is bioscoopbezoek over
het dieptepunt heen?
Alle Verplankes moeten
ook nog Jansen heten
in Z.-Vlaanderen
Exploitanten in Z.-Vlaanderen
zijn gematigd optimistisch
Grote drukte
op L. Vlaamse
wegen
Bezorgd
Zierikzee
vierde
mosself eest
3
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 22 JULI 1967
3
!EN PAK NAAR
UW HART
Bèr Pluijm
HOOGWATER
Maandag
IKZEE iUbJ
V\eer nieuws uit
stad en streek
3p pag. 3 en 5
MET DE WAL IN ZICHT....
UZELF keuken-komfort
't keukencentrum
Pastoor Heinkenssand
Nieuwe deken
van Middelburg
Zandschip zonk
in het kanaal
Terneuzen-Gent
Nieuwe provinciaal
priesters Heilig Hart
I. de Hullu
Achter
Wachten op de pont
In Vlissingen
Geen rijksgelden
voor exploitatie
tekort
zeevaartschool
Laatste toespraak
mgr. G. de Vet
via de radio
Roemeens bezoek
beëindigd
Tilburgers
amuseerden zich
met achtervolging
van glazenwasser
Zwembad Terneuzen
Zaamslags meisje
was 100.000ste
STAMVADER ONTDEKT
Bakermat
Zeeland
Naam
(ADVERTENTIE)
ST.-JANSTEEN
TEL. 01140-3179-2164
orgen, zondag 23 juli 1967, hoog-
sr te: Hansweert: 4.15 en 16.27 uur;
leuzen: 3.87 en 15.49 uur; Vlissb
3.04 en 15.09 uur; Wemeldinge;
en 17.14 uur.
permorgen, maandag 24 juli 1961,
;water te: Hansweert: 4.58 en
i uur; Ter neuzen: 4.19 en 16.23
Vlissingen: 3.45 en 15.59 uur;
neldinge: 5.32 en 17.53 uur.
14.30 en 20 uur Bonds beste, 14 j.
feOORDEN
sterschelde 14.30-17.30 uur Zeehen-
Lvedstrijd
IV ACHT
Vermond 15 uur Schieting
Ie Guchteneire 16 uur Schieting
IKZEE
E'gerweeshuis 10-17 uur Kunstten-
ïstelling
[OLE
I. de Vylder 15 uur Kermisschieting
l
Centrum 20 uur Met dieven vangt
dieven, a.l.
scoopgebouw 21 uur Bittere rijst,
14 30 en 18.45 uur Stalen yuisten,
leeft.
VLIET
Smet 15 uur Schieting
ker 19 uur The Garands, kermis
sen
racke 19 uur Kermis-dansen
rtterrein 14.30 uur Voetbalwedstrijd
vlietNoormannen
ÏEUZEN
1 wedstrijd Terneuzen-Antwerpen
tor 14.30 en 20 uur Viva Maria, 14 j
uur Inspecteur Clouseau slaat weer
14 j.
JEUZEN
:or 20 uur
>ecteur Clouseau slaat weer toe
FT
scoopgebouw 20 uur
tere rijst, 18 j.
IOLE
d. de vyider 15 uur Kermisschieting
5
ind 20 uur
•n der wellust, 18 J.
JELBURG
iatuur Walcheren geopend van 8
18 uur.
eshal 10-17 uur
itoonstelling „Middelburg stad in de
ia"
V 20 uur
ids beste, 14 j.
SINGEN
Ihuis Tentoonstelling Zeeuwse be®1*
de kunstenaars 10-17 uur.
ambra 20 uur
ry Poppins, a.l.
rravensteen 14-17 u. Tentoonstelimg
Bulthuis (Zierikzeese periode).
gerweeshuis: Kunsttentoonstelling
7 uur
IVLIET
Smet 15.30 uur Schieting
ïracke 19 uur Kermis-dansen
ukker 19 uur Kermis-dansen
de Smet 15.30 uur Wielerwedstrv"
iwelingen; 14 uur WielerwedsthJQ j
ranter
BURG ij
el 20 uur West Side Story, 1* J'
DENDAMME irprv
cht 9.30-11.30 Kindervakantiewer
utselen) rr^e-
-16 uur Stokbroodbakken bo
skerke, 6 t.m. 12 jaar
hem dan nu die néét
j argwaan krijgt... hpeoa M
cellentie zijn keel. Tomde
te prijzen voor de dftste ^Oor
beleid, die hij verricht nai j„
de vrede in Europa, J» BCt
Eilaas, de heer Boelanzee ye.
kunnen houden, want snu 4 „aar
ng op dat moment niee'Lf,t tuite"
Dubbelsnuf, die tranen
(ADVERTENTIE)
GUN
MODERN van
(cle enige èc.hte speciaalzaak)
Baronielaan 59',-Breda Tel "01600 30967
(Bêlól schrijf even of vraag bedoek van
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De kapittel-vica
ris mgr. H. Ernst heeft, overeenkom
stig het hem uitgebracht advies, A.
