Mishandelingen nemen toe
luchtbrug
Militaire
tussen
Rusland
en
Egypt'
Bewogen reacties op tijdstip
inhoud encycliek over celibaat
en
Kerk in
beweging
Nieuwe top
van EEG
Fraaie zege
an Hoogzaad
St.-Jansteen|
OETE VOOR
O AHEAD
Moord en doodslag komt niet vaker voor dan vroeger
I tr^^vSaae00"™1?,' over het
„ONAFGEBROKEN VERKEER"
Teleurstelling
Israël weet niet wat het met
al die vrijwilligers moet doen
TEGENSTELLINGEN
Geen rekening gehouden met eigentijdse ontwikkeling
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 27 JUNI 1967
rxrinTdig'^rfe
I tof n j bisschoppen richten. En
I eni«rLünreifr leden van het wereld-
I der fi!!i nt ZV z^n het die on-
I teïfPM aUs a^ians zonder enig
I van riVm v,e.[Zet met de handhaving
1 tearing Jfjbuatswet akkoord zijn
I ïtemwpJ yel d00r er zetf voor te
I tonder °Jwet minstens door zich
I van 1 1 f verklciring bij de wil
ltZï!derheid te leggen.
I ^steliikhlLmVeaU is van de legere
I J'Cende najaar^mJ^ e van he1
ALS GEVOLG VAN WELVAART EN ALCOHOL:
OORLOG
Alleenwonende
man verbrand
Kleinzoon
van de
president
DR. H. MUSAPH:
Spaanse wet over
godsdienstvrijheic
aangenomen
Wetsvoorstel in India
Straf op krijgen
van meer
dan 3 kinderen
Twee Nederlanders in
Europ. commissie,
dr. S. Mans/wit
en mr. E. Sassen
Meisje (21) verdronken
INSTEMMING
Pax-Christi wil
speciale opleiding
VN-militairen
iiiiuiHiiiiiiiiiiiiiiini
i uitslagen luiden:
lerenenkelspel eerste ronde: Bunga
-Did.) versl. Wilson (Austr.) 8-6,8-b
Ruffels «Austr.) versl. Battrick
B) 6-1, 9-7, 6-4; Graebner (VS) versl
:ar (Z.-Sl.) 6-3, 6-1, 6-1, Maud (Z,
r.) versl. Osborne (VS) 3-6, 2-6, 6.3,
6-4; Richey (VS) versl. Barnes (Bra.
6-2, 6-4, 6-2; Pasarell (VS) versl
itana (Sp.) 10-8, 6-3, 2-6, 8-6; Emer*
(Austr.) versl. Carpenter (Canada)
6-3, 6-2; Mulligan (Austr.) versl.Ko.
;kov (Rusl.) 6-2, 10-8, 6-1; Hewitt (Z,
versl. Garner (Z.-Afr.) 8-6, 64,
Roche (Austr.) versl. Kodes (Ts),
4-6, 6-1, 6-2, 8-6; Drysdale (Z.-Atr.)
■si. Matthews (GB) 8-6, 6-3, 6-4; Jan
jer (Ned.) versl. Howe (Austr.) 8-6,
11-9 6-2; Kalogeropoulos (Gr.) versl,
>ke (Hong.) 6-2, 7-5, 6-4; Carmichael
ustrversl. McMillan (Z.-Atr.) 6-!,
I 6-4' Segal (Z.-Atr.) versl. Jovanovfc
-Sl)'6-4 6-4, 7-5; Plotz CW.Dld.) versl
ekens (VS) 3-6, 2-6, 6-3, 6-2, 6-4, Tu-
(Can.) versl. Tacchini (It.) 3-6,6-1,
6-4- Stubs (Austr.) versl. Ulrich
en i-6 5-7, 6-2, 7-5, 6-2; Maiola (It)
*sl.' Javorsky (Tsj.-SD 6-2, 6-1, (M;
>tcher Austr.) versl. Hoogs (VS) 6-0,
8-6- Davidson (Austr.) versl. Moore
-Afr') 8-6 7-5. 6-4; Newcombe (Austr.)
rsl Jauffret (Fr.) 6-2, 10-8, 6-3; Froeh-
(VS) versl. Sturdza (Zw.) 6-4, H,
Saul (Z.-Atr.) versl. Stone (Austr,I
6-3, 6-3.
(Van onze sportcorrespondent)
ST.-JANSTEEN - Jaap Hoo^j
eft in de kermiskoers in St.-Jans!»
imposante wijze de zegeui (e[
sleept. Hoogzaad liet tien kilo
pr het einde zijn naaste concurrm
laronder bijzonder steike^ nt|
hny Brouwer en Kees van Vo
1 machtige demarrage totaal1 ka
finishte met ruim een minuut
rong.
