Street is men eerder van me ning, dat de omstandigheid, dat de nieuwe Indonesische regering vaak ge bruik blijft maken van tussenpersonen die ook in de dagen van het Soekar- no-regime een zekere reputatie wis ten te verkrijgen bij het sluiten van transacties in strijd met regerings- en deviezenbepalingen, geen gunstig teken inhoudt. Er werden, ook in 1966 nog. vergunningen verstrekt door het Ido- nesische presidium aan figuren, die in leidende kringen in Wall Street be kend staan als „Zwarte handelaren* Men wijst er echter in de omgeving van generaal Soeharto op, dat niet Soehar to of zijn naaste medewerkers zich aan corruptie hebben schuldig gemaakt maar dat het land met een jarenlange erfenis uit de tijd van president Soe- karno is blijven zitten. Indonesië viert straks op 17 augustus de 23 ste dag van haar onafhankelijkheid. In de V.S. blijft men, althans in leidende finan- cieel-economische kringen, de ontwik keling in dit belangrijke Aziatische land met bezorgdheid gadeslaan. J-JET ziet er naar uit dat overal in de wereld de wakkerschud- ders worden afgelost door de ge weldplegers. Iedereen is nu wel wakker, maar als de bedoeling van het wakkerschudden zelfs door het opwekken van een ziekelijke sla peloosheid niet verwezenlijkt blijkt te kunnen worden, moeten er an dere maatregelen genomen wor den. Ze zeggen dan dat er genoeg gepraat is. maar dat er nu einde lijk ook eens iets gedaan moet worden. En naargelang de nood hoger is, schieten inderdaad woor den meer te kort. Deze gedachte is van een zo dwingende helder heid, dat ze „logisch" genoemd kan .vorden, maar zij is tegelijk zo vaag, dat ze aan het handelen geen enkel steunpunt of program ma biedt. Het „iets" dat gedaan moet worden laat het ,.wat" en vooral het „hoe" daarvan volko men in het duister en dat terwijl de handeling zelf geen enkel uit stel schijnt, te dulden. Dat is de situatie waarin het geweld „lo gisch" ontstaat. Er wordt dan „iets" gedaan: aan de dwingende drang tot handelen wordt gehoor gegeven zonder dat de inhoud van d" handeling zelf tot voorwerp van overweging gemaakt wordt. Nie mand weet waer gedaan wordt, hoe het gedaan wordt en wat er en alsof de dood van Johnson een einde zou maken aan de nood van de negers, gesteld dan dat het hier om die nood gaat Die nood, van wélke aard hij ook is, wordt door uitlatingen als die van Carmichael alleen maar ver hoogd. Uiteraard moeten we aan nemen dat dit ook de bedoeling daarvan is, want hij wil de explo sie. Niet alleen werken zijn woor den weerzinwekkend en angstaan jagend op vredelievende burgers en verscherpen zij zo de tegenstel lingen op de meest irrationele ma nier, maar zij maken de nood en het geweld ook tot een definitief standpunt en een trots bezit. Want zij bepalen de inhoud van het „iets" dat gedaan zou moeten wor den, helemaal negatief en vervan gen het door wat onder alle om standigheden vermeden moet wor den: geweld stuurt het aan op het tegendeel van wat het wil berei ken. De dwaze kreet van Carmi chael nestelt zich in de onmoge lijkheid van elke communicatie en is zo een uitdrukking van totale onverschilligheid ten opzichte van de reële nood. Het „hoe" en het ,.wat", met andere woorden: de aangewezen weg wordt definitief afgewezen. Ik heb er dan ook moeite mee te geloven ln de oprechtheid van mee bereikt wordt. Juist daar komt het op aan en juist daarvan wordt het eerst afgezien. De daad heeft een louter expressief of demon stratief karakter: er wordt alleen ,.iets" gedaan, een bereidheid tot handelen uitgedrukt. Er wordt niets beoogd en niets bereikt. Aan de nood van de situatie wordt de nood van het geweld toegevoegd en degenen die het geweld plegen geven alleen te kennen dat zij in hun logica niet hebben nagedacht over de middel n waarmee zij aan de nood een einde zouden kunnen maken. Hun energie explodeert ir. het wilat weg. Door hun daad zelf bekennen zij hun machteloosheid en zij verrichten hun gewelddaad alleen maar om die nood binnen de verantwoordelijkheid van ande ren te brengen. Door te handelen trekken zij zich terug en maken zich tot torschouwers. Stokely Carmichael, een van de leiders van „Black Power" in de Verenigde Staten, heeft onlangs in Londen gezegd: „Wij hebben Amerika opgebouwd; wij zullen het ook platbranden". Kranten ci teerden dit woord alsof het een ernstige ui .spraak was en volko men logisch. Zelfs toen deze ne gerleider te kennen gaf dat John son en Wilson vermoor-' zullen worden cm zo de prijs te betalen voor he*- lot van de zwarte Ameri kanen, was het begrip voor deze logica van het geweld groter dan de verontwaardiging over de pure misdadigheid ervan. Alsof het een logisch en natuurlijk recht is dat gene wat men mee heeft opge bouwd plat te branden de vol tooiing van een levenswerk zou dan de vernietiging ervan zijn zulke woorden, wanneer die wor den uitgesproken door iemand die niet officieel gek verklaard is, maar integendeel als leider be schouwd wordt, dus geacht mag worden over de nood te reflecte ren en er een reële uitweg voor te zoeken. Als er van een wanhoops situatie sprake zou zijn, dan mag die zich juist bij leiders niet ver stijven tot deze omgekeerde logica, die geen onderdeel van de nood zelf meer is, maar een ontkenning daarvan. Zij doet geen appèl aan slimheid of andere positieve kwa liteiten, maar op een totale onver antwoordelijkheid. Die prediking van geweld, zoals die steeds meer de kop opsteekt, nauwelijks in e- venwicht gehouden door een even onnozele, hippe liefdoenerij, lijkt verdacht veel op een nieuw soort van vrijetijdsbesteding. Behalve de nood kan ook overvoeding en ver veling tot ge eld leiden. Het ge weld is dan een soort van sport, maar veel spannender en echter, een sport die door de beperkende regels heen naar buiten slaat en waarin werkelijk iets gebeurt. Het is een akelig? gedachte dat ge vechten waarbij doden vallen, ook zo benaderd kunnen worden. Maar de reacties op de „onlusten" bin nen het land van de super-con sumptie zelf, de enorme lust waar mee de onlusten gefotografeerd en de plaatsen des onheils bezocht worden, geven aan deze akelige gedachte een flinke hap voedsel. En wat Carmichael allemaal be doeld en gevoeld mag hebben met het „iets" van zijn daden ver bleekt onbarmhartig, maar zeer reëel bij het „hoe" en het ,,wat" van de uitwerking daarvan.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1967 | | pagina 11