W. J. van Alphen, pastoor te Hein-
kenszand, benoemd tot deken van het
dekenaat Middelburg, voor de tijd van
zes jaar.
Aan M. Opgenoordt C.M., pastoor te
Souburg, heeft hij verzocht de nieuwe
deken te willen assisteren op Walche
ren.
Andreas Wilhelmus Josephus van Al
phen is geboren in Terheijden 14 okto
ber 1907. Hij werd priester gewijd 25
mei 1934 en achtereenvolgens benoemd
tot kapelaan in Wilrijck bij Antwer
pen (1934), Nispen (1936), Gilze (1940),
Breda, H. Antonius 1955>Breda H.
Hart (1958) en tot pastoor te Hein-
kenszand 1 oktober 1961.
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN Het zandschip Lia,
metende 538 ton, van F. K. te Terneu-
zen, bemand door schipper J. S. en
zijn knecht A. S. beiden te Terneu-
zen is in de Zevenaarhaven op de Oost
zijde van het kanaal van Terneuzen
naar Gent gezonken. Toen de beman
ning op weg was naar Sluiskil maakte
de Lia slagzij. De schipper zocht een
toevlucht in de haven en meerde ter
plaatse om door lossing het schip te
behouden. Het schip maakte evenwel
zoveel water dat de schipper en zijn
knecht geen tijd meer hadden om het
te redden. Het kapseisde en zonk en
ligt nu zonder hinder voor de scheep
vaart met een deel van de kiel nog
zichtbaar boven water te wachten op
berging.
BREDA (KNP) Tijdens het ge-
neraal-kapittel van de Priesters van
ciaal der Nederlandse provincie, pater
het Heilig Hart is de huidige pro-vin-
G. Gasselittg gekozen tot assistent-ge
neraal. Pater G. Raaijmakers is tot
generaal-secretaris van het generaal
bestuur benoemd. Het nieuwe provin
ciaal bestuur is m.i.v. 1 augustus als
volgt samengesteld: pater H. Hanssen,
provinciaal: als raadsleden de paters
J. Kockmann, J. Dijkman. C. van Gis
bergen, H. Meeuwis.
„haar men klaagt in landbouwkrin-
ge» gaan de zaken redelijk goed...
een citaat uit een van Jules
de Cortes liedjes die eigenlijk niet
"togen". En de Schoondijkse land
bouwer I. de Hnllu zal de laatste zijn
om de juistheid van deze uitspraak
in twijfel te trekken. Maar daar heeft
'«i zijn redenen voor en die verkla
gen alles: ..Helemaal goed kan het
"ooit gaan", legt hij uit. „Het weer
type van een seizoen is voor het ene
(Mas een zegen, voor het andere
betekent liet een ramp. Daarom, zo
Szk is het met als steeds wordt ge-
BIJ doet het zelf ook. zij het nog met
de nodige voorzichtigheid. „Naluur-
tylc kan ik nu nog maar gissen hoe
"ff seizoen zal worden," zegt hij.
•Maar np basis Van het weer. dat we
de laatste maand hebben gehad, durf
'k torh wel te veronderstellen dat het
op z'jn minst een over het algemeen
redelijk seizoen zal worden. Met op-
je' zeg ik: over het algemeen, want
tegenover de goede opbrengsten van
et ene gewas staan mindere resulta-
JW bij het andere.
•v voorspellingen kloppen overi-
tens vrij goed met die, welke de heer
e Bruyckere van de Rijkslandbouw
nrhchtingsdienst gisteren heeft
y 9even. Alleen mis ik in zijn be
bouwing één ding, en dat is voor
rest-Ze.euwsch-Vlaanderen toch
van van.en'B belang. We hebben een
rweken geleden hier enkele for-
Zeeu 1 Behad. Voor West-
te Xl'l j~^'b,!!ndere:i is dat een gro-
Wonderheid, want ik herinner
ian/i/ va^Rr. die ongeveer 35
tiii «-j Beboerd, dat hij in al die
arlhu' fnsbet seizoen nooit een ha-
van Behad. Noudie buien
paar weken geleden hebben
bedri
gezorgd.