Het is een bijzonder sPe<j3S^aar.
eiend wielergevecht gewordt®.
tenslotte alleen de aileistei
,sten te handhaven Van 1 Ms
ikkers kwamen er dan^ook s w
- de eindstreep. De grote a
le beginfase was Matje van
een grote bres wist te skreeg van
kele ronden verster1""» gjizonder
ntmeester en Hoof. A.oezen dat
jtig was het voor Van
kort daarop wegens een lek*
lest afhaken. Rentmeester en
^d behielden nog even
tar een jachtgroep van tu»
aronder Peter Kisner, s&ees
ars toch op de vluchters neer.
les man zette zich twintig J ;is.
>r het einde schrap voor ae
de fase en namen een minuut
zeer korte tijd. Het waren
ouwer, Willemse, Van ]an.
mert en Deel en Van dit 20313 einde
rde Hoogzaad 10 km voor
imponerende sprong, Hoogzaad,
Je uitslag werd dan. I J- pp ll2
kilometer in 3 uur 8 min- 3
n. Johnny Brouwer, Ro«01 4 Kees
Willemse. Hooge Zwaluw
Dorst Roosendaal,5 Va Ni0Uff.
'1'kendam, 6 Wim Deele nt
kkerland. 7 op 3.10 min. g
euwen, Den Haag, 8 tterdam,
undert. 9 J. de Swart, Z(,venber-
de Vrieze, 11 B. Broere, m.
n, 12 Hotte, Rotterdam. IJ i
Zevenbergen, 140(j',0
Igië, 15 P. Oomen, Breda.
(Van onze sportredactie)
JEN HAAG De fSfde
n de KNVB, bestaancle m r5t
hutte, Waanders, Bron A,iead uit
un en Pet, heeft aan G» drie-
venter een boete °PBe'eL,eedu
izend gulden, waarvan proei-
Idcn voorwaardelijk m fc0IBn-Jssk
van twee jaar. He dat de«
roordeelde Go Ahead. spelers
b in februari en _roefwetk'rJ>
n andere verenigingen P dat
n had laten spelen, z°nd r hadden
bs daar toestemming j|;.van
geven. Het gaat om de so (Si,rO
uren (Sparta),j Holst (Her""d
G. Bakkes en P- v»n H a3!)gevoe«d'
'S) Go Ahead bad o.m. (Ie cl»»
deze wedstrijden "!^nfseerd.
Ahead waren ge"rs voetb»1
de Stichting Betaald ,b
iter. Verder zou Go Ah felt, d»
g hebben gewezen op^, „ri
rmt voor de recrutering ,ers k»n
dat men onvoldoende ^tepe*
ïtrekken als de we terfflijn
daarvoor gestelde en
afcommissie
en overige punten vai
Go Ahead.
lillllllllllH"11
(Door pater
Alfred van de Weijer o.f.m.)
De encycliek over het celibaat heeft
|n brede kring teleurstelling en ver
ontwaardiging gewektDit is niet te
verwonderen, gezien de hoop, die in
ons land door velen werd gekoesterd,
int priesterschap en celibaat zouden
morden ontkoppeld. Velen ervaren de
uitspraak van de paus als een ingrij
pen van hogerhand, dat tegen de wil
om zeer veel bisschoppen, waaronder
met name de Nederlandse, ingaat.
Hierbij zouden we toch wel een
mar kanttekeningen willen plaatsen.
De kwestie van het celibaat drong
tich in het concilie vooral naar vo
ren toen er gesproken moest wor
den over het ambt en het leven van
ie priesters. In de wandelgangen was
bekend, dat enkele bisschoppen uit
latijns-Amerika er over dachten om,
minstens voor hun bisdommen, te
om gen, dat de celibaatverplichting
ton worden opgehevenZo liep mgr.
Koop, de bisschop van hins in Bra
zilië met een interventie in zijn zak,
iie voorstelde het aan de bisschop
penconferenties over te laten of zij
bet priesterschap wilden toedienen
aan gehuwde mannen van rijpere
leeftijd „overeenkomstig de normen,
iie door Paulus zijn gesteld in zijn
brieven aan Titus en Timotheus". Een
dergelijk besluit zou door de H. Stoel
moeten worden goedgekeurd.
Ken en ander was voor paus Pau-
■.lis aanleiding om op 11 oktober 196b
m boodschap aan het concilie te
1, sturen, waarin hij „zonder inbreuk
Ie willen maken op de vrije menings
uiting van de vaders'' als zijn zijn
mening te kennen gaf, dat het niet
f juist was over dit onderwerp een
publieke gedachten-wisseling te hou-
J: den. Hij zei zelf van oordeel te zijn,
dot ie celibaatverplichting onvermin-
deri gehandhaafd diende te worden.
i Als er echter een vader was die de
kwestie toch wilde bespreken, dan
kon hij zijn interventie schriftelijk bij
t het presidium indienen; deze zou
[boar dan doorgeven aan de paus.
Hoevelen van deze mogelijkheid ge
bruik hebben gemaakt, is nooit be
llend geworden. Zeker heeft patriarch
Maximos dat gedaan en waarschijn-
I lijk ook mgr. Koop. Wel staat vast
I dot tijdens de openbare debatten en
kele sprekers het hete hangijzer van
I het priestercelibaat, zij het met zeer
I voorzichtige vingers, toch hebben
mgepakt. Kardinaal Doepfner be-
1 kritiseerde je argumenten, waarmee
in het schema het celibaat werd ver-
1 dedigd. Kardinaal Bea vroeg open-
J lijta erkenning en waardering voor
\anders gerichte praktijk van de oos
terse kerken.
Afgezien van deze randverschijn
selen heeft het concilie zich door een
[collegiaal applaus achter het ingrij-
pen van de paus geplaatst. Het
I applaudisseerde eveneens voor een te
ilegram, dat op 12 oktober namens
■hei concilie door kardinaal Tisserant
lean de paus werd gezonden om hem
Itnee te delen, dat ,,de vaders van het
■concilie de mededeling (van het pau-
Iselyfc verzoekmet herhaald applaus
wadden begroet." Van enig verzet is
Ions nooit iets gebleken. Misschien dat
[Wen achter de schermen wat heeft
Qemopperd, misschien dat er achter
|de schermen brieven en protesttele-
i grammen zijn verzonden, in de aula
[Mis het alleen maar applaus.
j V erder zal men nooit kunnen ont-
I kennendat toen op 13 november
I gestemd werd over de passage, waar-
w ae bestaande celibaatswet voor de
Latijnse kerk opnieuw werd ge-ur
10eerd, een overweldigende meerder-
I fata zich voor deze passage heeft
^gesprokenVan de 2091 vaders
U eraden 2005 voor, 17 voor met een
I il"u voorbeh°ud ev 65 tegen, ter
I ffflÜ ^emmen ongeldig werden uit
ij.de promulgatiestem-
I Jn? aan e*nde van de zitting
'i 2390 stemmen voor en maar
tegen.
I?,ef. is dus allerminst juist, het
Wip] ate?en de Paus wit te spelen.
Ij. j! met unet de handhaving van
eens is en wij weten dat
I iich ri0ïlS -d zeer toh'ijk zijn, moet
ook US Ulu a^een tot de paus maar
I zih) 6n e2rste instantie tot
I nati* "owel op ntou^inal als
1 lemne" van de ,eken uit-
[i&. BeZZ l'}dens en na het con
I tijdens u o ahet adres. dal
I 'eerd w,„.j °i'en anr> de vadert
I "it de hoi SI intellectuelen
1 "«wiondr-- ™er.eld' waaronder 14
- v.. wuin utme'f i'i
lacties~w±roS' ^end "Hf 00k enkele
I '«illenife i "j concilie in ver-
I "«oraiin en werden gevoerd
«ek Jee,, 5°? dc gelijke ency
I l'Jar wij zier/1 wmden gemaakt
fflcn iera ehitl hoe blssch°P
"Uaan de,'We bisschop
«en ZfnZ ',k%acties zouden kun.
I '«ncilie htm V' hebben op lie,
l'Meen duidTf" g,,had en daar
Ikrili,£ gemaakt' nï °PP°^ioneel ge-
"Uron, maar 's ook de reden
(O0BeJceiid aan j™13 Z>V kan worde"
I ?llls de biSSchoLOPmerkin9' dat de
1 S1' lerens een ho ,™oeten "fwach-
I V- besllssinn to Y)om non.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Het aantal ge
vallen van „moord en doodslag"
in Nederland blijft zeer constant.
Het aantal gevallen van zware
mishandeling neemt evenwel
sterk toe, deels als gevolg van toe
nemende welvaart en deels door
een stijgend drankgebruik. Ook
„dood of zwaar lichamelijk letsel
door schuld" komt steeds meer
voor. Hiervoor is het verkeer
vooral aansprakelijk. Een schrale
troost hierbij is, dat het aantal ge
vallen van dood door schuld nog
groter had kunnen zijn: het houdt
namleijk geen gelijke tred met de
namelijk geen gelijke tred met de
Dit alles kan men vinden in een
publikatie van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek „Ernstige
misdrijven tegen lijf en leden".
Het C.B.S. moest zich in zijn over
zicht beperken tot de delicten, die tot
een veroordeling leidden. Niet in de
beschouwing werden dus betrokken de
onontdekte gevallen (b.v. een git-
moord), de gevallen waarin de dader
niet kon worden opgespoord en de de
licten (b.v. verkeersdelicten) waarbft
de dader zelf ook slachtoffer werd.
Anderzijds is^ het ook weer zo, dat het
ophelderingspercentage hoog is: by de
delicten tegen het leven meer dan 95
tegenover een gemiddelde van ruim
50.