0M
on m. f "-"n» yeieaen neooen
(je ge^org^ voor nodige scha-
gd^r Z'Jn' er is zoveel bescha-
iip ia/ de oogst van de gewassen.
stonJ enS hagelbui in het veld
Verlam'' twee weken wordt
den dn Beeft meer moeilijkhe
id: n/,°P ket eerste gezicht moge-
ten kir want in de meeste geval-
Bep» „I ee,'i bagelverzekering dart
u>assp» J?°f*dingen uit. omdat de ge-
de iS dus n' l u"ntellen' De scha-
rta ui. t- 3? !n bedragen nauwkeu-
Verwacht-? ken' Mijn beste °°9sten
Pelknnliï van Berst, vlas, stop-
Sfn staa/ en c.[wten- Deze gewas-
"üenblik r l!ltpekend bij op het
deel 1', :st heeft b'v- het t-oor-
- het met gevoelig is voor
structuurveranderingen in de grond.
En die heeft door gebrek aan vorst
gedurende de afgelopen winter heel
wat te lijden gehad.
VANDAAR ook dat ik van mijn aard
appelen niet al te hoge verwachtin
gen heb. Van de erwten daarentegen
weer wel, omdat die het pas goed
gaan doen bij droog weer. Als het zo
droog blijft, zullen de gevolgen van
de hagel nauwelijks merkbaar zijn,
maar wanneer er een natte periode
komt zal het ook bij de erwten niet
best worden. En wat het vlas betreft:
ook daarbij is nog wel een kantteke.
ning te maken. Hier in de streek
staat het vlas doop een teveel aan
stikstof over het geheel genomen veel
te zwaar. Het gaat liggen en de kor
rels zijn te grof, wat dan -weer tot
gevolg heeft dat de produktiviteit
achteruit gaat. U ziet het: veel zin
nigs valt er nog niet over te zeggen.
Heel veel hangt af van het weer, dat
we nog gaan krijgen."
(Van een onzer verslaggevers)
OOSTBURG Het bioscoopbe
zoek in Zeeuwsch-Vlaanderen
vertoont dit jaar (voor het eerst
na een lange periode van een on
afgebroken scherpe daling in de
belangstelling) een tendens tot
stabilisering. Dit is een opmer
kelijk feit, zeker tegen de achter
grond van de concurrentie die de
vijf in Zeeuwsch-Vlaanderen nog
overgebleven theaters ondervin
den van de ruime keuze die de
t.v. biedt (Nederland I en II, en
de Vlaamse zender) en bovendien
de nabijheid van steden als Gent,
Brugge en Antwerpen, met hun
grote modern geoutilleerde bios
copen.
Geen van de drie Zeeuwseh-Vlaamse
bioscoopexploitanten, mej. H. Dieleman
van Het Centrum te Axel, de firma
P. Standaert en Zonen van het Concert
gebouw en Luxor te Terneuzen en het
Ledeltheater te Oostburg en de heer
W. Cattoir van de bioscoop te Hulst,
ziet in de huidige omstandigheden aan
leiding om sluiting van hun bedrijven
te overwegen. Wel is onder invloed van
het weer de laatste weken het bezoek
weer wat teruggelopen, aldus de heer
Cattoir, maar dat was te voorzien. Het
eerste halfjaar is echter in alle op
zichten meegevallen. Dit zou betekenen
dat indien zich geen onverwachte ge
beurtenissen voordoen, het Sasse thea
ter Olympia de laatste Zeeuwsch
Vlaamse bioscoop is, die de filmverto
ningen. heeft moeten staken. Eerder
werden ook de theaters in Breskens en
IJzendijke gesloten.
Of echter het feit dat men thans
over het dieptepunt schijnt heen te zijn,
de inleiding wordt tot een volledige
ommekeer, is vooralsnog een open
vraag. De heer Cattoir is van oordeel
dat alles afhangt van het tijdstip waar
op belangrijke films de theaters in
Zeeuwsch-Vlaanderen bereiken. „Op het
ogenblik is het zo", zei hij, „dat de in
teressante films eerst naar de grote ste
den gaan. In het geval Hulst betekent
dat ook dat wij als kleine gemeente
onherroepelijk achterlopen bij Antwer
pen. En als iemand een film per se wil
zien, zal hij beslist niet wachten tot hij
de film van zijn keuze in zijn woon
plaats kan gaan zien. Dan stapt Hij in
zijn auto, of op zijn bromfiets, en rijdt
naai' Antwerpen. Als die film dan ten
slotte in Hulst komt, is voor ons de zaak
al grondig afgeroomd".