Dit in aanmerking genomen blijkt,
dat het aantal gevallen van moord en
doodslag in de jaren dertig zich steeds
rond de 32 per jaar bewoog, daarna
in de oorlogsjaren tot de helft terug
liep, maar zich daarna opnieuw op
het vooroorlogse niveau herstelde. Het
C.B.S. verrast dit niet: veelal worden
ernstige psychische defecten en zee)
abnormale levensomstandigheden als
oorzaken vermeld en dit zou de vrij
constante lijn kunnen verklaren.
fflet recht'kn«" "*SLlssin9 te nemen
^ing inbZ„menJegen zo'n op-
"P het conc?r de blssch°P-
h?' E" dat zf; 'La'werden ae-
I Legende m;ij da,ar tn over-
|ffnd^uino L voor de
I opraken eelibaat hebben
I &ent is »cn uitw! verschijnen. Het
I ris» besl>ssine Lng, van de con"
I J16 gehuwde riiïf diakens en met
e» fungeren ^ens in de kerk te
Het aantal gevallen van zware mis«
Handeling bleef voor de oorlog bene
den de honderd per jaar, daalde tij
dens de oorlogsjaren eveneens en steeg
daarna geleidelijk tot een niveau van
bijna 250 gevallen per jaar. Men kan
hieruit afleiden, dat tijdens de oorlogs
jaren de veten werden vergeten (en
dat men zeer bang was voor de be
zettingsmacht) en dat de criminologen
wel eens gelijk zouden kunnen hebben
als zij beweren, dat de agressieve
criminaliteit in perioden van welvaart
toeneemt.
,,Dood of zwaar lichamelijk letsel
door schuld" kwam omstreeks 1930 nog
minder dan 300 keer per jaar voor,
omstreeks 1940 zat men echter al op
een peil van ruim 400 en thans wordt
een aantal van 700 per jaar al ruim
overschreden. Deze felle toeneming
moet hoofdzakelijk worden toegeschre
ven aan verkeersmisdrijven, ln enke
le jaren komt zij geheel voor reke
ning van het verkeer.
Het is dan ook zo, dat het aandeel
van het verkeersdelict op het totaal
aantal gevallen van dood of zwaar
lichamelijk letsel door schuld geste
gen is van 70 pet. in 1953 tot 91 pet
in 1965. De toeneming van het ver
keersdelict bleef echter achter bij de
stijging van de verkeersintensiteit op
de rijkswegen: de verkeersintensiteit
nam van 1955 tot 1965 toe met 144
pet., de veroordelingen wegens de aan
de ordezijnde verkeersdelicten met
77 pcx.
Bij de beoordeling van de aantallen
geweldmisdrijven mag men overigens
niet uit het oog verliezen, dat ook de
bevolking aanzienlijk is uitgebreid. Ab
solute cijfers zijn derhalve nog niet
dezelfde als relatieve. Relateert men
de geweldmisdrijven aan het inwoner
tal dan blijkt dat de ontwikkeling van
de geweldscriminaliteit minder groot
is geweest, met uitzondering van de
gevallen van zware mishandeling, die
zich ook relatief voortdurend in aan
tal uitbreiden.
Opvallend is, dat een naar verhou
ding groot aantal wegens ernstige mis
drijven tegen lijf en leden veroordeel
den het misdrijf beging onder invloed
van alcohol, vooral in vergelijking met
de overeenkomstige gegevens voor het
totaal aantal wegens^niisdrijven V'
oordeelden.
In 1955 werden 21.555 personen ver
oordeeld wegens een misdrijf, waar
van alle gegevens bekend waren.
Hiervan pleegden er 2495 (12 pet.)
het delict onder invloed. In 1964 wa
ren deze aantallen respectievelijk 21.131
en 4309 (20 pet.). In 1955 werden van
het genoemde totaal 119 personen vei
oordeeld wegens moord, doodslag en
zware mishandeling, waarvan 43 (36
pet.) onder invloed het delict pleeg
den. In 1964 waren deze getallen resp.
246 en 131 (53 pet.). Het percentage
van degenen, die het misdrijf ondei
invloed hebben gepleegd, beweegt zich
de laatste jaren dus in stijgende lijn.
Deze ontwikkeling komt overeen mei
de toeneming van het gemiddeld gt
bruik van alcoholhoudende dranken per
hoofd der bevolking.
Stelt men naast de delicten de sta
tistiek van de veroordelingen, dan
komt men tot de ontdekking dat moord
en doodslag na de oorlog zwaardei
werd gestraft dan ervoor, maar dal
er daarna behoudens een afneming
van het percentage der gevangenis
straffen van 3 jaar en langer geen
grote verschillen in de zwaarte dei-
straffen meer voorkomt. Wat betreft
de bestraffing van zware mishande
ling ziet men een tendens tot milde
re bestraffing, maar verkeersmisdrij
ven hebben een strengere bestraffing
gekregen.
WOUDENBERG (ANP) - Tijdens
een felle brand in een woning te Wou
denberg is gisternacht de alleenwonen
de 62-jarige heer B. van Ginkel om het
leven gekomen. Gistermorgen ontdek-
ten buren zijn stoffelijk overschot in de
uitgebrande slaapkamer. Vast staat
dat de brand in de slaapkamer is
begonnen.
De eerste foto
van de kleinzoon
van president
Johnson, Patric
Lyndon Nugent,
die op 21 juni
werd geboren.
SCHIPHOL (ANP) De Amsterdamse psychiater dr. H. Musapli, die
in ons land aan het hoofd heeft gestaan van de afdeling waar de Nederlandse
vrijwilligers mentaal werden getest voor hun uitzending naar Israël, is
gisteren uit Israël teruggekeerd. Dr. Musapli reisde naar Israël om iets te
weten te komen over de positie van de Nederlandse vrijwilligers aldaar.
„Het probleem is dat de motivering van het naar Israël sturen van de
vrijwilligers heel anders is dan de realisering ervan in Israël De burger
bevolking blijkt, gelukkig natuurlijk, niet door rampen getroffen en de
vijandelijkheden zijn spoedig beëindigd. De vraag is; wat moeten we nu
met al die vrijwilligers doen? Er is, vooral voor verpleegsters, artsen en
specialisten als dr. Lamaker, die gisteren ook uit Israël terugkeerde, geen
werk meer. Ook de anesthesist dr. K. H. van Dijk bijvoorbeeld, die tegelijk
met dr. Lamaker als vrijwilliger naar Israël vloog, is inmiddels met va
kantie naar Zuid-Slavië vertrokken. Ik verwacht dat binnen enkele weken
al de medisch geschoolde vrijwilligers zullen terugkeren. Gisteren werd
ook bekend dat in New York op het ogenblik 2000 Amerikaanse vrijwilligers
klaar staan om naar Israël te gaan. Maar men weet echt niet wat men nu
met al die mensen moet beginnen", aldus de heer Musaph.
MADRID (AP) De Biet-katholieke
godsdiensten in Spanje zullen voortaan
over de meeste rechten beschikken die
tot nu toe alleen door de katholieken
werden genoten-
De Cortes (parlement) hebben gis
teren een al jaren geleden ingediende
controversiële wet voor de godsdienst
vrijheid tenslotte aangenomen.
De wet is fel bestreden door conser
vatieve katholieken die hem als een
uiteindelijke bedreiging voor het offi
cieel katholieke Spanje zagen.
De wet raakt ongeveer 30-000 protes
tanten en 25-000 joden en mohamme
danen in Spanje, die nu met waarbor
gen van de Spaanse autoriteiten vrij z
om hun godsdienst openlijk uit te oe
fenen-
NEW DELHI (KNP) De regeringen
van verschillende Indiase deelstaten zijn
van plan enkele drastische maatregelen
te nemen om de geboorten-explosie in
dit miljoenenland te beteugelen.
In de staat Punjab is door een afge
vaardigde een wet ingediend bij de Alg.
Vergadering welke eist dat „niemand
meer dan drie kinderen zal voortbren
gen".
Op overtreding worden straffen voorge
steld van zes maanden gevangenisstraf
of boeten die kunnen oplopen tot 500
gulden. De regering van de staat Maha
rashtra heeft reeds besloten alle over
heidshulp te onthouden aan gezinnen
met meer dan drie in leven zijnde kin
deren.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De nieuwe Europese
commissie van veertien - die de bestaan
de drie commissies van de Europese ge
meenschap vanaf 1 juli zal opvolgen, -
is gisteren in Brussel definitief samen
gesteld. Onder leiding van de Belg Jean
Key (64) zullen 2 Nederlanders, 3 Fran
sen, 3 Duitsers, 3 Italianen, I Belg en 1
Luxemburger aan de Europese integra
tie verder werken. Voor Nederland ko
men in de commissie dr. Sicco Mansbuit
(58) en mr. Emanuel Sassen (55).
Van de nieuwe leden hadden de Duit
ser H. von der Gröben, de Italianen G.
Colonna en L. Levi Sandri, de Fransman
H. Rochreauen en Nederlander dr. 3.
Mansholt reeds zitting in de Europese
commissie, evenals de nieuwe voorzit
ter Jean Rey. De Duitser F. Heil wig en
de Belg A. Coppé waren lid van de Hog*
Autoriteit van de K.S.G. en de Neder
lander Sassen was lid van de Euratom-
commissie.
In de commissie van 14 zullen 4 vice-
presidenten optreden, waaronder onze
landgenoot Mansholt. De Nederlandse
regering heeft van begin af aan de eis
gesteld, dat dr. Mansholt - die ook in de
huidige Europese commissie deze functie
vervulde - vice-president moest blijven,
ondanks het in het verdrag voorge
schreven aantal van 3 vice-presidenten.