Ook lijkt er (nog?) geen aanleiding
te zijn tot enig optimisme t.a.v. de be
drijfsresultaten. De heer J. Standaert:
„Als de tendens ten goede zich voortzet,
zal vrijwel alles wat er aan hogere in
komsten kan worden genoteerd, toch
weer verloren gaan aan investeringen,
salarisverhoging voor het personeel, so
ciale lasten en vermakelijkheidsbelas
ting." Dit laatste is, zo deelde hij mee,
al ih vele gevallen de eerste aanleiding
geweest voor vele bioscoopsluitingen.
Dat er, ondanks de door de heer Cat
toir genoemde problemen, een- lichte
verbetering in de belangstelling van
het publiek voor de film te bespeuren is,
verklaart mej. Dieleman als volgt: „Die
verbetering is voor een groot deel te
danken aan de jeugd. De jongeren zijn
opgegroeid met de televisie. Voor hen
is het nieuwe, de sensatie er af." Op
grond daarvan zijn de laatste tijd de
programma's in Axel ook duidelijk af
gestemd op de jeugd: hoofdzakelijk
spionagefilms en van tijd tot tijd een
komische. Ook in Terneuzen en Oost
burg is een verandering in het film
genre duidelijk aanwijsbaar. Werden tij
dens het zomerseizoen van vorig jaar
vooral Duitse amusementsfilms gedraaid
(„Allemaal redelijke films, maar geen
enkele opvallende uitschieter", aldus
de heer Standaert) de laatste maanden
is het repertoire beduidend veelzijdiger.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Om half zeven gis-
termor gen werden de Z-Vlaamse grens
posten al overstroomd door zuiderbu
ren, die een van hun nationale feest
dagen (herdenking van de Gulden Spo
renslag) in Nederland kwamen vieren
Wegen en ponten hebben tot diep in de
avoiid enorme aantallen auto's en bus
sen moeten verwerken. De politie, zo
wel in Oost- als West-Zeeuwsch-Vlaan-
deren had de indruk dat het zelfs druk
ker was dan in voorgaande jaren.
De drukte op de wegen kon overal
vrij normaal worden verwerkt, ook bij
de grens. De parkeerplaatsen in o.a.
Hulst, Sluis, Groede en Breskens wa
ren vooral in de middaguren overbe-
zet. Ook bij de verschillende campings
waren de parkeerplaatsen vol. Op het
kruispunt Buitenkist bij Groede moest
het verkeer van 9 tot 1 uur door twee
politiemannen worden geregeld. In
Cadzand is het niet overdadig druk ge
weest.
Vele Belgen trokken noordelijker
over met volle bezetting varende veer
boten, waar wachttijden van 1 tot VA
uur geen uitzondering waren. Bij Krui-
ningen was ook de kleine aanlegsteiger
voor de boten met zij lading de gehele
dag in gebruik. In Breskens begon men
al om half negen met drie schepen te
varen. De gehele dag was het veer-
plein vol met nog een drievoudige file
voor de kaartverkoop van 8 a 900 me
ter. Ook hier had men de indruk dat
het drukker was dan vorig jaar. Al
thans wat het aantal personenauto's
betreft. Het busvervoer vertoont al
langere tijd een dalende tendens.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De staatssecretaris
van onderwijs en wetenschappen, mr.
J. Grosheide, heeft medegedeeld, dat
op het departement nooit een brief is
ontvangen, waarin de Vlissingse Zee
vaartschool heeft verzocht om subsi
die voor de bouw van een internaat
en die gedateerd was 23 december
1961. De staatssecretaris maakte dit
bekend, nadat het Tweede Kamerlid
dr. J. G. H. Tans (P.v.d.A.) hier
over schriftelijke vragen had gesteld.
.Wel werd, aldus de staatssecretaris,
op 15 december 1961 een brief ont
vangen van de colleges van burgemees
ter en wethouders der gemeenten
Delfzijl, Groningen, Den Helder, Ter
schelling en Vlissingen, waarbij werd
gevraagd de exploitatiekosten van de
internaten, die in deze gemeenten in
stand worden gehouden, ten laste van
het rijk te mogen brengen. Dit schrij
ven is indertijijd ook beantwoord. Er
werd uiteengezet, waarom dit niet mo
gelijk was. Desgevraagd verstrekten
de gemeentebesturen daarna de nodige
gegevens over de financiële toestand
van de internaten. Hieruit bleek dat
te Vlissingen de bouw van een nieuw
internaat voor de zeevaartschool met
een capaciteit van driehonderd leer
lingen noodzakelijk werd- geacht. In
een schrijven van 24 december 1964
werd andermaal aan de colleges van
burgemeesters en wethouders mede
gedeeld, dat geen gelden beschikbaar
waren voor exploitatietekorten op in
ternaten en zeevaartscholen. Hieruit,
aldus de staatssecretaris en ook uit de
gesprekken die in de achterliggende
jaren gevoerd zijn met de burgemees
ter van Vlissingen, met bestuursleden
van de Vereniging De Ruyterschool,
en de directeur van de zeevaartschool
moet het aan de belanghebbenden be
kend zijn welk standpunt de regering
inneemt
BREDA (ICNP) De K.R.O.-radio
zendt zondag 30 juli om 11 uur
's avonds de opname uit van een le
zing over „De kerk van de uitnodi
ging", die mgr. G. de Vet op 20 maart
een week voor zijn overlijden in
Leuven heeft gehouden. Dit is de tekst,
die de bisschop verwerkte tot zijn paas-
artikel in „Onderweg", thans te be
schouwen als zijn geestelijk testament.
DEN HAAG (ANP) Vanaf de
vliegbasis Ypenburg zijn gisteren de
premier van Roemenië, Ion G. Maurer
en de minister van buitenlandse za
ken Manescu, na een bezoek van vyf
dagen naar hun land teruggekeerd.
In het slotcommuniqué, dat na het
bezoek is uitgegeven, wordt gezegd,
dat het economische verkeer tussen
Nederland en Roemenië zich voortdu
rend verruimt en talrijke mogelijkheden
biedt ter verdere uitbreiding.
De beide regeringen hebben in fun
besprekingen hun ongerustheid uitge
sproken over de oorlog in Vietnam. Zij
hebben de noodzaak onderstreept zon
der verwijl te komen tot een regeling
van dit conflict op basis van de in 1954
te Genève gesloten overeenkomsten, al
dus het communiqué.
(Van een onzer verslaggevers)
ZIERIKZEE Neptunus zelf bood
(opgevist vanaf een rode boei in de Oos-
terschelde) de eerste verse mosselen
van dit seizoen aan Zierikzees mos
selprinses Anneke Schot en aan burge
meester D. Kastelein aan. Daarmee was
ook in Zierikzee het mosselseizoen ge
opend. Een grandioos festijn, waaraan
duizenden toeristen deelnamen, van wie
er velen geen plaatsje meer konden be
machtigen op de vlaggende kotters, die
hij stralend weer hun toeristische mos-
seltocht over de Oosterschelde maak
ten.
Zevibelvoorzitter, de heer A. Locke-
feer, noemde tijdens een reünie van
mosselvissers in Mondragon deze dag
een manifestatie voor een zoute Ooster
schelde. Hij vertelde dat ook in België
interesse leeft voor het streven van de
Zevibel, die van plan is dit jaar nog
een tegenhanger te bieden van het on
langs in Zierikzee gehouden Ooster-
scheldecongres.
De voorzitter van de Zeeuwse visserij
vereniging, de heer B. Schot, heeft ove
rigens in zijn openingswoord sombere
geluiden laten horen. Hij betwijfelde het
zei hij, of er voor deze problemen wel
een oplossing zou zijn. De burgemeester
legde de nadruk op de grote investe
ringen van de mosselvissers en vroeg
om klaarheid voor de toekomst, vooral
ook voor de jonge vissers die het vak
van vader op zoon hebben geleerd. De
mosselprinses pleitte voor gedeeltelijk
openhouden van de Oosterschelde en
vroeg aan de autoriteiten een goede re
geling van de schadevergoedingen.
Geen opgewekte geluiden dus. Die
waren er wel de rest van de feeste
lijke mosselvang en -eetdag, die met
knallend vuurwerk werd besloten.
(Van onze correspondent)
TILBURG Een voor de toeschou
wers blijkbaar nogal amusante poli-
tiejacht op de 30-jarige P. W. uit Bre
da eindigde woensdagmiddag op de
Heuvelring te Tilburg door het in
grijpen van de 24-jarige TilbUrger M.