De nieuwe commissie telt 6 christen»
democraten, 4 socialisten en 1 liberaal.
De drie Fransen zijn Gaullisten.
SETE (AFP) Aan de Middellandse
zee voor het strand tussen Sete en
Marseillan is een 21-jarig Nederlands
meisje uit Rheden, Tamara Hein, bij
het zwemmen verdronken. Zij was uit
Spanje onderweg naar Nederland-
"y"oor het begrotingsjaar 1968 heeft'
het Amerikaanse huis van afge
vaardigden dezer dagen niet min
der dan 70.3 miljard dollar 250
miljard gulden) voor defensie-uit
gaven goedgekeurd. Dit bedrag lag
iets onder de militaire uitgaven
voor het jaar 1944 toen de V.S. 11,5
miljoen militairen onder de wape
nen hadden. Vandaag telt het Ame
rikaanse leger slechts 3.370.000 1
man. Deze 70.3 miljard dollar zijn
gelijk aan het bedrag dat alle be
grotingen te zamen uitmaakten van
de eerste 138 jaar van de Ameri
kaanse geschiedenis. Ruim 20 mil
jard dollars hiervan zal besteed
worden voor de strijd in Vietnam.
Tien miljard worden gereserveerd
voor het opvoeren van het oor
logstempo in Zuidoost-Azië.
Deze cijfers werden bekendgemaakt
in het weekblad „Time", dat in het
zelfde nummer van 23 juni de aan
dacht vestigt op de miljarden die te
kort komen bij het hoger onderwijs
in de V.S. In een zogenaamde „co-
ver-story" voorpaginaverhaal
meldt „Time" dat alle grote parti
culiere Amerikaanse universitei
ten met ernstige financiële tekorten
te kampen hebben. Wereldberoem
de universiteiten als Harvard, Yale,
Princeton, Cornell en anderen ko
men miljoenen op hun begrotingen
te kort. Op Harvard heeft men een
stadium van paniek, wat dit betreft
bereikt. De rector magnificus van
Yale, Kingman Brewster jr., geeft
openlijk toe dat men nooit in zulke
financiële moeilijkheden is ge
weest als nu. Men schat dat min
stens 250 particuliere hogere on
derwijsinstellingen (colleges) de ko
mende jaren zullen gaan verdwij
nen vanwege geldgebrek en fond
sen, of dat men een samengaan
met overheidsinstellingen zal moe
ten nastreven. Waar men zich in
Amerikaanse onderwijskringen
vooral zorgen over maakt is dat
men door geldgebrek de niveaus
van onderwijs naar beneden zal ha
len. Op tal van universiteiten heeft
men bepaalde noodzakelijke pro
jecten reeds moeten laten schieten
omdat er geen gelden beschikbaar
waren.
Ais een factor van het geldtekort
op Amerikaanse hogere onder
wijsinstellingen wordt genoemd het
omhoog trekken van de salarissen
van professoren. Hoogleraren ge
nieten een salarisvermeerdering
van 7 procent per jaar. Salarissen
voor professoren, die in 1950 nog
rond de 5.000 en 6.000 dollar lagen
15.000 en 20.000) zijn thans om
hoog gelopen tot 20.000 en 28.000
dollar (f 72.000 en f 100.000) Sala
rissen van docenten en administra
tief personeel aan universiteiten
zouden 50 procent van de beschik
bare gelden verslinden. Particuliere
hogere onderwijsinstellingen moe
ten hun gelden voor 60 procent uit
de collegegelden bijeenbrengen. In
tien jaar tijd is het collegegeld voor
dit soort scholen naar boven gelo
pen van 700 dollars (f 2.500) tot
1.200 dollars 4.300). De stijging
van collegegelden heeft het aantal
studerenden in deze sector doen te
ruglopen. Van de momenteel 2.173
universiteiten en colleges in de V.S.
worden er tweederde door particu
liere fondsen gefinancierd.
Een voorname bron van inkomsten
voor scholen zijn de legaten van
miljonairs en grote fabrikanten.^
Harvard heeft een fonds, voorna
melijk uit giften bijeengebracht van
niet minder dan 900 miljoen dollar
(bijna drie miljard gulden). De
meeste grote particuliere hogere
onderwijsinstellingen hebben een
dergelijk fonds. Hieruit financiert
men tussen de 10 en 25 procent van
de jaarlijkse uitgaven.