De Bredanaar wordt verdacht van
oplichting. Woensdagmiddag rond twee
uur vervoegde hij zich bij de frater
portier van Huize Nazareth te Til
burg. Hij hing een verhaal op waar de
ellende vanaf droop. Zijn sponsen en
ladders was hij kwijt. Bovendien stond
hij met een kapotte auto langs de Ring
baan Zuid zonder geld om een repara
tie te laten verrichten. Omdat hij ar
beiders naar Eindhoven moest ver
voeren had hij noodzakelijk geld nodig.
Een meeluisterende frater wilde wel
een tientje afstaan. Nadat de man blij
moedig een notaatje had getekend en
verdween, echter niet in de richting
Ringbaan Zuid, werd de frater achter
dochtig en besloot hem achterna te
gaan. Hij zag de man terug aan de
deur van de pastorie van 't Heike. De
ken Van Oort was minder goedgelo
vig. Hij stelde voor in een garage het
zaakje te laten opknappen en daarna de
garage te laten bellen voor de kosten.
De frater-detective bleef daarop de
man die niet naar een garage ging
volgen en waarschuwde een hoofd
agent van politie op een motor. Toen
de „glazenwasser" zag, dat het mis
liep stopte hij de agent het tientje in
de hand om er daarna hardlopend
tussenuit te knijpen. Zigzaggend kwa
men agent en vluchteling op de Heu
velring aan, waar de laatste rondjes
ging lopen rond de krantenkiosk. Het
talrijke publiek scheen zich bijzonder
goed te amuseren met 't kat- én muis
spelletje. Niemand stak dan ook een
hand uit om de hoofdagent te helpen.
Men ging zelfs zo nodig opzij om de
„glazenwasser" doortocht te verlenen.
Tot het de 24-jarige M. te bar werd.
Hij overmande de achtervolgde en gaf
hem over aan de politieman.
De „glazenwasser" is al eens eerder
in aanraking met de politie geweest
zonder dat straf kon volgen. Men ver
moedt dat hij ook de persoon is ge
weest over wie het van tal van huis
vrouwen klachten heeft geregend. De
man zou rekeningen presenteren „voor
ruiten, die de vorige week door hem
zouden zijn gewassen". Men verdenkt
hem van poging tot oplichting. Het Til-
burgse „avontuur" kostte de man
slechts een procesverbaal.
(Van onze correspondente)
TERNEUZEN De 9-jarige Mia
Hamelink, Heerjanstraat 23 te Zaam-
slag, stapte gistermiddag tegen half
twee op verzoek van de caissière, mevr.
M. Sol-v. d. Broek, argeloos het kaart
verkoopgebouw binnen van het Terneu-
zense zwembad, waar haar door de
ambtenaar van culturele zaken drs. A.
Heikoop werd verzocht even te wach
ten op wethouder M. de Vos. Deze
vertelde haar even later onder een
vriendelijk plaatje nu ten gerieve
van de fotografen opnieuw buiten voor
de kassa, dat zij dit jaar de hon
derdduizendste bezoekster van het
zwembad was. Hij overhandigde haar
hiervoor een bedrag van f 25,-, even
tueel te besteden voor de aanschaf van
Loco-burgemeester De Vos feliciteert
de jonge Zaamslagse, die de 100.000e
bezoekster van het zwembad te Ter-
neuzen was.
zwemaccessoires en een gratis abonne
ment, geldig voor het volgende sei
zoen. Geheel verbluft aanvaardde Mia
Hamelink deze surprise en pas toen
zij met haar vriendinnetje hard weg
liep hoorden wij haar luidkeels lachen.
Mia had op 26 juni een abonnement
gekocht en legde, zoals gewoonlijk de
acht km van Zaamslag per fiets af.
Zij is een der velen uit deze gemeente,
die geregeld in dit zwembad komen
zwemmen. Vorig jaar passeerden de
honderdduizendste bezoeker op 15 au
gustus de kassa.
(Van een onzer verslaggevers)
KLOOSTERZANDE „Jansen Verplanke is één naam. Alle Ver
plankes in Zeeuwsch-Vlaanderen moeten Jansen Verplanke heten.
Dat staat voor mij nu zo vast als een huis. Er valt niet meer aan te
tornen sinds ik kortgeleden onze stamvader heb ontdekt. Tijdens de
oorlog mocht je geen dubbele namen dragen van de Duitsers. Alleen
als je kon aantonen, dat de naam stamde uit de tijd vóór 1800. Mijn.
broer in Kruiningen kon dat bewijzen."
De heer F. C. Jansen Verplanke woont
in Kloosterzande naast de openbare
lagere school. Hij is gepensioneerd
hoofd der school. Ondanks zijn leef
tijd heeft hij de moed en de ener
gie opgebracht alle gegevens bijeen
te brengen van zijn illuster voor
geslacht. Een bijzonder waardevolle
arbeid voor de historie van Zeeuwsch-
Vlaanderen en in het algemeen voor
de genealogie. De naam Verplanke
komt in deze streek uitermate veel
voor, vooral in het westen?
„Het is zelfs zo sterk", zegt hij,
„dat twee burgemeesters van Bier
vliet nooit geweten hebben dat voor
de naam Verplanke nog Jansen hoor
de te staan. Toch stonden hun namen
zo vermeld in het bevolkingsregister.
Bij mijn onderzoekingen van de laat
ste twee jaar naar de oorsprong van
het geslacht en de betekenis van de
naam Van der Plancken heb ik deze
naam heel vaak aangetroffen in de
archieven van Vlaanderen."
Dhr Jansen Verplanke is de gelukkige
bezitter van de Kroniek Verheerlijkt
Vlaanderen in drie delen, behelzende:
„Eene algemeene en nauwkeurige
beschrijving van dat Graafschap, ne
vens de beschrijving der Steden, adel
lijke geslachten, alsmede de beschrij
ving der Dorpen, Vlekken en Kastelen
met de afbeeldsels ervan, nevens de
landkaarten van iedere byzondere
Kasselreye en Grens-Scheydingen; in
het Latijn beschreven door den ge
leerden Heer Anthoni Sanderus en
in MDCCXXXV (1735) in het Neder-
duytsch vertaald."
De twee lijvige delen liggen in zijn
boekenkast. „Dikwijls heb ik deze
kroniek naar de naam Van der
Plancken gezocht", zegt hij, „maar
helaas niet gevonden.
De bakermat van het geslacht Ver
planke, dacht men in Zeetftvsch-
Vlaanderen, zal Biervliet wel zijn.
Daar komen namelijk de Verplankes
al sedert 400 jaar voor. Iedereen, die
Verplanke heet, in Zeeland of daar
buiten, kan de namen van zijn voor
ouders vinden in de archieven van
het oude stadje.
„In een tijdschrift vond ik laatst,
dat de naam Verplanke voor het eerst
voorkomt in 1180 in de vorm van de
la Flanche. Voor die tijd zal er wel
niets meer opgetekend zijn, want
in het jaar duizend zijn ze begonnen
met het registeren van namen. En
dan nog alleen maar van de adellijke
geslachten. Dat was in Italië. Later
deed men het ook in Frankrijk, en
België. In Vlaanderen gebeurde dat
door een abt."
De heer Verplanke heeft alle gege
vens, die hij tot nog toe heeft ver
zameld en dat zijn er nogal wat
op schrift gesteld. Hij gaat daarbij te
rug tot ongeveer 1450, de oorsprong
van het geslacht.
„Ik 'ben nu tevreden", zegt hij. „De
zaak is compleet." Zelf is hij alle
gemeentehuizen, waar hij dacht iets in
de archieven te kunnen vinden, afge
reisd, tot diep in Vlaanderen. Hij
heeft zelfs de boerderij, waar zijn
stamvader moet hebben gewoond,
bezocht. In de kroniek „Verheerlijkt
Vlaanderen" trof hij op een kaart de
naam „Meulen van het Hoff ter Planc
ken", ongeveer 15 km ten Z.W. van
Oudenaerde. Bekijkt men het kaartje
zeer nauwlettend, dan ziet men dat 't
Hoff tu Plancken" geheel omsloten
is door het riviertje Lassauwe, dat
wellicht oorspronkelijk niet recht
streeks met de Schelde in verbin
ding stond, maar later door een recht
kanaal met een zijriviertje van de
Schelde is verbonden.
F. C. JANSEN VERPLANKE
....dat Jansen hoort erby..M
dus wel met grote waarschijnlijkheid
de oorsprong van de naam Van der
Plancken opgelost.