Wanneer wij dan opnieuw terugke
ren tot de nationale defensie-uit
gaven van miljarden dollar en het
gemak waarmee de volksvertegen
woordiging in Washington dergelij
ke fabelachtige bedragen beschik
baar stelt voor de nationale verde
diging, ervaart men een beangsti
gend gevoel wanneer men zich rea
liseert dat juist in het rijkste en
welvarendste land ter wereld thans
bepaald schrijnende tekorten zijn
ontstaan op de hogere onderwijs
instellingen welke de jeugd van
morgen moeten voorbereiden op
het leven van het jaar 2000 op een
overbevolkte planeet waar de con
currentie heviger en feller zal zijn
dan ooit tevoren. Met zorg vraagt
men zich in Amerikaanse onder
wijskringen af of de particuliere
schooi zal gaan verdwijnen. Vele
colleges zullen meer en meer op
overheidssteun moeten gaan reke
nen. De discussie over dit onder
werp is in de V.S. in volle gang.
Men verwacht drastische wijzigin
gen over de hele linie bij het Ame
rikaanse onderwijs.
(Van onze redactie buitenland)
CAIRO-BELGRADO Tussen de Sovjet-Unie en Egypte is gisteren een
militaire luchtbrug ingesteld om het door Egypte verloren materieel in de
Sinai-campagne zo snel mogelijk te vervangen. Dit meldde gisteren het ge
zaghebbende Zuidslavische blad Borba. Er is een „onafgebroken zeer druk"
verkeer van militaire transporttoestellen op de lijn Rusland-Egypte, zo meld
de de correspondent van het blad in Cairo.
Russische technici zouden zorgen voor
de montage van de aangevoerde mili
taire uitrusting. „Het is een publiek ge
heim dat de Russische militaire hulp
ook gericht is op opheffing van het
tekort aan kader bij de Egyptische
strijdkrachten, met name bij de lucht
macht", aldus de Zuidslavische corres
pondent.
Het vliegveld van Cairo is gistermor
gen zonder opgaaf van reden gesloten
geweest. Men vermoedt dat de maat
regel is genomen met het oog op proef
vluchten met vliegtuigen, die pas door
de Egyptische luchtmacht zijn ontvan-
(Van onze verslaggevers)
BREDA „Verbasterend, be
treurenswaardig, onbegrijpelijk":
dat zijn enkele van de reacties uit
de kring van priesters en leken op
de jongste encycliek van paus
Paulus VI over het celibaat. Het
merendeel van degenen wie wij
hun commentaar op deze ency
cliek vroegen, was vooral teleur
gesteld over het feit dat het ogen
blik waarop ze verscheen, de ko
mende bisschoppelijke synode
doorkruist. Maar niet alleen de
procedure, ook de inhoud heeft
soms felle reacties gewekt.
Prof. dr. J. C. Groot, voorzitter St.
Willibrord Vereniging
„Het is verbijsterend dat er zó weinig
rekening wordt gehouden met de ont
wikkeling die gaande is in de wereld.
Maar ik had eerlijk gezegd van Romein-
se instanties niets anders verwacht,
De inhoud van de encycliek al heb
ik de tekst nog niet gelezen lijkt
me een herhaling van het bekende oude
standpunt, dat met de eigentijdse situa
tie totaal niets meer te maken heeft. Het
gaat in wezen om de ontkoppeling van
celibaat en priesterschap, en dat is een
kwestie die je op vele manieren kunt
beschouwen, maar die je in deze tijd
vooral ook oecumenisch moet benade
ren. Buiten de rooms-katholieke kerk
is de gehuwde bedienaar van het Woord
iets heel gewoons. En ik vind het heel
jammer dat van een benadering vanuit
deze gezichtshoek in het gebeel niets
blijkt in deze encycliek. Het Concilie
leek openheid te hebben opgeleverd,
maar het lijkt er nu op dat de deur
weer dicht is gegooid".
Pater M. Bouwman, docent aan bet
Gemeenschappelijk Instituut voor Theo
logie te Tilburg
„Ik heb de tekst nog niet gezien, maar
ik vind het wel triest dat deze encycliek
nu vlak voor de bisschoppelijke synode
komt. En ik heb zo het gevoel dat men
daarmee bewust een bepaalde ontwik
keling wil afsnijden.
En ik heb ook zo het vermoeden, dat
men in Rome. nu de kwestie van de ge-
boortenregeling op de lange baan ge-
echoven is, thans op een belendend,
maar veiliger terrein waar men vrij
spel heeft ineens een beslissing heeft
willen nemen. Wat de pil betreft is Ro
me aangewezen op interpretatie van een
goddelijke wet, maar het celibaat is
een zaak van kerkelijke wetten, en
Rome kan zeggen: dat maken wij uit,
we moeten hier nu maar eens optreden.
Overig'ens: men houdt de ontwikke
ling natuurlijk toch niet tegen, het le
ven zal echt zijn gang wel gaan. En ik
voel mee met de mensen die een andere
beslissing namen en die nu als déser
teurs beschouwd worden. En voor de
rest blijf ik van die Kerk houden
Prof. dr. J. van Laarhoven, hoogle
raar in de kerkgeschiedenis aan de uni
versiteit in Nijmegen wilde thans nog
geen oordeel uitspreken, omdat hij de
encycliek nog niet gelezen had". Als
historicus vind ik het onverantwoord
iets te beoordelen" zei hij, „zonder de
bronnen te kennen".