Omstreeks 1450 werd geboren een
zekere Jan van der Plancke, die, naar
een weesakte vermeldt (naar aanlei
ding van de dood van zijn vrouw in
1504), een leen houdt te Menen, ghe-
naempt „Te Popere". Zijn vierde zoon
Steven was griffier te Kortrijk; diens
zoon Rafaël raadspensionaris van
Kortrijk en diens zoon Meester Pie-
ter van der Plancke eerste pensiona
ris en erfachtig griffier van dezelfde
stad (1602-1612). Hij noemde zich in
de staet van „goede doene". Meester
Pieter Planckaert. Hij bezat zelfs een
eigen wapen. Dit hangt in de huis
kamer van de heer Verplanke in
Kloosterzande. Hij neemt ook aan dat
de naam van de wielrenner Planc
kaert hiervan af te leiden is.
Wat de betekenis van Ter Plancken
betreft, aldus de heer Verplanke,
kunnen we met zekerheid aannemen,
dat deze naam analoog is met Ver-
brugge, Van den Vondel e.d. In dat
waterrijke land zullen er vondels of
losse planken over de sloten en beken
hebben gelegen, die toegang moesten
geven om de verschillende percelen
land te kunnen bereiken. Hiiermee is
Hoe zijn de Verplankes nu in Zee
land terechtgekomen En nu laten
wij een interessant stuk van de his
torie ter zijde.
In 1575 is uitgeweken naar Honds-
cote in Frans Vlaanderen mr. Jacoib
Verplancke. Naar Coo-lkercke Lieven
Verplancke, zoon van Cornelis in 1580
en Bouwewijn van der Plancke uit
Kortrijk, want ook diens tweede zoon
Cornelis kreeg moeilijkheden met de
inquisitie. Dit staat te lezen in de
Buitenpoorterboeken van Brugge
(1548-1788). In die tijd werdén de ket
ters vervolgd. Cornelis vluchtte om
streeks 1550 naar Zeeland, zoals
blijkt uit de Registers van de Weze-
rij „Den Dromedaris" te Kortrijk. En
waarom nam Cornelis de wijk naar
Zeeland Was hij aanhanger van de
hervorming Liep hij uit zijn woon
plaats Kortrijk weg uit angst om zijn
geloof vervolgd te zullen worden
Was hij in onmin geraakt met zijn
naaste familie (Een broer was pries
ter twee zusters religieuzen). In Zee
land was het weliswaar evenmin vei
lig voor een aanhanger van de nieaiwe
leer, want Karei V vaardigde overal
in Nederland zijn beruchte plakkaten
uit. Maar misschien, vraagt de heer
Verplanke zich af, was hij „onderge
doken' op een klein eilandje als
Biervliet en wist men niet eens in
Kortrijk, dat hij daar zat. Vandaar
die vage uitdrukking: „die woonde in
Zeeland". Er blijken in diezelfde tijd
nog meer van zijn familieleden naar
Zeeland te zijn uitgeweken.
Met Cornelis Jansen Verplancken,
de oud, geb. ongeveer 1640 te Bier
vliet begint de stamboom van het
geslacht, opgesteld door de heer J. C.
P. Jansen Verplanke te Kruiningen.
„Maar al spoedig bleek", aldus de
heer Verplanke in Kloosterzande,
„dat het werk niet af was", omdat
alle Verplankes in Zeeland eveneens
tot dit geslacht behoorden.
Pas eind vorig jaar kon het werk
worden voltooid. Gebleken is, dat tot
op de dag van vandaag het oude ge
slacht Jansen Verplanke zich in vier
lijnen heeft gehandhaafd. De vierde
doorlopende lijn. die van Joos Jansen
Verplanke van 1708 splitst zich af na
verloop van tijd in 2 duidelijke hoofd
takken.
Een achterkleinzoon van hem A-
braham van 1813, vertrekt in *1849
naar de kolonie Holland van ds. Van
Raalte in Michigan (U.S.A.). Abra
hams zoon Joos (1844-1943) legt met
zijn tien zonen de grondslag voor een
tegenwoordig zeer sterk verbreide
familie Verplank, die we overal ont
moeten in de staten Michigan, Indi
ana en Californië (niet te verwarren
met de Newyorkse Verplanks). Een
tweede hoofdtak van de vierde lijn
richtte zich via Hengstdijk naar
Kloosterzande, Kruiningen, Rilland,
Voorschoten, Gorinchem, Oosterbeek,
Nijmegen en zelfs Heerenveen. Dit is
eigenlijk de enige tak, die de dubbele
naam tot op heden heeft gehandhaafd
(met uitzondering van de Rillandse
en de Nijmeegse families).