„Ik vind het bijzonder jammer, dat
de paus dit besluit op dit moment ge
nomen heeft", is het commentaar van
méj. Rie Vendrik, staf functionaris van
het katholieke vormingscentrum „De
Horstink" en de laatste twee jaar waar
nemer bij het Vaticaans concilie. „Dit
was, uit het oogpunt van de collegiali
teit van de bisschoppen, een zaak voor
de Synode, die in september in Rome
bijeenkomt. Ik kan dit echt geen na-
c.onciliaire manier van doen vinden En
wat het celibaat zelf betreft, daar bit
ten heel veel problemen aan vast. Het
is een wereldvraag, die misschien in de
toekomst pluriform opgelost moet wor
den, gebaseerd op een stuk yrijheid".
Pater dr. A. F. Vermeulen, directeur
van het Opleidingscentrum Pastoraal
Werk „Maartenshof" te Breda
„Ik vind het wel begrijpelijk dat. in
de encycliek bezorgdheid over deze
zaak naar voren komt', maar het is jam
mer dat celibaat en priesterschap daarin
zonder meer aan elkaar gekoppeld wor
den. Dat zijn twee geheel afzonderlijke
zaken, vind ik, die ook afzonderlijk be
zien dienen te worden. De encycliek is.
meen ik, wat te snel gekomen; de celi-
baatskwestie is nog helemaal een object
van studie, die in de bisschoppencónfe-
rentie naar voren had moeten komen.
En dat wordt nu wel een beetje moei
lijk
Pater Ign. Brekelmans MSC, direc
teur van het Oriëntatiecentrum voor
Kerk en roepingen in de bisdommen
Breda en Den Bosch (gevestigd in Til
burg), vond het nog te vroeg om een
eigen oordeel te vellen. „Ik ken alle
motiveringen nog niet, die paus Paulus
tot zijn uitspraken geleid hebben Ik
heb de volledige tekst nog niet gezien.
Ik merk wel dat de eerste reacties
uiting geven aan veler teleurstelling,
omdat velen gedacht hadden dat de
paus een minder stringent standpunt
zou innemen. Ik zelf heb dat zeker niet
verwacht, zo ver zijn we volgens mij
nog niet, dat celibaat en priesterschap
van elkaar gescheiden beschouwd kun
nen worden".
gen. Gistermorgen zag men in de buurt
van het vliegveld van Caïro groepjes
militaire toestellen op geringe hoogte
rondvliegen.
Inmiddels heeft een correspondent
van een Russisch weekblad de Egypti
sche militaire blunders in de oorlog met
Israël scherp aan de kaak gesteld. Hij
zegt dat in Cairo berichten de ronde
doen dat fouten van het opperbevel van
de luchtmachi hebben bijgedragen tot
de militaire successen van Israël.
De correspondent zegt dat Nasser een
week voor de oorlog werd getoond hoe
groot de defensieve paraatheid van de
luchtmacht was. Om het kwartier steeg
toen een vliegtuig op om boven de basis
te patrouilleren. „Op de dag waarop
Israël echter zijn laaghartige slag toe
bracht, werd er niet gepatrouilleerd bo
ven het militaire vliegveld".
De correspondent zegt dat de latere
ontslagen van hoge militaire leiders in
Egypte met instemming zijn begroet
door de bevolking.
Hij suggereert verder dat Nasser van
tevoren heeft geweten dat zijn ontslag
aanbieding door demonstraties zou wor
den verworpen. Toch is hij van mening
dat alleen een moedig man met een
sterke wil zo had kunnen handelen als
Nasser deed.
De correspondent waarschuwt dat de
crisis in het Midden-Oosten nog lang
niet voorbij is en dat het uitbreken
van nieuwe militaire acties niet uitge
sloten is zolang Israëlische troepen de
len van Egypte en andere Arabische
landen bezet houden.
DEN HAAG (ANP) Het bestuur
van de Nederlandse afdeling van de
internationale katholieke vredesbewe
ging „Pax Christi" heeft zich gewend
tot de minister van defensie i.v.m. de
bestemming van Nederl. militaire een
heden voor vredestaken in het kader
van de Ver. Naties.
Hierin heeft het bestuur gewezen op
de bijzondere eisen die aan deze een
heden moeten worden gesteld qua men
taliteitsvorming. algemene politieke
oriëntering, militaire training, uitrus
ting en administratieve voorzieningen.
Gepleit is voor een daarop afgestemde
opleiding en voorbereiding, gezien het
fundamenteel verschil van deze V-N-
vredestaken met de gebruikelijke mili
taire operaties, als die waartoe het Ne
derlandse leger in het kader van de
NAVO wordt opgeleid.
